Mg
r.
zijn
J. P. Huibers viert
diamanten feest
Bijna een kwart miljoen
gulden als feestgave
Studeren met geluidsband
„Hart van Brabant' hield
op te kloppen
DE EILANDER
GELUKKIG EN DANKBAAR
Dankoffer in de
kathedraal
Mgr. prof. Post
vierde
priesterfeest
„Keukenhof
Amerika
m
Hoofdgebouiv
voor T.H.
Eindhoven
Overweldigende belangstelling
op laatste dag
V B
MAANDAG 17 AUGUSTUS 1959
PAGINA 5
Mgr. H. van Straelen
Huisprelaat van
Z.H. de Paus
Graaf Louis de Lichter-
velde overleden
Gaan vrijgezellen
partij oprichten?
Drs. Jan Kemna
Kanunnik van Schaik'
fonds
Belangrijke giften
verstrekt
Prinses Beatrix van
vakantie terug
Artsen-automobilisten contra de A.N.W.B.
Bouwopdracht
verleend
Van Goghs tuin in
JN unen verdwijnt
ROMAN VAN DE LOKKENDE ZEE
door
KLAAS TOXOPEUS
Gouden feest
pastoor Schiphorst
Tijdens receptie
onwel geworden
Jongetje verdronken
Ontroerd en ingetogen tijdens de
pontificale hoogmis, breeduit
lachend en opgetogen geduren
de de huldigende receptie, welke hein
daarna werd bereid: zo was de jubi
lerende bisschop van Haarlem, mgr.
L P. Huibers, toen hij zaterdag op
het feest van Maria Hemelvaart het
hoogtij van zijn diamanten priester
schap vierde. Ook al had hij er niet
'n woorden en met nadruk van ge-
Lügd, het was hem aan te zien, dat
hij zich bijzonder gelukkig voelde.
En dat niet alleen, omdat het hem
Segeven was, gezond naar geest en
hart deze uitzonderlijke dag te vie-
ren, maar ook en misschien meer nog,
omdat zovelen uit geheel het bisdom
van daarbuiten oprecht in zijn
vreugde deelden. De belangstelling
Uit velerlei maatschappelijke kringen
had hem die zekerheid opnieuw
gegeven. Hij wist zich omringd door
''epresentanten uit heel de clergé, zo-
Wel seculieren als regulieren. Van
hen noemen wij zijn coadjutor, mgr.
ur. J. A. E. van Dodewaard, de ver
tegenwoordiger van de pauselijke in
ternuntius, mgr. Antonio Calamoneri,
ue sacrista van Z. H. de Paus, mgr.
C. van Lierde O.E.S.A., de magis
ter-generaal der Kruisheren, mgr. dr.
van Hees, mgr J W. L. Damen,
kerkelijk gezantschapsraad, en Dom
P- Andriessen van St. Adelbert-abdij
^er Benedictijnen te Egmond. Bij hen
hadden zich gevoegd tal van burger
lijke autoriteiten, onder wie de minis
ter-president, prof. dr. J. E. de Quay,
ue minister van maatschappelijk
Werk, mej. dr. M. A. M. Klompé, de
yice-president van de Raad van Sta
te, prof. dr. L. J. M. Beel, mr. dr. L.
N. Deckers, oud-lid van de Raad van
State, mr. J R. H. van Schaik, minis
ter van Staat, dr. M. J. Prinsen, com
missaris der Koningin in de provincie
^oord-Holland, en de heer D. J. A.
Geluk, loco-burgemeester van Haar
lem. Daarnaast waren organisaties
uit alle sectoren van het katholieke
even uitgebreid vertegenwoordigd,
benevens het bedrijfsleven en ver-
Sphillende instellingen. Zij allen wa
ren er getuige van, hoe verrast de
bisschop was, toen hem tijdens de
''eceptie als feestgave een bedrag
Werd toegezegd van bijna een kw^rt
'biljoen gulden, dat de excellente
■'ubilaris wil besteden aan de bis
schoppelijke seminaries.
Het moet voor de oude, maar krach
tige bisschop een indrukwekkend ogen-
'hk geweest zijn, toen hij 's morgens
Pe kathedrale basiliek van Sint Bavo
nelrad, welke langs de pilaren fraai
versierd was met gladiolen. In vol or
naat, met staf cn mijter trok hij
pen rijzige witte gestalte naar het
hoogkoor, waarbinnen zestig jaar gele
ien mg,. Caspar Bottemanne hem tot
Priester had gewijd. Op diezelfde plaats,
han het met anjers opgetooide bisschop
pelijk altaar, was hij nu de celebrant,
me met een dankoffer zestig jaar pries
terleven mocht voltooien, in aanwezig
heid van zijn verwanten, onder wie zijn
broer ir. P. Huibers uit Wassenaar, hon
derden diocesanen en andere belang
stellenden.
Bij het offer fungeerde de proost van
het bijna voltallig 'aanwezig zijnde ka-
Ptttel, mgr. H. J. van Deursen, als
Presbyter-assistens. Troondiaken waren
?e officiaa) van het bisdom, mgr. C.
van Trigt, en plebaan mgr. H. W. Agter-
b|- Twee neven van de bisschop waren
maken en subdiaken, namelijk rector
v C. A. Huibers uit Amsterdam en
hfs. J. M. P. Resenk van het klein
seminarie „Ypelaar".
Het kathedrale herenkoor verzorgde
[Pet de zangertjes van de koorschool,
begeleid door Jan Schouten aan het or-
§el en onder leiding van kapelaan P.
A. Boogaards, de wisselende gezan
gen uit de Mis ter ere vat. Maria Ten
hemelopneming cn de vaste uit de VIII-e
gregoriaanse Mis. Tijdens de plechtig
heid zong het koor nog drie motetten:
'•O sacrem convivium" (Perosi), O salu-
taris hostia (Pierre de la Rue) en O
®sca viatorum (Heinrich Isaac).
Zichtbaar bewogen
Na het Evangelie sprak mgr. Ilui-
[>prs, zichtbaar bewogen maar met een
!eyendige stem, de kerkgangers en de
'jUsteraars, die via de radio de plech-
'.'Shcid volgden, toe, en uitgaande van
".1 woorden van het Magnificat uitte hij
f'Jn hooggestemde dank om zij" uitver-
'ezing, zestig jaar geleden, welke hem
;n de loop der iaren steeds schoner het
'P.Vsterte had doen zien van de groot-
rid van het priesterschap.
De bisschop belichtte nog eens de
betekenis van hei priesterschap, het
«'onder, dat Christus als middel heeft
aangewend om onder de mensen te blij
den. Zijn „soli deo gloria" liet mgr.
fhJibers tenslotte uitvloeien in zijn dank
'!fgens de H. Maagd. Met piëteit her
pacht hij zijn ouders en al degenen
mo hem bij zijn vorming terzijde had-
?erj gestaan. Met een samen met zijn
mehoorders uitgesproken gebed eindig-
ie mgr. Huibers zijn toespraak, welke
een bijzonder accent kreeg, toen
01 besluit van de pontificale H. Mis
Onder dt
27i, die de bisschop tijdens de receptie kwamen gelukwensen, bevond
zich ook de minister-president, prof. dr. J. E. Ie Quay.
.Magnificat" zon-
alle aanwezigen het
gen.
Receptie
In het Krelagehuis, waar later de
receptie werd gehouden, zag mgr.
Huibers, met zijn coadjutor cn zijn
kapittel gezeten op een bloemrijk po
dium, een representatief gezelschap
voor zich, dat hem met een gul hart
wilde huldigen. De bisschop had er
veel plezier !n, liet allen en ieder
een zijn gang gaan en zwakte hoog
stens met een enkel afwerend gehaai
de volgens hem wat a] te sterke su
perlatieven af.
Ingeleid door mgr. Van Deursen voer
den drie sprekers het woord, van wie
drs. W. A. van der Donk ais voorzit
ter van een werkcomité, dat aanslui
tend op een collectie in de kerken gel
den bij bedrijven, instellingen, organi
saties en particulieren had ingezameld,
het volk gelukkig noemde, dat niet al
leen met woorden maar ook metter
daad zijn dank weet te tonen. Geluk
kiger nog achtte hij het volk, dat boven
dien voortreffelijke ambtsdragers mag
huldigen. Tot die voortreffelijke ambts
dragers rekende hij mgr. Huibers. die
in de volheid van zijn priesterschap
gedurende bijna een kwart eeuw een
voorbeeldige bisschop is geweest, in
zijn vredelievendheid, onbaatzuch
tigheid en wijsheid. Uitvoerig ging
de heer Van der Donk daarop in en
hij gewaagde daarbij van de ..spiritue
le vitaliteit" van mgr. Huibers, wel
ke iedereen met bewondering, eerbied
en vreugde vervult". Tenslotte deelde
hij mede, dat de actie, waaraan ook
de schooljeugd had deelgenomen, een
bedrag had opgeleverd van 56.000.
Symbolisch werd dat geschenk door de
heer Van der Donk, in gezelschap van
de secretaresse, mevrouw mr C. M.
Smithuysen-Naessens, en de penning
meester, ir. W. J. L. L. Merk.x, de bis
schop overhandigd.
De coadjutor, mgr. dr. J. A. E. van
Dodewaard, merkte in zijn toespraak
op, dat het Latijn voor „feliciteren"
ter vertaling CON-gratnlari aangeeft,
waarmee <le gemeenschappelijke vie
ring van ecu feest tot uitdrukking komt.
Hij stelde daarbij, dat er voor ieder
een reden was om in de bisschoppe
lijke vreugde te delen. Want in „zes
tig jaar is het aanzien van de wereld
veranderd, en het is wonderbaarlijk,
op welke wijze u die verandering hebt
meegemaakt en begeleid".
Hij noemde zijn bisschop een man
van' de juiste koers, een schipper
naast God. Ken vergelijking makend
met de dichteres Henriëtte Roland
Holst en haar werk „Het vuur brandde
voort" eerde mgr Van Dodewaard de
bisschop, als de leidsman, die het Vuur
brandend had gehouden en de fakkel
had doorgegeven.
Als feestgave bood hij de bisschop
een bedrag aan van f 184.000.- zonde
f 120.000 van de collecte, f 52.000.- van
priesters en religieuzen en t 12.000.-
van bedrijven en particulieren.
Namens het Nationaal Comité voor
Nederlanddse bedevaarten sprak rec
tor H. A. J. Koosen, die mgr. Huibers
bedankte voor alles wat deze eerst als
aalmoezenier en later als bisschop voor
de Lourdes-bedevaart bad gedaan. Het
geschenk was hier een televisietoestel.
Dankwoord
De jubilerende bisschop kreeg ook
ditmaal liet laatste woord, dat hü dank
baar gebruikte om zich in prijzende
c3§fóMHMiHÊIill
&"lri>i0d door priesters, die hem bij het H. Misoffer zouden assisteren, begeeft
mgr. Huibers zich naar de Haarlemse Kathedraal.
zin te uiten over de medewerking, die
hjj vrijwel steeds had ondervonden. De
volgzaamheid had hem immer getrof
fen, ook al moest hij een beslissing ne
men, die nogal moeilijk uitviel of
gemakkelijk tot misverstanden kon lei
den. Met nadruk en met dank memo
reerde hij de goede verstandhouding
tussen de kerkelijke en burgerlijke over
heid.
Het geschenk aanvaardde mgr.
Huibers met grote dank, daarbij wij
zend op het grote nut van de semi
naries. Degenen, aldus de bisschop,
die niet met waardering over een
seminarie kunnen spreken, hebben er
vaak geen besef van, wat een se
minarie betekent. Dikwijls staren
zij zich blind op bijzaken.
Tcnslotto improviseerde de bis
schop geestig en gevat op zijn gevoe
lens, die hem inspireerden tot speel
se opmerkingen naar links en rechts.
Van beide kanten kwamen na afloop
ook de vele persoonlijke gelukwen
sen, welke de hulde bijzonder onge
dwongen maakten.
Op het feest van Maria Tenhemelop
neming is mgr. II. J. J. M. van Strae
len, kolonel-hoofdlegeraalmoezenier, be
vorderd tot huisprelaat van Z.H. de
Paus. Deze kerkelijke onderscheiding
werd hem op de dag van veertigjarig
priesterjubileum uitgereikt door mgr.
dr. B. J. Alfrink, aartsbisschop van
Utrecht, in het bijzijn van zijn familie,
zijn staf-aalmoezeniers en de parochiële
geestelijkheid. De hoofdlegeraalmoeze
nier was reeds geheim kamerheer van
Z.H. de Paus en officier in de orde van
Oranje Nassau.
Graaf Louis de Lichtervelde, een voor
aanstaande Belgische geschiedkundige en
politiek essayist, is in de ouderdom van
zeventig jaar in Brussel overleden.
Na te Leuven tot doctor in de politie
ke cn sociale wetenschappen te zijn ge
promoveerd werd graaf Louis de Lich
tervelde in 1912 secretaris van premier
De Broqueville. Later werd hij diens
kabinetschef en secretaris van de minis
terraad.
In 1937 kreeg hij functies in het be
drijfsleven, zoals de post van president
commissaris van de Belgische buurt
spoorwegen. In datzelfde jaar werd hij
benoemd tot hoofdredacteur van bet
tijdschrift La Revue Générale, welke
functie hij tot 1955 bekleedde. Eén van
zijn bekendste werken op historisch ge
bied is zijn biografie van koning Leo
pold II.
Mgr. prof. dr. R. R. Post. hoogleraar
aa d.2 r.-k. universiteit te Nijmegen en
voorzitter van de raad van bestuur der
St. Radboudstichting. heeft zaterdag on
der grote belangstelling zijn 40-jarig
priesterfeest gevierd. Na de kerkelijke
viering werd in liet St. Franciscanes-
senhuis te Nijmegen een receptie gehou
den. Mgr. B. Alfrink, aartsbisschop van
Utrecht en voorzitter van het bestuur
der St. Radboudstichting, was naar Nij
megen gekomen om de jubilaris geluk
wensen aan te bieden en liem tegelijker
tijd dank te betuigen voor wat deze in
de loop der jaren ook voor de r.-k. uni
versiteit gedaan heeft. Mgr. Alfrink
deelde aan de jubilaris mede, dat deze
bevorderd is tot protonotarius apostoli-
cus. Mgr. dr. Post dankte voor deze ho
ge onderscheiding.
Op de receptie verschenen voorts
mgr. dr. Olav Smit de senaat der
r.-k. universiteit, dé senaat van de
studenten, talrijke professoren, verte
genwoordigers van het college van cu
ratoren en verschillende bestuursleden
van de St. Radboudstichting. Tevens
werd belangstelling getoond door de ho
gere geestelijke overheid te Nijmegen en
door de burgemeesters van Arnhem,
Nijmegen, Ubbergen en Beek. De jubi
laris werd met verschillende geschen
ken verblijd.
Het wereld-vrijgezellencongres te
Grevenbicht is zaterdag geopend. Er
waren ongeveer iooo deelnemers en
deelneemsters uit verschillende landen.
Zowel de voorzitter van het vrijge-
zellencongres, de heer G. Greijn, als de
Maastrichtse letterkundige Frans van
Oldenburg Ermke, wijdden in hun rede
voeringen veel aandacht aan de vraag
of het noodzakelijk js een vrijgezellen-
party te stichten en langs politieke pa
den de belangen van de vrijgezel te die-
n.en- Voorts werd aan de minister van
financiën en aan de voorzitters van de
Eerste en Tweede Kamer der Staten
Generaal een telegram gezonden: „De
vrijgezellen op het zevende wercldvrij-
gezellencongves te Grevenbicht bijeen
brengen eerbiedig onder de aandacht
van zijne excellentie, dat de belasting,
die de vrijgezel_ in Nederland in verge
lijking tot de niet-vrijgezellen moet be
talen veel te hoog is; dringen op verla
ging aan en gaan over tot de orde van
de dag."
ÜJ, --
Het „grote nieuws" in een
krant wordt doorgaan» in forse
letters opgediend, maar ook ach
ter de „kleine lettertjes" kan
soms een belangwekkend feit
schuil gaan. Dat laatste was on
getwijfeld het geval, toen enige
tijd geleden in uw lijfblad werd
gemeld, dat aan de Katholieke
Economische Hogeschool te Til
burg was geslaagd voor zijn doc
toraal economie J. F. H. M. Kem
na uit Goor. Deze 25-jarige
Twentenaar maakte namelijk in
de normale tijd van zes jaar zijn
studie af ondanks het feit, dat
hij gehandicapt werd door een
dusdanig verminderd gezichts
vermogen, dat hij geen boek of
krant kan lezen.
Jan Kemna, zoon van een die
renarts, die in 1946 overleed, ver
trok na zijn lagere schooltijd
vaar het St.-Canisiuscollege te
Nijmegen. Hij kwam naar Twen
te terug, toen in Hengelo een
katholieke middelbare school
werd gesticht. Maar voordat hij
hier zijn examen H.B.S.-B afleg
de, werd hij getroffen door een
ontsteking, waardoor hij het cen
trale gezichtsveld verloor. Er
volgde een enkele maanden du
rend verblijf in ziekenhuizen.
Het gezichtsvermogen keerde echter niet volledig terug, al kan Jan
Kemna vaag personen en voorwerpen onderscheiden, zodat hij wel alleen
reist en over straat gaat. „Het prettige van mijn blindheid is," zegt hij thans
„dat niemand er veel van merkt".
Intussen was in 1952 toestemming verleend om zijn H.B.S.-B-examen
alleen mondeling af te leggen. Daarna volgde een jaar van rust, waarin
hij zich het braille, ook voor typen en steno, eigen maakte. In 1953 vertrok
hij, dank zij de hulp en medewerking van wijlen prof. dr. M. Cobbenhagen
en prof. dr. A. Albregts naar Tilburg. Schertsend zegt hij thans, nu zijn
studie met succes is bekroond „Je hebt het als blinde heel gemakkelijk,
want je gaat maar op je bed liggen en laat de bandjes met gesproken
boeken afdraaien. Het enige wat je dient te doen is te zorgen, dat je je
boeken op de band krijgt opgenomen"
Zo eenvoudig is het natuurlijk allemaal niet gegaan en Jan Kemna
herinnert zich dan ook nog dankbaar de hulp, die hij van zijn mede-stu
denten ondervond bij het oplezen van boeken. Ook het Nederlands Studen
ten Sanatorium heeft zich in dit opzicht verdiensten verworven en
vanzelfsprekend hebben ook de professoren alle medewerking verleend.
Maar ook zelf toonde hij doorzettingsvermogen te bezitten. Aan het
studentenleven nam de jonge Twentenaar volop deel. Hij vervulde
functies in het korps en hij deed dit bewust om te zien, of hij het zou
aankunnen. Welnu, het is allemaal uitstekend gegaan, waarbij het „rende
ment" wederkerig was, want „Jan Kemna heeft veel aan de hogeschool-
gemeenschap gegeven", zoals ons van de professorenzijde werd verzekerd.
Daarom hoopt de jonge doctorandus straks, wanneer zijn vakantie met
studievrienden in Spanje voorbij is, een functie in het bedrijfsleven te vin-
den. En het liefst op organisatorisch gebied of op het terrein van de
research. Tegenover het maken van een proefschrift staat de jonge docto
randus intussen niet afkerig, al realiseert hij zich zeer wel, dat dit vele
technisch problemen met zich mee brengt, omdat je nu eenmaal je „ople-
zer" nooit nauwkeurig kunt vertellen wat je in een naslagwerk precies
zoekt. Van de andere kant is Jan Kemna ook niet ongenegen nu eerst eens
„wat te gaan verdienen". Uiteindelijk is hij niet voor niets econoom
geworden.
Op een 40 ha groot terrein, onderdeel
van de Sterling Forest gardens in Tu-
xeto bij New York, gaan de Nederland
se bollenkwekers een „Keukenhof" in
richten voor de Verenigde Staten. Dit
vernamen wij aan boord van het in de
Lekhaven to Rotterdam liggende Noor
se m.s. „Black tern" van de Black
Diamond Lines, dat zondag bereids voor
dit doel 105 kisten met uitgezochte
bloembollen meegenomen heeft, plus
een drietal Nederlandse jongelieden, die
tezamen met nog zes anderen als vo
lontair bij de inplanting de leiding cn
supervisie gaan nemen. Op 24 augustus
hoopt de „Black tern" in de haven van
New York aan te komen.
Voor de aanleg van deze Amerikaan
se „Keukenhof" heeft men zich de me
dewerking verzekerd van de Amerikaan
se tuinarchitect Rutherford en van de
jonge Nederlandse tuinarchitect Carl
van Empelen uit Heemstede. Een jaar
geleden is men reeds op papier met het
ontwerp begonnen. Bij de inrichting van
de Amerikaanse „Keukenhof" is men
van nederiandse zijde van het stand
punt uitgegaan, dat de show een visite
kaartje moet zjjn voor onze bloembol
lencultuur in het algemeen. De finan
ciering geschiedt dan ook geheel van
Nederiandse zijde. Voorlopig worden dit
jaar alleen de bekende, algemeen ver
krijgbare handelssoorten geplant, zodat
de Amerikanen naar keuze kunnen be
stellen. Alle bollen zullen geheel vol
doen aan de eisen, die de plantenziek-
tekundige diensten van beide landen
stellen.
(Van onze Utrechtse redactie)
Als resultaat van een speciale actie,
onlangs gehouden j„ verhand met het
Zilveren bestaansfeest van het kanun
nik v. Schaikfonds, het priesterstudie
fonds van dc K.A.B., konden zaterdag
jl. op een feestelijke bijeenkomst te
Utrecht een drietal belangrijke giften
voor speciale doeleinden, elk groot
10.000 worden verstrekt. Mgr. P. A.
Nierman, bisschop van Groningen, ont
ving deze bijdrage uit de handen van
de voorzitter van liet jubilerend fonds,
rector J. Doesburg, centraal adviseur
van de K.A.B. De schenking is bestemd
als bijdrage voor de bouw van een ei
gen diocesaan seminarie, waarmede de
bisschop, naar hij in zijn dankwoord zei-
de, over twee jaar hoopt te beginnen.
Een cheque van gelijke grootte werd
verstrekt aan de provinciaal van de
W ïtte Paters, de hoogeerw. heer P. M.
de Ruyter ten behoeve van het missie
werk, meer in het bijzonder voor de
uitrusting van een viertal Witte Paters,
die binnenkort naar de missie in Afrika
zullen voortrekken. Een derde chèque
van 10.000 ov rhandigde de voorzitter
aan de heer C. Griffioen als vertegen
woordiger van „Oostpriesterhuip". Zij is
bestemd voor de opleiding van priesters
[Jl. de landen achter het IJzeren Gor
dijn. Het aantal aspiranten hiervoor be
draagt op het ogenblik rond .1200. In
"H". dankbetuigingen brachten de 3 be
giftigden hulde aan het streven van het
priesterstudiefonds van de K.A.B. en
verklaarden in deze royale geste het
bewijs te zien, dat de K.A.B. ook nog
oog heeft voor ideële waarden en dat
het belang van de Kerk haar ter harte
gaal. Aan mr. C. v. Kessei, de uitvin
der van z.g, thermometer-actie, die in
loop der jaren een belangrijke stimulans
vormde voor de steunactie, werd mede
deling gedaan van zijn benoeming tot
ridder in de orde van St. Sylvester.
Zaterdagavond is prinses Beatrix
met een vliegtuig uit Milaan van haar
vakantie in Italië op Schiphol terugge
keerd. De prinses werd op het plat
form van dc Amsterdamse luchthaven
opgewacht door prinses Margriet.
De vereniging van artsen-automobilis
ten is verontrust door de berichtgeving
van de ANWB over de toestand van het
Nederlandse wagenpark. Op een te
Utrecht gehouden persconferentie
heeft de voorzitter van de vereniging,
jhr. dr. G. Th. Beelaerts van Blokland,
de ANWB verweten, dat de bond pa
niek verwekt door een onjuiste specifi
catie van de door de teehnodienst van
de bond opgestelde autokeuringsrap
porten.
De vereniging san artsen-automobi
listen vreest, dat de ANWB deze angst
campagne voert om de regering een
snelle beslissing af te dwingen, het re
gelmatig keuren van auto's verplicht
voor te schrijven. De ANWB zou daar
bij het oogmerk hebben deze keuringen
tot zich te trekken en een monopolie
positie in te nemen.
De directeur wegen en verkeer van
de ANWB, de lieer A. G. M. Boost
voert hiertegenin, dat de ANWB on
langs duidelijk heeft gesteld, geen voor
stander te zijn van een verplichte over-
heidskeuring. Wei zou hij het betreu
ren dat het gebrek aan verantwoorde
lijkheidsgevoel van een groot aantal
eigenaars van auto's er wellicht toe zal
leiden dat een verplichte keuring van
motorrijtuigen niet zal kunnen worden
ontgaan.
„De ANWB-teehnodicnst", aldus de
heer Boost, „werkt uitsluitend voor de
leden en heelt geen aspiraties om daar
bij een monopoliepositie in te nemen."
Curatoren van de Technische Hoge
school te Eindhoven hebben aan de
N.V. Bouwbedrijf Brabant-oost te Eind
hoven opdracht verleend voor de bouw
van het hoofdgebouw der T H. Hierdoor
wordt een aanvang gemaakt met een
werk, waarmee - afgezien van de reeds
verrichte grond, en heiwerkzaamheden
vermoedelijk drie jaren zullen zijn ge
moeid. Het ontwerp vertoont een onder
bouw van 100 meter lengte, 47 meter
breedte en 8 meter hoogte, waarin een
nuttig vloeroppervlak van rond 600.300
vierkante meter, verdeeld over twee
étages, en een souterrain. Daar boven
uit rijst een door zware betonkolommen
ondersteunde bovenbouw met een leng
te van 175 meter en een breedte van.
20 meter, bevattende tien étages met
een nuttig vloeroppervlak van rond
17.100 vierkante meter. Het hoogste
punt reikt tot 53 meter boven het ter
rein. Door middel van luchtbruggen zal
het gebouw in verbinding komen te
staan met de er achter gelegen hal voor
werktuigbouwkunde en het meer in de
richting van de stad alsnog op te rich
ten cbllegezalengebouw. dat in 1962 zal
moeten worden betrokken. De totale
kosten inclusief installaties worden ge
raamd op ruim 20 miljoen gulden.
De Stichting' Vincent van Gogli heeft
zicli niet een adres tot de minister van
O.K. en \V. gewend naar aanleiding
van het feit, dat de tuin van de pasto
rie te Nuncn is opgenomen in het uit
breidingsplan van de gemeente Nunen.
Zowei de tuin van de pastorie als die
van het aangrenzende pand, het zoge
naamde Begemannhuis, zullen voor de
helft worden bebouwd en in het ver
lengde van het atelier van Vincent
komt een blok huizen. Enkele jaren ge
leden is de pastorie met een grote sub
sidie van hef rijk cn een aanzienlijke
bijdrage van de stichting Vincent van
Gogh gerestaureerd, waarbij de stich
ting Vincent van Gogh tevens het huis
Begemaan heeft aangekocht.
De tuin van de pastorie, die
door Vincent van Gogh herhaalde
lijk werd vereeuwigd, is ook in kunst
historisch opzicht van groot belang.
Het complex van de pastorie te Nu
nen is het enige woonoord van Vincent
van Gogh in Nederland, dat bewaard
is gebleven en vormt een levendige
herinnering aan een der belangrijkste
perioden uit zijn leven, dat jaarlijks
talloze bezoekers uit den vreemde
trekt.
**4 Op het r.k. nationaal federatief
muziekconcours te Zieuwent behaalde
in de afdeling uitmuntendheid fanfare
het korps „Helpt Elkander" uit Affer-
den (Limburg) met 331 punten een
eerste prijs met lof der jury. De fanfare
„St. Carolus" uit Montfoort behaalde in
de eerste afdeling met 288 punten even
eens een eerste prijs, evenals in de
tweede afdeling de fanfare „Dl". Schaep-
man" uit Tubbergen met 301 punten.
Het Leijpark in Tilburg lag zondag
avond na 12 uur na drie weken lang
te zijn platgetreden door ruim een kwart
miljoen paren voeten weer stil en
verlaten. In alle expositieruimten van
het „Hart van Brabant" en in het ver-
maakcentrum waren de lichten uitge
draaid. Slechts een zeer grote hoeveel
heid pamfletten en folders overal ver
spreid op de paden en tussen de bloem
perken wees er op, dat kort te voren
nog duizenden het park hadden betre
den. Tijdens het laatste weekeind is het
zeer druk geweest. Zaterdagmiddag
kwam de vloed van 20.000 bezoekers zo
hevig aan, dat in allerijl noodkassa's
moesten worden geopend en dat alle
beschikbare krachten ook van be
stuur en directie naar de controles
werden geroepen. Het „Hart van Bra
bant" heeft zijn poorten gesloten na drie
weken lang te hebben getoond, waartoe
midden-Brabant en Tilburg in staat zijn
cn waartoe in de toekomst hun plan
nen zullen leiden.
Straks wordt de financiële balans op
gemaakt, om te zien of de expositie
zich zelf heeft kunnen bedruipen. De
kans is er wel, want het bezoekersaan
tal van ruim 250.000 biedt daartoe alle
perspectieven. Maar al zou de expositie
geld hebben gekost en zou er een nade
lig saido zijn, autoriteiten en stichtings-
nlllllllllllllllllllllllllllinMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIÜ
51
Zij ging op haar rug liggen en keek naar het gewe
mel, hoog boven haar, Zij hoorde haar eigen ademha.
ling in deze immense stilte. Als zij zich etc inspande
zou zij zelfs het kloppen van haar hart kunnen verne
men. Zo lag zij langer dan een uur.
Stilte... eindeloze stilte... zó stil nicest de eeuwig,
heid zijn, dacht Menke. Zó stil. dat je kunt horen hoe
het bloed door je aderen ruist: nee. nóg stiller, zodat
je gedachten hoorbaar worden en klinken als het ge
krijs van meeuwen.
Hier lag zij nu... Menke de Boer...
Zacht sprak zij haar eigen naam uit. zich verwon
derend over het feit dat de naam zo onpersoonlijk
klonk hoewel zij er toch met heel haar wezen aan
verklonken was
Menke de Boer... een stelletje letters op een rijtje,
wat klanken...
Wat was een mens klein tegenover de weidsheid
van de nacht! Of tegenover de uitgestrektheid van
deze zandplaat... of de zee... of een oceaan...!
Wat betekende zo'n klein mensje in dat enorme
heelal, in dat gigantische scheppingsplan van God'
Een microscopisch wezentje, met een katoenen jurk
je en bruine schoenen aan de voeten. Belachelijl
eigenlijk...
Zij probeerde zich voor te stellen hoe groot Gor
was. vergeleken bij de geringe omvang van een men
senkind.
God..., die moest wel zo groot zijn als deze nacht
ot nóg groter.' De hele nacht wa.s misschien niet gro
ter dan Gods voet en de zee niet groter dan Zijn
hand... Tegen die enorme God had Clara Hedland
haar gebed uitgesproken
Het had zo hulpeloos en klein geklonken. Maar zou
God dat gebed lachwekkend hebben gevonden? Zou
hij het snikken van Clara Hedland niet even ernstig
nemen als het plechtige, bijna volmaakte gebed van
de dominee? Toch minstens even ernstig!
God moest hun angst voor de zee kennen... hun
haat jegens dat groene monster, dat het eiland omring
de als het kwaad zélf de grote vergissing van God,
begaan bij cte schepping der aarde. God scheidde wa
ter en aarde... doch waarom scheidde hij de mensen
en de vissen niet duidelijker? Wat bewoog de mensen
toch, om zien aan dat groene monster toe te vertrou
wen...?
Menke schrok van haar eigen gedachten. Dat was
twijfel aan God! Zij verweet dc schepper van alle
dingen Zijn beleid ten opzichte van de zee!
Maar de zee was dan ook zó verschrikkelijk!
Onwillekeurig zocht Menke scheldwoorden voor de
zee.
„Rot zeezei ze. „monsterachtige zee.... gemene
zee... gluiperige zee... vuile, grote zee..."
Bij de laatste woorden stokte haar adem.
„Gróte zee."
Nogeens zei ze het. mef een bijna heiJige ernst.
Gróót was de zee. Ja. dat was ze. Tè groot vooi
mensenmaat. Misschien nét groot genoeg voor God
maar voor de mensen toch beslist te wijd, te diep en
te vér...
Een eilanddat is mensenmaat, een stad ook
als zij niet te groot is. Maar de zee gaat daar boven-
uit. Haar kun je niet overzien. Nooit! Je kunt haai
niet tot dienstbaarheid dwingen. Zoals ja dat wèl
de grootste akker kan.
Aan de zee kun je jezelf alleen maar prijsgeven als
aan een gezichtloze stiefmoeder; hopend dat haar
grillen je niet zullen treffen.
Menke probeerde zich de mensen voor ogen te stel
len. die bij de zee noorden, zoals boeren bij hun land
Derk de zeekapitein...?
Nee. hij niet! Tussen hem en de zee was een soort
luivelsverbond gesloten. Anders was het met Ruurd
Bol, al voer die sinds jaren niet meer. En Bate de
Bruin...; Simon de Rijke..., ja dat waren kinderen van
stiefmoeder zee.
Hen had ze gespaard, soms op een wonderbaarlijke
manier, zoals vannacht met Hedwig was gebeurd.!....
Zij had aan hem gedacht zonder het te willen. Nu
was ze er dankbaar om. Zij zag plotseling in Hedwig
datzelfde onberekenbare, het bijna roekeloze dal de
schipper van de reddingsboot, de vuurtorenwachter
en de oude jutter kenmerkte. Hun ogen schenen als
gevolg van een geheime truc naar binnen te zijn ge
draaid. alsof daar wonderwat te zien was...
Vreemd was dat... niet alle zeelui hadden die blik
in hun ogen. Je zag het maar bij enkelen. Zou dat
zijn, omdat zij van nature de geroepenen, de uitver
korenen van de zee waren?
Zou het dan misschien zó zijn, dat de zee zélf haar
liefste kinderen roept en dat ze zich over dio getéken
den ontfermt? Ja. als gemerkte schapen liepen ze in
dc armen van de zee, naar willekeur uitgekozen van
om de oost en van om de west... Er zat geen bepaald
plan in. Het gebeurde zó maar, feilloos zeker.
Zij werden door duizend koorden, die geen ander
kon zien, getrokken naar die hand van God.... de zee.
Dat was hun maat... gèèn mensenmaat meer...
Haar gedachten leken Menke zwaar ais stenen, die
neerplonsden in de stille vijver van haar bewustzijn,
iegelijk kreeg zij een besef van eigen kleinheid en
opeens zag zij, hoe die kleinheid aansloot op de sim
pele woorden in het gebed van Clara Hedland:
„Wij zitten hier maar ais" twee kleine mensen bij
elkaar. Heer..." Het was déze kleinheid, besefte Men-
ke-.ivaari" de ware zielegrootheid zich openbaart...
Zij stond op, sloeg zich het zand van de kleren en
liep terug in de richting van de vuurtoren. De hemel
werd in het oosten ai wat lichter. Er schoten gele en
rode vlammen langs de horizon, ten teken dat de dag
in aantocht was.
Rustig, zonder wrok en bijna zonder gedachten,
liep Menke voort. Steeds duidelijker klonk het ruisen
van de branding, ais het spinnen van een enorme,
slapende poes.
Het draailicht van de vuurtoren verbleekte tegen
de lichter wordende hemel.
Links van Menke zong de zee haar raadselachtig
lied en aan haar rechterhand lag de onafzienbare
zandvlakte, door de zee in eeuwen hierheen gebracht
korrel voor korrel, afgeslepen van de rotsen in verre
landen.
Want de zee heeft alle tijd.
„Ik kom, Hedwig...," fluisterde Menke, „ik kom...!"
EINDE.
bestuur zijn het er over eens en de
bewijzen zjjn er reeds dat de good
will welke midden-Brabant en Tilburg
door deze tentoonstelling hebben ver
worven een belangrijke winst beteke
nen. Deze woorden waren o.m. te be
luisteren tijdens de officiële sluiting van
de tentoonstelling in de speeches van
voorzitter Han Janssen en burgemees
ter mr C. J. G. Becht. Verlenging van
de expositie was ondanks een veelvul
dig geuite wens niet mogelijk om tech
nische en organisatorische redenen.
De vermiljoenrode vlag met het wit
te vignet van het „Hart van Brabant",
die wekenlang boven de tentoonstelling
had uitgewaaid, werd door voorzitter
Janssen overgedragen aan Tilburgs
burgemeester. De vlag zal echter ook
in de toekomst wijzen op de onderlinge
verbondenheid van de bevolking in het
hart van Brabant. Tilburg heeft zich
bereid verklaard voortaan naast de
geel-blauwe stadskleuren de vlag van
het „Hart van Brabant" te hijsen en
omdat alle randgemeenten verbon
den door een streekraad hetzelfde
zullen doen op hun territoir, blijft als
eerste grote winst van deze expositie
de klemtoon liggen op de wil tot samen
werken in het midden-Brabantse. Het
park krijgt weer zijn oude bestemming
van recreatiecentrum.
(Van onze correspondent)
De glansrijke viering van het gouden
priesterfeest van emeritus pastoor J. C.
H. M. Schiphorst van de parochie van
Sint Bonifacius te Amsterdam, thans
wonende in het Sint Josephpension te
Alphen aan den Rijn, heeft zaterdag, de
eerste dag van een driedaags feest, tij
dens de algemene receptie, een wel tra
gische wending genomen. Omringd door
zijn familie, een grote schare priester- en
Iekevrienden, is pastoor Schiphorst, na
dat een luisterrijke kerkelijke viering
in de pas gerestaureerde kapel van het
pension er aan was voorafgegaan, tij
dens de algemene receptie in de re
creatiezaal, plotseling onwel geworden.
Kort daarna is hij voorzien van de
Sacramenten der Stervenden. In
de loop van de avond is wel enige ver
betering in de toestand van de jubila
ris getreden, maar persoonlijk kon hij
toch niet verder aan het feest deelne
men, dat op zijn uitdrukkelijk verzoek
tot en met zondagavond volledig door
gang vond. De derde feestdag, die voor
namelijk voor zijn uitgebreide kring van
priestervrienden was bestemd is afge
last.
Zaterdag is het 7-jarig zoontje van de
heer R. uit Opheusden bij het spelen
met vriendjes aan de Rijn te water ge
raakt. en -/verdronken. Het lijkje is nog
niet gevonden.