s Lands Kroniek-
op ieders Hp!
kleurenpracht
Nog 5 jaar zelfde activiteit om
woningtekort weg te werken
Bollencultuur spitst zich op
de komende „Floriade
Historie van vier eeuwen in
bloeiende
de zonnige
Redt eerst"
I de anderen
Bouwkosten zijn in 1958 gedaald
RAN G ak msnüp&Uftfr van cümsïe tang.
T.V. wijzigt uitzend
tijden
Geschenk voor koning
Boudewijn
K.L.M.-dienst tussen
Amsterdam-Rotter-
dam-Londen v.v.
De bouwnijverheid m 1958
Dienstplichtigen uit
tuberculeus gezin
WONING-
VOORRAAD
VB WOENSDAG 26 AUGUSTUS 1959
AFSCHEID PROFESSOR
KORS
Van Nederlandse konink
lijke familie
9
Vakantie in de oudheidkundige sfeer
Het „Morren-huis" voor archivarissen De
^nalatenschap van een vrijgezel
HUISVESTING VAN
BEJAARDEN
Eisenhowers bezoek
PAGINA 5
20 stuks f. 1.-
Vrijstelling van militaire
dienst
De 'woningvoorraad vermeerderde
in 1958 met ongeveer 80.500 woningen.
Tegenover het totaal aantal gereed
gekomen woningen van 89.037 staat
namelijk een vermindering van circa
8.500 woningen, die in dat jaar aan
de bewoning werden onttrokken.
Mede door de omvangrijke repa
triëring uit Indonesië verminderde het
statistisch woningtekort in Nederland
ondanks het gunstige resultaat van
de woningvermeerdering slechts met
23.000 woningen. De repatriëring uit
Indonesië is nu vrijwel beëindigd, zo
dat dit jaar met een vertrekoverschot
van meer dan 20.000 personen mag
worden gerekend. Dat zal tot gevolg
hebben, dat een groter gedeelte van
de woningprodukie beschikbaar zal
komen voor de netto-inloop van het
woningtekort.
De tijden van de Eurovisie-uitzendin
gen op donderdag 27 augustus ter ge
legenheid van het bezoek van president
Eisenhower zijn gewijzigd. De nieuwe
tijden luiden als volgt: 16.30 - 17.10 uur:
directe uitzending van het vertrek van
president Eisenhower vanaf het vlieg
veld Keulen-Wahn, 17.45 - 18.15 uur:
directe uitzending van de aankomst van
president Eisenhower uit London-Air
port. De V.P.R.O. zal aan het begin
van zijn TV-uitzending vanavond te
20.20 uur een verbinding met de televi
siestudio's te Keulen tot stand brengen.
Daar zal de buitenlandse correspondent
van een dagblad te Bonn, de heer Hoef
nagels, zijn indrukken van de situatie
geven, nadat president Eisenhower is
gearriveerd. Het gesprek aan de schrijf
tafel door prof. dr. J. J. van Holk komt
hierdoor te vervallen. Het praatje van
prof. Van Holk wordt nu opgenomen in
de documentaire over „Erfelijkheid en
geneeskunde" die te ongeveer 21.15 uur
aanvangt.
Ter gelegenheid van het aftreden van
prof. dr. J. B. Kors O.P., als voor
zitter van de Katholieke Radio Omroep,
de Stichting Nederlandse Radio Unie en
de Nederlandse Televisie Stichting, is
er dinsdag 1 september een officiële af
scheidsbijeenkomst in Grand Hotel „Gooi
land" te Hilversum. Aansluitend om
16.30 uur volgt een algemene receptie.
Op het koninklijk paleis in Brussel is
via de Nederlandse ambassade in de
Belgische hoofdstad dinsdag een ge
schenk in glas aangekomen, dat de
.Nederlandse koninklijke familie koning
Boudewijn heeft aangeboden ter herin
nering aan zijn bezoek aan Nederland
van de vorige maand.
Wat doet een archivaris in zijn va
kantie? Het gaat ons eigenlijk niets
aan, maar de vraag dringt zich op
wanneer men hoort, dat er in Den
Haag een „Th. Morren Stichting" De-
staat, die een vakantiehuis exploite
dat speciaal bestemd is voor archief-
ambtenaren. We zien in gedachten de
archivarissen in hun vakantieweken
bijeen komen, niet gstoord door on
rustige buitenstaanders met een hin
derlijke belangstelling voor het heden,
doch gezamenlijk en in vereniging ge
fixeerd op het verleden. Met alle eer
bied voor Jiet vak en zijn beoefenaren:
het Hjkt een wel erg bedaagde wijze
van vakantie houden...
Bij nadere kennismaking met het
„Morren-huis" blijkt de zaak echter
net even anders te liggen. De man,
wiens naam verbonden is aan dit va
kantieverblijf, was een enthousiast ar
chivaris met belangstelling niet alleen
voor zijn vak, doch ook voor zijn col
lega's. De heer Th. Morren (1867-1920)
heeft vijfentwintig jaar gewerkt bij
het Algemeen Rijksarchief en hij is
gedurende twaalf jaar de ziel geweest
van de oudheidkundige vereniging
„Die Haghe". Zijn interesse richtte
zich vooral op Den Haag: hij heeft
o.a. publikaties op zijn naam staan
over de buitenplaatsen in Den Haag en
over de Haagse straatnamen. Hij was
niet alleen beroepshalve verzorger en
beheerder van oude staatspapieren,
hij had de echte „graafziekte", waar
door hij uit ogenschijnlijk dorre stuk
ken van het verleden interessante his
torische gegevens tevoorschijn wist te
brengen.
Theo Morren was goed gesitueerd*
_n hjj was vrijgezel. Bij zijn testa
ment heeft hjj zijn gehele nalatenschap
bestemd tot vermogen van een op te
richten stichting met het doel weten
schappelijke ambtenaren, die werk
zaam zijn in de rijks- en gemeentear
chieven een vakantieverblijf te bieden.
Zij zouden terecht kunnen in de woning
van de heer Morren zelf, een heren
huis in de Celebesstraat te Den Haag.
Het is dus niet zo, dat de archiefamb
tenaren een vakantieverblijf hebben
gesticht om in hun vrije tijd toch maar
vooral op vertrouwd terrein te blijven,
maar zij kregen een geheel voor hen
bestemd vakantiehuis aangeboden. De
heer Morren stelde in zijn testament
zelfs, dat kost en inwoning vrij zou
den zijn. Deze regeling heeft men niet
kunnen handhaven, maar de prijs van
zeven gulden per dag voor logies, ont
bijt, lunch en diner is nog uitzonder
lijk genoeg. Er moet wat dé exploita
tie van het huis betreft „geld bij" en
de erflater heeft zeker niet voorzien,
dat er ook nog een bedrijfschap Hore
ca zou komen, dat zijn filantropische
instelling onder haar vleugelen wil ne
men.
Het Morren-huis staat onder een re
gentencollege, dat, heel passend, ge
vormd wordt door de chef van de af
deling Oudheidkunde van O., K. en W.,
de algemeen rijksarchivaris en de ge
meentearchivaris van Den Haag. Se
dert enige tijd staat het huis ook open
voor anderen ii»n archiefambtenaren,
mits men werkt verder in de geest
van de erflater het maar personen
zijn uit de „oudheidkundige sfeer": bi
bliotheek- en museumwezen, monu
mentenzorg en oudheidkundig bodem
onderzoek. Bij tijd en wijle brengt het
ministerie van O., K. en W. er ook
buitenlanders onder, die met een stu
diebeurs (eveneens in de oudheidkun
dige sfeer) in ons land verblijven. In
het gastenboek ziet men namen uit
Danzig, Pretoria, Perzië enz.
We hebben met de beheerder, de
heer H. J. van Meerendonk, archief-
ambtenaar.op O., K. en W., een rond
gang gemaakt door het huis. Overeen
komstig de wens van de erflater is het
interieur van de woning, behoudens
enkele noodzakelijke voorzieningen,
onveranderd gebleven, hetgeen dit va
kantieverblijf toch wel een heel merk
waardig karakter geeft. Het meubilair
en de aankleding bestaan over het al
gemeen niet uit opzienbarende anti
quiteiten, doch uit degelijke ouderwet
se stukken; nog wel geen museumstuk
ken, maar echt de dingen van onze
grootouders. Waar vindt men in een
gewoon huis bijvoorbeeld nog de zware
gobelins zoals ze hier gedrapeerd voor
de deuren hgngen... De stoelen, de
kasten, de schilderijen en snuisterijen
zijn dezelfde, die omstreeks 1900 in
dit huis stonden. In het tuintje om
ringt een grindpad de ovale border
met rozenstruiken. Zo was het en zo
zal het blijven.
De vakantiehoudende oudheidkundi.
gen hebben in het Morren-huis een
uitgebreide, door hun vakbroeder van
weleer nagelaten, bibliotheek tot hun
beschikking. Honderden historische
werken staan in voorbeeldige orde
langs de wanden van een der
vertrekken. Het kan haast niet anders
of de archivarissen, museummensen,
bibliothecarissen en bodemonderzoe
kers raken hier in hun vrije tijd nog
wel eens aan het snuffelen en lezen.
Vaker echter trekken zij er op uit en
zoeken verstrooiing in het dichtbijgele
gen Scheveningen zo zijn ze werke
lijk wel.
De aandrang die allerwegen is uit
geoefend om bij de opzet van bejaar
dencentra rekening te houden met de
zelfstandigheid van de bejaarden, heeft
goede resultaten opgeleverd. In toene
mende mate is bij de uitgevoerde en
in voorbereiding zijnde plannen een
plaats ingeruimd aan de zelfstandige
bejaardenwoningen als onderdeel van
een evenwichtig geheel der voorzie
ningen.
Er kwamen in 1958: 2.034 speciale
bejaardenwoningen en 29 pensiontehui
zen voor bejaarden gereed. Tevens
werden zeven bestaande tehuizen uit
gebreid, waardoor in totaal aan 7100
bejaarden passende huisvesting kon
worden verschaft, aldus lezen wij in
het jaarverslag 1958 van de directeur-
generaal van de volksnijverheid en
bouwnijverheid.
De K.L.M. zal op maandag 2 novem
ber a.s. starten met een twee maal daag
se retourdienst tussen Rotterdam en
Londen Airport. De dienst, die wordt
gevlogen met Viscount-vliegtuigen, zal
op werkdagen worden uitgevoerd. Aan
gezien de Viscount, zoals gemeld, 's mor
gens van Schiphol vertrekt, waar de
technische verzorging van het toestel
geschiedt, krijgt Amsterdam een vroege
dienst naar Londen er bij. Voorlopig
wordt niet overwogen op het traject
Amsterdam-Rotterdam v.v. passagiers
te vervoeren, behalve de luchtreizigers
die op de ochtenddienst van Amsterdam
naar Londen willen vliegen.
Advertentie
Chief Whip
Om het woningtekort Jn een tijds
verloop van ongeveer vijf jaar te doen
ophouden, zal een voortzetting van de
woningbouw in ongeveer de omvang
welke deze in 1957 en 1958 had, nood
zakelijk zijn. Voor het jaar 1959 moet
echter ernstig gerekend worden met
een zekere teruggang in het aantal
voltooide woningen. Een aantal van
ongeveer 80.000 voltooide wooneenhe
den behoort tot de mogelijkheden. Al
dus zegt de directeur-generaal van
de volksnijverheid en de bouwnijver
heid in zijn jaarverslag over 1958 dat
dezer dagen is verschenen.
Alleen al de natuurlijke uitbreiding
van het aantal gezinnen vergt jaar
lijks een aanbouw van ongeveer 50.000
woningen. Daarbij moet dan nog ge
voegd worden de noodzakelijke vernieu
wing van de woningvoorraad. De ver
vanging yan de woningvoorraad en de
vernieuwing van onze oude steden en
dorpen zullen in de komende jaren een
zwaar beroep doen op de bouwnijver
heid en op de diensten die belast zijn
met de zorg voor volkshuisvesting en
stedebouw.
Het reeds eerder gesignaleerde ver
schijnsel van de ongelijkmatige geogra
fische spreiding bij woningtekorten
neemt niet af, doch wordt integendeel
van jaar tot jaar duidelijker waarneem
baar.
De financiering van de woningwet-
bouw die in 1957 reden gaf tot ernstige
bezorgdheid, bood in 1958 geen moeilijk
heden, althans niet aan hen die direct
bij deze bouw betrokken waren. De on
geveer 40.000 woningwetwoningen waar
voor financiële steun werd toegezegd,
profiteerden van de rijksvoorschotrege-
ling, waardoor een gestadige toestro
ming van kapitaal tegen een vaste ren
te van vier procent verzekerd was. De
ze regeling heeft ten gevolge gehad,
dat de woningwetbouw niet meer in
gevaar kan worden gebracht door de
fluctuaties die zich nu eenmaal in de
kapitaalmarkt plegen voor te doen.
Het belang van een brede activiteit
in de particuliere sector is de laatste
jaren wel duidelijk gebleken; wil de
ze bouw zich ten volle kunnen ont
plooien. dan zal zij zich moeten rich
ten op de produktie van woningen
voor arbeiders en middengroepen.
Uiteraard zal het subsidiestelsel de
mogelijkheid daarvoor moeten ope
nen.
Aan de voortdurende stijging van het
bouwkostenniveau is een einde geko
men en een geringe doch duidelijke da
ling treedt in. Deze voortzetting van
een reeds in 1957 gesignaleerde tendens
betekent onder meer, dat de huurverho
ging in 1957 dientengevolge een substan
tiële bijdrage heeft geleverd tot de over
brugging van het verschil tussen het
huurpeil der bestaande en dat der nog te
bouwen woningen: de huren der oude
woningen zijn aanzienlijk verhoogd, ter
wijl het huurpeil der woningen die
thans gebouwd worden, niet hoger ligt
dan dat der woningen die in 1958 -en
1957 in uitvoering zijn gekomen.
Voor de woningwetbouw lag het ni
veau der bouwkosten per m3 aan het
eind van 1958 circa viji procent lager
dan aan het begin daarvan. Ook in
het westen van het land, met name
in de grote steden, was een duidelijke
daling merkbaar. In de grote ste
den, waar de spanning op de bouw
markt zich in de voorgaande periode
het sterkst had doen gevoelen, was
het resultaat van de in 1958 opgetre
den ontspanning zelfs een daling van
het bouwkostenniveau voor woning
wetwoningen met circa tien procent.
Gedurende het verslagjaar werd voor
43.530 woningen rijkssteun toegezegd
op grond van de woningwet tot een to
taalbedrag van ruim f 15,4 miljoen of
ruim f 355 per woning.
Aan de verschillende woningbouw
corporaties werd in 1958 toestemming
tot gunning verleend voor de bouw van
20.914 woningen. Voor de gemeenten
bedraagt dit aantal 22.195, waarvan
1484 na gereedkoming later aan wo
ningbouwcorporaties in beheer en ex
ploitatie zullen worden overgedragen.
De nog immer moeilijke situatie op
de kapitaalmarkt bleef in de eerste
vijf -naaiden van 1958 een remmende
invloed uitoefenen op de particuliere
woningbouw. Daarna ontstond allengs
een grotere animo, terwijl in het bij
zonder in het laatst kwartaal de par
ticuliere bouw zich in opgaande lijn
bewoog. Hierdoor kan over het geheel
genomen 1958 een bevredigend jaar
voor de particuliere woningbouw wor
den genoemd. In totaal werd in 1958
premietoegezegd voor de bouw van
39.007 woningen.
Het aantal aanvragen om toeslag op
de premie is mede yi verband met de
toeneming van het aantal bemiddelen
de organen aanzienlijk gestegen. In het
verslagjaar werd toeslag verleend op
de premies voor 6.599 woningen tot
een totaalbedrag van bijna 7,3 mil
joen.
Heemstede zal dit jaar geen show van
de bollenkweek op het Flora-terrein
zien, hoewel het er volgens een tien
jaarlijkse traditie in 1959 recht op had.
Werd hier een terrein van ongeveer
25 ha beplant met de prachtigste pro-
dukten van de Nederlandse bovengebie
den, thans concentreert zich heel de
kwekerskunst op de „Floriade", die
volgend jaar in Rotterdam wordt ge
houden. Alleen reeds het buitenterrein
omvat hier 40 ha., die in kleur en geur
een keur van het uitermate Nederland
se produkt zullen bieden.
Bij de opening op 25 maart zal de
„Floriade" vooral in het teken van
de bloeiende bloembollen staan. Op het
buitenterrein gaan dan de eerste bollen
bloeien van de uitgeplante anderhalf
miljoen, die tot einde mei voor een
boeiende kleurenshow zorgen. In de
Ahoy- en Energie-hal staat tegelijker
tijd de officiële jubileum-expositie, te
houden naar aanleiding van het vierde
eeuwfeest van de tulp in Europa, in
haar volle pracht.
De bedrijven uit het bollenvak tonen
ta) van prachtige en zeldzame soorten
in een aantrekkelijk tuinlandschap, dat
ruimtelijk wordt gesloten door een be
grenzing van opensteense stapelmu
ren. Deze vormen in het park nabij het
Noorse kerkje een schoonheid op zich.
Collectief zorgt de V.ereeniging voor
Bloembollencultuur ervoor, dat vrijwel
op het gehele terrein de kleur van de
bloembollen gedurende een lange tijd
aanwezig zal zijn. Men zal er dure
soorten van 15.00.- per kg in bloei
kunnen zien, maar ook vele meer be
kende soorten.
Zowel de afdelingen der Vereeniging
als de particuliere inzenders dingen
mee in een groot aantal prijsvragen
voor tulpen, hyacinten en narcissen. De
Prijzen worden toegekend door een in
ternationale jury. Deze jury zal kun
nen putten uit een ruim bekronings
fonds, dat op initiatief van de voorzit
ters van verscheidene Kamers van
Koophandel in het leven is geroepen.
Boeiende compositie
Op de openingsdag bloeien buiten de
eerste narcissen. Na een normale win
ter zullen ook de eerste tulipa's acte
de présence geven. Tulipa kaufmannia-
na, met de namen uit de muziekwe
reld als „César Franck", Vivaldi",
Berlioz" e.a. geven dan de eerste
kleuren-symfonie ten beste. Crocussen,
Chionodoxa, Muscari. Puschkinia spe
len op bescheidener wijze mee. maar
Wel in massa met hun zacht lila tot
diep paars. Dit is het begin van de
bollenbloei buiten, die binnen enkele we
ken tot een grandioze kleurenshow zal
zijn uitgegroeid.
Wat de door de Haarlemse tuinar-
chitekt Carl van Empelen ontworpen
aanleg aangaat, komt er een boeiend
gecomponeerd contrast tot stand
door de wijze, waarop de opvattingen
der moderne tuinarchitectuur zijn
verwezenlijkt. De bloembollen zullen
hierdoor geconcentreerd in de aan
dacht staan, ni. in grote, kleurrijke
vakken. Dergelijke concentratiepun
ten zijn de in de nabijheid van het
beeld van Tolens gegroepeerde bloe-
menplateaus in het park en de prijs
vraag-inzendingen te midden van
het spel der doorzichtige wanden, die
bepaalde gedeelten van het park om
geven.
Later bloeien tegen de achtergrond
van deze open-muren de groepen ane
monen, ranonkels, ixia's, tritonia's, le
lies, irissen, cammassia's en fritilia-
ria's. Daarnaast vindt men echter ook
aanplantingen, waarbij een bijzondere
intimiteit, zich geheel invoegend in het
park, volledig gehandhaafd blijft.
Een aparte sfeer ademen de bollen-
inzendingen bij de hoofdingang, naast
het Museum Boymans-van Beuningen,
waar juist in deze tijd een expositie
van bloemen- en vruchtenstillevens
wordt gehouden. Weer van andere aard
zijn verder de bollen-beplantingen in
het rosarium, die zich geheel inpassen
in de verschillende perken en perkjes
van dit, achter het Museum gelegen
deel van de expositie. En in de Clu-
sius-tuin, een replica van de hof die
de wereldberoemde botanicus aan het
einde van de zestiende eeuw in Lelden
inrichtte, worden bijzondere middelen
aangewend om dit t.uindeel met oude
bollensoorten te verrijken.
„Museumstukken"
styieerd vruchtbeginsel met de stam
per van een tulp is opgericht. 400 tul
penbollen hangen er verspreid omheen
als symbolische stuifmeelkorrels.
Tenslotte moet nog worden vermeld,
dat de Vereeniging een bijzondere at
tentie wijdt aan de Euromast. Ten noor
den van deze toren, onmiddellijk bij
de ingang van de autotunnel onder de
Maas, worden lange krachtige kleu-
renstrippen aangelegd, die samen de
kleuren van de Nederlandse vlag vor
men.
Advertentie
Voor het „Heerenhuis" in het Park,
met de langgerekte vijvers op de ach
tergrond, komt de 18e eeuwse tuin.
Daar komen een duizend „museum
stukken" uit de tulpenwereld te staan
zoals „Joost van den Vondel" en
„Zomerschoon" (uit 1620). Het Proef
station voor de Bloembollenteelt te
Lisse plant er 98 historische soorten
uit.
Tot de planten, waarvan in de Bij
bel sprake is en waaraan een aparte,
zeer bijzondere inzending op de „Flo
riade" zal worden gewijd, behoort
een aantal bloembol- en knolgewassen,
zoals allium, lelies, crocus, hyacint en
anemonen. Deze zullen in een afzonder
lijk deel van het park worden geplant.
Bloei tot september
Iets heel bijzopders vormen de bollen-
kassen op het Dijkzigtterrein tegenover
de Glazen zaal. 25 maart zullen in deze
kassen veel bloeiende bloembollen prij
ken. En ook 25 september, de sluitings
dag van de „Floriade" zal men er
bloeiende bloembollen kunnen bewon
deren. Door een wetenschappelijk sys
teem van temperatuur-behandeling ko
men de bloembollen hier gedurende een
lange tijd in bloei.
In de hallen
Zal er dus bij de opening van de
„Floriade" reeds kleur van bolbloe-
men zijn, het hoogtepunt ligt dan ech
ter binnen, in de Ahoy- en Energie-
hal. Op een oppervlakte van 14.000 m2
worden in deze hallen tienduizenden
bolbloemen in een zeldzaam grote va
riatie verwerkt. Een grote decoratieve
groep van artistiek bloem- en bind
werk, hoofdzakelijk vervaardigd van
bolbloemen vormt een extra aantrekke
lijkheid.
Het hart van deze Blnnententoonstel-
ling wordt gevormd door de 900 m2,
in het midden waarvan een hoog ge-
(Van onze Haagse redactie)
In opdracht van staatssecretaris Cal-
hleyer (defensie) wordt thans bestu
deerd of het noodzakelijk Is vrijstelling
Van militaire dienst te verlenen aan
dienstplichtigen die uit een tuberculeus
gezin afkomstig zijn. Tot het onderzoek
ts besloten naar aanleiding van de in
Ede voorgekomen besmetting van acht
tien militairen. Deze besmetting was
een gevolg van de onvoldoende contro-
'e op de gezondheidstoestand van een
hiilitair die afkomstig was uit een tu
berculeus milieu en hoewel zelf niet
*iek positief reageerde op de zgn.
■•reactie van Mantoux". Staatssecreta
ris Calmeyer zeg' in antwoord op vra
gen uit de Tweede Kamer dat thans
biet meer is na te gaan aan wie de
edministratieve, fout waardoor controle
achterwege bleef is te wijten. De voor
schriften zijn echter inmiddels ver
scherpt terwijl iedere militair een iden
titeitsbewijs krijgt waarop alle medi
sche gegevens, ook die van het borst
onderzoek, zijn vermeld.
Van nabij bezien blijkt elk leven door twee of drie
dominerende invloeden beheerst te worden. Een
daarvan, wel de meest beslissende voor het lot
van de hertog van Alengon, treedt- hier voor het
eerst op de voorgrond: een ononderbroken tegen
spoed, bijna altijd in een dramatische vorm, die hem
zijn leven lang alle wegen, de ene na de andere,
zal afsnijden en die deze begaafde man met zijn
hartstóchtelijke drang om zich dienstbaar te maken
tenslotte tot een welhaast tragische werkloosheid
zal veroordelen.
De militaire expeditie veranderde in een studie
reis. Alengons reisdagboeken verrassen ons tegelij
kertijd door de geringe waardering die hun auteui
voor het schilderachtige schijnt te hebben, en dooi
de buitengewone intellectuele begaafdheid die zij
verraden. Deze drieëntwintigjarige reiziger doet zijr
indrukken niet op in drinkgelegenheden en dans
salons: hij ziet de dingen breed en diep. Alles heef-
tijdens die verre tocht zijn belangstelling gewekt
de mens in zijn eigen omgeving, sociale economie
plaatselijke regeringsmethoden, kunst, architectuui
het missiewerk. Hij registreert, vergelijkt en oordeel
met een scherp opmerkingsvermogen.
Bü het lezen vari deze aantekeningen, die van zo'n
merkwaardige rijpheid van geest getuigen, vraagi
men zich af, hoe Frankrijk de man die ze neer
schreef, zó over het hoofd heeft kunnen zien.
„Einde van het eerste deel," zouden we nu in
een Engelse roman zien staan.
De briljante jongeman heeft, na verschillende we
derwaardigheden, zijn studiejaren afgesloten. Hij
staat thans voor de ontmoeting met de heldin, die
zijn familie vanaf de wieg voor hem bestemd heeft....
De hertog van Alengon keerde naar Engeland
terug. Een goed bestede jeugd lag achter hem.
Hij kon er met genoegen en trots op terugblikken.
Het hof en de high society openden voor hem hun
poorten.
Maar de genoegens van het jonggezellenleven
trokken hem nauwelijks aan. Hij had zich als jong
student, als kadet en als officier voor elke afdwaling
weten te behoeden en, het oog enkel op de toekomst
gericht, naar volmaaktheid gestreefd: nu achtte hij
zich de beloning aardig.
Zijn vader begreep hem. Ook zijn zusje, de twee jaar
jongere prinses Marguerite, vroeg trouwens aan
dacht voor haar toekomst. Een jaar. geleden had
een drama haar dromen te niet gedaan. Haar
verloofde, de prins van Coridé, zoon van de hertog
van Aumale, was op reis aan typhus bezweken.
Het meisje had hem niet meer teruggezien. Tedei
en fijngevoelig als zjj was men noemde haai
la douce Marguerite had zij zich ondanks haai
jeugd het liefst op willen sluiten in de eenzaamheid
van de ongerepte weduwenstaat: een besluit dat
men op twintigjarige leeftijd neemt, maar op veertig
jarige misschien betreurt. De hertog van Nemouri
die haar met vaderlijke wijsheid zo goed moge'ij'
trachtte te leiden, hoopte, dat de herinnering aai
deze idylle weldra bij een nieuwe lièfde zou verbleken
Na rijp beraad ontvouwde hij zjjn huwelijksplan
ïen. Hi) zou zijn kinderen meenemen naar he
/asteland. Engeland voor een tijd verlaten kon bi
ille vervreemding en rampspoed niet anders dai
heilzaam zijn. Sinds de dood van koningin Amélii
woonden zij in het noorden van Engeland op he
kasteel van Bushy Dij Hampton Court. De nieuwe
woning kwam hun vreemd, ja vijandig voor. Samei
zouden zij nu de zomer gaan doorbrengen in eei
van de vele badplaatsen van Centraal Europa, waai
in de laatste jaren van het Tweede Keizerrijk d(
mode zieken en gezonden verzamelde. Niets zot
vervolgens gemakkelijker zijn dan onder het mom
van familiebezoeken bij de naburige hoven een
onderzoek in te stellen napr huwbare prinsen en
prinsessen. De bevallige blonde Marguerite zou zeker
een of andere aartshertog vinden, die bij machte
was een nieuwe genegenheid in haar wakker te
roepen. Haar broer zou maar op de voorgrond
behoeven te treden om aller ogen op zich te richten.
Men dacht al aan een Bourbon van Napels of van
Parma, aan een infantin. Prinses Clémentine, een
zuster van de hertog van Nemours, schreef, dat zij
een aartshertogin kende die zich, alleen al op grond
van foto's, volkomen bereid -voelde de titel hertogin
van Alencon te aanvaarden.
Menselijk beleid, gearrangeerde liefde! De hertog
van Nemours had alles overlegd en voorbereid. Het
drong niet tot hem door, dat zijn eigen ervaring
hem in dit geval verkeerd voorlichtte.
Na de genoegens van een veelbewogen jeugd had
hij het heel natuurlijk gevonden volgzaam de echtge
note te accepteren, die zijn ouders voor hem hadden
uitgekozen, en haar na de huwelijkssluiting te
beminnen.
"Hij was er zich niet van bewust, dat zijn zoon met
:cn jeugd zonder liefdesavonturen ten volle in staat
ou zijn van tevoren te beminnen en alléén te
leslissen
ZIJ.
1. Kerstmis
W;j waren thuis met z'n achten. En ieder van
ns had zijn eigen kerstboom waarvan hij geen
fstand deed, vóór alle naalden eraf gevallen waren,
(erstmis was net feest der feesten, voor de groten
owel als de kleinen
Om liet kleine buitengoed te bereiken, waar deze
eugd zich afspeelde diep in de Beierse Alpen
:tapt men te München in een goedig treintje dat
onder zich te haasten vakantiegangers, toeristen
>n skiërs naar InnSbruck brengt, dwars door- een
andschap van eindeloze dennenwouden en eenzame
neren. Voetje voor voetje gaat men de hoogte in.
óe lucht, die door de raampjes naar binnen slaat,
ol hars- en honinggeur, prikkelt en bedwelmt.
En bij aankomst op een klein station, niet veel
neer dan een halte, waant men zich ook nu nog weer
nidden in de sfeer van 1830.
(Wordt vervolgd).
In het, Rotterdamse Park worden de inzendingen van de bollenkwekers voor de „Floriade" gevat'in het lijnenspel der
opensteense stapelmuren.
