Zundert doet de zomer 1959
uitbundig uitgeleide
Nederlands
opnieuw
oudste corso
uitgebreid
DRAADLOOS
CONTACT
VEILING PER TELEVISIE
MET STANDAARD IN TOP
„Rotterdam" begint maiden
trip naar de Verenigde Staten
Melkhandelaar aangehouden
die ruim 30.000 kg uitvoerde
Een veelzijdige reder
ZONDAG STOET MET MILJOEN DAHLIA'S
Electronische
scenario's
Prinses Beatrix heeft telefonisch
contact met Soestdijh
Boeiende
terugblik
Vanavond
Navo-marineshow
in Toronto
Middenstands-
zorgen
boter is niet te vervangen!
WILLEM I!
SLUIKHANDEL IN BOTER
DONDERDAG 3 SEPTEMBER 1959
PAGINA 5
Tijdens bejaardenreis
overleden
alleen ROOMBOTER is boter en
De 4e manier
van
het sigaartje
dat IJ kunt roken als sigaret!
Nieuwe Bongo-serie
Benoemingen
Truckstel ontspoord
bij Geldermalsen
Stremming tussen Utrecht
en 's-Hertogenbosch
De Gelderlanden achttien
andere oorlogsbodems
Op Zuid-Beveland
Vee door vergiftigd
water omgekomen
Fietser gedood bij botsing
met vrachtauto
Smokkelchauffeur binnen vier dagen
berecht: drie weken
PHs. van Ommeren
Dodelijk ongeval
Advertentie
Dergelijke fraaie wagens weten de inwoners van Zundert voor het bloemen
corso te maken. Deze wagen is een pronkstuk van het corso van 1955; hij was
geïnspireerd op de filatelie.
De duizenden automobilisten die da
gelijks door het Brabantse grensdorp
Zundert razen, i espeuren nog weinig
van de activiteit, die in zeventien buurt
schappen is losgeslagen. Het corso
„steeds de eerste zondag in september"
staat voor de deur, hetgeen betekent,
dat alle vrjje uren van de Zundertse
mankracht worden besteed aan het
construeren v.-n de geraamtes, die
straks de basis moeten vormen van de
honderdduizenden kleurige dahlia's,
waarmee het tuindersdorp de zomer
sinds jaren ten grave draagt. Negenen
twintig praalwagens wéér een meer
dan vorig jaar zullen volgende week
de meer dan 150.000 bezoekers uit
noord en zuid-NederlamJ in verrukking
brengen en getuigenis afleggen van de
artistieke zin en de gezonde naijver die
de wijken ieder jaar tot groter presta
ties brengt.
Het Zundertse bloemenfcstijn is in
vele opzichten uniek. Op de eerste
plaats is het Nederlands oudste corso:
het trekt dit jaar voor de achttiende
maal. In iscr is het voor het eerst ge
houden, bij gelegenheid van Koningin
nedag, en het succes was zo groot, dat
het sindsdien een jaarlijks evenement
is geworden, dat alleen in de oorlogs
jaren tijdelijk verstek liet gaan. Een
tweede bijzonderheid van dit corso is,
dat er geen commerciële bijbedoelin
gen achter steken: het is pure ama
teuristische kunstbeoefening, waar de
deelnemers telkens weer zonder be
denkingen geld bijleggen. Hun enige
doel is, zo goed mogelijk voor de dag
te komen, voor de buitenwereld, maar
vooral ook voor hun dorpsgenoten. De
gezonde rivaliteit van de buurtschap
pen vormt de voornaamste basis voor
het feest. Alle reclame ontbreekt in de
ze stoet: "under* gaat er prat op, dat
men tot dusver alle aanvragen om re
clame heeft afgewezen om het corso
van iedere commerciële smet te vrij
waren. De enige baten komen uit de en
treegelden en tribune-plaatsen.
Ze zijn juist toereikend om de gemeen
te, die twintig pet. krijgt, en het oran
je comité, dat tachtig pet, ontvangt, de
lopende kosten te laten betalen, zoals
het charteren van dit jaar elf mu
ziekkorpsen, het opstellen van tribunes
en het toekennen van de geldprijzen,
waarvan de eerste omstreeks f 1500
bedraagt. Dat is (soms) juist genoeg
om de kosten van de bekroonde wagen
te dekken. Op de overige wagens moet
altijd geld worden toegelegd. Dat wordt
in huis-aan-huis-acties bijeen gebracht,
waarbij gemiddeld per gezin 5 tot
10 wordt bijgedragen. Voorts worden
de buurtcomité's in meerdere of min
dere mate gesteund door de zakenlui,
de enigen die er financieel wel bij va
ren. Want zeker als de zomer bluft
voortwoeden, doen zij op 6 september
goede zaken.
De tijd dat ook de gemeente aan het
corso verdiende, is voorgoed voorbij.
Enkele jaren geleden hield zij er een
paar keer enkele duizenden guldens
aan over. Daarvan werd een reserve
potje gevormd, waaruit men t zijner
tijd het nieuwe gemeentehuis een extra
aankleding wilde geven, o.m. door het
aankopen van kunstwerken. Toen er
echter twaalf duizend gulden in het
„potje" zaten, kregen gedeputeerde
staten er lucht van en werd de gemeen
te gedwongen, de reserve voor meer
prozaïsche doeleinden te gebruiken.
Sindsdien wordt angstvallig gewaakt
tegen een batig saldo: alle baten wor
den direct aan het corso besteed.
Het corso 1959 zal naar schatting een
miljoen dahlia's irgen. Deze bloemen,
die vanouds de Brabantse hofsteden
sieren, worden in Zundert speciaal voor
dit feest in extra hoeveelheden ge
kweekt, zodat men zeventig procent
van de benodigde bloemen van eigen
bodem kan betrekken. Alleen de bloe
men van bijzondere kleur worden van
elders aangevoerd. De laatste tijd be
gint de dahlia-kweek, die evenals het
corso pure liefhebberij is. ook zakelijke
betekenis te krijgen: ér is enige handel
in de bloemen, waarmee men b.v. on
langs de Maria-omgang in Bergen op
Zoom heeft aangekleed. Groot zijn de
leveranties echter nog niet.
De uitbundige zomer van 1959 zal door
de Zundertse gemeenschap extra uit
bundig worden uitgeluid: dank zij de
regen van begin augustus en het fraaie
weer van de laatste weken zijn de bloe
men mooier dan ooit. Dat heeft de Zun
dertse tuinders, die tengevolge van de
droogte op hun twee veilingen drie mil
joen minder hebben ontvangen dan vo
rig jaar, de kwade dagen van het afge
lopen seizoen zo'n beetje doen vergeten.
Per slot van rekening is ondanks de la
gere opbrengst toch nog een aardig be
legde boterham aan de vruchtbare bo
dem ontfutseld, voldoende reden om de
rijke bloemenoogst dankbaar te benut
ten. Het programma, dat naar goed
Benelux-gebruik in twee talen is ver
schenen, wettigt de verwachting, dat
de wagens weer vele verrassingen zul
len bieden. Titels als „bloemenparade"
en „de bloemenfee" spreken voor zich,
maar wat aci.ter de motto's „Hasenpe-
per" „Een beetje", „De Koningin
van Lombardije" en „De sprong in de
ruimte" wordt uitgebroed, weet geen
mens. De buurtschappen, die in grote
tenten avond aan avond stug doorwer
ken, bewaren er het diepste stilzwijgen
over. Pas de eerste zondag van sep
tember zullen hun fleurige creaties het
daglicht zien.
De belangstelling voor het corso be
looft opnieuw groter te worden: nog
nooit zijn weken tevoren al zoveel tri
bune-plaatsen verkocht. De aanvragen
komen uit alle delen van het land en
ook uit Duitsland en België, vanwaar
men, ondank.1 het concurrerende corso
in Wollechem, onder de rook van Ant
werpen, weer drommen bezoekers ver
wacht. De Vollechemse organisatoren
mogen met letterlijk dezelfde recla
me wat Antwerpenaren weglokken,
daar staan Brusselse, Gentse en andere
Belgische bezoekers genoeg tegenover.
„Onze kwaliteit is onze reclame", zeg
gen ze in Zundert.
Men zal die kwaliteit met trots tonen
aan de vele tienduizenden en aan de
driehonderd ere-gasten. onder wie zich
enkele leden van het kabinet en ver
moedelijk ook de minister-president zul
len bevinden. Het corso start om half
drie en passeert allo punten van de
5400 meter lange route twee maal. Van
tien uur af rijden van Breda extra bus
sen naar Zundert en in het dorp zelf
wordt ten gerieve van hen die terug
schrikken van een wandelingetje van
de verst afgelegen parkeerplaats een
pendeldienst naar het centrum ingelegd.
560 man politie zullen zorgen voor een
snelle aan- en afvoer van de verkeers
stroom.
De 77-jarige heer G. IJnma uit Stiens,
die deelnam aan een aan de bejaarden
uit deze plaats aangeboden reis, is
woendag tijdens een oponthoud te
Zuidlaren tengevolge van een hartver
lamming overleden. Aan de tocht werd
hierna zo spoedig mogelijk een einde
gemaakt.
Zes Amerikaanse steden zullen deze
maand door middel van de televisie
worden verbonden voor een monster-vei
ling, waarop voor een waarde van twee
miljoen dollars aan overtollige rege
ringsgoederen zal worden verkocht.
Op een scherm van meer dan tien
rrieter zullen de handelaren in New
York de verschillende partijen kunnen
zien, die in Chicago (een afstand van
850 mijlen), Boston Philadelphia, St.
Louis en Columbus in Ohio te koop
worden aangeboden. De kopers zullen
bieden met behulp van genummerde
borden, die ze voor de TV-camera's
laten zien.
Goed nieuws voor de producenten
van Nederlandse televisieprogram
ma's, die zo verschrikkelijk verlegen
zitten om teksten, maar slecht nieuws
Advertentie
Hst Ned.Zuivelbureau Rijswijk (Z.H.) i
(Van onze verslaggever)
Om kwart over twaalf vannacht ver
trok het s.s. Botterdam voor zijn mai
dentrip over de Atlantische Oceaan.
Belangrijkste gast aan boord is prin
ses Beatrix, die de festiviteiten gaat
bijwonen, welke New York organiseert
als eerbetoon aan een ander Hollands
schip. Dat schip heette de Halve Maen
en het verscheen precies 350 jaar gele
den als eerste voor de riviermonding,
waaraan zich thans New York uit
strekt.
Vóór tien uur reeds ging de stan
daard van de prinses in de radar-
Advertentie
Vanaf 6 sept. a.s. (en verder iedere zondag 12.00
uur) biedt Willem H U de Pete Felkman show
206 utr Radio
mast omhoog om daar te blijven tot
zij van boord gaat Op dat moment
kwam de Kroonprinses vergezeld van
prins Bernhard en prinses Irene aan
boord. De in een citroengeel deux-
pieces geklede prinses keek op, toen zij
de massa juichende passagiers in de
ontvangsthal zag. Zij begaf zich onmid
dellijk naar de speciaal voor haar ge
bouwde luxe-hutten, waaruit zij telefo
nisch in direct contact staat met Soest-
dijk. Later maakte zij met prinses
Irene nog een rondgang over het schip.
De prins was inmiddels vertrokken.
Over deze eerste reis zal de Rotter
dam negen dagen doen, daar ontvang
sten in Le Havre en Southampton
twee dagen vertraging veroorzaken.
11 september arriveert he vlaggeschip
aan de nieuwe HAL-pier in Manhat
tan, die nog niet is afgebouwd, maar
voor deze speciale gelegenheid toch
wordt gebruikt. Prinses Beatrix is dan
al van boord. Voor de Amerikaanse
kust stapt zij over op de jager Gelder
land, die haar de haven zal binnen bren
gen.
Er staat de prinses in New York een
druk programma te wachten. Bij haar
intocht zal zjj de zogenaamde ticker
tape-parade moeten ondergaan, waar
bij een regen van serpentines, kapot
gescheurde telefoonboeken en papier
snippers over haar zal neerdalen.
Voorts staat er een lunch met presi
dent Eisenhower in het Witte Huis op
het programma. 21 september zal zij
per KLM-toestei naar Nederland terug
keren.
De Rotterdam oljjft tot 22 september
in de haven. De tien dagen zullen wor
den gebruikt voor recepties en ontvang
sten.
Over twee vannacht bereikte de Rot
terdam volle zee.
voor de schrijvers, die graag wat aan
de televisie verdienen: Dr. Allen J.
Perlis, deskundige op het gebied van
elektronische rekenmachines aan het
Amerikaanse Institute of Technology,
heeft verklaard, dat eenvoudige televi
siescenario's „zoals bijvoorbeeld
voor Wild- West-drama's" te zijner
tijd door elektronische breinen zullen
worden geschreven.
De Nederlandse hoorspelauteur H. J.
Barnard heeft de laatste hand gelegd
aan een nieuwe, uit tien delen bestaan
de serie avonturen van „Bongo, de ne
gerjongen met de zonnigste lach van
heel Afrika". Het eerste deel van de
nieuwe serie zal onder regie van Emile
Kellenaers dinsdag 10 november in het
A.V.R.O.-jeugdprogramma „De Tover
cirkel" worden uitgezonden.
Boeiendste programma-ondereel was
gisteravond de terugblik op de be
nauwende september-dagen van 1939,
zoals zjj vervat was in de rubriek
„attentie" van Peter van Campen.
Men zag tal van indrukwekkende au
thentieke opnamen uit die sombere pe
riode van de contemporaine geschiede
nis. Alleen: het vraaggesprek dat Pe
ter van Campen naar aanleiding van
het vertoonde had met vier jongelie
den, viel nogal uit de toon. De jongens
en meisjes wisten waarachtig niet veel
te vertellen.
De N.C.R.V. bood gisteren ook ruim
te aan de poëzie. Ed Hoornik had en
kele Nederlandse gedichten uitgekozen
die door Guus Hermus, Henny Ovry en
Piet Römer werden gezongen. De re
gie van dit programmaatje was be
paald voorbeeldig. En het optreden
van de actrices en acteurs was op zich
ook wel amusant.
In het TV-programma van de
V.A.R.A. kan men vanavond kijken
naar „De Man, die zichzelf bedroog",
een speciaal door Paul Rodenko voor
de televisie geschreven satire. Kees
Brusse en Andrea Domburg spelen de
hoofdrollen onder regie van Kees van
Iersel.
Christine Spierenburg en Tony van
Hulst zingen vanavond in het N.C.R.V.-
programma met medewerking van het
Klein Radiokoor en het Metropole Or
kest onder leiding van Dolf van der
Linden liederen uit bekende operettes.
Later op de avond geeft Johan van
Meurs een concert op het orgel van
de A-kerk te Groningen.
Voor de A.V.R.O.-microfoon concer
teert hedenavond het Omroeporkest on
der leiding van Hein Jordans. Gespeeld
worden de Symfonie nr. 3 in D gr. t.
van Schubert, het Concert voor piano
en orkest nr. 1 in e kl. t. op. 11 van
Chopin, waarbjj Pierre Palla als solist
optreedt en de ouverture „La forza del
destino" yan Verdi.
In het programma „Humoreske"
zullen Henri Knap, Ina van der Beu
gel, Mies Bouwman en Jan Goderie va
riëren op het thema „Eigenschappen in
anderen, waar ik altijd jaloers op ben",
waarna het Utrechts Byzantijns Koor
onder leiding van dr. Myroslaw Anto-
nowytch zes Russische liedjes uitvoert.
Tot rector aan het Goese lyceum is
met ingang van 16 oktober benoemd dr.
J. S. Bartstra jr. uit Haarlem, leraar in
de geschiedenis aan het Laurens Koster
lyceum in Haarlem. De heer Bart
stra volgt mr. W. G. F. Snijders
op, die vorige zomer ls overleden. De
conrector van het Goese lyceum, de
heer J. van de Woude, was sedert die
tijd met de waarneming belast. De
nieuwbenoemde rector is veertig jaar
oud. Hij werd geboren in Haamstede.
Hij studeerde aan de universiteit te
Leiden geschiedenis. De heer Bartstra
is korte tijd verbonden aan het stede
lijk gymnasium te Haarlem. Daarna
werd hij leraar aan de gemeentelijke
hbs-A, het huidige Laurens Kosterly-
eeum. In 1952 promoveerde de heer
Bartstra op een proefschrift „Vloother-
stel en Legeraugmentetie in 1700-1780".
In Geldermalsen is woensdagmiddag
om 15.20 uur tijdens het rangeren van
een leeg treinstel een truckstel ont
spoord door ontijdige wisselbediening.
Tengevolge hiervan waren enige tijd de
lokale treinen tussen Utrecht en 's-Her
togenbosch opgeheven. De doorgaande
treinen reden over enkel spoor.
Hr. ms. jager Gelderland, die on
langs Toronto (Canada) bezocht, is
daar, naar de marinevoorlichtings
dienst mededeelt, enthousiast binnenge
haald, Temidden van saluerende jach
ten, waterskiërs, zwemmers en zeilers
passeerde het schip Thousand Islands,
het nauwste deel van de Lawrence Sea-„
way, om vervolgens als eerste Neder
landse oorlogsbodem het Ontario-meer
op te stomen en ter rede van Toron
to voor anker te gar: Gedurende dit
verblijf t<z .men met achttien andere
oorlogsbodems, afkomstig uit Enge
land, Frankrijk, de Verenigde Staten.
Duitsland en Canada zeli, waren de
schepen des avonds geïllumineerd, het
geen een schitterend en voor Toronto
ongewoon gezicht was. Duizenden kwa
men in hun auto's naar de boulevard
om dit schouwspel gade te slaan.
Bij de parade op Warriors Day sloeg
het detachement hr. ms. Gelderland
een zeer goed figuur, aldus de marine-
voorlichtingsdienst.
Vele Canadezen en '-eie naar Cana
da geëmigreerde Nederlanders maak
ten van de gelegenheid gebruik de
Gelderland te bezoeken. Op hun beurt
boden de ex-landgenoten de opvaren
den van de Nederlandse jager een be
zoek aan naar de Niagara Falls, waar
van uiteraard gretig gebruik is ge
maakt.
Op eep weiland in de Herenpolder
te Wolphaartsdijk op Zuid-Beveland
zijn vier ossen en drie vaarzen door
vergif gedood. Vier van de dieren wer
den levenloos in de wei aangetroffen.
De andere beesten moesten in het
slachthuis te Goes worden afgemaakt.
Vermoedelijk zijn de ossen en de vaar
zen om het leven gekomen door het
drinken van vergiftigd water. Aangeno
men wordt, dat een loonsproeier zjjn
sproeitank met water van een drinkput
op het weiland heeft' gevuld, waarbij
vergif in de put is achtergebleven.
Op de Parkweg in Enschede is woens
dagavond een dodelijk verkeersongeval
geschied, waarvan de zeventienjarige
wielrijder D. ter H. uit Enschede het
slachtoffer werd. De jongen werd ge
raakt door een hem achterop komende
vrachtauto en werd op slag gedood.
(Van onze correspondent)
De dienst invoerrechten en accijnzen
te Roosendaal heelt dezer dagen aan
gehouden een 36-jarige Goese melkhan-
delaar, die de leverancier zou zijn van
ruim 30.000 kilogram roomboter, wel
ke in de afgelopen maanden frauduleus
naar België is uitgevoerd. Hij is zon
dagavond bij zyn voorraadplaats te
Kloetinge aangetroffen en naar Roo
sendaal vervoerd. Woensdagmiddag is
hy, na verscheidene malen te zjj nver-
hoord, op vrije voeten gesteld.
De zaak kwam aan het rollen, toen
in de vroege morgen van zaterdag 21
augustus in de Wouwse Plantage een
smokkelauto werd aangehouden met
700 kilogram boter. Toen de chauffeur
van de auto plotseling ambtenaren van
de invoerrechten en accijnzen zag nade
ren, draaide hij het stuur en reed de
weg terug. Tijdens de achtervolging
schoten de douaniers een band van de
auto aan flarden, waardoor de wagen
tegen een boom tot stilstand kwam. De
chauffeur, een man uit Antwerpen, werd
aangehouden.
Tijdens het verhoor kwam vast te
staan, dat de Goese melkslijter de le
verancier van de boter was. Ook is ge
bleken, dat de leverancier meer dan
30.000 kilogram roomboter heeft gele
verd aan een Antwerpse smokkelcombi
natie. De laatste maanden waren re
gelmatig Belgische personenauto's bij
zijn voorraadplaats met roomboter ge
laden. Dat ging vrij eenvoudig. Van
controle, zoals bijvoorbeeld in de grens
streken van Zeeuws-Vlaanderen, had de
melkhandelaar hier niets te duchten.
Hoewel het onderzoek in deze zaak nog
niet is afgesloten, is de sluikhandelaar
woensdag op vrije voeten gesteld.
Woensdag heeft de Belgische chauf
feur zich moeten verantwoorden voor de
Bredase economische politierechter.
De officier eiste tegen de man een
maand gevangenisstraf onvoorwaarde
lijk met bevel tot onmiddellijke gevan
genneming; De politierechter maakte er
drie weken van. Verdachte werd onmid
dellijk opgesloten.
De heer PHs. van Ommeren
had eigenlijk bouwkundige wil
len worden, maar eerbied voor
het moeizame werk van zijn drie
voorgeslachten verdrong zijn
voorliefde. Ook hij werd reder
en bij zijn veertigjarig zaken-
jubileum kan men schrijven
„een groot reder", die de onder
neming van gijn voorvaderen
hielp uitbouwen tot de grootste
tankvaartmaatschappij van ons
land.
Een veelzijdig mens ls deze
vierkante reder. Hij is commer
cieel en technisch begaafd, maar
zijn interesse gaat uit naar de
sociale zijde van de bedrijfs
voering, naar het interne per
soneelsbeleid, welke interesse
hij uitleeft in zijn eigen onder
neming met een 4000 man aan
personeel. „De sfeer in een be
drijf bepaalt voor vijftig pro
cent het succes van de onder
neming" is zijn standpunt.
Deze belangstelling voor de
mens bracht hem vanzelf in
contact met tal van sociale
instellingen. Vooral die welke
het belang van de zeeman be
hartigen kunnen op zijn steun
rekenen, maar ook de organi
saties op het gebied van de
gezondheidszorg, en speciaal die
welke de kankerbestrijding voorstaan, liggen hem na aan het hart.
Ook in het culturele leven van zijn stad is PHs. van Ommeren geïn
teresseerd. Sedert jaren ijvert hij voor de instandhouding van het Rotter
dams Philharmonisch Orkest en ook bij de voorbereidingen voor de bouw
van een concertzaal in Rotterdam heeft men weer een beroep gedaan op
zijn enorme werkkracht. Niet vergeefs uiteraard, want de bouwkunst is
nog steeds zijn grote jeugdliefde. In de afgelopen jaren is die liefdeal
meermalen tot uiting gekomen. De stimulerende „aandacht" van PHs. van
Ommeren bij de totstandkoming van het Delta-hotel in Vlaardingen en van
het AMJV-hotel in Rotterdams centrum is geen ingewijde onbekend.
Voor alles echter is hij een reder, die bouwt aan een vloot. Gedurende
de oorlog verbleef hij in Engeland en daar hij er toch niets om handen
had richtte hij daar met behulp van assurantiegelden ook maar een
scheepvaartmaatschappij op, zodat er nu nog zeven Hollandse tankers
onder Engelse vlag varen.
Hij heeft zo zijn eigen gedachten en ideeën over de tankvaart. De
hausse in de na-oorlogse jaren is naar zijn mening te goed geweest. „Te
goed leidt altijd tot excessen. Goed is voor mij meer dan voldoende,'
zegt hij. Van de huidige depressie heeft zijn bedrijf overigens weinig last,
want gedurende de hausse heeft hij bijna zijn hele vloot vercharterd op
lange termijn tegen een prijs die iets onder het geldende tarief lag, maar
thans als zeer hoog zou worden beschouwd.
Of hij nog eens 80.000-tonners of 100.000-toru tankers gaat bouwen?
„Als ik iemand kan vinden, die ze wil bevrachten, wil ik er wel aan; maar
om ze speculatief te bouwen, acht ik het risico te groot. Alleen courante
schepen bouw ik speculatief."
De reder PHs. van Ommeren is niet in Wassenaar gaan wonen. Hij leeft
in Rotterdam, waar hij hoofdman van de vrijwillige brandweer is geweest,
waar hij zich thuisvoelt en waar hij zo nu en dan eens een van zijn 180 tank-
lichters-op de Rijn voorbij kan zien varen.
Misschien ook wel een beetje omdat hij er nu in „eigen huis" zijn
jeugdliefde de bouwkunst kan uitleven, want, v.aast het gebouw van
waaruit hij regeert, wordt thans voor de firma PHs. van Ommeren een
nieuw pand gebouwd, dat straks in het silhouet van de Maasboulevard
een dominerende rol zal spelen.
Ofschoon het er de schijn van
heeft, dat de middenstand er
in slaagde, de hem toekomen
de plaats tussen de grootmachten,
me onze maatschappij beheersen,
te veroveren, blijkt de toekomst voor
he zelfstandige middenstand minder
verzekerd dan ter handhaving van
een evenwichtige maatschappelijke
structuur nodig is. Tot deze conclusie
Voert ons een publikatie van de Ne
derlandse Middenstandsbank, gewijd
dan de „opvolging in het familie
bedrijf", waarvan de strekking aan-
d'enlijk verder gaat dan de titel zou
doen vermoeden.
Wie zou niet verontrust zijn, wan-
deer men kennis neemt van cijfer
materiaal, waaruit blijkt, dat het
aantal vestigingen in de middenstand
Sedert 1946 aanzienlijk is teruggelo
pen? Jaarlijks komen circa 9500
Plaatsen in de middenstand vrij,'die
dienen te worden bezet om het appa-
raat op peil te houden. Er is echter
Seen sprake van, dat dit geschiedt
en zo is er dus een belangrijk tekort
aan nieuwe middenstandsonderne
mers ontstaan. Bovendien valt een
Wet minder verontrustende mate van
veroudering bij de ondernemers in
ambacht en detailhandel te constate-
ren. Dit verschijnsel is te meer zorg
wekkend, omdat het zich bij de mid
denstand in relatief veel sterkere ma
te voordoet dan bij de totale arbei
dende mannelijke bevolking.
De voornaamste oorzaak van een
en ander is gelegen in het feit, dat
aan de jonge ondernemers thans veel
zwaardere eisen worden gesteld dan
Voorheen. Wat de Vestigingswet
kleinbedrijf 1937 op het gebied van
handelskennis, vakbekwaamheid en
kredietwaardigheid vergt, is in vele
Sevallen zo exorbitant, dat alleen
daardoor reeds de vlucht uit het mid
denstandsmilieu begrijpelijk wordt.
Y°k de lange militaire diensttijd
draagt er toe bij, dat de bezetting
van de jongere leeftijdsgroepen in de
middenstand kleiner wordt. Hoeveel
Jongelui zijn er niet, die na volbrach-
te dienstpiicht liever een ander be
roep kiezen, waar de werktijden kor-
ïer zijn en de sociale voorzieningen
beter?
Last but not least strooit ook de fis-
£Us roet in het eten door de ingewik
kelde en bezwarende heffingen van
niet eens gerealiseerde winsten
mj de overgang van middenstandson
dernemingen van vader op zoon of
andere familieleden.
Dit alles schrikt jonge mensen af,
vooral in een tijd waarin de industrie
behoorlijke bestaansvoorwaarden
biedt dank zij een hoogconjunctuur,
Jpaaraan maar geen eind schijnt te
komen. De vreugde van het onder
nemer-zijn en de kans om van een be
scheiden bedrijf iets groots te kunnen
maken wordt tegenwoordig door de
meesten te weinig gewaardeerd. Om
een ruimere beloning aanvaardt men
al te gaarne de beperkingen van de
ondergeschiktheid.
De situatie in de landbouw is ge
heel anders dan in de middenstand.
Daar is het een gedrang tussen boe
ren en boerenzoons om een bedrijf te
kunnen overnemen, resp. nieuw te
stichten. Het aantal gegadigden voor
hieuwe vestigingen is er groter dan
het aantal beschikbare plaatsen, zo-
hat de jonge generatie een constante
oruk op de oudere uitoefent. In het
middenstandsbedrijf (ambacht en de
tailhandel) heeft het omgekeerde
Pfaats. Het aantal ondernemers dat
hier geregeld verdwijnt en waarvan
oe plaatsen moeten worden ingeno
men, is veel groter dan het aantal
Wachtenden, terwijl de eigen zoons
haarvan nog slechts een bescheiden
onderdeel vormen. Het werd dan ook
oen zorgwekkend probleem, waar de
nieuwe ondernemers vandaan moe-
en komen om de open vallende
Plaatsen in te nemen.
Alsof dit nog niet genoeg is, heeft
het Algemeen Waarborgfonds voor
he Middenstand in zijn jongste jaar-
afslag nog een ander kernprobleem
y°or het voetlicht gebracht. Het al
leszins tot oordelen bevoegde bestuur
van het A.W.M. constateerde met
sPijt, dat vele middenstanders in hun
ontwikkeling bij de economische evo-
mtie ten achter blijven. Het steeds
duidelijker aan de dag tredend te-
p°ft aan ondernemerscapaciteiten
feeft aanleiding tot groeiende be-
z°rgdheid.
Hoe kan dit ook anders, wan
neer statistieken aantonen, dat of
schoon vijfendertig percent van al-
le zoons van middenstandsonderne
mers voortgezet algemeen vormend
onderwijs hebben genoten dit cij-
mr voor de zoons, die in het mid-
hensfcandsbedrijf werkzaam zijn,
Slechts vier percent bedraagt? Ken
nelijk weten ambacht, kleine indus
trie en detailhandel hun „afgestu-
heerde" jongeren niet te boeien en
hog minder te binden.
De aantrekkingskracht van het am-
bacht blijkt groter dan die van de de
tailhandel, doch desondanks is het
zelfs met de vakopleiding bedroevend
gesteld. Van de in het ambacht wer
kende zoons van ambachtslieden he
etten niet minder dan vijfenveertig
Percent geen enkel vakdiploma en zij
Zlin er zelfs nooit ernstig mede bezig
geweest om er een te behalen.
..Wij maken ons druk over velerlei
mogen, over problemen van werktijd
verkorting met één of twee uur, over
loonsverhogingen, die een veronder
stelde „ruimte" tot verdeling moeten
Ofengen enzovoorts, enzovoorts. De
*faag evenwel, of tussen alle bedrij
nen door de positie van de zelfstan-
h'ge middenstand niet op gevaarlijke
W^ze aan het afbrokkelen is mede
ajs gevolg van overheidsmaatregelen
JD Werd tot dusver niet in behande-
pog genomen. Met een ingenieus sys
tem van kredietverlening alleen is
he toekomst van de middenstand niet
yeilig te stellen, wanneer niet ook het
kwantitatief en kwalitatief tekort aan
priddenstandsondernemers wordt ver
holpen. Wij menen dan ook, dat de
W&atssecretaris van economische za
ken er goed aan zou doen, de com
missie die hij zich voorneemt in te
stellen voor het middenstandskrediet,
phf- zo ruime opdracht te geven, dat
?!1 de gehele middenstandsproblema-
Pek( tot haar terrein van actie zal
minnen rekenen.
Vanochtend omstreeks tien uur werd
jb de Burgemeester Van Doornlaan in
iJe.Lier, toen hij de weg overstak, de
'°-jarige heer A. Luyendijk aldaar door
„etl auto overreden en vrijwel op slag
Sodood.
V
