Daciblad voor Schiedam en omstreken
Nikita „verklaart"
zijn koel onthaal
Veiligheidsdienst zou contact
met Amerikaans volk beletten
Gemengde gevoelens in Amerika
De Amerikaanse reis van
Beatrix ten einde
Typografen staken
De Griekse regering breekt
met Grivas
Vliegtuig landt veilig na
afbreken van schroef
Ovationele begroeting tijdens laatste
dagen van haar bezoek
Amsterdamse ochtendbladen heden
morgen niet verschenen
Ook raketdeel
treft de maan
Het ontwapenings
plan der U.S.S.R.
Voormalige EOKA-leider wordt
achtervolgingswaanzin toegeschreven
Eén kandidaat
voor 110.435
MAANDAG 21 SEPTEMBER 1959
PREMIER DREIGT MET VERTREK
De „Loenik 2"
Trein greep autobus
Oostenrijk brengt
Zuid-Tirol voor V.N.
Nozemactiviteit
in Zwolle
TERECHTSTELLINGEN
IN BAGDAD
K.N.V.B.-TOTO
nieuwe
leaamsche courant
Nikita Khroesjtsjev, premier en par
tijleider van de Sovjet-linie, heeft tijdens
het weekeinde getracht een verklaring
op te bouwen voor het feit, dat de Amc
rikaanse bevolking hem op zijn reis door
de Verenigde Staten met zo weinig geest
drift heeft verwelkomd. De redenering,
die hij thans ingang poogt te doen vinden
luidt: „Het Amerikaanse volk is van goe
de wil en verlangt ernstig naar de vre
de, maar tal van plaatselijke autoriteiten
zijn niet van goede wil en de veiligheids
dienst der V.S. Iaat geen gelegenheid
voorbij gaan om tussen het goede Ame
rikaanse volk en my barrières op te wer
pen". Als eerste en voornaamste propa
gandist en agitator van de Russische
communistische partij is hij die redene
ring onmiddellijk gaan dramatiseren.
Tweemaal in 24 uur tijds heeft hij een
klein incident geschapen. Beide keren
was Los Angeles de plaats van hande
ling. Eerst toonde hy zich zeer verbolgen
over het feit, dat hij niet naar Disney
land, ongeveer 50 km van Los Aangeies
mocht gaan en later op de dag dreigde
hij zelfs, dat hij op staande voet naar de
Sovjet-Unie zou terugkeren, omdat de
burgemeester van Los Angeles, N orris
Poulson 't had gewaagd 'n Wstorische uit
lating van hemzelf, namelijk dat hij het
kapitalisme zal begraven, ter sprake te
brengen.
Gedurende de treinreis, die hij gisteren
maakte van Los Angeles naar San ran-
cisco, werd Khroesjtsjev op enkele tus
senstations, o.a. Sant Barbara en San
Luis Obispo, door twee a drieduizend
mensen toegejuicht. Hij toonde zich daar
over uiteraard ingenomen, maar op een
persconferentie in de trein borduurde hij
toch kennelijk voort op het nieuwe propa-
gandastramien:
„Ik ben blij", zei hij, „dat mijn huis
arrest in Los Angeles eindelijk afgelopen
is. Ik mocht er alleen maar eten en sla
pen. Op een gegeven ogenblik kreeg ik
de indruk, dat de Amerikaanse autori-
teiten mii als een last beschouwden cn
natuurlijk heb ik toen aangeboden te ver
trekken. Een goede gast vertrekt liever
vijf minuten .eerder dan dat hij afwacht'
totdat de gastheer hem verzoekt op te
hoepelen".
Khroesjtsjev heeft zijn nieuwe propa-
ganda-lijn kennelijk uitgewerkt tijdens de
vlucht, die hij en zijn gezelschap in een
Boeing 707 maakten van New York over
het hele Amerikaanse continent naar j
Los Angeles. Want voor zijn vertrek van
Idlewild uitte hij ook wel zijn spijt over,
het feit, dat hij „de arbeidende massa
in New York niet had ontmoet, ma&r de
schuld daarvoor gaf hij toen nog niet i
aan de Amerikaanse autoriteiten. „De
omstandigheden zijn nu eenmaal zo al
dus Khroesjtsjev, „dat er bepaalde ele
menten in de arbeiderswereld zijn, die
mijn verschijning in de arbeidersdistnc-
ten zouden gebruiken voor provocaties
In het vliegtuig hebben de Russen waar
schijnlijk krijgsraad gehouden, want bij
aankomst in Los Angeles gaf Khroesj
tsjev eensklaps te kennen, dat hij het be
faamde vermaakspark Disneyland wil
de bezichtigen. De hoofdcommissaris van
politie, William H. Parker, had op een
dergelijk bezoek niet gerekend en hij zei,
dat de tijd van voorbereiding te kort was
om de veiligheid van de Russische Pre
mier te kunnen garanderen. De chef
van de Russische veiligheidspolitie, ge-
neraal-majoor Zacharov, stemde er toen
mee in, dat het bezoek werd afgelast.
Maar Khroesjstsjev liet het daarbij
niet zitten. Tijdens een lunch, die hem
door de president van de Motion Picture
Association of America. Eric Johnston,
werd aangeboden in een grote filmstudio
van de Twentieth Century Fox, speelde
hij de verbolgen toerist.
„Waarom mag ik niet naar Disney
land?", brieste hij, „hebben jullie daar
raketbases? Is de hele zaak daar in han-
den van gangsters? Uw politie kan een
stier bij de horens optillen. Waarom kan
zij dan de gangsters niet in bedwang hou
den? Hoe moet ik dit aan mijn volk uit
leggen?". Een groot aantal professionele
filmsterren sloeg met ontzag de acteurs
prestatie van de amateur Khroesjtsjev
gade.
Mevrouw Krhoesjtsjev, die gezeten was
tussen David Niven en Frank Sinatra,
toonde zich volgens Bop Hope bijzonder
teleurgesteld over het feit, dat het uitje
niet doorging. De familie Khroesjtsjev
woonde later de verfilming bij van een
dansscène uit de musical van Cole Por
ter „Can Can". De Russische premier
scheen weer in de beste stemming te zijn,
al noemde hij de dans later een „sma
keloze vertoning."
Maar aan een diner, dat hem des
avonds door de stad Los Angeles werd
aangeboden, viel hij over 'n opmerking
van burgem. Poulson, die zei: „U hebt
gezegd, dat u ons zou begraven, maar
laat ik u nu in alle vriendschappelijkheid
zeggen, dat uons net zo min zult begra
ven als wij u. Er zal in het geheel geen
begrafenis zijn". Khroesjtsjev uitte daar
op het dreigement, dat hij naar de Sov
jet-Unie zou terugkeren. Maar niemand
Het bezoek van prinses Beatrix aan de
Verenigde Staten, ter gelegenheid van
de Henry Hudson-herdenking, is ten ein
de. Vanmorgen is de prinses per vlieg
tuig van Albany de hoofdstad van de
staat New York, welke groeide uit de
oude nederzetting Fort Oranje, naar de
stad New York teruggereisd en vanmid
dag met een lijnvliegtuig van de K.L.M.
naar Nederland vertrokken. Morgenoch
tend wordt zij op Schiphol verwacht.
De Amerikanen hebben bijzonder spon
taan en hartelijk gereageerd, overal waar
onze prinses zich vertoonde. Honderd
duizenden hebben haar enthousiast toe
gejuicht. Voor Prinses Beatrix moet haar
Amerikaanse reis dan ook wel onverge
telijk zijn.
enïgdeStaten met gemengde gevoelens
ontvangen, zoals uit beide foto's blijkt.
De gouverneur van de staat New York,
Nelson A. Rockefeller, stak zijn enthou
siasme niet 07ider stoelen of banken, tij
dens de ontvangst van de Russische lei
der in het Waldorf-Astoriahotel (foto
boven), doch in Los Angeles werd hem
met een haag van protestborden duidelijk
gemaakt, dat niet alle Amerikanen zo
enthousiast waren als Rockefeller (foto
onder).
Uit een gisteravond door „Tas" gepu
bliceerde verklaring blijkt, dat gegevens,
verstrekt door de Russische maanraket,
aantonen, dat de maan, dit in tegenstel
ling tot de aarde, geen magnetisch veld
en geen stralingsgordels bezit. In de ver
klaring wordt volgens Reueter. voor de
eerste maal onthuld, dat niet slechts de
houder met instrumenten, doch ook het
laatste raketgedeelten van de „Loenik 2'
de maan heeft getroffen. Voorts wordt ge
zegd, dat de concentratie van geïoniseer
de deeltjes op een afstand van ongeveer
tienduizend kilometer van de maan toe
neemt
Het betreft hier deeltjes, die een van
de elektronen hebben verloren, die draai
en rondom een atoomkern Dergelijke
deeltjes worden voortdurend gevormd in
de „ionisfeer, een zich boven de aarde
bevindend luchtgebied
Volgens de verklaring van „Tas" kan
de concentratie van deze deeltjes in de
omgeving van de maan hetzij worden
toegeschreven aan een soort „deken" van
geioniseerde gassen, waardoor de maan
zou zijn omgeven, hetzij worden verklaard
uit de aanwezigheid van een luchtgebied
rondom de maan, waarin zich een ster
kere concentratie van deeltje bevindt,
die elk met een energie ter sterkte van
Ventallen Volt zijn geladen
In de nacht van zondag op maandag,
precies om twaalf uur is in Amsterdam
de proteststaking van de dagbiadtypo-
grafen begonnen. De nachtploegen van
vier Amsterdamse kranten bedrijven, die
middernacht hadden moeten beginnen, zijn
op enkele typografen na, de bedrijven
niet binnen gegaan. De staking is be
doeld als een protest tegen het uitblij
ven van de goedkeuring van het college
van rijksbemiddelaars op de grafische
C.A.O/s, waarover de werkgevers- en
werknemersorganisaties het na langduri
ge onderhandelingen eens waren gewor
den.
Vanochtend om een uur stond het vast,
dat de twee ochtendbladen, de Telegraaf
en de Volkskrant, niet zouden verschij
nen, evenmin de 14 buitenedities en het
ochtendblad voor Amsterdam van het
Vrije Volk, alsmede de ochtendeditie van
trouw (deze wordt gedrukt bij het Han
delsblad).
De proteststaking is zeer rustig begon
nen. Zondagavond laat stonden de typo
grafen in groepjes voor de verschillen
de krantebedrijven op de N.Z. Voorburg
wal te praten en te discussieren. Af en
toe bleven voorbijgangers staan om te
informeren wat er aan de hand was.
De erkende grafische vakorganisaties
staan niet achter de proteststaking, die
is uitgeroepen door de personeelscom
missies van de grote dagbladen. De be
sturen der vakorganisaties hebben zater
dag tezamen met de besturen der werk
geversorganisaties een communiqué uit
gegeven. waarin een beroep op de werk
nemers werd gedaan, aan het werk te
blijven, in afwachting van het resultaat
der besprekingen, die vanmiddag in het
Centraal bureau voor de grafische be
drijven te Amsterdam worden gehouden,
Een woordvoerder van de personeels
commissies der Amsterdamse dagbla
den heeft maandagochtend meegedeeld,
dat het zoals reeds zaterdag werd
aangekondigd de bedoeling is, dat de
proteststaking maandagavond zal eindi
gen. Dit zal dan inhouden .aldus de zegs
man, dat de eerste ploegen 's avonds
om acht uur weer aan het werk zullen
gaan voor de ochtendbladen van dinsdag.
In Bagdad zijn gisteren volgens AFP
en Reuter 13 officieren gefusilleerd, onder
wie generaal Nazem Tabaksjalli die als
opperbevelhebber van de tweede divisie
deelgenomen zou hebben aan de opstand
in Mosoel tegen het bewind van Kassem.
Voorts zijn vier burgers, onder wie
Said Kazzaz, een minister onder het be
wind van Noeri es Said, opgehangen.
Volgens radio-Caïro heeft het Iraakse
leger gisteren in Bagdad „duizenden" de
monstranten uiteen moeten jagen die luid
ruchtig hun verontwaardiging over de
executies te kennen gaven.
Een trein heeft zaterdagavond op de
bewaakte overweg tussen Rijssen en Hol
ten een autobus gegrepen. De bus had
staan wachten tot de trein uit de richting
Deventer was gepasseerd. Toen de bo
men open gingen en de bus op de overweg
reed, naderde uit de andere richting een
trein. De buschauffeur gaf daarop vol
gas maar de trein ramde toch nog het
achterste deel van de bus. Daar de onge
veer 20 passagiers in het voorste deel za
ten, vielen er geen slachtoffer. Het on
gelijk schijnt het gevolg te zijn van het
feit, dat door een misverstand met het
station Rijssen de overwegwachter de
bomen te vroeg heeft geopend.
Nog steeds blijven er reacties komen
op de rede, die de premier van de Sovjet-
Unie, Nikita S Khroesjtsjev, in de Al
gemene Vergadering der Verenigde Na
ties over het probleem der ontwapening
heeft gehouden De eerste indruk, na
melijk dat het tamelijk illusior lijkende
voorstel om binnen vier jaar alle strijd
krachten in de hele wereld af te schaf
fen, in de eerste plaats is gedaan met
het oog op de propaganda, blijft bestaan,
maar daarnaast wordt van verschillende
zijden aangedrongen op een nadere be
studering
Zo zei de leider van de Britse socia
listen, Hugh Gaitskell, zaterdagavond
voor de BBC: „Als de heer Khroesj
tsjex bereid is passende inspectie en
controle te aanvaarden, dan is het iets
geweldigs en het beste, waarop de we
reld kan hopen".
Ook de Britse minister van buitenland
se zaken Bella, de voorzitter van de com
missie voor buitenlandse zaken van de
Westduitse Bondsdag, Hans Furler, en
de Amerikaanse oud-president Truman,
hebben gezegd, dat het de moeite waard
is na te gaan, of de Russen ernst willen
maken met de inspectie en controle.
Gezaghebbende Amerikaanse bladen
als de „New York Times" en de „New
York Herald Tribune" blijven in
Khroesjtsjevs voorstellen niets dan pro
paganda zien.
Britse bladen als de „Observer", de
„Sunday Times" en de „Sunday Ex
press" daarentegen menen, dat het wes
ten het ijzer moet smeden nu het heet
is.
De bewoners van Albany stonden za
terdag in rijen van vier dik aan de kant
om prinses Beatrix toe te juichen, ter
wijl zij voorbijreed in een open auto
tijdens een kleurige parade, die drie uur
geduurd heeft. De gouverneur van New
York, Nelson Rockefeller, zat voorin
breeduit lachend en wuivend. Naast prin
ses Beatrix zat burgemeester Erastus
Corning.
De parade was een van de grootste uit
de geschiedenis van Albany en het hoog
tepunt van de Hudsonherdenking. Langs
de route van enkele kilometers stonden
meer dan 150.000 mensen. De prinses
reed aan het hoofd van de grote parade,
waarin 13.900 mensen en 53 muziek
korpsen meeliepen.
Volgens een zegsman, die sinds de
aankomst van de prinses in de Verenig
de Staten in het gevolg van de prinses
is geweest was het enthousiasme van de
menigte, zelfs groter dan bij de „ticker
tape parade" in New York.
's Avonds was prinses Beatrix de ere
gast geweest op een bal dat in Albany
als het gezelligste van het seizoen werd
beschouwd. Met het oog op het drukke
program van zondag kon de prinses
echter niet tot het einde van het feest
blijven.
De avond was begonnen met een diner
in het gouverneurspaleis als gast van de
heer en mevrouw Nelson Rockefeller. Dit
diner werd bijgewoond door 170 gasten,
van wie er honderd tussen 18 en 25
jaar oud waren. Na de maaltijd, die an
derhalf uur duurde, werd er gedanst,
waarbij de prinses geen dans oversloeg.
Door de late komst van de prinses en
haar gezelschap begon het grote bal op
het terrein van de Nationale Garde een
uur te laat. Bij haar aankomst werd de
prinses door de naar schatting duizend
aanwezigen echter zo hartelijk begroet,
dat het „Hail to the chief" de tra
ditionele begroeting van presidenten in
Amerika gespeeld door een mariniers
band van 36 man, maar nauwelijks te
horen was.
Voor de tweede maal gedurende haar
bezoek aan de Verenigde Staten, droeg
de prinses de koninklijke juwelen een
met diamanten bezette diadeem, een
diamanten armband, een diamanten
broche en een halsketting van parels en
diamanten. Zij was gekleed in een zacht-
lila avondjapon.
In de morgen had de prinses een
druk programma afgewerkt. Op het Dud-
ley-observatorium van de Union-universi-
teit stak zij de eerste spade in de grond
voor de bouw van een Hudson-planeta-
rium. Daarna was zij de gast op een
staatsielunch in het historische huis van
generaal Philip Schuyler, een man van
Nederlandse afkomst die lauweren oogstte
in de Amerikaanse revolutie.
Zondag, de laatste dag van haar tocht
van vier dagen door het dal van de Hud
son, is prinses Beatrix, in de kleine in
dustriestad Troy, in de staat New York,
aangekomen, waar zij door 150 in Ne
derlandse nationale klederdracht gesto
ken kinderen werd begroet.
Daarvoor had zij een kerkdienst bijge
woond in de z.g. „eerste kerk" van Al
bany, een van de oudste hervormde ker
ken in de Verenigde Staten, waarvan de
grondvesten uit 1642 dateren.
In Troy gebruikte de prinses het mid
dagmaal met zeven meisjes studenten
van de plaatselijke hogeschool van Rus
sell Sage.
Uit Troy vertrok zij voor een kort ver
blijf naar Schenectady, evenals Albany,
een stad, waarvan de eerste bewoners
Nederlanders v^aren. Zij bracht de nacht
door in het buitenverblijf van de Ame
rikaanse ambassadeur te Den Haag, de
heer Philip Young.
De Griekse regering heeft volgens Reu- wendsel dat liij een militaire
ter in een verklaring gezegd, dat gene- vnnrherei.lfie. D
raai George Grivas, de voormalige leider
van de Cyprische verzetsbeweging EO-
KA, aan achtervolgingswaanzin lijdt. De
Griekse regeringsverklaring volgde on
middellijk op een verklaring van Grivas
daarin deze zegt, dat de Griekse regering
hem had willen arresteren onder 't voor-
De nieuwe Oostenrijkse staatssecreta
ris van buitenlandse zaken, de socialist
Bruno Kreisky heeft voor zijn vertrek
naar New York te Innsbruck verklaard,
dat hij de kwestie Zuid-Tirol zal voorleg
gen aan de Algemene Vergadering der
Verenigde Naties. Kreisky zei te hopen,
dat hij meer begrip zal kunnen kwe
ken voor het Oostenrijkse standpunt in
deze kwestie.
De Oostenrijkse regering treedt zoals
bekend, op als pleitbezorgster voor de
Duits-sprekende bevolking van Zuid-Ti-
rol, die zich tekort gedaan acht door het
Italiaanse bestuur over dit gebied.
De Italiaanse minister van buitenlandse
zaken, Guiseppe Pella. heeft naar aan
leiding van de verklaring van Kreisky
gezegd, dat Italië „duidelijk zal ant
woorden".
Een Superconstcllation van de Air Fran
ce is veilig op het vliegveld Shannon ge
land met een afgebroken schroef, die zich
in de romp van het vliegtuig had ge
boord. Er waren twaalf passagiers aan
ooord. Zij liepen geen letsel op, zo meldt
Reuter. Het voorval had plaats op 5000
meter hoogte, ongeveer 640 km voor de
Ierse kust. Reddingboten en vliegtuigen
kwamen te hulp nadat het vliegtuig de
volgende dramatische boodschap uitzond:
„Schroef afgebroken, zit in romp vast.
Gebroken ruiten, verzoeke alle bijstand".
Het vliegtuig, dat op weg was van New
York naar Frankrijk, verloor hoogte toen
het uiteinde van de schroef vlak boven
de vleugel de romp doorboorde.
Op een gegeven ogenblik scheerde, het
over de golven en het water sproeide door
de kapotte ramen naar binnen.
Na boven het vliegveld gecirkeld te heb
ben, landde de superconstellation veilig.
De passagiers droegen reddinggordels.
De gezagvoerder, André Compère, zei:-
„Dit was een vreselijke ervaring. Ik slaag
de er echter in het vliegtuig voldoende
vermogen te geven voor een veilige lan
ding."
„Ik kon gelukkig weer genoeg vermo
gen krijgen in motor nr. 4, die het eerst
moeilijkheden veroorzaakte. Toen motor
rar. 3 ophield en de schroef zich in de
romp boorde, verloren wij aanzienlijk
hoogte en ik dacht, dat dit het einde was."
Vlak voordat de schroef zich door de
romp boorde, had de stewardess twee
meisjes, die vlak bij de plaats zaten
waar de schroef terecht kwam, gevraagd
ergens anders te gaan zitten. Een van
de passagiers vertelde dat zij wakker
was geschrokken door een luid geronk
en een vreselijke slag.
.putsch'
in Griekenland voorbereidde- De regering
had plannen gemaakt om mjj uit de weg
te ruimen, aldus Grivas,
Het liberale Griekse blad „Eleftheria"
heeft bijzonderheden gegeven van het
„samenzweringsplan" dat, volgens Gri
vas, de Griekse regering wilde organise
ren om hem te compromitteren. Volgens
dit plan was de regering voornemens,
aan te stoken tot muiterij in een regiment
te Athene en een der leden van de voor
lopige regering van Cyprus te laten ver
moorden. Grivas en de zijnen zouden dan
de schuld hebben gekregen.
De Griekse regering antwoordt hierop,
dat als Grivas geen leugenaar is, hij
klaarblijkelijk aan vervolgingswaanzin
lijdt.
Zij beschuldigt hem er van een sa
menzwering op touw gezet te hebben en
nu te proberen zich ais slachtoffer van
een complot voor te doen. In plaats van
de regering te beledigen zou Grivas er
beter aan doen de beschuldigingen die
door de Cyprioten tegen hem gericht zijn
tegen te spreken, als hij dat kan. Deze
beschuldigingen, aldus de Griekse rege
ring, zjjn gebaseerd op documenten, die
Grivas en zijn omgeving hadden samen
gesteld.
De verklaring besluit met de woorden
„De Griekse regering, die Grivas eerst
overmatig eer bewezen heeft, wil nu niets
meer met hem te maken hebben en stelt
ook geen belang meer in zijn politieke
plannen".
prinses Reatnx heeft in Albany de eerste spade m ae grona gesionen vuur ae uuuiv
van het Henry Hudson Planetarium.
(Van onze correspondent)
D-e waarschuwing van een burger aan
een paar jongelui, dat zij niet op de Pot
gietersingel mochten fietsen, gevolgd door
hun overbrenging naar he.t politiebureau
toen zij het de man lastig maakten, is
zondagavond aanleiding geweest t-ot een
grote nozemacativiteit in de Zwolse bin
nenstad. Voor het politiebureau en op
het Grote Kerkplein verzamelden zich een
aantal jongeren toen de twee jongens
naar binnen werden gebracht De politie
verdreef de praatjesmakers, die zich op
de Grote Markt en in de Diezerstraat
weer verzamelden en baldadig werden
Dit was voor de gemeentelijke ordebewa
kers het sein om de knapen met de gum
miknuppel uiteen te slaan en een aantal
van hen met de politiewagen naar het
bureau over te brengen. Bij het uitdelen
van de klappen werden ook enkele
nieuwsgierige ouderen, waartussen de
jongelui zich verscholen, getroffen. Eerst
na twaalf uur keerde de rust terug. Een
drietal knapen werd op 'het politiebureau
vastgehouden.
Gaat een bedrag van meer dan hon
derduizend gulden verdwijnen in de zak
ken van een deelnemer aan de voetbaltoto
van de KNVB? Zo er voor woensdag
middag 12 uur niemand is, die alsnog
tot de ontdekking komt dat hij veertien
uitslagen goed gegokt heeft, dan weL
Want, tot op dit ogenblik is ei maar een
die zich als kandidaat gemeld heeft voor
de eerste prijs van 110.435 gulden. Groot
is daarentegen het gedrang rond de twee
de prijs, waarvoor 47.330 gulden uitgetrok
ken is. Niet minder dan vijfentwintig
meldingen van dertien punten bereikten
de KNVB.
Uit de prijzen blijkt reeds, dat de KNVB-
toto deze week andermaal een nieuw re
cord voor dit seizoen geboekt heeft.
Thans waren er 321.825 deelnemers. Zij
zorgden voor een inleg van 450.750 gulden.
En hoe het formulier ingevuld had
moeten worden? Aldus: 2, 3, 1, 1, 1, 1, 1,