DRAADLOOS
CONTACT
Quiz-schandaal in Amerika
Redt eerst'1i
de anderen
SUCROSA
Roadtest in een notedop
Renault
Dauphi
TV-rug
Marconist niet
schuldig
De avonden worden langer...
mm
Douwe Egberts
Ook televisie-producent
bekent geknoei
Top"-televisie
Vanavond
Voor de VARA
afgedaan
Betere zoetstof ontdekt!
DINSDAG 13 OKTOBER 1959
„Utrecht"
Bijbelillustraties
Hoofdprijzen voor twee
Nederlanders
Duitse rooftocht in
Groningen
Radio-apparaten uit
etalage meegenomen
Overste Fens en de
diensttijdverkorting
Zijn Zuid-Molukkers
Indonesiërs
Prins Bernhard terug
in Nederland
geniet er dubbel van
met een heerlijke
pijp tabak!
mmm
in handige plastic tabakszak
Madurodam gesloten
Examens
waar warmte helpt,
helpt PHILIPS Infraphil beter
denk daaraan ook bij rheumaciek en verkoudheid
Prijzen: 29.75 en 37.50
Catherine van Rees-
Dutilh overleden
Mr. Klaasesz bemoeit
zich met de kwestie-
De Lier
Jongen weggelopen
uit gesticht
door
MARGUERITE
BOURCET
51IIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
47
(Wordt vervolgd)
Zaak Van der Zee
- -
De advocaten van de van moord be
schuldigde Nederlandse marconist Van
R. zijn volgens UPI voornemens de be
manning van de „Utrecht" vragen te
stellen, wanneer het schip deze week
in Mobile aanmeert. Zij willen ook de
staatsiehut w^ar mrs. Kauffman door
de beklaagde zou zjjn geslagen, bezich
tigen.
De advocaten zeiden voorts dat zij
bewezen hebben dat de Nederlandse
marconist mrs. Kauffman niet heeft
vermoord.
Op de internationale tentoonstelling
van Bijbelillustraties te Edinburgh zjjn
dé beide hoofdprijzen aan Nederlandse
kunstenaars ten deel gevallen nl. de
eerste prijs aan Ria Exel (Den Haag)
en de tweede prijs aan prof. Willem
van den Berg (Amsterdam).
(Van onze correspondent)
Vanmorgen om vier uur is een etalage
ruit vernield van een radiohandel aan
de Marktstraat in Groningen. Drie radio
toestellen werden in een Duitse volks
wagen geladen, waarna de dadels weg
reden in de richting Boteringesingel. De
diefstal werd gepleegd door twee Duit
sers, naar de politie meent te weten. De
grensposten zijn gewaarschuwd.
Naar aanleiding van persberichten
als zou het lid van de Tweede Kamer
J. J. Fens in een vergadering van de
K.V.P.-afdeling Dr. Poels te Tilburg
hebben verklaard, dat hfj een tegenstan
der zou zijn van de verkorting van de
militaire diensttijd, waarover onlangs
het rapport van Voorst tot Voorst is
verschenen, stelt de heer Fens het op
prijs nadrukkelijk te verklaren, dat hi),
alvorens zijn rede over tien jaar
N.A.V.O. aan te vangen, heeft medege
deeld, niet over verkorting van de
diensttijd of over het rapport van Voorst
tot Voorst te zullen spreken. Naar zijn
mening is het onjuist reeds nu, alvorens
het door het dagelijks bestuur der
K.V.P. toegezegde rapport zou zijn uit
gebracht, zijn mening over deze onder
werpen bekend te maken.
Het Tweede-Kamerlid mejuffrouw Ten
Broeke Hoekstra (WD) heeft aan de
ministers Luns, Toxopeus en Beerman
gevraagd, of het juist is dat bij de in
schrijving in het bevolkingsregister
van Zuid-Molukkers als nationaliteit
wordt vermeld „Indonesisch". Het Ka
merlid informeerde verder of het de re
gering bekend is dat het allergrootste
deel der Zuid-Molukkers in Nederland
tegen deze aanduiding ernstig bezwaar
heeft en dat bovendien velen van hen
door het bezit van een vreemdelingen
paspoort of een laissez-passer van een
buitenlandse mogendheid de Indonesi
sche nationaliteit van rechtswege verlo
ren hebben krachtens de Indonesische
nationaliteitswet.
Tenslotte vroeg zjj of de regering be
reid is een einde te maken aan deze
voor betrokkenen niet aanvaardbare na
tionaliteitsaanduiding.
Gisterenavond om omstreeks negen
uur is prins Bernhard met een rege-
rings-Dakota op Soesterberg geland.
's-Middags was hij na een verblijf van
één dag in Rome vanuit deze stad naar
ons land vertrokken.
Koningin Juliana en prinses Mar
griet waren ter begroeting op het vlieg
veld aanwezig.
De minister van Verkeer en Water
staat, drs. H. A. Korthals, brengt 27 en
28 oktober een bezoek aan Friesland om
zich o.m. te oriënteren omtrent de plan
nen tot indijking en inpoldering van de
Lauwerszee. De bewindsman zal van
Leeuwarden naar Eelde vliegen over
deze zee.
Advertentie
doitke
De miniatuurstad Madurodam is
maandag gesloten. Het afgelopen sei
zoen hebben 756.271 personen Maduro
dam bezocht.
LEIDEN, 12 oktober. Doet. gen.
II. mej. A. M. E. Bult (Boskoop), mej.
E. A. S. Pronk (Den Haeg), B. I. j.
Beetjes (Leiden), A. Bijl (Leiden), J.
G. Dresscher (Rotterdam), B. J, Kay
(USA), R. N. Kellner (USA), H. A E
d Koning (Leiderdorp), N. Rijlaars
dam (Alphen a.d. Rijn) en N. C. T. de
Vries (Scheveningen).
Semi-artsex.: mej, H. H. Potgieser
(Voorburg), L. Bussemaker (Leiden), P.
C. Groeneveld (Den "aag), F. Stols
(Leiden) en T. Swelheim (Den Haag).
Artsex.: mevr. M. Hendriks-van Hagen
(Den Haag) en D. L. Westbroek (Lei
den).
Doet. Ned. recht: J. D„ Nijzink (Rijs
wijk, Z.-H.). Doet. pedagogiek: B M.
Reijnders (Monster). Cand. klassieke
taal- en letterkunde: E. Alexander
UTRECHT, 12 oktober. M.O. Staat
huishoudkunde en statistiek: A E. C.
Klok (Amersfoort) en H. A. Kluver
(Rotterdam).
AMSTERDAM, 12 oktober. Cand.
theologie: K. A. Deurlo (Amsterdam)
en J. Geursen (Haarlem).
Doet. geneeskunde: K. van Oostveen,
H. Pieterse, R. J. van Steensel, L. H.
Loebis (Haarlem), R. S. Brown, B. Fang-
giday, F. G. Parisius, Tan Tjong Bok,
mej. A. E. Harrebomee, W. R. Kneib
(Aerdenhout), T,. H. Bakker, G. B. de
Keijser, I. J. Hololtcheff, So Khing
Hwie, R. Schücher, H. P. de Boer B.
Boode, J. Muller. E. S. Kisch, D. Vrij-
moet, mej. W. A. Dijkstra, H. Colle-
wijn, R. Kuyten (Haarlem), H. Braat,
Ing Tjiong Oh, mej. K. A. Bos, R. S.
Reneman, J. G. van'Beek, mej. Y. S S.
B. Pape, mej. W. G. M. Dijkman, C. D.
A. Verwoerd (Uithoorn), J. Waldman,
J. N. Keeman, A. Rengelink, B. Roding
(Naarden), J. de Vries (Edam), G. E.
Kropveld, A. C. Sundermeijer, mej. J.
E. Kooy, mej. H. L. Verhoef, mevr. B.
Snijder-Labruyère, C. H. Haber.
Nadat een hele reeks getuigen voor
de subcommissie uit het Amerikaanse
huis van afgevaardigden, die zich be
zighoudt niet het onderzoek naar de
fraude b(j de televisiequizzes, hebben
verklaard, dat zij tevoren waren inge
licht omtrent de vragen, die hun zouden
worden gesteld, heeft nu ook een tv-pro-
ducent toegegeven, dat er met de tv-
quizzes werd geknoeid en dat hfj daar
aan heeft meegedaan.
Het betreft hier Daniël Enright,
„uitvinder" en enige eigenaar van
een aantal tv-programma's. Enright,
eens één van de grote figuren bp de
Amerikaanse televisie, gaf toe, dat er
door dit schandaal een einde was ge
komen aan zijn tv-carrière.
De commissie vroeg hem, of hij als
de man, die het meest verantwoordelijk
voor de knoeierijen is geweest, een sug
gestie kon doen, hoe men zulk ge
knoei kon verhinderen. Enright ver
klaarde niet te geloven, dat het con
gres dit probleem kan oplossen door
middel van de wetgeving. De beste op
lossing is naar zijn mening, dat een
commissie in het leven wordt geroepen,
welker integriteit aan geen twijfel on
derhevig is, om alle vragen samen te
stellen. Zolang de vragen worden op
gemaakt in hetzelfde gebouw, waar de
show wordt geproduceerd, is er alle
kans, dat er wordt geknoeid.
Inmiddels neeft de commissie nog al
tijd geen antwoord ontvangen op haar
verzoek aan Charles van Doren, de
man, die indertijd een half miljoen gul
den heeft gewonnen met een tv-quiz,
om voor haar te komen getuigen. Mo
gelijk zal zij besluiten om de uitnodi
ging te wijzigen in een bevel. Hangen-
Adver tentle
de het onderzoek van de commissie is
Van Doren door zijn werkgever, de
National Broadcasting Company, ge
schorst uit zijn functie, waaraan een
salaris van 190.000 gulden per jaar is
verbonden.
59
Granada, één der Britse commerci
ële televisiemaatschappijen, heeft pre
sident Eisenhower en Khroesjtsjev
uitgenodigd om in haar programma
„We willen antwoord" op te treden.
Als beide staatslieden de uitnodiging
aannemen, zullen ze een aantal vragen
moeten beantwoorden, die hun door
Britse jongens en meisjes tussen zestien
en achttien jaar worden gesteld. Het
programma kan op een door de beide
staatshoofden te kiezen plaats op tele-
recording worden vastgelegd en zal ge
lijktijdig mogen worden uitgezonden in
Groot-Brittannië, de Verenigde Staten
en Rusland.
Zondagavond is in het St.-Antonius-
gasthuis te Utrecht in de leeftijd van
83 jaar overleden mevr. Cathérine van
Rees-Dutilh, weduwe van de bekende
kunstschilder Otto van Rees, die enige
jaren geleden het slachtoffer is gewor
den van een verkeersongeluk op de
Biltstraat te Utrecht.
Evenals Van Rees, was zijn echtge
note een bekend artiste. Zij heeft in de
jaren voor 1914 gewoond eerst te La
ren, Noord-Holland, en daarna in de
kring van Picasso, Max Jacob, Apolli-
naire, Mondriaan e.t.q. op Montmartre
te Parijs; tussen de twee wereldoorlo
gen voornamelijk te Ascona aan het La-
go Maggiore. Evenals haar man is zij
tijdens de eerste wereldoorlog katholiek
i geworden, onder invloed van Pieter van
j der Meer de Walcheren, en de paters
Benedictijnen te Oosterhout. Daarna
heeft het echtpaar enige jaren gewoond
op het Klein Kasteel te Deurne, Noord-
Brabant. Zijn werk werd toen afgebeeld
en besproken in de eerste jaargangen
van het tijdschrift De Gemeenschap.
Cathérlna van Rees is vooral bekend
geworden als naaldwerkster. Haar bes
te tapijt, fors van compositie, en fraai
van kleur, bevindt zich in de collectie-
Wiegersma te Deurne.
Uitvaart en begrafenis zijn woensdag
morgen te Bilthoven. De Requiemmis
begint om 10 uur.
De commissaris van de koningin in
de provincie Zuid-Holland, mr. J.
Klaasesz, heeft in verband met de wet
houderskwestie in De Lier waar de
raad, ondanks vele stemmingen, geen
wethoudersvacature kon doen vervul
len contact gehad met verschillende
personen, die hierbij een rol hebben ge
speeld, te weten met de burgemeester
van deze gemeente, met de betrokken
wethouder die zijn functie ter be
schikking heeft gesteld, doch nog steeds
con amore meewerkt en met een van
de fractievoorzitters in de raad. „In de
eerste plaats", aldus mr. Klaasesz,
„betreft het hier een zaak van de raad
zelf. Met B. en W. en de gemeenteraad
wordt de kwestie in den brede bespro
ken. Misschien komt er dan meer licht
in de zaak".
Mr. Klaasesz hoopte, dat De Lier tot
een oplossing zal komen en dat er niet
meer om de acht dagen vergaderd en
gestemd zal behoeven te worden, zon
der dat er resultaat wordt berekit.
Uit de Mr. Dr. Willem van den
Bergh Stichting te Noordwijk is op
woensdagavond 7 oktober een debiele
jongen weggelopen, genaamd Johannes
Vorselman. De jongen is geboortig uit
Den Haag en twintig jaar oud. Hij kan
bjjna niet spreken, maar maakt op het
eerste gezicht geen debiele indruk. Don
derdag is hjj het laatst gezien in de om
geving van Oegstgeest en zaterdag ver
moedelijk nog in Bloemendaal.
Het signalement luidt: 1.60 m lang,
donkerblond kroeshaar, gedrongen pos
tuur, khakikleurige blouse, verschoten
bruine manchester broek en zwarte
schoenen. De hoofdinspecteur van poli
tie te Noordwijk verzoekt ieder die in
lichtingen kan geven over de verblijf
plaats van de jongeman, zich met hem
in verbinding te stellen onder telefoon
nummer 01719-2020.
Op een in Chicago gehouden bijeen
komst van Chirurgen heeft dr. Wilford
L. Cooper een nieuwe ziekte beschre
ven: de tv-rug.
De kwaal is een gevolg van het uren
lange hangen in een stoel om naar de
televisie te kijken. De remedie is mas
seren, of...het tv-toestel weggeven.
In het televisieprogramma, ver
zorgd door de NTS, kan men vanavond
kijken naar „Het Dromenkoffertje",
een film van do Italiaanse regisseur
Luigi Comencini, waarin een verzame
laar van oude filmfragmenten zijn
vondsten laat zien. Vooraf worden een
filmdocumentaire over Buiten-Mon-
golië vertoond en „Vergessen", een
film van Bernhard Schmalz over een
eenzame oude man.
In het radioprogramma van de KRO
verzorgt Rosa Spier vanavond een harp-
recital, waarin zij o.a. haar eigen com
positie „Vier impressies bij het bijbel
se verhaal Saul en David" uitvoert.
Vooraf vertelt de harpiste iets van
haar ervaringen op het eerste interna-
S 5
Hij heeft die idee duidelijk uitgedrukt in een ge
schrift, in de vorm van een testament opgesteld te
v incennes, waarin hij onbewust een beeld geeft
van zichzelf, zijn vrouw, zijn kinderen en zijn directe
omgeving en dat de kern van zijn gedachten en
gevoelens bevat: zijn „Brief over de opvoeding van
mijn kinderen".
„Ik zou willen, dat mijn zoon de edele en verheven
kanten van het soldatenleven leert begrijpen en
waarderen: vaderlandsliefde, offerzin.zijn naam
en zijn familie eer aan te doenhoogachting te
wekken, de mannen over wie hij het bevel voert,
te respecteren en zich te belasten met hun zorgen.
Het militaire beroep, grondig en niet bij wijze
van liefhebberij uitgeoefend, ontwikkelt de eigen
schap die voor elke gezagdrager onontbeerlijk is
en nochtans zo zelden voorkomt: het gezonde ver
stand. Men leert te oordelen, te bevelen... zonder
tegenwerpingen te gehoorzamen, zich kort en bondig
uit te drukken. Het is een onvergelijkelijke school
voor mensenkennis, een kennis die door niets te
vervangen is...
Meer bevoegden dan ik hebben reeds gewezen
op de overeenkomsten tussen het soldatenleven en
de religieuze levensstaat."
Klaarblijkelijk bevinden we ons hier tamelijk ver
van het beeld der gedecoreerde oude domkoppen,
dat zoveel soldatencabarets en humoristische films
ons voorbehouden. Toch zullen sommigen de opvat
tingen van de hertog van Alengon geïdealiseerd
vinden. Zeker is, dat hij niet het algemene type van
de officier voorstelt. Maar hij bouwde zijn theorieën
niet op los zand. Veeleer vormden zij de summa van
hetgeen hij dag in dag uit aan den lijve ondervond,
gebaseerd op nauwkeurig onderzochte feiten.
Wat zullen zijn meerderen eigenlijk hebben gedacht
over het praktische gedrag van hun officier, die zo'n
goede verhandeling over het militaire beroep schreef?
Hier volgt het gemeenschappelijke getuigenis van
zijn superieuren kolonel Dejean, kolonel d'Astier,
generaal Larnac en commandant Dublex:
„D'Alengon, Ferdinand, gehuwd met De Bavière,
Sophie: volleerd krijgskundige en strateegpaart
een uitgebreide militaire kennis aan een stipte
toepassing daarvan tot in de kleinste bijzonderheden.
Heeft zich door zijn plichtsbesef en zijn voortduren-
de zorg voor zijn ondergeschikten een groot gezag
over zijn mannen verworven."
Ligt niet in dit menselijk aanzien de vriendschap
van zijn collega's, de geestdrift van zijn onderge
schikten het belang en de waarde van zijn
loopbaan: meer dan in het technisch welslagen dat
tegenwoordig al te zeer op de voorgrond wordt ge
schoven. Hij beheerste de kunst, zonder zich moeite
te geven, sympathie te wekken, en bezat tact genoeg
om de verschillen uit te wissen die, als men jong en
knap is, goed aangeschreven staat en bovendien
nog prins is, zo gemakkelijk de jaloezie van de
kameraden gaande maken. Om de kloof te over
bruggen, die de titel Koninklijke Hoogheid tussen hem
en zijn mannen schiep de enige voorwaarde om
hun genegenheid en vertrouwen te winnen moest
de hertog van Alengon een onmiskenbaar superieure
menselijke waarde bezitten.
Vaak wordt de Franse soldaat en het Franse volk
in het algemeen afgeschilderd als helfhaftig
en edelmoedig, maar tevens rauw, als de vijand van
onderscheidingen en aristocratie. Maar in werke
lijkheid weet hij ware grootheid op haar juiste waar
de te schatten. Als hij de groten en de leiders
veracht, is het zelden uit een stelselmatige haat,
maar dikwijls omdat zij zijn verachting verdiend
hebben of althans omdat zij zich geen moeite heb
ben gegeven om hun achting te winnen. En als er
revolutie uitbreekt zit er voor de leidende kringen
gewoonlijk niets anders op, dan hun geweten aan een
geducht onderzoek te onderwerpen.
Maar wanneer zich onder de bevoorrechten die het
volk zogenaamd verfoeit, een figuur verheft die
werkelijk lof waardig is, schenkt het hem zijn eer
bied en vertrouwen. Wat de hertog van Alengon voor
zijn manschappen had betekend, bleek niet alleen,
toen hij Vincennes verliet en afscheid nam van de
kanonniers van het 12de regiment, maar vooral na
z'ln,™ in 1910, bijna dertig jaar later. Tussen de
plechtige condoleancebrieven van de Europese
hoven troffen de hertog en de hertogin van Vendöme
ook nederige enveloppen aan. Het waren brieven,
geschreven op ruitjespapier, vol spelfouten, onderte
kend door Dubois' en Legrand's, brave en eenvou
dige lieden die vroeger op de schietbaan van Vincen
nes in de vrieslucht van de vroege morgen hun
geschut hadden opgesteld onder het bevel van kapi
tein d'Alengon. Ai hun brieven zijn samen te vatten
in deze letterlijke aanhaling:
„Mijnheer de hertog, ik hoor, dat uw geëerde
vader gestorven is en samen met u betreur ik dit
verlies. Hij is mijn kapitein geweest en was altijd
even goed voor mij. Aan hem heb ik het te danken
dat ik een goed christen gebleven ben. Ik heb
u i?1} zeggen, dat het mij verdriet doet."
De briefschrijver was klaarblijkelijk geen Bossuet.
Maar is er in diens Oraisons Funèbres een betere
lofspraak te vinden?
In die tijd ondernam Hertogin Sofie, nu de vrouw
van een officier, een groot werk: het voltooien van
haar eigen opvoeding.
Ondanks hun lessen en talenten waren de kinderen
van „Possenhofen" in moreel opzicht slecht opge
voed. Of juister gezegd, zij waren helemaal niet opge
voed. De roepstem van het leven volgend konden zij
uitgroeien tot heiligen, heldinnen, estheten of op
standelingen. Van heetgebakerde naturen als Sofie
Charlotte was alles te verwachten. Waarom staat
men altijd klaar om elke buitensporigheid uit te
leggen als een gebrek? Sofie Charlotte had duizend
gebreken. Bekoorlijke gebreken, die bijna kwalitei
ten te noemen waren, zoveel fantasie en gratie als
zij inhielden, maar moeilijk te verenigen met dat
streven naar volmaaktheid, dat haar man haar had
bijgebracht.
Advertentie
Goed nieuws voor hen die geen
suiker mogen gebruiken (diabetici,
slanke lijn)l
In Amerika is een nieuwe zoetstof
ontdekt, met zulk een zuivere smaak
dat men in de hele wereld enthousiast
is. Aanvankelijk was dit nieuwe middel
vrij kostbaar, maar doorChefaro wordt
zij nu onder de naam Sucrosa voor
een billijke prijs beschikbaar gesteld.
de nieuwe - in Amerika ontdekte - zoetstof,
waarover men in de hele wereld enthousiast Is
tionale harpconcours te Tel-Aviv en Je
rusalem, dat zij op uitnodiging van de
regering van Israël als eregaste heeft
bijgewoond.
Het Telemann Trio voert daarna met
medewerking va,n Anner Bijlsma, cello,
de Triosonate in c kl.t. van Bach uit,
terwijl de organist Jan Schmitz die o.a.
bekendheid geniet als de organisator
van orgelconcerten in Den Haag, op
het orgel van de Haagse St.-Jacobus-
kerk, werken van Bach, Marius Mon
nikendam en Hendrik Andriessen zal
uitvoeren.
De serie theologische voordrachten,
die de KRO onder de titel „In het be
gin schiep God hemel en aarde" gaat
uitzenden, zal vanavond worden inge
leid door prof. dr. J. Groot uit War
mond. Later op de avond kan men luis
teren naar het derde deel van „Dr Zji-
vago van Boris Pasternak", een luister
spel onder regie van Willem Tollenaar.
Het amusementsprogramma „Uit ben
je" van de AVRO, waaraan o.a. mee
werken „Les Compagnons de la Chan
son", wordt gevolgd door liederen en
pianowerken van Chausson, uitgevoerd
door Hans Schouwman, piano en Jean-
nette van Djjck, sopraan.
Het bestuur van de VARA heeft in
een communiqué medegedeeld dat de
VARA de kwestie rond het AVRO-tele-
visiesectiehoofd Siebe van der Zee
en door hem privé gemaakte opmerkin
gen als afgedaan beschouwt. In het
communiqué wordt herinnerd aan de
door de AVRO gedane bekendmaking,
aqn de schriftelijke verontschuldiging,
die de VARA van de AVRO ontving
en aan de brief, die de heer Van der
Zee aan het VARA-bestuur heeft ge
zonden. In deze brief deelde de heer
Van der Zee mee, dat het nimmer in
zijn bedoeling heeft gelegen in het open
baar andermans gevoelens te kwetsen
en dat, voor zover dit wat de VARA be-
ureft toch het geval zou zijn, hij zulks
wei heel diep betreurt.
Aangezien de heer Van der Zee daar
bij de hoop uitsprak, aldus het VARA-
communiqué, in de toekomst te mogen
bewijzen, dat zijn houding tegenover de
VARA, vooral wat betreft d-, samenwer
king, als volkomen collegiaal en loy
aal kan worden bestempeld en tevens
het AVRO-bestuur nog heeft medege
deeld er van overtuigd te zijn, dat die
hoop zal worden verwezenlijkt, be
schouwt de VARA deze zaak als afge
daan.
Toen de Renault Dauphine in 1956
voor het eerst aan de markt
kwam, was het de uitdrukke
lijke bedoeling van deze Franse fa
briek om een wagen te brengen die
het met, succes zou kunnen opnemen
tegen de Volkswagen. Verschillende
anderen hebben dit voordien en ook
later eveneens geprobeerd, doch het
is alleen Renault gelukt om in deze
zelfde prijsklasse een produktie te be
reiken die in zijn omvang met die van
de Volkswagen vergelijkbaar is. Men
haalt thans dagcijfers van ca. 2000
stuks. Deze gunstige ontwikkeling is
geen toeval geweest. Uitgaande van
het bestaande model „Vier" dat toen
reeds in Frankrijk en daarbuiten vol
komen ingeburgerd was, was de
„Dauphine" ontworpen met gelijk
soortige constructie-details en voor
een deel zelfs met dezelfde onder
delen. Het Tevaai voor kinderziekten
was daarmede minimaal en deze heb
ben zich ook nauwelijks voorgedaan.
Opmerkelijk is dat bij de sterke
verwantschap tussen de „Vier" en de
„Dauphine" deze laatste een zo
geheel andere wagen is geworden.
Door de iets grotere motor, de daar-
De Renault „Dauphine" is de laat
ste jaren één der populairste klei
ne auto's. Het succes van deze wa
gen is te danken aan zijn goede
rijkwaliteiten, zijn aantrekkelijk
uiterlijk en aan de ervaring dat
bedrijfskosten tot op zeer hoge
kilometer-ouderdom laag blijven.
mede in verband staande hogere top
snelheid en de grotere binnenruimte
ontstond een type dat in zijn gehele
allure veel meer een volwassen auto
is. Bovendien is veel aandacht be
steed aan de geluidsisolatie hetgeen
het rijcomfort ten goede komt en
eveneens bijdraagt tot de indruk dat
men in een „echte" automobiel rijdt.
Intussen is de „Dauphine" een zo
veel voorkomende verschijniage
worden in het Nederlandse verkeer,
dat het nauwelijks ziT zou hebben er
nog een beschrijving aan te besteden,
ware het niet dat in het nieuwe mo
del dat voor 1960 is gereed gemaakt,
eeu interessante verbetering is toe
gepast in het veersysteem. Deze ver
betering betekent een oplossing voor
een typisch kleine-auto-probleem. Dit
probleem bestaat hieruit, dat het ge
wicht dat de vering te verwerken
krijgt voor deze categorie aan zulke
sterke variaties onderhevig is. Indien
het eigen gewicht van de auto 600 kg
bedraagt (dit is ongeveer het juiste
cijfer voor de Dauphine) en de wa
gen wordt door één persoon bereden
dan betekent dit een toename van het
totaalgewicht met gemiddeld 50 kg.
Nemen echter vier personen in de
auto plaats dan is de gewichtstoena
me gemiddeld 200 kg en met volledige
reisbagage zelfs 300 kg, zijnde 50%
van het eigen gewicht van de auto.
De constructeur kan nu in principe
drie wegen kiezen. Hij kan de vering
aanpassen bij de belasting met één
persoon, doch die vering is te slap
voor het geval de wagen volbezet is.
Hij kan haar afstemmen op de volle
belasting, maar de vering wordt dan
te stug wanneer men "r alleen in
rijdt. De gebruikelijke methode is
daarom een compromis, nl. een ve
ring die in het ene geval een beetje
te slap en in het andere wat te stug
is. Voor de Renault Dauphine Is in
het nieuwe model een betere oplos
sing gevonden. Men heeft deze voor
zien van schroefveren die aanzienlijk
langer en soepeler zijn dan voorheen
en daaraan hulpveren toegevoegd be
staande uit een rubber luchtkussen
dat bij sterke veerbelasting in aanra
king komt met een stalen plaat die
over een groot oppervlak op het
luchtkussen komt te rusten. Een der
gelijke luchtvering heeft een sterk
progressieve karakteristiek en vangt
de zwaarste stoten op zonder dat de
veren „doorslaan". Het nieuwe veer
systeem wordt „Aérostable" genoemd,
het is ontworpen door de beroemde
Franse constructeur Grégoire die
reeds talrijke andere patenten op zijn
naam heeft staan, welke in de ont
wikkeling van de moderne auto een
rol hebben gespeeld.
In de praciijk
In de afgelopen pe. iode hebben wij
de nieuwe Dauphine kunnen be
oordelen over een traject van on
geveer 1200 km waarin veel slechte
wegstukken voorkwamen, o.a. bestra
tingen met de z.g. kinderhoofdjes in
België.
In deze ritten waren twee dag-af
standen van 500 km opgenomen, wel
ke een uitstekende gelegenheid boden
om te beoordelen in hoeverre de auto
vermoeidheidsverschijnselen oproept.
Om met dit laatste te beginnen, de
Het nieuwe veersysteem van de Dauphine, de
„Aérostable-verlng" bestaat uit een soepele schroef-
veer, gecombineerd met een hulpveer in de vorm
van een rubber luchtkussen. De hulpveer komt pas
in functie bij zware belasting en plotselinge stoten.
Doordat de veerkarakteristiek van de luchtvering
sterk progressief is komt het niet meer voor dat de
veren „doorslaan".
Dauphine leen; zich zonder bezwaar
voor dergelijke lange dagtrajecten.
Hoewel de stoelen bij eerste kennis
making de indruk geven dat ze niet
bijzonder gemakkelijk zullen zitten
op de duur, bleek het tegendeel waar.
Ze veroorzaken geen rugpijn en geen
stijfheid in de benen, ze zijn in het
kort precies zo van vorm en opstel
ling als ze moeten zijn. Hoewel het
motorgeluid bij hogere snelheden
goed hoorbaar is, blijft de carrosserie
vrij van resonantieverschijnselen. De
nieuwe vering is opmerkelijk goed.
Zelfs de overgang van asfalt op keien
is nauwelijks merkbaar, men hoort
deze meer dan dat men hem voelt.
Wie veel verschillende soorten
auto's heeft gereden herkent tenslotte
het land van herkomst in het tem
perament van de wagen. Deze Dau
phine is in zijn karakter duidelijk
aangepast aan de eisen van het Fran
se wegverkeer. De drieversnellings
bak biedt de mogelijkheid van snel
optrekken in de eerste, een grote
levendigheid in de tweedé en een
aantrekkelijke topsnelheid (115 km/
u) in de derde. Deze topsnelheid mag
over lange afstanden onafgebroken
worden volgehouden, de kleine maar
pittige motor is berekend op voort
durend gebruik in zijn hoogste toe
rental-gebied. Het gemiddelde dat
met de Dauphine op een grote reis
kan worden gehaald ligt dan ook ln
dezelfde orde als dat van grotere wa
gens. Het zijn uiteindelijk de ver
keersomstandigheden dij zich daarbij
laten gelden, van beperkingen in de
wagen zelf is hoegenaamd geen
sprake. Het voordeel van een beproe-
v; ïgsmethode over een groot aantal
kilometers is dat er punten naar
voren komen die op een tochtje in
de naaste omgeving gecamoufleerd
blijven. Zo leert de langere rit dat
de Dauphine. als iedere kleine
wagen, slechts een beperkte bagage
ruimte 'leeft. De uitrusting voor vier
personen kan daar niet in onderge
bracht worden en men zal zijn toe
vlucht tot een imperiaal moeten ne
men. Reist men niet zijn tweeën dan
kan uiteraard het gehele achtercom
partiment worden benut. Ditzelfde
bagageprobleem leert ons trouwens
nog iets anders, n.l. dat de stuursta-
biliteit van de wagen duidelijk ver
betert als er in de kofferruimte aan
de voorzijde enig gewicht is onder
gebracht. De achteringebouwde mo
tor brengt mede dat het meeste ge
wicht op de achteras rust en de voor
as verhoudingsgewijs te weinig belast
is. Men heeft bij de Dauphine een
zekere compensatie verkregen door
het reservewiel helemaal voorin de
neus (onder de kofferruimte) te be
vestigen en ook de accu voorin een
plaats te geven maar een verdere
gewichtstoename voor geeft zoals
gezegd nog een aanzienlijke ver
betering. Er zijn daarom Dauphine
eigenaars die, wanneer ze geen ba
gage bij zich behoeven te hebben,
een zakje zand van 30 a 40 kg voorin
leggen.
Goed verzorgde carrosserie
In de carrosserie-uitvoering is de
Dauphine goed verzorgd en aan
trekkelijk afgewerkt. Ook de
achterbank biedt behoorlijke zit
ruimte, zij het dan ook dat deze op
den duur niet heel comfortabel is.
Tegen bescheiden extra kosten kan
de wagen met een schuifdak worden
geleverd en men heeft bovendien de
keuze tussen stof en kunstleer-bekle
ding, deze laatste eveneens tegen ge
ringe bijbetaling. De koetswerk-vorm
als vier deurs sedan heeft het voor
deel dat de bestuurder niet uit de
wagen behoeft om achter-passagiers
in- en uit te laten en deze achter
passagiers behoeven geen acrobati
sche toeren te verrichten om hun
plaats te bereiken.
Algehele indruk: zeer gunstig
Het komt voor dat een auto die
geen evidente tekortkomingen
heeft, toch in zijn geheel niet
aanspreekt. Het komt ook voor dat
een wagen waar men in details wel
bezwaren tegen kan hebben, niette
min zeer sympathiek is. Dit laatste
is in zeer sterke mate met de Dau
phine het geval. Wellicht is het in
dit opzicht belangrijk dat men er als
het er op aankomt, niet in teleurge
steld wordt. In moeilijke verkeerssi
tuaties is de Dauphine net even han
diger te manoeuvreren dan een groter
model en juist snel
ler op gang dan van
een auto van dit
formaat verwacht
zou worden.
Door de hoge ge
middelde snelheid
vallen reistijden mee
en het wagentje
ziet er bovendien
zo plezierig uit dat
men er nog goed
mee voor de dag
kan komen ook.
Dergelijke indruk
ken zijn zonder
twijfel subjectief,
maar het succes dat
Renault met dit ty
pe over de gehele
wereld heeft bewijst
toch wel dat de
Dauphine een ge
slaagd ontwerp is
geweest en in de
praktijk ook goed
voldoet. En dit
heeft voor de eige
naar weer de gun
stige consequentie
dat zijn wagen,
wanneer hij deze te
zijner tijd eens in
ruilt of verkoopt,
een hoge restwaar
de heeft.
A. W. G.
