Zege van AJAX
nog niet zeker
PSV geldt als favoriet in
duel tegen Sparta
Csso
Oranje s amateurs
schieten slecht
Moeder
Paul Keres op Schiphol
Redt eerst"
de anderen
Aanvalslinie weer zwak
Niemand de deur uit
zonder een
Brinta-ontbijt!
Vorig seizoen won Blauw Wit
I'K'lbalprogramma
voor zondag
Gelijk spel tegen Helveten
Gaul niet in de
Tour de France?
V B
ALLE VIJFTIEN?
De duo-rijder met zijn blonde,
blozend-blanke Rozamonde
Uit1
De caravan, op weg naar zee,
rm
het bruidspaar in de slee-voor-twee;
En pa en moe, met Jan en Leentje,
gezellig uit in 't lelijk eendje,
ze kwamen allen tot 't besluit:
met Esso bent u beter uit!
TBABYDERM SS^'SS
NaSjoukjenu Joan
De landingsrechten
in Amerika
Jongen loopt tussen
spoorrail
Nederlandse krans bij
onbekende soldaat
i
WOENSDAG 4 NOVEMBER 1951,
PAGINA 7
SEMI-PROFS
.eerste divisie a: sw—gvav;
AMATEURS
WEST I
WEST II
De sleutel voor
Voor hel1 ter»
Baby-huidje
GASFORNUIZEN
ff 204.-
JUNKER RU H
Bij de vijfentwintigste partij
zet je h 2h 5
Treinaanrijding kost
hem rechtervoet
Dank voor gastvrijheid
in La Courtine
Prinses Irene naar Utrecht
Niets intiemer dan kaarslicht... GOUDA kaarsen!
door
^dde'nTnfe^irieheifw^vatblteeekhedbe-Sl'llllllll.HIH,,,,,, MARGUERITE BOURCET
(Van onze sportredactie)
Wet sprekende cijfers winnen is de
Krote mode iri het Nederlandse voetbal.
Tooral de topploegen geven er de voor
beur aan hun meerderheid met een zo
Kroot mogelijk verschil te accentueren.
Koploper PSV heeft dan ook een doelge-
Oiiddelde va 23-6 en nummer twee
Max een van 26-11. Het valt echter te
betwijfelen of de hoofdstedelijke rood-
witten zondag tegen Blauw Wit deze
biode kunnen blijven volgen. Vorig jaar
kwam Ajax in het Olympisch Stadion
Va'i een koude kermis thuis. Met 1-0
Zegevierden de Zebra's toen in de derby.
jaar staan de papieren anders. Ajax
^Preekt een woordje mee en Blauw Wit
b°et het tegen alle verwachtingen in
toch nog zo slecht -iet. DaarbU komt
b°g dat Ajax, gezien de nederlaag te-
Kon DWS A, in derbies de juiste maat
bjet schijnt te kunnen vinden. Sprekende
eijfers zullen het dan ook wel niet wor
den.
Sparta is vandaag naar Zweden ge
bogen om er morgen in het Ulevi-sta-
mon Göteborg te bestrijden. Een inte
ressante ontmoeting, naar of dit duel
bevorderlijk zal zijn voor de prestaties
t'an Sparta in de competitie is een twee
de vraag. Zondag komt PSV naar het
kasteel en niet zonder plannen. Een
overwinning op de landskampioenen zou
EREDIVISIE: ADO—Feijenoord; Vo-
jendam—Elinkwijk' Rapid JC—Fortuna;
Blauw Wit—Ajax; WV-NAC; Sparta
r:pSV; Enschede—MVV; Sittardia—
Willem II; DOS—DWS/A.
NOad—HVC; KFC—Wageningen; Ex
celsiorde Volewijckers; BVVRig-
lersbleek; Fortuna (VI.)'t Gooi; Vites
seHelmond; VeendamStormvogels;
VSVHeracles; Helmondia—Leeu
warden- EindhovenGo Ahead; DHC—
RCH; Alkmaar—ZFC; DFC—Limbur-
K'a: RBCHermes/DVS; AGOVV—SHS.
TWEEDE DIVISIE Ai UVS—Haar
lem; Baronie—EBOH: ON ARocfa
bport; NEC—Wilhelmina: EDO—Xer-
kes; de ValkLonga; B: Zwolse Boys
Eeist; Hilversum—Enschedese Boys; Be
QuickOldenzaal; VelocitasTubantia;
HeerenveenPEC; ZwartemeerRbe-
den.
T EERSTE KLASSE A: Laakkwartier—
Anitas; DWV—de Spartaan; HFC—Gou
da; DCG—Emma; SVW-UVV: OSV—
Quick; B: Borne—Quick (N.); Ooster-
ParkersHengelo; Be QuickESCA;
Sneek—VDZ: WVC—WW; Quick—
HOS; C: TOP—Emma; Brabantia—Al-
l'ance; Heer—MOC; de Spechten—Spel.
Irene; Hoensbroek—Boxtel; Wilhelmina
"^Roermond.
Tweede KLASSE A: Vitesse—Zand-
v°ortmeeuwen: Hollandia—Purmer-
Hcijn; HBCde Kennemers; Schoten—
West Frisia; DEM—WFC; HRCVVB;
Ei OWOAFC; Watergraafsmeer
"EV; BaarnVriendenschaar; Zeebur-
giaAalsmeer; HMSHercules; JOS
VVA.
t)ERDE KLASSE A: Egmondia—ADO;
EAPWijk aan Zee; MeervogelsVel-
sen; DTSAlcmaria; HSVAlkmaarse
R°ys; Beverwijk—CSV; B: EVC—NAS;
EVVZaandijk; ZilvermeeuwenRood
Wit; IWWSV; QSC—de Meteoor; C:
SDW—TOG; NFC—ZSGO; SEC—KBV;
EECRKAVIC; NeerlandiaSwift;
Wilskracht—Nautilus; D: DWSV—Hol
led; QuickCDN; AmsvordeSDO;
EItrajectumCeleritudo; DonarADE;
RapiditasAllen Weerbaar.
VIERDE KLASSE A: Hollandia—de
foresters; SchagenLSVV; TexelRK-
AFC; Limmen—BKC; USVU—Helder;
B: ZwaagdijkGrasshoppers; de Zoua-
VenRKEDO; St. George—VZV; DWB
p-SEW; Succes—WW; C: EHS—Zaan-
'andia; BloemendaalGVO; Terrasvo-
SclsRCZ; WZ—OFC; Kinheim—DIO;
E: SloterdijkWMS; EnergiaAPGS;
ge GermaanDRC; VespucciAGS;
SDZde Eland; E: Hoofddorp Boys
El- Pancratius; MartlnusUithoorn; VDO
T-RODA; LyndenFokke; de Rivalen—
ETO; F: BFCAnimo; AmbonWMHO;
Nijenrodes—de Meer; MeerboysDJK;
TWmASVA; DVAVMadjoe; G: Mui-
derberg—Saestum; FAKBilthoven;
Arnersfoortse BoysWOG; KWA
Laren; Victoria—EMM; de Zebra's—
RVC; H: MaarssenMidlandia; Fortitu
de—SVF; VVYBrederodes; Patria—
^^valuwen Vooruit; KDS—Stichtse Boys.
Tweede KLASSE A: VCS—Blauw
gwart; de Musschen—HW; Excelsior—
RlCAVV; VUC—Neptunus; CVV—HBS;
R: SliedrechtZwijndrecht; Spartaan
J-HION; Slikkerveer—RFC; Leerdam
öportFluks; DCLPapen dr echt.
Eerde KLASSE A: Lisse—de Post
duiven- AlphiaVoorburg; Ripperda
EYBB; Wilhelmus—Délft; Wassenaar—
QHL; WSB—Vredenburch; B: Celeri-
tas—Bodegraven; ArchipelWester-
■jwartier; OlympiaGSV; Cromvliet
Alphen: GDA—VIOS; WP—RVC; C:
VOCSchoonhoven; DHZHOV; Flak-
keeVDL- Schiebroek—Leonidas; Coal
~~Westlandia; D: RKWIKAlblasser-
bam; OvermaasOW; ODSLekker-
*ei"k; RDMde Hollandiaan; CKC
QEI; Transvalia's-Gravendeel.
VIERDE KLASSE A: Onze Gezellen
trHillegom- Te WerveTonegido; Graaf
Willem II/VAC—Geel Wit; Lenig en
EnelDOSR; ConcordiaAltior; B:
E°reholteLugdunum; VDSDSO;
Qranjepléin—Paraat; Hoornwijck—
°pCOS; Warmunda—SJC; C: Rijswijk
T~'s-Gravenzande; Quick StepsSVDPW;
VartinitKranenburg; VeloDelfia;
Hoek van HollandRAVA; D: Spoor
dijk—Gouderak; HPSV—Maasstraat;
dRL—DONK; PDK—'t Noorden; Oude-
Water—Stolwijk; E: Naaldwijk—DIN-
PEA; Tediro—The Rising Hope; SFC—
Pchiedam; Rockanje—BEC; Nieuwer-
«erk—EDS; F: VEP—UNIO; NADO/V—
RZ; Waddinx*een—Boskoop; Satur-
?jls'Steeds Volharden: Hermandad
Haastrecht: G: StrijenHeukelum; DEH
r-LMO; ASW—SSW: Hillesluis—FSV:
jamp-stolse SVDubbeldam; H; PFC
j- 'lerwede: PoortugaalProgress; Ge-
'u rsvogels—Dirksland; Nieuwenhoorn
EZB; IFC—URSUS.
■IIIIII1IH1IIIIIIIIIIUIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIII
Op grond van de resultaten in vo
rige seizoenen kan men ook het for
mulier van de K.N.V.B.-toto invul
len. Dat zou dan deze weêk zó moe
ten:
ADOFeyenoord 2
VolendamElinkwijk 1
Rapid J.C.—Fortuna 3
Blauw Wit—Ajax 1
VW—NAC 2
Sparta—PSV 1
Enschede—MVV 1
SittardiaWillem II 2
DOS—DWS/A 1
KFC—Wageningen 1
VitesseHelmond 1
AlkmaarZFC 3
RBC—Hermes DVS 2
UVS—Haarlem 1
Zwolse BoysZeist 2
de positie van de Philipsploeg verstevi
gen. Daniëls en de zijnen zullen het
moeilijk krijgen.
Hetzelfde geldt voor VVV dat de con
current voor de leidersplaats, NAC op
bezoek krijgt. Rat Verlegh, de trainer
van het Bredase team, is een te goed
voetbalkenner om niet te weten dat de
Venlonaren het „Oost, West, thuis best"
tot lijfspreuk hebben gemaakt. Hij zal
zijn pupillen zeker voor ogen houden,
dat het geen peuleschilletje is om VW
in eigen huis te bedwingen.
De sterrenploeg van Feyenoord
heeft met DWS/A korte metten ge
maakt en daar was nog niet eens zo
heel veel energie voor nodig. Zondag
zal er van de Rotterdammers meer
gevraagd worden als zij in Den Haag
ADO ontmoeten. De Hagenaars wis
ten met Volendam wel raad, maar de
snelheid van Mouljjn en de passes van
Rjjvers zullen hen toch voor te grote
problemen stellen. Bovendien wordt
Feyenoord nog geïnspireerd door het
feit dat een overwinning aansluiting
bij de kopgroep kan betekenen. Elink
wijk dankt de vijfde plaats tot nog toe
alleen aan zijn verdediging. Nog
sterker gezegd, aan zijn doelman
Kraak. Deze routinier bezielt zijn ach
terspelers zozeer, dat slechts zes
maal in de negen wedstrijden een aan
val een tegenpunt op het scorebord
kon laten aantekenen. Volendam zal
zich echter, gesteund door het eigen
publiek, niets van de reputatie van de
Utrechtse defensie aantrekken en alles
op alles zetten om de twee punten te
bemachtigen. Het al of niet meespelen
van de speerpunt in de voorhoede,
Tol, zou wel eens de beslissende fac
tor kunnen zijn.
Derby in Limburg
Rapid J.C. Fortuna is de wedstrijd
van-de-dag in Zuid-Limburg. Beide
ploegen speelden vorig seizoen een rol
van betekenis, maar moeten nu goed op
hun tellen passen. Spanning zal er ge
noeg zijn in Heerlen. Voor wie de zege
palm is weggelegd is moeilijk te voor
spellen. Enige kilometers hoger in het
Limburgse land bindt Sittardia de strpd
aan met Willem II. Deze debutant in de
ere-divisie verkeert in een weinig benij
denswaardige positie. Willem II doet
het daarentegen iets beter. Een zege
voor de bezoekers ligt voor de hand. ook
al gezien de overwinning van de Tilbur-
genaren op DOS. De kanaries" spelen
tot nog toe erg wisselvallig. DWS/A
vormt geen struikelblok. De gecombi-
n eerden hebben wel pech dat zij na
Feyenoord nu het zo sterke DOS moeten
bezoeken. Tenslotte zal Enschede de
„rode-lantaarndrager" MVV voor niets
naar Twente laten komen. Abe en zijn
teamgenoten zijn geprikkeld na de af
straffing. in Eindhoven en zullen alles
doen om hun geschonden prestige te
herstellen.
Advertentie
Advertentie
CHARLY GAUL
.niet met Nelvx in '60.
LUXEMBURG, 3 nov. Charly Gaul
schjjnt van plan te zijn het volgend jaar
niet te starten in de Tour de France.
Met Learco Guerra, de ploegleider van
de Italiaanse fabriek waarvoor hij rijdt
is Gaul tenminste in eerste instantie tot
overeenstemming gekomen, dat hij in
1960 zal starten in de Ronde van Spanje
en de Ronde van Italië om zich hierin
zo luidt de mededeling voor te
bereiden op de wereldkampioenschap
pen, die volgend jaar in Oost-Duitsland
worden gehouden. Daarbij komt dan mo
gelijk ook nog de Ronde van Luxemburg.
fVan onze speciale verslaggever) j
ENSCHEDE, 3 nov. De amateur-
elftallen van Nederland en Zwitser,and
hebben vandaag onder de helle schijn
werpers in het Diekman-stadion tever
geefs gepoogd elkaar te overmeesteren.
Oranje heeft alle gelegen' cid gekre
gen de vrij lusteloos spelende Helveten
naar een forse nederlaag te voeren.
Maar de Nederlandse voorhoede faal
de in vele opzichten; vooral het schie
ten bleef beneden peil. Doordat de
Zwitsers in de eerste helft bij een onge
vaarlijke aanval profijt trokken van
een grove verdedigingsfout, kwamen
zij met 1-0 voor. Nadien wist het Neder
landse elftal ondanks een groot over
wicht ternauwernood een gelijkspel te
forceren. Het elftal evenaarde daar
mee de prestatie van enige weken ge
leden, to"n dc eerste wedstrijd voor het
Olympisch voetbaltoernooi tegen Ier
land eveneens met de stand l-l eindig
de.
Beide ploegen hadden bij het resul
taat van deze interland, wat betreft
..Rome", geen belang. Zwitserland js
ingedeeld in een poule met Frankrijk
en Luxemburg, terwijl Nederland de
Ieren en Groot-Brlttannië als tegen
standers heeft. Als oefenwedstrijd had
dit treffen echter interessante aspec
ten. Voor Zwitserland omdat het een
nieuw systeem een ver teruggetrok-
ken midvoor en vooruitgeschoven bin-
nenspelersop zijn waarde
schatten, voor het Nederlands elftal
omdat de samenstelling van de voor
hoede nog bepaald geen ideale mocht
heten. De middenlinie en achterhoede
behoefden een minder scherpe taxatie
door het solide spel dat beide' unies
in de vorige interland vertoonden.
Men mag aannemen dat na ..Ensche
de" de problemen voor het Oranje-elf-
tal niet eenvoudiger zijn geworden. Op
de achterhoede zal weinig kritiek zpn
te leveren. Doelman Lagarde (Emma)
verstaat zijn vak voortreffelijk en de
backs Blom (WVV) en Kruitbosch (Gou
da) horen tot de besten in het amateur
voetbal. In de halflinie vormde spil
Van Ierland (Willem II) vandaag
merkwaardig genoeg de zwakke scha-
kei. Hij schoot dikwijls te kort in het
vinden van de goede positie waaraan
wellicht het systeem van de Zwitsers
op t-1 kwam door een doelpunt van
De Kleermaeker. Lagarde schitterde
daarna bij de zeldzame, maar door
tastende aanvallen der Helveten,
waarvan voornamelijk de terugge
trokken midvoor Dürr en rechtshalf
Menet de grondleggers waren.
Op de andere helft deed linksbinnen
Burgers eindelijk weer denken aan zijn
grote vorm in de vorige interland en
besefte Uytermerk kennelijk dat rushes
pas zin hebben, als men de bal niet
kwijt raakt.
De Amsterdammer ga' nu meestal
direct af, wat de snelheid in de aan
val sterk ten goede kwam. De 5000 toe
schouwers die voor de rust Nederland
bijna even slecht vonden voetballen
als Sportclub Enschede" werden geest
driftige supporters met slechts één
wens: doelpunten voor de ploeg die het
verdiende. Dat was de Nederlandse,
zonder twijfel, maar steeds weer faal
de zij weer in de afwerking. Hadden de
schoten kracht cn zuiverheid. dan
stond er een onvermurwbare doelman,
Barlei. Met zijn collega Lagarde be
hoorde hij tot de uitblinkers.
Artnenenin
reeds vanaf
aen piekfijne
kauken met 'n
(Van een verslaggever)
SCHIPHOL, 3 nov.
„Bij de vijfentwintigste
party ben je in staat h2-
hS te zetten." Omringd
door enkele nieuwsgieri
gen, die eindelijk „uit de
eerste hand" het een en
ander konden horen over
het zojuist beëindigde
Kandidatentoernooi in
Joegoslavië, zat Paul Ke
res, de Russische schaak
grootmeester, op Schiphol.
Om tien uur 's avonds was
hfj gearriveerd met het
toestel uit Frankfurt. Nie
mand kon het hem eigen
lijk aanzien, dat hij twee
maanden van schaken-op-
het-hoogste-niveau achter
de rug had. Maar dat die
maanden van inspannend
schaken bijzonder ver
moeiend geweest waren,
liet Keres duidelijk we
ten. „Een atleet loopt toch
ook geen honderd kilome
ter op de marathon. Als
het Kandidatentoernooi op
dezelfde leest geschoeid
blijft, moet het aantal
partijen teruggebracht
worden tot twintig. Dit
was te erg."
Keres is tweede gewor
den in Joegoslavië. Lange
tijd heeft hij zelfs de lei
ding gehad, maar uitein
delijk moest hij de eer
laten aan de jonge Rus
Tal. Die tweede plaats zat
Keres geducht dwars. Een
entwintig jaar rekent men
hem nu al tot de allerbes-
ten in de schaakwereld.
Nu hoopte hij eindelijk
het recht te verwerven de
wereldkampioen te mogen
uitdagen. „Als dat recht
in 1938 al bestaan had,
dan was ik toen wereld-
de tegenstanders weimg
zorgen. „Morgen 130 bor
den? Dat zegt niets. Hoe
veel van die honderdder
tig kunnen werkelijk
schaken?" Het meest ver
heugt Keres zich over de
rustdagen. „Rustdagen zijn
bridge-dagen." Daarmee
kampioen geweest. Ik zou
Aljechin verslagen heb
ben. Maar Aljechin wees,
gebruik makend van de
toen geldende bepalingen,
mijn uitdaging af. In dat
zelfde jaar echter-heb ik
in Nederland bewezen de
sterkste te zijn. Dat was
in het AVRO-toernooi.
Aljechin, Capablanca.
Euwe, Botwlnnik; ik bleef
ze toen de baas."
Wie overigens denkt.dat
Keres na de afmattende
dagen in Joegoslavië voor
lopig geen schaakbord
meer kan zien, vergist
zich. Hij is naar Neder
land gekomen om te
schaken, veel te schaken
zelfs. Hij gaat een aantal
simultaan-wedstrijden spe
len. Zo te horen, maakt
hij zich over zijn komen-
verraadt de drievoudige
Russische schaakkampioen
dat hij meer liefhebbe
rijen heeft. Hij kan uit
stekend tennissen en in
het vliegtuig naar Am
sterdam heeft hij de ver
slagen van de wedstrij
den voor de Russische
voetbalcompetitie gespeld.
En toen kwam het ge
sprek toch weer op hel
toernooi in Joegoslavië.
„Bobby Fischer heeft knap
gespeeld. Hij heeft de
juiste instelling. Hij was
echter te onervaren om
meer succes te kunnen be
halen. Olafsson kan veel
beter, jncar Benkoe heeft
de zaken niet ernstig ge
nomen." „En Stnyslov?",
werd er gezegd. „Die reist
morgen naar huis; alstu
blieft niet verder vra
gen"
De Richmond Trophy, de reusachtige
beker welke de inzet is van de wedstrijd
waarmee jaarlijks het seizoen voor het
kunstrijden op de schaats geopend wordt,
blijft in Nederland. Daarvoor heeft de
achttienjarige Haagse Joan Haanappel
gezorgd. Zij toonde zich in de wedstrijd
welke maandag in Londen gehouden is
een waardige opvolgster van Sjoukje
Dijkstra, die in 1956, 1957 en 1958 beslag
gelegd heeft op de enorme wisselprijs.
DEN HAAG, 4 nov. Ingevolge het
gestelde in de luchtvaartovereen,;omst
van 1957 zijn de Nederlandse regering
en de regering der Verenigde Staten
overeengekomen consultaties te houden,
die op 8 december in Washington zul
len beginnen. Onderwerp der consulta
ties zal zijn de wens der Nederlandse
regering om commerciële landingsrech
ten in Los Angeles te verkrijgen, zo
deelt het ministerie van Buitenlandse
Zaken mee.
APELDOORN, 3 nov. Gistermid
dag is de 15-jarige C.M. tussen Assel
en Apeldoorn onder een motorpostrij-
tuig gekomen waarbij zijn rechtervoet
werd afgereden.
De jongen liep midden op de spoor
baan, toen het postrijtuig met grote
snelheid uit de richting Amersfoort na
derde. Hij kwam te vallen, waardoor
de trein, die niet tijdig tot stilstand kon
worden gebracht hem overreed. Hij is
in de trein gedragen en in Apeldoorn
naar een ziekenhuis gebracht. De jon
gen verklaarde tegenover de politie dat
hij met zjjn voet ergens achter was blij
ven haken en daardoor was gevallen.
Verscheidene mensen hebben verklaard
de jongen op de spoorbaan te hebben
zien lopen, waarbij hjj een grote steen
zou hebben gedragen.
(Van onze correspondent te Parijs)
PARIJS, 4 nov. Maandag hebben
de onderdelen van de vierde divisie
van het eerste legercorps van de Ne
derlandse landstrijdkrachten, die sinds
begin juli in Auvergne ingevolge een
tussen de militaire autoriteiten van
Frankrijk en Nederland gesloten ak
koord oefeningen hebben gehouden,
het kamp van La Courtine ontruimd.
Voor dit jaar zijn de oefeningen ten
einde.
Als bewijs ven hulde en dank aan
het land dat dc Nederlandse troepen
gastvr^heid heeft verleend heeft dins
dagmiddag de commandant van het
eerste legercorps, luitenant generaal
P. Gips een krans gelegd chrysan
ten en anjelieren op het graf van
de onbekende soldaat.
De ceremonie werd opgeluisterd met
muziek van de muziekkapel Johan
Willem Friso, die beide nationale
volkshymnen en stukken van het mi
litaire repertoire ten gehore bracht.
Een compagnie infanterie, een com
pagnie commandotroepen en een eska
dron cavalerie, alle Nederlandse een
heden van La Court'ne op terugweg
naar het vaderland, woonden de plech
tigheid bij.
In de periode van 1 juli tot 1 no
vember met een onderbreking van
15 augustus tot 15 september heb-
I ben nu 30.000 Nederlandse soldaten in
Frankrijk geoefend. Zij behoorden tot
vier gevechtsgroepen van de eerste
en vierde divisie. Op 8 en 9 november
vertrekken als laatsten de 'Nederland
se kwartiermakers uit La Courtine.
In kringen van de Nederlandse le
gerleiding hoopt men. dat het volgend
jaar weer van de oefenmogelijkheden
m La Courtine gebruik zal kunnen wor
den gemaakt.
PAUL KERES
.rustdagen, bridge-dagen.
Advertentie
Zó uit het palt
in de horden
brinta
-tarwe
SOESTDIJK, 4 nov. -Prinses Irene
is voornemens 10 november de nieuwe
Marcuskerk te Utrecht te bezichtigen
om zich op de hoogte te stellen van de
moderne kerkenbouw.
Advertentie
'liiiiiiiiiiimiiiiiiiniiiiiiiK
ben op het korte aanvalsspel van de
Zwitsers dat bij uitzondering een ge
vaarlijk karakter droeg.
De zwakke plekken telde Nederland
eigenlijk alleen in de voorhoede. De
eerste helft blonk dit vijftal, dat be
stond uit Uytermerk (Blauw Wit), ten
Honpen (Quick H.), Peper (RCH). Bur
ger (DWV) en De Kleermaeker (Vites
se) uit in het verknoeien van de meest
simpele kansen. Dat zij er niet in
slaagden de Zwitsers in die periode vol
komen ,,uit te tellen" was zonder meer
triest. Waarschijnlijk zal Buhler van
Sittardia, die aanvankelijk als midvoor
stond opgesteld, maar door een blessu
re niet aan de strijd kon deelnemen
evenmin trouwens als onlangs te
gen Ierland de aanvalslinie niet meer
stootkracht hebben gegeven.
Lagarde uitblinker
Na het doelpunt van de Zwitserse
rechtsbuiten Grand na negen minuten
spelen schoot rechtsbinnen Uytermerk
met een leeg doel voor zich tegen de
paal, mikte Peper in dezelfde positie
zelfs nog verder naar buiten en had
linksbuiten De Kleermaeker enige
malen zelfs de bal voor het ..inbla-
De tweede helft bracht een aanzien
lijk beter combinerend Oranje-elftal
in het veld dat al na vier minuten
66
Enkele minuten later verliet Elisabeth haar ver
trekken. Zij had geen gil geslaakt, geen traan
gelaten. Stom, bleek en schijnbaar gevoelloos trad zij
via een zijkamer bti de keizer binnen.
Het duurde lang.
Geleidelijk brak een grijze dag aan over Wenen.
Er zat sneeuw in de lucht.
Het verschrikkelijke nieuws lekte uit, sijpelde docJr
de straten van de stad en werd gretig opgevangen
door de groepjes mensen die aan de toonbanken
of bij de tramhalten stonden. Elk uur veranderde
het van toon. het werd aangrijpend, verbijsterend.
Rudi is dood
Hij is vermoord
Hij heeft zich doodgeschoten
Het hof verwonderde zich over de houding van
Elisabeth. In haar gewone leven was zij impulsief,
bijna ziekelijk nerveus en niet bij machte tegensla
gen te verdragen. Nu toonde zij zich waardig, ja er
ging een kalmerende, bijna onwerkelijke kreebt van
haar uit. De vrouw, die men voor een egoïste hield,
cheen heel die eindeloze dag geen ogenblik te
denken aan haar eigen smart en deed allés om het
lijden van hen, die haar het naast stonden, te
verlichten: van Stefanie. verzonken in een doffe
wanhoop: van de keizer vooral, die snikte als een
kind. „Zonder haar," verklaarde hij later, „zou ik
mijn ongeluk nooit hebben kunnen dragen." Velen
die haar zagen, vroegen zich af uit welke geheime
bron zij die vreemde moed putteMisschien uit
de stille gebeden die onophoudelijk opstegen, heel
die lange dag, uit het diep geschokte hart van de
hertogin van Alengon. Een simpele zin uit een biogra
fie brengt ons op dat idee: „De hertog en de hertogin
van Alengon vertoefden te Wenen tijdens het drama
van Mayerling. De vrome hertogin hielp Elisabeth
bü het beklimmen van haar Calvarieberg."
De nacht viel in. Men verwachtte het stoffelijk
overschot van de aartshertog.
In de salons van de Hofburg drong het stadsrumoer
gedempt door als het geruis in een schelp. Ondanks
de felle kou was de hele stad op de been „om Rudi
thuis te zien komen."
Pas tegen het morgenuur hield de lijkwagen op de
Josephplatz halt. Rudolf kwam alleen. Marie Vetse-
ra was haastig begraven in de omgeving van „Mayer
ling De kisi werd naar binnengedragen en geopend
Men strekte de aartshertog uit op een praalbed De
befaamde Weense balsemmeesters wendden ai hun
kunnen aan om het geschonden lichaam in zijn
oorspronkelijke staat terug te brengen. Het gezicht
bleef mooi, maar het aangebrachte verband kon
de sporen van de gewelddadige dood en de lijkschou
wing nauwelijks verbergen.
Zo zag Elisabeth haar Rudi terug.
Drie dagen lang bad het volk vrije toegang tot
dc Hofburg. Ei scheen geen einde te komen aan het
voetgeschuifel en aan de met gedempte stem gegeven
aanwijzingen der orde-commissarissen. De ontvang
zalen en hallen waren met kransen overladen. De
treinen brachten vorstelijke personen uit alle delen
van Europa naar Wenen. De slavernij van de rouw-
etiqueü.e belette zelfs de tranen de vrije loop.
De 5cle februari werd het slot van de tragedie
voltrokken. Alle doodsklokken van de stad wer
den zó lang geluid, dat het tenslotte op de zenuwen
ging werken. De kerkelijke plechtigheid had plaats
in de sombere Capueijnenkerk, waarvan de crypi
het Huis Habsburg tot dodenkapel diende. Deze crypt
ademt droefheid. Schijnbaar ordeloos zijn de tomben
in de vochtige ruimten ondergebracht. Elisabeth
voelde voor haar toekomstige rustplaats slechts ont
zetting en afgrijzen. Dikwijls had zij er met haar
zusters over gesproken:
„Het liefst zou ik begraven willen worden in het
Achilleion met de sterren boven mijn hoofd en de
cypressen rond mijn graf. Maar in het oord waarin
'k eens terecht zal komen, dringen geen sterren en
geen zonnestralen door. Niets is cr dan de verschrik
king van de dood."
Een beklemming overvalt de bezoeker bij de
gedachte, dat een vitaal-wezen als Elisabeth was
één en al gratie en vrijheid voor altijd in zo'n
afschuwelijk duister hol is bijgezet.
Naar dezelfde troosteloze plaats werd Rudolf over
gebracht. Elisabeth achtte zich niet in staat de
plechtigheid tussen allen in, bü te wonen. De hertogin
van Alengon was bij haar, terwijl zij, verborgen
in een kapel achter het priesterkoor', onder het
hamerend gelui van de klokken, luisterde naar het
Dies Irae. Het was alsof de wanhoop haar had
versteend. Zonder af te dalen in de duistere c< "nt
van de Capucijnen-kerk, scheen zij in levenden lijve
reeds binnengetreden te zijn in „de verschrikking
van de dood."
Al die jaren was de hertogin van Alengon de stille,
in rouw gehulde figuur op de achtergrond, helpster
en troosteres aan menig sterfbed.
In mei 1890 stierf Hélène, de oudste van de vijf
zusters. De tijd had het verschil in leeftijd uitgewist
en haar moreel veel nader tot haar jongste zuster
gebracht. Zij was de enige die zich evenals Sofie
Charlotte had gekeerd tot de dienst van God. Maar
zij ging met minder uiterlijke gratie te werk dan
haar zuster. Altijd even slordig op haar kleding en
haar kapsel, steeds verstrooid he.stond zij het zelfs
de paus in eigen persoon te laten wachten op de dag
dat hij haar een audiëntie had toegestaan. Zij was
niettemin een moedige, gastvrije vrouw geweest,
die ook haar jongere zusters een goed hart toedroeg,
hoewel z\j in hun leven slechts een door zware plich
ten beperkte plaats had ingenomen^ Een streng
leven zonder vreugde lag achter haar. „Wij hebben
allen veel te lijden gekregen," zei Hélène op de
vooravond van haar dood tot een van haar zusters,
„omdat wij een hart hadden." Zó vatte zij onbewust
de geschiedenis samen van het groepje zusters, toen
zij op het punt stond er voor altijd van te scheiden.
Kort nadien overleed Ludovicia, half blind. Tijdens
haar leven hadden haar dochters er zich dikwijls
aan geërgerd, dat zij hen slecht begreep. Toen zij
eenmaal was heengegaan, merkte men, dat zij de
bijna onzichtbare draad was geweest, die het kwintet
had samengebonden. Mét de overgang van het stern-
huis aan één van de zonen werd ook de familiekring,
die z'ch onde- d^ vo'-mties op „Possenhofen" verza
melde, ontbonden. Sindsdien was het kwintet voor
goed verstrooid.
(Wordt vervolgd).