Zege van AJAX nog niet zeker PSV geldt als favoriet in duel tegen Sparta Csso Oranje s amateurs schieten slecht Moeder Paul Keres op Schiphol Redt eerst" de anderen Aanvalslinie weer zwak Niemand de deur uit zonder een Brinta-ontbijt! Vorig seizoen won Blauw Wit I'K'lbalprogramma voor zondag Gelijk spel tegen Helveten Gaul niet in de Tour de France? V B ALLE VIJFTIEN? De duo-rijder met zijn blonde, blozend-blanke Rozamonde Uit1 De caravan, op weg naar zee, rm het bruidspaar in de slee-voor-twee; En pa en moe, met Jan en Leentje, gezellig uit in 't lelijk eendje, ze kwamen allen tot 't besluit: met Esso bent u beter uit! TBABYDERM SS^'SS NaSjoukjenu Joan De landingsrechten in Amerika Jongen loopt tussen spoorrail Nederlandse krans bij onbekende soldaat i WOENSDAG 4 NOVEMBER 1951, PAGINA 7 SEMI-PROFS .eerste divisie a: sw—gvav; AMATEURS WEST I WEST II De sleutel voor Voor hel1 ter» Baby-huidje GASFORNUIZEN ff 204.- JUNKER RU H Bij de vijfentwintigste partij zet je h 2h 5 Treinaanrijding kost hem rechtervoet Dank voor gastvrijheid in La Courtine Prinses Irene naar Utrecht Niets intiemer dan kaarslicht... GOUDA kaarsen! door ^dde'nTnfe^irieheifw^vatblteeekhedbe-Sl'llllllll.HIH,,,,,, MARGUERITE BOURCET (Van onze sportredactie) Wet sprekende cijfers winnen is de Krote mode iri het Nederlandse voetbal. Tooral de topploegen geven er de voor beur aan hun meerderheid met een zo Kroot mogelijk verschil te accentueren. Koploper PSV heeft dan ook een doelge- Oiiddelde va 23-6 en nummer twee Max een van 26-11. Het valt echter te betwijfelen of de hoofdstedelijke rood- witten zondag tegen Blauw Wit deze biode kunnen blijven volgen. Vorig jaar kwam Ajax in het Olympisch Stadion Va'i een koude kermis thuis. Met 1-0 Zegevierden de Zebra's toen in de derby. jaar staan de papieren anders. Ajax ^Preekt een woordje mee en Blauw Wit b°et het tegen alle verwachtingen in toch nog zo slecht -iet. DaarbU komt b°g dat Ajax, gezien de nederlaag te- Kon DWS A, in derbies de juiste maat bjet schijnt te kunnen vinden. Sprekende eijfers zullen het dan ook wel niet wor den. Sparta is vandaag naar Zweden ge bogen om er morgen in het Ulevi-sta- mon Göteborg te bestrijden. Een inte ressante ontmoeting, naar of dit duel bevorderlijk zal zijn voor de prestaties t'an Sparta in de competitie is een twee de vraag. Zondag komt PSV naar het kasteel en niet zonder plannen. Een overwinning op de landskampioenen zou EREDIVISIE: ADO—Feijenoord; Vo- jendam—Elinkwijk' Rapid JC—Fortuna; Blauw Wit—Ajax; WV-NAC; Sparta r:pSV; Enschede—MVV; Sittardia— Willem II; DOS—DWS/A. NOad—HVC; KFC—Wageningen; Ex celsiorde Volewijckers; BVVRig- lersbleek; Fortuna (VI.)'t Gooi; Vites seHelmond; VeendamStormvogels; VSVHeracles; Helmondia—Leeu warden- EindhovenGo Ahead; DHC— RCH; Alkmaar—ZFC; DFC—Limbur- K'a: RBCHermes/DVS; AGOVV—SHS. TWEEDE DIVISIE Ai UVS—Haar lem; Baronie—EBOH: ON ARocfa bport; NEC—Wilhelmina: EDO—Xer- kes; de ValkLonga; B: Zwolse Boys Eeist; Hilversum—Enschedese Boys; Be QuickOldenzaal; VelocitasTubantia; HeerenveenPEC; ZwartemeerRbe- den. T EERSTE KLASSE A: Laakkwartier— Anitas; DWV—de Spartaan; HFC—Gou da; DCG—Emma; SVW-UVV: OSV— Quick; B: Borne—Quick (N.); Ooster- ParkersHengelo; Be QuickESCA; Sneek—VDZ: WVC—WW; Quick— HOS; C: TOP—Emma; Brabantia—Al- l'ance; Heer—MOC; de Spechten—Spel. Irene; Hoensbroek—Boxtel; Wilhelmina "^Roermond. Tweede KLASSE A: Vitesse—Zand- v°ortmeeuwen: Hollandia—Purmer- Hcijn; HBCde Kennemers; Schoten— West Frisia; DEM—WFC; HRCVVB; Ei OWOAFC; Watergraafsmeer "EV; BaarnVriendenschaar; Zeebur- giaAalsmeer; HMSHercules; JOS VVA. t)ERDE KLASSE A: Egmondia—ADO; EAPWijk aan Zee; MeervogelsVel- sen; DTSAlcmaria; HSVAlkmaarse R°ys; Beverwijk—CSV; B: EVC—NAS; EVVZaandijk; ZilvermeeuwenRood Wit; IWWSV; QSC—de Meteoor; C: SDW—TOG; NFC—ZSGO; SEC—KBV; EECRKAVIC; NeerlandiaSwift; Wilskracht—Nautilus; D: DWSV—Hol led; QuickCDN; AmsvordeSDO; EItrajectumCeleritudo; DonarADE; RapiditasAllen Weerbaar. VIERDE KLASSE A: Hollandia—de foresters; SchagenLSVV; TexelRK- AFC; Limmen—BKC; USVU—Helder; B: ZwaagdijkGrasshoppers; de Zoua- VenRKEDO; St. George—VZV; DWB p-SEW; Succes—WW; C: EHS—Zaan- 'andia; BloemendaalGVO; Terrasvo- SclsRCZ; WZ—OFC; Kinheim—DIO; E: SloterdijkWMS; EnergiaAPGS; ge GermaanDRC; VespucciAGS; SDZde Eland; E: Hoofddorp Boys El- Pancratius; MartlnusUithoorn; VDO T-RODA; LyndenFokke; de Rivalen— ETO; F: BFCAnimo; AmbonWMHO; Nijenrodes—de Meer; MeerboysDJK; TWmASVA; DVAVMadjoe; G: Mui- derberg—Saestum; FAKBilthoven; Arnersfoortse BoysWOG; KWA Laren; Victoria—EMM; de Zebra's— RVC; H: MaarssenMidlandia; Fortitu de—SVF; VVYBrederodes; Patria— ^^valuwen Vooruit; KDS—Stichtse Boys. Tweede KLASSE A: VCS—Blauw gwart; de Musschen—HW; Excelsior— RlCAVV; VUC—Neptunus; CVV—HBS; R: SliedrechtZwijndrecht; Spartaan J-HION; Slikkerveer—RFC; Leerdam öportFluks; DCLPapen dr echt. Eerde KLASSE A: Lisse—de Post duiven- AlphiaVoorburg; Ripperda EYBB; Wilhelmus—Délft; Wassenaar— QHL; WSB—Vredenburch; B: Celeri- tas—Bodegraven; ArchipelWester- ■jwartier; OlympiaGSV; Cromvliet Alphen: GDA—VIOS; WP—RVC; C: VOCSchoonhoven; DHZHOV; Flak- keeVDL- Schiebroek—Leonidas; Coal ~~Westlandia; D: RKWIKAlblasser- bam; OvermaasOW; ODSLekker- *ei"k; RDMde Hollandiaan; CKC QEI; Transvalia's-Gravendeel. VIERDE KLASSE A: Onze Gezellen trHillegom- Te WerveTonegido; Graaf Willem II/VAC—Geel Wit; Lenig en EnelDOSR; ConcordiaAltior; B: E°reholteLugdunum; VDSDSO; Qranjepléin—Paraat; Hoornwijck— °pCOS; Warmunda—SJC; C: Rijswijk T~'s-Gravenzande; Quick StepsSVDPW; VartinitKranenburg; VeloDelfia; Hoek van HollandRAVA; D: Spoor dijk—Gouderak; HPSV—Maasstraat; dRL—DONK; PDK—'t Noorden; Oude- Water—Stolwijk; E: Naaldwijk—DIN- PEA; Tediro—The Rising Hope; SFC— Pchiedam; Rockanje—BEC; Nieuwer- «erk—EDS; F: VEP—UNIO; NADO/V— RZ; Waddinx*een—Boskoop; Satur- ?jls'Steeds Volharden: Hermandad Haastrecht: G: StrijenHeukelum; DEH r-LMO; ASW—SSW: Hillesluis—FSV: jamp-stolse SVDubbeldam; H; PFC j- 'lerwede: PoortugaalProgress; Ge- 'u rsvogels—Dirksland; Nieuwenhoorn EZB; IFC—URSUS. ■IIIIII1IH1IIIIIIIIIIUIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIII Op grond van de resultaten in vo rige seizoenen kan men ook het for mulier van de K.N.V.B.-toto invul len. Dat zou dan deze weêk zó moe ten: ADOFeyenoord 2 VolendamElinkwijk 1 Rapid J.C.—Fortuna 3 Blauw Wit—Ajax 1 VW—NAC 2 Sparta—PSV 1 Enschede—MVV 1 SittardiaWillem II 2 DOS—DWS/A 1 KFC—Wageningen 1 VitesseHelmond 1 AlkmaarZFC 3 RBC—Hermes DVS 2 UVS—Haarlem 1 Zwolse BoysZeist 2 de positie van de Philipsploeg verstevi gen. Daniëls en de zijnen zullen het moeilijk krijgen. Hetzelfde geldt voor VVV dat de con current voor de leidersplaats, NAC op bezoek krijgt. Rat Verlegh, de trainer van het Bredase team, is een te goed voetbalkenner om niet te weten dat de Venlonaren het „Oost, West, thuis best" tot lijfspreuk hebben gemaakt. Hij zal zijn pupillen zeker voor ogen houden, dat het geen peuleschilletje is om VW in eigen huis te bedwingen. De sterrenploeg van Feyenoord heeft met DWS/A korte metten ge maakt en daar was nog niet eens zo heel veel energie voor nodig. Zondag zal er van de Rotterdammers meer gevraagd worden als zij in Den Haag ADO ontmoeten. De Hagenaars wis ten met Volendam wel raad, maar de snelheid van Mouljjn en de passes van Rjjvers zullen hen toch voor te grote problemen stellen. Bovendien wordt Feyenoord nog geïnspireerd door het feit dat een overwinning aansluiting bij de kopgroep kan betekenen. Elink wijk dankt de vijfde plaats tot nog toe alleen aan zijn verdediging. Nog sterker gezegd, aan zijn doelman Kraak. Deze routinier bezielt zijn ach terspelers zozeer, dat slechts zes maal in de negen wedstrijden een aan val een tegenpunt op het scorebord kon laten aantekenen. Volendam zal zich echter, gesteund door het eigen publiek, niets van de reputatie van de Utrechtse defensie aantrekken en alles op alles zetten om de twee punten te bemachtigen. Het al of niet meespelen van de speerpunt in de voorhoede, Tol, zou wel eens de beslissende fac tor kunnen zijn. Derby in Limburg Rapid J.C. Fortuna is de wedstrijd van-de-dag in Zuid-Limburg. Beide ploegen speelden vorig seizoen een rol van betekenis, maar moeten nu goed op hun tellen passen. Spanning zal er ge noeg zijn in Heerlen. Voor wie de zege palm is weggelegd is moeilijk te voor spellen. Enige kilometers hoger in het Limburgse land bindt Sittardia de strpd aan met Willem II. Deze debutant in de ere-divisie verkeert in een weinig benij denswaardige positie. Willem II doet het daarentegen iets beter. Een zege voor de bezoekers ligt voor de hand. ook al gezien de overwinning van de Tilbur- genaren op DOS. De kanaries" spelen tot nog toe erg wisselvallig. DWS/A vormt geen struikelblok. De gecombi- n eerden hebben wel pech dat zij na Feyenoord nu het zo sterke DOS moeten bezoeken. Tenslotte zal Enschede de „rode-lantaarndrager" MVV voor niets naar Twente laten komen. Abe en zijn teamgenoten zijn geprikkeld na de af straffing. in Eindhoven en zullen alles doen om hun geschonden prestige te herstellen. Advertentie Advertentie CHARLY GAUL .niet met Nelvx in '60. LUXEMBURG, 3 nov. Charly Gaul schjjnt van plan te zijn het volgend jaar niet te starten in de Tour de France. Met Learco Guerra, de ploegleider van de Italiaanse fabriek waarvoor hij rijdt is Gaul tenminste in eerste instantie tot overeenstemming gekomen, dat hij in 1960 zal starten in de Ronde van Spanje en de Ronde van Italië om zich hierin zo luidt de mededeling voor te bereiden op de wereldkampioenschap pen, die volgend jaar in Oost-Duitsland worden gehouden. Daarbij komt dan mo gelijk ook nog de Ronde van Luxemburg. fVan onze speciale verslaggever) j ENSCHEDE, 3 nov. De amateur- elftallen van Nederland en Zwitser,and hebben vandaag onder de helle schijn werpers in het Diekman-stadion tever geefs gepoogd elkaar te overmeesteren. Oranje heeft alle gelegen' cid gekre gen de vrij lusteloos spelende Helveten naar een forse nederlaag te voeren. Maar de Nederlandse voorhoede faal de in vele opzichten; vooral het schie ten bleef beneden peil. Doordat de Zwitsers in de eerste helft bij een onge vaarlijke aanval profijt trokken van een grove verdedigingsfout, kwamen zij met 1-0 voor. Nadien wist het Neder landse elftal ondanks een groot over wicht ternauwernood een gelijkspel te forceren. Het elftal evenaarde daar mee de prestatie van enige weken ge leden, to"n dc eerste wedstrijd voor het Olympisch voetbaltoernooi tegen Ier land eveneens met de stand l-l eindig de. Beide ploegen hadden bij het resul taat van deze interland, wat betreft ..Rome", geen belang. Zwitserland js ingedeeld in een poule met Frankrijk en Luxemburg, terwijl Nederland de Ieren en Groot-Brlttannië als tegen standers heeft. Als oefenwedstrijd had dit treffen echter interessante aspec ten. Voor Zwitserland omdat het een nieuw systeem een ver teruggetrok- ken midvoor en vooruitgeschoven bin- nenspelersop zijn waarde schatten, voor het Nederlands elftal omdat de samenstelling van de voor hoede nog bepaald geen ideale mocht heten. De middenlinie en achterhoede behoefden een minder scherpe taxatie door het solide spel dat beide' unies in de vorige interland vertoonden. Men mag aannemen dat na ..Ensche de" de problemen voor het Oranje-elf- tal niet eenvoudiger zijn geworden. Op de achterhoede zal weinig kritiek zpn te leveren. Doelman Lagarde (Emma) verstaat zijn vak voortreffelijk en de backs Blom (WVV) en Kruitbosch (Gou da) horen tot de besten in het amateur voetbal. In de halflinie vormde spil Van Ierland (Willem II) vandaag merkwaardig genoeg de zwakke scha- kei. Hij schoot dikwijls te kort in het vinden van de goede positie waaraan wellicht het systeem van de Zwitsers op t-1 kwam door een doelpunt van De Kleermaeker. Lagarde schitterde daarna bij de zeldzame, maar door tastende aanvallen der Helveten, waarvan voornamelijk de terugge trokken midvoor Dürr en rechtshalf Menet de grondleggers waren. Op de andere helft deed linksbinnen Burgers eindelijk weer denken aan zijn grote vorm in de vorige interland en besefte Uytermerk kennelijk dat rushes pas zin hebben, als men de bal niet kwijt raakt. De Amsterdammer ga' nu meestal direct af, wat de snelheid in de aan val sterk ten goede kwam. De 5000 toe schouwers die voor de rust Nederland bijna even slecht vonden voetballen als Sportclub Enschede" werden geest driftige supporters met slechts één wens: doelpunten voor de ploeg die het verdiende. Dat was de Nederlandse, zonder twijfel, maar steeds weer faal de zij weer in de afwerking. Hadden de schoten kracht cn zuiverheid. dan stond er een onvermurwbare doelman, Barlei. Met zijn collega Lagarde be hoorde hij tot de uitblinkers. Artnenenin reeds vanaf aen piekfijne kauken met 'n (Van een verslaggever) SCHIPHOL, 3 nov. „Bij de vijfentwintigste party ben je in staat h2- hS te zetten." Omringd door enkele nieuwsgieri gen, die eindelijk „uit de eerste hand" het een en ander konden horen over het zojuist beëindigde Kandidatentoernooi in Joegoslavië, zat Paul Ke res, de Russische schaak grootmeester, op Schiphol. Om tien uur 's avonds was hfj gearriveerd met het toestel uit Frankfurt. Nie mand kon het hem eigen lijk aanzien, dat hij twee maanden van schaken-op- het-hoogste-niveau achter de rug had. Maar dat die maanden van inspannend schaken bijzonder ver moeiend geweest waren, liet Keres duidelijk we ten. „Een atleet loopt toch ook geen honderd kilome ter op de marathon. Als het Kandidatentoernooi op dezelfde leest geschoeid blijft, moet het aantal partijen teruggebracht worden tot twintig. Dit was te erg." Keres is tweede gewor den in Joegoslavië. Lange tijd heeft hij zelfs de lei ding gehad, maar uitein delijk moest hij de eer laten aan de jonge Rus Tal. Die tweede plaats zat Keres geducht dwars. Een entwintig jaar rekent men hem nu al tot de allerbes- ten in de schaakwereld. Nu hoopte hij eindelijk het recht te verwerven de wereldkampioen te mogen uitdagen. „Als dat recht in 1938 al bestaan had, dan was ik toen wereld- de tegenstanders weimg zorgen. „Morgen 130 bor den? Dat zegt niets. Hoe veel van die honderdder tig kunnen werkelijk schaken?" Het meest ver heugt Keres zich over de rustdagen. „Rustdagen zijn bridge-dagen." Daarmee kampioen geweest. Ik zou Aljechin verslagen heb ben. Maar Aljechin wees, gebruik makend van de toen geldende bepalingen, mijn uitdaging af. In dat zelfde jaar echter-heb ik in Nederland bewezen de sterkste te zijn. Dat was in het AVRO-toernooi. Aljechin, Capablanca. Euwe, Botwlnnik; ik bleef ze toen de baas." Wie overigens denkt.dat Keres na de afmattende dagen in Joegoslavië voor lopig geen schaakbord meer kan zien, vergist zich. Hij is naar Neder land gekomen om te schaken, veel te schaken zelfs. Hij gaat een aantal simultaan-wedstrijden spe len. Zo te horen, maakt hij zich over zijn komen- verraadt de drievoudige Russische schaakkampioen dat hij meer liefhebbe rijen heeft. Hij kan uit stekend tennissen en in het vliegtuig naar Am sterdam heeft hij de ver slagen van de wedstrij den voor de Russische voetbalcompetitie gespeld. En toen kwam het ge sprek toch weer op hel toernooi in Joegoslavië. „Bobby Fischer heeft knap gespeeld. Hij heeft de juiste instelling. Hij was echter te onervaren om meer succes te kunnen be halen. Olafsson kan veel beter, jncar Benkoe heeft de zaken niet ernstig ge nomen." „En Stnyslov?", werd er gezegd. „Die reist morgen naar huis; alstu blieft niet verder vra gen" De Richmond Trophy, de reusachtige beker welke de inzet is van de wedstrijd waarmee jaarlijks het seizoen voor het kunstrijden op de schaats geopend wordt, blijft in Nederland. Daarvoor heeft de achttienjarige Haagse Joan Haanappel gezorgd. Zij toonde zich in de wedstrijd welke maandag in Londen gehouden is een waardige opvolgster van Sjoukje Dijkstra, die in 1956, 1957 en 1958 beslag gelegd heeft op de enorme wisselprijs. DEN HAAG, 4 nov. Ingevolge het gestelde in de luchtvaartovereen,;omst van 1957 zijn de Nederlandse regering en de regering der Verenigde Staten overeengekomen consultaties te houden, die op 8 december in Washington zul len beginnen. Onderwerp der consulta ties zal zijn de wens der Nederlandse regering om commerciële landingsrech ten in Los Angeles te verkrijgen, zo deelt het ministerie van Buitenlandse Zaken mee. APELDOORN, 3 nov. Gistermid dag is de 15-jarige C.M. tussen Assel en Apeldoorn onder een motorpostrij- tuig gekomen waarbij zijn rechtervoet werd afgereden. De jongen liep midden op de spoor baan, toen het postrijtuig met grote snelheid uit de richting Amersfoort na derde. Hij kwam te vallen, waardoor de trein, die niet tijdig tot stilstand kon worden gebracht hem overreed. Hij is in de trein gedragen en in Apeldoorn naar een ziekenhuis gebracht. De jon gen verklaarde tegenover de politie dat hij met zjjn voet ergens achter was blij ven haken en daardoor was gevallen. Verscheidene mensen hebben verklaard de jongen op de spoorbaan te hebben zien lopen, waarbij hjj een grote steen zou hebben gedragen. (Van onze correspondent te Parijs) PARIJS, 4 nov. Maandag hebben de onderdelen van de vierde divisie van het eerste legercorps van de Ne derlandse landstrijdkrachten, die sinds begin juli in Auvergne ingevolge een tussen de militaire autoriteiten van Frankrijk en Nederland gesloten ak koord oefeningen hebben gehouden, het kamp van La Courtine ontruimd. Voor dit jaar zijn de oefeningen ten einde. Als bewijs ven hulde en dank aan het land dat dc Nederlandse troepen gastvr^heid heeft verleend heeft dins dagmiddag de commandant van het eerste legercorps, luitenant generaal P. Gips een krans gelegd chrysan ten en anjelieren op het graf van de onbekende soldaat. De ceremonie werd opgeluisterd met muziek van de muziekkapel Johan Willem Friso, die beide nationale volkshymnen en stukken van het mi litaire repertoire ten gehore bracht. Een compagnie infanterie, een com pagnie commandotroepen en een eska dron cavalerie, alle Nederlandse een heden van La Court'ne op terugweg naar het vaderland, woonden de plech tigheid bij. In de periode van 1 juli tot 1 no vember met een onderbreking van 15 augustus tot 15 september heb- I ben nu 30.000 Nederlandse soldaten in Frankrijk geoefend. Zij behoorden tot vier gevechtsgroepen van de eerste en vierde divisie. Op 8 en 9 november vertrekken als laatsten de 'Nederland se kwartiermakers uit La Courtine. In kringen van de Nederlandse le gerleiding hoopt men. dat het volgend jaar weer van de oefenmogelijkheden m La Courtine gebruik zal kunnen wor den gemaakt. PAUL KERES .rustdagen, bridge-dagen. Advertentie Zó uit het palt in de horden brinta -tarwe SOESTDIJK, 4 nov. -Prinses Irene is voornemens 10 november de nieuwe Marcuskerk te Utrecht te bezichtigen om zich op de hoogte te stellen van de moderne kerkenbouw. Advertentie 'liiiiiiiiiiimiiiiiiiniiiiiiiK ben op het korte aanvalsspel van de Zwitsers dat bij uitzondering een ge vaarlijk karakter droeg. De zwakke plekken telde Nederland eigenlijk alleen in de voorhoede. De eerste helft blonk dit vijftal, dat be stond uit Uytermerk (Blauw Wit), ten Honpen (Quick H.), Peper (RCH). Bur ger (DWV) en De Kleermaeker (Vites se) uit in het verknoeien van de meest simpele kansen. Dat zij er niet in slaagden de Zwitsers in die periode vol komen ,,uit te tellen" was zonder meer triest. Waarschijnlijk zal Buhler van Sittardia, die aanvankelijk als midvoor stond opgesteld, maar door een blessu re niet aan de strijd kon deelnemen evenmin trouwens als onlangs te gen Ierland de aanvalslinie niet meer stootkracht hebben gegeven. Lagarde uitblinker Na het doelpunt van de Zwitserse rechtsbuiten Grand na negen minuten spelen schoot rechtsbinnen Uytermerk met een leeg doel voor zich tegen de paal, mikte Peper in dezelfde positie zelfs nog verder naar buiten en had linksbuiten De Kleermaeker enige malen zelfs de bal voor het ..inbla- De tweede helft bracht een aanzien lijk beter combinerend Oranje-elftal in het veld dat al na vier minuten 66 Enkele minuten later verliet Elisabeth haar ver trekken. Zij had geen gil geslaakt, geen traan gelaten. Stom, bleek en schijnbaar gevoelloos trad zij via een zijkamer bti de keizer binnen. Het duurde lang. Geleidelijk brak een grijze dag aan over Wenen. Er zat sneeuw in de lucht. Het verschrikkelijke nieuws lekte uit, sijpelde docJr de straten van de stad en werd gretig opgevangen door de groepjes mensen die aan de toonbanken of bij de tramhalten stonden. Elk uur veranderde het van toon. het werd aangrijpend, verbijsterend. Rudi is dood Hij is vermoord Hij heeft zich doodgeschoten Het hof verwonderde zich over de houding van Elisabeth. In haar gewone leven was zij impulsief, bijna ziekelijk nerveus en niet bij machte tegensla gen te verdragen. Nu toonde zij zich waardig, ja er ging een kalmerende, bijna onwerkelijke kreebt van haar uit. De vrouw, die men voor een egoïste hield, cheen heel die eindeloze dag geen ogenblik te denken aan haar eigen smart en deed allés om het lijden van hen, die haar het naast stonden, te verlichten: van Stefanie. verzonken in een doffe wanhoop: van de keizer vooral, die snikte als een kind. „Zonder haar," verklaarde hij later, „zou ik mijn ongeluk nooit hebben kunnen dragen." Velen die haar zagen, vroegen zich af uit welke geheime bron zij die vreemde moed putteMisschien uit de stille gebeden die onophoudelijk opstegen, heel die lange dag, uit het diep geschokte hart van de hertogin van Alengon. Een simpele zin uit een biogra fie brengt ons op dat idee: „De hertog en de hertogin van Alengon vertoefden te Wenen tijdens het drama van Mayerling. De vrome hertogin hielp Elisabeth bü het beklimmen van haar Calvarieberg." De nacht viel in. Men verwachtte het stoffelijk overschot van de aartshertog. In de salons van de Hofburg drong het stadsrumoer gedempt door als het geruis in een schelp. Ondanks de felle kou was de hele stad op de been „om Rudi thuis te zien komen." Pas tegen het morgenuur hield de lijkwagen op de Josephplatz halt. Rudolf kwam alleen. Marie Vetse- ra was haastig begraven in de omgeving van „Mayer ling De kisi werd naar binnengedragen en geopend Men strekte de aartshertog uit op een praalbed De befaamde Weense balsemmeesters wendden ai hun kunnen aan om het geschonden lichaam in zijn oorspronkelijke staat terug te brengen. Het gezicht bleef mooi, maar het aangebrachte verband kon de sporen van de gewelddadige dood en de lijkschou wing nauwelijks verbergen. Zo zag Elisabeth haar Rudi terug. Drie dagen lang bad het volk vrije toegang tot dc Hofburg. Ei scheen geen einde te komen aan het voetgeschuifel en aan de met gedempte stem gegeven aanwijzingen der orde-commissarissen. De ontvang zalen en hallen waren met kransen overladen. De treinen brachten vorstelijke personen uit alle delen van Europa naar Wenen. De slavernij van de rouw- etiqueü.e belette zelfs de tranen de vrije loop. De 5cle februari werd het slot van de tragedie voltrokken. Alle doodsklokken van de stad wer den zó lang geluid, dat het tenslotte op de zenuwen ging werken. De kerkelijke plechtigheid had plaats in de sombere Capueijnenkerk, waarvan de crypi het Huis Habsburg tot dodenkapel diende. Deze crypt ademt droefheid. Schijnbaar ordeloos zijn de tomben in de vochtige ruimten ondergebracht. Elisabeth voelde voor haar toekomstige rustplaats slechts ont zetting en afgrijzen. Dikwijls had zij er met haar zusters over gesproken: „Het liefst zou ik begraven willen worden in het Achilleion met de sterren boven mijn hoofd en de cypressen rond mijn graf. Maar in het oord waarin 'k eens terecht zal komen, dringen geen sterren en geen zonnestralen door. Niets is cr dan de verschrik king van de dood." Een beklemming overvalt de bezoeker bij de gedachte, dat een vitaal-wezen als Elisabeth was één en al gratie en vrijheid voor altijd in zo'n afschuwelijk duister hol is bijgezet. Naar dezelfde troosteloze plaats werd Rudolf over gebracht. Elisabeth achtte zich niet in staat de plechtigheid tussen allen in, bü te wonen. De hertogin van Alengon was bij haar, terwijl zij, verborgen in een kapel achter het priesterkoor', onder het hamerend gelui van de klokken, luisterde naar het Dies Irae. Het was alsof de wanhoop haar had versteend. Zonder af te dalen in de duistere c< "nt van de Capucijnen-kerk, scheen zij in levenden lijve reeds binnengetreden te zijn in „de verschrikking van de dood." Al die jaren was de hertogin van Alengon de stille, in rouw gehulde figuur op de achtergrond, helpster en troosteres aan menig sterfbed. In mei 1890 stierf Hélène, de oudste van de vijf zusters. De tijd had het verschil in leeftijd uitgewist en haar moreel veel nader tot haar jongste zuster gebracht. Zij was de enige die zich evenals Sofie Charlotte had gekeerd tot de dienst van God. Maar zij ging met minder uiterlijke gratie te werk dan haar zuster. Altijd even slordig op haar kleding en haar kapsel, steeds verstrooid he.stond zij het zelfs de paus in eigen persoon te laten wachten op de dag dat hij haar een audiëntie had toegestaan. Zij was niettemin een moedige, gastvrije vrouw geweest, die ook haar jongere zusters een goed hart toedroeg, hoewel z\j in hun leven slechts een door zware plich ten beperkte plaats had ingenomen^ Een streng leven zonder vreugde lag achter haar. „Wij hebben allen veel te lijden gekregen," zei Hélène op de vooravond van haar dood tot een van haar zusters, „omdat wij een hart hadden." Zó vatte zij onbewust de geschiedenis samen van het groepje zusters, toen zij op het punt stond er voor altijd van te scheiden. Kort nadien overleed Ludovicia, half blind. Tijdens haar leven hadden haar dochters er zich dikwijls aan geërgerd, dat zij hen slecht begreep. Toen zij eenmaal was heengegaan, merkte men, dat zij de bijna onzichtbare draad was geweest, die het kwintet had samengebonden. Mét de overgang van het stern- huis aan één van de zonen werd ook de familiekring, die z'ch onde- d^ vo'-mties op „Possenhofen" verza melde, ontbonden. Sindsdien was het kwintet voor goed verstrooid. (Wordt vervolgd).

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1959 | | pagina 7