Vijftien jaar geleden: RAZZIA
OOSTENRIJK houdt het oog
gevestigd op kernenergie
Reclame
GEVECHT
met de woestijn
I
I
I
I
1
I
I
I
J bij Fokkelman
„maatkleding"
voor uw woning
FOKKELMAN
Seibersdorf: meest oostwaarts gelegen
atoomcentrum van de westelijke wereld
Wf
i
I
Roemrijke Presto
gestorven
I
Ruk aan cle bel
Bemoediging
Niet voorzien
Benoeming bisdom
Rotterdam
m
Handelsoverzicht
Westlandse veilingen
Maakt
Gaat rioolwater naar
Den Haag?
g
N S C-
DINSDAG 10 NOVEMBER 1959
PAHfNA
Het tabaksconflict te
Bremen
Senembah behoudt
zich alle rechten voor
1 WÊÈË
fÜP
MM
mm w jfejy 3wmm
T:.»
IBe dageipwhe vergoetUng «14 goede» kost,
rookartikelen ttn *ljf galden.
Voor de «chtertdUvende familieleden rul worden
gerorgd.
Slet U aan ai Ie bewoner» der gemeente verbode.ti Sxin
woonplaat» te verluien. f
Op 2»en# die po|«en te ontvluchten of weer
stand te bieden) zal worden geschoten.
r*.
gl
WE LEVEN snel in de tegenwoordige
tijd en zijn alles steeds weer spoedig ver
geten voornamelijk als de herinneringen
van minder prettige aard zijn. Wie denkt
in deze tijd nog aan gebeurtenissen van
november 1944. vijftien jaren geleden?
Het ligt ai weer zo ver achter ons.
Evenals toen waaien ook thans weer gure
najaarswinden over onze lage landen.
Maar we trekken er ons nu niets van
aan. We maken het ons des avonds na
onze dagtaak in onze heerlijk verwarm
de huiskamers zo gezellig mogelijk. Er
is niets wat ons ontbreekt. We lezen in
krant, tijdschrift of boek, we spelen het
een of andere gezelschapsspel, of wel
we luisteren naar de radio of kijken naar
de televisie. Vijftien jaren geleden waren
de najaarsavonden minder gezellig, al
zullen velen er nog van gemaakt hebben
wat er maar van te maken was.
Maar de meesten en voornamelijk de
bewoners van de grote steden in het wes
ten van ons land ontbrak zelfs het aller
noodzakelijkste. Met een hongerige maag
zat men bij het licht van een oliepitje
of een stompje kaars bij het noodkachel-
tje, waarop een pannetje met bieten-
stroop stond te pruttelen Onvoldaan
begaf men zich des avonds ter ruste,
niet wetende, wat de andere dag weer
zou brengen.
Men dobberde tussen hoop en vrees
en als velen in die dagen hadden gewe
ten, dat ze nog een half jaar in de ellende
zouden moeten zitten, hadden ze het mis
schien nooit uitgehouden
HET geallieerde offensief bij Arnhem
eind september 1944 was op een totale
mislukking uitgelopen, hetgeen tot ge
volg had, dat het gedeelte van Nederland,
gelegen boven de grote rivieren, door de
Duitsers bezet gebied bleef, terwijl men
daarentegen in het zuiden van ons land
dagelijks meer van de herwonnen vrijheid
profiteerde Het bezette gebied was in
die dagen het best te vergelijken met één
groot concentratiekamp Niemand was
eigenlijk zeker van zijn leven In het bij
zonder gold dit wel voor de mannen in de
leeftijd van 18 tot en met 40 jaar, die
heel wat gevaren hebben moeten trotse
ren, de één meer, de ander minder. Wie
zou hier onwillekeurig niet denken aan
de talrijke razzia's, welke toen in vele
plaatsen van ons land werden gehou
den? Eind oktober 1944 kreeg Utrecht al
een voorproefje van deze volkomen met
het volkenrecht in strijd zijnde actie
Daar werden honderden volwassen en
jonge mannen zo maar uit hun huizen ge
haald of van de straat opgepakt, in
overvalwagens geladen en naar Amers
foort of naar de Duitse grens gereden,
waar zij een schop in hun handen geduwd
kregen om verdedigingsstellingen voor de
Duitsers te graven. Niemand in Rotter
dam was zich in de vroege morgen van
vrijdag 10 november 1944 ook maar van
iets kwaads bewust, toen velen om onge
veer zes uur wakker schrokken door een
flinke ruk aan de huisbel. Zij, die gingen
opendoen, zagen een Duitse soldaat aan
de deur staan, die een papiertje afgaf,
waarop het volgende „fraais" stond ge
drukt. We geven het pamflet hier woor
delijk weer:
BEVEL
Op bevel der Duitse weermacht moe
ten alle mannen in den leeftijd van
17 tm. 40 jaar zich voor den arbeids
inzet aanmelden Hiervoor moeten alle
mannen van dezen leeftijd onmiddel
lijk na ontvangst van dit bevel met de
voorgeschreven uitrusting op straat
gaan staan. Alle andere bewoners, ook
vrouwen en kinderen moeten in de hui
zen blijven totdat de actie ten einde is.
De mannen van de genoemde jaargan
gen. die bij een huiszoeking nog in huis
worden aangetroffen, worden gestraft,
waarbij hun particulier eigendom zal
worden aangesproken Bewijzen van
vrijstelling van burgerlijke of militaire
instanties moeten ter controle worden
meegebracht. Ook zij, die in het bezit
zijn van zulke bewijzen, zijn verplicht
zich op straat te begeven. Er moet
worden meegebracht: warme kleeding,
stevige schoenen, dekens, bescherming
tegen regen, eetgerei, mes, vork, lepel,
drinkbeker en boterhammen voor één
dag. De dagelijksche vergoeding be
staat uit goeden kost. rookartikelen en
loon volgens het geldende tarief. Voor
de achterblijvende familieleden zal wor.
den gezorgd. Het is aan alle bewoners
der gemeente verboden hun woonplaats
te verlaten. Op hen, die pogen te ont
vluchten. of weerstand te bieden, zal
worden geschoten.
den voorzien, waren zij misschien van
honger en dorst omgekomen. Ook werd
aan velen onderweg nog gelegenheid
gegeven om onder te duiken. Wie dan zo
maar in eens ergens een huis werd bin.
nengeloodst wist niet hoe dankbaar hij
eigenlijk moest zijn. Voor het overgrote
deel bleef er echter helaas niets anders
over dan maar kalmpjes door te sukke
len. Na vele ontberingen, honger, koude
en dorst te hebben doorgemaakt, kwam
men dan eindelijk op „de plaats van
bestemming" aan, waar al spoedig bleek,
dat men helemaal niet op zoveel mensen
had gerekend. Want het was de ont
voerders er niet om te doen de mensen in
te schakelen in het Duitse arbeidsproces,
maar om alle weerbare mannen weg te
voeren uit westelijk Nederland, omdat zij
er bang voor waren, dat onze mannen
een steun zouden kunnen zijn bij een ge
allieerde landing aan de kust, waarme
de de Duitsers na de invasie van 6 juni
in Frankrijk rekening bleven houden.
TOEN NA enkele dagen goed was
doorgelekt wat de Maasstad had moe
ten doormaken in de kleine kranten,
welke in die dagen nog verschenen,
mocht natuurlijk met geen woord van
deze mannenroof op grote schaal gerept
worden was men in de andere plaat
sen dubbel waakzaam.
Den Haag behoefde niet lang te wach
ten. Reeds op dinsdag 21 november was
deze plaats aan de beurt. Maar de meeste
Hagenaars hadden natuurlijk al van te
voren hun uitgebreide voorzorgsmaatre
gelen genomen en hun houding bepaald.
Dagen van tevoren was men druk in
de weer met het maken van schuilplaat-
voerd, achter de IJssellinie tewerkge
steld en later naar Duitsland werden
overgebracht.
Het gevolg van deze razzias was
natuurlijk dat vele mannen, die zich niet
hadden aangemeld, zich gedurende de
eerstvolgende dagen niet op straat durf
den te vertonen, hetgeen op zijn beurt er
toe leidde, dat het gehele bedrijfsleven
voor zover in die dagen nog van een be
hoorlijk functionerend bedrijfsleven spra.
ke kon zijn in de war liep. De Duit
sers, die natuurlijk spoedig „doorhadden"
dat de meeste Hagenaars waren onder
gedoken en het eenvoudigweg vertikten
zich als makke schapen te laten wegvoe
ren, gingen al heel gauw over tot het uit
reiken van „Ausweise" voor diegenen,
die heel moeilijk in het openbare leven
konden worden gemist. Wat zij echter
niet zo spoedig wisten, was het feit, dat
er meer „Ausweise" in omloop waren dan
zij hadden uitgereikt Dat was het werk
van de illegaliteit. Het kwam zelfs meer
dan eens voor. dat de illegaliteit het
Ausweis-stempel al in haar bezit had
nog voor dat de Duitsers er over be
schikten.
sen onder de vloer, tussen de muren en
waar al niet. In Den Haag was de oogst
voor onze „beschermers' daardoor dan
ook niet zo groot. Volgens een latere
schatting bleken zich slechts zevendui
zend mannen te hebben aangemeld, welke
terstond naar kampen werden wegge-
DOOR DE straten reden auto's van
de weermacht met luidsprekers, die iede
re daarvoor in aanmerking komende man
aanraadden, zich zo spoedig mogelijk aan
te melden. Nu was men in Rotterdam op
heel veel voorbereid, maar aan een der
gelijke razzia op zulk een grote schaal had
toch niemand gedacht. Zelfs de illegali
teit. die gewoonlijk toch veel te weten
kwam. had zulks niet, voorzien. Daarna is
het dan ook te wijten, dat de Duit
sers in de Maasstad zo'n succes met hun
razzia wisten te boeken. Natuurlijk ge
voelden weinigen er ook maar iets voor
zich zonder meer aan de Duitsers over
te geven, maar anderzijds durfde men
zich toch ook zo maar niet te onttrek
ken aan zulk een uitdrukkelijk bevel. Op
verscheidene punten van de stad hoorde
men duidelijk schieten. Zelfs mitrailleurs
lieten hun geratel horen om de schrik on
der de bevolking er toch maar goed in
te brengen.
En zo lieten zich op 10 november 1944
meer dan 50.000 jonge Rotterdammers
van huis en haard wegvoeren, een onbe
kende, donkere toekomst tegemoet
Gedurende de eerstvolgende dagen kon
men in vele plaatsen sombere, zwij
gende stoeten zien voorbijtrekken. Want
meestal ging men te voet. treinen reden
er niet meer en de Duitsers beschikten
zelf niet over voldoende andere vervoer
middelen. Maar ons volk leefde mee met
zijn mannen. Wie maar enigszins kon
hielp waar geholpen moest worden.
Als vele landgenoten de slachtoffers
niet van het nodige eten en drinken had-
AMSTERDAM, 9 nov. De directie
van de Senembah-Maatschappij deelt
het volgende mede: In de procedure
in zake de verlening van een „Einst-
weilige Verfugung" van de Senembah-
Maatschappij tegen de Deutsch-lndone-
sische Tabak-Handelsgesellschaft M.B.
H. in Bremen betreffende door door
laatstegenoemde vennootschap uit In
donesië geimporteerde tabak, die af
komstig is van de ondernemingen van
de Senembah-Maatschappij, heeft het
Oberlandensgericht te Bremen op 21
augustus 1959 een voor de Senembah-
Maatschappij ongunstig arrest gewe
zen, waartegen geen rechtsmiddel
openstond. Het hoofdproces van de Se-
nembah-Maatschappij tegen de
Deuts-Indonesische Tabak-Handelsge
sellschaft M. B. H. is echter onveran
derd in Breinen aanhangig.
Met het oog op de toen op handen
zijnde tabaksveiling in Bremen heeft
de Senembah-Maatschappij destijds, in
begin september 1959, via pers en ra
dio laten bekendmaken, dat zij niet zou
optreden en geen rechten zou doen gel
den tegen kopers, die de tabak nu of
in de toekomst van de Deutsh-Indone-
sische Tabak-Handelsgesellschaft
m. b. h. zouden verkrijgen, terwijl de
Senembah-Maatschappij zich ander
zijds tegenover de Deutsch-Indone-
sische Tabak-Handelsgesellschaft
M. B. H. alle rechten voorbehield.
De Senembah-Maatschappij acht het
noodzakelijk de aandacht erop te ves
tigen, dat bedoelde bekendmaking al
leen betrekking had op de destijds in
Bremen in veiling gebrachte en op de
sedertdien door de Deutsch-Indone-
sische Tabak-Handelsgesellschaft
M. B. H. verkochte tabak, doch dat zij
zich vanaf heden weer vrij acht en
zich alle rechten voorbehoudt tegen
over alle kopers van andere tabak dan
de zojuist bedoelde.
ROTTERDAM, 9 nov. Mgr. Jansen
heeft benoemd tot kapelaan te Leiden (O.
L. Vrouw Hemelvaart en St.-Joseph), de
weleerwaarde heer N. J. P. Blaauwhof,
die kapelaan was te Stompwijk (H. Lau
ren tius).
ROTTERDAM, 8 nov. Gister
morgen is de roemruchte politie
hond Presto na tien jaar trouwe
dienst bij de Rotterdamse politie,
overleden. Reeds in het begin van
dn jaar werd Presto met pensioen
gezonden. Hij vertoonde enige licha
melijke gebreken. Dif schijnt het
dier zeer te hebben aangegrepen.
Na enige tijd kreeg hij een hartaan
val. Sindsdien is Presto zienderogen
afgetakeld. Vanmorgen volgde een
tweede aanval, die achteraf fataal
is gebleken. De dierenarts consta
teerde behalve de hartafwijking ook
aandoeningen van longen, nieren en
lever. Hij achtte het daarom beter
het dier pijnloos uit zijn lijden te
helpen, hetgeen ook geschiedde.
Presto heeft een indrukwekkende
staat van dienst. Zonder overdrij
ving menen wij te mogen zeggen
dat hij de beste politiehond in den
lande is geweest. Meer dan 2000
maal werd. hij ingezet met zijn baas
en africhter, de heer H. J. Maas,
bij speurtochten, sorteerproeven en
dergelijke karweien. Hij had. een
bijzondere reputatie als bestrijder
van allerhande misdaden.
Presto zal nu worden geprepa
reerd. Hij zal worden tentoongesteld
in het politiemuseum.
ENIGE DAGEN na de razzia in Rot
terdam richtten de aartsbisschop van
Utrecht en de bisschop van Haarlem,
wier diocesen in het nog niet bevrijde ge
bied lagen, zich met een herderlijk schrij
ven tot hun gelovigen om hun een hart
onder de riem te steken (een ongeveer
gelijkluidend schrijven werd ook in vele
protestantse kerken voorgelezen). „Een
goed christen en een goed vaderlander,
aldus mgr. De Jong en mgr. Huibers „is
het onwaardig zich door de beproevin
gen te laten neerdrukken. Na dezen oor
log, welke toch niet eeuwig zal duren,
moeten wij met frisschen moed aan het
werk gaan om ons vaderland weer op te
bouwen, waarvan wij eerst nu volledig
gaan beseffen, hoe goed en mooi het is
en hoe zeer wij er aan gehecht zijn. Het
leed, dat nog doorstaan moet worden,
herinnert den mensch slechts aan de
betrekkelijkheid van het aardsche leven
en doet hem beter beseffen zijn afhan
kelijkheid van God, van Wien hij is uit
gegaan en tot Wien hij moet wederkeeren
Als God ons deze genade mag geven,
dat wij dit goed inzien, dan zullen wij
later deze jaren een tijd van
vinden."
Kies uit de uitgebreide collectie die poly-Z
elementen, die beantwoorden aan üw speciale
behoeften. Voeg ze samen tot exclusieve stijlvolle
•wandmeübelen. Zo bouwt u individuele kamers op...
kamers met karakter! Bezoek onze permanente
expositie van poly-Z om een goede indruk te
krijgen van de ongekend vele mogelijkheden.
11 i s
zegen
Nieuwe Binnenweg 288
Rotterdam
Een overzicht van het Oostenrijkse reactorcentrum bij Seibersdorf, ongeveer 27 km ten zuid-oosten van Wenen.
'jtw.w j» was;
Bmmm m m mm* m
f/iwHr* j~ itw >yi v-vn 17 i/m
O p Im*v*ï %*:h* r
i:<0 $c*r tkh voor trbv-Wrt/AX
mttiüot Al ..IJK eis wssnpt 4t% wt
rip *'***-
Aft tn&r* w-i+'w* «n vtn totéxt wM
hu ctn hp*hu'tr.
vforónr.. 'V& ww4nn
mfkwre iniumm m
worénn Ook '£*■■- 't&tk ztjtt «ka» op stmt
Kr «iittrtip «Jtsresei*. itktoi,
upm titfrta nn. -/tuk, iepet. MnVMktt <m bix*t
Voor fm*** MfWft »n fc« tx»t v» 4tr, tifstmf..
Wtessmmsit
Het papiertje, dat zovelen noodlottig werd
Een kleine dertig kilometer ten zuid
oosten van Wenen, in de nabijheid van
het plaatsje Seibersdorf, wordt hard
gewerkt aan de bouw van het meest
oostwaarts gelegen atoomcentrum van
de westelijke wereld. Op een uitgestrekt
terrein verrijzen zowel de gebouwen van
de Oostenrijkse Maatschappij tot Be
studering van de Atoomenergie (SGAE)
als het onderzoekiaboratorium voor
kernfysica van de Internationale Orga
nisatie voor Atoomenergie, die in de
herfst van liet jaar 1957 haar zetel in
Wenen heeft gevestigd. De betonnen
koepel van de reactorhal is al klaar en
niet de montage van „Astra", een on-
derzoekreactor van het „swimmingpool
tank"-type met een vermogen van f
Megawatt, schiet men flink op. Seibers
dorf ligt in de vlakte, waarin de laat
ste uitlopers van de Oostenrijkse Alpen
als het ware verzinken, en die zonder
verandering van décor overgaat in de
steppen van de Hongaarse volksdemo
cratie. Een van de voornaamste rede
nen, waarom men zich in Oostenrijk op
de bestudering van de kernfysica heeft
geworpen, is, dat het energieverbruik
van jaar tot jaar sneller stijgt dan de
energie-productie. Tengevolge van de
stormachtige industrialisatie, die zich
in Oostenrijk voltrekt, heeft men jaar
lijks 10 tot 13 procent elektrische ener
gie méér nodig dan het jaar tevoren.
Men kan nu zo langzamerhand merken
bij de Westlandse Veilingen dat de winter
zijn intrede doet. De aanvoeren zijn niet zo
groot meer. De tomaten gaan momenteel
voor de prijs van een gulden tot een gul
den dertig van de hand. De druiven, hier
van is de aanvoer ook niet zo bijster groot
meer, brengen voor het soort alicanten op
een gulden negentig tot twee gulden twin
tig. Dan is er nog sla, de kassla kost ge
middeld vijftien tot twintig cent per krop.
geschikt voor de export. De schorseneren
gaat tussen de zeventig en vijf en zeven
tig cents per kilogram. Ook zijn er thans
spruiten, de andijvie is niet zo duur meer,
maar wel is er nog doordraai. De rodekool
gaat van de hand voor twintig tot vijf en
twintig cent per kilogram. De enkele
koopjes uien brengen op een kwartje tot
dertig cent. Ook is er nu de echt winterse
kost prei. Het gemiddelde bedrag hiervan
ligt tussen een kwartje en vijf en dertig
cent, geschikt voor de export. Peren zijn
er weinig, appelen in overvloed, hoewel
de goede kwaliteit duur is.
Nog in het jaar 1946 bedroeg het ener
gieverbruik 3 miljard kWh. Vorig jaar
was dat cijfers gestegen tot 13,5 miljard
kWh. De bouw van gewone en water
krachtcentrales kan deze snelle ontwik
keling niet bijhouden.
De Oostenrijkse waterkrachtreserves
liggen weliswaar economisch nog voor
ongeveer 70 procent braak, maar het is
met deze „hydro-energie" een enigs
zins hachelijke zaak. Vooral in de win
termaanden, als de neerslag in het
brongebied van de Alpenstromen in vas
te vorm valt, loopt de produktie van de
waterkrachtcentrales scherp terug en
dan staat de Oostenrijkse economie
voor een aanzienlijk stroomtekort.
De gewone centrales, die op bruinkool
of olie werken, zijn nauwelijks in staat
dit tekort te dekken.
De oplossing, die men thans toe
past, bestaat hierin, dat Oostenrijk
een verdrag voor de uitwisseling van
stroom heeft gesloten met o.a. Polen,
en Tsjechoslowakije. In de zomer be
trekken deze landen uit de Alpenre
publiek de stroom, die de water
krachtcentrales dan zo rijkelijk pro
duceren; 's winters voert Oostenrijk
daarentegen stroom in, die wordt op
gewekt in de steenkoolbekkens van
Tsjechoslowakije en Polen.
Niet alleen staan dergelijke verdra
gen dikwijls bloot aan tal van politieke
invloeden, ook hebben de Oostenrijkse
economen de mogelijkheid onder ogen
gezien, dat in een overigens niet zeer
nabijetoekomst de voorraden kolen
en olie in de Oostenrijkse bodem uitge
put zouden raken. De oplossing is ge
zocht in de richting van de atoomener
gie.
Oostenrijkse fysici en chemici heb
ben in het verleden vaak een zeer be
langrijke rol gespeeld. Men denkt aan
namen als die van Stefan Meyer en
Egon von Schweidier, men denkt aan
het werk van een Hönigschmid, Paneth,
Karl Przibram of van de Nobelprijswin
naars Viktor Hess en professor Schröd-
linger. Maar na de Tweede Wereldoor
log kon een volkomen ontredderd Oos
tenrijk zijn geleerden geen aantrekke
lijk emplooi meer bieden en het ge
volg is geweest, dat Oostenrijkse spe
cialisten, ook kernfysici, in alle moge
lijke landen opereerden, behalve in
het eigen land.
De Oostenrijkse regering besefte zeer
wel, dat zij van de voordelen van de
kernenergie verstoken zou blijven, in
dien deze toestand zou voortduren.
De neutrale republiek aan de grens
tussen Oost en West wendde zich der
halve om raad en financiële bijstand
tot de Verenigde Staten en in 1956?
is een bilateraal verdrag tot stand ge
komen, waarin Amerika, als grootste
atoommogendheid ter wereld, zich be
reid verklaarde Oostenrijk met raad
en daad te helpen bij de ontwikkeling
van kernenergie voor vreedzame doel
einden.
Dit verdrag is de grondslag gewor
den voor het hele kernonderzoek in
Oostenrijk. Het stelde de regering In
Wenen in staat te besluiten tot de op
richting van een eigen reactiecentrum
te Seibersdorf en tal van Oostenriikse
deskundigen een opleiding in de Ver
enigde Staten te verschaffen.
Oostenrijk kon er niet aan denken op
eigen kracht de geweldige experimen
tele arbeid te verzetten, die nodig was
om de grote kloof tussen het sterk theo
retische stadium van zijn eigen kern
onderzoek en het peil van de kernfy
sica in Amerika, Engeland en Rusland
te overbruggen. Daarom heeft het con
sequent gestreefd naar aansluiting bij
alle Europese organisaties, die zich de
vreedzame ontwikkeling van atoom
energie voornamelijk of mede ten doel
stellen, zoals de IE RN en de Europese?
Gemeenschap voor Atoomenergie.
Zelf stichtten de Oostenrijkers hun
Studiengesellschaft für Atomenener-
gië" (S.G.A.E.), die voor het tijdvak,
1956-1960 beschikt over een kapitaal i
van 105 miljoen schilling. Iets minder?
dan de helft van dat bedrag is bijeen-i
gebracht door industriële bedrijven, die j
belang hebben bij het kernonderzoek, I
de rest komt van de bondsregering.
Een belangrijk voordeel bood uiter-,
aard de samenwerking met de Inter-,
nationale Organisatie voor Atoomener-:
gie, die in het najaar van 1957 haar ze-?
tel in Wenen heeft gevestigd. Deze or
ganisatie bouwt thans eveneens te Sei
bersdorf een onderzoekiaboratorium
voor kernfysica.
In het reactorcentrum Seibersdorf
vinden niet alleen de naar Oostenrijk
teruggekeerde atoomfysici een nieuw,
werkterrein, maar ook krijgen de Oos-;
tenrükse universiteiten en technische!
hogescholen daar de gelegenheid een
nieuwe generatie atoomfysici, atoom
technologen e.d. op te leiden. Het reac
torcentrum zal bepaalde onderzoekin-i
gen verrichten op het gebied van land-i
bouw en energie, maar zijn meest ur-i
gente taak zal zijn de bouw voor te be-!
reiden van kerncentrales in Oostenrijk.!
Uit de memorie van antwoord van bur
gemeester en wethouders naar aanlei
ding van de vragen uit de gemeente
raad over de begroting voor 1960 blijkt
dat met het Hoogheemraadschap Delf
land en de gemeente Den Haag momen
teel besprekingen worden gevoerd over
de wijze waarop in de toekomst de afvoer
van het rioolwater van Delft dient plaats
te vinden.
17. Wanneer eens in de verre toekomst de petroleum-
velden leeg zijn, de mijnen uitgeput, dan zal de atoomkracht da
menselijke hongér naar energie moeten stillen. Alles wijst daar
op. Vier jaar geleden nog was Rum Jungle Australisch oer
woud. Enkele geologen wisten dat er daar kopererts moest
zitten, maar dat was alles. De exploitatiekosten waren voorlo
pig nog te hoog. Een zekere Jack White besloot de zaak eens
van dichtbij te gaan bekijken. Enkele maanden later was hij
multi-miljionair. Hij had een uraniummijn ontdekt
18. Australië, het vergeten werelddeel, is op weg om een
voorraadschuur van de wereld te worden. Duizenden en nog
eens duizenden hectaren oerwoud en woestijn worden ontgon
nen. Overal verrijzen moderne landbouwbedrijven. Dank zij
kunstmatige bevloeiing, stuwdammen en kunstmest zal de
Australische woestijn vruchtbaar landbouwgebied worden,
waar eens 20 miljoen mensen zullen wonen, leven en werken..
1
19. Overal in de wereld zal de woestijn het tenslotte tegen
de mens af moeten leggen. Ga eens naar Tel-Aviv. Stinkende
Malaria-moerassen zijn in welvarende velden omgetoverd. Uit
Palestina werd Israël. Het water van de Jordaan had dit won
der verricht. Het zoveel besproken Yarkon-plan is groots van
opzet. Het wil water door een pijpleiding van het gebied om
Tel Aviv naar de woestijn voeren. Er is een plan om de hoofd
stroom van de Jordaan naar Sahl El Batauf ten westen van
het meer van Galilea te voeren. De Israëlis zijn er van over
tuigd dat zij van een land dat voor de helft woestijn was, op
nieuw het beloofde land kunnen maken.
20. Nog maar enkele jaren geleden was Dahran in Saoudi-
Arabië aan niemand bekend. Maar rond deze woestijn-neder
zetting liggen nu minstens 36 miljard vat (158 98 liter) olie. De
woestijn-olie zorgt er voor dat alle raderen in Europa op gang
blijven. Maar zij doet ook de waterpompen van Ain Dhila wer
ken. Zij vult de irrigatiekanalen van Al Khary De olie van
Arabië maakt de woestijn groen. Steeds meer Bedoeïnen ge
ven het zwerven er aan. Ze zoeken een vaste woonplaats en
vechten nu tegen de opdringende woestijn inplaats van tegen
hun medemensen.
I
I
