Nieuwe Schiedamsche Courant | 1959 | 11 november 1959 | pagina 9

Drs. De Pous tegen afremmen
van investeringen

Nederland moet zeer hoog niveau
van produktie aandurven

Zo nodig de prijzen scherper
onder controle

3s Lands Kroniek-

WYBIRÏ

Het vijfde jaar

UITSLAG
NESGAFE-

KLM
PRIJSVRAAG

Redt eerst"
I de anderen

I

f

Weer onlusten in
Zuid-Af rika

Doodstraf tegen
Koch gehand
haafd

Nederlandse psal
men op de plaat

BRIEVEN

van lezers

V B

WOENSDAG 11 NOVEMBER 1959

PAGINA 9

ECONOMISCHE ZAKEN IN TWEEDE KAMER

Voorzichtigmaar
welbewust beleid

opperste Gerechtshof in
IVarschau verwerpt
beroep

Gouden medaille van
het Concertgebouw

Voor mr. J. W. de Jong
Schouwenburg

TALENS' PRIJS 1959

SchandaaVLacaze

Dr. Lacour wordt op
vrije voeten gesteld

gewonnen

zaak

Advocaat van

WYNANO FOCKINK

per fles 4.BO

Reclame meerderjarig Klein beetje gek
voor 300 miljoen Het nut van een nutte
loze bezigheid y

BESMETTING

Gebruik regelmatig

Ongeluk met zes doden

veroorzaakt
Automobilist veroordeeld

Zeeland schenkt Drentse
boeren een ton

Advertentie

Feestelijk licht... GOUDA kaarsen!

Wii delen hierbij de deelnemers(sters) aan de Nescafé-KLM prijsvraag mede dat de jury,
bestaande uit de HH. P. M. Maas Geesteranus (Reclame afd. KLM), Jan Mastenbroek (verslag
gever dagblad Trouw) en D. de Vilder (televisie-compère) als prijswinnaar hebben aangewezen:

de Heer J. H. M. van der Marck te Arnhem.

De overige 2.000 prijswinnaars van een Nescafé-kan met lichtje alsmede de 10.000 prijswinnaars
van een KLM-insigne hebben inmiddels hun prijs ontvangen.

Namen en adressen van de prijswinnaars liggen ter inzage bij Nescafé, Haarlemmerweg 31 -321

Amsterdam. „FTtf

Ook namens de KLM danken wij allen hartelijk voor hun deelname aan de Nescaie-RLAl

prijsvraag.

Hoe is het mogelijk?

Spaans diplomaat tot

^rie jaar veroordeeld

Madrid, 11 nov. (Reuter). Gis-
i-.,.^Vond is alhier vernomen dat de 31-
ige Spaanse diplomaat Julio Ceron
vtot drie jaar gevangenisstraf is
ril. i('0rdeeld. Eerdere berichten hadden
t»„ g gemaakt van vier jaar. De di-
ïp "iaat is schuldig bevonden aan deel-
W Tlng aan een onlangs door de ver-
n nu^tnunistische partij uitgeroe-

door

marguerite

BOURCET

'üi'

'^an onze parlementaire redacteur)
.Minister De Pous, <le vorige week
Dii°r de socialisten tot „automatische
zo.00/" verklaard, die weinig anders
én iunne" doen dan wat het econo-
bii S5 Peiiglas hem voorschrijft, heeft
de verdediging van zijn begroting in
ton eede Kamer heel andere kwalitei-
getoond. De minister gaf een scher-
''nalvse van de economische situatie
a en buiten Nederland, wees op de
jr°ei naar grotere produktie-eenheden
verruiming van de afzet, die het
tschappijbreld zelfs volgens hem
ij.!1 Principieel andere structuur gevi'n.
t' J ''«g in verband met dit laatste gro-
dl "gelijkheden in de ontwikkeling van
Europese markt. Daarbij achtte hij
ha een actief kartelbeleid onmis-
ar, om te voorkomen, dat onder het
lip'11 v'an internationale afspraken toch
ri er de vroegere protectionistische ta-
ii'^'enpolitiek wordt voortgezet. De c.on-
1 "etuurpolitiek zal ook internationaal
i,'lf>ten worden gevoerd, aldus drs. De
°us.

P<? taak van de overheid ziet minis-
i De Pous zeer genuanceerd. Van de
f .kant de werkgelegenheid behouden
kunnen ons geen braakliggen van
Vp „ktieve krachten meer veroorlo-
wn.l, van de andere kant het even-
inri ln de economie bewaren (geen
n.datie en ook geen deflatie). Men kan
t alles meer aan de vrije concurren-
Gn het prijsmechanisme overlaten,
aaar de overheid "moet toch niet meer
^iCn dan ..begeleiden". Zo vond de mi-
aster aansluiting bij de huidige loon- en
rpjspolitiek. Beide vinden hun begren-
v"S in de eigen verantwoordelijkheid
3 het individu. De minister wil zo
!S de prijzen nog scherper onder
j-?htrole nemen, bijvoorbeeld wanneer
J<v„gaat bemerken dat lagere grondstof-
tenr

Prijzen niet doorwerken in lagere
ndprijzen, maar nu nog met. De
r^erheid moet nooit remmen, maar sti
jlleren, aldus minister De Pous. Zo

achtte hij het ook onverantwoord
3 reeds de investeringen te gaan af
romen, zoals de socialisten willen. Hu

Y?rklaarde de „investeringsaftrek" op

J rnoment dan ook niet te zullen af-
pkaffen. Toch dwingen de prognoses
grote waakzaamheid. Het saldo op
betalingsbalans zal in 1960 met met
jP'hder dan een miljard dalen. Vergele-
b\j 1959 zal het niet ƒ1600 min
naar ƒ600 min gaan belopen.

oorzaak noemde de minister dat
'e binnenlandse bestedingen in 1960 met
."filjard gulden zullen toenemen, ter-
■v,i| de produktie met slechts drie mil-
wrd gulden zal stijgen. De snelle groei
an de bestedingen mede m verband

met de verhoging vau de lonen zal
vooral eind 1960 wel moeilijkheden kun
nen brengen. Thans echter, nu het ni
veau nog niet excessief is, gaan wij nog
niet ingrijpen, aldus minister De Pous.
Hij vond zelfs in Europees verband ge
zien een saldo van ƒ600 min eigenlijk
nog wel beter.

„Men moet het aandurven"

Na een herhaalde aanval van de heer
Nederhorst (PvdA) op dit beleid, ant
woordde de minister bij de replieken,
dat de socialisten nu maar eens goed
moeten bedenken, dat Nederland alle
risico's moet aandurven, om een zeer
hoog produktieniveau te handhaven,
waarbjj alle produktieve krachten wor
den ingeschakeld. De keuze waarvoor
de PvdA hem wilde stellen, werkloos
heid of inflatie, achtte hij onwezenlijk.
De werkgelegenheid moet worden be
vorderd en tegelijk moet inflatie worden
vermeden. De minister sprak met gro
te overtuiging, dat men dit aan moet
durven. Van de automatische piloot was
toen al bijzonder weinig meer over.

Regionale industrialisatie

De minister heeft de heer Assmann
(KVP). die terzake een motie heeft in
gediend, toegezegd dat hij het overleg
met de provinciale besturen over de
aanwijzing van ontwikkelingsgebieden
en kernen zeker zal voortzetten. Hij
gaat binnenkort naar West-Brabant en
zal zich dan speciaal met dit probleem
gebied bezig houden. Voorts kreeg de
woordvoerder van de KVP de toezegging
dat er een nota over het industrialisa
tiebeleid komt, waarover dan met de
Kamer afzonderlijk kan worden gede
batteerd.

De heer Assmann kreeg zelfs een par
tijgenoot van minister De Pous mee, na
melijk de heer Kikkert (CH), die voor
West-Brabant een industrialisatie-kern
vroeg Van de andere kant kwam de
Kamer de minister tegemoet door dit
debat te willen uitstellen tot het beleid
zich wat verder zal hebben ontwikkeld.
De motie kon worden ingetrokken. Er
ontstond enige discussie, toen de minis
ter mededeelde, dat op zijn departement
de bewijzen liggen, dat er in West-Bra
bant industrieën zijn, die ondanks de
daar heersende verborgen werkloosheid,
o m tot uiting komende in de pendel,
met een tekort aan personeel worste
len. De heer Assmann ontkende dit en
noemde als tegenbewijs de arbeids
markt in Etten. De minister beschikte
over cijfers, die hem aantoonden, dat
in de kop van Noord-Holland de werk
loosheid niet schrikbarend is dat
daar een probleemgebied moet worden
gecreëerd. De heer Hazenbosch (AK)
wilde meer weten over de criteria die
de minister bij beslissingen terzake han
teert. In de komende nota zaldaarover
het een en ander worden medegedeeld.

.„^AARL, 11 nov. (Reuter) Voor de
?ede achtereenvolgende dag hebben
gisteren alhier ongeregeldheden
"°«'gedaan, die werden veroorzaakt door
grote menigte niet-blanke inwoners
j. h deze stad in de Zuldafrikaanse
aapproVincie. Ook gisteravond hebben
kleurlingen auto's bekogeld en in
and gestoken.

v .Er is tevens geschoten op de oproerige
'®Urlingen. Aangenomen wordt dat de
?choten zijn gelost door een groep blan-
in een huis in de wijk waar negers
kleurlingen onrust op straat verwek-
n. De politie dreef de menigte met
pantserauto's uiteen. Verscheidene men-

Hoogovens

sen

Werden gearresteerd.

^WARSCHAU, 11 nov. (Reuter) Het
^schause Opperste Gerechtshof heeft
o» ,Cren een beroep van de Westduitse
»n gsmlsdadiger Erich Koch eens
j.' awieidcr in oost-Pruisen en noordoost-
u, ®n verworpen en de doodstraf, in
rp^ïrt uitgesproken door een lagere
Xr£ lank. gehandhaafd. Toen was Koch
g bevonden aan de dood van
te, Polen, onder wie 160.000 Joden,
u Wijl oorlogsmisdaden in de Oekraïne,
u 'k gebied ook onder Kochs verant-
ardelijkheid viel, buiten beschouwing
iri„ galeven. Koch kan thans nog cle-
v ntie verzoeken aan de Poolse Raad
„an staat, het collectieve presidentiele

gaan.

sr5°ch was niet aanwezig bij de uit
hak. Het Opperste Gerechtshof ging
iiwi Vcrder op de Vraag in of Koch
gehangen zal worden. De
v^dsiraf wordt na:

Over het hoogovenbedrijf aan de Nieu
we Waterweg zei minister De^ Pous, dat
eerst het definitieve project op tafel
moet liggen alvorens hjj zich een oor
deel kan vormen over de vraag of de
vestiging economisch verantwoord is.
Hij zag geen aanleiding tussenbeide te
komen omdat Krupp is ingeschakeld b«
de voorbereiding van de plannen. Deze
zijn door particulieren (Staalstudie
stichting) opgezet.

De minister zei. dat de groei-mogelijk-
heden van de staalproduktie in Neder
land op lange termijn in acht moeten

worden genomen. De heer Janssen
(KVP) was het daarmee eens en wees
erop, dat men deze industriële concen
tratie voor lief moet nemen. Er is geen
kwestie van een afwijking van het stre
ven van de KVP van de decentralisatie,
die de heer Assmann voorstaat in ver
band met het afvoeren van industrie bui
ten de randstad Holland. In het betoog
van de heer Mulders (KVP) over de be
groting van de Staatsmijnen is het Hoog
ovenplan nogmaals ter sprake geko
men. De Limburger vroeg als een mid
del om de mijnen tegemoet te komen
met een niéuw afzetgebied voor cokes,
een belangengemeenschap met het nieu
we hoogovenbedrijf. Daardoor zou te-
V...1S onze olie-chemie-basis worden ver
sterkt. De schrootfraude was ook minis
ter De Pous een hoogst bedenkelijke
zaak. Zodra hem gegevens ter ore ko
men, worden deze dan ook aan de be
treffende regeringen doorgegeven, maar
dat is tot dusver slechts eenmaal kun
nen gebeuren. Wie de minister terzake
kan inlichten is welkom.

Energievoorziening

Minister De Pous zei. dat over de
definitieve beslissing of alsnog een
kernenergiecentrale in ons land zal
worden gebouwd, zo spoedig mogelijk
een beslissing zal worden genomen.
De plannen hebben een geheel ander
aspect gekregen door de ontwikkeling
op de markt voor traditionele brand
stoffen. De rentabiliteit van de cen
trale bleek aanmerkelijk geringer
o.m. door het toenemend aanbod van
deze brandstoffen. De exploitatie zou
een verlies van tien miljoen per jaar
meebrengen. Er is echter nog een na
der contact met de Euratomcommis-
sie opgenomen, een reële poging van
de elektriciteitsbedrijven in Neder
land om alsnog te kunnen overgaan
tot bestelling van deze kernenergie
centrale.

Ook over de energievoorziening is een
nota door de Kamer gevraagd, welke de
minister heeft toegezegd. Bij de behan
deling van de begroting van de btaats-
mijnen is door verschillende leden ge
wezen op de noodzaak om de eventuele
stopzetting van de bouw van de Beatnx-
mijn te compenseren met nieuwe werk
gelegenheid in Noord-Limburg. De heer
Kramer (PvdA) heeft ook hierover een
nota gevraagd. De lleer.T f

(KVP) pleitte met de heer Nederhorst
(PvdA) voor handhaven van de zoge
naamde aanpassingssteun, die omscho
ling mogelijk maakt van mijnwerkers
in gebieden waar de onrendabele mij
nen zijn gelegen. De heer Nederhorst
diende met dit doel zelfs een motie in,
die voor minister De Pous geen pro
bleem was. Hij was het er geheel mee
eens. De motie is ondertekend door le-
den van vier verschillende fracties.

Middenstandszaken

De staatssecretaris dr. Veldkamp zal
trachten met zijn ambtgenoot van O.K.
en W. tot overeenstemming te komen
over een nota over het toerisme,
waarom de Kamer herhaaldelijk heeft
gevraagd. Hij deelde mede dat ook over
de reclame in de televisie een nota te
gemoet kan worden gezien. Over de
praktijk, opgedaan met de zgn. vertica
le prijsbinding, zal de Kamer, althans
de vaste commissie, eveneens nader
worden ingelicht. Er wordt een onder
zoek naar ingesteld. De staatssecreta
ris acht het doelmatiger om het hele
probleem van de verticale prijsbindin
gen, de individuele zowel als de collec
tieve, aan de commissie economische
mededinging voor te leggen. Er zal zo
nodig zeer voorzichtig worden ingegre
pen, eventueel met toepassing van dis
pensaties, wanneer maatregelen van ge
nerieke aard moeten worden getroffen.
Minister De Pous zal de sprekers over
de begroting van de staatsmunen n g
nader antwoorden.

Advertentie

AMSTERDAM, 10 nov. Aan mr.
J. W. de Jong Schouwenburg, voorzit
ter van het bestuur van het Concertge
bouw n.v., is vanmiddag de gouden
medaille van deze instelling geoffreerd
ter gelegenheid van zijn 25-jarig jubi
leum als bestuurslid.

Tijdens een receptie in de dirigenten
foyer heeft de vice-voorzitter, de heer
M. Boissevain „deze zeldzame onder
scheiding" (het is de achtste maal in
het 75-jarig bestaan van het Amster
damse Concertgebouw, dat zij werd
verleend) aan de jubilaris overhan
digd na hem hulde en dank te hebben
gebracht voor zijn grote verdiensten.
Huldigende woorden werden mr. De
Jong Schouwenburg voorts toegespro
ken door o.a. prof. dr. K. Ph. Bernet
Kempers. Bij de felicitatietelegram
men bevonden zich die van minister
mr. J. M. L. Th. Cals, staatssecreta
ris mr. Y. Scholten, staatsraad mr. W.
Schokking, Jo Vincent, Julius Patzak,
Eugen Jochum en Bruno Walter.

's-GRAVENHAGE. 10 nov. De jury
van Talens' prijs 1959 heeft de eerste
prijs toegekend aan de Amsterdamse
schilder J. Diederen voor zijn schilderij
Landschap in de zomer. De tweede prijs
kreeg de Voorburgse schilder H. Hierck
voor zijn Landschap in Griekenland.

Zes eervolle vermeldingen werden
toegekend aan de onderstaande kunste
naars: Jan van Gemert, Gemert, Over
peinzing; J- v. d. Heijden, Den Bosch,
Polderlandschap; J. Kuijper, Amster
dam, Interieur Klein Donkervliet; W.
Rieser, Den Haag, Portret C.M.; A.
Roos, Edam, Verwachting en J. J. Veg-
ter. Voorburg, Poid Lourds.

De bekroningen in de groep amateurs
waren als volgt: eerste prijs J. Lin-
schoten, Verjaardagsstoel; tweede prijs
Th. M. de Gruijter, Processie in de
Kempen. Eervolle vermeldingen: E. H.
M. van Asbeck-Patijn, Schilderesje; W.
J. J. J. Bruinsma, Markt in Arabië; J.
J. Hovener, Liggend Naakt; I. J. L.
Leeuwenstein, Dame in Axels kostuum;
A. van Oirschot, Kindje met beer en
T. G. Rogge-Steenstra, Trineke.

PARIJS, 11 nov. (U.P.I.) Dr. Mau-
rica Lacour, een der beklaagden uit
het „schandaal Lacaze", wordt vrijdag
voorwaardelijk in vrijheid gesteld.

Lacour werd op 13 maart gevangen
genomen, verdacht van medeplichtig
heid aan poging tot moord. Hij zou de
vroegere parachutisten-majoor Camille
Rayon een fortuin hebben geboden om
Jean-Pierre Guillaume te vermoorden.
Lacour was de huisarts van madame
Domenica Walter, de stiefmoeder van
Guillaume.

Het onderzoek kan nog maanden, zo
niet jaren duren en de rechter die met
het onderzoek is belast, Jacques Ba-
tigne, heeft beslist dat geen gronden
aanwezig waren voor verdere gevan
genhouding van Lacour.

Advertentie
OVERAL DREIGT

ARNHEM, 10 nov. De rechtbank
te Arnhem heeft vanmorgen een 45-ja-
rige werktuigkundige uit Oss veroor
deeld tot een boete van 250,-, subsidiair
een maand hechtenis. De man was ten
laste gelegd 19 april in Wamel in de
Betuwe een auto-ongeluk te hebben ver
oorzaakt, waarbij zes personen om het
leven kwamen. De eis luidde duizend
gulden boete of twee maanden hechte
nis.

Het genootschap
voor reclame voert
de bel als zijn em
bleem, het gaat de
consument de bel
aanbinden. Van
avond trekken 350
leden naar de stad
van de Martinito
ren waar donder
dag en vrijdag het
een en twintigste
genootschapscongres gehouden wordt.
De officiële opening wordt donderdag
verricht door mr. W. A. Offerhaus,
commissaris van de Koningin in Gro
ningen. „De reclame en de consu
ment" is het thema waarmee het con
gres zijn meerderjarigheid viert. Hoe
staat de consument tegenover de re
clame? Te veel nog wordt reclame
louter negatief gezien als kostenverho
gende factor. Te weinig wordt beseft
dat omzetvergroting, door goed gerich
te reclame mogelijk gemaakt, een la
ger verkoopsprijs per produkt bewerk
stelligen kan. Maar hoe reageert de
consument op de massale publiciteit?
Kan hij zich zelf nog zijn? Waar liggen
de grenzen tussen verleiding en ver
antwoorde reclame? Hoe blijkt in de
praktijk dat reclame en consument
toch weer eikaars partner te zijn? Is
het zo dat reclame sociale ontevreden
heid in de hand werkt door te veel op
de wenselijkheid van het bezit van be
paalde goederen te hameren? Zo ja,
kan dat voorkomen worden? En
dreigt het gevaar dat maatschappelijk
succes onder invloed der reclame
afgemeten zal gaan worden aan dat
gene wat men kopen kan.

Deze en andere vragen zullen dit
jaar buiten de vaktechnische onder
werpen op het congres worden be
handeld. Zeker niet uitputtend. Een
poging tot beantwoording kan de min
of meer ongunstige publieke opinie
over reclame al gunstig beïnvloeden.

Het belang van de reclame in cij
fers: Voor driehonderd miljoen gul
den wordt er in Nederland jaarlijks
geadverteerd en verwacht wordt dat
de groei van de bedragen aan recla
me besteed verhoudingsgewijs in de
eerstkomende jaren groter zal zijn dan
die van het bedrag dat voor consump
tie beschikbaar komt. Te verwachten!
valt dat reclamemensen en reclame
deskundigen in staat blijken hun eigen
produkt de reclame goed te ver
kopen. Men heeft de zaken „groot-
spoors" aangepakt. Vanavond gaat de
grootste groep van de deelnemers per
extra trein naar Groningen. Aperitief
en snacks aan boord. Het programma
toont bekende namen. Namen uit het
vak en van daarbuiten. Prof. dr. P. J.
Bouman zal de consument bekijken
door het oog van de socioloog. „Ken
nen, keuren, kiezen de consument
in onze hedendaagse maatschappij" is
de titel van zijn lezing. Drs W. J. de
Jonge, directeur van het N.I.P.O. zal
verslag uitbrengen van een onderzoek

over reclame en reclamedeskundigen

onder het motto „Hoe ziet het publiek

u en hoe ziet u het publiek?"

Het portret van de reclameman
komt dus ter tafel. „Het is een raar
vak", zegt de Revue der Reclame er
over, „als je een beetje gek bent dan
lukt het, maar een klein beetje gek
moet je zijn." Zo goed is het congres
ons verkocht dat wij niet durven vra
gen: Heeft zo'n congres wel nut? Wij
laten een reclameman aan het woord.
„In het ongunstigste geval is het nut,
dat een Fransman heeft genoemd, het
grote nut van een nutteloze bezigheid.
Wij moeten beslist doorgaan met een
maal per jaar samen te komen, al
was het maar om tegen elkaar te zeg
gen dat het niks is. Als de koffie- en
theepauze maar lang genoeg is." Wij
brengen u verslag.

Vanavond inleidend koud souper,
Gronings studentencabaret en heren
modeshow.

ASSEN, 10 nov. Zeeuwse boeren
hebben in de laatste weken een actie
gevoerd om hulp te kunnen verlenen
aan Drentse landbouwers, die door de
droogteperiode veel schade hebben ge
leden. Vandaag is het bestuur van de
Zeeuwse afdeling van het landbouw
schap op bezoek geweest bij het Drent
se landbouwschap om het resultaat van
de inzameling in Zeeland, een bedrag
van 100.000 in Assen te overhandigen.
Het is de bedoeling er veevoer voor te
kopen.

Mijn vriend Frits is een
tikkeltje overspannen en
hij heeft dus huwelijks
moeilijkheden. Het kan ook
wel net andersom liggen,
dat weet ik niet precies,
maar in ieder geval is het
een beetje mis. Nu is hij
er, met 'zijn geestelijk on
gerief, mee naar een psychiater gelo
pen; wat ik niet goed begrijp sinds ik
gehoord heb van die ene psychiater,
die tegen de andere zei: „Met jou gaat
het goed, hoe gaat het met mij?" Maar
goed. Frits heeft het anders aangevoeld
en hij heeft zich zo gezegd op de divan
gevlijd.

Er hij heeft mij gisteren uitvoerig
onderricht over het verloop van de
actie. Nu, die psychiater was best een
aardige vent gebleken en hij had boor
devol belangstelling naar allerlei de
tails gevraagd. Ook had hij de zaak
volkomen gebagatelliseerd en tenslot
te had hij opgewekt gezegd:

„U moet er trouwens rekening mee
houden, dat in ieder huwelijk altijd in
het vijfde jaar de moeilijkheden ko
men; onbelangrijke moeilijkheden na
tuurlijk. maar moeilijkheden".

Nu had deze explicatie mijn vriend
Frits niet al te diep getroffen, want
hij is bereids aan het achtste jaar van
zijn echtvereniging toe.

„Dat weet je", zei hij, toen hij mij
verlag uitbracht, „dat weet 'e, ik ben
al acht jaar getrou -d".

„Ja", antwoordde ik, „dat weet ik".

„Enfin", ging Frits verder „we heb
ben nog zo'n tijdje doorgekletst, die
psychiater en ik en het was echt
wel. leuk. Het was nog een jonge man,
maar hij wist enorm veel, weet je. Maar
op een gegeven moment liet ik het
mij ontvallen en vroeg ik; „Dokter,
hoe lang bent U eigenlijk getrouwd?"

„Nou?", informeerde ik. „en wat zei
hij?"

„Niets", antwoordde Frits, „hij bloos
de alleen maar".

ROERMOND, 10 nov. Onder lei
ding van pater Herman Meinders
CssR zal een grote groep jonge men
sen donderdag in de dekenale kerk
van de H. Dionysius, psalmen zingen
ten behoeve van Rhilips en Decca, die
deze "plaatopname in de handel zullen
brengen.

Deze opname gaat samen met een
uitgave van Gooi en Sticht van dertig
psalmen en antifonen (keerverzen) be
werkt en getoonzet door pater H. Mein
ders, volgens de berijming van Gabriel
Smit.

Ofschoon deze psalmen bedoeld zijn
als eenstemmige volkszang, kunnen en
kele ervan ook met meerstemmige be
geleiding van koren gezongen wórden.

Vanwege de speciale eisen van gram
mofoonplaten en om een algemene in
druk te geven zal de eerste plaat zo
gevarieerd mogelijk zijn. Er zullen zo
wel eenstemmige als meerstemmige
psalmen met of zonder begeleiding van
orgel, koper en slagwerk worden gezon
gen. Men heeft voorlopig een keuze ge
maakt van vier psalmen en het
Magnificat op een E.P. 45 toeren.

De bundel van Gooi en Sticht en de
opname van Philips zullen onder dezelf
de aan de psalmen ontleende woorden;
„Luister tochnu ik U smeek om
vrede", in circulatie worden gebracht.

Advertentie

"iiiiiiiiiiiiiiiiniHiiniuii!

wordt naar in rechtskringen
hen idt niet voltrokken aan gevange-
1;:". "ie ernstig ziek zijn

Koch

lijj', ule ernstig ziek zijn. Erich
lle aan een chronische hartkwaal en
is i °°k iast van zijn maag Zijn ziekte
bi-n de oorzaak van geweest dat zijn

ces tien jaar is uitgesteld
VjSti verscheen indertijd maai vier tot
3 uur in de rechtszaal met een ver-
ZiHi8ster aan zijn zijde en verscheidene
v "hgen werden uitgesteld tengevolge
zijn gezondheidstoestand.

*tn staking

nllllllllllllllllllllH

72

,,Ik verlang en ik vraag, dat men mij na mijn dood
de haren zal afsnijden en ze zal verbranden, geheel
en onmiddellijk, zonder er voor wie dan ook iets van
te bewaren uitgezonderd voor rnijn welbeminde
man de hertog van Alen^on, als hij het wenst.

In haar testament blijft maar één gevoel voortleven
dat zij niet heeft opgeofferd. Hun liefde. Na afstand
gedaan te hebben van alles, waaraan zij gehecht was,
stelt zij slechts één eis.

„Ik zou in onze kapel bijgezet willen worden
aan de zijde van mijn man, de engelbewaaider van
mijn leven."

De engelbewaarder van mijn

arder van "Tiy" ^bestaan haar'bii téThouden! Iedere morgen 'stuürde~een bloe-

tament vormt de samenvatting van^een ^bestkkn. 'n^kWeker in de Alpen haar een boeketje edelweis,

«Hikt nrr, on 3 4 5 of 6 mei 1897 namens de Domini
caanse Liefdewerken deel te nemen aan de grote
aleemene Pariise Liefdadigheidsbazaar, raadpleeg
de8 zTj haar aglnda en stelde, bijna lukraak, een

dainrhunawoning heerste een blijde stemming. Zo-
iuist was hun eerste kleindochtertje gedoopt: een
kleine Marie Louise van Orleans, een verukkehjk
krutilkopfe waarop de grootouders met trots neer
zien Bovendien verscheen Elisabeth in de avenue
de Friedland, de rusteloze trekvogel met haar op een
erote zwarte vleugel lijkende waaier, waarmee zij
fich aan de nieuwsgierige blikken, die haar bijna
fysieke wonden toebrachten, onttrok. Ondanks hun
altiid ongerept gebleven wederzijdse genegenheid
tiepen degwegPen van de beide zusters naar het leek
zdver uiteen dat een hereniging onmogelijk leek.
TTiicnhplh verzonk in mensenhaat. Mevrouw de cno-
i Seen peVr™lijke vriendin van de hertogin van
Aléncon, die de keizerin gedurende haar laatste
verblijf in Parijs meermalen ontmoette, zei over
haar:

7\\ waren moreel even verschillend als ze uiter
lijk op elkaar leken. De keizerin was in de omgang
een aangename vrouw, uiterst beschaafd, maar volko
men onevenwichtig."

Zii liep Parijs te voet af met een uitzinnige on
stuimigheid De gezelschapsdames, die belast waren
met het toezicht op haar veiligheid, zagen geen kans

Deze naar woorden, opgeweld uit het diepste van
het hart in het uur van de hoogste oprechtheid, gaver
heel hun levensgeschiedenis weer.

Tegelijkertijd zond zij een brief aan de prieste.
die ai zó lang de leider was geweest van haar ziel
om de twintigste verjaardag van hun ontmoeting
in de kerk van Eaux-Bonnes te herdenken:

„Twintig jaar is het vandaag geleden. \eel droef
heden zijn er sindsdien over mijn leven gekomen er
ik heb veel tranen geschreid. Maar God is barmhar
tig ceweest. Hi.j heeft me gebroken om me ti
redden. Ik geloof voor altijd aan Hem toe Ie behorer
en Hem alles onvoorwaardelijk te hebben opgeofferd.

BlToen°°Hertogin Sofie Charlotte de uitnodiging ont

lat zij op haar eeuwig zwarte japon stak.

Men stelde haar de jonge hertogin van Vendome
•oor die zij charmant vond. Zij maakte planner
voor' een bezoek aan „Mentelberg", maar zij wist
liet wanneer ze er komen zou. Evenals haar jongste
zuster was zij ervan overtuigd niet lang meer te
züllen leven.

Ik zal heengaan", zei ze, „zoals rook die ver-
•liégt: door een kleine opening in het hart zal
nijn ziel ontvluchten."

Tenslotte vertrok zij weer. Zij zwierf in die laat
ste maanden van het ne droomland naar het andere,
van het ondoordringbare blauw van Korfoe naar
het vurige blauw van Kaap Martin of naar hc

mistige blauw van Territet, alsof zij, gedreven door
een hardnekkige en altijd vergeefse lokroep, zocht
naar het verloren azuur van haar jeugd.

Dat jaar viel Pasen heel laat, nauwelijk veertien

daHaar^laatste Goed™Week bracht Sofie Charlotte
door in een innige teruggetrokkenheid, als in een
onbewuste voorbereiding op haar nabije dood. Het
meest had zij altijd van Witte Donderdag gehouden

„Het is mijn lievelingsdag, schreef zij, „de da»
der dagen om de H. Communie te ontvangen Het
schijnt me toe, dat Onze Lieve Heer ons op Witte
Donderdag met een heel bijzondere liefde bemint,
dat Hij ons dan niets kan weigeren."

Wat zou zij tijdens haar lange bidstonde gevraagd
hebben? Toen zij eindelijk het hoofd ophief, luidde
het Angelus en een heldere middagzon verlichtte de
bijna verlaten kapel. Drie uur lang had de tijd voor
haar stilgestaan.

Op eerste Paasdag ontvingen de hertog en de her-
togin van Alen^on en de apostolisch nuntius mgr.
Clari met zijn particuliere secretaris.

„Deze," vertelt een Duitse biograaf van de her
togin van Alengon, „kon niet nalaten er zijn verras
sing over uit te drukken, dat hij op de ereplaats in
de "salon een kruisbeeld zag hangen: in woningen
van stand een steeds zeldzamer wordend getuige
nis."

Onder de indruk van de vriendelijkheid van hun
castheer cn gastvrouw namen de Monsignores af
scheid en beloofden hun de Liefdadigheidsbazaar
met een bezoek te vereren.

Bij het woord Liefdadigheidsbazaar denkt men on
willekeurig terug aan de zinsnede van de verbrande
haren in haar testament. Men herinnert zich ook, dat
zij bij de schilder Benjamin Constant een schilderij
van Jeanne d'Arc op de brandstapel had besteld
voor haar stand op de bazaar. Men gaat zelfs
zover de oude geschiedenis van de zwerfster op te
halen die op zekere dag langs „Possenhofen"
kwam en Elisabeth „een kroon van doornen". Marie
Sofie „een wankele kroon" en Sofie Charlotte „een
kroon van palmen voorspelde.

(V.'crdt vervolgd).

Dat was de reactie van ons een groep
vrouwelijke religieuzen dat men zó iets
de wereld inzendt! We luisterden namelijk
naar de radioreportage „Clausura", die op
de avond van Allerheiligen in Nederlandse
versie ten gehore werd gebracht. Dit klank
beeld was in de Katholieke Radio- en
Televisiegids aangekondigd als een bewon
derenswaardig werkstuk van zeer bijzonder
gehalte en van een diepe menselijkheid. In
1958 werd het zelfs bekroond met de
Prix d'Italia.

De Nederlandse versie beloofde een na
tuurgetrouw beeld te zijn van het Italiaanse
origineel. De Nederlandse actricen hadden
„getracht de plaats in te nemen van de
werkelijke zusters om, vanuit hün waar
achtige, pure en moeilijk te benaderen le
vensstijl, identieke zusters te creëren, die
alleen hierin van de oorspronkelijke ver
schilden. dat zij in plaats van Italiaans
Nederlands spraken; ze hadden zelfs gepro
beerd, hun manier van spreken, beklemto
nen, ademhalen of aarzelen, over te nemen.
Imitatie dus, tot in de grootst mogelijke
perfectie niet alleen, maar zij hadden zich
ook de geestesgesteldheid eigen trachten te
maken, van waaruit de zusters hun ziens
wijze uitten". Aldus de radio-gids.

Over het origineel kunnen we niet oor
delen. Maar wat we die Allerheiligenavond
te horen kregen, was wel zó erg, dat het
niet anders dan een fel protest aan onze
pen moest ontlokken. Moet het klooster
leven op die manier aan de vereld worden
voorgesteld? Een dergelijke schidering van
dit leven is in staat om heel wat roepingen
in de kiem te smoren.

De wijze van spreken van de onder
priorin en de drie ondervraagde zusters, die
stuk voor stuk haast .amechtig" schenen,
was alleen al voldoende, om deze zusters
tot wezens te stempelen, die buiten de rea
liteit van het leven schijnen te staan. Dat
eerste onderhoud al van de priorin met de
postulante, die pas haar intrede doet, droeg
duidelijk merkbaar de sporen van een
„enscenering" om wille van het publiek.
Welke overste zal tegen een postulante, als
zij het klooster binnentreedt, zeggen op die
toon: „Je zult nu afstand doen van ieder
aards geluk, nooit zul je de bossen of de
heerlijke bergen meer zien", enz.

En dan, als het ter sprake komt, dat een
doodkist het klooster wordt uitgedragen,
spreekt de onder-priorin ongeveer als volgt:
„De mensen in de wereld zijn vaak zo on
gevoelig. De mannen, die de kist dragen,
pakken deze niet alleen aan het handvat
aan, maar komen met hun „mannenhanden"
aan de kist zelf, waarin dat maagdelijk
lichaam ten grave wordt gedragen."

Een dergelijke onzin is genoeg om menig
jong meisje, dat roeping meent te hebben,
van ieder verlangen naar het kloosterleven
te doen afzien.

Als de reporter aan een van de jonge
zusters vraagt, of ze zich een prettige ge
beurtenis herinnert, die grote indruk op
haar maakte, antwoordt ze: ,,o ja, op een
avond stonden we buiten rond onze Moeder
priorin het was net zonsondergang we
zagen toen een groep zwaluwen, die boven
onze hoofden cirkelden,

Het kan beslist een mooi moment ge
weest zijn om te beleven, maar om dat nu
als een gebeurtenis van gewicht voor de
radio te verkondigen, is toch wel al te ergl
„Wat een simpele wezens zijn die non
netjes toch", zullen heel wat luisteraars ge-
da ebt hebben.

En dan die onbescheiden vragen, die keer
op keer werden gesteld: „hebt u nooit
heimwee gehad, zuster?" „Hebt u wel
eens gehuild?" enz. enz.

We moeten natuurlijk het doel van een
dergelijk interview niet uit het oog verlie
zen. Er moeten vragen gesteld worden om
de buitenstaander een inzicht bij te bren
gen in de voor hem zo geheimzinnige we
reld achter de Kloostermuren. Maar derge
lijke vragen, die een inbreuk maken op het
recht, dat ieder heeft om eigen intimiteiten
voor zich zelf te bewaren, zijn. eerlijk ge
zegd. toch wel wat al te grofl

Thomas Merton zegt in zijn werk „Uw
naaste als U zelf" „Eerbied voor de diep
ste verborgen waarden in een anders per
soonlijkheid is mèèr dan een plicht der
naastenliefde."

Wanneer de reporter de onder-priorin

Opneming i* deze rubriek i» niet noodzakelijk een bewijs van instemming.

vraagt of ze langs deze weg haar ouders
niet wil groeten, geeft deze duidelijk te
kennen, dat ze dat niet wil. Zo ongeveer
zegt ze: „Ik ben hun dochter niet meer,
maar een dochter van de Carmel."

Is dit niet een beetje irreëel? Natuurlijk
moet de genegenheid voor de ouders en
familieleden vergeestelijkt worden, d.w.z.
op een hoger plan gebracht. Het mag niet
zo zijn, dat men ongelukkig is, als men deze
mensen niet dagelijks meer ziet, of dat men
er in gedachten zö mee bezig is dat het
gebed er onder lijdt. Maar het is wel dege
lijk geoorloofd en zelfs verplicht zijn ouders
en verwanten een grote liefde toe te dragen

in God d.w.z. zonder ongerustheid.
Een religieus moet niet overmatig bezorgd

zijn over hun wel en wee, maar aan God
alles overlaten en gerust een normaal con
tact met hen onderhouden binnen de regels
van het klooster of instituut, waartoe men
behoort. Ook de ouders verliezen het recht
op de liefde van de kinderen, die ze aan het
klooster afstonden, jegens henzelf niet.

Ook sprak uit de woorden van de zusters
een houding tegenover de dood die men
niet zonder meer normaal kan noemen. Het
is natuurlijk waar, dat de dood voor een
religieus betekent: opgang naar Degene, aan
Wie men zijn hele hart geschonok°n heeft
en dit is inderdaad een reden tot grote
vreugde, maar aan de andere kant blijft
men mens en voor de mens is de dood nu
eenmaal een straf. Men moet niet de fou
tieve veronderstelling gaan aankweken, dat
de angst voor de dood in de kloosters niet
bestaat.

Kortom, uit het hele onderhoud kon men
tot een mentaliteit besluiten, die beslist niet
reëel was. Is dit nog een nawerking van
het platonisme, dat in de middeleeuwse
spiritualiteit sterk verankerd lag? Plato be
schouwde de ziel als gekerkerd in een li
chaam;, het gevolg was. dat het lichaam als
een last en hinderpaal beschouwd werd
voor degene, die aan het leven van zijn
ziel de volle aandacht wilde geven.

Via Augustinus werkte deze wijze van
beschouwing nog lang na in de middeleeuw
se spiritualiteit en via de 19e eeuw nog hier
en daar tot in onze dagen. Tegenwoordig
krijgt de beschouwingswijze van Aristoteles,
die de onverbrekelijke eenheid leert tussen
ziel en lichaam, een leer, die ook Thomas
van Aquino heeft overgenomen, meer de
overhand. Men gaat het lichaam de waarde
geven, die het toekomt en hiermee komen
ook de betrekkingen tot het aardse in een
ander daglicht te staan.

De spiritualiteit, die hiervan het gevolg is,
is ook in de kloosters binnengedrongen en
het doet vreemd aan naar een stem te moe
ten luisteren, die nog uit de oude wereld
schijnt te komen.

Ais dit nu een „openbaring" van het kloos
terleven moet heten, heeft men de plank
toch wel ver mis geslagen. Het schijnt, dat
noch boeken over het algemeen genomen

noch films, noch radio-reportages in
staat zijn een werkelijk beeld te geven van
dat leven, waarvan Christus zelf heeft ge
zegd: „wie het vatten kan, hij vatte het."

De kern van het religieuze leven: „een
brandende liefde tot God, die de „wereld"
doet verlaten om zich mèt Christus geheel
in te zetten voor die wereld door gebed
alleen of door gebed èn goede werken" kan
maar heel moeilijk duidelijk gemaakt wor
den aan andere mensen, die deze roeping
niet hebben, omdat zè niet weten, wat het
is uit ervaring. Men staart zich blind op
de bijkomstigheden van zo'n leven en gaat
juist hier de nadruk op leggen. Bovendien
worden deze bijkomstigheden vaak nog
schromelijk overdreven en eenzijdig ge-
interpreteer dl

Deze exclusieve Godsjiefdc, die tevens
inclusief is, kan pas tot volle ontwikkeling
komen in een mens, die ook in hét natuur
lijk vlak normaal ontwikkeld is en niet in
een bekrompen of verschrompelde persoon
lijkheid, zoals de nonnen van het Carmel-
klooster van Bologna ons op die bewuste
avond werden voorgesteld. Moge de toe
komst ons bewaren voor dergelijke publi-
katies over het religieuze leven!

Niet-katholieken, die een inzicht willen
krijgen in dit leven, krijgen op deze wijze
een vals beeld hiervan. Anti-katholieken
hadden geen betere uitzending kunnen be
denken om het religieuze leven belachelijk
te maken!

M. Xaveria Visser O.S.U.,
Venray,