Expert inzake Arbeiders
raden naar de Sovjet-Unie
Treedt minister Pinay af
Generaal Tempo sal het in Moskou misschien
hebben over generaal Gaspijp
Sleutelroman
De raadselachtige reis van Vukmanovitsj
rtevoih
De Osservatore
veroordeelt het
socialisme
VAN DER GRINTEN
VRIJDAG 8 JANUARI 1960
London Symphony Orchestre in ons land N.V. met
nuzikale aandeelhouders Ook Nederlandse muziek
Nieuwe Geuzenpenning
Professorale vangst
voordelige
kopieën
met d©
werkende
Geschil over „vrije"
of geleideeconomie
Misschien vindt U het aar
dig om te weten, maar ik
ben een figuur, die optreedt
in een naar ik hoop nog
lopende Nederlandse roman.
De schrijver er van had mij
van te voren gewaarschuwd.
„Je komt voor in mijn nieu
we boek", had hij gezegd,
„en je komt er nogal goed van r.f".
Ik was er destijds ontroerd en gevl "d
door en ik zei dus „Dat had je met
moeten doen" en „Wat valt er nou aan
mij te beleven". Maar de romancier
klopte mij bemoedigend op de schou
der en zei: „Kop op".
Toen het boek uitkwam kocht ik het
natuurlijk meteen en ik begon er met
geestdrift in te lezen, op zoek naar mij
zelf. Als ik ooit per omgaande gestraft
ben voor mijn aangeboren ijdelheid
was het toen. Reeds na het eerste
hoofdstuk stiet ik inderdaad op °en
vent, voor wie ik sommige tekenen
wezen er op model gestaan moest
hebben. Voor de rest ging het om een
voortdurend grijnzende idioot, die bij
voorkeur dronk uit het glas wijn van
een ander. En nu wilde ik wel afwezen
van dat grijnzen en zelfs van dat idioot
zijn, maar met mijn hand op mijn
hart ik had mij nog nooit vergre
pen aan andermans vloeibare versna
pering.
En ik sloot dus in oprechte toorn het
boek, één hand uitgestrekt naar de
telefoon om die schrijver ter verant
woording te roepen. Op het beslissende
moment echter bedacht ik mij. Doe
niet zo gek, zei ik tegen mijzelf, hoe
absurd het ook is, dat schrijvers een
mens zo maar lenen om hun fantasie
op bot te vieren, kunnen zij anders?
Zijn in feite niet alle romans sleutel
romans? Mogen ze je misschien zien,
zoals ze je zien, als ze je maar niet
met naam en toenaam noemen. En
mijn volgende overweging was: kén
je jezelf werkelijk zó goed, dat je er
zeker van bent dat je afgezien van
dat gappen van glaasjes wijn niét
beantwoordt aan de interpretatie an
de romancier?
In dit ve band moest ik toen ineens
denken aan die ene keer, dat ik bij
mijn werkgever om loonsverbetering
was gaan vragen. Ik wildé in een ho
gere loonklasse of zo. En ik zat -"us,
een sigaar rokend, breedvoerig mijn
verlangens te argumenteren toen de
man tegenover mij ineens zei: „Gut,
je wordt toch niet eerzuchtig?" Even
later stond ik buiten, zónder loonsver
hoging maar met een verward gemoed.
Ik had namelijk altijd gedacht dat ik
eerzuchtig was.
Ik wil maar zeggen: een mens kent
zichzelf onvoldoende. Althans niet ge
noeg om er zeker van te zijn, dat
anderen hem precies zo zien als hij
meent gezien te moeten worden.
Niettemin heb ik eertijds ten aan
zien van die romancier een hele poos
op enige wraak lopen zinnen. Ik vond
echter geen andere oplossing dan deze:
een roman terugschrijven. Dat heb ik
nagelaten; op de eerste plaats omdat
je dan meteen aan zo'n bock vastzit en
op ae tweede plaats, omdat ik de on
derhavige aoteur au fond een erg aar
dige kerel vond.
En bovendien had ik ook destijds
al een rubriekje als dit. Daarom
laat ik voortdurend mij bekende
personen opdraven. Alleen: ik zorg
er wel voor dat zij daaromtrent in
zalige onwetendheid blijven verke
ren.
Maar ik laat ze nóóit glaasjes wijn
van anderen ontvreemden. Tenzij ze
het werkelijk dóén.
Terwijl luid door het Amsterdam
se grachtenhuis Ravel-muziek
weerklonk, op de plaat gespeeld
door het London Symphony Orches-
tre, spraken wij met de secretaris van
dit orkest, Ernest Fleischmann. Hij is
raadsleden van Hennaarderadeel aan
tafel wilden gaan, was Leiden in last.
Boos hebben zij het hotel verlaten, de
goede trouw van de confraters be
twijfelend. En nu hoopt de burgemees
ter van Bolsward de partijen in tot
verzoening leidende stemming bijeen
te krijgen op het territoir van zijn ge
meente.
Achter de dijk" woont in Amster
dam het jonge volk. Want achter de
ringdijk liggen de tuinsteden van het
nieuwe westen, waar de kinderrijk
dom oud-testamentische vormen heeft
aangenomen. Men voelt zich een
beetje verheven boven de oude stad,
daar in Slotermeer, Geuzenveld, Slo-
(Van een redacteur)
AMSTERDAM, 8 jan. De naam
van Svetozar N. Vukmanovitsj,
wiens enigszins mysterieuze ver
trek naar de Sovjet-Unie gisteren in de
kranten stond vermeld, is onverbreke
lijk verbonden met het instituut van de
„arbeidersraden". De theoretische
grondslag voor deze v oor communisten
zo revolutionaire noviteit het laten
beheren van staatsbedrijven door ar
beiderscollectieven overeenkomstig de
socialistische leuze „De fabrieken aan
de arbeiders!" is niet door hem ge
legd, maar wel heeft hij er in de prak
tijk het meest mee gewerkt. Vukmano
vitsj, die in Tito's Partisanenleger de
bij- en schuilnaam „generaal Tempo"
heeft verworven, bekleedt thans name
lijk de functie van voorzitter van het
Joegoslavisch Verbond van Vakvereni
gingen. Fitzroy Maclean, de Britse ver
bindingsofficier tijdens de oorlog, die
hem veel heeft gezien, beschrijft hem
als een „energieke Montenegrin, don
ker, mager en met een beslist uiter
lijk". Sinds november 1952 maakt Vuk
manovitsj deel uit van het politieke bu
reau van de Joegoslavische communis
tische partij. De „arbeidersraden" wor
den door de leiders in de Sovjet-Unie
maar matig op prijs ges*ald, omdat zij
het patroon van een strak-geleide en
sterk-gecentraliseerde economie door
breken, maar men overdrijft niet, als
men zegt, dat Vukmanovitsj-Tempo de
Sovjet-Unie eveneens maar matig op
prijs stelt. Indien zijn reis naar de Sov
jet-Unie thans ten doel zou hebben ideo
logische geschillen met de Russische
communisten te bespreken, dan had
Tito moeilijk een nog provocerender fi
guur kunnen sturen.
Tot voor kort althans was het politie
ke klimaat er ook niet naar, dat Joe
goslavië en de Sovjet-Unie eens rustig
alle meningsverschillen zouden uitpra
ten. Integendeel, vorige maand heeft
maarschalk Tito op een vergadering te
Zagreb nog toornig uitgeroepen, dat de
Sovjets blijkbaar een nieuwe tactiek
hebben bedacht om de Joegoslavische
communisten dwars te zitten, namelijk
door hun belangrijke verklaringen
(over economische successen bijvoor
beeld) over het hoofd te zien of dood
te zwijgen. „Dit zijn dingen, die wan
trouwen zaaien," aldus de Joegoslavi
sche president.
Westelijke diplomaten gaven Tito
gelijk. Een van hen citeerde zelfs een
Sovjet-collega, die gezegd had, dat
Moskou de aanvallen op Joegoslavië
had gestaakt om het belang van dat
land niet buiten alle proporties op te
blazen.
Vukmanovitsj is in 1912 te Podgor
(Montenegro) geboren als zoon van een
arm boerengezin. Nochtans werd hij in
tervaart, Osdorp en hoe die wijken
allemaal mogen heten. Het Geuzen
veld heeft de bijnaam Haarlem-oost,
want nergens is men verder van de
Dam verwijderd. De Geuzenvelders
trekken op elkaar. Zij hebben een
perfect wijkcentrum, dat zojuist een
uitstekende wegwijzer voor Geuzen
veld heeft uitgegeven, waarin te le
zen staat, dat de pastoor van deze
geuzenwijk woonachtig is in een straat,
genaamd naar de geus Jacob Cabeliau.
Maar Geuzenveld maakt daar geen
probleem van. Men is er zeer oecu
menisch en ook een beetje chauvinis
tisch. De wijkraad heeft er een eigen
„ridderorde" ingesteld, een penning
van verdienste, ontworpen door de
beeldhouwer H. D. Janzen. Het is een
mooie penning met symbolen van de
waakzaamheid, een jongen en een
hond, die men gaarne zou willen be
zitten. Een nieuwe Geuzenpenning
dus, maar ditmaal voor zeer pacifis
tische doeleinden.
Advertentie
X -
Zondag 10 januari
hoopt de heer A.
J. Keuper te Hen
gevelde (Overijssel)
zijn 102e verjaardag
te vieren. Hij
wordt blijkbaar
onvermijdelijk
wanneer men oud
geworden is door
iedereen „opa" ge
noemd en ge...et
nog een goede ge
zondheid, al willen
de benen niet zo
goed meer en al
heeft hij met lezen
moeten ophouden.
Hij vult zijn da
gen nu met naar de
radio luisteren en
geniet nog van een
pruimpje tabak. Hij
woont nog steeds
op de boerderij,
waarop hij als jon
ge boer met drie
koeien begonnen is
en die thans door
een van zijn zes
zoons en een klein
zoon geleid wordt.
PARIJS, 8 jan. (AFP, UPI, Reuter)
Verscheidene Parijse bladen opperen
met grote koppen de mogelijkheid van
het aftreden van de minister van fi
nanciën, Antoine Pinay. Op de effec
tenbeurs te Parijs hebben dez" geruch
ten een scherpe koersdaling van de
meeste belangrijke aandelen tot gevolg
gehad. De minister zelf heeft op 30 de
cember nog gezegd niet van plan te
zijn heen te gaan, maar hij voegde daar
aan toe, dat men van hem niet mocht
verwachten dat hij een andere dan zijn
eigen politiek zou volgen. Dit sloeg
klaarblijkelijk op Jean-Mareei Jeanne
ney, de minister van handel en indus
trie, wiens invloed in het kabinet de
laatste weken zou zijn toegenomen.
Jeanneney staat een dirigistische eco
nomische en financiële politiek voor,
terwijl Pinay van de liberale richting
is.
Een der kwesties, waarover in de
boezem van het kabinet verschil van
mening heerst, is die van de exploita
tie van de olie uit de Sahara. Pinay
wil geen conflict met de grote olie
maatschappijen en is voorstander van
particuliere investeringen van alle kan
ten. Jeanneney daarentegen zou veel
eer een specifiek Franse onderneming
^wensen met deelneming van de staat.
Een ander twistpunt zou zijn het wets
ontwerp van de minister van binnen
landse zaken en van justitie Edmond
Michelet tot hervorming van de ven
nootschappen. De „linkse" Michelet zou
personeelsafgevaardigden in de be-
op aanvraag wordt de folder
„Maak het u lichter -
Tover met licht"
u graag toegezonden door:
N.V. Wed. d. Ahrend Zoon
N.V. Blikman Sartorius
en door de fabrikant:
Chemische Fabriek
L. van der Grinten N.V.
te Venio
of haar servicekantoor
Statenlaan 126, Den Haag
weert. Dit is gisteren door haar advo
caten meegedeeld.
De deskundige baseert zijn conclusie
op het omvangrijke fotomateriaal en
op erfelijke karaktereigenschappen. Hij
heeft een bezoek gebracht aan me
vrouw Anderson, die bescheiden leeft
te Unterlengenhardt in het Zwarte
Woud. Twee jaar geleden verzocht me
vrouw Anderson de Hamburgse recht
bank een certificaat ongeldig te ver
klaren, waarin Barbara, groothertogin
van Mecklenburg, werd benoemd tot
erfgenaam van het fortuin van de tsaar,
die in 1918 door de bolsjewieken is ver
moord. De groothertogin zegt, dat me
vrouw Anderson de Poolse boerendoch
ter Franziska Schanskpwski is. De recht
bank wacht nog op een nieuwe verkla
ring van de groothertogin. Het is niet
bekend wanneer er uitspraak zal wor
den gedaan.
aticaanstad De drie kinderen van
de niet-katholieke ambassaderaad van
Japan bij de Heilige Stoel zijn dezer da
gen in de kapel van het Priestercolle
ge van de Propaganda Fide op de Ja-
niculus gedoopt. (UPI).
VENLO
DEN HAAG
