v««jdag is januari 1960 Dagblad voor Schiedam en omstreken
I
t»
ompen en zuigers heden in actie?
Allerwegen
verkwikkend medeleven
bondag geen
voetbal
KOSTBARE UREN GAAN VERLOREN
DIJKGAT vandaag nog
NIET DICHT?
Stoomketel defect en
sleepboot loopt vast
X
Parijs tracht België nu voor
Freedom Fighterte winnen
DE WATERSNOOD IN AMSTERDAM-NOORD
EVACUATIE
VOLTOOID
^Uke-box
voor
de
colbertzak
Brussel stelt beslissing uit
Proces in Zagreb
Fairy Gannets
voor Indonesië
Het weer
*55
(Van onze verslaggever)
w Amsterdam, 15 jan. Het
he^ter *n Noorder IJ-polder
2 gisteravond omstreeks half
(d'eri zijn hoogste stand bereikt,
j de diepste plaatsen stond het
tiart meter hoog. Onmiddellijk
dat men bemerkte, dat de
oogbeweging in het stroomgat
hefi ld' werden de eerste hoeveel-
en zand gestort onder het toe-
q nd oog van burgemeester mr.
van Hall en enkele andere ge
sp gelijke functionarissen, maar
daarop stagneerde het
door de harde oostenwind,
dtussen is van alle kanten
•M
r«a
groot medeleven betoond met de
ramp, en het aanbod van slaap
gelegenheid heeft de behoefte
zelfs verre overtroffen.
Alleen bij particulieren al wer
den 2000 bedden aangeboden, in
diverse plaatsen van ons land
werden bungalows beschikbaar
gesteld, en een tiental Amster
damse hotels heeft niet willen
achterblijven door geheel gratis
iogiesgelegenheid voor ruim 100
personen aan te bieden. Vanavond
of morgenochtend komen zand
zuigers en pompen in actie, die in
vier, uiterlijk zeven dagen de vier
miljoen kubieke meter water, die
de Noorder IJ-polder zijn binnen
gedrongen, zullen verwijderen.
(Van onze verslaggever)
AMSTERDAM, 15 jan. De
burgemeester vail Amsterdam
mr. G. v. Hall, is te optimistisch
geweest. Het 50 meter brede,
5 meter diepe gat in de dijk
van de overstroomde Noorder
IJ-polder is niet, zoals hij
gisteravond voor de radio zei,
in de loop van de ochtend gedicht.
Het zal wel diep in de nacht won
den voor de reusachtige schuif -
kraan de laatste hap van 4 ton
zand uit de lichter grijpt en haar
met een machtige zwaai in het
gat stort. En dan duurt het min
stens nog een etmaal voordat de
dichting is voltooid en het zwakke
grondlichaam zo'n versterking
heeft gekregen dat het het water
van het zijkanaal blijvend keren
kan. Een grote deceptie voor de
van huis en haard verdreven be
woners van Tuindorp Oostzaan en
voor de boeren in de rest van de
polder.
'mm».
„Mirage 3*' schijnt te hebben afgedaan
Arrestaties van priesters
en seminaristen gemeld
Naar verkorting van
de dienstplicht in
Denemarken
Strenge vorst
Het weer in Europa
hieuw© schiedamsche courant
Gistermiddag kon nog een bootje
-®- v-'
^STERDAM, 15 jan.
Fr,)ant' met de toestand van de ter-
heeft de KNVB het gehele voelbal-
ver 'lB|ma van zondag a.s. een week
°ven. De Toto-formulieren voor
Vfjj ?'°Sramma kunnen nu tot en met
22 januari worden ingeleverd.
llet bestuur van de Koninklijke
>tVrandse Kockeybond, heeft ook het
kn*fuVan de Koninklijke Nederland-
-f feond al'e wedstrijden, die
atge, "'t weekeinde waren vastgesteld,
titj„s Lit geldt tevens voor de com-
van de regionale onderbonden.
?eheei 0ckeyprogramma zal niet in zijn
i^ekp- Worcien verschoven naar het
y.Oor van 23 en 24 januari a.s.
'6U\v data wordt namelijk een
Programma vastgesteld.
13 jan. (U.P.I.) Een 30-
plo ttaliaanse mijningenieur An-
,®kenrt,-witossa, die vorige zomer
t feditA d verwierf door zijn uit-
i fedeiK van de „automatische
vateht rstel", heeft internationaal
Verkregen op een nieuwe
)Vn<ijeV ...juke-box" die op vijftig
ay> b
<je^ern in de zak kan meedragen.
rt?rniktV®ding van Angelo Ritossa is
v ^erke rne* enkele patenten van me-
Jbg, ®rs aan de uiteindelijke vormge-
tn«a-r^00r de „zak-juke-box" ook
jh er y^^stor-radiootje kan bevatten,
ehde^e^^es van feet apparaat zijn vol-
4,juivc-uuaw uit: up vijxexg
Ah betni?taal tweehonderd muziekjes
'i h»2. n en nochtans zo klein is dat
V vrp j. «.VJJAJVJ LJtJ JTkC*ll UtVfttW"!
v h Wn^sclleidene luidsprekers op kun-
tl°Ql'raaH n '"geschakeld. De muziek-
d feattpr--f-n elektrische energie in
v°ehde gitjes van het apparaat zijn vol-
h t\va„i?r een ononderbroken concert
aaif uur.
Het bemalingswerk
De gemeentelijke autoriteiten zijn
over het reddingswerk niet ontevreden.
Uiteraard traden er al vrij vlug com
municatiemoeilijkheden op, maar poli
tie en B.B. trokken veel profijt van hun
mobilofooninstallaties. Toen de nacht
begon te vallen hielden zich naar schat
ting nog ongeveer 150 personen in hun
woningen op, maar men besloot om de
ze achtergeblevenen maar tijdelijk aan
hun lot over te laten, omdat de duis
ternis enige actie erg bemoeilijkte. Van
daag wordt dus de gehele evacuatie
voltooid, desnoods, als daar aanleiding
toe is, met zachte drang. Het is voor
niemand mogelijk langer dan twee da
gen achter te blijven, aangezien uiter
aard gas, eiectriciteit en andere voor
zieningen geheel zijn uitgevallen. Uiter
lijk morgenavond moet het rampge
bied derhalve ontruimd zijn. Aan de
talrijke verzoeken, aan de politie en
andere reddingsploegen gedaan, om
huisraad en meubilair uit de huizen te
halen heeft de gemeente nog geen ge
volg willen geven, aangezien een der
gelijke actie licht tot chaotische toe
standen kan leiden,
Ir. J. ,J. Pennock, hoofd van <le af
deling bestratingen van Amsterdam,
zal met ir. P. Naula. van de afdeling
Gereed Maken Terreinen de leiding in
handen nemen van het bemalingswerk.
Tot gisteravond had men de zekerheid
te kunnen beschikken over pompen en
zuigers met een gezamenlijke capaci
teit van 30.000 m3 per uur, aangebo
den door de Amsterdamsche Ballast
Maatschappij en de firma Bos Ka
lis. Vermoedelijk zal dit materieel nog
wel aangevuld worden. Het gaat, zo
als gemeld, dus om een oppervlakte
van 220 hectare, die van water vrijge
maakt moet worden.
Bij de dienst van Stadsreiniging
bereidt men zich voor op de omvang
rijke taak om, wanneer het water zai
zijn weggepompt, de 2700 ondergelo
pen woningen van modder en slib te
reinigen. Bovendien staat het nog
geenszins vast, of de rioleringen het
hebben uitgehouden. Ook indien het
pompen en de schoonmaakcampagne
een vlot verloop zal hebben, zal het
nog wel enige weken duren aleer de
woningen weer betreden kunnen wor
den.
Het grootste gedeelte van de 8000 in
woners van het getroffen stadsdeel
heeft bij familieleden een onderdak ge
vonden. Van 3000 personen is bekend,
waar ze zijn ondergebracht. Van heinde
en verre kwamen de aanmeldingen bin
nen van beschikbare bedden, maar
men behoefde er gelukkig maar in be
perkte mate gebruik van te maken.
In de Sint Rosaschool waren gister
avond nog 500 bedden beschikbaar, ter
wijl voorts de Zuiderkruis nog in re
serve is gehouden. Dr. K. lttmann,
hoofd van de G.G. G.D. vertelde, dat
slechts weinig slachtoffers in zieken
huizen behoefden te worden opgeno
men, maar vandaag kunnen er meer
komen door optredende longontstekin
gen of andere aandoeningen. De Am
sterdamse huisartsen hebben gezamen
lijk het besluit genomen om ziekenfonds
leden overal in behandeling te nemen.
Het Rode Kruis-schip Henri Dunant is
gisteravond laat ter beschikking geko
men. Aan boord is ruimte voor 70 per
sonen.
De voedselvoorziening heeft een or
delijk verloop gehad. Gistermiddag heb
ben soepuitdelingen plaatsgevonden, ter
wijl gisteravond enkele bakkerijen heb
ben doorgewerkt en aan kinderen ex
tra melk is verstrekt.
Toegang verboden
De burgemeester heeft gisteren de
wet op de verplaatsing bevolking in
werking gesteld, waardoor het moge
lijk is iedereeen de toegang tot het
rampgebied te ontzeggen tenzij men
over speciale machtiging beschikt. Een
andere maatregel was, dat het Cen
traal Bureau voor Huisvesting de toe
wijzing van woningen heeft stopgezet.
De woningbouwverenigingen zijn van
dit besluit op de hoogte gesteld. Het is
namelijk nog de vraag, hoe de wonin
gen in de Noorder IJ-polder de waters
nood doorstaan. Door de nachtvorst is
het gevaar niet denkbeeldig, dat de hui
zen scheuren gaan verionen, terwijl de
wind, die gisteravond flink aanwakker
de, nog voor een extra moeilijkheid
zorgde. Een andere vraag is, in hoe
verre de verzekeringen de aangebrach
te schade wensen te vergoeden. Na de
ramp in het Deltagebied is namelijk be
sloten, dat de assurantie-maatschappij
en het risico van watersnoden niet lan
ger kunnen dekken aangezien men hier
allereerst een taak ziet voor de gehele
gemeenschap.
Zoals reeds gemeld kan de steun die
van alle kanten wordt verleend over
vloedig worden genoemd. Allerwegen
zijn verkwikkende staaltjes van mede
leven te constateren. Zo heeft de Ca-
ritaspool het fraaie bedrag van 10.000
overgemaakt op postgiro 768 van het
fonds „Watersnood Amsterdam". Het
Jeugd Rode Kruis heeft voor 500 kin
deren speelgoed en aiuler materiaal
naar Amsterdam gezonden, en uit Den
Haag zijn vrachtauto's met dekens en
bedden vertrokken. Ook het Zweedse en
Britse Rode Kruis hebben hulp aangebo
den, alsmede de Liga van Rode Kruis
verenigingen. De burgemeester heeft
hiervan dankbaar kennis genomen,
maar meende er voorlopig nog geen
gebruik van behoeven te maken. De
gemeenteraad van Avereest heeft even
min willen achterblijven en stelde gis
teren het presentiegeld ter beschikking
als kleine bijdrage ter leniging van de
nood. Het telefoonnummer van de bood
schappendienst (123123) raakte gisteren
al spoedig geblokkeerd door de over
vloed van aanbiedingen, zodat alle vol
gende meldingen graag schriftelijk wor-
'len ingewacht bij de dienst van Socia
le Zaken, Nieuwe Kerkstraat 126.
Vóór zondag zuilen de reeds bij de
Nederlandse Dok en Scheepsbouw
Maatschappij onder stoom Jiggende
knapen van baggermachines en zand
zuigers viei van Bos en Kalis uit
Shedreclit, welk bedrijf bezig is met op-
hogingswerkzaamheden in noord, en
drie van de Amsterdamse Ballast
Maatschappy niet kunnen beginnen
met liet leegpompen van de onderge
lopen polder. Men verwacht dat zij een
dag of vijf werk zullen hebben om de
4 a 5 miljoen kubieke meter water weg
te krijgen. Per uur kunnen de zuigers
35.000 m3 verwerken. In welke toe
stand men dan het tuindorp zal
terugvinden, is op het ogenblik nog
slechts te vermoeden.
Bij de gemeente had men vanochtend
nog J.oop, dat men op een eerder tijd
stip het gat zou hebben gedicht. Men
hield zich aan de berekening van van
middag twee uur, maar gaf toe dat er
nog zo veel onzekerheden in het spel
waren, dat men zich op dit uur beslist
niet wilde vastleggen.
De dichting van de djjk is met pech
begonnen. Tegen het middernachtelijk
uur een snerpend koude wind joeg
over de verlaten watervlakte, die een
sinistere aanblik bood stoomde de
schuifzuiger Victor van de Steenkolen
handelsvereniging van het Noordzeeka
naal uit het zjjkanaal H binnen op weg
naar het gat. Plotseling consternatie
onder het personeel. De stoomketel
was defect geraakt, een sluitdeksel had
het niet gehouden. Tot overmaat van
ramp liep ook nog de Hercules, die de
kraan voortsleepte, vast. In allerijl
werd een nieuwe kraan gerequireerd.
Kostbare uren gingen voorbij, maar
eindelijk kon men dan toch beginnen.
Onder het licht van felle schijnwerpers
de magnesiumfakkels van een film
ploeg zetten het schouwspel helemaal
in een hel schijnsel kwamen zand-
lichters aanvaren.
Ir. Pennock, hoofd van de afdeling
Bestratingen van Amsterdam en
ir. Nauta van de afdeling gereedma
king terreinen, die de leiding van de
dijkdichting hebben, lieten het zand ha
len uit de Spiegelpolder bij Nederborst
den Berg. Veertien schepen voeren heen
Een overzichtsfoto van het door
het water geteisterde stadsdeel van
Amsterdam.
en weer. Sommige waren te groot om
nog in de nauwe doorgang te kunnen
die de kraan in het zijkanaal had over
gelaten. Ook een door Amsterdam aan
de Zaandamse kant van het kanaal ten
behoeve van de woonschepen vlak te
genover het gat aangelegde wering ver
kleinde de toegang. Daarom moest het
zand uit die schepen in kleinere lich
ters worden overgeladen, hetgeen na
tuurlijk ook weer met vertraging ge
paard ging.
Naarstig werd de rest van de nacht
doorgegaan. Een met mobilofoon uitge
ruste boot hield de wacht. Spectaculair
was het werk niet, wel koud. Naargees
tig klonk het plonzende geluid wanneer
weer een enorme hap zand in het troe
bele water terecht kwam. In het stoom
gemaal, dat slechts een paar meter van
het gat is verwijderd, bleeft het licht
de gehele nacht branden. Politieman
nen hielden aan beide kanten de dijk
afgesloten zodat niemand dicht bij het
gat kon komen. In de vroege morgen
uren kwam een ingenieur van de Zaan
damse gemeentewerken eens kijken
hoever de dichting was gevorderd.
„Wij hebben aan onze kant de bocht
van het zijkanaal tegenover het gat
meteen goed versterkt", vertelde hij.
„We mochten niet riskeren dat de fel
le stroming ook daar een doorbraak zou
veroorzaken. We zijn doodvoorzichtig
geworden. Ook met de Oostzanerdijk,
een slaperdijk, maar waartegen nu al
vele uren lang het water klotst.
Gelukkig heeft het waterschap van
het Noordhollands Noorderkwartier, dat
wij direct hebben gewaarschuwd, ons
medegedeeld dat er voor deze dijk
geen gevaar te duchten is. Als hij door
brak zou een nog veel groter gebied
onderlopen".
Het daglicht daagt over de eenzame
golvende vlakte. De boerderijen in de
ze hoek staan bijna tot aan de kap on
der het verwoestende water. Langs de
dijk kreunen losgeslagen planken en
weggedreven huisraad in het ijs dat zich
aan de kant heeft gevormd. Iedereen
hoopt dat strenge vorst uitblijft en de
oostenwind niet al te fel wordt. Anders
wordt de Noorder IJpolder één grote
ijsvlakte _n is het leed niet te overzien.
(Van onze Brusselse correspondent)
BRUSSEL, 15 jan. Een woordvoer
der van een belangryke Belgische vlieg
tuigfabriek heeft ons verzekerd geen
kennis te hebben van het feit dat de
Vereniging van Europese Vliegtuigcon
structeurs deze week bij de Belgische
regering zou hebben aangedrongen op
de keuze van een Europees vliegtuig
type voor de uitrusting van de Belgi
sche luchtmacht. Luidens persberichten
zou deze interventie van de Europese
vliegtuigbouwers praktisch zijn neerge
komen op een aanbeveling van de Fran
se „Mirage 3". Aanleiding tot voor
noemd bericht schijnt de diplomatieke
stap van de Franse regering te Brussel
te zijn geweest, waarbij inderdaad ge
tracht is de Belgische regering voor
een Europees vliegtuigtype te winnen.
Een belangrijk nieuw feit is in dat
verband echter, dat de Fransen daar
bij niet langer meer op hun „Mirage
3" schijnen te hebben aangedrongen,
maar wel op de N-156-F „Freedom
Fighter" van de Amerikaanse vlieg
tuigfabriek Northrop, waaromtrent
tussen de V.S. en de Belgische rege
ring al sedert geruime tijd besprekin
gen aan de gang zijn. Het is niet toe
vallig dat Parijs dit type als „Euro
pees" geadopteerd heeft, want, hoe
wel met Amerikaans kapitaal gefinan
cierd, is het aandeel van de Europese,
in het bijzonder van de Franse en
Belgische ingenieurs, in het vooront
werp van de N-156-F overwegend ge
weest.
Bij wijze van morele schadeloosstel
ling voor de tegenslag met de Milage"
heeft de Franse regering thans ge
vraagd dat de „Freedom Fighter" zou
worden uitgerust met boordraketten
van Franse makelij. Bedoelde raketten,
de Rapier, worden op dit ogenblik in se.
rie geproduceerd door Nord Aviation en
zjjn in Algerije reeds met succes ge
bruikt. Naar het oordeel der Franse des
kundigen ou de met de Rapier uitge
ruste „Freedom Fighter" van tech
nisch oogpunt uit bekeken, op alle over
eenkomstige vliegtuigtypes ruim drie
jaar voorsprong hebben.
Als concurrent schijnt de „Mirage 3"
intussen praktisch te hebben uitgediend,
omdat z;jn radarsysteem niet aan dé
BELGRADO, 15 jan. (Reuter) In
Zagreb is gisteren een proces begonnen
tegen zestien mensen, die beschuldigd
worden van activiteit, gericht tegen de
staat. Het Joegoslavische persbureau
Ttanjoeg meldt dat de beschuldigden
lid zijn geweest van de „Oestasji-bewe-
ging", een nationalistische organisatie
van de Kroaten, die in de laatste wereld
oorlog met de nazi's samenwerkte. De
voornaamste verdachte is volgens
Tanjoeg een Franciscaan, pater Roedi
Jerak. Van katholieke zijde is de vori
ge week meegedeeld dat er in de afge
lopen drie maanden in verschillende de
len van Joegoslavië priesters en semi
naristen zijn gearresteerd, aldus meldt
Beuter. Men verklaarde toen dat er
al enkelen waren veroordeeld tot ge
vangenisstraffen van maximaal 15 jaar.
LONDEN, 14 jan. (UPI) Met de
overhandiging van de logboeken aan
de Indonesische ambassadeur in Lon
den, dr. Sunarjo, heeft Indonesië of
ficieel de eerste twee Fairey Gannet
anti-onderzeebootvliegtuigen van Enge
land overgenomen. In het in januari
1959 gesloten contract wordt een aantal
van 18 van deze gemoderniseerde vlieg
tuigen genoemd en de opleiding van In
donesische marine-piloten in Engeland
geregeld. De eerste twee toestellen zul
len later in deze maand naar Indone
sië vliegen, en nog vier zullen binnen
kort volgen. Het contract dient in 1961
volledig te zijn nagekomen. De betrok
ken vliegtuigen zijn vroegere toestellen
van de Britse marine. Bij de moder
nisering zijn nieuwe motoren ingebouwd.
Het zelfde type is in gebruik bij de
Australische en Westduitse marine.
verwachtingen beantwoordt. Ook aan
Franse zijde erkent men dat. De strijd
gaat thans tussen de „Starfighter", die
voor de Nederlandse luchtmacht zal
worden aangeschaft, en de „Freedom
Fighter". De staf van de Belgische
luchtmacht heeft het eerstgenoemde ty
pe aanbevolen bij de minister van Defen.
sie, Gilson. Bij nader onderzoek bleek
echter, dat de luchtmacht een vrij on
oordeelkundige keus verricht had, daar
zij de andere in aanmerking komende
vliegtuigtypes helemaal niet, of slechts
zeer oppervlakkig getest had. Dit ver
klaart waarom de beslissing, welke de
ministerraad verleden maandag had
moeten nemen, verdaagd is.
KOPENHAGEN, 15 jan. (Reuter)
De Deense regering en oppositieleiders
hebben gisteravond de nieuwe defen-
sievoorstellen goedgekeurd, waarbij o.a.
de dienstplicht van 16 tot 12 maanden
wordt ingekort. Het parlement zal het
wetsvoorstel vermoedelijk eerdaags be
krachtigen. De sterkte van het Deense
leger wordt aangepast aan de eisen van
de NAVO door geregelde recrutering,
welke men met hogere soldij bovendien
tracht te stimuleren.
Verwachting tot zaterdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
Opklaringen en droog weer maar
latei in het noorden van het land
plaatselijk enkele sneeuwbuien. Van
nacht en morgenochtend weinig
wind met op de meeste plaatsen
strenge en hier en daar zeer strenge
vorst. Morgen overdag zwakke tot
matige wind uit noordeiyke rich
tingen en matige tot lichte vorst.
Zon: 8.42—16.58 Maan: 20.03—9.34
(Van onze -erkundige medewerker)
DE BILT, 15 jan. De depressie die
gisteren over Midden-Duitsland naar
Noord-Frankrijk is getrokken, veroor
zaakte ook in geheel Nederland sneeuw
val, die in het noorden en oosten van
ons land van de meeste betekenis is ge
weest. Mede door de krachtige tot har
de wind vormden zich in de noordelijke
provincies sneeuwduinen tot 30 cm. Ach
ter de depressie klaarde het weer op,
met als gevolg, dat vanmorgen in de
oostelijke helft van ons land temperatu
ren van mir 10 tot min 13 graden C.
voorkwamen. In het westen bleef het 5
tot 8 graden vorst.
Komende nacht is bij windstil weer
cn opklaringen in het grootste deel van
Nederland strenge vorst te verwachten.
Een nieuw hogedrukgebied tussen
Groenland en Spitsbergen doet opnieuw
koude lucht over Scandinavië naar het
zuiden stromen, zodat het winterweer
zeker nog tot na zondag zal voortduren.
Station Weer
max. min. neersl.
temp. temp. afgel.
Den Helder
Ypenburg
Vlissingen
Eelde
De Bilt
Twente
Eindhoven
gisteren
onbewolkt
geheel bew.
licht bew.
onbewolkt
zwaar bew.
zwaar bew.
onbewolkt
Zd.-Limburg onbewolkt
Stockholm geheel bew.
Oslo licht bew.
Kopenhagen sneeuw
Londen sneeuw
Amsterdam geheel bew.
Brussel
Luxemburg
Parijs
Nice
Berlijn
Frankfort
München
Züi ;ch
Genéve
Wenen
Innsbrück
Athene
Rome
Madrid
Mallorca
Lissabon
onbewolkt
onbewolkt
sneeuw
sneeuw
onbewolkt
onbewolkt
geheel bew.
sneeuw
sneeuw
onbewolkt
licht bew.
onbewolkt
regen
licht bew.
regen
geheel bew.
-0
-1
-1
-2
-2
-3
-2
-4
-7
-4
-2
-1
-3
-7
-4
-9
-11
-11
-7
-6
-8
34
13
12
-5
-6
-6
-10
-7
-9
-10
-14
-8
-10
-4
0
-6
-10
-13
-7
1
-14
-15
-20
-12
-9
-14
-15
5
4
-5
2
3
24 uur
0.1
2
2
4
2
3
0
0
4
1
3
2
1
0.1
0.5
0
0.1
4
0
0
2
9
1
3
9
