SCHATTEN DER ORDE
VAN GULDEN VLIES
768
33.800 woningwetwoningen over
provincies verdeeld
Brandstichtingen in
twee kweekscholen?
Reclame
m
K.A.B. en sociale vooruitgang
Verblijdende resultaten
geboekt
Brussel wil er - wéér - in het
hezit van komen
en Tuindorp-
Oostzaan
Verenigde Nederl. Kleermakerijen
5 (6)% dividend over 1958-'59
NIEUWS
m
Mieke
Zuid-Holland en Rotterdam kregen de
grootste toewijzing
Twee in één uur.
Maakt
voor Uw zaak
Politieoptreden tegen
te snelle bromfietser»
Broodprijs weer
vijf cent lager
DE KRANT KUNT GIJ NIET
MISSEN, GEEN DAG!
Geen optimisme voor naaste toekomst
Toegenomen vraag
naar uien
Bijzondere aandacht voor uittredingen
Gunstige werk
gelegenheid
Verbetering sociale
zekerheid
Resultaten met nieuwe
loonpolitiek
Nog wensen
Aandacht voor de veR
uittredingen
VRIJDAG 15 JANUARI 1960
PAGINA 4
Het was op 29 juli van vorig jaar vier eeuwen geleden, dat het
laatste kapittel van de beroemde Orde van het Gulden Vlies werd
gehouden. Dat gebeurde te Gent, in de toenmalige St.-Janskerk, thans
de St.-Baafskathedraal. Het ging, zoals trouwens met al de kapittels
van die Orde het geval was, met buitengewoon veel luister gepaard.
Philips II zat het voor en het was bij die gelegenheid dat hij mede-
deelde, dat hij de Nederlanden voor goed ging verlaten, om zich in
Spanje te vestigen. Als landvoogdes stelde hij aan zijn zuster
Margaretha van Parma.
4.20: Hofstedestraat
5.15: Aelbrechtsplein
Naar wij vernemen heeft de
Rotterdamse recherche het aan
zekerheid grenzende vermoeden
dat er sprake is van opzettelijke
brandstichting. Dit vermoeden
wordt gebaseerd op de volgende
feiten:
1. Omstreeks dezelfde tijd bra
ken de branden uit in de twee
scholen, die vlak bij elkaar liggen.
2. De deur van de school in de
Hofstedestraat was vernield, ter
wijl men bij de school op het Acl-
brachtsplein een vernielde ruit
aantrof.
3. De brandhaard lag in beide
scholen op de begane grond.
Hoewel het onderzoek intensief
wordt voortgezet zijn er nog geen
verdere aanwijzingen gevonden.
Vrijheid voor particuliere
bouw
MINISTER KORTHALS
WENST:
Anti-lawaai-r êgelin g
te verwachten
HET CONFLICT IN H AARLEM
In het zo juist verschenen nummer van het kaderblad der K. A. B.
„Ruim Zicht geeft de leiding van genoemde organisatie een over*
zicht van arbeid en resultaten in 1959 met daarnaast de doelstellingen
voor het nieuwe jaar 1960.
De geschiedenis van de Orde van het
Gulden Vlies is buitengewoon markant.
Zij werd in het leven geroepen door Fi-
lips de Goede, graaf van Vlaanderen,
bij diens derde huwelijk. Toen hij in
1419 zijn intrede deed in Brugge, was hij
gehuwd met Michelle de France, doch
ter van koning Karei VI van Frankrijk.
Zij overleed nog geen volle drie jaar la
ter. Hij trad alsdan in het huwelijk met
Bonne d'Artois, jonge weduwe van zijn
neef Philippe de Nevers. Bonne stierf na
slechts één jaar huwelijk. Philippe ging
dan een derde huwelijk aan, met Isabella,
dochter van de koning van Portugal.
Tevoren had hij een gezant met andere
dignitarissen naar Portugal gestuurd,
om hare hand te vragen. De geschiedenis
of de legende voegt daar aan toe,
dat zich bij die zending ook de alsdan
reeds beroemde Jan van Eyck bevond,
die de opdracht had twee portretten
van Isabella te schilderen. Eén daarvan
werd per schip naar Brugge gebracht:
Schrik, kou, angst en verwarring in
ons nieuw rampgebiedAlles achter
laten, wat waarde geeft aan het dage
lijks leven.
Prachtige spontane hulp overal, een
ere-saluut aan de mensen van het Le
ger des Heils met hun kantine-wagen,
die zijn goede diensten toen in Zeeland
bewees en nu honderden verkleumden
de hele dag laafde. „Wij zijn het leger
van de helpende hand" aldus het een
voudig bescheid van een majoor.
Mens en dier, vervoerd op boeten ,in de
opvang-centra van het nodige voorzien.
Mevrouw Nansink van het U.V.V., in
samenwerking met het Roode Kruis,
onvermoeid hulp en bijstand biedend,
angstige vragen beantwoordend.
Dan de dringende vraag van de heer
Landaal, waar of zijn zoontjes Johny
en Arnold waren. Hij liet ze even ach
ter bij een onbekende vrouw, om nog
iets uit zijn huis te redden, zijn vrouw
lag in het ziekenhuis. Hij kwam van
zijn werk onmiddellijk naar huis.
Een oproep, om via het telefoonnum
mer 12 3 1 2 3 opgaven te doen van de
mogelijkheid tot huisvesting van die
daklozen, die geen veilig onderkomen
wisten. Daarna het dringend verzoek,
niet meer te bellen, de lijn was overbe
last. maar het aantal aanbiedingen
overschreed de nood.
Ik denk niet, dat dit gezegd kan wor
den van het gironummer 7 6 8 ten na
me van het „Fonds Watersnood Amster
dam", dat al dateert uit het jaar 1916,
toen het dorp Buiksloot in het noorden
van Amsterdam werd geteisterd door
een doorbraak van de dijk der Zuider
zee. Nu heeft dat girónummer nieuwe
waarde en als u het rampgebied via uw
krant en uw beeldbuis gisteravond ge
volgd heeft, dan kan het niet anders,
qf deze mensen, die zoveel schade lij
den en geleden hebben, zullen geholpen
worden door uw giften, want het Ne
derlandse hart staat toch altijd wijd
open voor de nood der naasten.
Gironummer 7 6 8, het is zo makke
lijk te onthouden, maak nog vandaag
uw overschrijving over. U, die al dit leed
gezien heeft, dat u bespaard is gebleven
kunt u terzijde blijven staan, nu blijkt dat
bij deze ramp geen verzekeringen gel
den? Mag ik bij voorbaat namens al die
duizenden van het Tuindorp-Oostzaan
verklaren:
Hartelijk dank
het andere kwam er over land, aan de
hand van de overweging dat indien het
schip zou vergaan, er toch één der por-
tretten aan Filips de Goede zou kunnen
worden voorgelegd. Zij bereikten alle
twee hun bestemming. Enige tijd daarna
kwam de bruid per schip te Sluis aan
Daar werd zij, op 7 januari 1430, door de
bisschop van Doornik met Filips in de
echt verbonden.
De feestelijkheden van dat huwelijk
hadden in het naburige Brugge plaats.
Zij speelden zich af met al de pracht, dio
de grote gebeurtenissen in het Huis van
Bourgondië kenmerkten. Er werd een
buitengewone weelde bij tentoongespreid.
Kostbare tapijten, vaandels en banieren
hingen aan alle vensters. De gilden, de
rederijkers, de schutters in groot ornaat
melden een grootse ommegang, waarin
tal van kostbare voorwerpen werden mee
gedragen. Een beroemd toernooi werd
gehouden, genaamd de Gouden Boom.
waarvan men een paar jaar geleden te
Brugge in een magnifieke stoet de voor
naamste episoden heeft doen herleven.
Tien dagen duurden de feesten, vooral
in het Prinsenhof, waar Filips verbleef.
Het was tijdens die feesten dat, op 10
januari 1430, Filips de Orde van het Gul-
™n,. Vlies stichtte „pour maintenir
1 Eglise, qui est de Dieu maison", zeide
men toen, om de Kerk, het huis van God
te verdedigen. Er werden achter die
stichting evenwel ook andere drijfveren
gezocht. Volgens oude kronieken zou het
ook in Filips' bedoelingen hebben gelegen
de oude traditie der ridderschappen voort
te zetten, en eveneens om de saamho
righeid onder de Bourgondische adel
te vergroten en toegewijde aanhangers
om de koning te scharen voor het steu
nen van diens politiek, die de vereniging
van al de Bourgondische staten beoogde.
Sommigen zagen er ook een uiting in van
onafhankelijkheid van Filips ten opzichte
van de in 1438 door Edward III gestichte
Orde van de Kouseband, waar hij geen
titularis van wenste te worden, om niet
onder de politieke invloed van de koning
van Engeland te komen.
De edelen, die lid werden van de Orde,
ontvingen als teken hunner waardigheid
een uit vierentwintig schakels bestaan-
i? ,gouden halsketting, met een dito
breloqne onderaan, voorstellende een
ramsvacht. De mythologie zou Filips bij
die keuze hebben geïnspireerd. De naam
der Orde en de voorstelling van de bre-
loque herinneren aan de heldendaad van
Jasoon, die aan het hoofd van vijftig
argonauten naar Kolchis op de Zwarte
Zee voer, om er het gulden vlies uit de
klauwen van de draak te halen. De Orde,
die uit vijftig ridders bestond evenveel
als er argonauten waren verenigde
de grootste namen uit het Bourgondische
en later uit het Habsburgse Rijk. Zij was
in de bijna anderhalve eeuw van haar
bestaan een symbool van de macht der
Bourgondiërs eerst, van de Habsburgers
later. En een bindmiddel van de adel
als verdediger van het geloof, tevens
ook een waarborg van trouw Het was
de hoogste wereldlijke eer, titularis te
zijn van het Gulden Vlies. Al de kapittels
dienden om de hoge deugden, geestelijke
als wereldlijke, ongerept te bewaren.
Ridders, die daar niet volledig aan vol
deden, werden er streng „gekapitteld",
zelfs de hoogste. In één der drie-en-twin-
tig kapittels van de Orde werd niemand
minder dan Filips onder handen geno
men, omdat hij te veel hoogmoed aan de
dag legde en te traag was in het nemen
Juweel van het Gulden Vlies, de gouden
met edelstenen versierde halsketting in
het kunsthistorisch museum (Copyright
A.C.L. Brussel
van beslissingen. Ook Karei V, zo staat
ergens geschreven, werd tot de orde ge
roepen, omdat hij zijn hofhouding niet
naar behoren behandelde en daar voor
al op geldelijk gebied niet losliet wat die
dignitarissen toekwam
De halsketting van de Orde was en
is, want er zijn nu nog titularissen van
het Gulden Vlies een kostbaar stuk
edelsmeedkunst. De éérste vierentwin
tig werden vervaardigd door de Brugse
edelsmid Jehan Pentin. Elke schakel
stelt een ander symbool voor. Sommige
waren met diamanten, parels, robijnen en
briljanten bezet De ridders droegen
sierlijke, lange met gouddraad afgezoom-
de mantels van rood fluweel; van die
stof was ook hun hoofddeksel of kaproen,
met een breed afhangend lint dat op een
der schouders rustte.
Op één na te Barcelona werden
èl de kapittels in kerken van de Neder
landen gehouden. Het eerste had plaats
te Rijssel, het tweede in de St.-Donatus-
kerk op de Burg te Brugge, en het laat
ste, zoals gezegd, te Gent. Tevoren was
in deze stad nog een ander kapittel ge
houden, op 11 december 1445. bij welke
gelegenheid de Vlaamse ridder Jacques
de Lalaing te voet en te paard op de mid
denkoer van het nu nog bestaande Gra
venkasteel, een tweegevecht voerde
met de Siciliaanse ridder Giovanni di
Bonifazio.
Het laatste kapittel van de Orde speel
de zich af in de toenmalige St.-Janskerk
te Gent, thans de St.-Baafskathedraal.
Overal, tot in de zijbeuken en aan de
pilaren, was zij met kostbare wandtapij
ten versierd. Op het koor stonden de vijf
tig zetels der ridders onder een balda
kijn en daarop hun wapenschild. Aan de
evangeliezijde waren drie tronen opge
steld: voor Jean III, koning van Portu
gal, voor Christiaan II, koning van Dene
marken en voor Alfonso V, koning van
Arragon. Helemaal vooraan bleef één
troon onbezet, die van Karei V, die het
jaar tevoren was overleden. Op een an
dere troon had Filips II plaats genomen,
in zijn hoedanigheid van grootmeester
van de Orde. Op de plaats van het al
taar, dat was weggenomen, prijkte een
reusachtige kandelaar van goud en zilver,
die de vorm had van een boom.de Gou
den Boom. Hij had vijftig takken, in elk
waarvan een kaars brandde en waar de
wapenschilden der aanwezige ridders
aanhingen. Als het kapittel zijn intrede
deed, speelde het orgel, zong het koor,
bliezen herauten op bazuinen en trom
petten, Vooraf ging een processie, met
vijf bisschoppen, vijf gemijterde abten
en twee edellieden te paard, die elk een
gouden zuil droege-, waarop de keizerlij.
ke kroon prijk "c De toenmalige bisschop
van Doornik droeg de hoogmis op. Na
een feestmaal kwam 's namiddags het
kapittel andermaal in de kerk, ditmaal
echter niet meer in luxueuze gewaden,
maar geheel in het zwart gekleed.
Al de schatten van de Orde waren bij
dat kapittel in de kerk uitgestald: reli
kwieschrijnen van goud en zilver, tafel
serviezen uit diezelfde edele metalen,
de vele met gouddraad gestikte wand
tapijten, kostbare miniaturen, edelge
steenten, de halskettingen der ridders en
andere waardevolle voorwerpen.
Vanaf het jaar 1480 werden deze schat
ten te Brussel bewaard, in een eigen ka
pel van de Orde, op de Coudenberg. Op
dat zij niet in de handen zouden vallen
van de naar deze stad oprukkende Fran
se revolutionaire troepen, werden zij
in 1794 door de thesaurier der Orde bij
eengebracht, om te Wenen in veiligheid
te worden gebracht. Niet minder dan
vierennegentig wagens waren nodig
voor dat transport, het kostbaarste dat
men ooit had gezien.
Het Gulden Vlies was toen al lang geen
nationale Orde meer. Met Karei V was
zij reeds naar de Spaanse dynastie der
Habsburgers overgegaan en daarna, bij
het overlijden van Karei II van Spanje,
naar die der Oostenrijkse dynastie van
de Habsburgers. namelijk naar Leopold
I, die alsdan over Oostenrijk regeerde,
waardoor de Spaanse Nederlanden de
Oostenrijkse Nederlanden werden.
Daarmede echter, zegt men in België,
waren de schatten van de Orde géén be
zit der Habsburgers geworden. Het feit,
dat zij tot de vlucht, in 1794, te Brussel
bleven, bevestigt dat. Ook als zij in We
nen waren aangekomen, bleef men ze
hier als bezit der Nederlanden beschou
wen In latere jaren werden zij in Oos
tenrijk over verschillende musea ver
deeld. Er kwamen zelfs stuks van in
Rusland terecht.
Herhaaldelijk heeft België voor en na
de tweede oorlog stappen gedaan om
weer in het bezit te komen van de schat
ten van de Orde, die, als men de waarde
ervan in geld zou willen uitdrukken, mil
jarden vertegenwoordigen, naar men hier
zegt. Advocaten en regeringsleden van
België houden zich nu nog met dit pto-
bleem bezig. Brussel, die ze zo lange tijd
heeft bewaard, wil die schatten weer in
zijn bezit krijgen. Brugge dingt er ook
naar, op grond van de overweging, dat
het in die stad is, dat de Orde werd ge
sticht. Men aanvaardt hier niet dat, lou
ter omdat zij in tijden van onlusten naar
Oostenrijk in veiligheid werden gebracht,
ze ginds als Oostenrijks gezit worden be
schouwd.
Na de oorlog hebben drie rechtsgeleer
den, een Fransman, een Amerikaan en
een Engelsman, het geval der teruggave
van de schatten onderzocht. Zij brachten
een voor België negatieve conclusie uit,
op grond van de overweging, dat het
Gulden Vlies al lang geen nationale Orde
meer is. Waarop de Belgische woord
voerders antwoordden, dat het om diezelf
de reden toch ook geen Oostenrijkse na
tionale Orde kan worden genoemd, ook
al heeft de huidige troonpretendent Otto
van Habsburg er het grootmeesterschap
van op zijn naam. De Orde, zo redeneren
de Belgen nog, ontstond in de Nederlan
den; haar bestaan heeft er zich afge
speeld. Haar schatten zijn uit Vlaande
ren afkomstig, het is daar dat zij werden
vervaardigd en dat zij in de dienst van
de Orde werden gebruikt.
Het is niet de materiële waarde van
de schatten, die voor België van beteke
nis is, zegt men te Brussel. Men eist ze
op, omdat zij deel hebben uitgemaakt
van de geschiedenis van dit land. Daar
om, en dèèrom alléén wil België opnieuw
in het bezit komen van wat eens tot zijn
cultureel en historisch patrimonium be
hoorde.
Intussen doet men in Oostenrijk, alsof
men die aanspraken niet hoort
B.
ROTTERDAM, 14 januari. Binnen
één uur tijd braken in het westen van
Rotterdam brandjes uit in twee kweek
scholen. De oorzaak is onbekend en
de politie stelt een onderzoek in. De
beide scholen liggen op nauwelijks vijf
minuten gaans van elkaar.
Om tien minuten voor half 5 vannacht
werd de brandweer gealarmeerd voor
een binnenbrand in de gemeentelijke
kweekschool voor kleuterleidsters aan
de Hofstedestraat. Hier was de brand ont
staan op de begane grond in dat gedeelte
van de school, waar de administratie is
ondergebracht. De kamer van de admini
strateur kreeg aanzienlijke schade, die
op 15.000 wordt getaxeerd. De brand
weer, die was verschenen met bluseen-
heid 322, gereedschapswagen 3 bestreed
het vuur met drie nevelstralen onder
leiding van brandmeester B. v. Vliet.
Tot de inventaris die verloren ging be
horen enkele tafels, een kast, een tele
foontoestel, een schrijfmachine.
Terwijl de brandweer daar bezig was
brak even verderop, op het Aelbrechts
plein 10 om kwart over 5 brand uit in de
gereformeerde kweekschool, waar het
vuur woedde in de kamer van de amanu
ensis. Daar lagen o.m. chemische stoffen
opgeslagen. De bluseenheid 321, nevel
wagen 4 en gereedschapwagen 2 kwamen
er onder leiding van brandmeester N. van
der Spek met een nevelstraal en een
straal op de waterleiding in actie. De
schade, waarvan de taxatie nog niet ge
reed is, beperkte zich tot het genoemde
vertrek, waar de vloer, een kast, een
skelet en schilderwerk ernstig van het
vuur te lijden hadden.
DEN HAAG, 14 jan. Van de 37.500 wo
ningwetwoningen die dit jaar door het
rijk zullen worden gesubsidieerd, heeft de
minister van volkshuisvesting en bouwnij
verheid er thans 33 800 over de provincies
verdeeld. Van de resterende 3.700 wonin
gen zijn er 2.000 gereserveerd ten behoeve
van de industrialisatie in de zogenaamde
probleemgebieden en 1.500 ter bevordering
van industriële bouwmethoden. Verder
zijn er 200 voor de polder oostelijk Flevo
land bestemd. De verdeling over de pro
vincies is als volgt:
Groningen 1.200, Friesland 1.000. Drente
950, Overijssel 2.200, Gelderland 3.700.
utrecht 2 000, Noord-Holland 5.950, Zuid-
Holland 9.150. Zeeland 600, Noord-Brabant
4.300 en Limburg 2.750.
De minister heeft bij deze verdeling het
advies gevolgd van een commissie van het
centraal orgaan van de wederopbouw en
de bouwnijverheid. De verdeling is geba
seerd op recente gegevens betreffende het
aantal ongewenste samenwoningen en de
toeneming van de woningbehoefte als ge
volg van de bevolkingsgroei, alsmede op
het aantal krotten volgens de gegevens,
verschaft door de commissie voor krot
opruiming en sanering. De minister heeft
de provinciale besturen verzocht zich te
belasten met de verdeling over de ge
meenten en deze zo spoedig mogelijk me
de te delen hoe zij is ontworpen.
Omtrent de toewijzing aan de drie grote
steden heeft de minister de beide betrok
ken colleges van gedeputeerde Staten ge
vraagd, rekening te houden met een zij
nerzijds gemaakte berekening, die op de
zelfde basis heeft plaats gehad als de ver
deling over de provincies. Hieruit resul
teren voor Amsterdam 2.100, voor Den
Haag 1.500 en voor Rotterdam 3.300 wonin
gen.
Verder heeft de minister nog aan de
provinciale besturen meegedeeld, dat ten
behoeve van krotopruiming de volgende
aantallen woningen in de verdeling over
de provincies zijn begrepen:
Groningen 460, Friesland 490, Drente
330. Overijssel 480, Gelderland 730 Utrecht
250, Noord-Holland 1.650, Zuid-Holland
1.630. Zeeland 400, Noord-Brabant 920 en
Limburg 660.
Aan de provinciale besturen wordt over
gelaten in hoeverre zij bij toewijzing van
woningen aan de gemeenten de bestem
ming tot krotvervanging willen opleggen.
Evenals voorgaande jaren zal de feite
lijke subsidiëring van plannen mede af
hangen van de aanvaardbaarheid der
bouwplannen uit een oogpunt van een
voud. prijs, constructiemethode en kwali
teit. alsmede van de s.tuatie op de bouw
markt. De minister behoudt zich het recht
voor zo nodig ten aanzien van de bestem
ming der woningen voorwaarden te stel
len.
Voor de te subsidiëren particuliere wo
ningbouw za| ook voor 1960 het beginsel
van vrjjheid zoveel mogelijk worden ge
handhaafd. Uiteraard kan aan niet meer
aanvragen worden voldaan dan overeen
stemt met de mogelijkheden die de be
groting biedt. In verband met de moei
lijkheden. die zich kunnen voordoen, In
dien het aantal aanvragen deze mogelijk
heden overschrijdt, komt het de minister
gewenst voor aan de provincies een waar
borg te geven, dat in beginsel tenminste
een bepaald aantal subsidie-aanvragen
voor particulere bouw dit Jaar zal wor
den gehonoreerd, te weten In totaal
38.000 en per provincie als volgt: Gronin
gen 1200, Friesland 1200, Drente 800, Over
ijssel 2300, Gelderland 4500, Utrecht 2000.
Noord-Holland 7000. Zuid-Holland 8000.
Zeeland 1000, Noord-Brabant 6500 en Li®'
burg 3500.
Hiervan heeft, in tegenstelling tot de
woningwetwoningen, geen verdeling ove'
de gemeenten plaats.
Vooralsnog is een aantal van 2500
subsidiëren particuliere woningen in re'
serve gehouden. Over de bestemmiti®
hiervan zal eerst in de loop van dit ja8'
worden beslist.
DEN HAAG, 13 jan. In een bespre'
king tussen minister Korthals en d0
Tweede Kamercommissie voor Verkfe*
en Waterstaat is aan de orde gekom^
de kwestie van de overschrijding va11
de 40-km-per-uur-snelheid door bron1'
fietsen.
De bewindsman heeft erkend, dat dd
euvel voorkomt. Men tracht het te voof
komen door keuring van de modelled.
Gelukkig kan van de fabrikanten gezegd
worden, dat zij goed meewerken om
zorgen, dat hun bromfietsen niet hardej
dan 40 km. kunnen rijden. Verhinderd
kan echter niet worden, dat de berijdei"5
later wel eens iets aan hun brommet's
veranderen, waardoor zij toch boven de
40 km. kunnen komen. Hiertegen tïio^
de politie optreden en daarvoor is cod'
trole op de weg nodig. Naar aanleidid#
van een vraag, die uit de kamercomrflis'
sie werd gesteld over het lawaai.
bromfietsen vaak maken, is van de zijd*
der regering meegedeeld, dat geracd*
wordt hiervoor een regeling te ontwei
pen. De grote moeilijkheid is, dat men
lawaai moet kunnen meten met een eed'
voudig instrument en hiervoor is no£
geen bevredigende oplossing gevonded-
HAARLEM, 14 jan. Een midde''
gruot Haarlems bakkersbedrijf en tvvce
Overveense bakkers hebben voor ee"
nieuwe ontwikkeling gezorgd in het bak'
kerijconflict. Zij hebben de feeds m8
vijf cent verlaagde broodprijs opmen4"
met vijf cent verlaagd, zodat deze bedrti'
ven vanaf morgen het bruinbrood veI"
kopen voor 28 cent en het witbrood vo°^
32 cent. Het is niet waarschijnlijk ie,
achten dat deze prijsverlaging bedoe'8
is als concurrentiezet. Veeleer lijkt be
waarschijnlijk dat men door het scheP*
pen van een desatreuze toestand het de\
partement van Economische Zaken
een onmiddellijk ingrijpen wil dwingc8.
Van de zijde van Economische Zake"
herhaalde men vanochtend dat „De"!
Haag" de ontwikkeling van de toestal8
in Haarlem ook m dit nieuwe stadiU^
nauwlettend blijft volgen, maar dat e<
nog geen beslissing is genomen omtrei1'
het vaststellen van een minimumprij®
Ministerieel ingrijpen ligt in de lijn de'
verwachtingen-
De Verenigde Nederlandse Kleerma-
hage bericht in het verslag het boek
jaar 1958-1959, dat in de laatste zes
maanden van het boekjaar in de
maatafdelingen wel enige voor
uitgang te constateren viel, doch
dat de omzet in de industriële afde
lingen wederom teleurstellend is ge
weest. De omzet van regenkleding werd
beïnvloed door de uitzonderlijk droge
zomer van 1959. Waar deze factoren
nog steeds doorwerken, aldus het ver
slag, mag men voor de naaste toekomst
geen optimistische verwachtingen uit
spreken. Gelet echter op de goede re
sultaten van voorgaande jaren en de in
die jaren getroffen voorzieningen ter
versterking van de vermogenspositie,
meent de directie desniettegenstaande
met vertrouwen de toekomst tegemoet
te mogen zien.
Blijkens de verlies- en winstrekening
beliep de exploitatiewinst over 1959
f 152.821 ("v.j. 175.915). De dividenduit
kering op deelname leverde f 3.000
(onv.), terwijl uit diverse baten nog
een bedrag van f 968 verkregen werd.
Na storting personeeisfonds ad f 24.940
(onv.) afschrijvingen ad f 61.159
(48.450), en vennootschapsbelasting ad
f 17.10" f32.632)resteert een winstsaldo
van f 53.583 (72.893), Voorgesteld wordt
op de gewone aandelen een dividend
van 5 6en op de preferente aan
delen een dividend van onveranderd
6% uit te keren.
Ten laste van de reserve voor bij
zondere doeleinden, op de balans per
30 juni 1958 voorkomende met f 115.779,
werden gebracht de kosten van export
bevordering en bijzondere reclame tot
een gezamenlijk bedrag van f 33.144,
zodat deze reserve per 30 juni 1959
f 82.635 bedraagt. Voorgesteld wordt
nog deze reserve uit de winst te dote
ren met een bedrag van f 7.843.
De Burg in de l'fde eetnv te Brugge.
Links de kathedraal van St.-Donatus,
waar het tweede kapittel van de orde
werd gehouden.
h^PEL,LE' ^an' 7~ Het winterweer
heeft op de Nederlandse uienmarkt weer
wat leven gebracht. De prijzen zijn deze
week voor de meeste sorteringen opgelo
pen en voor de rmddelkwaliteit bedraagt
het prijsverschil met een week geleden
ongeveer 3 cent Per kg. In het midden van
Aan dit overzicht ontlenen we de
volgende markante passages:
Het voorbije jaar vloog voorlpij in
onafgebroken sociale arbeid en voort
durende actie.
Van 1959 moet gezegd worden, dat
de spanningen in de wereld zijn ge
bleven. De grote staatslieden vlogen
van oost naar west en van noord naar
zuid. Allen willen de vrede naar zij
allen zeggen maar de werkelijke
vrede schijnt nog veraf te zijn. De
huidige toestand berust meer op even
wicht in de gewapende machtsverhou
dingen dan op vrede, die het werk is
van de gerechtigheid.
Het in evenwicht houden van de mili
taire machtsverhoudingen legt ook op
ons land en volk een loden last van
geweldige uitgaven voor leger, vloot
en luchtmacht, om van de dienstplicht
der jongeren maar niet te spreken.
rlo-TO ""w "Dwuvij vel IJ j
Het is echter een last, die we moeten
taa!d.W W r°nd C€nt Wr kg' be" I dragen voor de vrijheid en het behoud
Engeland blijft de belangrijkste afnemer
van de Nederlandse uien. Het gehele sei
zoen is dat zo geweest en de laatste we
ken zijn de verladingen naar dit land op
nieuw groter geworden. Meer dan de helft
van de totaie Nederlandse uienexport gaat
naar dit land. Er werd op de Engelse
markt nog al wat concurrentie ondervon
den van uien uit Polen en Hongarije, maar
toch blijkt de laatste dagen, dat ook de
Nederlandse uien beter ipee kunnen.
De handel in West-Duitsland blijft vrii
mueizaam verlopen De eigen voorraad
in Duitsland :s een heel eind uitgeput
maar er komen nog ai wat uien uit andere
landen aan de markt, vooral 'Ut Oost-
europese landen. Tot op heden is de ex
port van Nederlandse uien naar West-
Duitsland belangrijk minder geweest dan
het vorig seizoen.
De Nederlandse uienoogst is dit jaar ook
heel wat lager dan het vorig jaar. De to
tale export blijft ook beneden die van het
vorig seizoen. In sommige centra zijn dan
ook nog behoorlijke kwanta beschikbaar
De kwaliteit valt over het algemeen niet
tegen, hoewel voor sommige in ren of kuil
bewaarde partijen het tijdstip, waarop ge
ruimd moet worden in verband met de
kwaliteit, naderbij begint te komen.
van onze christelijke beschaving.
Een gelukkig verschijnsel daarbij is,
dat in 1959 de wereldconjunctuur ver
der verbeterde en ons land daarvan be
hoorlijk heeft meegeprofiteerd. Zo was
het mogelijk, dat niettegenstaande een
sterke toeneming van de werkzoekende
bevolking, de werkloosheid verder
daalde en de werkgelegenheid over het
algemeen gunstig is te noemen.
Aan het moeilijke vraagstuk van de
werkgelegenheid in de probleemgebie
den van het Noorden, de kop van
Noord-Holland, van Brabant en Lim
burg, wordt voortdurend gewerkt, zij
het dat deze vraagstukken nog niet zijn
opgelost.
De gunstige stand van de werkgele
genheid op dit ogenblik mag niet tot
gevolg hebben, dat daardoor minder
aandacht zou worden besteed aan deze
struci uurproblemen.
Moesten wij hiervoor constateren,
dat de wereldvrede nog te veel berust
op een zeker evenwicht in de machts
verhoudingen, met de sociale vrede, die
ook het werk moet zijn van gerechtig
heid en liefde, is het ongetwijfeld wel
gunstiger gesteld, doch nog steeds niet
onverdeeld gunstig.
De kracht en de invloed van sterke
werknemersorganisaties zijn voort
durend te onderkennen in elk stukje
sociale vooruitgang dat tot stand kwam.
Is in de naoorlogse jaren de sociale ze
kerheid sterk verbeterd, in 1959 kwam
daar nog bij de totstandkoming en Invoe
ring van de Algemene Weduwen- en We
zenwet, waarmede een minimumbestaans
basis werd gelegd voor de sociale zeker
heid van deze groep, die zichzelf niet kan
helpen.
Aan de verbetering in de positie van de
invaliden werd ook in 1959 voortgewerkt
waarvan wij in het komende jaar resul-'
taten hopen te zien.
Rond het vraagstuk van de verdeling
der welvaart en van het rechtvaardig
aandeel der werknemers in die welvaart
is de beweging onophoudelijk in actie ge
weest. Na de vertraging tengevolge van
de in december 1958 uitgebroken rege
ringscrisis met dgaraan vastzittende ver
kiezingen en langdurige kabinetsformatie
,ncn nieuwe regering in het midden
van 1959 de loonpolitiek veranderd. Hoe
wel dit nog niet de door ons gewenste
Zonder hierbij uitvoerig stil te wt"eP
staan, memoreren wij dit om nog ee"
duidelijk te maken, dat de sociale voor,
uitgang werkelijk niet stil staat W'
worden wij telkens voor moeilijkhed^
geplaatst, waarbij wij bijvoorbeeld deP',
ken aan de komende huurverhoging °P
april 1960 en aan de verdere zware "P'
gaven, welke nog vastzitten aan de of.
lossing van de woningnood en aan bf
huurvraagstuk. Ondanks dat staat d°
vooruitgang niet stil.
En onze prachtige' beweging bli)'!
krachtig en doelbewust actie voeren eP
aansturen op verdere sociale vooruitga11®.
Een sociale vooruitgang, die de werkef®
in de toekomst betere mogelijkhed®1,
moet bieden voor een gelukkig en maflS
waardig bestaan, voor persoonlijke
ming en ontwikkeling, voor culturele o"
plooiing en godsdienstig-zedelüke ve(
heffing.
Voor het jaar 1960 vragen wij uw b^
zondere. aandacht voor de uitbreid'11"
van het ledental en vooral voor het teSeP'
houden van de vele uittredingen.
Ook vormlngs- en ontwikkelingswet
is meer nodig dan ooit tevoren.
Helpt naar vermogen mede tot het *eZ
der uitbouwen van een naar ledental
gehalte der leden grote en sterke K.A;j
Dan kan het verbond in 1960 nation8®
en internationaal verder helpen om
wegen te banen naar welvaart en geiu
voor de werkers van hoofd en hand.
BELGRADO Een woordvoerder
s Joegoslavische regering heeft beken0,
gemaakt, dat Joegoslavië een relatie b)®.
- o v ccu ut>
de raad voor wederzijdse economisch®
bijstand van het Sovjet-blok <S E.V.) ge„
lijk aan zijn relatie met de OEE.S.
prijs zou stellen. Hij deelde dit mede 'p
een persconferentie in antwoord op «eP
vraag, of de regering van plan was g,e'
bruik te maken van het aanbod van
,r„ - v «"O wciiBWS c u tr 1 aauuuu
vorm van loonpolitiek is en wij dus over s E-Vv waarbij andere landen werden tf?
het nieuwe systeem nog niet geestdriftig genod,gd «ch met de S.E.V. te associe'
J^em zijn, Wedt de nieuwe loonpolitiek ren'
De woordvoerder zei, dat Joegoslaaf
op zijn minst eenzelfde status in d!
b.E.V. wenst als in de O.E.E.S. Hij voegd
hieraan toe, dat Joegoslavië een ë°e,
ontwikkelde handel en andere vorm8'
van economische samenwerking met |e
den vEfn de S.E.V. heeft
Joegoslavië heeft de status van waal
nemer in de O.E.E.S. Verleden jaar wKl\
SeL",veUoek orn dezelfde status n d,
S E V. oflijieei door deze organisatie Se
wcigerd.
toch .mogelijkheden welke nu door de
bonden zo goed mogelijk benut zullen
worden. In een aantal bedrijfstakken zijn
reeds resultaten bereikt, omtrent andere
zijn de verwachtingen niet ongunstig
Naast verbeteringen in de loon- en
arbeidsvoorwaarden begint nu geleidelijk
een nieuw punt van groot sociaal be
lang op gang te komen. Wij doelen hier
op de verdere verkorting van de arbeids
tijd. welke geleidelijk de vrije zaterdag
kan brengen.
