Wat Athenagoras
van de paus van
verwacht
Rome
De katholieken zijn onze
broeders
V
erhoging van
de huren
N1
fea
Ned. Opera krijgt haar
huis in de
Pijp
Over vijf jaar gereed
als Rijk meewerkt
Kapitein van „Bermuda zag
eerst helemaal geen gevaar
Sleepboot-gezagvoerder kan
drama moeilijk verwerken
Deze opera of
geen opera
BIDWE
:ek
voor
de eenh
leid
Afscheid van Tilburg
Met Concilie eii de Christelijke eenheid (II)
HET BESLUIT IS EINDELIJK GEVALLEN
Gevangen in stuurhuis de diepte in
Tien stemmen
tegen
VJ
Arbeider valt in kokend
zinkbad
Zee slaat onverwacht
en keihard toe
Secretaris Wereldraad:
Verwacht niet te veel
van oec. concilie
Pater M. van Hövell
tot Westerflier
V B
DONDERDAG 21 JANUARI 1960
PAGINA 5
J-J tweede onderhoud met de Patriarch van Constantinopel had in de
•luist "amiddaS van vriJdag 7 augustus plaats. De kranten hadden zo-
^hro *?®k°mstige ontmoeting tussen president Eisenhower en premier
„Be'fs;,tsjev bekendgemaakt. Bij wijze van begroeting zei de Patriarch:
°1> h ders van fle twee machtigste landen ter wereld gaan bij elkaar
ste ",?20e't- tweede gaat de eerste opzoeken, dat is begrijpelijk. De eer-
trj an niet naar de tweede gaan". Ik begreep de toespeling en de pa
toer was bijzonder gelukkig in zijn vergelijking hiervan met de huidige
is v and van de Kerken. ,,De Paus is de eerste onder de bisschoppen; het
brPn°0r de Patriarch van Constantinopel mogelijk hem een bezoek te
gesV^n' orn ben daad te stellen, op één voorwaarde evenwel, dat de uit-
u° band door de andere hand wordt aangenomen".
j>jn toen tot de Patriarch: „Ook Rome, dat ernstig naar de véréni-
h;t der christenen in één Kerk streeft, kan elke poging die een weg wil
dat "'1 VOor deZG verenigmg slechts warm toejuichen". Ik vóegde eraan toe,
v0i .Zeberè personen dezê eenheid op gevoelsoverwegingen wêrtéén, zondêr
dp, endé rekening te houden met de moeilijkheden en dé herwarenan-
hw 11 2>en slechts de bezwaren. Ik merkte op dat die ét zêlfè in hét Oosten
^stèn zijn.
55
door
ANTOINE WENCER A.A.
N;
Weg... ho«stt
N-,r ."'ans voorgestelde huurverhoging
JJihj. ecu nieuwe stap naar overbrug-
IV van dc afstand tussen de vraag-
frijsh Van bestaande woningen en kost-
f-fih Pn van de nieuwbouw. De re-
At S acht deze stap essentieel voor
'Walken van meer normale om-
(Van onze verslaggever)
AMSTERDAM, 20 jan. De
stortvloed van oppositionele ge
luiden, culminerend in een twee
tal afwijzende telegrammen van
de Bond van Ned. Architecten
die nog tijdens de vergadering
binnenkwamen, hebben niet kun
nen voorkomen dat de Amster
damse gemeenteraad zich gister
avond met grote meerderheic.
heeft uitgesproken voor een
Operagebouw op het oude R.A.I.-
terrein in de „Pijp". Alleen de
V.V.D., de P.S.P. en de partij
Sportbelangen, samen tien stem
men vormend, hebben onder
applaus van de publieke tribune,
tot aan het eind hun ondubbel
zinnig nee laten horen.
Di ie procent voor
dagblad-journalisten
NEDERLANDS ORGEL
NAAR JAPAN
(feA Patriarch protesteerde en zei, dat
e'e Orthodoxe Kerk meer en
ïpfj r tot bezinning komt. Hjj onthulde
vervolgens zijn plan óm in de loop
Ya„ _0r_,
trja deze winter de verscheidene pa-
Alpy Pn 'n bet Oosten
'UUpDdrië, Antiocliië, J(
te bezoéken:
Jeruzalem. „Wij
Sem" tijdens deze ontmoetingen een
p. 1^eenschappelijke hóuding e"n zelfs
^concreet plan opstellen, als ant-
Con.;.d op de bekendmaking van het
grille van Rome."
hariez® reis heèft inderdaad plaats ge-
chaat Het tijdschrift van het Patriar-
„Apostolos Andréas" heeft
(Vervólg van pagina 1)
Begin van vrijmaking
«fifet wetsontwerp voorziet in dó mo-
v3n d om bij algemene maatregel
W "estuur de werking van de Huür-
clpr geheel te doen beëindigen in na-
tpfj san te wijzen gemeenten of gedeel-
by .daarvan. De regering denkt daar-
SeJ11 de eerste plaats aan een aantal
jeenten ten plattelands, zoals wü
nauwkeurig verslag gedaan óver de
reis van de Patriarch en over dé
plechtigheden die te zijner ere te Bei
roet, Jeruzalem, Alexandrië en Nicosia
werden gehouden. Maar begrijpelij-
!h.
e meldden. De brief aan alle ge
it, jbtebesturen in Zeeland en aan 28
<j»et westelijk deel van Friesland,
is ede Ameland en Schiermonnikoog,
leeds verstuurd.
„Het ontwerp opent tevens de mo-
^h,ikheid de huurprijsbeheersing op
N" beffen voor (tanden waarvan de
ettelijke huurprijs een bepaalde
mens overschrijdt. De regering is
A11 mening, dat thans de tijd is ge-
mpi, om de huurprijsbeheersing op
- heffen voor bedrijfspanden met
An jaarlijkse huurprijs van meer
'ai1 f5000.-, f3500- of 2500.-. al
^aargeiang het pand gelegen is in
,„n gemeente van de eerste, van de
c/ eede of derde, dan wel van de vier-
- of vijfde klasse.
lipA regering stelt zich ten doel meer
v„ 'bale omstandigheden in de woning-
hj-^'ening te scheppen. De overgang
tpj vrfje marktverhoudingen op dit
ïw'Fjl moet echter met een zekere
"Ü^beid plaats vinden. Zij stelt
W'om voor de liberalisatie in drie
pla-b te doen verlopen. In de eerste
V,e| *al ('e Woonruimtewót 1947 ge-
hi(1' of gedeeltelijk buiten werking
*''(1." w beden gèsteld. Vervolgens zal
<la cinc| moeten worden gemaakt aan
vo0r, ""rprijsbeheersing. Daarbij dient
'°Pig een zekere vorm van huur-
rming gehandhaafd te blij
vCra tenslotte zal Ook deze moi
^wijnen.
j-Het kabinet-De Quay heeft in juni
J5® in zijn nota aan de Kamer over
A komende huurverhoging gesteld
At als compensatie voor de huur- en
,/eikprijs verhoging een Joonbijslag
ven,
moeten
Hoofdredacteur van het Parijse
katholieke dagblad „La Croix".
kerwjis zijn de resultaten van dé be
sprekingen geheim gehouden.
Daar Moskou van deze cóntacten
scheen te worden uitgesloten, zèi ik:
„Is het mogelijk dat Moskou tot deze
grote beweging tot vereniging der Ker
ken toetreedt, terwijl dé regering van
dit land de vrijheid van de Orthodoxe
Kérk beperkt en zich inspant, vóór zo
ver het katholieke gemeenschappen be
treft, om schismatieke kérken tê
creëren?"
,.Dé moeilijkheden en de bezwaren
Zijn van zéér grote Omvang, maar liet
is geen réden vóór ons passief té blij
ven omdat Moskou geen énkel initia
tief kan nemén. Wij moeter daarente
gen zoveel ais mogelijk is vóór een
hereniging werkzaam zijn en vertrou
wen op de Voorzienigheid".
De Patriarch van Constantinopel on
derhoudt overigens zeer vriendschappe
lijke betrekkingen met de Patriarch
van Servië, die mogelijkerwijs de ver
bindingsschakel zou kunnen zijn tussen
de Griekse en Slavische Kerken. Er
zijn andere bruggen tussén Grieken
land en Moskou: de Patriarch van Au-
tiochië, Theodosius VI, bijvoorbeeld,
die onlangs een maand in de Sovjet-
Unie heeft doorgebracht.
Ik herinnerde aan de ernstige bezwa
ren die de idee van de eenheid in de
Griekse Kerk schijnt te ontmoeten. De
Patriarch verduidelijkte me, dat de
Griekse regering zeer verlangend is
naar een toenadering met Rome. De
aartsbisschop van Athene, mgr. Théo-
clites, heeft nog maar kort geleden een
bezoek aan de Patriarch van Constan
tinopel gebracht, hetgeen sedert lange
tijd niet meer was gebeurd.
a dit overzicht van de situatie van
de christelijke Kerken kwam de
Patriarch tenslotte te spreken
over het Concillie, Hij verzekerde me
dat hij dit gebaar lange tijd reeds had
verwacht en hij preer er Paus Joannes
XXIII om: „Er was een man door God
gezonden; zijn naam was Joannes.
Hij liet. me echter verstaan dat de aan
vankelijke hoop gevolgd is door een ze.
kére teleurstelling. „De Paus", aldus de
Patriarch, „had toen hij hét Concilie
heeft aangekondigd het plan om de
Oosterse Kerken uit te nodigen. Thans,
na zijn nadere verklaringen, is het dui
delijk dat dezé uitnodiging niet zal wor
den gedaan. Waarom niet?".
Ik antwoordde dat het Concilie alle
bisschoppen t- Rome zal verenigen en
dat deze vérgadering éen interne aan
gelegenheid van de Róoms-Katholieke
Kérk zal zijn. Nochtans zal zulk een
Cóncilie vóof oris Katholieken oecume-
nisch zijn. Ik bracht hem ook ter ken
nis dat op de bijéénkomsten te Maria
Laich, waar katholieke en protestant
se publicisten elkaap ontmoetten, enke
len verklaard hadden dat de Katholie
ke Kerk niet tegelijkertijd de Ortho
doxen kon uitnodigen en dé Protestan
ten er buiten laten.
Dit antwoord voldeed de Patriarch
Zichtbaar, want het was eén soort recht
vaardiging voó; zijn aanwezigheid op
de Wereldraad van Kerken.
„Mén vérwijt me vaak," zei de Pa
triarch, „dat ik meer hourl van de
Protestanten dan van de Katholieken.
Dé Protestanten zijn verder van ons
verwijderd; wij moeten meer zorg voor
hen hebben. Daarom was ook de Or
thodoxe Kérk van Constantinopel aan-
wizig op de Wereldraad van Kerken."
„De katholieken zijn onze broeders.
De Katholieke én de Oosterse Kerken
zijn twéé delen van een en dezelfde
Kerk. De Christelijke Protestanten mis
sen onze Traditie en bet. voor ons
mêest waardevolle sacrament: het Li
chaam en het Bloed van Christus."
„De oude geschillen zijn de wereld
uit," zei de Patriarch nog, „het geza
menlijke geloof in Jezus Christus is
heilzamer dan het getwist over het on
gedesemd brood of over de wijze waar
óp moet worden gedoopt." Ik sprak
niét over de Onbevlekte Ontvangenis
on oók niet, over de Hemelvaart van
de H. Maagd Maria. Maar tijdens mijn
eerste gesprek had ik de Patriarch
mijn boek over Maria's tenhemelop
neming ter hand gesteld. Nu haalde
hij het te voorschijn en terwij] lijj het
me liet zien, verklaarde hij: „Ziedaar.
Wij hebben dezelfde verering voor de
H. Maagd. Cisteren, toen ik de Or
thodoxe Synode ontving, heb ik ge
preekt voor de metropolieten en me
van uw boek bediend." (De vorige
avond bad op bet Patriarchaat de ver
gadering van de Synode en van de
commissie voor oecumenische zaken
plaatsgevonden).
Advertentie
Ik heb niet durven opmerken dat het
enige verschil in het Romeinse Primaat
zat. De Patriarch had me op nogal
onduidelyke wyze te verstaan gegeven
dat hp een vorm van Romeins Primaat
erkende en dat het verschil van mening
over dit Primaat meer een kwestie is
van administratieve dan van dogmati
sche aard. ï-^t was me absóluut on
mogelijk de Patriarch op dit punt te
volgen.
Dié dag herhaalde de Patriarch dat
de Paus m zyn hoedanigheid van de
eerste der Patriarchen het initiatief
moest nemen voor een plan om tot
eenheid te komen. ,.Het initiatief ne
men"; deze uitdrukking beviel hem
toch met helemaal. Hij nam zijn toe
vlucht tot een Grieks woord, hetgeen
hij steeds need wanneer hij tijdens het
gesprek niet het juiste woord of een
ander dat hiermee synoniem was in
het Frans vond. En dat woord was de
Griekse uitdrukking: een gids zijn.
Het eerste artikel in deze reeks is ver
schenen in de krant van 19 januari.
OOSTERHOUT, 20 jan. Tijdens
werkzaamheden op de metaalbuizen-
fabriek „Excelsior", sinds kort weer in
bedrijf, is de 2o-jarige arbeider C. Kas
teleins met lie_t rechter-onderbeen in een
zinkbad gevallen, dat een temperatuur
had van 400 graden Celsius. Het slacht
offer was op de rand van het bad ge
klommen en door de hitte smolten de
zolen van zijn rubber laarzen. Hierdoor
gleed hij uit. Nadat medearbeiders hem
uit het bad hadden getrokken werd hij
in zorgwekkende toestand naar het St.
Jozefziekenhuis vervoerd.
UTRECHT. 21 jan. Het produkt-
schap voor Vee en Vlees heeft besloten,
een bedrag van vijftig mille beschik
baar te stellen voor een propaganda-
actie, met bet doel het spekverbruik in
Nederland te bevorderen.
Advertentie
door Wybert hoest-
bonbons op kruidenbasis.
Een nieuw produkt van
Wybert uit haar Zwitsers#
laboratoria! Met pias
tic binnenverpakking.
Vraag ze bij uw apothe
ker of drogist!
moeten worden gegeven van 2 Vi
<iP. De definitieve vaststelling van
Otm compensatie geschiedt door liet
"®Ke van Rjjksbemiddelaars op
a pf|d van het buitengewoon besluit
beicjSverhoudingen nadat bet parle-
y eht het wetsontwerp over de huren
sAf! goedgekeurd. Voor deze vast-
go S 's 'lc' aar|nemen van een
Part wetsontwerp niet vereist.
Andere huurbescherming
''bh ^et wetsontwerp wordt voor de ge-
(■ti ahseerde gebieden en categorie-
vo0rAn panden een huurbescherming
*tS]AGsteld die afwijkt van de thans
Au Ae. De voorgestelde regeling her-
Ar, lr> beginsel de vrije beschikking
At (.'e verhuurder over zijn pand na
hi
-jr.Ainde van de huur en verhuur. Al-
,JnSe
tl A®r zich tegen ontruiming verzet-
"rnstige belangen van de
NllM^val
A -I zich „li LI U 1111 IJ Ifc VC1£CI-
'Arii n °P diens verzoek de rechter
hiigp H en de ontruiming gedurende
cht ''id opschorten. Daarbij zal de
Atl belangen van beide partijen te-
f° heli- ar a'wegen. Hjj kan tevens
'hlp.A'g een nieuwe huurprijs be-
0i>söi die gedurende de termijn van
'°rting moet worden betaald.
hA-'du,, wordt, met herstel van het
htlu van contractvrijheid van
Ólj'd'der en verhuurder, een bescher-
Wni verkregen tegen niet noodza-,
Arh ontruiming, welke met ge-
Atï uSe belangen van de huurder
h6j.botsen. Tezamen met de mogêlijjc-
io van gesubsidieerde nieuwbouw
cle de geliberaliseerde gebieden biedt
Ve-A.vorni van huurbescherming bo-
t>rii n een rem °P ongemotiveerde
r JSverhogingen.
til
A de hrjet Ban dp Zeeuwse en Frie-
riti i, eenten schrijven de ministers
rilt vA'kshuisvesting en Maatscbapne-
At kArk nog, dat zij van oordeel zijn,
lAcw1 aa" de gemeentebesturen ook
lA Zaï wj?ttelöké bevoegdheden moge-
A Vs zUn incidenteel in acute geval-
i'-er 11 woningnood te voorzien. Wan-
niettegenstaande de normale
AUvv ,Sen met betrekking tot de
v alcinVan nieuwe woningen in be-
At. u,.?ebieden ernstige moeilijkheden
,,a| dai 'ende aard zouden ontstaan,
„,-n r,„,rvo°r \'an regeringswege naar
!Jaairt„Van nieuwe woningen in be-
a?..?ebicder
a"11 cKlIJVpnde
A APpvoor v
„A-iifij'bssing in de sector van de ge-
flAefrj ,de wmningbouw worden ge-
t|» "pV bewindslieden menen al-
ongewenste ontwikkeling ten
'hin„/an de economisch zwakkeren
lea keren.
(Van een verslaggever)
ROTTERDAM, 20 jan. Over het
strand van Hoek van Holland slaan de
golven een witte streep in de nacht.
Als het water terugstroomt en een
aanloop neemt voor zijn volgende
sprong, blijft er iets achter op het nat
te zand. Het is een reddingsboei met
de naam Bermuda erop, een reddings
boei die niet gebruikt kon worden. Een
politieagent die met een zoeklicht de
strendzoom afspeurt, legt haar bij wat
wrakhout en wacht op de volgende
stormloop van de zee, die nog vijf li
chamen aan moet dragen: de beman
ning van het Nederlandse kustvaartuig
..Bermuda". Gevangen in een stuur
huis, een ruimte van een paar kubieke
meters, verdween zij vanmiddag in de
diepte.
Willem van Seters, kapitein van de
reddingboot, heeft vandaag met zijn be
manning tien uur tussen de golven ge
zeten. Het is een hele tijd geleden, dat
hij het weer zo slecht meegemaakt
heeft. De zee was een en at schuim.
Enorme stukken water sloegen in de
morgenuren ovér zijn „President Jan
Leis", die als een onderzeeër naar de
„Bermuda" kroop. Zijn kompas sloeg
uit de standaard en werd naar beneden
geslingerd op de schouder van de ma
chinist.. Ze hebben het ding gewoon weer
op zijn pl-aats gezet. „Het was wind
kracht 1112. Toen we de kustvaarder
vanmorgen vroeg voor de eerste keer
zagen sloegen de golven al over haar
heen. De ruiten van het stuurhuis wa
ren al kapot en door planken vervan
gen. Elke keer als een golf haar beet
greep, maakte zij aan bakboord wa
ter."
De kapitein van de „Bermuda" deed
geen beroep op de reddingboot. Ook
niet toen de inmiddels gearriveerde
sleepboot „Gele Zeé" een tros naar de
coaster had uitgebracht. „Ik zie geen
gevaar, u kunt naar huis gaan," werd
van de „Bermuda" af naar Willem van
KAPITEIN M. VAN RIJSWIJK
Seters geseind. De coasterkapitein vond
het dus niet nodig een deel van zijn
jeugdige bemanning aan de „Leis"
mee te geven.
Om ongeveer half drie, toen Wil
lem van Seters in zijn woning vlak
aan de waterkant, naar de gesprek
ken over de visserijband zat te luis
teren, hoorde hij ineens de stem van
Rinus van Putten, telegrafist van de
„Gele Zee", die uitriep: „Zij gaat
kapseizen." De volgende minuut was
Van Seters alweer onderweg. Hij
vond de „Bermuda" nog drijvende
met de kiel naar boven, enkele vaten
olie en een paar ketelpakken, maar
geen levende ziel en ook geen dode.
„Al zou ik er naast hebben gelegen
toen het gebeurde, dan nog had ik
niet kunnen helpen," zegt Willem van
Seters gelaten,
Verloren strijd
Maarten van Rijswijk (68) uit Maas
sluis, gezagvoerder van de „Gele Zee",
bevaart de zee al 55 jaar. Meer dan
een halve eeuw lang was zij zijn liefste
vijand, maar vandaag haatte hij haar.
i A'?s. een geslagen man. Urenlang
heeft hu voor het behoud van de „Bex--
muda gevochten, tot tweemaal toe
manoeuvreerde hij zijn sleper tussen de
brokken water door zo dicht bij de coas
ter, dat de tros gewoon overgegeven
kon worden, maar drie mijl uit de kust
werd hij verslagen.
„Het waren góede zeelui, die jongens
van de Bermuda," zo begint hij zijn
verhaal. „Twee keer hebben zü met hun
blote handen binnen drie minuten een
tros vastgemaakt." Kapitein van Rjjs-
P'hk kan het drama nog niet verwer
ken. Toen hij eindehik vast mocht ma
ken had hij het. scheepje gaande ge
houden omdat hjj met zo'n enorme zee
achter niet binnen kon lopen. Geen tros
die dat had gehouden. Even na de mid
dag, toen het tij was gekeerd, had de
coasterkapitein hem verzocht naar bin
nen te gaan. omdat hy het niet meer
kon klaren. Het scheepje had veel wa
ter gemaakt.
Er is toen het volgende laconieke ge-
sprek gevoerd over de radio. Kapitein
Gele Zee: „Er staat voor de pieren nog
heel wat water, maar als u het wilt dan
kan het."
Kapitein Bermuda: „Niks in de weg.
Heel prettig als u me binnen wilt bren
gen. Mijn luiken zijn nog dicht."
Nog geen drie kwartier later sloeg
het scheepje om. „Ik gooide de tros
los, liet de sleepdi'aad slippen en gaf
bakboord aan boord. Op nog geen
tien meter afstand heb ik rond het
schip gecirkeld een uur lang." Kapi
tein Van Rijswijk vond geen overle
venden.
Onverwacht en keihard had de zee
toegeslagen. Hoé precies, dat weet nie
mand. Was het een knallende grond-
zee? Was er beweging gekomen in de
lading gerst? Stond er misschien niet
alleen water in de machinekamer, maar
ook al in de ruimen? Men mag aan
nemen dat de kapitein geen onmiddel
lijk gevaar heeft geducht, anders zou hij
zeker met zijn bemanning naar de
„Leis" of later naar de „Gele Zee"
zijn overgekomen. Wat is er gebeurd in
die ene verschrikkelijke minuut toen
v-ocr vijf mensen de wereld weging?
In de eerstkomende zitting zal de
raad reeds de voordracht krijgen voor
het verlenen van de definitieve op
dracht tot het maken van een voorlopig
schetsontwerp aan architect Bijvoet.
Naar schatting zullen met het maken
van de voorlopige en de definitieve
plannen samen ongeveer twee jaren ge
moeid zijn. Voor de houw zelf wordt ge
rekend op 2 V< a 3 jaad. Amsterdam en
Nederland zullen dus over vijf jaren
voor het eerst een Operagebouw rijk
zijn, mits, en dat is na herhaald Vra
gen wel duidelijk geworden, zaken als
rijksbouwvolume en rijksgoedkeuring
voor het financieringsplan, tijdig zullen
worden verleend. „In zoverre het Am
sterdam betreft", zei de wethouder voor
publieke werken, mr. G. van 't Huil,
„zal er met bekwame spoed worden ~e-
werkt".
Met deze belofte hebben B. en W. bet
merendeel van de raad meegekregen,
want het is we] duidelijk dat alleen op
het oude RAI-terrein een snelle realise
ring van de plannen mogelijk is. Ent
housiast was niemand; zelfs niet wet
houder van 't Hull, die ruiterlijk toe
gaf, dat de Pijp „niet ideaal" was voor
een Opera. Maar hij verguldde de pil
met de belofte, dat het gebouw aan een
„groot ruim en mooi plein" zou komen,
dat geprofiteerd zou worden van de
„waterpartij" van het Noorder Amstel-
kanaal en dat verder fonteinen en plas
tieken, cafétjes, winkeltjes en terras
jes te hulp zouden worden geroepen
om een sfeer van culturele verstrooiing
rond het gebouw te scheppen. Zelfs
stelde hij op korte termijn een verbre
ding van de Ferd. Bolstraat in het voor
uitzicht „mede in verband met het stij
gende verkeer uit Rotterdam".
Men kan dus niet beweren, dat niet
alles op alles zal worden gezet om het
„verkeerstechnisch en ruimtelijk voor
treffelijke punt ook als gezelligheidscen
trum een trapje omhoog te brengen in
de waardering van de Amsterdam
mers.
Wethouder van 't Huil speelde in een
betoog, dat zelfs de waardering van zijn
tegenstanders kreeg, zijn troeven met
zorg uit. Hij noemde nogmaals duide
lijk het complex van factoren, waaraan
een terrein voor een Operagebouw dient
te voldoen. Het dient allereerst snel be
schikbaar te zijn. Plannen voor af
braak van complete woning- en bedrijfs
complexen achtte hij onverantwoord.
Met dit wapen in de hand verwierp hij
het befaamde plan van de drie studen
ten voor een Opera aan het Weterings
circuit. Daartoe zouden, buiten de tien
tallen woningen, 32 winkels, cafés, ate
liers, kantoren en bedrijfjes moeten
worden onteigend en aan een nieuw
onderkomen geholpen worden.
DRIEBERGEN, 20 jan. „Het is
prematuur om inzake de verhouding
van de rooms-katholieken tot andere
kerken op sensationele gebeurtenissen
te speculeren. Persoonlijk geloof ik
zelfs, dat er inzake deze verhouding
nog heel wat onofficiële besprekingen
nodig zuilen zijn en dat er eerst van
rooms-katholieke zijde wat minder ver
warring over de oecumene moet zijn".
Dit zei de secretaris-generaal van de
Wereldraad van Kerken, dr. W. A. Vis
ser 't Hooft, tijdens de rede, die hij
hedenmiddag in Driebergen hoeft uit
gesproken, tijdens de viering van het
tienjarig bestaan van het Nederlands
Hervormd Seminarium.
Dr. Visser 't Hooft waarschuwde
voor te hoog gespannen verwachtingen
over het door het Vaticaan aangekon
digde oecumenisch concilie. Men ver
gelijkt veelal de rooms-katholieke kerk
met de Wereldraad, zei hij. maar dat
is onmogelijk, daar de Wereldraad
geen kerk is zoals de rooms-katholieke,
doch een gemeenschap van kerken.
AMSTERDAM, 21 jan. Tussen de
vereniging De Nederlandse Dagblad
pers en de drie bij de federatie van
Nederlandse journalisten aangesloten
journalistenkringen is overeenstemming
bereikt over een verhoging met drie pro
cent van de minimumsalarissen voor
dagbladjournalisten, ingaande 1 janua
ri I960. De bijslag in verband met de
huurverhoging 1957 zal bovendien in de
salarissen worden verwerkt. De over
eenkomst zal aan het college van rijks-
bemiddelaars ter goedkeuring worden
voorgelegd.
HEIJTHUIJSEN, 20 jan. De Ame
rikaanse missie heeft bij het orgel
bouwbedrijf L. Verschueren een kerk
orgel besteld, dat bestemd is voor Ja
pan. Het zal het grootste kerkorgel
zijn, dat Japan ooit heeft gehad. Het
instrument zal over een paar maanden
-worden verscheept.
Met een onteigening krachtens
een nutswet de enige mogelijkheid
onder deze omstandigheden is vier
jaar gemoeid. Bovendien is het onzeker
of de regering „mee" zou gaan. De
wethouder liet overigens duidelijk mer
ken, dat hij de Opera graag aan het
circuit had gebouwd, als er maar ruim
te was geweest.
Een klemmende factor achtte de wet
houder de omvang v-an het terrein. Hij
deed hierbij de onthulling, dat architect
Bijvoet, tijdens de voorstudies voor de
Opera op het Frederiksplein, dit terrein
aan de kleine kant had bevonden en
reeds vóór de bekende ruilhandel met
de Nederlandsclie Bank een oogje had
laten vallen op het RAI-terrein, waarvan
hij de kwaliteiten, met de commissie
ad hoe uit de Kunstraad, niet minder
achtte dan die van het Frederiksplein.
De enorme ruimte van het RAI-terrein
(4% ha) zou, volgens de architect, een
zeer economische bouw op eenzelfde ni
veau mogelijk maken, hetgeen in de
theaterwereld als een belangrijk voor
deel geldt. Deze enorme ruimte zal ook
het voorrijden en parkeren tot een ge
noegen maken. Dit is een kolossaal
voordeel, zei de wethouder. Nederland
wacht spoedig een verdubbeling van het
aantal auto's, maar reeds nu telt men
tijdens een concert in het Concertge
bouw ruim 500 parkerende auto's méér
in de straten rond het gebouw.
Na de lof gezongen te hebben van de
goede bereikbaarheid van het RAI-ter
rein zowel voor de Amsterdammers als
voor bezoekers van buiten wees de wet
houder nog op de invasie van karak
teristieke centrumgebouwen in de om
geving (Nieuwe RAI, Congresgebouw,
Hilton, en Apollohotel). „Treur niet",
bond hij de raad op het hart, „de toe
komst zal uitwijzen, dat dit een besluit
was, dat getuigde van durf en visie." De
tweede instantie van het debat leverde
buiten een aantal moties, nauwelijks
meer vermeldenswaardige nieuwe ar
gumenten op. Gesteld tegenover een
onverzettelijke meerderheid, poogden
de tegenstanders het moment van de
beslissing uit te stellen of met beroep
op in het gedrang komende sportieve
belangen, enige vertraging te bewerk
stelligen.
De heer Rossen (KVP), de enige op
posant in dc KVP-fractie, wilde
hernieuwd onderzoek binnen vier
maanden, maar nu door een
commissie, die in overleg met de raad
zou worden samengesteld. Hij kreeg 11
stemmen voor zijn motie (VVD, PSP,
Sportbelangen)Even onvoldoende wa
ren dezelfde elf stemmen voor een mo
tie van de heer Redeker (PSP), die het
terrein Museumplein by het Ryksmu-
seum wilde kiezen.
Alle verlangens naar een terugkeer
naar het Frederiksplein werden door
de burgemeester resoluut de pas afge
sneden. „De contracten voor de grond
ruil zijn al getekend. Wij zouden een
ontzettend figuur slaan". Aan het eind
van de strijd, toen men vermoeid in de
zetels terugieunde, sprak de burgemees
ter een vaderlijk troostwoord. „Ik hoop
dat wij spoedig samen, voor. en tegen
standers, in ónze nieuwe Opera zullen
zitten. Een goede plaats vinden voor
een belangrijk gebouw zal altijd een
probleem blijven in deze stad. Wü heb
ben altyd plaatsgebrek".
iiiiiiiiiiiniiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiimii
Amsterdam zal zijn Opera bouwen
in de „Pijp". Dat heeft de raad gis
teren met grote meerderheid beslo
ten, ondanks een vloedgolf van ver
zet uit de gehele burgerij. Men moet
wel erg zeker van zijn zaak zijn, om
zich aan zulk een beslissing te dur
ven wagen. Maar wie de gehele voor
geschiedenis kent en bovendien oor
heeft voor de jammerklachten van
de, al vele jaren zeer slecht behuisde
Ned. Opera, kan zich voorstellen, dat
de raadsleden van geen terug meer
wilden weten en de knoop resoluut
hebben doorgehakt.
Men heeft, gelukkig, niet gepro
beerd de „Pijp" aantrekkelijker voor
te stellen dan ze is. Wel heeft men
een aantal factoren onder ogen ge
zien, die zonder twijfel vóór het oude
RAI-terrein pleiten. De keuze was
een niet ideaal gelegen Operagebouw
op de kortst mogelijke termijn of
een ideaal gebouw over x jaren.
Met enige overdrijving gezegd: deze
Opera of géén Opera.
Zo bezien, kan men respect heb
ben voor de besluitvaardigheid van
het hoofdstedelijke gemeentebestuur.
De aantrekkelijkheid van een Opera
wordt toch niet bepaald door de ge
zelligheid van de omgeving of de
situatie van het gebouw maar aller
eerst door hetgeen in het gebouw
door de artisten wordt gepresteerd.
Amsterdam heeft eeuwen geleden een
bijzc nder populaire Opera gekend,
die gevestigd was in Buiksloot!
Nu de beslissing is genomen, lijkt
het ons redelijk om de bezwaren, die
ook wij herhaalde malen tegen de Pijp-
opera kenbaar hebben gemaakt, te
laten rusten en architect Bijvoet de
kans te geven, te tonen wat de beste
theaterbouwer van Nederland in de
gegeven situatie kan verrichten. In
dit verband kan het troostrijk zijn te
weten, dat architect Bijvoet zelf de
eerste is geweest, die een verhuizing
van het Frederiksplein naar het RAI-
terrein heeft voorgesteld!
INTENTIE VOOR VANDAAG: Mogen
alle Anglikanen steeds meer bidden
en ijveren voor de eenheid.
INTENTIE VOOR MORGEN: Mogen alle
christenen der Reformatie steeds meer
bidden en ijveren voor de eenheid.
ALGEMENE INTENTIE: De eenheid van
alle christenen, zoals Christus die heeft
gewild.
later M. van Hövell tot
Westerflier s.j. ontving ons
met studentikoze zwier in
de chaos van zijn jongste ver
blijfplaats: het retraitehuis van
de Jezuïeten in Heeze. Alle boe
ken, die hem de afgelopen ja
ren hebben geholpen om, als
goed studentenmoderator, „van
alles iets" te weten, zijn in al
lerijl uit de verhuiskisten in het
wandrek geladen en het zal we
ken duren, eer hij alles weer
kan vinden. Heeze is zijn tijde
lijke standplaats geworden, om
dat hier het enige Jezuïetenhuis
staat, dat ruimte heeft voor hem
en zijn boeken. Hij wacht op
zijn volgende bestemming, die
mogelijk in het buitenlandse
missiewerk ligt; in dat geval zal
hij naar Beiroet gaan, waar de
Nederlandse Jezuieten het werk
van hun Franse collega's gaan
overnemen en waar hij zijn ta
lenkennis zou kunnen aanwen
den om scholieren en studenten
te helpen bij hun overschake
ling van Frans op Engels. Maar
hei is ook. mogelijk, dat hij, met
het oog op zijn 52 jaar en de
handicap, die hij van een auto
ongeluk in 1944 heeft overge
houden, een rustiger werkter
rein krijgt, nl. dat van de binnenlandse retraites.
De 52 jaar ziet men de blozende, tévendige Jezuïet overigens niet aan.
Blijkbaar heeft het Tilburgse studentenleven, dat hij bijna 13 jaar heeft
mee-geleefd, hem jong gehouden. Hij lijkt ons het type van de studenten-
moderator: vlot in de omgang, onderhoudend in een -nel van onderwerpen
wisselend gesprek, met een scherpe kijk op mensen en toestanden en een
open oog voor de problemen van de tijd; maar ook met nog iets van de
stijlvolle traditie van het ouderwetse studentenleven. Dat is in de jaren
van zijn moderatorschap wel grondig veranderd. ..Toen ik in 1947 in Til-
ourg kwam, was daar nog een echt gesloten, exclusieve stv.dentengemeen-
sc.hap, waarvan het corps de grote binding was. Nu zijn de studenten meer
verburgerlijkt maar in goede zin: meer sociaal bewogen en meer in contact
met de buitenwereld. Hun onderlinge band ligt nu minder in het corps dan
in de disputen en in persoonlijke vriendschappen. Dat maakt het werk van
de moderator wel moeilijker: vroeger kon je al veel leiding geven via de
senaat van het. corps; nu hangt bijna alles af van contacten met ieder per
soonlijk en is het voor één mens haast niet meer bij te houden, ook al om-
d.at met allerlei problemen geworsteld wordt, waar de student van vroeger
niet aan dacht."
Merkwaardig is, dat pater Van Hövell eigenlijk helemaal niet bestemd
was om moderator te worden: hij zou na zijn studies naar Rome gaan, naar
het Apostolaat des Gebeds en liet is de oorlog geweest, die hem daarvan
heeft teruggehouden.
Van jongs af sprak hij al vloeiend Frans: zijn moeder was een Franstalige
Belgische en omdat zijn ouders destijds van plan waren om van Nijmegen
naar België te verhuizen, ging hij als jongen naar het Athénée Royal in
Malmédy „een prachtige klassieke opleiding". Toen het plan niet door
ging, maakte hij het gymnasium af op het Canisiuscollege in zijn geboorte
stad. Daar rijpte het plan om Jezuïet te worden. Reeds van de philosophie
kwamen zijn eerste contacten met de studerende jeugd: in Aalst (België)
gaf hij les in Duits, aardrijkskunde en geschiedenis, waarbij hij bovendien
nog surveillant was. Na in Maastricht, theologie te hebben gestudeerd en
in 1938 priester te zijn gewijd, ging hij voor het derde jaar noviciaat naar
Drongen bij Gent. Vandaar vluchtte hij bij het uitbreken van de oorlog
met tien confraters naar Zuid-Frankrijk, waar hij bij het Apostolaat des
Gebeds in Toulouse en ouder de internationale schare vluchtelingen werkte.
Toen het hem niet lukte om Rome te bereiken, keerde hij naar Nederland
terug. Hij kwam toen in Nijmegen in het parochiewerk en in het verzet;
menigmaal droeg hij in die tijd in afgelegen boerderijen nachtmissen op
voor de onderduikers, die hij overdag vaak in hun schuilplaatsen ging
opzoeken. Na de bevrijding kreeg hij de geestelijke zorg over 11 000 poli
tieke gevangenen in Vught, waar hij twee jaar werkzaam was alvorens in
Tilburg studentenpastoor te worden. Daarnaast heeft hij de halve wereld
afgereisd voor de Pax Romana.
Op 29 januari zullen de studenten hem daar uitluiden Tegelijk wordt dan
zijn koperen jubileum als moderator nog gevierd. Na een plechtiae H Mis
die de jubilaris om elf uur zal opdragen in de Heuvelkerk volat om drié
uur een plechtige zitting waarbij hem o.a. het. ere-lidmaatschap van St
Afscheidsreceptie. aangeb°den' Na afl°°» Gr ™ri vijf tot zeven uur een
