Dagblad voor Schiedam en omstreken
e
M
Gaulle geeft generaal
assu zijn congé
Nieuwe inspectiereis van
president naar Algerije
Afgescheiden rebellen willen
Zuid-Molukken erkennen
L
oonaanpassing heeft niet
veel invloed op prijzen
Nieuwe dalingen te verwachten
Langdurig gesprek tussen
de paus en Adenauer
406 Afrikaanse mijnwerkers
ten dode opgeschreven
s
Gomulka dankt belangrijke
medewerker af
de B.V.D.
Koopt op tijd
uw zekerheid
Eisenhower ook
naar Siberië?
'ldië bestelt vijf
Friendships
Echtpaar gedood
in brandende auto
F okker-vliegtuig
in zee gestort
Dominee komt alleen gezinnen
van blanke slachtoffers troosten
Controle op
Hoge
temperaturen
"ATERDAG 23 JANUARI 1960
DE HAAS Reisbureau N.V.,
NATIONALE
LEVENSVERZEKERING-BANK
Van liichtreclamebedrijf
Minister De Pous tot Eerste Kamer
^*et ongerust over de
betalingsbalans
•Veerd door prijsverlagingen elders.
Ht„ antwoord op vragen uit de Eer-
Van'M erkent minister De Pous dat
'h||( 'n een systeem van vrijere Ioonvor-
'sq ("risverhogingen niet geheel zul-
'""Wen worden vermeden. De be
lt^ Srban meent echter, dat deze ze-
he,j voor het einde van dit jaar kun-
borden verwacht. Bovendien zal
SL elk geval waarbij een loonsty-
Vq als gevolg van de aanpassing bo-
<iq0 ''e produktiviteitsstijging uitgaat,
V "Tëkening in de prijzen worden
butaan.
S:
11 totaal nu orders
v°or 68 toestellen
Ernstige griepepidemie
in Lyon
Ongeluk bij Baarle-
Nassau
Tweede echtpaar met
een shock opgenomen
Piloot omgekomen
Ton schade door brand
in Alkmaarse garage
Twee monteurs gewond
In kolenmijn te Coalbrook
Verrassende vakantie 1960.
Volledig verzorgd,
13 en 20 dagen. Reeds vanaf f340.-.
De Haas organiseert
uitsluitend Spanje-reizen -
exclusief voor Nederland.
Speciale, zeer comfortabele eigen
autocars. 1e klas hotels.
1.0-Jarige ervaring in Spar.je.
Vraag uitvoerige folder aan
Terugkeer tot vóór oktober 1956?
Edward Ochab volgt
Morawski op
Het weer in Europa
Zon onder
nieuwe sc
amsche courant
(V;
j, an onze Parijse correspondent)
23 jan. Het belang: van
<ieq *ri)ks interne op het Elysée gehou-
«ej, ^°Pc°nferentie over Algerije
""wend, was er gisteren
over
liet
SeS|(!.s ^at generaal Massu, reeds uit
knip van bjjwoning van genoemde
te Aïfontie, van zijn bevelhebberspost
SCfü Siers is ontheven en niet naar Al-
Za' terugkeren. Hij zal aan het
tlp„ van het legercorps te Algiers wor-
"toJ'PSevolgd door generaal Crépin,
<ie jT'iteel operationaal adjunct van
jfcJ'Semeen bevelhebber in Algerije,
i balie. Zoals voor de hand
5 President De Gaulle minder dan
dl,Pe geweest van de, na bet
Jt'ii/btmakende interview in de Süd-
'tle - Zeitung, geënsceneerde ,,op-
ur"igs"-comedie en hij heeft aan de
v»ttp interview aan zijn adres ver-
K*ve appreciaties het enige gevolg ge-
Jand?' dat verenigbaar was met de
bij "baving van zijn eigen gezag. Of
darmee ook lucht verschaft heeft
JW Persoonlijke gevoelens van teleur-
b|j|j bg en woede is natuurlijk van zeer
*Vp| 'bstige aard al verdient het toch
een vermelding dat generaal Mas-
"Compagnon de la liberation" en
W'an generaal De Ganlles eerste
akkers, als een van de meest
k bochte bewonderaars van De Gaul-
0(> ds blijven gelden en dat het van
'fii a""e beetle dat hij vast ge-
bipwe als puntje bij paaltje moest ko-
Ce.op Massu's ook actieve trouw in-
«1
van „coup dur" staat te kunnen
i|(v ?n- De lezer zal zich de beslissen-
'vhtinggevende rol herinneren die
C'jsl Massu, aan het hoofd van zijn
v^dchutisten te Algiers in de opstand
jt<w 13 mei 19,58 heeft gespeeld. Van
ij .Zelf is de uitlating afkomstig dat
ii-'b die eerste dagen te Algiers zo
H^s' Vf'er de enige werkelijke
gaullist
V] verdwijnen van het Algerijnse to-
<U van de parachutisten-generaal van
lil {-"de mei opstand is in ieder geval
*eër S'ndeloze Algerijnse drama een
ülpp, kapitale episode en men kan
t%.n's met de grootste belangstelling
•W h naar wat er verder op zal kun-
Uit0 volgen. Generaal Massu gold als
Gffj fpopulair bij zijn ondergeschikte
^oren en bij de para's, zomede bij
R^^assa der Europese bevolking. Van
1ie ra»l Crépin, die hem opvolgt jen
^evenals Massu reeds one
der gj'streden heeft in het
onder De
het kamp
«Uurtje Fransen en die in Algerije met
te velde verscheidene operaties
nationalistische opstandelingen
aangevoerd, heet het dat hij zich
I-Aanzienlijk grotere afstand bevindt
g ,,de jonge officieren".
bevestiging van president De
den kan men ook aflezen uit het com-
cuniqué dat gisteren na afloop van de
conferentie over Algerije door het
Elysée werd verstrekt, bijzonderlijk uit
de passage die luidt als volgt: Frank-
rjjks politiek is zonder dubbelzinnighefd
op 16 september 1959 door generaal De
Gaulle vastgelegd, zij werd aangeno
men door de regering en goedgekeurd
door het parlement. Deze politiek heeft
essentieel tot doel na de pacificatie qn
een daarop volgende noodzakelijke peri
ode van ordening en herstel, 'de vrije
keuze der Algerijnen te verzekeren, eni
ge uitweg uit deze lange crisis die
Frankrijk waardig is". Het communi
qué vervolgt dan dat men, goed be
grijpen moet dat van deze beslissing niet
zal worden afgeweken, al ziet men in
deze passus ingelast dat deze beslissing
door politieke onderhandeling „zichzelf
zou verloochenen". Met deze politieke
onderhandelingen worden uiteraard
onderhandelingen bedoeld met de op
standelingenleiding, anders dan over
de voorwaarden van een eventueel mi
litair bestand. Ook dat blijft in de op
16 september uitgestippelde beleidslijn,
maar de herhaling ervan, na de con
ferentie met de verantwoordelijke lei
ders, beoogt ongetwijfeld de te dien aan
zien door het leger en de Europese be
volking niettemin gekoesterde argwaan
weg te nemen. Voor kalmerend effect
bedoeld is in het communiqué voorts ze
ker ook de passage die verklaart dat
„de regering zich onverwijld zal bezig
houden met de maatregelen noodzake
lijk voor de vastlegging van gerecht-
lijke uitzonderingsprocedures aange
past aan de omstandigheden, die hem
versnelde repressie vragen van de aan
slagen van het terrorisme".
Voor het overige gewaagt het com
muniqué voornamelijk van de in de
loop van 1959 behaalde „onmiskenba
re resultaten" op het gebied der pacifi
catie, der economische ontwikkeling
en van de sociale vooruitgang en eman
cipatie der Mohammedaanse bevol
king.- En het communiqué stelt in uit
zicht dat in de loop van 1960 deze taak
met kracht zal worden voortgezet.
Tenslotte is meegedeeld, dat generaal
De Gaulle zich op 5 februari voor een
inspectiereis van verscheidene dagen
andermaal naar Algerije zal begeven.
Vandaag eerst zal president De Gaul
le generaal Massu in audiëntie ontvan
gen, naar verluidt zal het van het ver
loop van dit onderhoud afhangen in wel
ke nieuwe functie generaal Massu zal
worden benoemd.
MOSKOU. 23 jan. (U.P.I.) Van
officiële zijde alhier is vernomen dat
president Eisenhower van de Verenig
de Staten tijdens zijn bezoek aan de
Sovjet-Unie, van 10 tot 19 juni, wellicht
ook een bezoek aan een of andere stad
in Siberië zal brengen. De Amerikaanse
vice-president Nixon, die vorig jaar een
bezoek aan de Sovjet-Unie bracht, kreeg
geen toestemming enkele dagen in Si
berië te blijven. Hoewel het reispro
gramma van Eisenhower door de Sov
jet-Unie nog niet definitief is opgesteld
staat nu reeds vast dat hi.i ten minste
eenmaal voor radio en televisie zal
v.erschijnen.
es wil om zijn gezag te doen gel-
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 22 jan. Gisteren heb
ben de leiders van de Permcsta, in het
buitenland een organisatie die vroeger
deel uitmaakte van de verzetsbewegin
gen op Sumatra en Celebes tegen de In
donesische regering, en de politieke lei
ders van de Republiek der Zuid-Moluk-
ken (R.M.S.) een belangrijke bespre
king gehad. Daarbij is duidelijk geble
ken. dat het in het voornemen ligt van
de Permesta-leiding zo spoedig mogelijk
te. komen tot de proclamatie van een
souvereine en onafhankelijke republiek
op Noord-Cclebcs. Verder is gebleken,
dat de Permesta bereid is de R.M.S.
als een souvereine en onafhankelijke re
publiek te erkennen, zodra zij z.elf de,
stap tot haar eigen proclamatie heeft
gedaan. Aldus blijkt uit het politieke
manifest, dat het hoofd van de politie
ke missie van de R.M.S., ir. J. A. Ma-
v. 'Van onze Haagse redactie)
'W- HAAG, 23 jan. De prijsver-
ti|)|||n£en, die na verloop van tijd zullen
k6|1 eden wanneer in de bedrijfstak-
die bij de vrijere loonvorming z.ijn
Tgebleven", een zekere „aanpas-
>4 van de lonen geschiedt, zullen
jn --
<ln '-"stak wordt in deze gevallen in
beroiro..
t>p
een deel moeten worden gecom-
ft,
,*taan. Ook de rentabiliteit van de
^(stak
Tekeningen betrokken
Pijsa n de laatste tijd aangekondigde
*%St)alingen zullen in de naaste toe-
1 hog door andere worden gevolgd.
l'diï'P'HOC, 23 jan. De „Indian
l"h(j Corporation", heeft te New
,.„een contract getekend met I'ok-
'9s"°^_d6 levering van vijf „Friend-
v'labn~ evehs heeft de Indiase maat-
'If tQyl, een optie verkregen op nog
lq Melleji van hetzelfde type.
iq aff?elopen vier maanden hebben
a atsphaa' v'er nationale luchtvaart-
ij. PPiien besloten Friendships
rj van ,Scdaffen. Thans zijn in totaal
toestellen besteld, waarvan
'ddels dertig zijn afgeleverd.
Het ministerie van EconomiSchè Zaken
wordt steeds gewaarschuwd wanneer er
loonvoorstellen bij het college, van rijks
bemiddelaars aanhangig worden ge
maakt, die boven het nationaal gemid
delde uitgaan.
Voor 1960 zijn de economische voor
uitzichten gunstig, zo blijkt uit het ant
woord van minister De Pous. Hoewel
het conjuncluurverloop nauwkeurig
moet worden gevolgd, is er nog geen re
den om de ontwikkeling thans reeds af
te remmen. De achteruitgang van net
overschot op de betalingsbalans (voor
1960 geraamd op één miljard gulden)
is evenmin reden tot ongerustheid. Op
de eerste plaats is deze achteruitgang
versterkt door enkele bijzondere om
standigheden zoals het investeringspro
gramma van de KLM. Zonder deze fac
toren zou de achteruitgang ongeveer
700,- miljoen zijn. De bewindsman ver
wacht ook niet dat het saldo in hetzelfde
tempo verder zal teruglopen. Tenslotte
ligt het ook na de teruggang in 1960
nog boven het peil dat op langere ter
mijn normaal en wenselijk moet wor
den geacht.
West-Brabant
De problemen van de werkgelegen
heid in westelijk Noord-Brabant wor
den naar het oordeel van drs. De Pous
met opgelost door aanwijzing van dit ge
bied als „probleemgebied". Reeds thans
is liet voor werkgevers in Etten moei
lijk 0111 geschikt personeel aan te trek
ken. Naar het verschijnsel van de
„pendel" zal een diepgaand onderzoek
worden ingesteld. Hierin spelen vele
factoren, waaronder financiële, een rol.
De industrialisatie in 'West-Brabant is
volgens de bewindsman het meest ge
diend met verbetering van de z.g.n.
„infrastructuur" en met name van de
verbindingen. Hieraan wordt dan ook
in versneld tempo gewerkt. Verder is
de minister bereid om in bepaalde ge
vallen de subsidiën in de kosten van
gemeentelijke industrieterreinen, zoals
dat o.a. in Bergen op Zoom reeds is
geschied.
LYON, 23 jan. CA.F.P.)' Een ern
stige griepepidemie Alhier heeft reeds
enkele dodèn geëist. Aangezien vijftien
procent van het ziekenhuispersoneel ook
ziek is, heeft men de nulp ingeroepen
van verpleegsters van het Rode Kruis.
Van sommige bedrijven en diensten is
de helft van het personeel uitgescha
keld. j
nusania, vanmiddag tjjdens een persoon
ferentie in Den Haag heeft voorgelezen.
De Permesta voelde zich oorspronke
lijk een onderdeel van de PRRI, de In
donesische revolutionaire regering, die
begin 1958 onder leiding van Sjafruddin
gevormd is. De PRRI erkent de RMS
echter niet, aldus de heer Manusama,
die meent, dat nu de Permesta zich van
de PRRI gedistancieerd heeft, het ka
binet van Sjafruddin hervormd zal wor
den. De R.M.S.-leider zei voorts dat dé
vertegenwoordiging van de republiek de
Zuid-Molukken in nais land voorstander
is van overbrenging van een groep
Keiezen naar Nieuw-Guinea, als de Pa
poea's daar akkoord mee gaan. „Wjj
zouden de uitzending van déze groep
Ambonezen echter afwijzen, als de
autochtone bevolking van Nieuw Guinea
daar bezwaren tegen heeft."
A R.-rapport over Ambon
Onder de titel „Het vraagstuk van de
Republiek der Zuid-Molukken en de Am
bonezen" heeft een commissie van de
anti-revolutionaire partij een rapport uit
gebracht aan het centraal comité van
A.R. Kiesverenigingen. Ook al zou aan
genomen moeten worden dat aan de pro
clamatie van de R.M.S. formeel-juridL
sche gebreken kleven, hebben toch de
Ambonezen rechtmatig van hun recht
op zelfbeschikking gebruik gemaakt, al
dus een der conclusies. Het oprollen
van de deelstaten door de Republiek In
donesië moet gezien worden als de
schending van één van de belangrijkste
voorwaarden, waarop de R.T.C.-over
eenkomst tot stand gekomen was. Daar
uit o.m. vloeit voort, dat de uitroeping
van de republiek der Zuid-Molukken, on
afhankelijk van de vraag of deze uitroe
ping formeel legaal mocht heten, een
daad van billijke zelfverdediging was.
Het is te betreuren dat de Nederlandse
regering zich van daadwerkelijke zowel
als van morele steun heeft onthouden.
Binnen de grenzen der actuele politie
ke situatie behoort Nederland vertegen
woordigers van de R.M.S. in de gelegen
heid te stellen hun politieke idealen te
behartigen en de realisering daarvan na
te streven voorzover de redelijkheid en
de wijsheid dat toestaan, zo vervolgt het
rapport. De Nederlandse regering moet
doordrongen worden van het onrecht,
dat Ambon is aangedaan, daaruit con
cluderend, dat het mogelijkie in het werk
rqoet worden gesteld om dit onrecht te
redresseren. De commissie acht het on
juist dat de Ambonezen nog steeds als
van Indonesische nationaliteit worden
beschouwd.
BAARLE-NASSAU, 22 jan. Een
echtpaar uit Rotterdam is vanavond om
het leven gekomen bij een auto-ongeluk
op de Turnhoutseweg. De slachtoffers
zijn de 51-jarige heer Van der Bruggen
en zijn echtgenote. Een weede echtpaar
uit de Maasstad, dat in de auto zat, is
met shock opgenomen in het ziekenhuis
te Tilburg.
De auto, waarmee de twee echtparen
terugkwamen uit België, is geslipt, tegen
een boom gebotst en daarna in brand
gevlogen. Omwonenden hebben het vuur
geblust en de slachtoffers uit het wrak
bevrijd.
Paus Joannes in gesprek met bondskanselier Adenauer (links). In het midden
ziet men de tolk.
(Van onze Romeinss' correspondent)
ROME, 23 jan. Nadat de Westduit-
se bondskanselier Konrad Adenauer in
de afgelopen twee dagen op onofficiële
wijze reeds besprekingen niet de Ita
liaanse staatspresident en met leden
van de regering had gehad, is hij gis
teren om elf uur in plechtige audiëntie
door Paus Joannes XXIII ontvangen.
Het gevolg van de Duitse premier be
stond uit de federale minister van bui
tenlandse zaken, Heinrich von Brenta-
no, de ambassadeur bij de H. Stoel en
dertien andere personen. Bij het gevolg
voegde zich noK de zoon van de kan
selier, de wereldheer Paul Adenauer.
Het gezelschap was met auto's uit Va
ticaanstad afgehaald. Adenauer werd
met de gebruikelijke eerbewijzen ont
vangen in het Hof van St. Damasus. In
de Sala Clementina stonden de studen
ten van het Germanicum met hun ka
rakteristieke rode togen en leden van
de Duitse kolonie te Rome.
Paus Joannes XXIlr ontving de bonds
kanselier in zqn privé-bibliotheek, het
gevolg wachtte in kloine troonzaal.
Het onderhoud, waaraan ten dele ook
minister Von Brentano deelnam en
waarbij mgr. Wüstenberg van de Staats-
secretarie aJs tolk optiad, duurde veer
tig minuten, hetgeen nagenoeg twee
maal zolang was als bi) gelijksoortige
audiënties. Nadat het gevolg aan de H.
Vader was voorgesteld hield deze een
toespraak in de Italiaanse taal. De Paus
releveerde onder ander" de goede ver
houding tussen de bo- dstcpubliek en de
H. Stoel en formuleerde zijn beste wen
sen voor het Duitse volk. Na de wisse
ling van geschemcen en na een alge
meen onderhoud, waarbij de paus her
innerde aan het werk der Parijse nun
tiatuur voor de Duitse krijgsgevange
nen in Frankrijk, bracht Adenauer met
zijn gevolg een bezoek aan de kardinaal
staatssecretaris, waarna hij de Vaticaan
se basiliek bezocht en het graf van
Paus Pius XII. Terstond nadat dr. Aden
auer in zijn Romeinse verblijf was te
ruggekeerd, bracht de kardinaal-staats
secretaris, Tardini, vergezeld van mgr.
Deil'Acqua van de staatssecretarie de
Bondskanselier een tegenbezoek.
B;j het bezoek, dat Adenauer aan
president Gronchi heeft gebracht en
dat twee uren duurde, is gesproken
over de gehele Duitse kwestie waaronder
het probleem Berlijn. Adenauer heeft
ook reeds premier Segni ontmoet en
wel in het privé-appartement in Rome
van deze laatste. Ook hier duurden de
besprekingen twee uren. De Ameri
kaanse kardinaal Münch, die tot voor
kort nuntius in Duitsland was, zocht de
bondskanselier in zijn hotel op. Heden
beginnen de officiële gesprekken met
het Italiaanse staatshoofd, met de mi-
nister-president en de minister van bui
tenlandse zaken. Adenauer zal maandag
Ronje weer verlaten.
SCHIPHOL, 23 jan. In het Kanaal,
ongeveer vijf mijl ten zuiden van het
lichtschip Goodwin, is gistermiddag -.en
tweemotorige Fokker S 11 van het lucht-
reclamebedrijf uit Maastricht neerge
stort, De machine steeg 's ochtends om
11 uur van het vliegveld Beek op voor
een vlucht naar Londen, maar is daar niet
aangekomen. Aan de stuurknuppel zat de
23-jarige B. Klejjn uit Gouda. De direc
teur van het bedrijf, de heer Smeets,
die in Dover verblijft, gaf toe, dat een
van zijn toestellen wordt vermist. Al
leen de piloot was aan boord.
Het eerste bericht van het ongeluk
kwam van de tanker „Sajona", die
door het Nauw van Calais voer. De red
dingsboten van Walmer en Dover voe
ren uit naar de plaats van de ramp.
Ook een helikopter nam deel aan de
opsporingswerkzaamheden.
Men vond wrakstukken, een zitkus
sen en handschoenen van de vlieger.
Toen de duisternis op zee volkomen
was is het zoeken gestaakt.
ALKMAAR, 22 jan. Doordat een
slang afsprong van een butagasfles en
daarna n brand vloog, ontstond van
daag brand in de garage van het ex
peditiebedrijf „Stad Alkmaar" aan het
Zeglis. Het vuur vond gretig voedsel
in een partij autobanden, waardoor ■'e
brand gepaard ging met een hevige
rookontwikkeling. Twee monteurs lie
pen vrij ernstige brandwonden op. De
schade wordt op een ton geraamd. Iet
bedrijf is verzekerd. De belendende
percelen liepen veel waterschade op.
COALBROOK, 23 jan. (U.P.I.)
Hoewel de kans uiterst gering schijnt
dat de 406 Zuidafrikaanse mijnwerkers,
die te Coalbrook door een instorting
zijn opgesloten, kunnen worden gered,
worden de reddingspogingen koortsach
tig voortgezet. De mannen werden don-
Advertentie
Postbus 39, VEENENDAAL.
Verenigde Naties. Frankrijk heeft
de Veiligheidsraad verzocht de Alge
mene Vergadering van de V.N. aan
te bevelen Kameroen toe t.e laten
als lid van de volkerenorganisatie. De
Veiligheidsraad zal waarschijnlijk dins
dag bijeenkomen om dit verzoek, dat
vervat is in een ontwerpresolutie, te
bespreken. (A.F.P.)
(Van een redacteur)
AMSTERDAM, 23 jan. jn War
schau is de officiële bevestiging gege
ven van een wjjziging in de leiding
van de Poolse communistische party,
die al eind oktober van het afgelopen
jaar door Westelijke correspondenten
is gemeld. Jerzy Morawski is ontheven
van zijn functies in het secretariaat
van het centraal partijcomité en „op
zijn eigen verzoek" ontslagen als lid
van het partypresidium (politbüro). Als
lid van het secretariaat wordt hjj op
gevolgd door Edward Oehab. Volgens
sommige waarnemers is deze mutatie
in zekere zin een terugkeer tot voor
oktober 1956.
De 40-jarige Morawski was e«n van
de jongste en in Polen meest bekende
medewerkers van Gomulka. Men zegt
van hem, dat hy een overtuigd voor
stander was van een liberaal beleid op
economisch en politiek gebied. In zijn
eigen ressort, dat van de pers en de
propaganda, heeft h(j getracht zijn
denkbeelden te verwerkelijken, dl ging
dat altijd op een onmiskenbaar com
munistische manier.
De hoge posten, waarvan hij thans is
ontheven, werden hem toevertrouwd op
21 oktober 1956, toen ook Gomulka weer
partijleider werd. Tevoren was Moraw
ski ontslagen als hoofdredacteur van
Trybuna Ludu, omdat hij openlijk de
Russische stelling had bestreden, dat
de onlusten in Poznan het werk zouden
zijn geweest van buitenlandse agenten.
In oktober heeft hij om zijn ontslag
als lid van het politbüro gevraagd, om
dat hy het niet eens was met de terug
keer van neo-stalinisten als Szyr, To-
karski en Gede in het bestuur van par
ty en land. Hij is 20 november jl. be
noemd tot vice-voorzitter van de Con-
troleraad, een betrekkeiyk geringe
staatspost.
Zijn opvolger, Edward Oehab, was
eerste secretaris van de Poolse com
munistische partij voordat Gomulka
aan het bewind kwam. De onlusten van
Poznan hadden plaats toen hij party
leider was. Hij heeft actief bijgedragen
tot de benoeming van zijn opvolger en
Gomulka is hem daarvoor steeds dank
baar gebleven. Ochab is steeds lid ge
bleven van het politbüro en tot 27 ok
tober jl. was hij bovendien minister
van landbouw. Hij is nu praktisch de
plaatsvervanger van Gomulka gewor
den.
derdagmiddag 18.30 uur Nederlandse
tijd door een instorting op 200 meter
diepte opgesloten. Aanvankelijk maak
te de directie van de onderneming be
kend, dat 506 personen zijn opgesloten,
van wie 500 Afrikanen. Later werd mee
gedeeld dat 400 Afrikanen zich in de
afgesloten gangen zouden bevinden.
Een woordvoerder van de directie zei
-gistermiddag openlijk te vrezen dat al
len zijn omgekomen. „Er is ongeveér
8.000 ton steenkool en steen tussen de
ingeslotenen en de reddingsploegen. Ik
weet niet hoe iemand dat lang kan
overleven". Het staat vrijwel vast dat
de luchttoevoer tot de gang waar de
mannen zich bevinden door de instor
ting is afgesloten en dat zich giftig en
brandbaar mijngas (methaan) in de
gang heeft verzameld.
Men wil thans een gat van 200 me
ter diep boren, rechtstreeks naar de
gang, opdat de mannen lucht, water en
mogelijk voedsel kunnen krijgen. Hier
voor wordt speciaal boorgereedschap
opgesteld. Geboord zal worden op onge
veer anderhalve kilometer van de
schacht. De mijndirectie doet bijzonder
geheimzinnig. Men wilde zelfs niet be
vestigen of ontkennen dat reeds is be
gonnen met het boren van een gat
naar de gang. Bovendien heeft de di
rectie verwarring geschapen door 24
uur na de ramp te verklaren dat geen
5Ó0 maar 400 Afrikanen zijn opgeslo
ten. In antwoord op vragen hoe men
tot deze tweede opgave was gekomen,
verklaarde een functionaris van de
Zuidafrikaanse Kamer voor Mijnbouw,
dat na een „zoi-gvuldiger onderzoek"
bleek, dat 400 kaarten worden vermist.
In Coalbrook zelf echter circuleren hard
nekkige geruchten dat 500 Afrikaanse
mijnwerkers hun kaarten die zij
meenemen wanneer zij ondergronds
gaan niet hebben ingeleverd.
Naar in Coalbrook voorts verluidt
weigerde een aantal Afrikaanse mijn-
w-rkers gistermiddag af te daien na
dat bekend was geworden dat 200 man
tengevolge van een instorting korte tijd
opgesloten waren geweest. Tien stakers
zouden in de mijngevangenis zijn ge
worpen. Dit bericht kon vooralsnog niet
worden bevestigd.
Gistermiddag heeft dominee John Tay
lor, uit het naburige Sasolburg, een
bezoek gebracht aan Coalbrook. Hij zei
te zijn gekomen om de gezinnen van
de zes Europeanen die zijn opgesloten
te troosten. De dominee verklaarde dat
het niet zijn verantwoordelijkheid was
om de familie van de ingesloten Afri
kaanse mijnwerkers te bemoedigen. De
Afrikanen hebben een zendeling die met
hun zielzorg is belast, aldus dominee
Taylor. Hij wist niet of deze zendeling
zich momenteel in Coalbrook bevindt.
Over de Binnenlandse Veiligheids-
Dienst (BVD) zijn deze week in de
Eerste Kamer enige kritische opmer
kingen gevallen. Dat kan nooit kwaad.
Wie het indrukwekkende gebouw van
deze dienst in Den Haag passeert,
vraagt zich onwillekeurig af met welk
geheim inlichtingenwerk men daar al
lemaal achter die honderden vensters
bezig is. En wellicht bekruipt dezelf
de voorbijganger zelfs de wantrPu-
wige gedachte, dat de omvang van
de geheime werkzaamheden wel eens
bevorderd zou kunnen worden door
de omvang van het gebouw, dat men
er voor heeft neergezet. Het onaan
gename in deze materie is uiteraard,
dat een openbare behandeling van de
activiteiten onmogelijk is zonder het
werk van de dienst illusoir te ma
ken. In een democratie is achterdocht
dan een natuurlijke reactie. Natuur
lijk zijn er met veel zorg waarborgen
geschapen om misstanden of fouten
te voorkomen en het feit, dat de
BVD in dienst staat van een democra
tische rechtsstaat en niet van een to
talitair regime, is op zichzelf reeds
de voornaamste waarborg tegen on
gezonde uitwassen. Maar dat neemt
niet weg, dat de doeltreffendste me
thode om alle geschapen waarborgen
tegen verslapping te behoeden, name
lijk de openbaarheid, met tegenzin
gemist wordt. Daarom is het dan ook
bijzonder nuttig, dat de Eerste Ka
mer weer eens in het openbaar de
aandacht op die moeilijkheid vestigt.
Het parlement is overigens niet ge
heel zonder contrólemogelijkheid. Er
is de, vaste commissie voor de BVD
uit de Tweede Kamer, waarin de
fractievoorzitters der vijf grootste
partijen zitting hebben, en die een
onbeperkt informatierecht heeft. Maar
ook het werk van deze commissie
speelt zich niet in het openbaar af
en het is bovendien de vraag of deze
commissie, hoe belangrijk ook, in staat
is tot effectieve controle op de be
vindingen, waartoe de BVD omtrent
personen of zaken is gekomen.
Uit de senaat nu zijn enige sug
gesties gekomen, van de kant van de
AR-senator Diepenhorst en zijn socia
listische collega In 't Veld, om de
controle op de door de BVD verstrek
te etikettering van politieke betrouw
baarheid, waarmee bij sollicitaties
voor de overheidsdienst of voor be
paalde de veiligheid van de staat ra
kende posten in het bedrijfsleven re
kening wordt gehouden, nog meer te
versterken. Die gedachte heeft onze
instemming, al lijken ons de nadere
uitwerkingen ervan niet allemaal rea
liseerbaar. Het voorstel, bijvoorbeeld,
van de heer In 't Veld om de minis
ters persoonlijk de beoordeling van
de gegevens der BVD inzake sol
licitanten op te dragen, komt ons
slechts als een theoretische verbete
ring voor en als een overdreven be
lasting voor de bewindslieden. De eis
om de betrokkenen op de hoogte te
brengen van het over hen door de
BVD uitgebrachte oordeel, bevredigt
ongetwijfeld het billijkheidsgevoel,
dat verlangt, dat de beschuldigde zich
moet kunnen verweren. Maar ander
zijds zijn er situaties denkbaar, waar
in openbaarmaking van het BVD-ad-
vies aan de betrokkene het staats-
veiligheidswerk nodeloos en oneven
redig bemoeilijkt. Het is hier ondoen
lijk één algemene gedragsregel te be
palen voor een diversiteit van geval
len, welke allerlei graden van staats-
gevaarlijkheid omvatten.
De geopperde denkbeelden verdie
nen intussen serieuze, aandacht Wij
zijn benieuwd naar h°t antwoorddat
minister Toxopeus dinsdag zal geven.
(Van onze weerkundige medewerker)
AMSTERDAM, 23 jan. Nadat wij
vorige week voor de zondag opnieuw
vorst aankondigden, zqn nu hoge tem
peraturen tydens het weekend te ver
wachten. Boven Zuid-Europa ligt een ho-
gedrukgebied en van de Oceaan trek
ken de depressies langs Schotland naar
het noordoosten. Hiertussen door staat
een krachtige zuidwestelijke lucht
stroom, waarmee zachte en vochtige
oeéaanluoht wordt aangevoerd. Hierin
komen temperaturen van 10 - 13 gr. C.
voor, hetgeen voor januari hoog is.
Een zwak storingsfront kan komende
nacht en morgenochtend ons land pas
seren en hier en daar een weinig regen
brengen, gevolgd door opklaringen. De
vorst is geheel naar Scandinavië ver
dreven en zal de eerstkomende dagen
geen kans krijgen naar West-Europa te
rug te komen, zodat wij een periode van
zacht en licht onbestendig winterweer
tegemoet gaan.
max. min. neersi.
Advertentie
Zon op
Station Weer
temp
temp
afgei.
gisteren
24 uur
Den Heidei
geheel bew.
10
9
4.8
Ypenburg
zwaar bew.
10
9
0.2
Vltssingen
zwaar bew.
9
8
0
Eelde
geheel bew.
10
8
0.3
De BiJt
zwaar bew.
11
8
0
Twente
geheel bew.
10
9
0.3
Eindhoven
half bew.
11
9
0
Zd.-Limburg geheel bew.
10
9
0
Stockholm
regen
-0
-0
2
Oslo
sneeuw
-2
-2
9
Kopenhagen
geh. bew.
1
1
2
Londen
regen
-4
9
2
Amsterdam
zwaar bew.
11
8
0.3
Brussel
zwaar bew.
11
9
0
Luxemburg
mist
7
-0
0.3
Parijs
zwaar bew.
14
9
0
Nice
geh. bew.
15
8
0
Be.jyn
mist
2
1
1
Frankfort
mist
8
1
2
München
mist
6
-5
1
Zurich
mist
4
-1
0
Genéve
mist.
4
-1
0
Wenen
geheel bew.
2
-3
0
Rome
geheel bew.
15
7
0
Madrid
mist
5
2
0
Mallorca
zwaar bew.
20
4
0
9
