OASE VAN VREDE EN VROOMHFJD
De Athos duizend jaar uitsluitend
door monniken bewoond
Suggestief beeld in prachtige jubileumuitgave
De toekomst op het spel
Op de PLANKEN
Lachen en.... lachen!
Tekort aan bnspersoneel bij Citosa
Onmetelijk museum van
Byzantijnse Middeleeuwen
GEESTELIJKEN
VEROORDEELD
Onderwereldfiguur
in Londen tijdens
overval gedood
Minister Korthals beantwoordt
schriftelijke vragen
Slachtoffers van kolen
dampvergiftiging
Hoe daar tegenover te
staan?
MAANDAG 8 FEBRUARI 1960
WRAAKOEFENING?
Een bejaarde dame overleden
(Van onze correspondent)
„Maar waarom mogen wij niet simpel lachen? Iets anders verlangen
wij niet! Wij vragen niet om toneel; wij vragen alleen maar te kunnen
lachen. Wij willen een moment bevrijd worden van onze dagelijkse
zorgen. Het lachen doet oiis alles vergeten, maakt ons beter. En of
dit nu gebeurt door middel van toneel of wat dan ook, dat kan ons
niet schelen, als het maar gebeurt en als men maar goed weet, dat
het ons niet om dat toneel of wat dan ook te doen is, maar alleen
om het resultaat: lachen, lachen!!"
Hans
van
Berven
door
JOSEPH ALSOP
Oorzaken personeelstekort
De Paasprocessie met de beroemde ikoon
Karjés.
„Axion es tin" uit het Protaton in i Een "fotomontage uit het bijzonder fraaie boek: zonlicht over het kloostertn
I de gewelven, in ordelijke rijen de resten van overleden monniken.
BELGRADO, 8 februari (Reuter).
Na een proces van een week zijn van
daag: te Osjjek in Kroatië acht priesters
en seminaristen veroordeeld tot gevan
genisstraffen. Zij werden beschuldigd
dat zij van het seminarie te Djakovo
„een broeinest van staatsvijandige
activiteit" hadden gemaakt. De voor
naamste verdachte, de 45-jarige prof.
Ciril Kos, kreeg zeven jaar.
Een week geleden werden 14 Kroaten.
onder wie een pater Franciscaan te
Zagreb veroordeeld tot gevangenisstraf
fen van maximaal 15 jaar wegens staats
gevaarlijke activiteit. In katholieke krin
gen te Belgrado is men nogal verwon
derd over de nadruk, die tijdens de pro
cessen op de activiteit van de Kerk is ge
legd, daar Tito en de zijnen kortgeleden
in het openbaar te kennen hebben gege
ven, dat zij betere betrekkingen met de
Kerk willen, aldus meldt Reuter.
Sinds een kleine honderd jaar is
er een haast onafzienbare rij van
boeken over de Athos versche
nen en iedereen kent nu, minstens
van naam, dat merkwaardige schier
eiland in de Egeïsche Zee, dat sinds
duizend jaren en meer uitsluitend
door monniken bewoond wordt en
dat de stormen der eeuwen nauwe
lijks beroerd hebben.
Een buitenstaander zal zich mis
schien afvragen waarom telkens weer
nieuwe schrijvers zich geroepen voelen
om hun indrukken over „de Heilige
Berg" vast te leggen en in het licht
te geven.
Doch wie eenmaal persoonlijk dat
monnikenland mocht betreden en in de
ban geraakte van zijn ongerepte na
tuurschoon, van zijn even eerbiedwaar
dige als belangwekkende kloosters, van
zijn schamele kluizen en hutten, in het
groen verscholen of als adelaarsnesten
op de steile rotsen gebouwd: wie in het
mystieke halfdonker van de rijkbe-
schilderde kerken en kapellen de lange,
plechtige diensten mocht bijwonen en
spreken met de stil-glimlachende mon
niken of de vergeestelijkte kluizenaars;
hij begrijpt waarom telkens weer
nieuwe Athosbezoekers daar een rijke
Inspiratie vinden en zich gedrongen
voelen om te spreken over die wondere
monnikenwereld, die als een oase van
vrede en vroomheid en tegelijk als een
onmetelijk groot en rijk museum van
de Byzantijnse Middeleeuwen onge
stoord is blijven liggen temidden van
een woelige en steeds wisselende we
reld.
Onder de talrijke werken over de
Athos vindt men er overigens van aller
lei soort en gehalte vanaf de vluchtige,
soms spottende aantekeningen van
oppervlakkige toeristen of nieuwsgieri
gen tot aan de ernstige, streng-weten-
schappelijke verhandelingen van ge
leerden en deskundigen op velerlei ge
bied. Sinds jaren is er ook gretig ge
fotografeerd op de Athos en verschil
lende werken bevatten een keur van
prachtige illustraties over ,,de Heilige
Berg", zoals de Athos door de Grieken
genoemd wordt.
Ditmaal hebben twee benedictijnen
van Maria-Laach een poging ge
daan om hun visie op de Athos vast
te leggen en hun boek is ongetwijfeld
het mooiste boek over het monniken
eiland, dat tot nu toe verscheen
Vooral vanwege de overvloed van
schitterende, gekleurde platen (en
ook zwart-witte), die een suggestief
en tevens getrouw beeld geven, zowel
van de paradijselijke natuur daar
ginds als van de schilderachtige
kloosters en kluizen, van karakteris
tieke monnikentypen en heilige iko-
nen, van oude, kostbare handschrif
ten en diverse kunstschatten, verder
ook van de liturgische diensten. De
ze laatste had men tot nu toe eigen
lijk nog nooit kunnen fotograferen,
omdat de monniken dit niet toeston
den. Doch vanwege het duizendjarig
Athosjubileum (1961/1963; in 1961/'63
werd het eerste klooster op de Athos
gebouwd) kreeg p. Chrys. Dahm
zeer ruime bevoegdheden, waar hij
met grote kundigheid van profiteer
de. Tijdens vier bezoeken maakte
hij niet minder dan 7000 opnamen!
Uit dit rijke fotomateriaal heeft hij
nu een keuze gemaakt van 81 ge
kleurde en 63 zwart-witte platen en
die in een bepaalde, harmonische
volgorde gerangschikt. Vooral de ge
kleurde reproducties zijn vaak fan
tastisch, zowel wat de foto's als wat
de kleurenweergave betreft, al heb
ben sommige vergrotingen iets aan
scherpte ingeboet. Het boek doorbla
derend is het of men persoonlijk een
bezoek aan de Athos bracht. Tussen
de platen door s taan verschillende
hoofdstukken, die in het kort allerlèi
interessante dingen vertellen over
oorsprong, betekenis en inrichting
van de monnikenrepubliek, over de
grote, zelfstandige kloosters, over
skiten en kluizenarijen, over ikonen
en ikonenschilders, over het paas
feest, de kerkzang, enz. enz.
Een geheel aparte bijzonderheid
vormt de grammofoonplaat, die aan
het boek is toegevoegd en die het de
lezer mogelijk maakt enkele Slavische
en Griekse kerkmelodieën te beluiste
ren, zoals die heden nog op de Athos
gezongen worden. Om technische re
denen werden de Slavische zangen ech
ter niet op de Athos-zelf maar in het
Herenigingsklooster van Chevetogne
(België) opgenomen.
Dit prachtige Athos-boek verschijnt
tegelijkertijd in het Duits, Engels,
Frans en Grieks, terwijl andere verta
lingen (vermoedelijk ook een Neder
landse) eerlang zullen volgen.
Wie belangstelling heeft voor de be
roemde monnikenberg, verzuime niet
zich dit zeldzaam fraaie album aan te
schaffen. Het is de Athos waardig!
DOM. ATH. VAN RUIJVEN
P. Chrysostomus Dahm: Athos,
berg der Verklarüng. Text von p.
Chrys. Dahm en p. Ludger Bernhard.
Burda-Verslag (Offenburg/Baden 1959)
in 4° 228 blz. (met 81 gekleurde en 63
zwart-witte afbeeldingen naar foto's
van de schrijver.
Een monnik tijdens een dienst met de
komwoschinion in de hand.
LONDEN, 8 febr. (U. P. I.) De 34-
jarige Selwyn Cooney, een bekende fi
guur uit de Londcnse onderwereld, is
zaterdag doodgeschoten. Zijn vriend
William Mabrose, 36 jaar en evenmin
een onbekende van de politie, raakte le
vensgevaarlijk gewond, toen enkele on
bekenden een overval pleegden op de
club waar beiden zich ophielden. De po
litie vermoedt dat er sprake is van een
wraakoefening, daar Cooney de afgelo
pen week reeds tweemaal door onder
wereldfiguren was afgeranseld. In het
ziekenhuis, waar Ambrose thans nog
voor zijn leven vecht, houdt de politie
een rechercheur en een stenograaf ge
reed, voor het geval dat de man weer
tot bewustzijn komt en spreken kan. Am
brose werd in de maag geschoten en
heeft een ingrijpende spoedoperatie on
dergaan.
De politie zoekt naar een blonde
vrouw, die de stervende Cooney in haar
armen hield toen hij de laatste adem
uitblies. Deze vrouw, die vermoedelijk
weet wie de overvallers zijn, is verdwe
nen, toen de politie in de club verscheen
en is sedertdien spoorloos. Scotland Yard
heeft in Londen reeds verschillende on
derwereldfiguren aan de tand gevoeld.
Zoals de gewoonte is wanneer een moord
is gepleegd verleent de onderwereld,
waar mogelijk, de politie alle medewer
king.
Gisteravond werden twee bejaarde, op
het Vingerling te Middelharnis. alleen
wonende dames door een familielid be
wusteloos in hun woonkamer aangetrof
fen. Men vermoedde aanvankelijk, dat
zij slachtoffers waren geworden van ont
snappend gas, maar bij nader onderzoek
bleek het kolendampvergiftiging te zijn.
De 90-jarige weduwe van Markenstijn
overleed spoedig. Haar zuster, de 85-ja-
rige mej. de Korte werd naar het zieken
huis te Dirksland vervoerd. Voor haar
leven wordt gevreesd.
De hoofdkerk van het klooster Pandeleimonos.
(Alle reproducties uit het boek „Athos").
Zo ongeveer als boven beschreven is.
kunnen wij gerust alle réacties samen
vatten, die geuit zijn naar aanleiding van
de boze kranten-recensies op de televi
sie-uitzending van een kolderstuk van Jo.
han Blaaser door de K.R.O.
De kranten en vele kijkers met deze
waren woedend over de uitzending.
Maar veel omvangrijker was het aantal
dat woedend was om deze woede!
Eindelijk heeft men eens kunnen la
chen; onbedaarlijk kunnen lachen en
heeft men zijn hersens niet in allerlei
kronkels behoeven te draaien, om het
voorgeschotelde enigszins met pijn te
kunnen volgen.
En de K.R.O. heeft al toegezegd, dat
hij met dergelijke uitzendingen zal door
gaan. De K.R.O. schijnt de behoefte aan
lachen aan te voelen.
Wij hebben al een keer geschreven
over deze uitzending door de K.R.O.,
maar het toen bekeken vanuit het stand
punt dat het hier een stuk betrof van het
amateurtoneelreperttoire. We hebben toen
geconstateerd, dat de uitzending geen re
clame voor ons betekende, omdat wij in
ons repertoire over veel betere echt hu
moristische blijspelen beschikken
Maar de reacties op dit stuk zijn ons
bezig blijven houden. We zijn er over blij
ven nadenken en hebben er vele gesprek
ken over gevoerd. Want het staat toch
wel als een paal boven water, dat bet
overgrote deel van ons volk dergelijke
kolderstukken ten zeerste apprecieert.
En dan» moet men toch wel tot de con
clusie komen, dat bet die mensen hele
maal n'et om toneel te doen is. Want
met toneel had dat stuk niets te maken.
Het is die mensen alleen maar te doen
om te lachen. De bevrijdende lach. He.
bleek uit hun reactifes. Het middel blijft
hun volkomen onverschillig. Als ze
maar kunnen lachen.
Dus eigenlijk moeten wij de groep kij
kers verdelen in degenen, die het toestel
aanzetten om van een toneelstuk te kun
nen genieten en degenen, die eens echt
naar hartelust willen lachen.
De eersten hebben al pauw weer de
knop teruggedraaid of hebben in stomme
verbazing vol ergernis toegekeken: de
anderen hebben eigenlijk eens gevonden,
waar ze zolang te vergeefs naar gezocht
hadden.
En nu gaat het erom, of dit verlangen
naar louter lachen iets minderwaardigs
is, ja of neen.
Natuurlijk niet Integendeel! Grijp de
kans, als je eens lachen kunt!
En dan kunnen wij ook best de woede
begrijpen van deze laatste mensen, om
de woede van de heren critici aangaande
deze uitzending.
Nu heeft men eens kunnen lachen en
nu schrijven de kranten dat 't een schan
de is een dergelijke uitzending.
Wij hebben zelfs stemmen kunnen be
luisteren, die beweerden, dat het tijd
wordt, dat de KRO onder curatele gesteld
wordt.
Hoe moeten wij amateurs nu tegen
over dit alles staan? Inderdaad, de mens
heeft ontzaglijk veel behoefte aan lachen.
Zomaar lachen zonder meer. Lachen
dat de tranen over je wangen biggelen.
Zo'n lach werkt bevrijdend. En dat heb
ben wij nodig. En dat geldt heus niet spe
ciaal voor deze tijd; dat zal heus wel altijd
zo geweest zijn.
En toch speelt het merendeel van de
amateurverenigingen het liefst zware to
neelstukken met een dramatische inslag.
Spelen deze gemakkelijker? Wij gelo
ven van wel. Of is dit een kenmerk van
onze tijd?
Wij voor ons menen, dat dit inderdaad
een kenmerk van onze tijd is. Het beroeps
speelt zwaarwichtige stukken, de radio
en de televisie geven ze te zien en te ho
ren'en wij doen al niet minder. En als
we eens een blijspel te zien krijgen, dan
is dit nog geladen van Problematiek
etc.
Is het dan niet heel voor de hand lig
gend, dat de meeste kijkers gebruld heb
ben van het lachen, toen zij eindelijk eens
:e.s om te lachen voorgeschoteld kregen?
Maar denk nu niet, dat als men het
grote volk iets voorschotelt, dat werke-
■ijk leuk is. waarom ook een mens
met geest lachen kan. dat het dan
minder lachen zou. Integendeel! Nu
lacht men eenvoudig bij gebrek aan wat
anders, omdat men zolang de gelegen
heid niet heeft gehad om eens te kunnen
lachen. Maar zet het eens een werkelijk
geestige 1 tucht voor vol, kostelijke vin
dingen (want de vondsten zijn het, die
het 'm moeten doen in een klucht, al
hoewel de tekst natuurlijk van even
groot belang is), maar dan lacht het
grote publiek met evenveel smaak. En
achteraf zijn ze bovendien nog bevre
digd. Want heus de grote massa heeft
gevoel voor echte humor En de lach
om echte humor werkt heel wat bevrij-
dender en stiraulerender dan de lach om
een aaneenschakeling van goedkope stu
piditeiten. In ieder geval werkt hij heel
wat verhevener, een mens meer waardig.
En tenslotte hebben wij (en de K.R.O.)
toch ook nog een opvoedende taak. Hoe
wel het natuurlijk heel wat gemakkelij
ker is, om stomme idiote stukken te vin
den en te brengen, dan stukken met wer
kelijk geestige humor. En dit laatste zal
de oorzaak wel geweest zijn van de uit
zending voor de televisie en eveneens de
oorzaak, dat wij wanneer we eens
werkelijk een lachstuk willen brengen
tot de opvoering van dergelijke goed
kope stukken overgaan. Succes hij voor
baat verzekerd.
..De mens heeft behoefte aan lachen.
Maar lachenen -lachen, zijn er twee.
Laten wij in ieder geval ons best doen,
dat ons „redelijk" publiek, om iets „re
delijks" lachen kan.
c>
WASHINGTON De regering
Eisenhower zet onze toekomst
op het spel door er van uit te
gaan, dat de Russen thans onmoge
lijk een aantal intercontinentale bal
listische projectielen kunnen bezitten
dat gelijk is aan de produktie-capa-
citeit gedurende tien maanden van de
fabriek, waar de Amerikaanse inter
continentale raket „Atlas" wordt ge
maakt.
Dit feit klinkt ongelofelijk als het
zo bondig wordt geformuleerd. Maar
desondanks is het een keihard feit.
De man die het het beste kan weten,
de uitstekende commandant van de
Amerikaanse strategische luchtmacht,
generaal Thomas Power, heeft bot
weg verklaard dat de Russen met
150 intercontinentale ballistische pro
jectielen èn de raketten yoor middel
grote afstanden waar zij er ruim
schoots genoeg van hebben, in staat
zijn het afschrikkingsvermogen van
de V.S. „volledig weg te vagen". De
fabriek waar de Amerikaanse „At
las" wordt gemaakt Is al geruime
tijd in staat vijftien intercontinentale
projectielen per maand te vervaar
digen,. indien men opdracht kreeg
met een drie-ploegenstelsel te gaan
werken.
dienaar, heeft zijn uiterste best ge
daan om de neiging de gegevens ver
keerd te interpreteren tegen te gaan.
Maar Dulles is van huis uit nu een
maal geen wapenfabrikant en hij
wordt dus niet geacht erover mee te
kunnen praten. Hij kan nauwelijks
iets meer in het midden brengen dan
uw verslaggever lange tijd geleden,
toen generaal Hoyt Vandenberg woe
dend volhield dat de „Russen onmo
gelijk meer dan zes straalmotoren per
maand kunnen produceren en dat
iedereen die iets anders beweert een
aartsleugenaar is".
De vroegere stafchef van de lucht
macht was zo uit zijn humeur om
dat Amerika op dat moment zelf niet
bij machte was meer dan zes straal
motoren per maand te produceren.
Achteraf bleek de Russische produk-
tie op dat tijdstip meer dan 200
straalmotoren per maand te bedra
gen.
Dit voorval wijst wellicht op de be
langrijkste oorzaak van de fouten,
Men heeft echter geen serieuze
noodmaatregelen getroffen om het
„wegvagen" van onze atomaire slag
kracht, het afsnhrikkingsvermogen
waarvan onze kans op voortbestaan
afhankelijk is, te voorkomen. Volgens
de minister van defensie, Thomas Ga
tes, zouden dergelijke noodmaatrege
len niet nodig zijn, omdat volgens de
National Intelligence Estimates
de officiële ramingen van het mili
tair vermogen van de Sovjet-Unie
de Russen zelfs niet zouden beschik
ken over het zeer beperkte aantaj. in
tercontinentale ballistische raketten,
dat volgens generaal Power het
Kremlin aan de overwinning kan
helpen.
Er kunnen tal van opmerkingen
worden gemaakt over de gok, dat de
National Intelligence Estimates bij
zonder nauwkeurig zouden zijn. Op
de eerste plaats wordt dit vertrou
wen zeker niet gewettigd door erva
ringen uit het verleden. Sinds 1946
zijn we getuit/ geweest van een reeks
ramingen, waarbij de resultaten die
de Russen op het gebied van de be
wapening hadden bereikt voortdurend
werden onderschat.
Van de atoombom, de eerste Rus
sische straalmotor voor vliegtuigen,
de eerste Russische straalbommen-
werper voor de lange afstand, tot de
intercontinentale ballistische raket
zelf heeft de instantie, die voor de
ramingen verantwoordelijk is, steeds
dezelfde fout gemaakt. Over het al
gemeen verwachtte men iedere be
langrijke ontwikkeling op militair ge
bied in de Sovjet-Unie gemiddeld een
jaar of twee later dan het moment
waarop naar achteraf bleek de
Russen dat succes in werkelijkheid
hadden geboekt.
Een keer, maar dan ook werkelijk
slechts één keer, heeft men de Rus
sen overschat. Die schatting had be
trekking op het aantal zware bom
menwerpers dat op dat moment in
de Sovjet-Unie werd gefabriceerd.
Maar deze late verbetering van vroe
gere fouten bij de raming van het
aantal in Rusland geproduceerde zwa
re bommenwerpers was slechts een
overschatting veroorzaakt door een
andere grove onderschatting. In die
periode werd aan het Russische ra
ket-programma namelijk nog geen en
kele aandacht geschonken. Daardoor
had niemand voorzien dat de Russen
van de produktie van bommenwer
pers waren overgestapt op de fabri
cage van raketten.
Op de 2e plaats; de fouten, die met
een opmer' elijke hardnekkigheid
steeds weer werden herhaald, waren
duidelijk het gevolg van de methode,
waarvan men zich nog steeds bedient
bij het opstellen van de officiële ra
mingen van het militair vermogen
van de Sovjet-Unie. Het Centrale In
lichtingen Bureau is daar niet recht
streeks verantwoordelijk voor. Dit
bureau verricht ongetwijfeld uitste
kend werk bij het verzamelen van de
verschillende gegevens. Maar als die
gegevens binnenkomen, bijvoorbeeld
over het aantal Russische raketproe
ven, moet het Centrale Inlichtingen
Bureau overleg plegen met het Ame
rikaanse ministerie van buitenlandse
zaken en de strijdkrachten. Bij dit
overleg wordt dan beslist welke waar
de moet worden gehecht aan de ver
kregen inlichtingen. Deze interpreta
tie van de gegevens resulteert ten
slotte in de „National" Intelligence
Estimates.
De directeur van het Centrale In
lichtingen Bureau, Allan W. Dulles,
een bijzonder toegewijde overheids-
Generaal Natha, Twining, de voorzit
ter van de gezamenlijke chefs van
staven.
die bij de ramingen van het militair
vermogen van de Sovjet-Unie worden
gemaakt. Het peil dat men in Ame
rika heeft bereikt wordt regelmatig
gebruikt als maatstaf voor hetgeen
naar men veronderstelt in Rus
land is bereikt of nog bereikt
zal worden. Maar de Russen heb
ben altijd veel intensievere po
gingen ondernomen om nieuwe
wapens te ontwikkelen dan de Ame
rikanen. In de practijk vereist de ont
wikkeling van een nieuw wapen
van tekenbord tot produktie-stadium
in Amerika in het algemeen twee
maal zoveel tijd als in Rusland. En
dus keren de fouten regelmatig te
rug.
Soms, zo moeten wij hieraan toe
voegen, schijnt de meerderheid in het
Pentagon een foutieve raming zelfs
te verkiezen boven een deugdelijke
De vroegere Amerikaanse ondermi
nister van defensie, Donald Quarles,
vertegenwoordigde bijvoorbeeld de
meerderheid in het Pentagon toen
hij zich alle denkbare moeite ge
troostte om de installatie van radar-
apparatuur in Turkije, voor het
„schaduwen" van Russische raket
proeven, te verhinderen. Toen de ap
paratuur tenslotte toch in Turkije
was geïnstalleerd werd met behujp
daarvan onmiddellijk vastgesteld wel
ke enorme vooruitgang de Russen op
het gebied van raketten hadden ge
maakt Maar zelfs na deze harde les
werden de feiten, die de radar ont
hulde, dikwijls met een schouderop
halen afgedaan. De vroegere minis
ter van defensie, Charles Wilson, heeft
bijvoorbeeld de aanwijzingen van de
radar, dat de Russen hun eerste in
tercontinentale raketten aan het be
proeven waren, in het openbaar be
lachelijk gemaakt. De voorzitter van
de gezamenlijke chefs van staven,
generaal Nathan Twining, is nog lang
daarna blijven volhouden, dat de Rus
sische intercontinentale raketten in
werkelijkheid geen intercontinentaal
bereik hadden.
Dat is de ontmoedigende achter
grond, waartegen men de officiële
ramingen, de National Intelligence
Estimates, moet beschouwen. Zij vor
men de basis van het meest angstaan
jagende spel dat een regering ooit
heeft gespeeld. Iri een volgend arti
kel in deze serie zal deze analyse na
der worden bekeken.
(Copyright N. Y. Her. Trib.)
DEN HAAG, 8 febr. Op schriftelijke vragen van de heer Van
Eibergen (A.R.P.) over het personeelstekort bij sommige busonder
nemingen heeft de heer Korthals, minister van Verkeer en Waterstaat
geantwoord dat hij heeft kennis genomen van publikaties, inhoudende,
dat met name bij de Citosa het personeelstekort zo groot was, dat, in
het hijzonder tijdens de spitsuren, op een afdoende vervoersgelegenlieid
niet kon worden gerekend. In de meest ongunstige omstandigheden
heeft het personeelstekort, waarmede de onderneming Citosa kampte,
ongeveer 25 pet. bedragen, thans bedraagt dit tekort ongeveer 12 pet.
Met het oog op het personeelstekort
heeft de Citosa ontheffing van het rij
tijdenbesluit gevraagd, welke neer
kwam op; a. een werktijd van maxi
maal 14 uur per dag; b. een werktijd
van maximaal 62 uren per week; c.
een nachtrust van minimaal 10 uren
gedurende 6 malen per week; d. een
diensttijd van maximaal 16 uren per
dag.
Aanvankelijk heeft de betrokken
rijkshoofdinspecteur van het verkeer
deze ontheffing verleend voor een
periode van 14 dagen (22 november
5 december 1959), teneinde in de ge
legenheid te zijn de situatie te bestu
deren. Na afloop van die termijn is de
ontheffing niet verlengd, aangezien het,
noch uit sociaal noch uit veiligheids
oogpunt verantwoord leek een derge
lijke ontheffing voor een langere
periode te geven, mede omdat de mo
gelijkheid van het geven van compen
satie niet aanwezig bleek te zijn.
In een later stadium is nogmaals ge
tracht een oplossing voor de moeilijk
heden te vinden, ditmaal door de ver
lening voor een periode van 14 dagen
van een ontheffing van minder wijde
strekking, doch ook deze kwam niet
voor verlenging in aanmerking.
Er zijn nog enkele andere autobus-
dienstondernemingen, welke soortge
lijke moeilijkheden ondervinden als de
Citosa, ofschoon niet in dezelfde mate.
Beperkte dienstregeling
Toen het niet mogelijk was gebleken
om door middel van de gevraagde ont
heffing van het Rijtijdenbesluit de tot
dan bestaande dienstregeling in stand
te houden, B de rijkshoofdinspecteur
van het verkeer in overleg met de
directie van de Citosa noodgedwongen
moeten overgaan tot de goedkeuring
van een beperkte dienstregeling. Uit
gangspunt is daarbij geweest, dat de
vervoersvoorziening niet meer dient te
worden beperkt dan onvermijdelijk is,
opdat het reizend publiek zo weinig
mogelijk wordt' gedupeerd. Ofschoon
eike beperking bezwaren met zich
brengt voor een aantal reizigers, was
de onderhavige vervoersvoorziening
toch nog zo redelijk als mogelijk was.
Uit het bovenstaande blijkt, dat door
middel van de hantering van het rij
tijdenbesluit voor de veiligheid wordt
gewaakt. Ondertussen kon alweer een
verbetering van de dienstregeling tot
stand worden gebracht.
Als oorzaken van 't personeelstekort
kunnen worden genoemd:
aDe krappe arbeidsmarkt. Het is
uitermate moeilijk chauffeurs te vin
den, die voldoen aan de eisen, welke
aan een autobusdienstchauffeur dienen
te worden gesteld.
b. pe onregelmatige arbeid. Het ver
richten van werkzaamheden in de
vroege ochtend, in de late avond, op
zaterdagmiddagen en op zon- en feest
dagen maakt het beroep van autobus
dienstchauffeur voor velen minder aan
trekkelijk.
c. De lonen. De mogelijkheid tot hu
verwerven van hogere inkomsten bi)
de industrie, alsmede de hogere belo
ningen bij de gemeentelijke vervoer
diensten in de omliggende grote steden
oefenen een grote zuigkracht uit oP
de chauffeurs.
Ten aanzien van de vraag of er
voorzieningen worden getroffen ten
.aanzien van lonen en andere arbeids
voorwaarden, moge worden gewezen
op de op 1 februari jl. door het Colleg®
van Rijksbemiddelaars na overleg met
partijen genomen beslissing over de
toen ter tafel liggende voorstellen. Over
de in het kader vanra gedifferentieerde
loonvorming in te dienen voorstellen
zal het overleg door partijen worden
voortgezet.
Tijdelijke hulp van elder
De Citosa is erin geslaagd tijdelii"
de hulp te verkrijgen van enig perso
neel van autobusdienstonderneminge"
uit andere delen des lènds.
Er moge op worden gewezen, da'
de moeilijkheid om huisvesting te vin
den voor zich en hun gezinnen, de be
reidwilligheid van chauffeurs uit z.ê-
overschotgebieden om elders een werk
kring te zoeken uiteraard niet bevor
dert. Er zijn dan ook reeds autobus-
dienstbedrijven, waar men door miride1
van het aankopen dan wel bouwen van
woningen tracht personeel aan te trek
ken.
Op de naleving van het rijtijden
besluit wordt geregeld controle ui1'
geoefend, in het bijzonder door de rijkS'
controleurs van het verkeer. In ee"
geval, zoals dat van de Citosa, be
steedt de dienst der rijksverkeers
inspectie uiteraard speciale aanda'h'
aan de dienst- en rusttijden van de
chauffeurs.
