FONS RADEMAKERS FILMT IN CINETONF.
„Makkers staakt uw wild geraas"
„ZO, ZO" - SINTERKLAAS IN
CROCUSJES-TIJD
m
AANGRIJPEND MAAR EENZIJDIG:
film
ON THE
van
Kramer
f
D
D
F
Laatste dagen van een materialistische wereld
i 'Mm
V B
ZATERDAG 27 FEBRUARI I960
Componistenprijzen
Yoor iemand, wiens gelooi aan Sint Nicolaas danig door de
tand des tijds is uitgehold, is het een merkwaardige ervaring
om in de tijd, dat de sneeuwklokjes hun witte vlaggen heb
ben uitgestoken en de eerste crocussen nog wat kouwelijk bun neuzen
uit de zwarter wordende grond beginnen te steken, plotseling te wor
den geconfronteerd met een even statige als volledig uitgeruste Sin
terklaas. Maar één Sint maakt tenslotte nog geen zesde december,
evenmin trouwens als een stuk of zeven leden van dit eerbiedwaar
dige wintergilde tegelijk. Zelfs niet in de Cinetone-studio s te
Duivendrecht, waar regisseurs, decorbouwers en grimeurs met be
perkte financiële middelen een veelvoud van de bekende wereld
wonderen plegen te wrochten.
Na de eerste wat adembenemende schok, die nog werd versterkt
door de realistische dialoog van de goede kindervriend, wiens voca
bulaire zich in de Nederlandse familiekring gemeenlijk op opval
lende wijze pleegt te beperken tot een deels verlegen, deels
uitdagend: ,,Zo, zo. zo. zo wisten we onszelf ervan te overtuigen,
dat deze anachronistische verschijning iets te maken moest hebben
met de film „Makkers staakt uw wild geraas van F ons Radema
kers. En toen decorbouwer Friso Wiegersma ons bovendien haastig
toefluisterde, dat achter die majestueus golvende baard Guus Her
mus schuilging, Voelden we ons weer volkomen in de pas met de
blaadjes van onze scheurkalender.
Adembenemend tempo
Film
lidde
Kijkje in loonzakjes
Fair-play op de weg Weest
rechts En wacht uw beurt af
niet inhalig Houdt
l VERBOND VOOR VEILIG VERKEER
Kees, de Utrechtse, gashond
WëÈÊêËÈé
>:§M.
Attractie.- Schiedam
Nederlander in West'
Duitsland veroordeeld
Diefstallen en bedrog
Rijksbeurzen Dans-
studie 1960
DEN HAAG, 25 febr. Ingesteld is
een commissie van advies voor het toe
kennen van pr\jzen en opdrachten aan
Nederlandse componisten in 1960. In de
ze commissie zijn benoemd tot lid en
voorzitter C. L. van Baaren te Oegst-
geest, tot lid J. van den Boogert te Bla-
ricum en A. Rieu te Maastricht en tot
secretaris B. P. Wagemans te Voorburg.
Nu is, in het seizoen, het binnenko
men van een Sinterklaas een nu eens
angstige stel je voor. dat de kin
deren bij de eerste oogopslag oom Jan
herkennen dan weer pijnlijke met
het oog op al te ruime superplies en
soutanes maar in èlk geval simpele
gebeurtenis. Niet zo in de Cinetone-
studio's onder het kritische oog van
regisseur Fons' Rademakers en de
scherpe blik van cameraman Eddy v.
d. Ende. Guus Hermus mag zijn,,Zo,
zo, zo, zo Goede avond allemaal
Hè, hè, hè, eindelijk ben ik hier weer
terug ja, ja, ja" nog zo rolvast en
levensecht in de onzichtbare microfoon
zeggen, telkens is er iets mis met de
manier, waarop een verschrikt kijken,
de Ellen Vogel zenuwachtig langs hem
naar de deur glipt. Na de vierde her
haling, als Fons Rademakers nog eens
precies wijst, hoe hij moet staan, hoe
hij moet lopen en hoe hij moet gaan
zitten, raken we de tel kwijt. Dan is
er iets verkeerd met de belichting. De
microfoon, die angstvallig buiten het
den, werpt bijna evenveel schaduwen in
den, werpt bijna evnveel schaduwen in
het beeld als er schijnwerpers rond
de scène staan. En dat zijn er heel
wat. Er klinken noodkreten. Er wordt
druk geconfereerd. Er rukken techni
sche hulptroepen aan.
Als het euvel tenslotte is verholpen
en de scène naar de mening van de
regisseur voldoende is gerepeteerd, ko
men de klapperjongen met zijn zwarte
bord en de camera voor het eerst in
actie en dan is het de tweede keer al
raak.
Dit is kenmerkend voor de werkme
thode van Rademakers, die de ver
schillende scènes, naar hij ons in een
telkens onderbroken gesprekje vertelt,
tevoren tot in de kleinste details voor
bereidt. Voor iemand, die aL eens meer
te gast is geweest in een filmstudio,
wordt er op het ogenblik in Duiven
drecht dan ook in een adembenemend
tempo gewerkt.
„Makkers staakt uw wild geraas",
de eerste film van de N.V. Nederland
se Filmproductie Maatschappij te Rot
terdam, wordt een tragi-comedie, die
de St. Nicolaastijd tot achtergrond heeft.
Het idee voor- de film, waarin Ellen
Vogel, Ank v. d. Moer, Guus Hermus,
Jan Teulings, Guus Oster, Joka Ber-
retty en de kleine Eduard Dekking de
voornaamste rollen spelen, is van Fons
Rademakers. Samen met Jan Blokker
heeft hij het uitgewerkt, waarna hij
zelf het draaiboek samenstelde. Het
verhaal speelt van half november tot
6 december rond drie echtparen, elk
met hun kleine vreugden en grote moei
lijkheden.
Drie echtparen
Het eerste echtpaar, in welks fraaie
woonkamer de scène speelt, die we
even tevoren zagen opnemen, leeft al
sinds enige tijd gescheiden. De man
stelt echter alles in het werk om een
verzoening tot stand te brengen. Zo'n
poging is zijn onaangediende verschij
ning als Sinterklaas op surprise-avond.
Dit verklaart de aanvankelijk myste
rieus en in een Sintemond ongewoon
klinkende woorden, die Guus Hermus
vóór zijn ,,Zo, zo"-monoloog tot Ellen
Vogel richt: „Stop 'm maar in de keu
ken". Er is namelijk even tevoren een
bestelde Sinterklaas gearriveerd in de
woning, die vol-verwachting kloppende
harten is.
Het tweede echtpaar heeft moeilijk
heden met zijn 18-jarige zoon, die het
huis uit wil. Zelfs de Sinterklaasavond
weigert hij aanvankelijk in de fami
liekring door te brengen.
De man van het derde echtpaar zoekt
vertier en vrouwelijk gezelschap bui
tenshuis. Ook hij laat op pakjesavond
verstek gaan.
Alledaags» problemen
„Ik: wil de alledaagse, menselijke pro
blemen van doodgewone Nederlandse
gezinnen laten zien met een tikje hu
mor en een snufje weemoed", vertelt
Rademakers ons tussen twee opnamen
in. „Daartoe heb ik ze geplaatst te
gen d» achtergrond van het Sinterklaas
feest het had even goed Kerstmis
of Oudejaar kunnen zijn in de tijd
van het jaar dus, waarin iedereen goe
de voornemens maakt en geneigd is
vriendelijk te zijn voor zijn medemen
sen. Op de avond van (1e 5e december
komt de oplossing van al die preble
men. Of liever, ze komen tot een soort
climax vol blijdschap en tegelijk me
lancholie, want een werkelijke oplos
sing is er eigenlijk niet. Na St. Nico
laas gaat het leven immers weer ver
der, worden de goede voornemens
vaak vergeten en zullen er zich nieuwe
problemen voordoen."
Op de „set" worden intussen voor
bereidingen getroffen voor de volgende
opname: een close-up van Sinterklaas
Guus Hermus, die alleen maar heel
lang moet buigen en in alle toonaar
den „Zo, zo, zo" hoeft te zeggen. De
zaak is met één opname bekeken, want
wat niet geschikt blijkt te zijn, wordt
er later toch uitgeknipt.
I
„Alllemaal echt"
Het decor van Friso Wiegersma, dat
wordt uitgevoerd door Serval in Am
sterdam, stelt een zitkamer van een
goed gesitueerd Nederlands gezin voor.
£>e hypermoderne meubeltjes en een
beeld van Zadkine vormen een schril
contrast met de oude schoorsteenman
tel de scène speelt in een klein,
maar sierlijk oud Amsterdams grach
tenhuis de antieke kandelabers en
een reclameplaat voor „Aristide Bru-
and dans son cabaret" van Toulouse
Lautrec, die er boven hangt.
„Allemaal echt, net als die Memling
aan de muur", verzekert ons Wiegers
ma vol gerechtvaardigde trots, al
blijft de afbeelding op het bioscoop
scherm altijd een afgietsel, of de op
name nu gemaakt is naar een repro-
duktie dan wel het origineel.
Belangstellend vragen we Fons Ra
demakers, die zich weer even bij ons
voegt, naar het budget van zijn film.
Een rechtstreeks antwoord krijgen we
natuurlijk niet. Maar wel vertelt
hij ons, dat het budget van een Ne
derlandse film over het algemeen va-
riëert tussen drie- en vier-en-een-halve
ton.
Of dit betrekkelijk lage budget, ge
zien zijn ervaringen in het buitenland,
hem heeft teleurgesteld en hem belem
mert in zijn werk, informeren we "Ver
der.
Rademakers ontkent dit beslist. Bij
de hele opzet van de film heeft hij er
rekening mee gehouden en bovendien
liggen de produktiekosten in Nederland
aanmerkelijk lager dan in het buiten
land.
Een geregelde filmproduktie impli
ceert, dat films van niveau worden af
gewisseld met niemandalletjes, waar
mee geld wordt verdient. Al zal Ne-
Guus Hermusonherkenbaar vermomd als Sinterklaas, en'Ellen Vogel worden
door cameraman Eddy v. d. Ende onder schol genomen.
derland zijns inziens waarschijnlijk nim
mer een filmindustrie krijgen in Ame
rikaanse, Britse of zelfs maar Zweedse
zin van het woord, toch is hij ervan
overtuigd dat we hier te lande de perio
de van de Bleke Bet-films en de Jor-
daan-lol definitief achter ons hebben.
Rademakers, die in Rome met Vitto-
rio de fiica, in de Britse Ealing-stu-
dio's met Charles Crichton en in Pa
rijs ais assistent-regisseur met Jean
Renoir aan de film ..Elena et los hom
mes" heeft samengewerkt, heeft zich
vooral Jaten inspireren door de laatste.
Hij concentreert zich, naar hij verze
kert. in zijn films voornamelijk op de
mens en al kunnen we het niet eens
zijn met zijn opvatting, dat niet op de
eerste plaats de beeldwisseling, maar
uitsluitend de beweging van de came
ra de essentie uitmaakt van de film,
die hij slechts ais middel wil zien, toch
hebben we tot ons genoegen kunnen
constateren, met name in de dodon-
wake van zijn film „Dorp aan de Ri
vier", dat ook in zijn geval de natuur
(van de filmer) sterker is dan de leer.
Dat laatst genoemde film met drie
andere „buitenlandse" produkten in
Amerika op de nominatie staat voor
een Oscar is voor Fons Rademakers
een bijzonder grote verrassing geweest,
temeer omdat de film in eerste instan
tie door de Nederlandse kritici. aan
wier oordeel hij grote waarde hecht,
niet onverdeeld gunstig is ontvangen.
Het commentaar, dat er later aan is
toegevoegd „verder is er praktisch
niets aan veranderd" mag zeker wel
als een winst worden beschouwd.
Na een gehaaste lunch spoedt Rade
makers zich weer terug naar de studio.
Er moeten nog bergen werk en de
cors worden verzet om deze week
klaar te komen met de binnenopna
men. Dan volgen nog een reeks bui
tenopnamen in Amsterdam, o.a. op het
Frederiksplein, in nieuw West, op de
Leidsegraeht,, de Weteringschans en in
de Leïdsestraat, waarna men aan de
montage kan beginnen. En in het nieu
we seizoen, in oktober of november,
komt deze nieuwe Nederlandse speel
film in vertoning'.
Deze en volgende maand zullen
wederom ongeveer 230.000 kin-
ren verkeersexamen doen,
waarbij zp getest worden op hun ken
nis van de verkeersregels. Deze re
gels bepalen een aanvaardbaar en
verantwoord gedrag op de weg. Zij
zijn te beschouwen als de regels van
een spel, waarbij wij ook rekening
met elkaar moeten houden. Ook bij
liet verkeer wordt sportiviteit en eer
lijkheid van ons gevraagd: kort en
goed, komt het aan op „fair play".
Spelers dienen te weten wat zij aan
elkaar hebben en dat geldt ook voor
de weggebruikers. Voor de laatsten is
het zeker zaak, dat zij duidelijk aan
geven „welke kant zij uit ^vill^n". Dus
duidelijk en tijdig verandering van
richting aangeven.
Verder is „inhalig" zijn, evenals bij
het spel, een lelijke eigenschap. Wie
al te vlug wil opschieten ten koste
van een ander, krjigt dikwijls de kous
op de kop. Het vaderlands gezegd
„hardlopers zijn doodlopers" heeft in
bet verkeer wel een zeer macabere
bijklank. Inhalen, vooral bij het gemo
toriseerd verkeer, leidt tot de meeste
en ernstigste verkeersongevallen.
Men moet ook een ander zijn plaats
je op de weg gunnen en zoveel mo
gelijk' rechts houden. „Houdt goed
rechts, de weg wordt breder," is een
zeer juiste leuze van de Zwitserse or
ganisatie voor veilig verkeer. Door
onvoldoende rechtshouden werd in het
tand van bergen en meren 40 pet. van
bet aantal ongevallen veroorzaakt.
Vooral bromfietsers hebben nog al
eens de gewoonte om niet behoorlijk
rechts te 'houden, In Duitsland was in
55,2 pet. van door dit euvel veroor
zaakte ongevallen een bromfiets be
trokken.
Het ruimtegebrek op onze wegen
maakt het steeds meer noodzakelijk,
dat men niet meer plaats inneemt dan
strikt nodig. De intensiteit van het
verkeer neemt toe en wanneer we
voor 1938 het indexcijfer 100 aanne
men, //al dit naar verwacht wordt in
1970 tot niet minder dan 600 gestegen
zijn. Geschat wordt, dat er dan in ons
land 758.000 personenauto's en
1.900.000 bromfietsen zullen z\jn tegen
nu respectievelijk 447.000 en 940.000.
Een andere kernregel bjj het „spel
van het verkeer" is, dat we onze
beurt afwachten. Voetgangers mogen
hjj het oversteken evenmin het rode
licht negeren en automobilisten die
nen na te laten de gaspedaal in te
drukken als zij nog niet de kom van
het dorp zijn gepasseerd. Fout is ook
als wielrijders zich bjj een gesloten
overweg niet netjes achter elkaar op
de voor hen bestemde plaats opstel
len.
Een deze week verschenen uitga-
ze van het Staatsblad bevat 172
>agina's uiterst dorre lectuur,
te weten een aantal slechts voor hevi
ge insiders begrijpelijke bepalingen,
gevolgd door een eindeloze reeks ta
bellen van ambtenarensalarissen. De
publikatie geschiedt omdat men thans
enige oude herzieningen in de sala
risschalen verwerkt heeft geen op
windende gebeurtenis dus, maar in
datzelfde Staatsblad treffen we ook
vier bladzijden aan, waarop heel
openhartig de salarissen van bepaal
de overheidsfunctionarissen geregis
treerd zijn en wanneer men die gege
vens ziet, gaan de nuchtere cijfers in
eens heel wat meer leven. De loon
zakjes van directeuren - generaal,
deurwaarders, kantinebeheerders en
brugwachters behoren tot de publieke
zaak, die publiek behandeld wordt en
we nemen dus met gepaste onbeschei
denheid enige van die salarisbedragen
Voor u over. Tot goed begrip zij aan
getekend, dat in die bedragen nog
niet verwerkt zijn de compensatie
voor de AOW-premie, de huurcompen-
satie en de zo pas tot stand gekomen
salarisverhoging van het overheids
personeel. Wat verdient de bode bij
de centrale commissie voor de statis
tiek? Met ingang van 1 januari 1959
twaalf gulden in de maand... Dit sa
laris is het laagste van de lijst. De
statistiekbode wordt gevolgd door de
onderhavenmeester te Gorinchem, de
toezichthebbende op de rijkshaven
werken te Lemmer en de organist bij
het krankzinnigenwezen, die allen
met f 31,- per maand te boek staan.
Aan het andere uiterste van de lijst
staat de directeur-generaal van de
PTT met een salaris van ƒ2555,- per
maand. Dit laatste cijfer behoeft niet
zo'n geweldig opzien te baren de
functie is te vergelijken met die van
de leiders van de allergrootste bedrij
ven in het land maar het treft
toch wel even, dat de directeur-gene
raal van de PTT in salaris uitstijgt
zelfs boven de commissarissen der
koningin, die representatfetoelagen
buiten beschouwing gelaten te boek
staan voor ƒ2317,- per maand. Er is
trouwens nog een functionaris, die het
van de provincie-commissarissen
wint: de regeringscommissaris voor
de belastingen: 2491,- Na de com-
iiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiitiHtiiiiiiiiiiiiiiiiitiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiii
De periscoop laat de bemanning van de Amerikaanse duikboot een stil en leven
loos San Francisco zien. Fred Astaire als de atoomgeleerde en Gregory Peck als
de commandant in de film On the bench" van de Amerikaanse regisseur Stanley
Kramer.
Ill (1e nabijheid van de Australische
kust komt een Amerikaanse ntooia-
diiikbnnt aan de oppervlakte. De
zee is kalm en verlaten. Rustig vaart
het schip de haven van Melbourne bin
nen, terwijl de titel van de film en de
lange lijst met namen van regisseur
Stanley Kramer en diens medewer
kers op het doek verschijnen.
Geleidelijk gaan (Ie titels over in een
straatbeeld van Melbourne. Het kan
een gewone dag zijn, waarop een oor
logsschip voor vlagvertoon een bezoek
brengt aan de haven van een vreemde
mogendheid. Een normale werkdag,
waarop jong en oud r.ich naar school,
fabriek en kantoor rept. Alleen valt
het op, dat niemand gebruik maakt
van de auto's, die veronachtzaamd
langs de trottoirs staan en dat som
migen een paard berijden, hoewel de
kalender januari 1964 aangeeft.
Met deze beelden opent de film „On
the beach" („De laatste oever") en
pas later begint het geleidelijk lot (ie
toeschouwer door te dringen, dat ach
ter die schijnbaar vredige tafereeltjes
een haast ondraaglijke spanning en een
alles overweldigende vrees schuilgaan.
Op het noordelijke halfrond zijn de
grote mogendheden met elkaar slaags
geraakt en hebben elkaar voor hef
eerst en voor het laatst met H-
bom bestookt. De enige overlevenden
zijn de bewoners van Australië èn de
bemanning van de Amerikaanse duik
boot, die in de Stille Oceaan patrouil
leerde, toen de catastrofe plaatsvond.
Maar ook zij zijn ten dode gedoemd.
De radio-actieve stoffen, die bij de
bomexplosies zijn vrijgekomen, worden
door de wind naar het zuiden gedre
ven en naderen langzaam maar zeker
het Australische werelddeel, om ook
daar allo menselijke leven uit te blus
sen. Een wetenschap, die aan iedere
daad en handeling, aan elk gebaar en
woord, hoe alledaags ook, een nieuwe
gruwzame betekenis geeft.
Maar de mens blijft hopen, tegen
beier weten in vaak. Een geleerde
poneert de stelling, dat de regens op
het: noordelijke halfrond de noodlottige
radio-activiteit wellicht zullen doen af
nemen en de commandant van de
Amerikaanse duikboot, die vrijwel on
beperkt onder water kan blijven, krijgt
opdracht, deze theorie aan de werke
lijkheid te gaan toetsen, temeer omdat
de marinebasis in Melbourne onbegrij
pelijke, maar duidelijk hoorbare radio
signalen ontvangt, die afkomstig moe
ten zijn van een zender op de kust van
Californië. De mogelijkheid, dat daar
nog mensen in leven zijn, hoeft dus niét
uitgesloten te worden geacht.
Ontvolkte wereld
Het moment, waarop deze duik
boot, na de onderzeese tocht naar
het noorden, haar periscoop richt op
het stille, levenloze San Francisco be
hoort tot de meest aangrijpende en
angstaanjagende, die we op het bio
scoopscherm hebben gezien en de
scène, waarin een tegen radio-actie
ve straling beschermde man bjj San
Diego aan land wordt gezet om de
bron op te sporen van de onverslaan
bare radioseinen, die afkomstig blij
ken te zijn van een limonadeflesje,
dat op een seinsleutel is gevallen en
door een in de wind wapperend rol
gordijn heen en weer wordt bewogen,
geeft een onvergetelijke indruk van
de eindeloze leegheid en zinloosheid
van een ontvolkte wereld.
Deze en dergelijke fragmenten zijn
door Stanley Kramer tyjzonder knap
en met een bewonderenswaardige be
heersing van het medium gemaakt. Ei-
zijn echter in deze meer dan twee uur
durende film te veel scènes, die getui
gen van een commerciële opzet in de
minder gunstige betekenis van het
woord, of waarin Kramer zich tevre
den heeft gesteld met het registreren
van pathetisch en romantisch toneel
spel, hoe zorgvuldig dat ook is gebeurd.
Op het eerste gezicht Hjkt de situatie,
waarin de mensen in deze film, it-
leend aan de gelijknamige roman van
de onlangs overleden Nevil Shute wor
den geplaatst, afschuwelijk en bescha
mend, maar aannemelijk. Bij nader in
zien echter komt men tot de conclusie,
dat er in wetenschappelijk opzicht heel
wat bezwaren tegen zijn aan te voeren.
Wetenschappelijk onjuist
Van deskundige zijde is ons er op
gewezen, dat de wetenschappelijke de-
tails in hel boek van Shute en dus ook
die in een film, in vele opzichten vol
komen onjuist zijn. Een situatie, zoals
de film die laat zien, zou bijvoorbeeld
de explosie van minstens een miljoen
bommen van het zwaarste type vergen.
Intussen komt het minder op aan,
of het gegeven van deze film weten
schappelijk volkomen is verantwoord.
Veel belangrijker is het, dat de wan
hopige situatie, waarin miljoenen on-
schuldigen door de roekeloosheid, de
domheid of de dwaasheid van enkele
onbekenden zijn komen te verkeren en
hun reacties daarop zuiver en zo vol
ledig nmgelijk en dramatisch verant
woord zijn weergegeven.
Het volkomen materialistische ge
drag van de mensen in deze film in het
algemeen en van de figuren, die Kra
mer in het centrum van de handeling
plaatst in het bijzonder, kunnen echter
moeilijk als representatief worden be
schouwd voor een mensheid, die door
een onontkoombare ramp wordt be
dreigd: Gregory Peck als de Ameri
kaanse kapitein, die er met zijn be
manning de voorkeur aan geeft om
voor het laatst onder te duiken, op
weg naar een gestorven wereld, Ava
Gardner als de jonge vrouw, die ver
getelheid zoekt in de alcohol, Fred
Astaire In de voor hem ongewone, wat
tragische rol van atoomgeleerde, die
al zijn kunde cohcentreert op hel re
pareren van een race-auto, waarmee
lijj een wedstrijd wint tegen mannen,
die alles riskeren, omdat zij niets te
verliezen hebben, en Anthony Perkins
als de Australische marine-officier,
wiens enige zorg het schijnt om zjjn
jonge vrouw over te halen, zichzelf en
i
eyA-A'tf'A„ SgSjflJK*V'y,
'W/
e speurneus van Kees drijft (le
heer N. Koek, ambtenaar bij
het Utrechts gasbedrijf, dage
lijks de straat op. In een pittig tempo
van 5 kilometer per uur doorkruist hij
zo in drie, vier maanden, de hele stad
én kómt in die periode honderden lek
ken in gasbuizen op het spoor. Want
Kees is zijn bond, een wonder van een
beest, die in de Haagse politieschool
speciaal getraind is in het alarmslaan
zodra hij een gaslucht opsnuift. Bij de
GEVU is intussen berekend, dat Kees
bet werk uitspaart van tien tot vijfticu
man, nog afgezien van andere omslng,
die er vroeger by het opsporen van
lekken aan te pas kwam. Op regelma
tige afstanden moesten toen gaten in
het wegdek of trottoir geslagen wor
den om de buis te controleren, nu
schuift Kees met zijn neus op de grond
voort tot hij een gaslucht ontwaart, en
begint te blaffen. Zpn geleider ,wcet
dan, dat zich in de nabijheid een lek
bevindt en met behulp van een meet
apparaat kan hij de juiste plaats be
palen. Op andere luchtjes reageert
Kees niet en uit zijn gedragingen zijn
dus vrjj betrouwbare conclusies te trek
ken. Van de 461 maal, dat het dier in
1958 alarm sloeg, werd in slechts 13
gevallen geen lek geconstateerd en in
1959 bleken nog geen 20 van de 746 ge
vallen op loos alarm te berusten. Uit
deze e.yters valt een toeneming van het
aantal lekken af te leiden, maar voor
dat de lezer zich daarover verontrust,
r.y verklaard, dat Kees zijn speurtocht
de laatste tyd ook uitstrekt tot de wo
ningen. Hjj blaft dau en springt tegen
de huisdeur op, zodat de heer Koek
aanbelt en de bewoner van het gevaar
op de hoogte brengt. 7,o is niet alleen
de GEVU, lunar ook de bevolking van
Utrecht aan Kees dank verschuldigd.
Het in dienst stellen van de gashond
was een idee van de heer Koek zelf,
die hiertoe (1e ideeënbus benutte. Hij
heeft voor zijn bijdrage een fraaie pre
mie gekregen, maar dat hij nu dage
lijks getuige mag zijn van Kees' pres
taties, acht hy nog zyn mooiste belo
ning.
missaris der koningin ligt het hoogs'
in de markt de directeur-genera»1
van de rijkswaterstaat ƒ2025,-)
dan komt er een groep topfunctiona
rissen. die allen een salaris hebbed
van ƒ1961,- per maand: de directeu
ren-generaal op verschillende depar
tementen, de voorzitter van de Verze
keringskamer, de inspecteur-genera»1
van het onderwijs, de directeur va»
de Noordoostpolderwerken, de direc
teur van het Centraal Planbureau, <j®
griffier van de Tweede Kamer, d®
voorzitter van de Octrooiraad, <j®
commissaris voor de emigratie en o®
algemeen directeur van het Rijksinsti
tuut voor de volksgezondheid. En n»
verder zo maar wat grepen uit df
lijst. Deurwaarder by de Hoge Raadt
116,- per maand; reclassering8*
agent: maximaal ƒ83,-; lid van de
regeringsdelegatie in het georgani
seerd overleg: maximaal ƒ801,-'
voorzitter van de filmkeuring, secre
taris van de raad voor de kunst e1\
redacteur van het woordenboek de®
Nederlandse taal: maximaal ƒ1164,-!
secretaris van de algemene armen-
commissie maximaal ƒ127,- en verte
genwoordiger van een gewesteiyk ar
beidsbureau maximaal ƒ56,-. De un'"
ficator bij het rijksinkoopbureau krijg1,
wat hjj ook moge unificeren, ten hoog
ste ƒ1040,-. een termynwaarneine®
by het KNMI ten hoogste ƒ40,-, de
molenaar te Nieuweschans ten hoog
ste ƒ187,- en de voogd van Rottuï®
ten hoogste ƒ518,50. Voor een cantj"
nebeheerder by Defensie wordt max''
maal 489.50 uitgetrokken, voor de
rijksadvocaat minstens ƒ330,- e»
hoogstens 1009,-. Opmerkelijk zpn de
varianten bij museumdirecteuren e»
brugwachters. De brugwachter van de
hoofdbrug by Drachten ontvangt ma
ximaal 156,-, de wachter by Hijker-
brug echter maximaal ƒ86,- De direc
teuren van de musea H. W. Mesdag
en Huis Lambert van Meerten kó
men maximaal op 649,-, doch de kj*
recteur van het museum G. M. Ka10
kan tot 678,- komen.
Tussen de salarissen van de direc
teur-generaal van de PTT en van de
bode van de statistiekcommissie
een hoogst interessante scala van cij
fers. Intussen mag men bjj het beoor
delen van de bedragen niet uit b®'
oog verliezen, dat het in sommige g®'
vallen om nevenbetrekkingen Of deel
functies gaat en dat de „emolumen
ten" er buiten vallen. De overheids
dienaar, die genoteerd staat voor
in de maand, zal er nog wel iets
ders by doen voor de kost...
e KLM heeft haar perschefs ui'
alle landen in Den Haag bye.®'
geroepen voor een conferentie'
waarbij de toeristische attracties va»
Nederland onder de loep zyn geu°'
men. Deze perschefs zyn burgers va»
de landen, waar zy hun werk hebbc»'
De organisator van de conferentie
heeft de goede gedachte gehad de DU'
eengeroepenen in de gelegenheid
stellen buiten de gebaande toerist'
sche paden te gaan. Zo is tussen
besprekingen door een excursie giu
maakt naar Schiedam, dat om z"
geestryke vloeistoffen een wereldrc
putatie geniet. Het internationale g®]
zeischap dat donderdag in het beke»
de likeurmuseum werd binnengeleid
is daar door de heer L. Mechers, ou»
ste firmant van een der Schiedam8®
distilleerderijen en stokerijen, hartelUJ,
welkom geheten. Na bezichtiging va'
het museum kregen de gasten gei®,
genheid proevend kennis te make'
met Schledamso produkten. De roOf.
kleurige visie die de KLM-persch®'*
voor het merendeel op de toeristisch
attractie Schiedam kregen is eeIt
punt, dat niet alleen voor de KU»,
maar eigenlijk voor geheel Nederla®
is gescoord. L)e roem van Schieda»
zal wyd en zijd, voor zover nog nod'»'
over de wereld worden uitgedrage»'
In Wenen en Montreal, lit Zurich
Johannesburg, in Brussel en BueP®
Aires, in Londen en in Frankfurt, V
Rome en in New York zal binnen
zienbare tyd de toerist, die het k»»
toor van de KLM binnenstapt, ,,Sch'®
dam-minded" zyn.
hun kind tydig de door de autoriteiten
verstrekte pillen toe te dienen, die een
snelle en zachte dood waarborgen.
Druk op een knop
De voornaamste eigenschappen, die
de houding van de meeste mensen be
palen, vooral als zij in levensgevaar
verkeren of door en ;emeensciiappe-
lijke ramp worden getroffennaasten
liefde, ontembare levensmoed, offer
vaardigheid, geloof en vertrouwen op
God of althans op een hogere macht,
worden in deze film, afgezien van en
kele nietszeggende beelden, die een
schamel groep zingende leden va het
Leger des Hells tonen, volkomen gene
geerd. En dit is des te betreurenswaar
diger. omdat de film zelf suggereert,
dat de mensheid haar lot niet in eigen
handen neel't. „De vernietingsmidde-
len", aldus zegt de atoomgeleerde
Fred Astaire. „zijn ons boven het hoofd
gegroeid. We hadden ze niet langer
onder controle. Misschien heeft ergens
een arme drommel naar e en radar
scherm gekeken en meende hjj iets te
zien. Hij wist, dat lijj geen seconde
mochi aarzelen, of zijn eigen land zou
worden vernieligd. Dus drukte hjj op
een knop. Elders drukte iemand an
ders óók op een knop. Overal werden
knoppen Ingedrukt en een hele wereld
werd krankzinnig."
De film va li Stanley Kramer is eer
lijk bedoeld, daaraan twijfelen we niet.
Binnen de grenzen van haar coinmer-
(Advertentie)
ciële opzet, tracht zy te pleiten voor
afschaffing van de wapens, die de
mensheid dreigen te vernietigen. Maar
degenen, die het lot van de naties in
handen hebben, zullen zich dooi het
rampzalige lot van Gregory Peck en
Ava Gardner Evenmin laten beroeren
als dat ze zich de argumenten van
Fred Astaire zuilen aantrekken. En de
miskenning van alles, wat het leven
hogere waarde en zelfs de dood zin
geeft, kan slechts leiden tot defaitisme
en fatalistische wanhoop.
Bovendien roept de maatregel, die
in deze film door de autoriteiten wordt
genomen om het ïyden van de slacht
offers der radio-actieve straling te ver
zachten, ernstige bedenkingen op. Een
oude wysheid zegt, dat de mens zyn
eigen graf zou graven, als hy slechts
dag en uur van zyn dood kende. Maar
de christen en niet de christen alleen,
zal dit tydstip nimmer zelf bepalen.
De film komt volgende week vrjjdag
geiyktydig In vertoning in Alhambra,
Amsterdam, Metropole-Tuschinski,' Den
Haag en Thalia, Rotterdam.
ASCIIAFFENBURG, 27 febr.
Een 50-jarige koopman uit St. F*®,
eras Is gisteren door het schepenrjj
recht alhier by verstek veroordeeld
drie jaar gevangenis wegens twee d'
stallen en het plegen van bedrog.
In september 1958 stal de Neder]®):,
der ruim duizend mark uit de Rai''G
senbank van Bergrothenfels aan °:j
Main en in hetzelfde jaar forceerde A
de deur van een Duitse personen»»)
op de wereldtentoonstelling in BrusS„
en ontvreemdde goederen ter waar®
van ver over de duizend mark. Op 5 l,'e
nuari 1959 haalde hjj in Neurenberg
banden van een huurwagen af en v®
kocht ze.
DEN HAAG, 25 febr. Ingesteld
een commissie van advies voor de 'A,
kenning van ryksbeurzen voor dans8'
die in 1960. in deze commissie zyn
noemd tot lid en voorzitter: Indra 'g.
madjojo te Amsterdam, tot lid mej- G
Paima le Amsterdam, mej. H. BouiD'ji
te 's Gravenhage, mevrouw S. Gas»®
te Amsterdam en mevrouw N. Roos !j
Amsterdam. Tot secretaris is benoej»,
J. L. H. van der Kleuy te 's Graven®
ge.
