Kinderbijslag Soldaten lopen spitsroeden op nachtelijke gevechtsbaan Drie man houden voortdurend vinger op de „dodemansknop" Regering wil huizenbezit gaan voor-sor KVP-amendement over oude woningen is „bezwaarlijk" NEDO-MEX CADENA 36 ct 85% van werknemers profiteert op 1 april Algemene Kinderbijslagwet spoedig in Tweede Kamer Nixon èn Kennedy behalen opmerkelijk aantal stemmen Incarnatie van een militair 15» BADEND IN ONZICHTBAAR INFRAROOD LICHT m Duisternis wordt weggevaagd met speciale kijkers Darmontsteking na eten van haring Ned. binnenschip gezonken DEBAT OVER HUURWET Kamer is tegen belastingver hoging Commodore Traditionele meerderheid van de republikeinen doorbroken Marine verbiedt VVV-excursies Th. E. Mathon !V;i Vragen aan ministers $r*oS.«*L' SJ Schippersvrouw en dochtertje verdronken Voorzitter N.V.V. in ziekenhuis Vruchten van vrijere loonvorming Socialisten stemmen tegen huurverhoging Vijf pet meer loon In suikerverwerkende industrie V B DONDERDAG 10 MAART 1960 PAGINA 5 V r - m 1 Weg... verkoudheid t NIEUW! Op de Ne derrijn vau Ccta-Bever ,,An eye for a good cigar In Den Helder Behoudens voor groepen Nederlanders Over enkele weken zal het twee een half jaar geleden zijn, dat een puplex wetsontwerpen tot invoe- ng van een algemene kinderbijslag. erzekering werd ingediend. Tenzij e schijn bedriegt, ziet het er niet vaar uit, dat zij binnenkort in be handeling zullen worden genomen. de regering andermaal wetsont- 0 erpen heeft laten aanbieden, die 'hi. beogen de kinderbijslag binnen et kader van het huidige stelsel te ®gelen, menen wij dat de tijd geko- is om zonder verder dralen en- ele voorzieningen te treffen in het eIang van de grote en vooral zeer Stote gezinnen. v Reeds in het voorlopig verslag op ontwerp „Algemene Kinderbij- Jagverzekering" verklaarden vele tot 6 K.V.P. behorende kamerleden, et zeer te betreuren, dat werd voor gesteld, de progressiviteit bij het zes- kind te doen ophouden. De ge- ^echtvaardigdheid daarvan konden JJ niet inzien, de noodzaak evenmin, •parom werd in overweging gegeven, °or het zevende kind een verhoging an tien percent door te voeren en daarboven weer een verhoging van yftien percent voor het achtste kind. Wanneer het jongste wetsontwerp arigewijzigd wet wordt, zullen de lender bij slagen met ingang van 1 Januari jl. bedragen: v°or het 1ste kind f 18.72 per maand 2de f 20.54 3de f 20.54 4de f 27,56 5de f 27.56 6de en elk volgend kind f 30.42 Met de wensen van de K.V.P.-ka- /^rleden is daarbij niet in het minst 'Pkening gehouden. Nu de grote ge- Jnnen steeds meer in de verdrukking J$°men had men dienen te begrijpen, "at het niet aangaat, deze nog langer laten wachten op de in dit geval te langzaam draaiende molens van °e parlementaire democratie. „De „Katholieke Gezinsbeweging in Nederland" heeft aan de hand van de Akbruiksschalen van het Centraal ^Ureau voor de Statistiek becijferd, dat wanneer men als punt van ï/tgang de behoefte van een echtpaar finder kinderen gelijk stelt aan hon- p behoeftenindex van een chtpaar met twee kinderen 160 per cent bedraagt, en die van een echt- E?ar met zeven kinderen 310 percent, zou durven beweren, dat de °k thans weer voorgestelde schaal an de kinderbijslag de fiscale kin- Ppraftrekregelingen mede in aanmer- Jj'ng genomen er op berekend is, 6n dergelijke progressie op te van gen?. ..In een tijd, waarin op internationaal 'veau harmonisatie ook van de so- v'ale lasten steeds meer de aandacht raagt, mag er eveneens op worden gewezen, dat wij met onze kinder- 'Jslagen geenszins vooraan in de rij i,laan. Over Frankrijk zullen wij in e? verband niet spreken wegens de 1 Wondere aspecten van de bevol- v'ÏJgspolitiek, die daar te lande een ,l spelen. Maar met het verdrag van „e economische unie in zicht, dat ons WS nauwer met België zal verbinden j"ar> nu reeds op grond van de eco- A'hiische gemeenschap het geval is, '°gen wij er wel op wijzen, dat bij kpe zuiderburen thans aan kinder- ]Jslagen wordt uitbetaald: het 1ste kind f 33.50 per maand 2de 3de 4de 5de f 35.50 f 41.40 f 47.30 Volgend kind f 60.70 In België worden de kinderbijsla- Ipii ..°°k nog verhoogd volgens de ^"tijden en wel in dier voege, dat ^anneer een kind de leeftijd van „Maar bereikt zijn kinderbijslag bp A '>90 wordt verhoogd. Bij het reiken van de leeftijd van tien tj,ar komen daar nog eens f 5,90 per (jp and bij. Met dien verstande dat lep2/..twee verhogingen volgens de Ppk/iid niet worden toegekend aan v "tparen met één kind en evenmin Sr het jongste kind. „j/^kening houdend met de „verho gen v°lgons de leeftijd", die in Ne- Mland in het geheel niet bestaat, Wkk-- men concluderen, dat de kin- Va;/ijslagen bij ons ongeveer de helft Mi -dïe in België bedragen. Een ver- MMing naar het feit, dat België o0k ,zijn kinderbijslagen zij het k,/ in veel geringere mate dan jM'Jkrijk bevolkingspolitiek voert, (jn niet als afdoende verklaring voor enorme verschil gelden. Wi wanneer men het verschil in g^enlandse koopkracht tussen de hie /.n en de Belgische franc in aan- 0p r/ing neemt, is de afstand tussen Pn //keringen aan kinderbijslag hier I al zou men nu reeds iets kunnen onze zuiderburen te groot om ,n duur houdbaar te zijn. In ieder ep om speciaal de grote gezinnen oet te komen, vooral nu defini tie i een duurtetoeslag in de kinder- Wa'gen wordt verwerkt. o0>e regering toont zich royaal door hen, wier loon meer dan zestien ®n per dag bedraagt, met ingang si6 1 januari jl. van deze duurtetoe- e6l/ te doen profiteren. Wij achten dit Vpr, v°lkomen juiste maatregel. Een Wip0ogde progressie met als gevolg de yerhoging van de welstand in dpy^zinnen met zeven of meer kin- Wh, Zou in dit kader evenzeer ver- hip., °.°rd zijn. Per saldo gaat het tipj }J om niet meer dan circa veer- hipt Zend kinderen, zodat de kosten lopenZo gauw in de miljoenen zullen De gevechtsbaan van de Harskamp overdag. De soldaten zijn net op hun rug onder een draadversperring doorgekropen en gaan nu in de „tijgersluipgang" verder. De explosies worden veroorzaakt door exploderende springladingen, waar mee men naast de overfluitende mitrailleurkogels de werkelijkheid zoveel moge lijk tracht te benaderen. Rechts de boomstam, die ook „genomen" moet worden. baan lopen, even gering als overdag. Pas enkele maanden geleden zijn naast de gevechtsbaan, die al zeven jaar voor dag oefeningen gebruikt wordt, de twee lichtmasten verschenen met in to taal 34 schijnwerpers, die dichte bundels onzichtbaar infrarood licht omlaag wer pen. De apparatuur is aangelegd in sa menwerking tussen Philips en de Sec tie Adviezen Wetenschappelijk Onder zoek van het hoofdkwartier van de Ge nerale Staf. Sindsdien zijn groepen mi litaire deskundigen uit tal van NAVO- landen de gang van zaken op de ge vechtsbaan in de Harskamp 's nachts komen gadeslaan, want dit is de eerste keer dat voor dit doel infrarood licht wordt toegepast. Unaniem waren de buitenlandse militairen zeer enthousiast over de mogelijkheden van dit soort nachtoefeningen. In Nederlandse krin gen hoopt men dat hierdoor voor Phi lips, die o.a. de speciale kijkers fabri ceert, die duizenden guldens kosten, nieuwe exportmogelijkheden zijn ge schapen. (Van een speciale verslaggever) HARSKAMP, 10 maart Twintig soldaten kruipen in het nachtelijk duis ter over de gevechtsbaan van het In fanterie Schietkamp te Harskamp. Zie bewegen zich voort in de „tijgersluip gang". Het lichaam plat tegen de grond, de loop van het geweer in de rechterhand geklemd, de kolf met de rechterbovenarm ondersteunend, zodat het wapen „schoon" blijft. Een bijzon der vermoeiende methode, waarbij een geoefend soldaat niet eens een „snel heid" van één kilometer per uur haait, een tempo dat hij bovendien niet veel langer dan vijf minuten volhoudt. Maar alleen op die manier geeft een soldaat zich zo weinig mogelijk bloot aan vijandelijk vuur. Daarom is de „tijgersluipgang" de aangewezen me thode voor de gevechtsbaan, want aan het eind ervan wordt onophoudelijk met drie zware mitrailleurs gevuurd, weliswaar op geringe hoogte over de soldaten heen, maar met scherp. De mondingsvlam van de drie mi trailleurs is het enige wat de voort- kruipende soldaten in de duisternis zien. Een draadversperring en een hek waar ze onder door, een omgevallen boom, waar ze over heen moeten, ont dekken ze pas als ze de obstakels tot op enkele meters genaderd zijn. Ande ren echter schijnen met katteogen de duisternis te kunnen doorboren, want plotseling klinkt uit de luidsprekers een metalen stem: „Nummers acht en negen, laag bij de grond blijven! De benen niet onder, maar naast het li chaam brengen!" De nummers acht en negen iedere soldaat weet welk num mer hij op de gevechtsbaan heeft schrikken van die stem zo mogelijk nog meer dan van de over hen heen flui tende kogels en de rond hen exploderen de springladingen. Onmiddellijk gaan ze in een correcte „tijgersluipgang" ver der. Wat de soldaten niet weten, wat zij althans niet zién, is, dat zij baden in een zee van infrarood licht. In twee uitkijktorens, opzij en aan het eind van de gevechtsbaan, volgen een of ficier en twee sergeants met behulp van speciale kijkers nauwkeurig de bewegingen van de kruipende sol daten. Zij zien de gevechtsbaan door een vreemd, groen waas, maar overigens even duidelijk als bij dag licht. Voortdurend houden zij de vin ger op de „dodemansknop": zodra een van de militairen door een plot selinge beweging de indruk geeft zijn zelfbeheersing te verliezen en op te willen springen, kunnen de officier en de twee sergeants onafhankelijk van elkaar met één vingerbeweging de drie mitrailleurs tot zwijgen bren gen. Daardoor is het risico, dat de militairen ,'s nachts op de gevechts- DEN HAAG, 10 maart Het Tweede Kamerlid Geertsema (VVD) heeft aan de ministers van Landbouw en Visserij en van Sociale Zaken en Volksgezond heid en de staatssecretaris van Alge mene Zaken schriftelijk gevraagd, of zij kennis hebben genomen van een arti kel in het „Nederlands tijdschrift voor geneeskunde" van 27 februari, getiteld „Eosinofiele flegmone van de dunne darm, veroorzaakt door een niet aan het lichaam van dc mens aangepaste worm". In dit artikel wordt medede ling gedaan van het feit, dat zich in de laatste jaren een^aantal gevallen van darmontsteking he?Tt voorgedaan, waar van enkele met dodelijke afloop, ver oorzaakt door het eten van haring, welke niet of slechts zeer licht was gezouten. Het Kamerlid wil weten of de bewindslieden van mening zijn, dat genoemde feiten aanleiding geven tot het treffen van maatregelen en zo ja welke. (Advertentie) door W/bert hoest- bonbons op kruidenbasis. Een nieuw produkt van Wybert uit haar iwitsersd laboratoria! Met plas tic binnenverpakking. Vraag ze bij uw apothe ker of drogist! WYBERT HOESTBONBONS VOORTREFFEL1|K. EN SMAKELIJK! De kijkers, die bij de nachtoefe ningen in de Harskamp worden ge. bruikt, zijn niet speciaal voor dit doel geconstrueerd. Omdat ze zo kostbaar zijn, behelpt men zich met infrarood- kijkers, die eigenlijk voor chauffeurs bedoeld zijn. Met behulp van een spe ciaal draagstel stellen zij militaire chauffeurs in staat in combinatie met van infrarood licht voorziene koplam pen 's nachts even snel te rijden als overdag, zonder dat zij door licht- uitstraling hun aanwezigheid verraden. Infrarood licht wordt nog op verschei dene andere manieren in ons leger toe gepast, maar daarover verstrekken de militaire autoriteiten geen inlichtingen. De eerste succesvolle toepassingen van militaire infrarood apparatuur zijn trouwens al in de tweede wereldoor log benut. Dertig procent van de Ja panse verliezen op Saipan en Okinawa kwam voor rekening van de zogenaam de „Sniperscope", een combinatie van kijker en schijnwerper, die op de Ame rikaanse karabijn werd gemonteerd. En aan het eind van de oorlog heeft een Duitse tankafdeling met behulp van ex perimentele infrarood richt- en waar- nemingsapparatuur aan het Oostelijk front nabij de Plattensee in één nacht 69 Russische tanks vernietigd. De Duit se oorlogsindustrie heeft toen nog een poging gedaan door de produktie van deze apparatuur en verdere proefne mingen het getij te doen keren. Geluk kig kwam deze poging te laat. Minder gelukkig is, dat de Duitse infrarood-:n- dustrie, die de Britse en Amerikaanse fabrieken ver vooruit was. in het mid den en oosten van Duitsland gelegen was, zodat zij geheel in handen van de Russen gevallen is, zo verklaarde luite nant-kolonel ir. R. G. F. van Houtum, plaatsvervangend hoofd van de Sqctie Adviezen Wetenschappelijk Onderzoek, gisteravond bij een demonstratie in de Harskamp. Vandaar, dat de NAVO-lan- den speciale aandacht aan de verdere ontwikkeling en toepassing van infra rood licht voor militaire doeleinden be steden. MUSSELKANAATv, 10 maart Dins dagnacht is op de Nederrijn bü Götters- wickerham in Duitsland het 180 ton me tende binnenschip „Roeifien" gezonken na een aanvaring met dc 899 ton meten de „Ruhr". Hierbij zjjn de 33-jarige vrouw van de schipper, R. Zuiderhoek- Drenth, en zijn vijfjarig dochterjtc Hen- nie verdronken. De schipper en een twaalfjarige dochter werden gered. Het schip is eigendom van schipper H. Zui- derhoek en hoort thuis in Musselkanaal. AMSTERDAM, 9 maart De heer D. R.oemers, verbondsvoorzitter van het NVV, is zo vernemen wij op genomen in het diaconessen ziekenhuis in Amsterdam voor het ondergaan van een maagoperatie. (Vervolg van pag 1) Tegenover de bezwaren van de heren van Vliet (K.V.P.) en Hommer (P.v.d.A.) in verb:nd met de grenzen die aan de huu. verhoging worden ge steld, voci 'e minister van Aartsen aan, dat hij zowel het jaar 19X8 als ook het huurniveau (maximum 9,- per week) nodig heeft om tot een z.g. „voor-sor teren" te kunnen komen. Het jaartal kwam hem gewenst voor omdat juist in 1918 de woningwet in werking is ge treden. Daarnaast werden aan de hui zen zekere eisen gesteld waardoor het niveau omhoog ging. Zekere willekeur is bij het stellen van dit soort grenzen nooit helemaal te voorkomen, aldus de bewindsman. Worden die beide sluizen echter niet gehanteerd, dan zouden de huuradviesco. .missies die ongetwijfeld weer veel meer werk krijgen, totaal worden overbelast. Tegen een amendement-Van Vliet (het criterium niet bij de ouderdom leggen maar bij de toestand waarin de huizen verkeren en dus het jaar 1918 schrap pen) heeft mr. van Aartsen „bepaald bezwarend" naar voren gebracht. Van daag komt dit met andere amendemen ten in stemming. Wel heeft de minister de heer van Vliet toegezegd dat hij zijn suggestie, om voor bedrijfspanden de liberalisa tie niet bij een huur van 2500,- maar bij 3500 te beginnen, welwillend heeft ontvangen. In de avondvergadering is de Twee de Kamer begonnen aan de behande ling van de beide belastingontwerpen, die tezamen met de huurverhoging zijn ingediend. Het gaat hierbjj om een verhoging van de grondbelasting en van de personele belasting. Niet al leen van de zjjde van de P.v.d.A., maar ook door de K.V.P., A.R., C.H. en V.V.D. is ernstige oppositie geble ken. Verschillende woordvoerders lie ten echter staatssecretaris van den Berge de gelegenheid om vandaag de beide wets« .twerpen nader toe te lichten. Dr. Lucas (K.V.P.) betreurt de verho ging van de grondbelasting, waardoor de exploitatielasten voor de woningen weer zulien stjjgen. Hij vindt dit in te genspraak met het huurbeleid dat de re gering wil voeren. Hij stelde voor de behandeling te schorsen en erop terug te komen bij de komende algehele be lastingherziening. Ook watt de persone le belasting betreft blijft dr. Lucas op het standpunt staan dat al eens eerder de heer Andriessen heeft vertolkt, n.l. dat deze verouderde belasting maar beter kan worden afgeschaft. De heer Iofstra (P.v.d.A.) ging, even als mr. van Leeuwen (V.V.D.akkoord met de verhoging van de grondbelas ting, maar zelfs de socialistische woord voerder verzette zich tegen de verhoging van de personele belasting. (Advertentie) Transparante kleurlafc (Advertentie) ,ser- (Van onze parlementaire redacteur) DEN HAAG, 9 maart De staats secretaris van Sociale Zaken de heer Roolvink heeft vandaag in de Tweede Kamer de vraag of 1 april, wanneer de huren verhoogd worden, behalve van compensatie van deze huurlast ook nog sprake zal zijn van een voldoende doorwerking van de vrijere loonvor ming voor alle werknemers, met uit voerig cijfermateriaal beantwoord. De heer Roolvink zie, dat na hot reeds gemelde totaal van 850.000 werknemers dat 8 februari bekend was gemaakt, en waarvoor een goedgekeurde CAO geldt, er daarna nog 213.000 bij zijn ge komen. Voorts nog 256.000 werknemers over wier lonen wel de Stichting tan de Arbeid maar nog niet de rijksbe middelaars een beslissing hebben kun nen nemen en vervolgens 317.000 werknemers, over wie beide instanties nog moeten beslissen. Tenslotte zijn er nog 86.000 werknemers, die reeds een loonsverhoging hebben gekregen in afwachting van een definitieve rege ling. In totaal zijn dat 1.722.000 werkne mers, van wie men kan aannemen dat zij nog voor 1 april van de vrijerk loon vorming zullen gaan profiteren. Dat is 85 procent van liet totale aantal werk nemers in het vrije bcdrijfsleevn in ons land. (exclusief 800.000 die niet omler enige CAO vallen, voor het merendeel hoger personeel en 500.000 overheids dienaren) De heer Roolvink voegde daaraan toe dat het tempo waarin zich dit pro ces van de vrijere loonvorming thans voltrekt, voor een groot deel afhanke lijk is van d.e activiteit die het bedrijfs leven zelf in deze richting ontplooit. Hij zei dat de verbeteringen in de lonen voor degenen voor wie de CAO reeds definitief is gewijzigd, uiteen lo pen van 3,4 tot 7,3 pet. Voorts weer sprak hij de bewering van de socialist Baart dat de werknemers door de stij ging van de kosten van het levenson derhoud toch nog achtergebleven zou den zijn. De staatssecretaris wees erop dat bijv. het door het Centraal Plan bureau geraamde aandeel van de werk nemers in het nationale inkomen na een aanvankelijke daling weer is opge lopen van 66,1 tot 67,1 pet. De compensaties die aan de rente trekkers worden gegeven zijn alle ruim berekend. Gunstig heeft ook de verhoging van de kinderbijslag gewerkt, waarvan nu ook zij profiteren die bo ven de weistandsgrens uitkomen, ter wijl voor de „sociale voorzieningsrege lingen" en de lonen van hen die in GSW en SWH-verband werken een ver beterd systeem is ingevoerd. Dienover eenkomstige regelingen worden o.a. ook getroffen voor kunstenaars en blin den. die in de sociale voorzieningen vallen. Minister Van Rooy kon de Kamer nog meedelen, dat voor dé gepensio neerden in dit verband eveneens een aanvullende regeling op komst is, waaromtrent nog met de minister MANCHESTER (NEW HA3IPSHIRE) 10 maart (Reuter, CPl) In de Ame rikaanse staat New Hampshire zijn „primaries" gehouden, verkiezingen voor het aanwijzen van kiesmannen door de democratische en de republi keinse partij, die op de in juli a.s. te houden partijconventies de kandidaten voor het presidentschap en het vice- presidentschap der Verenigde Staten zullen kiezen. De presidentsverkiezin gen worden, als bckeiul, in november a.s. gehouden. Bij deze voorverkiezin- gen zijn de republikeinse vice-president Nixon en de democratische katholieke senator Kennedy als de sterksten uit de bus gekomen. Beiden hebben een op merkelijk aantal stemmen gehaald. Op Richard Nixon werden 65.077 en op John Kennedy 42.969 stemmen uit gebracht. Beiden verkregen hierme de meer stemmen dan hun voorgan gers bij de vorige voorverkiezingen in New Hampshire, toen op de repu blikeinse kandidaat, president Eisen hower, en de democratische verte genwoordiger senator Kefauver res pectievelijk 56.464 en 21.701 stemmen werden uitgebracht. Kennedy verkreeg dus twee maal zo veel stemmen als indertijd Kefauver. Hij boog de traditionele meerderheid der republikeinen in New Hamshire van twee tegen een om in een verhou ding van ongeveer drie tegen twee. Vice-president Nixon verklaarde la ter: „Ik ben voldaan over de uitslag van de voorverkiezingen in New Hamp shire, omdat het mjj niet mogelijk was de staat gedurende de verkiezingscam pagne te bezoeken." John F. Kennedy, democratisch senator uit Massachusetts New Hampshire vaardigt veertien re publikeinen en twintig democraten naar de respectieve partijconventies af. De gekozenen zijn, als verwacht werd, allen aanhangers van respectievelijk Nixon en Kennedy. Van de twintig demo craten hebben er echter slechts tien stemrecht op de partijconventie. van Binnenlandse Zaken overleg wordt gepleegd. Op de suggestie van de heer Van Vliet (KVP) om ter com pensatie voor kleine zelfstandigen die als vergeten groep bü de huurverho ging achterop zullen komen, spoedig de Algemene Kinderbijslagwet met het parlement te behandelen ant woordde de bewindsman dat dit juist de zaak was waar hij dagelijks mee bezig Is. De heer Baart heeft getracht de cij fers van de staatssecretaris in zün re pliek weer af te zwakken. Hij zie o.a. van oordeel te zün dat het aantal van 800.000 werknemers, die niet onder een CAO vallen, voor een belangrijk deel niet aan hun, trek zulien komen. Hü schat dit aantal op 300.000. Hij bleef volhouden dat de gevolgen van de be stedingsbeperking voor een groot deel van de werknemers nog steeds niet zün weggenomen. Zün fractie zal ook dan reeds om die reden tegen de huurver hoging stemmen. DEN HELDER, 9 maart. De Ver eniging voor Vreemdelingenverkeer in Den Helder heeft vani de minister van Oorlog bericht ontvangen, dat het met onmiddellijke ingang niet meer moge lijk zal zijn voor toeristen excursies naar de Kon. Marine te organiseren. Door dit verbod wordt de V.V.V. in Den Helder ernstig getroffen. In de loop der jaren is voor tienduizenden toeristen deze excursie een attractie geweest. Dit is nu dus voorbij. Men veronderstelt hier dat dit verbod is gemaakt in ver band met de toenemende deelname door buitenlanders. De excursies blijven wèl mogelijk voor groepen volwassenen en scholieren, maar alleen voor Nederlan ders. DEN HAAG, 9 maart Het col lege van Rijksbemiddelaars heeft de c.a.o. voor de suikerverwerkende in dustrie zijn fiat gegeven, hetgeen voor de betrokken werknemers o.m. een loonsverhoging van vijf procent bete kent. Deze verhoging gaat in met te rugwerkende kracht, per 1 januari. A -militair als de Nederlandse f-% volksaard nu eenmaal is, leeft er in ons volk een eigenaardige voorstelling van mi litairen. De Marine zonderen wij uit, want marine-mensen zijn voor ons allemaal nazaten van De Ruyter, Tromp en Piet Hein en wij zijn er ons nauwelijks van bewust, dat zij ook militai ren zijn. Voor ons zijn militai ren bij conventie ledqn van de landmacht, die in de historie niet de eminente rol beschoren is ge weest als aan de marine en die wij daarom weinig tellen. Ter wijl wij de titel „admiraal" gaar ne uitspreken, ivekt de titel „ge neraal" iets bij ons op als wre vel, die zich in zekere spotzucht maar al te vaak uit. Militairen zijn beoefenaren van de zeer weinige beroepen in ons land. wier rangen bij hun namen wor den genoemd. Dat vinden wij overdreven. Derhalve denken wij, dat het hele bestaan van militairen wordt gevuld door het bezit van een zo hoog mogelijke rang. Voor zover wij van militairen houden geldt dat alleen „de jongens", die voor hun nummer in dienst zijn, slachtoffers van een ongenadige staat en van de machtswellust van de „hoge omes zoals de volksmond hen noemt. Reserve-officieren moeten wel dienstkloppers zijn; beroeps officieren vormen een kastewaarvan dc gemiddelde Nederlander niets begrijpt. Dat moeten heel eigenzinnige lieden zijn, denkt hij, wereld vreemd, ene tikje a-sociaal, gelooft hij eigenlijk ook wel. En in zijn achter hoofd heeft hij altijd een idee van ijzervretende snorrebaarden. Zaterdag wordt er zulk een militair zestig jaar, een heel hoge militair, nl. luitenant-generaal der cavalerie Th. E. E. H. Mathon. Voor de zeer velen, die hem kennen is hij de incarnatie van een militair. Hij heeft er het voorkomen van, de houding, de manier van doen, maar ook de be langeloze denktucht, het verantwoordelijkheidsgevoel en het conservatis me. Men moet zich echter dit woord niet voorstellen als een politieke de nominatie, die eigenlijk te vaak wordt gebruikt in de plaats van „reac tionair", doch. men moet dit conservatisme zien als een wijze van denken en benaderen van de problemen, die zich voordoen. In die zin is een militair conservatief. Hij is opgevoed om te verdedigen; hij leeft om te behouden. Een militair als luitenant-generaal Mathon is juist daarom zulk een karakteristiek militair, omdat hij een denker is in de lijn der traditie; in de lijn inderdaad, want de traditie staat niet stil, maar beweegt zich oftewel evolueert. Om te behouden wat de moeite van het behouden waard is, en dat is het essentiële der dingen, niet hun bijkomstige verschijningen moet men voorwaarts, vooruit denken en de komende groei vroegtijdig in zijn gedachtenleven opnemen. Aan de ge woonte op die manier te denken en zijn oordelen te formuleren met een zeldzaam scherp onderscheidingsvermogen tussen waarden en onwaarden, dankt luitenant-generaal Mathon het grote gezag, waarmee iedereen in de militaire en in de politieke wereld naar hem luistert. Met de cavalerie staat dit maar in enigszins verwijderd verband. De cavalerie is zijn oude wapen, waarbij hij als twintigjarige in de rang van tweede luitenant der huzaren in dienst trod. Hij heeft zijn tijd in de troepen- dienst lang achter de rug. Het zijn heel goede jaren voor hem geweest, omdat hij alles in die tijd leerde, wat hij later, toen zijn weg hem zoveel verder bleek te voeren, in wijdere verbanden moest kennen. En zijn weg voerde hem veel verder. Hij ging krijgskunde studeren aan de Hogere Krijgsschool en hij kwam in 1937 als kapitein bij de sectie Operatiën van de Generale Staf. Hij is daar lang gebleven, met onderbre king uiteraard van de oorlogsjaren, toen hij in krijgsgevangenschap ver keerde. In 1948 werd hij hoofd van deze inmiddels tot Militair Politieke Aangelegenheden en Operatiën uitgebreide sectie. Hij beschouwt deze tijd als de tweede belangrijke periode in zijn loopbaan, ongtwijfeld omdat hierin zich zijn uitgroei voordoet naar de strategische en politieke denk werelden, waarvoor zijn aanleg en belangstelling hem hebben voorbestemd. Het lijkt dan ook logisch, dat in maart 1951, tegelijk met zijn bevordering tot generaal-majoor, hij benoemd werd tot hoofd van de Nederlandse Liaison Missie bij Shape, een functie, die wat later werd uitgebreid met die van militair adviseur van de permanente vertegenwoordiger in de Noord-Atlantische Raad en hoofdv van de militaire afdeling van de Neder landse delegatie bij het Comité Interimaire van de E.D.G. te Parijs. In 1953 is hij naar Den Haag teruggekeerd, waar hij werd benoemd tot lid van de vaste staf van het Defensiestudiecentrum, waarvan hij sedert april 1956. na bevorderd te zijn tot luitenant-generaal, directeur is. Opnieuw is generaal Mathon nu een beoefenaar van de wetenschap van politiek en defensie, waarbij inzonderheid de civiele verdediging zijn diepgaande aandacht heeft gekregen, omdat weinigen zo goed begrijpen als hij van welk een eminent belang civiele verdediging in onze tijd is. Maar hij is geen kamergeleerde. Men ziet hem overal in commissies en organisaties op het gebied van defensie en buitenlandse politiek. Men heeft hem nodig om te luisteren naar zijn inzichten, die diep gaan en wijd reiken. Hij behoort tot die benijdenswaardige mensen, die niet verdeeld kunnen worden in mensen met een maatschappelijk en mensen met een particulier bestaan. Zijn leven, met uiteraard ook zijn normale persoon lijke facetten daarbij inbegrepen, is een harmonische gebeurtenis. Hij is militair en omdat hij een mens is met een verbazingwekkend breed uit zicht over de wereld, is hij strateeg e x politiek student, een eeuwige stu dent, die nooit ophoudt te lezen, erover te praten en te schrijven, publi caties, rapporten en adviezen. En omdat dit zo is, daarom is zijn zestigste verjaardag maar een onderbreking van zijn nooit aflatende liefhebberij, die zich tegenwoordig weer inzonderheid richt op de in ontwikkeling zijnde ge bieden, waaronder het in de wereldstrategie van de koude oorlog in de eerste plaats belangrijk geworden Afrika, alsmede op de politiemacht, die de Verenigde Naties zullen moeten vormenals te eniger tijd vermindering van de bewapening zou doorgaan. Ziedaar een militair. Hij lijkt niet erg op het beeld, dat de doorsnee- Nederlander ervan met zich ronddraagt. Hij is dan ook een werkelijke militair van vlees en bloed.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1960 | | pagina 5