P.T.T.-primeur voor Yenray
POSTBODE doet zijn werk PER A UTO
VOORDELIG VOOR POSTBESTELLING
IN UITGESTREKTE GEMEENTEN
PRODUKTSCHAPSPRIJZEN
UITGEREIKT
Voor vis en visprodukten
CaptamMoipi
CHRONOLOGIE VAN
DE STAKING
vijftien dagen wordt
Na
het werk hervat
G.A.O. bouw
getekend
MdSQKxs&£
Prijzenvoorschrift waarborg
tegen doorberekening
EEN RUBENS
I OP DRIFT 1
Sneller en met
minder mensen
Morgen reeds in
werking
11 gg
fi:
Kapitale boerderij in
Mijdrecht afgebrand
Stichting Oorlogsgraven
vertoont film over
erekerkhoven
iiitiifi
EINDE BOUW CONFLICT
DINSDAG 22 MAART I960
■HiMi
b^Sét'.
V 4-
door W. H. VAN EEMLANDT
tgfV
ZEESLEEPBOOT
ARUBA
(Advertentie)
lilÉi
In het uitgestrekte Peelgebied rond Venray bewijst de auto de postbode nuttige diensten.
wel wat overdreven, vindt Frans Cre-
mers, bijvoorbeeld ten aanzien van de
bezorging van de post. Op dit punt
zouden klanten, die enkele honderden
meters van de weg af wonen, de post
bode zeer terwille kunnen zijn door
aan de weg een brievenbus te laten
plaatsen, welke door het postkantoor
gratis ter beschikking wordt gesteld.
In de enorme uitgestrektheid van de
Venrayse postbestelkring staat slechts
één van'deze brievenbussen opgesteld.
Gulhartig
Voor het overige heeft Frans Cre-
mers over zijn klanten niet te klagen.
De meeste bewoners van de elf Ven
rayse kerkdorpen zijn gulhartige men
sen. Uit waardering voor het soms
moeilijke werk, dat de postbode moet
verrichten, onthalen zij hem meer dan
eens op een lekker kopje koffie of op
een kom stevige soep. Een tractatfe,
die vooral bij guur weer niet te ver
smaden is.
Elke Venrayse postbesteller heeft zo
zijn eigen vaste adressen. Het koffie
huis van ,,Frenske" is de woning van
boomkweker L. van Baar, het verstge-
legen punt van zijn route.
Even is Frans Cremers bevreesd
geweest, dat de koffie-traditie met de
komst van de postauto's zou verbro
ken worden.
Het is niet gebeurd. De bevolking
van Venray blijft de service van de
postbestellers waarderen. Daarbij
komt nog, dat ook de gemotoriseer
de postbode bij de uitoefening van
zijn functie nog vaak genoeg heel
wat karweitjes moet opknappen. Bij
slecht weer zijn sommige wegen niet
berijdbaar p-er auto. Het oude ver
voermiddel, de fiets boven' op el
ke bestelwagen aangebracht moet
er dan weer aan te pas komen.
Besteldiensten worden tegenwoor
dig vaak per auto uitgevoerd. De
bakker, de slager, de melkboer en
de kruidenier doen dit, alleen de post
bode niet. Doorgaans, speciaal in de
steden, bezoekt hij zijn klanten nog al
tijd volgens de vanouds beproefde me
thode: te voet. PTT-bestellers te plat-
telande zijn voorzien van een dienst-
rijwiel of in het gunstigste geval van
een bromfiets. Aan een dienstauto zijn
zij nog niet toe. De kans is evenwel
groot, dat in deze toestand binnen niet
al te lange tijd verandering komt. Bij
de directie van de PTT bestaan immers
plannen om, in navolging van Belgie,
auto's in te voeren voor een groot aan
tal bestellers. Of dit gebeuren zal,
hangt voor een niet gering gedeelte af
van de proef, die momenteel in de
noord-Limburgse postbestelkring Ven
ray wordt genomen. Zes van de een
en twintig postboden aldaar zijn opge
leid tot chauffeur-besteller. Zij vormen
de vaste bemanning van vier kleine
rood-zwarte bestelauto's, waarvan er
drip een steeds in reserve elke
dag het wijde Peelgebied rond Venray
doorkruisen.
Voorlopig is deze gemeente de enige
plaats in Nederland, waar brievenbestel.
Iers bjj hun werk gebruik maken van
een dienstauto. Elders, o.a. in de
Noordoostpolder, gebruikt de PTT
auto's om een aantal bestellers naar
verafgelegen woonkernen te vervoeren,
maar nergens, behalve dan in Venray,
geschiedt de postbestelling aan huis per
auto.
Venray dankt deze primeur aan zijn
enorme uitgestrektheid, alsmede aan
de slechte toestand van het wegennet
in de pas ontgonnen Peelgebieden. De
oppervlakte van deze gemeente be
draagt maar liefst 14.616 ha en het
wegennet is meer dan 446 kilometer
lang, waarvan ruim 320 kilometer on
verharde zandwegen.
De afstanden van Venray-centrum,
waar het hoofdpostkantoor gelegen is,
tot de vele tot deze gemeente behorende
kerkdorpen, bedragen tien a vijftien
kilometer en achteraf gelegen boerde
rijen zijn wel twintig kilometer of meer
van het postkantoor verwijderd.
Vroeger (vóór 1920) legden de Ven
rayse postboden deze afstanden, on
geacht de weersomstandigheden, te
voet af. Later, na 1920, toen de dienst-
rijwielen werden ingevoerd, kregen
zij het iets gemakkelijker, maar ook
toen verdiende hun werk de kwalifi
catie „zware arbeid" nóg ten volle.
Dit gold zelfs voor de „brommende"
postbestellers, die in 1957 op de lange
routes hun intrede deden, want ook
zij hadden het niet gemakkelijk, voor
al 's winters niet. Meer dan eens
moesten zij met de bromfiets op hun
schouders door dichtgesneeuwde veld
wegen dabberen.
Frans Cremers „et Frenske" zeg
gen de inwoners van Venray weet
hier alles van. Gedurende zijn drie en
twintigjarige dienst heeft hij heel wat
sneeuw-avonturen beleefd. Postbode
Cremers is evenals zijn vijf collega
chauffeur-bestellers bijzonder ingeno
men met de komst van de bestelauto's.
Deze nieuwe wijze van bestellen is én
voor „de klanten" én voor de postboden
een hele vooruitgang, zo meent hij. Al-
Dank zij het nieuwvervoermiddel ontvangen ook de verafgelegen dorpsbewoners
hun pos£ bijna even vroeg als de centrumbewoners.
lereerst.' omdat thans alles veel sneller
en efficiënter gaat. Per auto kun je bij
na dubbel zoveel bestellingen afdoen
als per fiets (340 tegen 180). Wijken,
die vroeger (foor twee man werden ge
daan, kunnen nu door één besteller wor
den afgewerkt. Voorts is daar het voor
deel, dat de postbode in zijn auto alle
post voor de gehele wijk kan meene
men, hetgeen vroeger nooit mogelijk
was. Dit is vooral voor uitgestrekte
plattelandsgemeenten van belang, waar
de brievenbesteller tevens loketbeamb
te is. Giro-stortingen, uitbetalingen, ze
gelverkoop, en tal van andere aange
legenheden handelt hij immers aan
huis met de mensen af. Van de auto
kan een klein rijdend postkantoortje
worden gemaakt.
„Klanten", die meer dan 1,8 kilome
ter van een postkantoor verwijderd wo
nen, hebben recht op deze service-aan-
huis. Een recht, waarop de Venrayse
PTT-cliëntele erg gesteld is. Soms
DEN HAAG, 23 maart De voorzit
ter van het Produktschap voor Vis en
Visprodukten, de heer D. J. van Dijk,
heeft gistermiddag in de Haagse Die
rentuin de produktschapsprijzen 1959
uitgereikt.
De eerste prijs voor de verzorging
van verse zeevis en verse haring aan
boord van treilers, aangevoerd te IJmui
den, werd gewonnen door schipper N.
Korbee van de IJM 36 „Jacoba Gesi-
na" van de rederij voorheen J. C. Pronk
N.V. te IJmuiden. Mevrouw Korbee
nam voor haar man die op zee is de
prijs in ontvangst.
De eerste prijs voor de verzorging van
verse zeevis en verse haring aan boord
van kotters (120 tot 350 pk), aange
voerd te IJmuiden, ging naar schipper
Th. Kwakman van de VD 9 „De Jonge
Jan" van de rederij J. Kwakman te Vo-
lendam. Voor de-verzorging van verse
zeevis en verse haring aan boord van
loggers, aangevoerd te Umuiden, werd
de eerste prijs behaald door schipper
C. van der Plas van de KW 5 „Fier-
man Eduard", rederij Meerburg's
Noordzeevissérij en haringexport N.V.
te Katwijk aan Zee.
De eerste prijs voor de verzorging van
gezouten haring aan boord van loggers
is uitgereikt aan mevrouw Den Heiier
voor haar man, schipper W. den Heijer
van de Sch 21 „Arie van der Zwan'.'
van de N.V. Jaczon Rederij. Voor Vlaar-
dingen werd deze prijs gewonnen door
schipper F. van Schoor van de VI 97
„Prinses Juliana", eigenaar rederij N.V
De Dogger Maatschappij te Vlaardin-
fen, en voor IJmuiden en Katwijk aan
ee door schipper J. Hoek van de KW
163 „Janna" van de rederij N.V. Insu-
linde.
De prijzen van de schippers beston
den uit wisselbekers, die men driemaal
in successie moet winnen wil men er
eigenaar van worden, en een wimpel
voor het schip. De bemanningen van de
schepen en de reders kregen de Produkt-
schapslegpenningen.
De heer Van Dijk bracht vooraf dank
aan allen, die hadden meegewerkt om
de kwaliteit van de Nederlandse vis op
zo'n hoog peil te brengen. Nederland is
niet het enige land dat visserij heeft,
maar van de Euromarktlanden is Ne
derland wel het enige land dat meer
produkten van de visserij exporteert
dan importeert. Er moet steeds gevoch
ten worden om ons afzetgebied te be
houden en eventueel te vergroten, aldus
de heer Van Dijk, die de toekomst voor
de visserij niet pessimistisch tegemoet
zag.
Over het jaar 1959 is totaal voor
144,5 miljoen gulden aan vis en visse-
rijprodukten geëxporteerd, hetgeen een
stijging betekent van 12,5 miljoen gul
den. Hiervan is voor 10 miljoen gulden
geëxporteerd naar de Euromarktlan
den. „Hoe het ook zal gaan met betrek
king tot de begrenzing van de territo
riale wateren, ik ben ervan overtuigd,
dat de Nederlandse visser zijn eenmaal
Ingenomen plaats zal behouden", zo be
sloot de voorzitter van het Produkt
schap zijn toespraak.
De voorzitter van het produktschap voor vis en visprodukten. de heer D. J. van
Diik heeft gistermiddag in de Haagse dierentuin de produktschap spry zen
uitgereikt. De eerste prijs voor de verzorging van gezouten haring aan boord van
loggers ontving mevrouw Den Heyer voor haar man. schipper W. den Beyer
van de Sch 21 „Arie van der Zwan
Maar dit ongemak is niet in staat
om het enthousiasme van de Venrayse
postboden over het nieuwe vervoermid
del: de bestelauto, te verkleinen. Met
de directeur van het hoofdpostkantoor
Venray, de heer F. C. Snoeks, zijn zij
van mening, dat de proef inzake de
postbestelling per auto zeer beslist zal
slagen. Mogen we directeur Snoéks
geloven, dan is daarmee ook in Ne
derland de periode van de postbestel
ling per auto aangebroken.
COR BERTRAND
MIJDRECHT, 22 maart Gister
morgen is door een ongeluk met een
butagasfles brand ontstaan op de kapi
tale boerderij van de heer J. van Wijk.
Bij het aansluiten van een nieuwe gas
fles controleerde de zoon van de eige
naar met de vlam van een lucifer of er
gas ontsnapte. Een grote steekvlam
was het gevolg. Het slachtoffer liep bij
het naar buiten brengen van de bran
dende fles zodanig brandwonden op
dat opname in een ziekenhuis noodza
kelijk whs. De woning branddegeheel
uit. De vrijwillige brandweer wist met
acht stralen de stallen te behouden. De
materiële schade is aanzienlijk. Men is
tegen brandschade verzekerd.
(Van onze correspondent)
ALKMAAR, 22 maart In de „Vlo
tory"-bioscoop alhier begon gisteravond
een serie filmavonden, die de Oorlogs
gravenstichting zich voorstelt in
land te houden. De film geeft een beeld
van alle binnenlandse en buitenlandse
erekerkhoven en eregraven, welke dank
zij de zorgen van de stichting worden
onderhouden. Van de graven in Birma
heeft men geen film kunnen maken
daarom werd door middel van kleuren
dia's hiervan een beeld gegeven.
C2Z*a!!*.
Generaal Agent voor Nederland
ANDRÉ KERSTENS'
Wijn- en Gedlstllleerdhandel N.V., TILBURG
Vervolg van pagina 1)
in de ambtenarenvertrekken terugtrok
ken om te beraadslagen over te nemen
beslissingen.
De bedrijvigheid werd sterk verhe
vigd door de wijzigingen welke het Col
lege van Rijksbemiddelaars op het laat
ste moment nog in de cao wilde aan
brengen. Zij waren van mening, dat de
produktiviteitsstijgingscijfers in de
bouwnijverheid, zoals die door het CBS
verstrekt waren een ruimte voor loons
verhoging toelieten welke 0,3 pet. min
der is dan aanvankelijk bij de onder
handelingen was aangenomen. Er was
dus een minimaal ruimtetekort, dat,
geheel volgens de regels van de vrije
re loonvorming, niet voor loonsverho
ging besteed kon worden. De Rijksbe
middelaars zochten de 0,3 pet. weg te
werken door de bromfietsvergoeding
voor de bouwvakarbeiders, welke van
40 tot 50 cent verhoogd was terug te
brengen op het oorspronkelijke bedrag.
De arbeiders gingen hiermee niet ak
koord en meenden de zaak te kunnen
redden door de gereedschapsvergoeding
voor timmerlieden welke van 2 tot 4
cent verhoogd zou worden weer tot 2
cent terug te brengen. Het College ging
hiermee akkoord, maar becijferde, dat
de loonsverhoging in totaal nu toch nog
precies 0,05 pet. meer bedroeg dan het
and zou kunnen verdragen. De zaak
werd toen in orde gemaakt door de uit
kering bij regenverlet van 90 pet. tot
80 pet. te verlagen, een onduidelijke
operatie, welke, naar wij van deskun
dige zijde vernamen, eigenlijk niets om
het lijf heeft omdat de werknemers bij
regenverlet altijd reeds 100 pet. uitke
ring ontvangen.
De stemming onder de werkgevers
_j werknemers was na de minuscule
ingreep van het College van Rijksbe
middelaars bijzonder cynisch. Men
begreep niet waarom, bij alle grote
moeilijkheden van de afgelopen tijd en
bij de moeilijkheid waar het gisteren
om ging, nog tijd besteed moest wor
den aan ingewikkeld getnillimeter.
Felicitaties
Onmiddelijk nadat de cao wasge-
tekend feliciteerden de drie voorzitters
van de werknemersbonden in het bouw
bedrijf de heren Brandsma, Werkho
ven en Eibergen, elkaar. „We hebben
de slag gewonnen" zo zei de heer
Brandsma, voorzitter van de Algeme
ne Nederlandse Bouwbedrüfsbond.
De voorzitter van de R.K. bouw
vakarbeidersbond „St. Joseph", de
heer H. Werkhoven, verklaarde dat
de bonden gesterkt zijn in hun over
tuiging dat de leden achter de be
sturen staan. Waardering had hij
voor de wijze waarop de leden-sta
kers de stakingstaktiek begrepen
hebben. Hij toonde vertrouwen in de
leden, maar ook in de vele ongeor
ganiseerden die juist in deze weken
begrepen hebben hoe belangrijk een
organisatie kan zijn.
De werknemersvakbonden weten nog
niet precies hoeveel de staking aan uit
keringen heeft gekost. Vast staat even
wel dat dit vele honderdduizenden gul
dens bedraagt. In de eerste stalcings-
week werd in Amsterdam al meer dan
100.000,. uitgekeerd aan ongeorgani
seerde stakers.
AMSTERDAM, 22 maart Nu vandaag de staking in de bouwvakken
afloopt geven wij een chronologisch overzicht van de ontwikkelingen»
sinds het 1 maart duidelijk werd, dat het conflict niet gemakkelijk wu
zijn op te lossen. Deze eerste „officiële" staking in het na-oorlogse Neder
land waarhij de bouwvakarbeidersbonden gesteund door hun centrales-
het Nederlands Verbond van Vakverenigingen, de Katholieke Arbeiders
Beweging en het Christelijk Nationaal Vakverbond heeft facetten te
waarop in ondervolgende opsomming een terugblik wordt
zien gegeven
geworpen.
1 MAART, zou de nieuwe collectieve
arbeidsovereenkomst tussen werkge
vers en werknemers in het bouwoe-
drijf ingaan. Deze C.A.O. zou de werk
nemers- primair een loonsverhoging van
vijf procent geven. In de formulering
van de c.a.o., ter goedkeuring voorge
legd aan het College van Rijksbemidde-
l'aars, was een clausule opgenomen
waarin de werkgevers stellen voor de
onderhanden zijnde bouwwerken de
loonsverhogingen in de prijzen te zul
len doorberekenen. Op deze clausule
weigerde het College van Rijksbemid
delaars zijn fiat op grond van zijn op
vatting, dat d doorberekening in strrijd
moest worden geacht met de loon- en
prijspolitiek van de regering.
2 MAART. De Raad van Bestuur
Bouwbedrijf, waarin de drie werkge
versorganisaties samenwerken, maakte
bekend, dat schrapping van de doorbe
rekeningsclausule onmogelijk was. De
voorzitter, de heer J. Dura, had bij de
bekendmaking daarvan in het openbaar
ook de dreigende staking onder de werk
nemers ter sprake gebracht. Van de
Nederlandse Christelijke Aannemers- en
Bouwvakpatroonsbond emaneerde in
tussen de bekendmaking, dat nog niet
alle mogelijkheden om tot een voor de
betrokken partijen aanvaardbare oplos
sing te komen uitputtend waren onder
zocht.
De onrust onder de bouwvakarbeiders
kwam tot uiting in een wilde staking
van enige honderden personen in de
Zaanstreek.
3 maart Een gesprek tussen de
minister van Economische Zaken, drs.
W. J. de Pous en de voorzitter van de
Raad van Bestuur Bouwbedrijf, de
heer J. Dura, bleef zonder resultaat.
De drie werknemersbonden coördi
neerden hun standpunt en stelden
vast dat het niet ingaan van de nieuwe
C.A.O. het gevolg was van de weige
ring der werkgevers haar te tekenen
volgens de aanwijzing der rijksbemid
delaars. Zij stelden de eis: onvoorwaar
delijke ondertekening der C.A.O. Het al
ternatief'. een staking ingaande 7
maart.
4 MAART Ook een tweede bespre
king tussen minister De Pous en de
heer Dura bleef -onder goede uit
komst en de vakbonden stelden de aan
nemersorganisaties een ultimatum,
dat 5 maart om twaalf uur zou aflopen.
5 MAART hield de Stichting Raad van
Bestuur Bouwbedrijf te Den Haag een
persconferentie, waarin zij de handha
ving van haar standpunt bekend maak
te.
7 MAART brak de staking uit. Het
stakingsparool gold voor vijfentwintig
plaatsen. Onderhoudswerk en kleine
nieuwbouw viel er buiten. In een ver
gadering van de Raad van Bestuur
Bouwbedrijf -leeft de Christelijke bond
een poging gedaan de andere bonden
te bewegen de C.A.O.'s alsnog te onder
tekenen. Deze poging mislukte. Dit
veroorzaakte een breuk in het front
van de aannemers.
8 MAART. Niet alle afdelingen van
de Christelijke bond van Aannemers en
bouwvakp.itroons stemden in met de
bereidheid van het bestuur. Intussen was
een bespreking gehouden tussen de voor-
(Advertentie)
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 22 maart De minister
van. Economische Zaken heeft in de
staatscourant van vandaag een prijzen
voorschrift voor de bouwnijverheid af
gekondigd. Dit prijzenvoorschrift, ge
baseerd op de Prijsopdrijvings- en
26)
Strakey's hart bonsde hem bijna hoorbaar in_ de
keel, toen opnieuw de deur openging en een joviale
jongeman in scheepsuniform, met een frisse rode
kleur en een paar heldere grijze ogen, de studeer
kamer binnenstapte. In de rechterhand droeg de
bezoeker een nieuwe leren reiskoffer, die de kunst
handelaar met één oogopslag als de juiste herken
de. Het door hemzelf er op geplakte adres voor de
expediteur sloot elke twijfel uit. De steward zette zpn
last voor de schrijftafel neer en wendde zich tot
Strakey.
„Daar is je vrachtje, ouwe longen!
„Heb je nog moeilijkheden gehad?" vroeg de aan
gesprokene.
„Noppes! Die organisatie van mu werkt ge
smeerdin beide havens. Maar nu het servies
compleet is, wil ik wel graag even afrekenen."
„Hoeveel?" vroeg Cardigan aan Strakey.
„Vijfhonderd."
Uit zijn portefeuille nam Otis het bedrag en legde
dit voor de jongeman op tafel. Tegelijk drukte hij
op de schelknop. De bediende kreeg opdracht me
neer Ripperton uit te laten. Toen de steward ver
trokken was, wees Cardigan naar de grote midden
tafel en zei:
„Pakt u het daar maar uit."
Met een zekere plechtigheid voldeed de antiquair
aan dit verzoek. Hij haalde een klein stalen sleu
teltje uit zijn vestzak, knikte tevreden, nadat hij
het glimmende hangslot nauwlettend had be
schouwd, en opende dit.
Uiterlijk onbewogen keek Cardigan achter zvjn du-
reau toe, hoe Strakey gewichtig constateerde, dat
de buitenzijde van de koffer geen beschadiging ver
toonde, voor hij het deksel opsloeg. Diagonaal, aan
beide zijden ondersteund door dicht opeengepakt
houtwol, lag daar een één meter lange rol van
ongeveer vijftien centimeter doorsnee, verpakt in
zwarte stof en bijeengehouden door een stevig touw.
Strakey vatte voorzichtig de beide uiteinden aan
en deponeerde het pakket op de tafel. Toen wendde
hij zich met een buiging tot Cardigan en zei thea-
„Laat het uw eigen hand zijn, die dit pakket
opent! U stelt zichzelf daarmee in het bezit van een
der schoonste kunstwerken van de wereld."
„Ik heb u gezegd dat u het zou uitpakken!"
Teleurgesteld zette Strakey zich aan zijn taak.
Daar ging het effect, dat hij zich zo vaak in wens
dromen had voorgesteldSnel sneed hij het t°uw
op verschillende plaatsen door, ontrolde de verhul
lende zwarte doek en wankelde achteruit als iemand
die een verpletterende vuistslag in het gezicht had
ontvangen. De kleur in zijn opgewonden gelaat trok
weg en maakte plaats voor een groenachtige bleek
heid.
Nog steeds achter zijn schrijftafel zittend, be
schouwde Cardigan onverschillig de op de openge
slagen doek liggende rol, die de indruk maakte uit
halfvergaan vloerzeil te bestaan. Strakey, tegen be
ter weten in hopend, dat Rossetti tot betere beveili
ging van het schilderstuk, dit in het yersleten zeil
zou hebben gewikkeld, greep een stoffige punt van
de onsmakelijke materie en trok met een ruk de
rol geheel open. Toen eindelijk hief hij verslagen de
ogen naar zijn beheerste opdrachtgever, die met de
sigaar recht tussen de gesloten lippen vooruitstekend
en de handen in de zakken, maar zo rustig bleef
zitten, alsof hem niet het ergste was overkomen,
dat men zich kon denken..
Cardigan stond op, liep naar de middentafel,
keerde de koffer om, zodat de houtwolvulling er
uitviel en twee zware werkmanslaarzen op het kost
bare tafelkleed bonsden, en onderzocht minutieus het
linnen aan de binnenzijde en het dikke leer aan de
buitenkant. Daarna nam hij het hangslot op, draai
de met zijn gevoelige vingers de sleutel enige malen
heen en weer en ging zwijgend terug naar zijn
plaats. Hij drukte op de schelknop, en zei sober
tot de bediende:
„Laar deze meneer uit
Nadat de deur achter de onthutste, onverstaan
bare woorden stamelende, Strakey gesloten was,
tikte Otis bedaard de as van zijn sigaar. Niemand,
die hem op dit ogenblik had kunnen bespieden, zou
aan zijn onbewogen, ontwrikbaar gelaat hebben kun
nen ontwaren, dat Cardigan zojuist de grootste te
leurstelling van zijn leven had doorgemaakt. Inte
gendeel, een nauw merkbare ironische glimlach
speelde een ogenblik om zijn lippen, terwijl hij te
rugdacht aan die onvergetelijke middag in Amster
dam, toen hij voor het eerst goed had begrepen, wat
het bezit van de Judith en Holofemes voor hem
zou betekenen. Geen ogenblik twijfelde hij er aan,
dat het doek uiteindelijk in zijn bezit zou komen
en in al zijn pracht in deze zelfde kamer zou hangen.
Maar het zou tijd kosten en hij zou langer moeten
wachten voor zijn liefste wens in vervulling ging.
Hij strekte de arm uit en nam de telefoon van
de haak. Tussen vele andere nummers op de naast
zijn vloeiblad liggende lijst, vond hij dat van de
privé-woning van de man, die meer vertrouwelijke
zaakjes voor hem had opgeknaptde directeur
van het beste detective-bureau ter wereld. Hij vroeg
de huistelefoniste hem een directe verbinding met
de stad te geven, zeker ervan, dat zijn gesprek
niet zou kunnen worden afgeluisterd door de ver
nuftige inrichting van het schakelbord.
Meneer Parkington was thuis en kwam bijna on
middellijk aan het toestel.
„Zeg Parkington, ik heb een dringende zaak met
je te bespreken. Wanneer kan je me komen opzoe
ken?"
„Nu dadelijk, meneer Cardigan."
,,'t Is zondagavond
„Uw zaken gaan voor alles. Binnen een half uur
ben ik op Riverside Drive."
(Wordt vervolgd).
de dag
werking
Hamsterwet 1939, zal op
na de aankondiging in
treden. Het zegt, in bewoordingen, wel
ke op het eerste gezicht niet erg duide
lijk zijn, dat de prijs van een bouwwerk
verhoogd mag worden met alle stijgin
gen van materiaalprijzen en alle verho
gingen van lonen en andere arbeids
voorwaarden, behalve de verhogingen
welke bij de nu getekende cao over
eengekomen zijn,
Door deze formulering is een waar
borg geschapen tegen de doorbereke
ning van de loonsverhogingen. Tezelf
dertijd is echter de mogelijkheid open
gelaten om andere loonsverhogingen dan
die nu zijn overeengekomen wel door te
berekenen. Het blijft daarmee dus mo
gelijk om bijvoorbeeld algemene loon
maatregelen ter compensatie van prijs
stijgingen in de bouwprijzen mee te ne
men. Dit laatste geldt natuurlijk niet
voor de compensaties voor de stijging
van melkprijzen en huren, aangezien de
ze laatste reeds in de nu getekende cao
is opgenomen en hij de „Prijsbeschik-
king Bouwbedrijf 1960" van doorbereke
ning is uitgesloten.
Deze formulering van het prijzen
voorschrift is ook van belang voor
de risicoclausule in de bouwnijver
heid. Wij vernemen, dat de overheid
deze risicoclausule zal blijven gebrui
ken, doch daarin de wijziging zal aan
brengen, dat voor latere doorbereke
ning alleen loonsverhogingen van al
gemeen en compenserend karakter in
aanmerking komen. Daarmee vallen
dus voortaan de loonsverhogingen uit
de gedifferentieerde loonpolitiek niet
meer in de risicoregeling. De algeme
ne maatregelen, welke niet door be
drijfstaksgewijze overleg tot stand ko
men, vallen er voortaan buiten.
De prijzenbeschikking bevat verder
de bepaling, dat de doorberekening van
de loonsverhogingen wel geheel of ge
deeltelijk zal mogen plaats vinden voor
werken, aangevangen voor 1 maart en
nog niet beëindigd op 1 september 1960
indien wordt aangetoond, dat het niet
doorberekenen in deze gevallen ertoe
zou leiden, dat de onderneming als ge
heel daardoor niet meer tot normale ex
ploitatieresultaten zou komen. Hiermee
doet minister De Pous dus de belofte
gestand, welke hij tijdens de onderhan
delingen over de doorberekeningskwes
tie aan de aannemers had gedaan. De
aannemers hadden echter geëist, dat
niet per onderneming, maar per werk
de kwalijke gevolgen van de doorbere
kening zouden moeten worden aanvaard
zitter van de Katholieke Aannemers-
bond en de voorzitter van de Katholieke
werkgeversverenigingen. Bemiddelings
voorstellen van verschillende zijden
kwamen aan de orde.
De landelijke stakingsleiding maakt®
bekend, dat het aantal stakende arbei
ders op 35.700 werd geschat.
9 MAART, De ondertekening van de
c.a.o. door vertegenwoordigers van of
Christelijke aannemers- en bouwvak-
patroonsbond werd uitgesteld. Bekeno
werd gemaakt dat de ongeorganiseer
de bouwvakkers een ondersteuning van
de vakbonden zouden krijgen van ze®
gulden per dag. Hier en daar moesten
werkwilligen afzien van pogingen orïl
het werk te hervatten.
10 MAART De Raad van Bestuur
Bouwbedrijf sloot de Nederlandse chris
telijke aannemersbond uit. De sugges
tie van de katholieke organisaties
overgenomen. Het Tweede-Kamerlid
Andriessen trad op als bemiddelaa'
om aan de hand van deze suggestie te
pogen een oplossing te vinden.
Een kort geding werd tegen de Staal
aangespannen over de doorberekenings
clausule, namens de Nederlands aan*
nemers- en patroonsbond en de katho
lieke aannemers- en patroonsbond sa'
men met nog enkele andere betrokke
nen. Dit korte geding zou 12 maart voof
de Haagse rechtbank dienen.
In de avond werd bekend, dat de re
gering het voorstel van de heer Ah'
driessen in het kader van haar politiek
onaanvaardbaar achtte. Minister
Pous deelde dit mee in antwoord °P
de interpellatie van de heer Van Mas'
trigt. De bewindsman vond met het re%el
ringsstandpunt algemene instemming
bij de Kamer en men zou zelfs kunnen
zeggen, dat de minister een „open doek
je" kreeg. Voorlopig zou de overhei°
niet naar machtsmiddelen grijpen, doen
zij heeft zo nodig maatregelen achter
de hand, aldus de heer De Pous.
11 MAART. Een voortgaande uitbrei
ding vande staking -werd gemel"'
Eventuele organisatie van inzameling®r_
werd bij de stakingsleiding in overwe
ginggenomen. Intussen werd in Am
sterdam en Rotterdam stakende arbei
ders ontslag aangezegd.
12 MAART. De stakingsleiding deel
de mede, dat de bouwstaking nog ver
der zou worden uitgebreid. Zij ver
wachtte een strijd van lange duur.
Voor de ongeorganiseerden overwoog
de Haagse Advocaat mr. dr. K.
Klaassen het aanspannen van een kor
geding tegen de Staat en de vakcen
trales, omdat zij worden belet aan he
werk te gaan.
12 MAART diende vdor de president
van de Haagse rechtbank het kort Se'
ding, aangespannen door de aannemt'1'5'
bonden tegen de Staat, het College var
Rijksbemiddelaars en de leden van a
college persoonlijk. Een voorstel van a
president, beogende alsnog tot e®
schikking te komen, werd door de r
gering afgewezen.
16 MAART wees de president, jhr'
mr. Witsen Elias in diens uitspraak
eis der aannemers (om gedaagde te ve -
oordelen tot het laten vallen van
voorwaarde van niet-doorberekenina.
af. Hij deed daarbij geen uitspraak o\
de rechtmatigheid van het stellen
die voorwaarde. Hij woog de belang^
voo*
de Staat, 'groter dan het belang van
eisers. Hij deed eisers de suggestie,
c.a.o. te tekenen onder protest en m
voorbehoud van alle rechten. et
Intussen was bekend geworden, dat n
bestuur van de Christelijke Aannem®*
bond enkele dagen tevoren was a» g
treden, nadat tijdens een vergader' -
de leden het bestuur hun vertrouw
hadden opgezegd.
17 MAART kondigden de drie vake*'1'
trales, NW, KAB en CNV, een land
lijke steunactie aan. Eveneens 17
was er opnieuw overleg tussen aan
mers en regering. Het bleek dat de ai.
nemers het aanvullend contract beg
fende de niet-doorberekening wel wit
tekenen, als daaraan de bindende vu t
waarde werd verbonden dat zij, m" j.
de gewone rechter hen in het gelijk s
len, alsnog het bedrag van de doorn
kening op opdrachtgevers zouden j,.
van partijen tegen elkaar af en achj-^
het belang van zijn niet ,ingrijpe_n_ V0jg
nen verhalen. De regering wilde
ter dat in dat geval het doorbere n
ningsbedrag op de Staat zou wor
verhaald. jt>
Ook nu kwamen de regering e0egC
aannemers niet tot elkaar. Van
ringszijde werd nu gedacht aan 1,1 eCn
regelen als het uitvaardigen van
op de prijsopdrijvings- en hamste (,j.
gebaseerde prysbeschikking.
neerd met een bindende Ioonrege
of eventueel een speciaal wetje. j,
19 MAART werd voor de daarop
gende maandag weer een uitbrei gji
van de staking tot een aantal plaa ge
en enige wegenbouwobjecten a„0di'
kondigd. Die dag kwamen, op ultGer
ging van minister De Pous, ver'lttZgC'
woordigers van do centrale wer jg
vers- en werknemersorganisaties
Den Haag bijeen zonder succes. D®
sis voor verder overleg was „tut*'
vervallen, toen de Raad van eaf<F'
bouwbedrijf zijn standpunt handha»
21 MAART kwamen rechtstreeks^,
het conflict betrokken ministers, rs-
tegenwoordigers van de werkge
en werknemersorganisaties in ,,0of'
bouwbedrijf en de waarnemend
zitter van het College van Rijksje-
delaars in Den Haag bijeen, va gep
geringszijde werd meegedeeld da
prijsbesehikking zou worden ui tg®
digd, die de eis tot afstand °0®eJj)e^
de risicoclausule door de aan7.aniSa'
zou vervangen. De aannemersorg oV
ties (uitgezonderd de N.C.A.B.,
het ogenblik geen gevolmacn vef»
heeft en de Ned. Ver. van werkg- 0ji
in het heibedrijf) tekenden de ®-a'n' t®
der voorbehoud van alle rechw
aanzien van de prijsmaatregel. 'Epsf],
kingsleiding nam direct daarop jójU»
regelen tot beëindiging van de
met ingang van vandaag. „ncPfJ,
22 MAART. Waarschijnlijk *^,0°
nog zal het College van Rijksbe
laars de c.a.o. goedkeuren.
ORANJESTAD (ANP)
opgerichte Arubaanse Sleep- en - fif'-j
maatschappij N.V., waarin .defi,fips
Wijsmuller is geïnteresseerd, is
het bezit gekomen van een cfm
die zeesleepreizen kan maken-
ste tocht, zo bericht men uit
als een reden voor deze doorberekening, zal naar Hongkong zijn.