Be Gaulle verrast door de
barse toon van Nikita?
Russen lanceren
een ruimteschip
Bevindt zich een pop in de
cabine of een mens
Rusland meldt schending
van Oostduitse luchtruim
Sovjet-premier gaat gesprek
onder vier ogen uit de weg
Geen Duitsers
Auto tegen een boomdrie
doden en twee gewonden
Noodweer boven Zuid-Limburg
maandag i6 mei i960
TOPCONFERENTIE IN PARIJS
Aanpassing van
pensioenwet 1922
Het weer.
Vliegtuig zonder kentekens 90 km
achter grens doorgedrongen
in Parijs
GEVAARTE VAN 4500 KILO
Prinses Irene bezoekt
Schouwen-Duiveland
OP DAG VAN ONTHULLING OVER U-2
Boycot van schepen
onder goedkope vlag
6
A.R.K.A.-hoofdbestuur
Nieuw streven in lijn met
wens episcopaat
Weckend aan zee
Veranderlijke
bewolking
In Amerika
HET NIEUWE DA
DEN HAAG, 16 mei Het hoofdbe
stuur van de Algemene Rooms-Katholieke
Ambtenaren vereniging (ARKA) heeft
zich uitgesproken over het vraagstuk
van de aanpassing van de pensioenwet
1922 aan de A.O.W. en A.W.W. Het acht
het noodzakelijk dat thans onverwijld tot
afschaffing van deze aanpassing wordt
overgegaan, althans tot een belangrijke
mitigatie daarvan op korte termijn.
Ten aanzien van de waardevastheid
van de pensioenen is het bestuur van
mening, dat over deze aangelegenheid in
ieder geval bij de behandeling van de
nieuwe pensioenwet op grond van het
rapport van de Staatscommissie-Van
Poelje dient te worden beslist.
Het hoofdbestuur besloot om over
eenkomstig de wens van het Neder
lands episcopaat te streven naar een
zodanige verruiming van zijn vakorga-
nisatorische taak, dat daardoor meer
dan in het verleden het geval is ge
weest, kan worden bijgedragen tot de
godsdienstig-zedelijke, maatschappelij -
ke en culturele vorming van de leden.
(Van onze correspondent)
VLISSINGEN, 16 mei Prinses
Irene heeft het afgelopen weekend
doorgebracht in Schouwen-Duiveland.
De prinses was de gast van de ouders
van een harer Utrechtse studiegenoten,
tandarts C. L. Hoekstra in Burgh-
Haamstede. In de middag maakte zij
met haar vrieclinnen een wandeling
over het strand waar zij een kijkje
nam bij de hengelaars die aan de Punt
te Westen Schouwen hun lijntje in
het water slingerden. Zondag is het
gezelschap uit de Schouwse Westhoek
vertrokken. Met dit bezoek van prin
ses Irene volgen de koninklijke be
zoeken aan Zeeland elkaar snel op.
Nauwelijks een week geleden bracht
prinses Magriet een bezoek aan Zeeuws
Vlaanderen en morgen zal, zoals be
kend, H. M. de Koningin in Middelburg
zijn.
MOSKOU, 16 mei (A.E.PV Reuters
U.P.ï.) Op vele plaatsen ter wereld
heeft men gisteren en vannacht de sig
nalen opgevangen van een ruimteschip,
dat in de nacht van zaterdag op zondag
in de Sovjet-Unie is gelanceerd. Het
ruimteschip is niet bemand, maar wel
omvat het een cabine, waarin zich vol
gens Tass „het gewicht van een man"
bevindt (United Press International en
Reuter veronderstellen, dat het een pop
of robot is), alsmede de uitrustingsstuk
ken, die een ruimtevaarder nodig heeft.
De 'Russische geleerden hopen thans de
laatste gegevens in handen te krijgen,
die zij denken nodig te hebben voor een
bemande vlucht. De cabine zal zich,
wanneer de gewenste gegevens een
maal zijn verkregen, losmaken van het
ruimteschip, maar het is niet de bedoe
ling, dat hij naar de aarde zal terugke
ren. De cabine en liet ruimteschip zelf
zullen „op bevel" hun baan verlaten en
in de dampkring verbranden. Het ruim
teschip weegt, zonder de laatste trap
van de raket, die het in zijn baan rond
de aarde heeft gebracht, circa 4500 ki
lo, de cabine afzonderlijk 2500 kilo. De
instrumenten in de cabine, die normaal
functioneren, hebben een gewicht van
1477 kilo. Het ruimteschip beschrijft
een bijna cirkelvormige baan rond de
aarde, die een hoek van 65 graden
maakt met de evenaar. De afstand tot
de aarde bedraagt circa 320 km. Het
ruimteschip zendt uit op een golflengte
van 19.095 kilocycles. De zender ont
vangt zijn energie van chemische bat
terijen en van de zon.
Uit mededelingen van Russische zijde
blijkt, dat de raket, die het ruimteschip
in zijn baan heeft gebracht, er een is
van het type, dat op 20 en 31 januari
in de Stille Oceaan is beproefd. Toen
werd al meegedeeld, dat deze krachtige
raketten o.m. bestemd waren om zeer
zware aardsatellieten in hun baan te
brengen en om vluchten te maken bin
nen het zonnestelsel.
Amerikaanse functionarissen hebben
meegedeeld dat het project „Mercu-
rius", dat een ruimtereis van een mens
beoogt, na het nieuwe Russische succes
niet zal worden versneld.
Amerikaanse geleerden opperden
vanmorgen de mogelijkheid, dat zich
in werkelijkheid een mens en geen
pop aan boord van het Russische
ruimteschip bevindt, maar dat de
Russen dit niet bekendmaken om een
mislukking van hun poging geheim te
houden of omdat zij het resultaat van
hun poging willen afwachten.
Voorts meent men in Amerika dat de
Russen minder ver dan de Verenigde
Staten zijn bp het oplossen van het
moeilijke vraagstuk van het doen terug
keren van een mens uit de ruimte naar
de aarde.
De commentator voor ruimtevaart
van radio-Moskou deelde gisteren mee,
dat de Russische geleerden in de eerste
plaats gegevens wensen te krijgen over
de druk waaraan mensen op een ruim
tevaart bloot staan, over de gevolgen
van kosmische straling op het menselijk
organisme en over de omvang van het
meteorietengevaar. Bij toekomstige lan
ceringen zal ook worden gepoogd de o~-
bine veilig naar de aarde te laten terug
keren, aldus de commentator.
Het nieuws van de lancering kwam
niet als een volstrekte verrassing. De
Westduitse raketdeskundige prof. Her
mann Oberth, die te Feucht nabjj Neu
renberg van z(jn pensioen geniet, ver
klaarde, dat zjjn vroegere collega
Wernher von Braun hem enige tijd ge
leden al heeft geschreven, dat hij een
dergelijke Russische lancering in de len
te verwachtte.
Het hoofd van de Amerikaanse inlich
tingendienst, Allen Dulles, heeft vorige
I week tot leiders van het Amerikaanse
Congres gezegd, dat de Russen aan de
vooravond van de topconferentie een
satelliet zouden lanceren om hun kracht
te tonen. De vlucht van de boven Sverd
lovsk neergehaalde U-2 zou gedeeltelijk
bedoeld zijn geweest om inliehtingen te
verkrijgen over de krachtige raketten,
die de Russen voor hun ruimtevaartpro-
gram gebruiken.
Toen zaterdagavond na de laatste
nieuwsuitzending van radio-Moskou de
gebruikelijke mededeling uitbleef, dat de
zender tot de volgende morgen uit de
ether zou gaan, viel reeds te verwach
ten, dat er een bijzondere mededeling
op komst was. Die mededeling kwam
overigens pas zondagmorgen half acht
plaatselijke tijd (half zes Nederlandse
tijd).
MANCHESTER, 16 mei (Reuter)
De directeur van de grote Britse radio
telescoop van Jodrell Bank, professor
Lovell, heeft in een commentaar op de
lancering van het Russische „ruimte
schip" gezegd dat hieruit blijkt, dat de
Russen ernst maken met plannen voor
een bemand ruimteschip. Het lanceren
van bemande ruimteschepen staat voor
de deur. zo meende hij.
Hij zei voorts, dat zijn radiotelescoop
de baan van het ruimteschip niet zal
volgen, omdat de kunstmaan heel dicht
bij de aarde is en het signaal gemak
kelijk kan worden opgevangen zonder
gebruikmaking van de ingewikkelde ap
paratuur van Jodrell Bank.
De secretaris van het Britse jiTter-
planetaire genootschap, Carter, heeft te
Londen gezegd aan te nemen dat de
raket waarmee het ruimteschip in zijn
baan is gebracht, drie- of viermaal zo
krachtig is als de Amerikaanse „Atlas"
en ,,Titan"-raketten. Hij gelooft dat de
Russische raket even krachtig is als
de Amerikaanse „Saturn" waarmee de
eerste proef pas over drie of vier jaar
kan worden genomen. Volgens Carter
moet het „ruimteschip" duidelijk met
het blote oog zichtbaar zijn. Het zal
helderder schijnen dan de helderste
ster.
BRUSSEL, 16 mei (Reuter) De Bel-
gische-Congolese ronde-tafelconferentie
over economische en financiële vraag
stukken is gis(pren in feite geëindigd
zonder dat er overeenstemming is be
reikt over de Belgische militaire bases
in Congo of over de begroting voor I960-
Een studiegroep van 15 leden, die door
de conferentie is samengesteld, zal beide
kwesties bestuderen. Vandaag wordt de
conferentie officieel besloten.
Verwachting tot dinsdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
Veranderlijke bewolking en aan
vankelijk nog hier en daar een bui.
Weinig wind. Dezelfde temperatu
ren als vandaag of iets hogere.
Zon: 4.43-20.30. Maan: 1.21-11.29.
DE BILT. 16 mei Een. kleine sto
ring, die in Frankrijk was ontstaan, trok
tijdens het weekeinde langzaam naar het
noorden. Zij heeft in Nederland zowel
gisteravond als vanochtend enkele zeer
plaatselijke onweersbuien gebracht, voor
namelijk in het oosten van Brabant en in
Utrecht.. Er komt ten zuidwesten van
Ierland een rug van hoge druk tot ont
wikkeling, die een verbinding vormt
tussen een hogedrukgebied boven Noord-
Europa en een maximum op het zuide
lijk deel van de oceaan. De invloed van
de rug op het weer in Nederland zal ge
leidelijk toenemen. Daarom zijn morgen
weer opklaringen te verwachten.
MOSKOU, 16 mei De Sovjet-Unie
heeft bij de westerse „Grote Drie" ge
protesteerd tegen een schending, op 5
mei, van het Oostduitse luchtruim door
een vliegtuig zonder kentekens, aldus
meldt Tass. Het incident gebeurde op
de dag dat Khroesjtsjev in de Opperste
Sovjet het neerhalen van de U-2 bekend
maakte. De Sovjet-bevelhebber in Oost-
Duitsland heeft het jongste protest
schriftelijk bij de commandant der Brit
se, Franse en Amerikaanse troepen in
West-Duitsland ingediend.
In het protest wordt gezegd dat het
vliegtuig afkomstig was uit West-Duits-
land. Het vloog de Oostduitse grens on
geveer vijftig kilometer ten oosten van
Hamburg over. Het vloog op naar schat
ting anderhalve kilometer hoogte en
het drong ongeveer negentig kilometer
boven Oostduits gebied door. Rus
sische jagers gaven het vliegtuig her
haaldelijk seinen om te landen. Het
sloeg hier echter geen acht op en het
vloog weer terug over de Westduitse
grens. Waarnemers krijgen uit het Sov
jetprotest de indruk, dat het hier geen
verkenningsvlucht van een U-2 betreft,
maar een normaal grensincident. Alleen
het feit dat de Russen spreken van een
vliegtuig zonder kentekens wekt enige
bevreemding.
De Sovjet-bevelhebber dringt er in
zijn brief op aan dat de westerse com
mandanten maatregelen zullen nemen,
„welke in de toekomst schendingen van
de Oostduitse grens door uit West-Duits
land afkomstige vliegtuigen zullen belet
ten". „Ik wil er uw aandacht op vesti
gen dat de Sovjet-strijdkrachten in Oost-
Duitsland, overeenkomstig de bepalin
gen van het verdrag van Warschau,
vanzelfsprekend maatregelen hadden
kunnen nemen tegen het in overtreding
zijnde vliegtuig.
Het Russische opperbevel in Oost-Duits-
land heeft het echter bij deze gelegen
heid mogelijk geacht dergelijke maatre
gelen nog achterwege te laten", aldus
de brief.
De Russische commandant in Oost*
Duitsland besluit zijn protest als volgt:
„Ik vertrouw erop dat u mijn stap op
de juiste wijze zult opvatten en dat er
geen herhaling van dergelijke schendin
gen zal plaats vinden. Tezelfdertijd moet
ik u waarschuwen dat het Russische
opperbevel in Oost-Duitsiand, bij nieu
we schendingen van het Oostduitse
luchtruim, de meest krachtige maatre
gelen zal nemen, om hier een einde aan
te maken".
DULUTH, 16 mei (Reuter) De'
Internationale Bond van Zeevarenden
heeft zaterdag te Duluth in de Ame
rikaanse staat Minnesota medegedeeld,
dat zijn leden zullen posten bij elk onder
Liberiaanse, Panamese of Hondurese vlag
varend schip, dat in havens aan de Grote
Meren of aan de Amerikaanse kust goe
deren wil laden of lossen.
IKE OP ORLY.
Achter hem Herter.
(Van onze Parijse correspondent)
PARIJS, 16 mei Gisteren, de
dag voorafgaand aan de opening van
de Oost-West topconferentie, lieeft
te Parijs een ganse reeks voorberei
dende besprekingen op bet boogste
niveau plaats gevonden. Tussen ge
neraal De Gaulle en bondskanselier
Adenauer. Tussen de westelijke Gro
te Drie en de bondskanselier, lussen
de westelijke Grote Drie onder el
kaar zonder de bondskanselier. I us-
sen generaal De Gaulle en premier
Nikita Kbroesjtsjev. Tussen premier
Macmillan en Kbroesjtsjev. Voor wat
deze twee laatstgenoemde onderhou
den betreft verdient bet vermelding,
dat Kbroesjtsjev erop bad gestaan
dat bij vergezeld zou zijn van zijn
ministers van buitenlandse zaken en
van defensie, respectievelijk de heer
Gromyko en maarschalk Malinovski.
Lp Russische minister van defensie, maarschalk Rodion Malinovski. die men hier
"chter Khroesjtsjev ziet zitten in de auto, waarmee het tweetal gisteren een
tochtje door de omstreken van Parijs heeft gemaakt, is tot dusver vrijwel niet
van de zijde van de Sovjet-premier geweken.
Eindhoven, 16 mei Zaterdag
nacht is bij het Poolse kerkhol bij
Loin inel, op de weg van Hasselt naar
Eindhoven een personenauto tegen een
"oom gereden. Drie personen werden
Sedood, een werd zwaar en de vijfde
Pprd licht gewond. De wagen werd
"estuurd door de 29-jarige Frans Hees-
akkers; liij werd op slag gedood. De
'"-jarige mevrouw A. Frunt en de
'-.jarige lieer Jean Trommar, leider
van het tweede elftal van de voetbal
club Eindhoven, werden eveneens on
middellijk gedood. Ernstig gewond
v,'rd (Je 35-jarige heer J. Vos en licht
gewond de 37-jarige Christina Van de
ven.
Frans Heesakkers was met enkele
Crienden de uitslag wezen vieren van
eeh voetbalwedstrijd van zijn club. Het
gezelschap besloot naar België te gaan
?th daar de gezelligheid voort te zet-
jen. Op de thuisrit verloor de chauf-
AUr in een lichte bocht enigszins de
fpacht over het stuur. Hfj remde te
Kraehtig en kon toen helemaal het
®tuur niet meer houden, waarop de
jyagen tegen een boom terecht kwam.
(~rie van de inzittenden werden uit de
rpto geslingerd, de twee anderen
{p°esten er met snijbranders uit ge
bald worden. De gewonden werden
"aar een kliniek te Lommei gebracht.
{"'recht, 16 mei zaterdag is de 55-ja-
S*e gemeentebode uit Woerden, de heer
D. Karsdorp, op de Kamerikse
pandweg te Kamerik met zijn motor
{pgen een vrachtauto gebotst. De man
P'ci'd op slag gedood. Zijn 15-jarige
?°on Jan die op de duo zat, is in le
vensgevaarlijke toestand naar het alge-
Heen ziekenhuis te Woerden overge
bracht. Waarschijnlijk is de heer Kars-
y°rP verblind door een tegenligger, die
~'Jh koplampen op onjuiste wijze had
gesteld.
DANTUMAWOUDE, 16 mei Zon
?agmorgen werden aan de trekweg
{pasen Dokkum en Driesum twee jonge
{pannen gevonden, die dodelijk veron
gelukt waren. Zij waren met een motor
{egen een brugleuning gereden. De
{.achtoffers zijn W. van der Kooi en
[pens duorijder P. Kuitert. Zij waren
"hgeveer 20 jaar. Kuitert was gehuwd
6tl had een kind.
{{ELDERMALSEN, 16 mei De 61-jari-
kG ongehuwde D. Grandia wonende te
Fphemert is zondagmorgen, toen hij
,let zijn bromfiets de enige weken ge
leden voor het verkeer opengestelde
rijksweg 15 wilde oversteken, door een
Duitse personenauto, die hij geen voör-
rang verleende, aangereden, waarbij hij
zo ernstig werd gewond, dat hij vrijwel
onmiddellijk daarna overleed. De bei
de in de auto zittende Duitsers werden
slechts licht gewond. De auto werd
zwaar beschadigd.
Diens volgens hadden ook president
De Gaulle en premier Macmillan in
aanmerking komende delegatieleden
aan bun zijde. De Gaulle premier
Debré en minister van buitenlandse
zaken Couve de Murville, Macmillan
de Britse minister van buitenlandse
zaken Sebvyn Lloyd. Het beeft er dus
meer dan de schijn van gehad, dat
de beer Kbroesjtsjev vertrouwelijke
gesprekken onder vier ogen met res
pectievelijk de Franse en de Britse
leiders uit de weg beeft willen gaan.
Over hetgeen op alle boven opge
somde ontmoetingen, met pame die
waarbij de heer Khroesjtsjev partij was,
gesproken is, wordt grote discrene in
aoht genomen en wij kunnen er dan
ook niets gezaghebbends over vermel-
dCVast te stellen valt slechts, dat het
niet tot een aan de topconferentie voor
afgaande ontmoeting tussen Eisenho
wer en Khroesjtsjev is gekomen. Ook
een treffen tussen Khroesjtsjev en
Adenauer sommige waarnemers had
den over een dergelijke mogelijkheid
bespiegelingen opgezet heeft niet
P'dcS Westduitse bondskanselier en
zijn minister van buitenlandse za-
ken de heer Von Brentano zijn gister
avond weer naar Bonn vertrokken en
en de heer Von Brentano heeft afge
zien van zijn aanvankelijk opgevatte
voornemen om in de loop van de week
naar Parijs of omgeving terug te ke
ren, teneinde als onofficiële, min of
meer verstolen waarnemer zich „op
de hoogte te houden". De heer Khroesj
tsjev ontvalt daarmede een aanleiding
om zijnerzijds op de toelating van Oost
duitse waarnemers tijdens de topconfe
rentie aan te dringen. Door de Oostduit-
se regering reeds aangevraagde visa
heeft Parijs, dat het regiem van Ul-
bricht niet erkent, geweigerd.
De westelijke Grote Drie hebben giste
ren een akkoord bereikt over de posi
tie, die zij op de besprekingen met
Khroesjtsjev zullen innemen. Twee
keer kwamen zij bijeen. Op hun eer
ste vergadering confereerden zij in
aanwezigheid van bondskanselier Ade
nauer over de kwesties Duitsland en
Berlijn. De tweede bijeenkomst was ge
wijd aan de andere vraagstukken die
op de topconferentie ter sprake zullen
komen.
De Russische premier was zaterdag
reeds in de Franse hoofdstad aangeko
men. Hij noemde de topconferentie
uiterst belangrijk voor de vrede. „Wij
zullen vraagstukken van dringende aard
voor de vrede moeten bestuderen en
wij zullen dit voorzichtig, en uitvoerig
moeten doen". Hij hoopte, dat de be
spreking van de kwesties als algemene
volledige ontwapening, beëindiging van
de ongunstige gevolgen van de Tweede
Wereldoorlog, het sluiten van een vre
desverdrag met Duitsland en de betrek
kingen tussen Oost en West, nuttige re
sultaten zal afwerpen, waarmee de vre
de is gediend.
Gisteren arriveerden de Amerikaan
se president en de Britse premier.
Eisenhower zei, dat er te veel op
het spel staat om toe te geven aan
nutteloze ruzies. „De hoop van
de mensheid doet een beroep op de
vier deelnemers om hun gedachten
van vooroordeel en hun harten van
haat en wrok te zuiveren". Hij waar
schuwde voor de „verschrikkelijke
universele gevolgen van een kernoor
log". De mensheid verwacht, dat de
deelnemers aan de conferentie eer
lijk en verstandig zullen werken voor
maatregelen ter bevordering van een
werkelijke vrede.
Premier Macmillan zei te hopen, dat
de conferentie goed zal beginnen. De
Tijdens de toespraak die premier
Khroesjtsjev zaterdag na zijn aan
komst op het Parijse vliegveld Orly
hield, luisterden de voornaamste
leden van de Sovjet-delegatie met
wisselende belangstelling naar zijn
woorden. Links (in uniform) de
Russische minister van defensie,
maarschalk Malinovski, en zijn
collega van buitenlands zaken,
Gromyko (met noed). Tussen Ma
linovski en Gromyko ziet men de
onder-minister van buitenlandse
zaken, Zorin. Rechts van Gromyko
(net als hij met een jas over zijn
arm) zijn eerste plaatsvervanger,
Koeznetsov. Naast Koeznetsov de
Russische, ambassadeur in Wash
ington, Mensjikov.
vraagstukken zullen evenwel niet op
een conferentie kunnen worden opgelost.
Wij moeten een ordelijk proces van
discussies en onderhandelingen doen
ontstaan. Hij waarschuwde, dat beoor
delingsfouten, voortspruitend uit onwe
tendheid oi ouden kunnen lei
den tot vernietig's van de beschaving
in enkele ogenblikken. „Dat alleen
moet ons dwingen, ons werk met zorg
en grondig te verrichten".
Tijdens de voor-besprekingen in Pa
rijs overheerste het vliegtuigincident.
Op de bijeenkomst met president De
Gaulle maakte de Russische premier
het incident met de U-2 tot het belang
rijkste punt van bespreking.
Volgens gewoonlijk welingelichte krin
gen sprak Khroesjtsjev zich in krachti
ge termen uit. Volgens kringen in de
omgeving van de Franse president was
De Gaulïe wat verrast door de heftig
heid van de Russische premier, maar
hij onthield zich van opmerkingen die
de mogelijkheden om de betrekkingen
tussen Khroesjtsjev en Eisenhower te
verbeteren, zouden kunnen schaden. Hij
wees er echter wel op dat het vliegen
over grondgebied van andere volken
niet beperkt is tot één land. Volgens ge
woonlijk betrouwbare kringen zei De
Gaulle: „Op dit ogenblik vliegt een
Spoetnik over Frankrijk die waarne
mingen boven mijn land maakt".
In westelijke conferentiekringen vrees
de men dat Khroesjtsjev veel onver
zoenlijker zal blijken dan gehoopt was.
In sommige westelijke conferentie
kringen werd gezegd dat „de schaduw
van China over het topoverleg valt".
Volgens deze kringen zou Khroesjtsjev
zich genoopt zien „strenge taal" te ge
bruiken om de openbare mening in de
leidende kringen van de communistische
landen, en vooral China, gerust te stel
len dat Rusland nog de hoofdrol speelt
in de communistische politieke opvat
tingen.
De mening van De Gaulle, dat op
Khroesjtsjev in zijn eigen land en in
communistische invloedssferen buiten
Rusland, aanzienlijke kritiek wordt uit
geoefend wegens zijn politiek van be
tere betrekkingen met het westen, werd
versterkt tijdens het onderhoud dat hij
kort geleden in Parijs met premier
Nehroe had.
Het noodweerdat Zuid-Limburg vrijdag te verduren kreegheeft meer ongerief teweeg gebracht dan aanvankelijk werd
verondersteld. Op vele plaatsen, o.a. te Meerssen, Houten en Valkenburg, steeg het water tot 90 cm hoogte. Tot laat in de
nacht is men in de weer geweest om het overtollige water weg te krijgen.