pUfond
Eichrnann ontdekt ondanks
verandering van gezicht
TuviaFriedmann volgde spoor
van Koeweit tot Israël
Niemand de deur uit
zonder »(>n
Brint
H
E
MENEER HOBBS
NEEMT VAKANTIE
0
t
B
v B
mg van
öthull
prof. Rogier
Dakota van V.S.
verrassend snel
teruggegeven
^getreden uit Mij.
i Ned' Letteren
zuivere
Nü smalfilmen
kleuren met
Agfacolor CT 13 - de meest
„kleur-gehoorzame"
smalfilm
PLASTISCHE CHIRURGIE MOCHT NIET BATEN
Uit inrichting ont
vluchte aangehouden
Cl
HU
I
WOENSDAG 25 MEI I960
IT?,NiKË» en .HAWK
'eld in West-Duitsland worden
Jthfel n
vV8ï«r
ia
'dbSen^Lteven? de opleiding van
'h Orjj PsPersoneel te worden verbe-
S> 6 niftj technische ontwikkelingen
°dern M j
'Uden
0_.
f
«fden.
jiift d c mgang van 1 januari 1961
liVt li» aanmelding opengesteld van
en,» dienende contractanten of
N 'hfipft-Pd-vrijwilligers". Zij worden
»h h?b h r op basis van de salaris-
?W'iq ®t beroepspersoneel maar zul-
\\t Na beroepsdienst kunnen over-
k'Ir ?-al ftaI1°op van het zes-jarig con-
Nb) "d fen aantal faciliteiten worden
t, Lft^haftP" een nieuw bestaan in de
>u,, tipfdP',! op te bouwen.
<«përs'
U hebt al een Agfa Movex camera
voor f. 145.-
NEW YORK, 25 mei (Reuter,
U.P.I.). De man, die Adolf
Eichrnann in de oorlog nazi
commissaris voor de Joden
heeft gevangen genomen, blijkt
Tuvia Friedmann te zijn, direc
teur van het documentatiecen
trum te Haifa voor nazistische
oorlogsmisdaden. Dit is meege
deeld in een radio-interview door
Benjamin Epstein, directeur van
de bond tegen laster, de B'nai
B'rith. Volgens Epstein is Fried
mann een voormalige agent van
de Poolse geheime dienst, die
wraak gezworen had tegen nazi
vervolgers van de Joden nadat hij
uit een concentratiekamp van de
nazi's was ontsnapt. Eichrnann is
de 201ste nazistische oorlogsmis
dadiger die door toedoen van
Friedmann is gearresteerd. De
200 gearresteerden zijn in de af
gelopen jaren in West-Duitsland
veroordeeld.
Kasteel De Doorwerth vijftig jaar van gelijknamige
vereniging In oorlog geruïneerd Restauratie duurt
nog voort
Gebraden os mei bier
Vijfenzeventig jaar handel in Perzische tapijten
door
EDWARD STREETER
va« 23 wei Vorig
Lett» 6 ^ïaaKr.h n"la,ifï hoofdbestuur
ee«Sapp« der Nederlandse
»'e'j uer neaerianuse
deS W: frd «an prof. dr. O.
Schon aatschann" s Francken-prijs
M,,> hij rtPPu toe kennen, of-
iür"blen "aarvoor met alcremcnp
stili eVan S
'"r,
«el
KesA/N de Vries)De wei-
óór
Üf„' ,«Je in-:. op 30 november
"Sek'. °P Prof o haar voordracht ge-
Sid 'kunst* eBr0,'V's Mitvoerie essay
ha,i en ZPvB®?, Mteratuur in de zes-
C tevens ^"««de eeuw", maar
"uiii;,Sw'erk ?°Rgericht op diens
°aties 'rt" t bijzonder de talrijke
pv'an di" er aatste jaren.
CSl®r m.odertnr d°et Pr°L dr. L. J.
van l°°r hem ng,ln zÜn voetnoot bij
Hoerard R geschreven „Herdenking
hè» n?p i" een zojuist ver-
Voe_.Thiimn„5!?5.§ van de Annalen van
oor met algemene
Uino. '«n viif lo\00rKedragen door een
Hp. Prof. jJ. IJ1 «Prof. dr. H. Brun-
tie. A F. Ka' W. N. Hugenholtz,
:erLen dr a R' prof' dr- L' JKo'
!>fof s0Keschie;lf,®- d? Vries). De wei-
iSgqbrom' emge maanden vó
Ir,.. Do nood or) 30 novemb
- ihiimnn, van de Annalen van
8t daain- tschaP- Prof. Rogier
11 aan toe:
lio? dit „r,®1"01" de kennismaking
Vn ik in .Pt wilde besparen,
a,°r2ittPp j miJn hoedanigheid van
v?d mii i dfir jury, voorzover dit
9' riiou,, s, voorkomen, dat het ge-
!J6rsoon];'iuaar werd, al heeft het mij
dp JA genoopt he'
hip het BrnmSCl?appij
i-i ii örOm nipf m
Nu11de
genoopt het lidmaatschap
- ornltscl?appij °P te zeggen-
as n ik hii niet- meer deren kan,
hn11 het kendheid te moeten geven
\-a0f<jheshn S van het betrokken
2pp„„_ r; ik kan er alleen maar
Uit,
;est
rof
llT':;P'e,st pire du'un crime,
'v sottise"
t'e^erig^jpf'ee's artikel behelst een
Yqq Yensberioht van rtrnf Rrnm
LrnarkpHnnshericht van prof. Brom,
,trekke- vc-van diens betekenis als
"Schar, j P de beoefening van de
zün door de katholieken en met
2iin u~jT^ KctuiuiieKeii en mtn
V„ °tscha n kingen met het Thijm-
foren yaarvan hjj in de naoor-
'W en t„aigemeen voorzitter is ge-
iuts ^htd tn er(did waarvan hij werd
aP hee" 'n 1949 het voorzit"
tjd? w0).. erv°lg van pagina 1)
ti^Dlal]6? """geschaft. Het aanschaf-
'ïst' Dp !nvat oovendien geleide wa-
vBh Ui r, Jïphtmaeht staat voor een
!0J*W v» ke iaren i.v.m. de ver
ft f,-St..:Y? de aanwezige vliegtuigen
liegtuigen
if-. - va» c «o .oortduren-
li» paraatheid. De luchtmacht
*-St e
kj-jivis va'f'ghters" en de voortduren-
V® K
k'ijke Marine heeft behalve
"he ais 2 n °°k nog de nationale
tfi 'de Npi16 verdediging van Surina-
tp bp2„ü A"tillen en Nieuw Guinea,
vi)]|.°0hv cherming van de Nederiand-
hiJ'dg v:ardij. Voor een afdoende ver-
Si Vk deze taken zou, aldus mi-
kiirt "e hi,;a®r. een veel grotere vloot
."delen i fge nodig zijn. De financiële
'al dit echter niet toe.
S'f het fld".i noodzakelijk zijn en
.B»-striiHi °hiele karakter der maritie-
U,pp 'J"kr:
achten is dit ook toelaat-
p| -o
kk 'üllpft de eisen te combineren.
dan in bepaalde gevallen
-ftinp 1 vliegtuigen aan de be-
Hi iiilf- Van de NATO moeten wor-
tn-?kken. Dit is nu reeds ge-
V|,p,?kra het grootste deel van de
%ti)istaat die nodig zijn voor de
n 'en K 'n Nieuw Guinea en de Ned.
h
hu> lu'jiPviteilenplan voor de viootop-
lUn in m Verlenging van de vlieg-
Jie 2 „„Nieuw Guinea, nieuwbouw
'vèn hoivk)nv'entioneie onderzeeboten,
Sg he^p„Van ,1 tanker-voorraadschip
eh nie,"v ut'lae Kruisers met raKet-
%n?u'len d°uw van 4 fregatten. Ver-
"hiis ®ts onderzeebootbestrijdings-he-
Ha|hveP in een 'ater stadium ook
't. eS-helicopters worden aange-
liih'?0r
'p.. huift"'., "auruK op ae nooazaaK
IV-, door de bondgenoten. Het
M^hsp n is gewettigd dat de Ame-
Hft 'un?ui°riteiten ook de nodige
H\.' I'hei(ien verlenen, al kan volledige
°P dit punt niet worden ge-
Knelpunf
vatlv°orrading op zee) verwape-
a nift, 0 heide kruisers met raket-
- a''(! niaterieelplannen
de nadruk óp de
legt de
noodzaak
ti.
t) j J
Plannen vormt de personeels-
i-'hp vap i Sfote knelpunt. Ook afge-
a?al PG wens tot diensttijdverkor-
'ent,--V meer beroeps- en vrijwil-
apbi.end - - -
personeel moeten komen.
Q l bin/j kecnniscne oniwiKKeiingen
5a„ aijhn„ ,erne oorlogvoering te kun-
°bi rifden. Minister Visser stelt
H L'crh v°l§ende maatregelen voor:
,'^t ^6fopft^erinS van de salariëring van
;«k bi riftPersoneel. De minister zegt
"h.Yf'arpftburgermaatschappij dienst-
W kties e cmstandigheden en extra-
dp- ?pl'en de bijzondere omstan-
htoptp de nieuwe militaire salaris-
'oj.thp-c" Worden verwerkt. Er wor-
!4rt,' ös: hieuwe salarisschalen opge-
5 p Sen rnaast zullen de verblijfsver-
tfa Vo°r gehuwde militairen en
3, Vergoedingen tijdens oefenin
'tip Vft verbeterd.
ha v00r ri
s Aom huisvesting zal medewer-
3'l.ft e bn,0n verleend aan stichtingen,
13ita ten a van woumgen voor miii-
'tri^'Otiift el hebben en zullen meer
6h ?en op militaire terreinen
Dp gebouwd!
liajhtt ^Pleiding aan het Koninklijk In-
i vt> Ac a de Marine en aan de Mi-
hit ab g:ademie wordt op een hoger
Xp '«est °bt en meer op universi-
V dp Ujleschoc:I. De toelatingseisen
Yei-zvT'"LA zullen enigermate wor-
j, lean ,ard en de opleiding zal met
W Ui borden verlengd.
'Y |jf, •puntende jonge onderofficieren
SbA-M 4? gelegenheid voor studie aan
-i{ Aorri ""dien nodig, zullen zij in
s.'N.n jGn gesteld op rijkskosten een
1 >l|ii lp ^diploma te halen.
5? }?er fet bevorderingsbeleid zal een
gebruik worden gemaakt van
ri-w vtaiiftri U1K worden gemaaKt van
tt.evciftri mogelijkheid tot vroegtij-
'cip-dering van officieren en on-
rSpW.en, (jie zjch bijzonder hebben
^"ciele consequenties van het
v hi^aV .soneelsbeleid zijn duidelijk
histftln een kostenoverzicht, dat
'«Sp- VpGr aan de nota heeft toege-
Hha saia;-gelel
kïhftkSuiiift Verhoogd met ca. 70 mil-
A md1- (35 pet.) voor de Lucht-
M aiiljoen gulden (25
Advertentie
Voor 8 en 16 mm smalfilm camera's
Camera lóópt! En alle kleuren en tinten
die ons netvlies opvangen, worden feilloos
en natuurgetrouw geregistreerd door de
gevoelige Agfacolor CT 13 smalfilm! Agfa
color CT 13 smalfilm is fijn van korrel, dus
grote scherpte en heeft bovendien een zó
grote belichtingsspeelruimte, dat ook zon
der ..vakmansinstelJing" van beroeps
cameramensen, voortreffelijke en zuivere
resultaten worden geboekt! Ook de zo
moeilijk te „pakken" tussen-tinten en
pastelkleuren komen op Agfacolor CT 13
smalfilm kleurrijk tot hun recht.
Ja. zelfs zonder zon, bij moeilijk diffuus licht--
kunt U met Agfacolor CT 13 filmen. Ook onder
die „gedempte" omstandigheden komen alle
kleuren en nuances gaaf en natuurlijk over.
Smalfilmen is niet duur meer!
Zélf smalfilmen is een féést! En Agfa maakt
het U mogelijk om daaraan mee te doen zonder
hoge kosten. Want in de reeks Agfa Movex
smalfilmgamera's is er al een subliem apparaat
voor f.140.-! De laagste prijzen lopen hier paral
lel met de hoogste Agfa kwaliteit. Superieur
precisiewerk en ooggevoelige lenzen garanderen
- mét de CT 13 film! briljante beelden op Uw
scherm. Agfa Movex camera's... dat is smal
filmen met een brede reekswammogelijkhedenl
I
Vraag bij Agfa Arnhem de draai-
Gratis boekjes, met voorbeelden, hoe U
aardige smalfilms kunt maken.
Friedmann kwam vorig jaar op het
spoor van Eichrnann, toen Eichrnann
bij een Britse petroleummaatschappij
in Koeweit werkte. In het begin van
dit jaar vernam Friedmann, dat Eich
rnann een plastische operatie aan zijn
gezicht had laten uitvoeren en Israël
was binnengekomen. De Israëlische ge
heime politie kreeg hem toen eindelijk
te pakken, aldus heeft Friedmann vol
gens Epstein meegedeeld.
Juridische deskundigen in Jeruzalem
hebben meegedeeld, dat de voorberei
ding van de zaak tegen Adolf Eich
rnann enkele maanden in beslag zal
nemen Het proces zal waarschijnlijk
verscheidene maanden duren.
De Yad Vashem, een particuliere
Joodse organisatie, die gegevens heeft
bijeengebracht over de Duitse Joden
vervolging en het Duitse antisemitis
me, heeft een speciale sectie ingesteld
voor het verzamejen vfcn gegevens
over Eichrnann. De Yad Vashem heeft
een uitgebreide karthoteek van Duitse
oorlogsmisdadigers, die nog niet zijn be
recht. Het dossier Eichrnann is een
van de grootste.
Men bezit o.m. door Eichrnann gete
kende opdrachten voor „snelle en effi
ciënte" uitroeiing van Joden. Ook be
schikt men over documenten die een
licht werpen op Eichmann's activitei
ten inzake Auschwitz, waar naar schat
ting vier miljoen mensen zijn ver
moord. In geheel Israël heeft de arres
tatie van Eichrnann uiteraard enorme
voldoening veroorzaakt.
De inspecteur-generaal van de Isra
ëlische politie, Yosef Nahmias, heeft
(Van onze correspondent)
LEEUWARDEN, 25 mei Op de
Afsluitdijk is gistermorgen een 25-jari-
ge man aangehouden, een verpleegde
uit de reclasserings- en opvoedingsin
richting Philadelphia te Vries (Dr.). De
jongeman was niet van zijn proefver
lof teruggekeerd en aan het zwerven
geraakt. Hij is gistermiddag naar het
politiebureau te Leeuwarden overge
bracht, waar hij aan een verhoor is
onderworpen. Men. houdt rekening met
de mogelijkheid dat hij betrokken kan
zijn geweest bij de overval op de
wijkzuster L. Poortinga te Appinge-
dam, maar dit staat nog geenszins
vast. Hij was maandagmiddag in
Noordbergum, waar hij enkele uren
aan de wegkant heeft liggen slapen.
Hij vroeg vervolgens bjj een boerderij
of hij even gebruik van het toilet
mocht maken, waarna hij uit het dorp
vertrok. Zjjn gedrag wekte argwaan en
men waarschuwde de politie. Toen de
jongeman op de Afsluitdijk door de
rijkspolitie werd aangehouden, was hij
in het bezit van een fiets die hij in
Leeuwarden had gestolen.
te Jerusalem verklaard, dat nimmer
bekend zal worden gemaakt, hoe Adolf
Eichrnann gearresteerd is. De regering
en de politie zullen dit geheim voor
altijd bewaren, aldus Nahmias, maar
wel mag bekend worden dat de arres
tatie verricht is door Israëlische agen
ten, zonder hulp van het buitenland, of
van een buitenlandse politiedienst.
Eichrnann zit thans in een gevange
nis en wordt daar onder constante ob
servatie gehouden, om te voorkomen
dat hij de uitweg kiest die zijn grote
chefs Himmler en Hitier kozen toen
voor hen de eindafrekening naderde.
Eichrnann heeft, toen hij gisteren in
Tel Aviv voorgeleid werd, ontkend
verantwoordelijk te zijn voor de moord
op zes miljoen Poolse, Tsjechische en
Duitse joden. Hij zei deze verklaring
te kunnen en te zullen bewijzen.
De minister van justitie, Pinhas Ro
sen, pleegt inmiddels overleg over de
samenstelling van de rechtbank, waar
voor Eichrnann zich zal moeten verant
woorden. Het proces zal naar alle
waarschijnlijkheid in Tel Aviv worden
gehouden. Drie tot vijf van de leden
van de rechtbank zullen rechters van
het Opperste Gerechtshof van Israël
zijn.
Eichrnann zit niet in eenzame opslui
ting en is niet geboeid. Hij is voorzien
van een voorraad Duitse boeken en
krijgt de gebruikelijke kosjere ge
vangeniskost. Hij gedraagt zich rustig.
Abrham Selinger, opperbevelhebber
van het commando Noord-Israël, zal de
dagvaarding tegen Eichrnann opstellen
en het bewijsmateriaal rangschikken.
Selinger is geboortig uit Leipzig.
West-Duitsland zal Israël helpen in
de zaak tegen de oorlogsmisdadiger Adolf
Eichrnann doch zal niet zijn uitwijzing
verzoeken om hem in Duitsland tc kun
nen berechten, zo heeft een woordvoer
der van het ministerie van Buitenland
se zaken tc Bonn bekend gemaakt.
Bonn zal ook weigeren Eichrnann juri
dische bijstand te verschaffen. De
woordvoerder zeide, dat in Bonn alge
mene tevredenheid heerst over het
nieuws van Eichmanns arrestatie.
Hij verklaarde, dat West-Duitsland
ten volle bereid is Israël te nelpen Eich
rnann te berechten, door getuigen en
bewijsmateriaal ter beschikking te stel
len. Er bestaat in Duitsland een bevel
tot aanhouding van Eichrnann, doch
Bonn zal geen „aanspraken" op Eich
rnann doen gelden. In Duitsland zou
Eichrnann ten hoogste, tot levenslange
gevangenisstraf kunnen worden veroor
deeld. Israël kan hem ter dood veroor
delen.
Verwacht wordt, dat een der belang
rijke getuigen tegen Eichrnann zal zijn
Joel Brand, eens woordvoerder der Hon
gaarse Joden, en thans wonend in
Frankfort als correspondent van het Is
raëlisch dagblad Yedioth Aharonoth.
Brand is tussenpersoon geweest in een
fantastisch plan tegen het eind van de
oorlog om het leven van een ïniljoen
Joden te ruilen voor 10.000 vracht
auto's, die de nazi's nodig hadden. In
zijn boek „Die Geschichte von Joel
Brand", vertelt Brand hoe Eichrnann
had aangeboden hem een miljoen Jo
den te verkopen. De onderhandelingen
liepen op niets uit.
(Advertentie)
Zó uit het pak
in de borden!
brfnta
=tawe
et meer dan duizend jaar oude
kasteel De Doorwerth te Oos
terbeek met bijbehorende voor
burcht is dezer dagen 50 jaar in het
bezit van de vereniging De Doorwerth.
Ter gelegenheid daarvan heeft het be
stuur een brochure uitgegeven, waarin
de wederwaardigheden van deze enig
overgebleven burcht
aan de Neder-Rijn
staan vermeld. De
laatste bewoonster
van het trotse kas
teel was de weduwe
van Jacob baron
van Brakell. Na haar
overlijden in 1878
bleef het onbe
woond. Het zou tot
een ruïne zijn ver
vallen indien gene
raal F. A. Hoefcr
zich het lot van De
Doorwerth niet had
aangetrokken. Op
zijn initiatief kwam
de vereniging De
Doorwerth tot stand,
het kasteel werd
gerestaureerd en het
Nederlands Leger-
Museum werd er in
gehuisvest. De Com
manderij Nederland
van de Johanniter
Orde kreeg de be
schikking over eni
ge zalen. Op 23 april
1945 werd het kas
teel tot een ruïne,
nadat het tevoren
door oorlogshande
lingen reeds ernsti
ge schade had ge
leden.
Het kasteel is al
tijd een groot trek
pleister voor toeris-
'en geweest. Vóór
de oorlog kwamen
er per jaar onge
veer 70.000 bezoe
kers. De aantrek
kingskracht van de
burcht op het pu-
bliek is in feite dan ook een van de
redenen, waarom men na de oorlog tot
geleidelijke restauratie besloot. Deze
heeft zich in een verheugend tempo
voltrokken, vooral sedert de alliantie
van de vereniging met de stichting
Vrienden der Gelderse Kastelen. Uiter
lijk domineert de herstelde Doorwerth
reeds weer de wijde omgeving langs de
Rijn. Van binnen valt er echter nog
van alles te doen. Het interieur van de
voorburcht komt nog dit jaar klaar en
vervolgens worden respectievelijk het
hoofdgebouw met de zuid-, oost- en
noordvleugel intern onderhanden ge
nomen. Alles bijeen zal met de restau
ratie ongeveer 1.5 miljoen gemoeid
zijn. Het Rijk draagt 90 van de kos
ten.
Het Airborne Museum 24.000 be
zoekers in 1959 krijgt nog dit seizoen
een nieuw onderkomen in de voorma
lige, thans gerestaureerde stal. Om te
gemoet te komen aan een klaarblijke
lijke eis van deze tijd wordt op de
plaats, waar voorheen het koetshuis
stond, een restaurant gebouwd.
Is de restauratie over drie a vier
jaren eenmaal voltooid, dan zal de
overige (geweldige) ruimte in het kas
teel een of andere bestemming moeten
krijgen, al was het maar om het onder
houd te kunnen financieren. Naar alle
waarschijnlijkheid zal de Commanderij
Nederland der Johanniter Orde, die
thans geen vaste residentie heeft, er
terugkeren. Verder is het bestuur van
plan, tegemoet te komen aan de wens
van vele jagers naar een jachtmu-
seum. De jagers zelf zullen de voor
werpen moeten leveren en museum
ruimte in het kateel moeten huren.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIlllllIIIIIIIIIIHIllllliHII
De oudste vereniging voor vreem
delingenverkeer in ons land, de
Valkenburgse WV Het Geuldal,
heeft dinsdag ter gelegenheid van haar
75ste verjaardag een groot aantal
persvertegenwoordigers onthaald op
een Bourgondisch festijn. Iets van de
romantische sfeer uit de beginperiode
van deze VVV herleefde in het Geul-
stadje. In statige calèches arriveerden
de gasten bij het oudste gastronomische
bedrijf ter plaatse, hoted De l'Empe-
reur. Daar vloeide de woordenstroom
waarmee de president van de jubile
rende vereniging, oud-burgemeester P.
A. Hens, en de literaire feestredenaar
Frans Brunklaus de lof van Valken
burg verkondigden, minstens zo rijke
lijk als de fonkelende erewijn getapt
uit welgevulde houten vaten. De gees
tige -toespraak van Frans Brunklaus
was een uitbundig loflied op Valken
burg, het sprookje van de verliefde
bomen, de pittoreske kasteelruïne en
de heuvels zonder eeuwige sneeuw
maar met eeuwige charme. En alsof
dit nog niet mooi genoeg was, ver
leende de feestredenaar dit toeristen
centrum met zijn meeste hotelbedrij-
ven en zijn grootste aantal bedden van
heel Nederland de trotse titel: „eet
zaal en slaapkamer van Europa".
Valkenburg deed 's avonds deze titel
alle eer aan want in het hooggelegen
ruïnepark onthaalde het zijn eregasten
en enkele honderden ingezetenen op
gebraden os met bier. Slager Karl Es-
ser uit het Duitse grensplaatsje Heins-
berg, een expert in braden aan het
spit, was met enkele assistenten over
gekomen. Vakkundig hadden zij van
's ochtends elf uur de feesten 250
kg. zwaar aan het braadspit geregen,
het vlees ingespoten met kostelijke
Bordeaux en Franse cognac en het
geheel urenlang zorgvuldig gebraden.
Meer dan 500 feestvierenden deden
zich te goed aan deze Bourgondische
lekkernij. Harmonie Walram speelde
vroijke muziek, de oer-Limburgse cra-
mignon werd gedanst en Valkenburgs
hoogst geplaatste ingezetenen, burge
meester F. Breekpot, carnavalsprins
Mathieu I en meikoningin Agnes ver
hoogden de feestvreugde met hun aan
wezigheid. Als souvenier ontvingen de
gasten nog een goed verzorgd pocket
boekje over Valkenburg waarin een
achttal Limburgse publicisten in een
a la Brunklaus-stijl de schoonheid en
gastvrijheid van het toeristische cen
trum van het Geuldal bezingen.
IlllllllllllllllllllllllIIII1IIIIIIIIIIIIIMIIIII1IIII1IIIIIIIIII1IIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIMI 'llHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIHIIlltlllilllllllllllllillHlllllllllllllllllllllllllllillllHllllllllllllllllllllHIIHIimHilHIII
en tapijt koop je niet in Perzië
door met de deur in huis te val
len. Je praat met je gastheer
over alles, behalve over tapijten. On
dertussen kjjk je rond; misschien heeft
hij het wel op de grond liggen. Dan,
soms na uren, kom je langzamerhand,
quasi-ongewild, op je onderwerp: dat
Perzische tapijt, dat juweel, waaraan
misschien wel zes jaar gewerkt is en
waarin de traditie van eeuwen ver
werkt is. De man zal er niet gemak
kelijk afstand van doen, maar je moet
geduld hebben. Als de werkuren bere
kend zouden worden zou zo'n kleed on
betaalbaar zijn. Maar dat wordt niet ge
daan. Het is geen rekensommetje. Een
schilderij kost toch ook niet meer naar
mate er langer aan gewerkt is. Dit
zegt de heer Stephan Baraké, impor
teur van Perzische tapijten, die even
vaak naar Iran. het vroegere Perzië,
reist als een Amsterdammer naar Den
Haag. Want hij gaat ze er zelf halen,
die tapijten, en wat dat betekent, daar
kan hij uren over praten. Het vijfenze
ventigjarig bestaan van zijn zaak, door
zijn grootvader opgericht, is daarvoor
een goede gelegenheid. Als hij meent,
dat zjjn woorden tekort schieten, laat
hij een projector aanrukken, stelt een
scherm op in zijn showroom en laat
de filmband snorren. Een druk op de
knop en de bandrecorder geeft er de
oosterse muziek bij. Zo is de heer Ba
raké. Zijn huis, zelf noemt hij het een
„progressief pand", is een verhaal op
zich; het is gelegen aan de St.-Huber-
tusweg, midden in de duinen, en het
heeft een allure zoals men die gemeen
lijk alleen maar in de nieuwste rol
prenten uit Hollywood ziet. Een inrit
met grijnzende stenen leeuwen, dan
een vierkant huis met veel glas en
zonneterrassen als speelplaatsen zo
groot. Beneden de showroom, een gro
te ruimte met pilaren maar toch geen
zaal door de geraffineerde belichting.
Aan de wand en op de vloer, hoe kan
het anders, dure tapijten. Hoe duur?
„Deze zou 25 duizend gulden moeten
kosten. Er is dan ook acht jaar aan
gewerkt en het is denk ik tachtig jaar
oud. In een aparte kamer stapels ta
pijten, zoals bij een ander thuis de zak
doeken liggen.
Als ongelooflijke tegenstelling, maar
zwart op wit op foto en film, de heer
Baraké, die zich overigens in zijn
luxueuze omgeving uitstekend op zijn
gemak voelt, temidden van doodarme
herders in een gloeiend hete Perzische
woestijn. Hij eet met hen gestremde
melk, stukjes geroosterde gazelle en
drinkt thee op oosterse wijze: eerst de
suiker in de mond en dan pas de drank.
Ook een onvoorstelbaar vervallen dorp
op een foto en een huis waartegen door
de Nederlandse Dierenbescherming be
slist met kracht geprotesteerd zou
worden als het als luppenhok gebruikt
werd. „Daar was mijn kamer", wijst
de heer Baraké, die door zijn oosterse
vrienden Yi Aghi, mijn broer, genoemd
wordt. Gevraagd of hij die tegenstel
ling „villa in Haagse duinen-krot in
woestijn" niet al te schril vindt, zegt
h\j alleen: „Heerlijk is het". Dat
„heerlijk" bestaat dan ook weieens uit
het uitgraven van de auto, die in het
woestijnzand is vastgeraakt en het ver
blijven in herbergen, die bepaald niet
proper zijn. „In het begin vind je het
interessant, die onbeschrijflijke viezig
heid, maar daarna probeer je het niet
meer te zien." Er zijn meer vermel
denswaardige belevenissen van de heer
Baraké. Zo importeerde hjj de eerste
partij Perzische tapijten in Amerika na
dé oorlog. Van de koper kreeg hij een
nieuwe auto cadeau. Ook heeft hij vlak
na de bevrijding, toen het vervoersge-
brek in het oosten groot was, als koe
rier gediend tussen de regering en de
legaties in Ankara en Teheran. „Of ik
belangrijke documenten overbracht?
Ik weet het niet. Misschien waren het
wel moppenblaadjes".
Vertalingj
F. A. BRUNKLAUS
„Vincent vertelde; dat hij vanmorgen bericht kreeg
van meneer Broek, de rechter, om kamers voor-
hem te reserveren voor tien juni," merkte meneer
Peabody op.
„Ja, en ik Jieb gehoord, dat juffrouw Gabrielson
en haar moeder aanstaande zaterdag komen. Die
willen er zeker vroeg bij zijn om van de anderen
niets te missen." Meneer White trok met zijn stokje
de ene cirkel na de ander. „Ze zijn vroeger dan
verleden jaar. Het zal me benieuwen, of de rechter
weer dat hele stel kleinkinderen meebrengt."
„Daar ben ik wel zeker van. Hij is de enige
van de hele familie, die geld genoeg heeft om dat
stel idioten onder zijn hoede te nemen."
„Het zijn idioten, maar ze betalen goed."
„Ja, dat hoor je overal. Het moet de rechter
wel ai z'n centen kosten om dat stel uit de schuld
te houden. Herinner je je nnog het vorig seizoen,
toen die jongste kleinzoon van hém bijna een hele
hoek van Allen Avery's eethuis meenam met die
ouwe z'n station-car?"
„Zou ik dat niet weten? Ik zat bij Avery juist
een stukje te eten!"
Er kwam een vrachtauto met veel lawaai door
de straat, met achterop een hoop houten schotten.
Allebei zwaaiden ze even naar de chauffeur.
„Guus gaat zeker de badhokjes opknappen."
„En dat is hard nodig ook. Ik begrijp niet,, waar
om die badgasten er nog gebruik van willen ma
ken en ervoor betalen op de koop toe."
„Mensen, die in dat kouwe water kruipen, zijn
tot alles in staat."
Meneer White stond op. „Tja, ik zal maar weer
eens naar de Bank gaan," zei hij. Hij liet zijn
blik over de verlaten straat gaan. „Het zal niet
lang meer duren, of er zullen hier zoveel auto's
en fietsen rijden dat er geen kip meer door kan."
„Dat moet je mij vertellen," zei Peabody geme
lijk. „Ik zit er mee opgescheept."
„Zoals je zegt!" beaamde meneer White en zette
z'n hoed af om over zijn dun wordend haar te
strijken. „Maar we moeten er allemaal van leven."
„Gelijk heb je."
„Trek in ieder geval tegen die tijd je sjijjker-
schoenen maar aan, want eer we een maand ver
der zijn, lopen ze met drie in de minuut over je
voeten heen. Tussen haakjes: Voelen jij en Emiiy
er iets voor om vanavond een partijtje bridge te
spelen?"
„Ik vind liet uitstekend, Bart. Ik zal het haar
zeggen, als ik thuis kom eten, en dan bel ik Betty
nog wel." Met een somber gezicht keek hij de kas
sier na, die de straat insloeg ir. de richting van
de haven en de Bank.
Zijn gedachten waren ai even somber als zijn
gezicht, want hij besefte, dat met rasse schreden
de tijd naderde, dat hij niet langer Clyde Peabody
zou zijn, geacht burger van Rock Harbor en lid
van het schoolbestuur, maar louter het hoofd van
de politie van een mondaine badplaats, een arme,
veel geplaagde politieman, die om de haverklap
bijna omver gereden werd door kleine meisjes op
fietsen, uitgelachen door melkmuilen i nFordjes,
bedolven onder een stroom van de onnozelste vra
gen en bijna zenuwziek gemaakt door het lawaaie
rige verkeer, dat hij dan maar moest zien te regelen.
Van half september tot half juni leefden meneer
Peabody en zijn medeburgers zoals millioenen an
dere burgers van de Verenigde Staten. Ze verdien
den hun kostje niet te veel, maar ook niet te
weinig ieder in de uitoefening van zijn eigen
beroep. Hun behoeften waren niet groot en hun ge
noegens bescheiden een prima televisie-toestel,
de bioscoop, nu en dan een bijeenkomst op het
gemeentehuis of een partijtje voor een goed doei,
soms een zakenreisje naar het „vaste land" en
wat kaartavondjes.
Maar op zestien juni trokken ze als een toneel-
ip hun diverse costuums aan om hun rol
lien in de driemaandenlange revue, die ieder
jaar weer ten tonele gevoerd werd en „Badsei
zoen heette. Dan waren ze geen Burgers meer
maar veeleer Typen, van wie verwacht werd, dat
ze zonder fout hun rol zouden spelen, begluurd en
aangegaapt, de lachlust wekkend, bazig behandeld
en van hot naar haar gestuurd door een stel bad
gasten die onbewust al evenzeer een rol speelden,
cue volkomen vreemd was aan hun normale „win
terleven".
Het, enige verschil was, dat de „locale toneel
groep betaald werd voor hun spel, terwijl de „zo-
mertoneelgasten" behoorlijk moesten betalen om
zelfs maar te mogen optreden.
Brigadier Peabody stond óp, rekte zich uit en
opende een deur in het gemeentehuis, waar „Poli
tiebureau" op stond.
„Ik ga eten, George," zei hij. „Neem jij de
dienst zolang waar."
„In orde, Clyde."
De lentezon steeg hoger en stofde het laatste
restje koelte uit de kristalklare lucht. Er school
een warmte in haar stralen, die verrukkelijke da
gen voorspelde. Zelfs de zeemeeuwen merkten het
en hun spel van rijzen en dalen kreeg iets feestelijks
als van een ballet.
HOOFDSTUK II
HET NOOIT VERTOONDE
„Stond daar gen Rock Harbor op dat bord?"
vroeg mevrouw Hobbs.
„Weet ik niet", zei meneer Hobbs stuurs. „Hoe
kun je nou zien. waar je zit, als je met een vaart
van tachtig kilometer langs iedere wegwijzer
schiet?"
BERLIJN, 25 mei (Reuter, UPI)
De Amerikaanse Dakota, die vorige
week vrijdag boven Oostduits gebied
tot landen werd gedwongen, is gister
middag :.iet de acht inzittenden over
gedragen aan de Amerikaanse mili
taire missie in Oost-Duitsland. De over
dracht geschiedde op een veld bjj Gre-
vesmühlen, in de buurt van de Oost
zeekust, waar het toestel vrjjdag was
geland. Het vertrek van het vliegtuig,
dat de vorige week op weg was van
Kopenhagen naar Hamburg, en de in
zittenden is echter in verband met de
weersomstandigheden uitgesteld tot
vandaag. Het toestel zal in de loop van
de dag naar Wiesbaden in West-Duits
land vliegen.
In het Russische antwoord op het
Amerikaanse verzoek om teruggave
wordt geprotesteerd tegen de schen
ding van het Oostduitse luchtruim. Er
wordt tevens op maatregelen aangedron
gen om dergelijke Incidenten in de toe
komst te voorkomen. De toon van dit
protest was uiterst mild: opzet werd
de Amerikanen niet verweten en drei
gementen werden niet geuit.
Uit eerdere berichten nit Oost-Ber-
lijn viel op tr maken dat de Oostduit
se autoriteiten ervan overtuigd waren
dat de Russen het toestel en de be
manning aan hen zou overdragen. Ook
de Amerikaanse regering had dit ver
wacht en zich al voorbereid op de ge
bruikelijke slepende onderhandelingen
(Wordt vervolgd) met de Oostduitsers.
