Grondwettelij ke bezwaren
niet toereikend gefundeerd
Piloot haalde hoogst roekeloze
stunts boven Kanaal uit
Spoorwegen kampen met
groot aantal vacatures
TIJDELIJK
Bezorgdheid over delegatie en
het overgangsrecht
lichtgewicht loafer
29.
Kreymborg
Broers hebben spijt dat ze de
brief lieten verbranden
Ben Goerion prijst Nederland
2 tuben van voor
Naar
een vervoersorganisatie
KAMERCOMMISSIE OVER MAMMOETWET
Constructief verslag
K.V.P.constructieve medewerking
P.v.d.A, en V.V.D.waardering voor
de grote lijnen
AR. en C.H: ernstige bedenkingen
Auto in tweeën
gespleten
DESKUNDIGEN IN ,.TREK-AIR"-ZAAK
Bloemen voor prinses Irene
Regeringsdiner
in Den Haag
Volgend jaar kortere reisduur van
westen naar noorden en oosten
Voetganger veilig
op zebrapaden
V B
DONDERDAG 23 JUNI 1960
PAGINA 5
Mgr. J. B. A. Batenburg
overleden
iedere dikte, elkei.maat
Bij botsing
Een dode, een
gewonde
Voor weekend en vakantie
Sportiaf, luchtig, gemakkelijk.
Structuurweefsel
in diverse kleuren.
v.a.
75
1
Getuigen herroepen hun
verklaringen
bouw- en meubelpiaat
Hf
Geen tariefsverhoging
Knipperbol verdwijnt
uit bebouwde kom
MaxUnunisnelheid op
de buitenwegen
Mo
Voor
parelwitte tanden
Bestrijdt
tandbederf
C. A. v. d. Waarden
I
(Van onze onderwijsredacteur)
j t»KN HAAG, 23 juni Herhaaldelijk
eeij tooS(l. dat het wetsontwerp tot re
st ."8 van het voortgezet onderwijs in
bii» zou z'j" met de Grondwet. De
Ks,,?"('ere commissie uit de Tweede
Wetl6r' die <le behandeling van het
o «ontwerp heeft voorbereid, is echter
ar„r bet algemeen door de juridische
oVpUP1.entatie van minister Ca Is ervan
Zvva cigd, dat de grondwettelijke be-
reitCn te?en de Mammoetwet ontoe-
U «end en onvoldoende gefundeerd zijn.
ze voor de bewindsman zeer gunsti-
ste Ul'sPra:,k vormt wel de belangrijk-
Ver ?assus in het uitvoerige voorlopige
In n - dat vandaag verschenen is.
dó i - Kamercommissie hebben zitting
j J^den Tilanus, Roosjen, Van Dis,
(vnÓ - Meters, Nolte, Tans, Kleijwegt
"rzitter), Vermeer, Albering en Van
oDmeren-Downer; de heer Peters trad
ais vervanger van pater Stokman.
ljJN K.V.P. zegt, dat zij aanvankelijk
do hafi gezien, dat er op basis van
em,, eJson,-werPen"Rutten verder was
VonX mr- CaIs er ecbter de
"fkeur aan heeft gegeven de coördi
natie
in de onderwijsvoorzieningen tot
Sta ue unut'j wjjsvuui
dnd te brengen door één wet, wil men
"""""iiiiiiiiiiimiiiiiiiriiiiiiiiiiiiiiiiiiiinriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
j, bijzondere commissie uit de
weede Kamer, die de behandeling
an de Mammoetwet voorbereidt.
,eeJt na circa twintig maanden in
it geval een werkelijk niet te lange
Ja een V00ri0pig verslag uitge-
dcht, dat de grote verdienste heeft
at het door de bomen eindelijk weer
ens het bos laat zien. Het ministerie
an O., K. en W. heeft sinds de in
duing van het wetsontwerp tot rege-
hg van het voortgezet onderwijs niet
™"nder dan 847 compact bedrukte
Pagina's van een speciale knipselkrant
Roeten wijden aan een ononderbroken
tr°om van commentaren op dit ont-
~efp. Weinigen, zeer weinigen hebben
deze beschouwingen nog kunnen
houdenHet voorlopig verslag is
wederom een lijvig stuk, doch de
Kamer commissie heeft geen onhan-
eei~baar mam.moetcommentaar gele-
jerd; een flinke olifant zou men eer-
er kunnen zeggen.
Het verslag heeft bovendien de
aliteitdat het bij al zijn kritiek
°ch de nodige afstand neemt van de
Sorns wel zeer opgewonden buiten-
elementaire discussies over deze
°nierwijswet. De belangrijkste uit
maak is ongetwijfeld, dat de Kamer-
S°rnmissie over het algemeen de bij
herhaling gelaveerde grondwettelijke
bezwaren tegen de Mammoetwet door
de minister overtuigend weerlegd
Reht. De opvatting van strijdigheid
hfet de grondwet heeft in de commis-
s'e weinig steun gevonden.
Minister Cals zal de beperking in
?eze uitspraken wel niet over het
'l°ofd zien (..over het algemeen" niet
Overgenomen en „weinig", dus toch
enige steun); hij zal bovendien
Tekening moeten houden met de ern-
sti9e, niet grondwettelijke bedenkin-
den, die daarnaast nadrukkelijk geuit
gorden, doch de bewindsman heeft in
leder geval een Kamerstuk ontvan-
dat een goede bijdrage vormt
boor een constructief debat.
""iiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiii
(Van onze Utrechtse redacteur)
UTRECHT, 22 juni - Op ruim tachtig-
Harige leeftijd is in huize Mariënburg te
S°estdijk, waar hij 'tijdens zijn emeriaat
Verbleef, overleden mgr. J. B. A. Baten
burg, oud-plebaan van de Utrechtse ka
thedraal en lid van het metropolitaan
kapittel. Bij de viering van zijn gouden
Priesterfeest in 1953 werd hij benoemd
tot geheim kamerheer van de paus.
(Advertentie)
daaraan constructief medewerken. Een
mislukking van het thans aanhangige
voorstel zou voor vele jaren het uit
zicht op een nieuwe wetgeving wegne
men. De socialisten sluiten zich, zo is
uit het voorlopige verslag op te maken,
bij deze redenering aan; de A.R.- en
C.H.-leden tonen zich op dit punt echter
zeer critisch.
De P.v.d.A., die primair en uitdruk
kelijk haar waardering voor het ont
werp voo'rop heeft geplaatst, meent,
dat minister Cals een verdergaande
scheiding van de verschillende onder-
wijsrichtingen bewerkstelligt. Aan de
onderwijskundige mogelijkheden van
het ontwerp wordt getwijfeld. De
V.V.D. ziet in het wetsontwerp van
minister Cals een bewiis van de stuw
kracht van onze tijd; de opzet is met
durf uitgevoerd.
Beoordeling moeilijk
Van K.V.P.-zijde wordt er op gewe
zen, dat liet moeilijk is de Mammoet
wet te beoordelen, ten eerste omdat
de meningen over diverse onderdelen in
de onderwijswereld zglf nog zeer ver
deeld liggen, ten tweede omdat er veel
zal worden geregeld bij algemene maat
regelen van bestuur, die nog onbekend
ziin, en ten derde omdat men nog niet
weet hoe het overgangsrecht er uit zal
zien.
De A.R.-leden tonen zich ongerust
over de handhaving van de vrijheid van
het onderwijs. Men ziet in het ontwerp
een centraliserende tendens. Van socia
listische zijde wordt hierop gereageerd
met de opmerking, dat de vrijheid van
werp een zeer bedenkelijke zaak voor
de vrije scholen. Waardering wordt ge
uit voor de wijziging van enkele op
schriften in het ontwerp, maar die wij
ziging moet ook materieel geconcreti
seerd worden en men is er niet opti
mistisch over, dat dit bereikt zal kun
nen worden door middel van amende
menten. De Kamer weet niet wat aan
vaarding van de Mammoetwet in de
praktijk zal betekenen. Een deel van
de A.R.-fractie erkent, dat de grond
wettelijke basis van ons onderwijs niet
wordt aangetast, doch is beducht voor
het invoeren van geheel nieuwe begrip
pen, die tot het uithollen van de grond
wet kunnen leiden.
De uitgebreide delegatie van be
voegdheden ontmoet vele bezwaren.
Een deel van de KVP-fractie spreekt
zelfs van een onoverkomenlijk be
zwaar. De ijver van de bewindsman
om aan te tonen, dat de materie, die
tbans bij K.B. geregeld is, niet noe
menswaard wordt uitgebreid beeft
op deze leden geen indruk gemaakt:
de status quo is immers reeds zeer on
bevredigend.
Planprocedure
De planprocedure krijgt van de kant
der K.V.P. in principe waardering,
maar men acht het een zwaarwegend
bezwaar, dat deze procedure met zo
weinig waarborgen omkleed is. De
P.v.d.A.. die bij de planprocedure haar
instemming betuigt, pleit evenals de
V.V.D. bij dit punt voor de belangen
va nhet openbaar onderwijs. Van christe-
lijk-historische zijde wordt gezegd, dat
mr. Cals tussen Scyila en Charibdis
vaart: aan de ene kant te hoge getals
normen, aan de andere kant een plan
procedure, die uiteindelijk toch de be
slissing bij de minister legt.
PURMEREND, 22 juni Vanavond
is de 37-jarige D. Roele uit Alkmaar
op het kruispunt Zuidenweg-Midden-
weg in de Beemster met zijn personen
wagen verongelukt. Een van links ko
mende zware vrachtauto, geladen met
zand, greep zijn wagen, waardoor deze
tegen een boom werd geslingerd en in
tweeën werd gespleten. De heer Roele
werd hierbij uit zijn auto geslingerd en
kwam in de sloot langs de weg terecht.
Hij was op slag dood. De vrachtwagen
bestuurder werd licht gewond.
Advertentie)
25 zaken in Nederland
(Van onze Limburgse redacteur)
MAASTRICHT, 22 juni Voor de
manoeuvres, die de verongelukte vlie
ger Ben Kleyn uit Stolwjjk 22 januari
boven het Kanaal met het Fokkcrtoestel
heeft uitgevoerd, hadden de getuigen-
deskundigen vanmiddag tijdens de
voortgezette behandeling van het pro
ces tegen de 42-jarige directeur van het
Limburgse luchtreclamebedrijf „Trek
Air" maar één kwalificatie: „hoogst
roekeloze stunts". Zowel de 32-jarige ka
pitein-vlieger van de Koninklijke Lucht
macht P. van Sprundel uit Rijen, als
ook de 50-jarige gepensioneerde vlieg-
instructeur van de Koninklijke Marine
M. van Vorselen uit Den Haag kwamen
aan de hand van de verklaringen van
twee Noorse matrozen van de tanker
„Sagona", die het ongeluk zagen gebeu-
onderwijs juist versterkt en uitgebreid
wordt. Aan deze zijde meent men even
wel, dat de formulering van de taak
van de overheid ten aanzien van het on
derwijs niet gelukkig is uitgevallen, na
melijk te negatief. De liberalen uiten
eveneens bezwaren; zij spreken in dit
verband zelfs van ernstige ongerust
heid. Men mist ook een formulering van
de zedelijke basis van het openbaar on
derwijs. Deze opmerkingen worden van
K.V.P.- en A.R.-zijde aangevochten.
„Sommige leden", waarachter de chris-
telijk-historische groepering schuil
gaat, leggen er de nadruk op, dat de
overheid niet de opdracht heeft het on
derwijs van de openbare school te pro
pageren.
Over de zogenaamde maatschappe
lijke organen, die minister Cals in zijn
ontwerp geprojecteerd heeft, wil men
van verscheidene kanten nader geïnfor
meerd worden. De K.V.P. dringt er op
aan in de wet vast te leggen, dat be
paalde algemene maatregelen van be
stuur alleen iri overeenstemming met
de maatschappelijke organen zullen
worden uitgevaardigd. Van socialisti
sche zijde worden hiertegen echter be
denkingen ontwikkeld: men voorziet een
decentralisatie in een onvoltooide vorm.
De C.H. uit zich zeer sceptisch inzake
de totstandkoming van de maatschap
pelijke organen.
De K.V.P. acht het een verdienste,
dat openbaar en bijzonder onderwijs er
kend worden als gelijkwaardige delen
van het Nederlandse onderwijs, waar
bij het openbaar onderwijs niet langer
de maatstaf van het bijzonder onder
wijs is. De wetgever is volstrekt niet
verplicht eerst het openbaar onderwijs
te regelen en daarna te bepalen dat
het bijzonder onderwijs, dat ook'.vol
doet aan een serie bepalingen, die op
het openbaar onderwijs betrekking heb
ben, gelden uit 's rijks kas kan ontvan
gen. Een dergelijk wetssysteem zou zelfs
nauwelijks meer passen bij de huidige
betekenis van het bijzonder onderwijs.
De K.V.P. ziet er geen grondwettelijke
bezwaren in, dat de regeling van het
V.G.L.O. en het U.L.O. uit de Lager
Onderwijswet-1920 zal verdwijnen. In de
uitgebreide bevoegdheden, die aan
Kroon en minister gedelegeerd wor
den, ziet men van K.V.P.-zijde eveneens
geen argument voor ongrondwettelijk
heid, hetgeen inmiddels niet wil zeg
gen, dat (le voorgestelde regeling nu
ook ongewijzigd moet worden aangeno
men.
In een passage, die kennelijk afkom
stig is van de A.R.-leden der Kamer
commissie, wordt gezegd, dat elke re
geling van het onderwijs uit dient te
gaan van de pacificatie. De strekking
van het ontwerp is echter uniforme
rend en centraliserend. In de bezet
tingstijd is duidelijk geworden welk een
gevaar hierin schuilt. Men acht het ont-
Den HAAG, 22 juni De minister
rad heeft de Israëlische minister-pre
sent Ben Goerion, die vanochtend op
benburg was aangekomen voor een
J'.officieel bezoek en daarna op Soest-
v'Jk met de kon. familie het noenmaal
T'd gebruikt, een regeringsdiner aan-
«feboden, waaraan minister-president,
{."f. dr. J. E. de Quay in een tafel
ade heeft gezegd, dat de speciale sym-
jathie van het Nederlandse volk voor
^aël in de geschiedenis wortelt. De-
vriendschap is versterkt in één van
Jje meest bewogen tijdperken uit Ne-
oerlands nationale bestaan de twee-
Wereldoorlog. Het oneindige leed on-
2®' een gemeenschappelijke onderdruk-
se*> vooral oor de Joodse gemeen-
chap, heeft de ziel van het Nederland-
6 volk tot in het diepst geroerd.
j Ue solidariteit van de twee volken
Jateért van oneindig ver in de geschie-
Lang voordat de Joden onder de
jwderlanders kwamen, verkondigden
°odse profeten hun geloof zoals het is
-e6rgelegd in het oude testament, éldus
1 -Ier-president De Quay. De Neder
landse premier schetste vervolgens de
geschiedenis van de Joden in Neder
land. Na erop te hebben gewezen, dat
Rembrandt in zijn schilderijen op wel
sprekende wijze uiting heeft gegeven
aan de karakteristieke vorm van het
samengaan van Joden en niet-Joden in
Amsterdam, zei prof De Quay, dat het
Joodse bevolkingsdeel zijn onuitwisbaar
stf™PeJ °P deze stad heeft gedrukt.
Hij herinnerde aan het heel belang
rijke werk, dat de Joden in ons land
hebben gedaan op het gebied van kun
sten, wetenschappen en handel. Hij
noemde onder meer de Hebreeuwse
drukkerij en het ambacht van de dia
mantslijperij. Premier de Quay bracht
vervolgens een dronk uit op de gezond
heid van premier Ben Goerion en op
de welvaart van Israël.
In zijn dankwoord zei minister-pre
sident Ben Goerion, dat hij in het bij
zonder diep onder de indruk was van
de ontmoeting met koningin Juliana.
„Ik begrijp nu, hoe dierbaar de konink
lijke familie de Nederlanders is Hij
prees Nederland als eerste land van
verdraagzaamheid en toevlucht voor
mensen van alle geloof en overtuiging.
Zeer verrast was de staatsman over
de vriendelijkheid der Nederlanders.
Een vlucht van twee uur over de Delta
werken had hem zeer geïmponeerd en
bekoord.
Prinses Irene, die woensdag een deel van het congres van de Nederlandse vereni
ging van ex-politieke gevangenen uit de bezettingstijd bijwoonde, werd met
bloemen verwelkomd door de veertienjarige Truus Bakker, het dochtertje van
de secretaris van de „Expogé". Voorzitter mr. G. Ch. Aalders en burgemeester
mr. G. van Hall kijken lachend toe.
DEN HAAG, 23 juni De Nederland
se Spoorwegen hebben te kampen met
een grote uitstroming van personeel,
welke wordt veroorzaakt door pensio
nering, alsmede door ontslag op ver
zoek, terwijl het voorzien in de hierdoor
opengevallen plaatsen in hoge mate
wordt bemoeilijkt door de algemene per-
soneelsschaarste. Dit heeft de minister
van Verkeer en Waterstaat in zijn me
morie van antwoord aan de Eerste Ka
mer meegedeeld.
Het bij de N.S. bestaande aantal va
catures bedraagt thans 2,7 procent van
de personeelssterkte. De meeste vaca
tures bestaan in de sectoren van het
stations- en het wegonderhoudsperso-
neel, vooral in het westen, waar de gro
te havensteden een sterke aantrekkings
kracht bljjken uit te oefenen. Het aan
trekken van nieuw personeel uit ande
re delen van het land stuit in vele ge
vallen op gebondenheid aan de streek,
aanpassings- en huisvestingsmoeilijkhe-
den. Door verdere uitbreiding van ar
beidsbesparende methoden en voortge
zette automatisering wordt er naar ge
streefd het thans bestaande ernstige
personeelstekort geleidelijk te vermin
deren. Als gevolg van de /hogere ont
vangsten en gedaalde kosten zijn de be-
dnjfsresuitaten van de N.S. over 1959
gunstiger geweest dan over 1958. De
verdere stpging van de ontvangsten,
welke zich tot nu toe in 1960 heeft ge
openbaard, zal zich naar verwachting
ook in de nog volgende maanden van dit
jaar voortzetten. Tot verhoging van de
tarieven zal niet worden overgegaan.
Omtrent een spoorwegverbinding van
Amsterdam via Schiphol met Den Haag
vindt nog steeds overleg plaats. De mi
nister meent dat een geregelde kwar-
tierdienst op de lijn Amsterdam-'s-Gra-
venhage-Rotterdam ondanks de overlast
voor het wegverkeer nog niet ingevoerd
zou kunnen worden.
Om een verkorting van de reisduur
op de zerbindingen tussen het noorden en
oosten met het westen van het land te
bereiken is voor 1961 een dienstregeling
in overweging, waarbij op deze trajec
ten rijtuigen met eigen tractie-installa-
tie zullen worden ingeschakeld. Deze
kunnen sneller worden gesplitst en ge
combineerd dan door een locomotief ge
trokken treinen. Het daartoe benodigde
materieel is in bestelling.
ren en daarover later onder ede gehoord
zijn, tot de bevinding dat een normaal
mens nooit dergelijke dingen zou uit
halen. Ben Kleyn, aldus de getuige-des-
kundige Van Sprundel moet niet bij
zijn positieven zijn geweest. Hij heeft
tegen alle vliegregels in gezondigd.
„Alleen iemand, die niet meer beschikt
over de normale geestesvermogens
voert zulke onbegrijpelijke stunts uit",
zei de tweede getuige-deskundige van
Vorselen.
Met behulp van een miniatuurvlieg
tuig en een dito schip demonstreerden
beide deskundigen, hoe het ongeluk
zich volgens de verklaringen van de
twee Noorse matrozen heeft toegedra
gen. Op een afstand van driehonderd
meter zagen de matrozen de Fokker op
een hoogte van zes meter komen aan
vliegen. Vlak bij het schip trok de vlie
ger het toestel steil op. Het logisch ge
volg van dit wild en fel optrekken was
een zgn. „flick-roll" (een rollende be
weging), waarbij het toestel onbestuur
baar wordt. Geen piloot heeft tijdens
een „flick-roll" nog enige controle over
zijn vliegtuig. Hij weet niet hoe hij er
uit komt, aldus deze getuigen-deskundi-
gen. Ben Kleyn had kennelijk geluk.
Zijn toestel kwam er goed uit, want de
matrozen zagen het toestel een norma
le bocht maken en opnieuw op het schip
afkomen.
Voor de tweede keer schijnt Ben
Kleyn de Fokker op een te geringe
hoogte boven de zee wild te hebben op
getrokken. Toen volgde opnieuw de on
controleerbare „flick-roll", waaruit het
toestel geheel gedraaid het vloog een
eindje op zijn rug door te voorschijn
kwam. Daarbij verloor de Fokker veel
van zijn snelheid en stortte met de neus'
naar beneden onder een hoek van zestig
graden in zee.
Getuige Van Sprundel zou in zo'n ge
val, „waggelend" langs het schip zijn
gevlogen om aandacht te trekken om
daarna met lage snelheid schuin op het
water te landen. Het toestel vertoonde,
volgens de beide getuigen-deskundigen,
^een technische storingen. Er was
DEN HAAG, 23 juni Een voorstel
tot invoering van maximumsnelheden
op wegen buiten de bebouwde kommen
is aanstaande. Het is een onderdeel van
een voorstel tot wijziging van het we
genverkeersreglement, dat het departe
ment van Verkeer en Waterstaat reeds
heeft verlaten, aldus deelt minister kort
hals in de memorie van antwoord aan
de Eerste Kamer mede.
Bij deze wijziging is ook betrokken
het invoeren van met knipperbollen
voorziene zebra-oversteekplaatsen op
wegen buiten de bebouwde kommen. Te
zelfdertijd zullen die knipperbollen uit
de bebouwde kommen verdwijnen en '.ui
len daar de zebrapaden volledige be
scherming aan de voetgangers verle
nen.
Knipperbollen in de bebouwde kom
men worden, gezien de maximumsnel
heid, te kostbaar en overbodig geacht.
(Advertentie)
hrandstof genoeg aan boord en boven
dien had de piloot best nog de Engelse
kust, waarvan de Fokker slechts vijf
mijl verwijderd was, kunnen bereiken.
De overige getuigen, die tijdens de
tweede procesdag werden gehoord, wa
ren de ouders, de broers, de hospita en
de vrienden van de verongelukte vlie-
ger.
Op de vele malen herhaalde vraag,
die dan eens de rechtbank, dan weer
de verdedigers stelden, of de getuigen
Ben Kleyn in staat achtten om zich te
lenen voor een opzettelijk ongeluk,
luidde het antwoord steeds ontkennend.
Sabotage
De vader van de omgekomen piloot,
de 57-jarige gemeente-ontvanger uit
Stolwijk liet op zijn ontkenning vol
gen: „Ik houd rekening met een gewoon
ongeluk of met sabotage, aangezien
mijn zoon mij al eens gezegd heeft, dat
er iemand op het vliegveld Zuid-Limburg
zou zijn, die hem wei dood kon kijken".
„Daarmee", aldus de heer Kleyn, „be
doelde mijn zoon niet de directeur van
„Trek-Air", maar de havenmeester, ge
loof ik". Ook de vriend van Ben Kleyn,
de 28-jarige vlieger Th. Verhoeven, had
van de verongelukte vlieger wel eens
uitlatingen over sabotage op genoemd
vliegveld opgevangen.
Getuige Verhoeven kwam tijdens het
verhoor door de president, herhaalde
lijk terug op verklaringen, welke hij tij
dens het vooronderzoek tegenover de
politie had afgelegd. Hij deed dit, zei
hij, omdat de politie hem tijdens het
verhoor in een bepaalde richting zou
hebben gedreven. Zo ontkende hij' thans,
dat hij aan goede kennissen van Ben
Kleyn, de familie Van der Werff uit
Huis ter Heide, gezegd zou hebben dat
dat hij ervan overtuigd was, dat de pi
loot de Fokker terwille van zijn baas
had laten verongelukken. Ook, ze^ ge
tuige Verhoeven thans, was de uitlating
van Ben Kieyn: „Ik spring nog eens uit
die kist!" niet ernstig bedoeld geweest.
Kleyn, aldus vlieger Verhoeven, zei dit
om bij de familie Van der Werff indruk
te maken.
In tegenstelling tot de tegenover de
politie afgelegde verklaringen bestreed
hjj thans de lezing, als zou de piloot toen
hij op de avond vóór de vlucht naar En
geland met getuige Verhoeven uit was
gegaan, herhaaldelijk over deze vlieg
tocht hebben gesproken. De reis met de
Fokker kwam slechts terloops ter spra
ke.
De verklaring over het uitgaan met
Ben Kleyn was in strijd met de verkla
ringen van de hospita van de veronge
lukte vlieger, mevrouw Fonteyn, die be
weerde dat Ben Kleyn de avond voor de
vlucht naar Engeland bij haar op bezoek
was geweest.
Briefverwisseling
Deze tegenstrijdigheden en het her
roepen van eerder afgelegde verklarin
gen door bepaalde getuigen, deden het
verhoor in een geprikkelde sfeer verlo
pen. Ook over de lezing met betrekking
tot de mysterieuze brief, dip Ben Klovn
in zijn pension zou hebben achtergela
ten. stemden de getuigenverklaringen
niet overeen.
Verdachte, getuige Verhoeven en
hospita Fonteyn hielden vol. dat het
een blanco brief was geweest. De va
der en de broers van de omgekomen
piloot gaven daarentegen als hun me
ning te kennen, dat hier sprake moet
zijn van een briefverwisseling. Ben
zóu geen blanco brief achterlaten,
meenden zij. Het motief, door ver
dachte en de vrienden van Ben. die
de brief hadden geopend, aangevoerd,
als zou dit blanco papier bedoeld zijn
geweest als een niets zeggend docu
ment voor vader Kleyn, met wie Ben
geen beste verhouding zou hebben,
trokken de familieleden, evenals ge
tuige P. van der Werff in twijfel. Vol
gens hen was er van een slechte ver
houding tussen vader en zoon geen
sprake.
De beide broers van Ben Kleyn. die
erin hadden toegestemd, dat de blanco
brief door verdachte in hun bijzijn werd
verbrand, hadden thans spijt over het
verlenen van deze toestemming. „Wij
waren enigszins beduusd en lieten ons
door verdachte overdonderen", zeiden
zij. ..Later vonden wij de kwestie van
de brief, waarover wij volgens verdach
te maar liever niet met vader moesten
spreken, een rare geschiedenis".
Voorts kwam ook nog even de belas
tingfraude ter sprake, tóen de hoofdcon
troleur van de belastingen, werkzaam
bij de fiscale recherche te Arnhem D.
van Male werd gehoord.
Hij zei, dat de omzet van het tweede
door verdachte geëxploiteerde bedrijf,
de handel in bouwmaterialen, sterk was
teruggelopen. Volgens verdachte was
dit te wijten aan een omschakeling. Hij
probeerde nieuwe afnemers te vinden,
die meer winst zouden opleveren. Over
(1e jaren 1953 tot 1957 bedraagt de be
lastingschuld van verdachte rond
15.000. Zijn vermogen op 1 januari
1960 is geraamd op 40.000. Voor de
aankoop van een nieuw toestel zou ver
dachte nog wel krediet kunnen ontvan
gen van zijn bank, meende deze getuige,
maar voor een tweede niet meer. De ad
ministratie van verdachte's bedrijf
was slecht. De bouwmaterialenhandel
leed onder de activiteiten van verdachte
op het terrein van de luchtreelame.
Met het horen van deze getuigen, was
de reeks van 26 getuigen a charge af
gehandeld. Bovendien hoorde de recht
bank nog een getuige a décharge, de
vliegdeskundige G. den Bezemer uit
Haag. Volgens hem kon de bewuste Fok
ker, ook al had die drie jaren buiten
gestaan, toch nog als een nieuw toestel
worden aangemerkt, omdat er nog prak
tisch niet mee was gevlogen. De overige
getuigen a décharge worden vrijdag ge
hoord.
r r
De heer C. A. van der Waar
den, die in een wel wat bewo
gen vergadering gekozen is tot
voorzitter van de Katholieke
Bond van Transportpersoneel
„St-Bonifatius", is met zijn 37
jaren een der jongste bonds
voorzitters in de K.A.B.
Bewogen was deze vergade
ring, omdat er een sterk streven
was een jongere op deze belang
rijke post te krijgen, waarnaast
een bijiia even krachtige steun
van een andere kandidaat. Met
deze uitslag wordt evenwel de
lijn doorgetrokken, die de vorige
voorzitter, de helaas kort na zijn
pensionering overleden heer Van
't Schip, reeds uitzette, om het
jongeren-element in het bestuur
te brengen. Onder de gesala
rieerde bestuurderen, waartoe
de heer Van der Waarden sinds
1954 behoort, waren reeds vele
jongeren.
Hij vertelt ons dit in zijn
werkkamer, hoog in het „Huis
van den Arbeid" aan de Oudenoord in Utrecht, met een ver uitzicht over
de stad, reikend tot de zware industrie in Zuilen.
Zo er in zijn organisatie van een tegenstelling sprake was, dan sproot
deze uitsluitend voort uit een natuurlijk verschil in gemoed van jong en oud.
„Van een feitelijk conflict of een werkelijke tegenstelling ten aanzien
van de wijze, waarop wij ons werk moeten doen, is geen sprake," verzekert
de heer Van der Waarden ons en hij heeft altijd heel prettig met de vroegere
bondsvoorzitter, die toch enige jaartjes ouder was, samengewerkt.
Er is één streven binnen „St.-Bonifatius" om te komen tot een grote
organisatie van alle werknemers op het gebied van vervoer, wat de nieuwe
voorzitter ook zo'n beetje als zijn program beschouwt. Wat dat betreft
vindt hij het een gelukkige omstandigheid, dat de omstreeks een half jaar
geleden gekozen voorzitter van „St.-Raphaël", met welke bond „St.-Boni-
fatius" uiteraard vele raakvlakken heeft de heer Van Spit ilan gelijke
leeftijd is met vrijwel dezelfde inzichten. Er bestaat een wederzijds begrip
voor eikaars belangen en moeilijkheden. Ook met andere vakorganisaties
binnen de K.A.B.zoals de r.-k. Landarbeidersbond en de r.-k Bond van
werknemers in industriële bedrijven eveneens „grensburen" is de
verstandhouding uitstekend. De Kath. Bond van Transportpersoneel, die
onlangs met zijn Ledenaantal de 15.000 heeft overschreden, is nl. van een
organisatie zuiver van transportarbeiders de naam is een stuk traditie
geworden steeds meer gegroeid naar een organisatie van alle werknemers
(handarbeiders wel te verstaan) binnen een bepaalde bedrijfstak.
„Vandaar, dat wij zowel een monteur als een chauffeur binnen onze
rijen hebben," licht de heer Van der Waarden toe. „En deze ontwikkeling
zet zich nog steeds voort." Hij is zelf sinds een jaar of drie voorzitter van
de bedrijfsgroep Graanbedrijven, een van de vele, die de bond kent. Deze
functie zal hij met het algemeen voorzitterschap combineren.
De heer Van der Waarden, die in 1922 te Schagen werd geboren, is van
huis uit geen transportarbeider, maar overwegend technisch opgeleid en
werkte als tekenaar bij een constructiefabriek in Amsterdam. In dé hoofd
stad kwam hij in contact met de heer J. Zwaga, de oprichter van „St.-Boni
fatius", die hem vroeg om op het bondskantoor te komen werken, dat toen
- nog in Amsterdam was gevestigd. Eerst in 1949 werd het verplaatst naar
Utrecht.
Hij kreeg de documentatie onder zich, maar werd langzamerhand
ingeschakeld voor de behandeling van alterlei arbeidsrechterlijke en sociale
vraagstukken. Om zich verder te bekwamen volgde hij een bestuurders
cursus aan het A. C. de Brit^n-instituut in Doorn en hij werd in 1953 be
noemd tot assistent-bestuurder Gedurende een jaar nam hij met een aantal
collega's uit de vakbeweging deel aan een cursus voor arbcidsefficiency-
adviseur. Toen hij in 1954 als bestuurder werd aangesteld mocht hij iiij
zegt dit in alle bescheidenheid de produktiviteitsopvoering als een specia
liteit beschouwen, wat bij loontechnische kwesties zeker een voordeel is.
Hij voerde mede onderhandelingen over collectieve arbeidsovereenkomsten
en nu aan de top staande van zijn organisaties zullen deze ervaringen en
de opgedane kennis hem zeker goed te stade komen.
