Poging tot herkerstening
bevolking Zuid-Amerika
Het middel van de grote volksmissies
I
Financiële overeenkomst voor
brng getekend
Maakt
Reclame
De stem van de dode
BOSCH-
door MAX MURRAY
Europa en de Toto
tomato
Cor K/eisterlee
Londenaren zonder
ondergrondse
Bus met Engelsen onder
Zwitserse trein
KETiSHUP
Vreugdedag voor Goeree Overflkkee
Nederlandse jongen in Frankrijk omgekomen
Residentie-orkest in
1962 wellicht naar
Amerika
Italiaanse tabak wordt
steeds beter
Levensverzekeringen
Betere treinverbinding
met Nijmegen
Ex-tramconducteur
veroordeeld
Goede koffie-oogst in
Suriname
V B
DINSDAG 12 JULI 1P6G
Aan strand gevonden projectiel
ontploft
Elastisch
BOUGIES
therma e/astiC
Er is een schrille en bedenkelijke te
genstelling, wanneer men beziet met
welke aandacht de debatten in de Ka
mer rond de Europese Verdragen wer
den gevolgd en de debatten rond de
voetbal-toto. Het ligt natuurlijk voor de
hand, dat een zaak als de toto, ivelke
in de laatste jaren zo sterk onder ons
volk is gaan leven, niet ongemerkt kon
voorbijgaan. Trouwens, er waren bij deze
zaak, die op zich van niet al te grote
betekenis is vergeleken met talrijke an
dere vraagstukkenwaarvoor onze volks
gemeenschap zich geplaatst ziettwee
facetten, die de strijd rond de sportprijs-
vragen ver uittrokken boven zijn zake
lijke betekenis. Enerzijds is dat de fei
telijke aanwezigheid van principiële en
gewetensbezwaren van velen van onze
protestantse landgenoten en anderzijds,
daaruit voortvloeiende, de op te bren
gen verdraagzaamheid, die er niet toe
mag leiden, dat van de gewetensbe
zwaarden het onderste uit de kan wordt
gevergd.
Zoals vrijwel bij alle zaken, was er in
de fractie van de C.H.V. geen eenstem
migheid, maar op het allerlaatste mo
ment, toen de spanning naar de hoogste
top was opgevoerd rond de stemmingen
over de nota van wijziging van de rege
ring, betrad een jonge anti-revolutionair
het spreekgestoelte om te verklaren, dat
hij veel van de bezwaren van zijn fractie
kon onderschrijven, maar beslist niet
zover wilde gaan, dat hij een absoluut
verbod voor de toto wilde ingevoerd
zien.
Het moet de man veel innerlijke strijd
gekost hebben, voordat hij besloot tot
de moedige daad om zich op dit punt
van zijn fractie los te maken. Zijn stand
punt was overduidelijk: bij een absoluut
verbod van de toto bestrijd je niet het
„kwaad." wat je daarin ziet, je voegt
er nog een kwaad bij nl. je drijft Ie
mensen, die het totospelletje nu een
maal niet meer kunnen laten, naar wets
overtreding, omdat ze, wat in het bin
nenland verboden ivordtin het buiten
land compenseren.
Het zou interessant zijn te kunnen na
gaan hoeveel mensen uit de A .H.-kring
in feite achter deze anti-revolutionair
staan. Het lijkt in ieder geval minstens
aannemelijk, dat talloze jongeren dank
baar zullen zijn, omdat tenminste op de
ze wijze ook hun standpunt naar buiten
is gekomen.
Maar terugkomend op de belangstel
ling, die aan de dag is gelegd, moet
gezegd worden, dat daaraan bij het toto
debat niets heeft ontbroken.
Er waren camera-mensen bij de vleet
in de Kamer, de blitz-lampen hebben
hun uiterste best gedaan en defelle
schijnwerpers hebben het de minister
van Justitie nog moeilijker gemaakt dan
hij het al had. (Het is toch een merk
waardig bedrijf, de politiek, de arme man
werd met voorhamers van kritiek op de
schedel geslagen en hij moest er nog bij
lachen ook). Radio en televisie hebben
getracht het gehele debat zoveel moge
lijk op de voet te volgen. Fractievoorzit
ters en woordvoerders hebben hun visie
op de hele zo.dk moeten uiteenzetten
voor het Nederlandse publiek. En de
kamer-tribunes waren ei-vol.
Maar bij het Europa-debat niets van
dat alles. Men moet toch zeggen, dat de
verhoudingen in dit opzicht zoek zijn.
Niemand zal bezwaar maken tegen het
nauwlettend volgen van de Kamer bij het
toto-debat, maar men moet minstens be
denkelijk kijken, wanneer men de aan
dacht beziet, waarmee de Europa-zaak is
gevolgd. Is dit niet minstens een waar
schuwing voor de politici en de poli
tieke partijen, nl-, dat zij meer aange
past. aan de getvone man voorlichting
moeten geven over alles wat er gaande
is in de Europese eenwording, want ziet
de „gewone man" deze zaak niet als een
warnet van ingewikkelde vraagstukken,
die hij maar het beste naast zich kan
neerleggen?
Het is uitgesloten dat met een derge
lijke houding de eenwording van ons
Europa gediend is.
Dat het godsdienstig leven in Zuid-
Amerika een uiterste dieptepunt
heeft bereikt, mag bekend worden
verondersteld. Reeds de vorige Paus
aeeft in feite een geestelijke noodtoe
stand afgekondigd. Een van de allereer
ste redevoeringen van Joannes XXIII
betrof de religieuze situatie in Latijns
Amerika. De hoofdoorzaak van het gods
dienstig verval ziet men algemeen, naast
andere, niet te onderschatten factoren,
in het schrijnend tekort aan priesters.
Dit werelddeej telt 33 procent van de
totale katholieke wereldbevolking; het
heeft echter slechts 9 procent van het
gezamenlijke aantal priesters ter be
schikking. Dat betekent, dat van de 170
miljoen Katholieken er 100 miljoen zon
der priester leven. Sinds de grote Zuid-
Amerikaanse bischoppenconferentie, in
1955 te Rio de Janeiro gehouden in aan
sluiting aan het Internationale Eucha
ristisch Congres, staat de kerkelijke
overheid van het hele continent in voort
durend onderling contact door middel
van een permanent comité van bisschop
pen, dat in Columbia gevestigd is, de
situatie nauwkeurig bestudeert en naar
de meest efficiënte middelen zoekt om
de noodtoestand het hoofd te bieden. Dit
alles overeenkomstig de richtlijnen van
Paus Pius XII. Er is alle reden om te
spreken van een laatste kans. De ge
loofskennis bij de grote massa is vrijwel
nihil. Van de eigenlijke inhoud van het
Katholicisme heeft men meestal geen
idee; geloof is ontaard in bijgeloof. Aan
sommige uiterlijkheden als b.v. proces
sies en zegeningen bij bepaalde heiligen
feesten houdt men nog vast; de wijze,
waarop dit evenwel wordt beleefd, doet
meer denken aan magie dan aan echte
godsdienstigheid. Kenners van land en
volk aanrzelen om hieraan radicaal een
einde te maken. Het gevaar, dat het volk
dan volledig tot heidense praktijken ver
valt, acht men, gezien de feitelijke om
standigheden, beslist niet denkbeeldig.
Zolang er tenminste nog enige zij het
een uiterst dubieuze binding met de
Kerk bestaat, wil men deze niet ver
liezen om daarin een aanknopingspunt
te hebben voor correctie en verder on
derricht. De voorlopig nog zeer kleine,
hoewel groeiende kernen van lekenapos
telen niet te na gesproken, moet men in
het algemeen toegeven, dat er in Latijns-
Amerika een ontstellend godsdienstig
indifferentisme heerst. Bij een dergelijke
geestesgesteldheid is niet veel goeds te
verwachten als men bedenkt, dat het
laïcisme .de vrijmetselarij, het commu
nisme en de talrijke fanatieke protes
tantse sekten een onvermoeibare acti
viteit aan de dag leggen.
Het belangrijkste middel om veran
dering in de toestand te brengen ziet
men. na lang en rijp beraad, in het or
ganiseren van grote volksmissies. Deze
tactiek, die tegenwoordig in Zuid-
Amerika wordt toegepast om dit be
langrijk deel van de Wereldkerk voor
Christus te behouden, heeft de volle
instemming van de Paus. In de Mis
sieintentie voor juli van het Aposto
laat des Gebeds beveelt hij ze nadruk
kelijk aan heel de Kerk aan. De resul
taten van deze gigantische missies, die
reeds in verschillende grote steden ge
houden zijn wettigen het voortzetten
van dit experiment. Men verwacht
daarvan een opleving van het Katholi
cisme in heel Latijns-Amerika. Maar
eerst op de lange duur. Meer dan een
begin van een hoognoodzakelijke om
mekeer is voorlopig niet te bereiken.
Pater Beltjens SVD heeft het werken
van de missionarissen bestudeerd. Het is
bijna onbegonnen werk, voelt hij zich
gedwongen te erkennen. Mensen, die na
hun eerste Communie praktisch niets
meer van de godsdienst gehoord hebben,
moet duidelijk gemaakt worden, dat zij
katholiek zijn en wat dat inhoudt. Brengt
U iemand eens een echt liturgische ge
loofsbeleving bij, wanneer zijn geloof
begint en eindigt met het opsteken van
kaarsen het vragen van een of ande
re zegen over de gekste voorwerpen!
Tracht eens met succes te strijden tegen
lastercampagnes, conservatisme, over
dreven nationalisme, om nog maar niet
te spreken over het schrikbarend ver
breide spiritisme. Ook in Zuid-Amerika
is een geweldige ontwikkeling op gang
gekomen Daarmee gelijke tred te hou
den is voor de Kerk in die landen een
zo goed als onmogelijke opgave. Het zal
een evolutie met sprongen moeten
worden, maar, gezien de bestaande toe
stand, eist dit zowel van de geestelijken
als van het volk een welhaast bovenmen
selijke inspanning.
Maar het moet! Hoe dan ook! Men
zoekt geheel nieuwe wegen om de
gelovigen te bereiken. Vooral de
mannen schamen zich naar de kerk te
gaan Het onderwijs moet krachtig ter
hand worden genomen, de eerbied voor
het huwelijk hersteld. Ongeloof en bij
geloof verhinderen het vruchtbare con
tact tussen priesters en volk. Men kan
inderdaad terecht van een uiterste nood
toestand spreken.
De allereerste eis in deze benarde si
tuatie is Paus Pius XII heeft daarop
gewezen méér priesters en zoveel
mogelijk lekenapostelen; waarvan echter
gevraagd wordt, dat het eerste klas
krachten zijn, geestelijk en wetenschappe
lijk tegon hun enorme taak opgewassen.
Aan de verwezelijking daarvan wordt
intens gewerkt, Daarnaast is men echter
reeds begonnen met de genoemde volks
missies, althans voor zover de beschik
bare krachten dit toelaten.
Een kort overzicht van de daarbij ge
volgde methode geeft enig inzicht in de
enorme nood en het te verzetten werk.
Dergelijke groot-opgezette acties
vragen uiteraard èen grondige voorbe
reiding. Een half jaar lang, wordt het
te bearbeiden milieu nauwkeurig be
studeerd en afgebakend. Er heeft een
speciaal onderzoek plaats van de lo
cale maatschappelijke en psychologi
sche problemen. Sociologen, cateche
ten en liturgisten worden geraad
pleegd. Bepaalde groepen van leken
en religieuzen houden gebedsoefenin
gen om zegen over de missie. Alle zie
ken worden in de tijd van voorberei
ding bezocht en uitgenodigd door het
offer van hun lijden mee te werken
aan het welslagen van het werk. Alle
priesters uit het hele land, die maar
enigszins kunnen vrijgemaakt worden,
schakelt men bij deze volksmissies in.
Seculiere en reguliere geestelijken
vormen grote teams voor het eigen
lijke werk, daarbij, waar mogelijk, ge
holpen door seminaristen. De nazorg
neemt vanzelfsprekend veel tijd e/i
personeel in beslag: huisbezoek, ge-
•sprekscentra, catechetische centra enz.
Pater Beltjens SVD, die de volksmis
sionarissen bezig heeft gezien, getuigde
van hun werk: „Je geeft alles tot je voor
een geestelijke en lichamelijke ineen
storting staat. Dan ga je de stand van
zaken na en stelt vast, dat niet het vier
de deel gepresteerd is van wat nodig
was! Wij hebben geen moeite de juist
heid, maar ook de tragiek van deze uit
spraak zonder reserve te aanvaarden.
Hoewel de resultaten van dit werk
uiteraard niet in cijfers weer te geven
zijn, willen wij toch enkele bijzonderhe
den vermelden, die enige hoop zouden
kunnen wekken. In Bolivia werden tij
dens de missie in zes grote steden met
een totaal van 509.000 Inwoners 400.000
communies uitgereikt en 8.000 huwelij
ken ln orde gebracht. In Ecuador in tien
diocesen 7.000 huwelijken. In Panama
niet minder dan 22.000!
LONDEN, 11 juli. Ten gevolge van
een staking van het personeel van de
elektrische centrales is de ondergrondse
hier vanochtend gedeeltelijk tot stilstand
gekomen. De stakers menen, dat „onver
mijdelijk" het gehele treinverkeer zal
moeten worden gestaakt. De autoriteiten
hebben voor het vervoer uit de voorste
den naar de city autobussen ingeschakeld
MEIRINGEN 10 juli, (Rtr). Minstens
vijf Britse toeristen zijn om het leven
gekomen en twintig gewond, toen de bus
waarin zij zaten, zondag op een overweg
bij Meiringen in het Berner-Oberland
door een trein werd gegrepen.
-Oo.r!
ii>f
ro ti#m i
H WftMZ
LE HAVRE, 11 juli. Vrijdag is hier
een Nederlandse jongen om het leven
gekomen, nadat een projectiel waarmee
hij speelde, explodeerde. Het is het
12-jarige zoontje Johan Dirk van de
familie Prins uit Amsterdam. Samen
met zijn broer, de 18-jarige Rudolf,
speelde de jongen aan het strand. Onder
een rots vonden de beide jongens een
projectiel dat daar volgens mede
delingen van de Franse politie was
achtergebleven uit de tweede wereld
oorlog. Enkele ogenblikken nadat de
jongens het hadden gevonden, kwam
het projectiel tot ontploffing.
De 18-jarige Rudolf werd ernstig ge
wond. Hij is opgenomen in een hos
pitaal in het plaatsje Fecamp. Het ge
zin Prins was met vakantie in
Frankrijk. De heer Prins, die douane
ambtenaar is, is met zijn gezin ge
stationeerd in het Belgische plaatsje
Wilrijk. De oudste zoon woont in Am
sterdam, waar hij economie studeert.
Imp. N.V. Willem vin Rijn
Hatfleotmerweo 475 A'dui Tel. 185222 Telex 12282
Tekort aan goede strijkers
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG De directie van
hst Residentie-orkest voert vergevor
derde besprekingen over een toernee
van het orkest naar Amerika. De finan
ciële regeling vormt nog de grootste
moeilijkheid. Als men tot overeenstem
ming komt zal de toernee, die ln 1962
zou worden gehouden, vier tot acht we
ken duren. Voor het komende seizoen
worden uitnodigingen uit Zwitserland,
Duitsland, Ierland en Spanje nader be
keken.
Het orkest is voor het komende set
zoen met vier musici versterkt. Er
gaan er vijf weg, er komen er negen
bij Onder hen bevinden er zich twee
van het Concertgebouworkest (hoboïst
E. Spelberg en clarinettist K. de Rook),
wat wel haast een unicum is. Voorts
is tot het orkest toegetreden de jonge,
Noordafrikaanse harpiste Jenny Ben-
hamou, die kundiger bleek dan Neder
landse gegadigden.
De directie is voornemens het aan
tal Houtrust-concerten uit te breiden
om zodoende een groter publiek (dat
voor andere zalen soms drempelvrees
heeft) te bereiken. Als gastdirigenten
zullen in het nieuwe seizoen optreden
Karl Böhm Franz-Paul Decker, Dean
Dixon en Antal Dorati. Tezamen zullen
zij ongeveer dertig concerten dirigeren.
Voor de Mozart-Beethovencyclus heeft
men als zangsolisten weten aan te trek
ken Maria Stader, Christa Ludwig, Ri
chard Lewis en Walter Berry. Er zul
len verschillende noviteiten worden
uitgevoerd, de komende winter onder
meer Variazioni 1959 van Van Baaren.
Taras Bulba van Janacek en Mouve-
ments Retrogrades van De Leeuw.
Tijdens de persconferentie, die ter
toelichting van het programma werd
gegeven, kwamen ook nog even de sa
lariskwesties aan de orde. Opgemerkt
werd dat bijvoorbeeld de leden van het
Brabants Orkest vaak bijna evenveel
en soms nog meer verdienen dan de
leden van het Residentie-orkest. De di
rigent, de heer W. van Otterloo, zei
wel de voordelen te zien van een nau
were bemoeienis van het college van
rijksbemiddelaars, maar anderzijds
vreest hij toch ook wel gevaren van te
grote gebondenheid, steeds moeilijker
blijkt het aantrekken van strijkers te
worden Er zijn nog diverse vacatures
in het orkest die niet konden worden
aangevuld.
De dag van gisteren zal in de annalcj
van de n.v. Brugverbinding Goeree-Ovei-
flakkee als een historische dag geboekt
worden. Maandag had de ondertekening
plaats van de financiële overeenkomst tus
sen de gemeenten, de n.v. Brugverbinding.
de vertegenwoordigers van Rijkswater
staat en van Financiën benevens de be
leggingsmaatschappijen, voor welke laat
ste de n.v. Nedcrlandsche Handel Maat
schappij de zaken afwikkelt. De onder
tekening, welke plaats vond in het bank
gebouw, van de N. H, M. in Den Haag,
kon eerst haar beslag krijgen, nadat vo
rige week alle gemeenten van de eilanden
Goeree-Overflakkee en Schouwen-Duive-
land hadden besloten tot verhoging van
het aandelenkapitaal in de n.v. Brugver
binding.
Alle financiële regelingen voor de ver
vroegde bouw van de brug, die 36 miljoen
gulden zal gaan kosten, zijn hiermee ge
troffen. Op de bijeenkomst ln Den Haag
waren onder meer aanwezig de gedele
geerden van de n.v. Brugverbinding, de
heer P Th. Stroeve, inspecteur van
s Rijks Financiën, mr. W. J. Noleboom, re
ferendaris van Rijkswaterstaat, de heer
R. M. van den Berg van Saparoea, onder
directeur van de N.H.M. te Amsterdam,
de heer A. G. Quack, hoofdingenieur
voor bijzondere diensten van Rijkswater
staat. dr. K. W. A. Bervoets, afdelings
chef van de Nationale Levensverzekering-
bank te Rotterdam en de burgemeesters
van Zierlkzee en van Renesse, mr. F. Th
Dijckmeester en mr. G. F. L. Tonckens.
Na het plaatsen van de handtekeningen
werd door verschillende sprekers het
woord gevoerd, onder meer door de heer
Van den Berg van Saparoea, die de trans
actie en de historie van de financiële re
geling als zeldzaam karakteriseerde.
Ir. Quack toonde zich verheugd over de
ontwikkeling van het brugplan, al is er
pas de definitieve bestemming, wanneer
de Volkerakdam gereed is. Nu de over-
(Van onze tabakmedewerker)
AMSTERDAM, 11 juli. Vandaag wer
den door de makelaars de monsters van
de 3232 pakken Italiaanse subtropicali ta
bak, die deze week door de Deli Mij in
ternationaal ten verkoop wordt aangebo
den, aan een nauwkeurige studie onder
worpen. Men kreeg hierbij de indruk, dat
dit gewas in diverse opzichten van jaar
tót jaar vooruit gaat. Het assortiment is
regelmatig en laat niets te wensen over.
Over het geheel genomen is deze tabak
zeer dunbladdig en haar uitwerking bij
zonder gunstig. Het grote struikelblok is
voorlopig nog de smaak en de minder
goede brand. Maar toen in Indonesië voor
het eerst Sumatratabak geplant werd, wa
ren de resultaten in het begin niet met de
oogsten te vergelijken, die de Nederlandse
planters er later door ervaring van vele
jaren van hebben gemaakt. Voor de korte
tijd, dat deze Italiaanse subtropicali ta
bakscultuur aan de gang is, mag men
de bereikte resultaten zeker met respect
beschouwen en komt hun, die ertoe heb
ben bijgedragen, een welverdiend compli
ment toe. De tabak zal niet, zoals eerst
bedoeld op vrijdag bij inschrijving, maar
op donderdag bij onderhandeling worden
verkocht.
AMSTERDAM, 9 juli In mei Is,
aldus het C.B.S., voor f451,4 min. aan
nieuwe leversverzekeringen gesloten,
waarvan f 189,8 min. aan kapitaals-,
f 239,5 min. aan rente- en f 22,1 min.
aan volksverzekering. Over april wa
ren deze bedragen resp. f 389,8 min.,
f 168,8 min., f 199,9 min. en f21,1 min.
In de eerste 5 maanden van 1960. is
voor f 2008,9 min. aan nieuwe levens
verzekeringen gesloten, waarvan
f894,7 min. aan kapitaals-, f 1005,8
min. aan rente- en f 108,4 min. aan
volksverzekering. Over dezelfde perio
de van 1959 beliepen deze bedragen
f 1693.2 min., f8018 min. f781,8 min.
en f 109,6 min.
eenkomst voor 36 miljoen gulden B
kend is. beginnen voor Rijkswaterstaai
moeilijkheden pas, vooral wat de aan
van de aanvoerwegen betreft. Een j.Ue[je
begroting van het hiervoor benodJB
kapitaal is niet te geven, aldus spre.K
De heer P. D. Sieling, president-co -
missaris van de N.V. Brugverbino
prees Goeree-Overfiakkee en Schouw
Duiveland gelukkig met de bevrijding
het isolement. Van Rijkswaterstaat vr°
hij alle medewerking.
NIJMEGEN, 11 juli Volgens
delingen van de Kamer van Koophan"
alhier heeft zij in een onderhoud rnet„e-
directie der Nederlandse Spoorwegen S.e
sproken over een verbetering van n
spoorwegverbindingen tussen NijmeS
en Amsterdam-Den Haag-Rotterdam,
directie heeft daarbij medegedeeld,
er Ingaande de zomerdienstregeling
ieder uur doorgaande verbindingen Vr8
megen—Utrecht zullen komen, het e
uur doorgaand naar Den Haag-Ro^L,
dam, het andere uur naar Amstertiai.j
Met het Roergebied zullen er Seen,,en
recte verbindingen komen Wel zU gg
de aansluitmogelijkheden in Arnhem
Winterswijk verbeterd worden
Voor de verbinding NijmegenVebJCL,
Roermond, die sinds deze zomer in
uurdienst onderhouden wordt met s nr.
treinen, hebben de Nederlandse SP?? f
wegen niet voldoende materiaal om P' r
een sneltrein in te schakelen. Wann®
het nieuwe beveiligingssysteem v?j,
dit traject gereed gekomen is, zU'L.
de spoorwegen bezien of er een m°»
lijkheid is sneltreinen op dit traject
te lassen.
Fietsen gestolen en geld
verduisterd
AMSTERDAM, 11 juli. De red»1'
bank heeft overeenkomstig de eis e®n
24-jarige oud-tramconducteur uit
ie
VX-JUt lf,C UI
hoofdstad wegens diefstal van fiets®
en verduistering van tramkaarten v®
oordeeld tot 12 maanden gevangen^
straf waarvan 4 maanden voorwaard®*
lijk, met aftrek van het voorarrest e
ondertoezichtstelling van het medisCe
consultatiebureau voor het alcoholist
gedurende de proeftijd van drie jaar-
Hij had in zijn conducteursunifor1^
op het Waterlooplein gestolen fietse.j
verkocht. Hij had bovendien van apr
1959 tot april van dit jaar totaal 3»
gulden in eigen zak gestoken. Dit ^a
de opbrengst van verkochte tramka3
ten, die hij in depot had. Bij een cTO
trole was deze verduistering aan "e
Iioht gekomen.
PARAMARIBO, 11 juli De koffie*
planters verwachten dit jaar een £°®a
oogst, die tussen september en december
zal worden binnengehaald. In verband
echter met het teruglopen van de kof
fieprijzen in de Scandinavische landen,
die de grootste afnemers zijn, ziet ae
markt voor de Surinaamse koffie
niet bijzonder gunstig uit. De cacao-
oogst is totdusverre enigszins tegeng®^
vallen. De citrus-oogs is gemiddeld fe~
nomen matig en laat.
2i.
Zijn blik rustte op Joyce. Zij zag eruit als een da
me, maar je kon niet op het uiterlijk alleen afgaan.
En de dokter, die daar zo keurig en beschaafd zat
wl. om de waarheid te zeggen, die maakte ook niet
de indruk van een losbl. Nadat hij, volgens zijn oor
deel lang genoeg de voermen in acht had genomen,
schraapte de inspecteur Fowler zijn keel en zei:
Als ik het goed begrijp, zijn er bepaalde zaken,
die deze dame en heer met mij willen bespreken.
Inderdaad, zei Firth. Ik heb ze min of meer
verbluft, en gezegd, dat ze u hun verhaal moeten
vertellen, inspecteur. De dokter kon het niet goed
over zijn hart verkrijgen, omdat juffrouw Joyce er
bij betrokken is, ziet u, en het lijdt geen twijfel, dat
het al met al een vervelende geschiedenis is.
Ja, dat komt vaker voor. Maar, ziet u dokter
Daw, die dingen komen toch doorgaans vroeg of
laat aan het licht. Als de andere aanwezigen ons
misschien zouden willen verontschuldigen dan kun
nen u en de juffrouw en ik ons tot de zaak bepalen.
Ais u er niets op tegen hebt zei Joyce, dan had
ik liever, dat ze bleven. Ze zijn volkomen op de ohog-
te. Als we hen weg lieten gaan, zou dat de schijn wek
ken, alsof we ons schaamden.
Ze verhief haar stem een weinig.
En, inspecteur Fowler, ik. ik bedoel wij wil
len er de nadruk op leggen, dat dit niet het geval is.
Inspecteur Fowler dacht bij zichzelf, dat het hun
zedelijke plicht was zich te schamen, maar hij vol
stond met te zeggen:
Zoals u wilt.
Naderhand terugdenkend aan dit onderhoud, be
dacht inspecteur Fowler, welk een zonderlinge in
druk deze vertoning op een vreemde toeschouwer ge
maakt zou hebben, indien zo iemand het gesprek by-
gewoond had en geluisterd had naar deze bedaarde
dorpsdokter, die het relaas deed van zijn liefde voor
de verloofde van een zijner patiënten hun korte ont
moetingen in bossen en op landwegen, terwijl Dan
Everard op het ogenblik pas vier uur dood was. Het
kwam hem toen als al te dol voor, dat hij, inspecteur
Fowler, naar zoiets geluisterd kon hebben met een ze
ker begrip en medeleven.
Toen de brief van Angela Pewsey ter sprake kwam,
begon de inspecteur tot zijn eigen afgrijzen, zelfs een
greintje sympathie te voelen.
Dokter Daw gaf een volledig verslag van alles, be
ginnende bij het begin en aan één stuk doorvertel
lend. Hij zocht noch zichzelf noch Joyce te veront
schuldigen en toen hij uitgesproken was, overhandig
de hij de brief. Hij repte er met geen woord over, dat
Firth de brief reeds eerder gezien had en de inspec
teur verkeerde in de waan, dat de brief niet eerder
uit zijn handen was geweest. Hij vouwde hem open en
las hem zorgvuldig vao het begin tot het eind.
U zult begrijpen, dokter, dat ik dit onder mijn
berusting zal moeten houden. Het kan eventueel als
bewijsmateriaal dienen,
Volkomen.
Inspecteur Fowler vouwde de brief zorgvuldig op
en stak hem weg. Toen, na een kort stilzwijgen zei hij:
Ik kan niets beloven, maar indien deze brief niet
ter zake dienende is, zal ik hem niet voorleggen. Ik
hoop, dat ik u hem terug kan geven en de inhoud ver
geten.
Mevrouw Sim glimlachte tegen Joyce. Celia kreeg
aanvechtingen om te huilen en schold zichzelf verwoed
voor een dwazin.
Dokter Daw knikte:
Ja, als dat mogelijk is, dan zou ik het zeer op
prijs stellen.
Inspecteur Fowler siond op en keek op het gezel
schap neer. Hij voelde zich nu weer zekerder van zijn
gezag.
Ik moet u er natuurlijk op voorbereiden, dat het
geen u me verteld hebt tot bepaalde informaties aan
leiding zal geven.
Ja, dat begrijp ik.
En, verder, dokter Daw en u, juffrouw, moet ik
verzoeken, deze streek niet te verlaten zonder mij van
te voren ingelicht te hebben.
Zij knikten en hij lichtte zijn hoed voor mevrouw
Sim, wenste hen alleen goede morgen en stapte de op
rijlaan af.
Terwijl hij het kerkhof overstak stond er een diepe
rimpel tussen zijn ogen.
Mogelijk, dat hij die oude gier niet vermoord
heeft, mompelde hij.
Maar dan begrijp ik niet, waarom niet.
Toen inspecteur Fowler op het politiebureau terug
keerde, vond hij daar een agent Wilks, die hem aan
de deur opwachtte. Er was een dringend gesprek uit
Londen voor hem doorgekomen en zij hadden de op
roeper aan de lijn gehouden.
Brigadier Piggott had uit Londen iets te rapporte
ren.
Ik geloof, dat ik iets te pakken heb, zei hij.
Goed zo, zei de inspecteur knorrig. Steek van wal
en doe niet zo zelfvoldaan.
Het detectivebureau ,,Lynx" blijkt één en dezelf
de te zijn als Willie Black. Ik weet niet of u zich die
herinnert. Hij zat vroeger in Bowstreet en heeft op
eigen verzoek ontslag gekregen. Een puike kerel was
het.
Goed, goed. Ik ken Willie Black beter dan jij. Ik
heb je niet gevraagd om hem op te hemelen.
Nee, dat zei 'ik alleen maar om uit te laten ko
men, dat, wat hij zegt, betrouwbaar is.
Ja ja, maar wat heeft hij nou gezegd?
Wel, hij noemde dadelijk een naam, die u goed
kent.
Wie?
Majoor Torrens.
Aha. Afijn, ga door. Wat moest die van Willie
Black hebben?
Hij wilde het me niet dadelijk vertellen. Ik moest
hem eerst duidelijk maken, dat het om een moord
zaak ging.
Hoor eens even Piggott. Ik weet wel, dat dit tele
foongesprek niet jouw portemonnee betaald wordt,
maar hoogstwaarschijnlijk zijn er nog meer mensen,
die gebruik willen maken van de lijn. Als je van plan
bent er een paar uur voor te nemen, waarschuw dan
de centrale. Nou, voor de dag er mee
Brigadier Piggott stelde met ongepaste vrijmoedig
heid vast, dat tot dusverre inspecteur Fowler het
meest aan het woord was geweest. Kennelijk had in-
spectêur Fowler nog kort geleden langer hoffelijk moe
ten zijn dan met zijn temperament overeenkwam.
Uitstekend, sir. Nu dan, Willie Black is jaren lang
doende geweest, majoor George Torrens' zuster te
schaduwen.
Er volgde een stilzwijgen aan de andere kant van
de lijn, waaruit brigadier Piggot opmaakte, dat de
stand 1-0 in zijn voordeel was.
Weet je dat zeker, Piggott?
Absoluut.
Maar waarom laat hij zijn zuster dan schadu
wen? Van een andere vrouw is hier geen sprake. Als
hij er maar aan dacht, nog eens te trouwen, dan zou
het hele dorp het weten. En grimmig voegde hij er
aan toe: Ze weten hier alles.
Schijnbaar toch niet, dat er een juffrouw Torrens
bestaat.
Nee, dat wisten ze niet. Althans Het schoot
hem te binnen, dat er mogelijk één uitzondering be
staan had. Wie is die juffrouw Torrens? beet hij. Waar
woont ze?
In Bristol, en ze is keukenmeid.
Keukenmeid? Keukenmeid, zei je?
Ja, maar geen erg goeie. Tenminste, dat zegt
Willie Black, die heeft haar kooksels een paar maal
gegeten. De laatste paar jaren werkt ze in een derde
rangs gelegenheid in de stad. Als Willie er van tijd
tot tijd heen ging om ze in de gaten te houden, gaf hij
zich altijd uit voor handelsreiziger.
Maar dat is bespottelijk! Heeft majoor Torrens
tegen Black verteld, dat het zijn zuster was?
On, nee. Hij wekte de indruk alsof hét een verlo
pen ver familielid van hem was, dat hij liever niet zijn
pad zag kruisen.
Maar waarvoor liet hij haar dan in de gaten hou
den?
Hij wilde alleen maar weten, waar ze zich ophield.
Inspecteur Fowler viel hem in dé "rede.
Hoogstwaarschinlijk vertelde hij de waarheid en
was ze gewoon een familiemeubel, dat hij liever niet
zag dan wel.
Nee, ze was wel degelijk zijn zuster.
Maar verduiveld, kerel, dat is toch je reinste
waanzin. Die majoor Torrens is een vermogend man.
Hij bewoont een van de voornaamste huizen in deze
streek Hij roert de grote trom in allé plaatselijke
aangelegenheden. Hij houdt er een paar bedienden en
een tuinman op na. Zijn zuster keukenmeid in een
goedkoop pension nonsens!
Piggot stak zijn zelfvoldaanheid niet onder stoelen
of banken.
Ja, kijk eens, daar zit meer achter.
De toornige Fowler aan de andere kant van de lijn
had het gevoel alsof de uitgestreken Piggott het tegen
een schooljongen had.
Loop naar de duivel, vent! brulde hij. Het lijkt
wel of je een kinderuurtje houdt! Je brengt rapport
uit! Schiet op!
Piggott hield de hoorn wat verder van zijn oor af en
luisterde glimlachend. Als de ouwe niet jaloers was,
dan mocht hij hangen.
Nou van lieverlede begon Willie nieuwsgierig te
worden naar die klant van hem. Hij zegt, in zijn be
roep kan het nooit kwaad, als je wat meer van je op
drachtgevers afweet.
Filosofische bloempjes van Willie Black. Moeten
we daar onze kostelijke tijd mee verprutsen? Vooruit
maar weer.
Willie besloot eens met die keukenmeid te gaan
keuvelen.
Ha! Het vervloekte geval wordt nog ingewikkeld
merk ik.
Ja. Hij nam haar op haar vrij middag mee voor
een ritje en vroeg haar uit over haar verleden. Ze ver
telde hem, dat ze helemaal geen familie had.
Piggott, besef je niet, dat de man, die volgens
jou haar broer is, springlevend is? Hij wandelt dag
aan dag gezond en wel in het dorp; ik heb hem zelf
gesproken.
Ja maar dat weet zij niet.
Ga door, Piggott, ga door, zei inspecteur Fowler
in een soort doffe berusting. We hebben de hele mid
dag voor ons.
Zij vertelde hem, dat ze een broer had gehad, be
gon Piggott opnieuw. De laatste keer dat ze van hem
gehoord had, was in 1917 geweest, toen hij als vermist
was opgegeven. Daarna had ze nooit meer iets van
hem Vernomen.
Hoe kan dat? Zodra hij ergens opdook, hadden
de autoriteiten haar daarvan toch in kennis moeten
stellen?
Ze verhuisde. Wanneer de autoriteiten aannemen,
dat hij dood was, dan was er geen enkele reden om
aan te nemen, dat hij leefde; niet in die dagen tenmin
ste. Wat haar het meest bezig hield, dat was, dat hij
haar verteld had, dat hij kans maakte dik in de con
tanten te komen. Maar zelfs dat nam ze met een kor
reltje zout. Hij deed zich altijd grootser voor dan hij
was.
Goed, goed, wat was die zogenaamde broer van
haar dan?
oppasser.
Wat?
oppasser.
Hoor eens even, Piggot inspecteur Fowler'
scheen naar woorden te zoekeu het staat
niet aan mij te beoordelen of jij de tijd verprutst,
maar ik sta niet toe, dat je mij van mijn werk houdt,
begrepen? Oppasser, grote hemel! En nog wel een
dooie oppasser.
Er komt nog meer, verklaarde brigadier Piggott
opgeruimd.
Ik stel me voor, dat het mijn plicht is, tot het bit'
tere einde naar Je te luisteren, al was het allee
maar, dat ik straks je meerderen dien te rapporteren
dat ze je zo- gauw mogelijk weer bij de bezetting®'
macht moeten indelen. Ga dus door.
De brigadier had dat allemaal al meer gehoord. He
deed hem dan ook niets, zeker niet over de telefoon
Nou, terwijl we zo aan het babbelen waren
groef ze uit haar tas een oude, verbleekte foto op
laat het die klant van Blackie wezen. Die knaap
die foto was natuurlijk wel wat slanker en zijn ha8
zat een beetje anders en zijn snor ontbrak, maar Wu'
lie Black zag dadelijk, dat het dezelfde was.
Ditmaal volgde er geen uitbarsing van inspected
Fowler. Hij herinnerde zich, dat er wat identificeren
betrof, in het leger geen tweede was geweest als W*
lie Black. Wanneer hij er werkelijk zeker van was, da
die twee onwaarschijnlijke mannen één en dezelfd®
persoon waren, dan had hij het hoogst waarschijnlijk
bij het rechte eind.
Ga door, Piggot, zei hij, wonderlijk zachtzinnig'
Nou, toen hij eenmaal die foto in zijn vingers ha**'
vergat hij deze terug te geven. Ik heb de foto van hen;
los gekregen en ik zal hem vandaag in de brief me
mijn rapport sluiten. Dan kunt u het zelf zien. t
Inspecteu rFowler gromde en wachtte tot Pigg°
verder zou gaan.
Willie moest daar het zijne van hebben. Hij zel'
dat dat zaakje zijn nieuwsgierigheid prikkelde e
daarom vroeg hij haar of ze ook wist, bij wie die Tor*
rens oppasser was. Dat wist ze, want haar broer ha°
daar altijd erg op gepocht. Het was majoor Christian
Seymour. U herinnert zich wel, dat die einde 1917 sneb'
velde.
Dat weet ik. Het was voor ons een nationale ramP-
Ga door, Piggott.
Willie keerde terug in Londen, maar hij kon da'
eigenaardige gevalletje maar niet uit zijn hoofd zen
ten. Het leek hem, dat dat verhaal van die erfenis no®
zo gek niet was en hij redeneerde zo: als een oppa5*
ser een legaat krijgt, dan is het doorgaans van Ai?
officier. Hij snuffelde net zo lang tot hij de notar'a
van majoor Seymour had gevonden. En zoals dat e„
meer het geval is met Willie, hij kende de eerste klerk
van de notaris. U weet hoe dat gaat. Ik sta zelf meI
de meeste van die lui op goede voet.
Inspecteur Fowler knikte, vergetend dat de briga"
dier zestig mijl van hem vandaan was.
Volgens die klerk stak er geen kwaad in, als bjj
hem het een en ander vertelde. De majoor wa§ si'
lang dood en er school trouwens niets achter. De avond
voordat hij sneuvelde, had Seymour het kantoor opge'
beid, eigenlijk alleen maar om te weten te komeI1,
hoe zij het maakten. Hij was dikke vrienden met d?
oudste firmant, en feitelijk alleen bij wijze van ër
stelde hij een testament op. Ziet u, majoor SeymoTO
had oiet veer meer na te laten dan een paar honderd
pond en niet een van zijn vrienden zat daarom verle'
gen. Hij besloot daarom, zijn bezittingen na te late11
aan zijn oppasser, die hij weliswaar beschreef als „d0
grootste opschepper, die hij ooit ontmoet had", maaJ
die hij ook prees als een goed oppasser en een goed
soldaat. De ironie van het noodlot wilde echter d3''
een week voordat Seymour sneuvelde, zijn tante stier'
en hem een vermogen van 50.000 pond naliet. Ieder
een die haar kende, had altijd gedacht, dat ze ternau
wernood rond kon komen, Torrens was er natuurlij''
bij, toen de majoor stief en Seymour noemde hem de
naam van zijn notaris en zei, dat hij daarheen moes'
gaan.
(Wordt vervolgd)