Nieuwe Schiedamsche Cour
Zeegevecht
bij Kor
ea
Ghana boycot
Zuid-Afrika
DE GAANDE EN DE KOMENDE MAN
Brussel schoeit
Canossa-tocht
zich
voor
naar
Congo
naar
Eerste 1500 soldaten
België teruggeroepen
Beschuldigingen onderzocht
Commissie-Koersen handhaaft
oordeel inzake
GEEN OVERTUIGENDE ARGUMENTEN"
Onstabiel
maar zomers
Suggesties voor
betere controle
EEN AUTO ALS CAISSON
Meisje bij baden
verdronken
M
La Libre Belgique:
België uit NAVO
Politie slaat toe
in opiumzaak
Drie kinderen elf
jaar lang niet
naar buiten
Drie arrestaties in
Z eeuw sch - V laai ide ren
In Wijk-aan-Zee
BRUSSEL, 30 juli Te Brus
sel verandert de situatie met liet
uur. Volgende week reeds zullen
de eerste vijftienhonderd soldaten
van het Belgische expeditiecorps
uit Congo naar België worden
teruggetrokken. De eerste con
tingenten zullen dinsdag op de
nationale luchthaven te Brussel
arriveren. Een bijzondere minis
terraad heeft deze beslissing
donderdagnacht genomen, minder
dan vier uur nadat de minister
van defensie, Gilson, voor de
radio de verzekering had gege
ven dat er van een evacuatie der
Belgische strijdkrachten op dit
ogenblik geen sprake was. De
minister van defensie aan wie
gisteravond de taak was toever
trouwd om in een nieuwe pers
conferentie de evacuatie bekend
te maken, was dan ook zichtbaar
verveeld. Een journalist die van
Gilson wilde weten of de beslis
sing wellicht door een nieuw feit
was ingegeven, kreeg van de
minister te horen: „Vraag dat aan
mijn collega Wigny".
Aan zee
TECUMSEH, ONTARIO, 30
juli (Reuter) Een 38-jarige
Canadese vrouw heeft drie van
haar zes kinderen elf jaar lang
thuis gehouden, aldus heeft de
politie van deze stad meegedeeld.
Aanvankelijk zou de vrouw bang
zijn geweest dat men haar met
haar grote gezin geen huis had
willen verhuren, later zou zij te
verlegen zijn geweest om te be
kennen dat zij zes en geen drie
kinderen had.
juli (AFP, Ittr. UPI)
(y„ ^U'plvoreaanse marine heeft bekend-
Uigpr c'a* ee" va" 'laar torpedoboot-
fp". s vanmorgen vroeg een Noord-ko-
v-. if patronilleschip voor de oostkust
liraniit u °"'a tot 7'"'?cn ,leeft Se"
tCn "et Noordkoreaanse sehip zou
dip ""'en van de 38ste breedtegraad,
re» 'rens tussen Noord- en Zuid-Ko-
is v Vormt,z'in gekomen. Het incident
pp„ erni°edeiijk aanleiding geweest tot
duurdee^CVe dat thans "°K voort-
^JuMlwartier der Zuiflkoreaanse
de 7°vi 'leeft medegedeeld, dat tussen
Scho Cn Noordkoreaanse norlogs-
tpn Pen een vuurgevecht van vijf minu-
rp ls geleverd alvorens de Noordko-
Driplse oorlogsbodem ten onder ging.
«opvarenden konden worden gered,
he h ans '1Gt hoofdkwartier der mari-
ja"i de Zuidkoreaanse torpedoboot-
07 -Gr "c' Noordkoreaanse schip om
(jp' - Jr plaatselijke tijd ten zuiden van
Non ^fmarcatielijn gesignaleerd. Het
het "koreaanse schip opende het eerst
viif \u.Uri °P een afstand van omstreeks
het ,ometer. 80 minuten later, nadat
bra watrouiHeschip tot zinken was ge-
tornh' si-uui"den de Noordkoreanen drie
Ep„P®doboten naar de plaats waar was
gen ■•en' °ver de latere ontwikkelin-
21Jn nog geen rapporten ontvangen.
ïin^t RA, 3(1 juli (Reuter) De rege-
gehp]Vul Ghana heeft gisteren een al-
u le boycot van Zuidafrikaanse go"N
ho»/"("ngekondigd, alsmede een ver-
nd VOOr Zliirlafrikiiiincp narlpprlnnpn niYi
der,
boa
Gh JPMB
T la"a binnen te komen of op doorreis
hirt ?"ders door het land te reizen,
kla* ""sondering van degenen, die ver-
h tegen apartheid en rassendiscri-
dpi?a. te zjjn. De boyco
N lil.
boycot gaat maan-
hepfe.eds in het begin van deze maand
er "jt.. President Nkroemah van Ghana
!and 1 a"e onafhankelijke Afrikaanse
bp.ae.n °P aangedrongen een datum te
bn'm voor een algehele economische
uycot van Zuid-Afrika
lia^'K AAN ZEE, 29 juli Vanmid-
rtpS 's do zeventienjarige dochter van
Za "'nilie Scheffer uii Koog aan de
k6nn bij het zwemmen in zee verdron-
tast' Over de oorzaak van dit ongeval
je ,nen nog in het duister. Het meis-
"s de zwemkunst meester.
W~?fn. van be Reddingbrigadc hebben
uit de zee opgehaald cn
a'in~ onm'bdellijk kunstmatige adem-
hw toe, terwijl men ook lange tijd
he, bet zuurstofmasker pogingen in
op Werk heeft gesteld de levensgeesten
tv te - - -
Het mocht niet baten.
ooósiA Netelenbos kon slechts de dood
voor stoffelijk overschot is
Sjjnj, f>"derzoek naar het Rode Kruis
Het s te Beverwijk vervoerd.
vak» .?beis.ie was in Wijk aan Zee op
ï>an ',e bij de familie Paap op het
do0(j bspad. Zjj vond de verdrinkings-
VgVpJb'st op de laatste dag van haar
"utie.
(Van onze correspondent)
VLISSINGEN, 30 juli Dc rijkspo
litie in Zceuwsch-Vlaanderen heeft drie
personen aangehouden die verdacht
worden betrokken te zijn bij een smok-
kelaffaire van verdovende middelen.
Twee van hen afkomstig uit Koewacht,
zijn inmiddels op vrije voeten gesteld.
De derde, afkomstig uit St. dans teen,
die aanvankelijk nog voortvluchtig was,
is in Hulst gearresteerd. Hij is over
gegeven aan de officier van justitie
in de Zeeuwse hoofdstad waar hij thans
nog verblijft.
Aangenomen wordt dat betrokkenen
handlangers zijn v;tB een bende hande
laren in verdovende middelen, die on
der meer in de haven van Antwerpen
opereert. Een intensief onderzoek in
deze zaak, ingesteld door dc Antwerp
se havenpolitie, leidde naar Nederland.
De gerechtelijke politie in België ver
zocht daarom opsporing, aanhouding
en voorgeleiding van de genoemode per
sonen aan de Koninklijke Marechaussee.
Deze gaf het verzoek door aan de
rijkspolitie in Zeeuws-Vlaanderen die
tot arrestatie van het drietal overging.
Op een van hen werden enkele opium-
monsters gevonden en in beslag geno
men. Op internationaal niveau is thans
verder onderzoek gaande.
Vijf jf-j «~~v—
°ll0eueer '%n'nd,en oversPoelde de Atlantische Oceaan tijdens een wervelstorm
n bet laaa n 1 land bij dc De'-aware Baai in zuid New Jersey. De afsluiting
,^v-urgeicelri Adea 'Hïld tegen het water moest beschermen, bezweek onder het
-'erpen y Aannemer Frank Gaskill kreeg de opdracht een nieuwe dijk op te
"(edj dor,,- h by"- bijna dicht ivas, zat Gaskill voor de moeilijkheid het gat,
bet hij met y SG'lurencie water werd opengehouden, af te sluiten. Ten einde
wnnlr, eftuIPvan een bulldozer zijn auto maar in het gat schuiven,
op zandhappers het werk verder konden voltooien.
Op lietdepartoment van buitenland
se zaken vernam men dat donderdag
avond te. elf uur een klein ministerieel
comité, belast met de coördinatie van
de Congolese aangelegenheden, met
spood was geconvoceerd nadat te Brus
sel een telegram van de Belgische am
bassadeur te Leopoldstad, Van den
Bosch, was afgeleverd. De ministers
werden ervan in kennis gesteld, dat
het overleg tussen de Belgische ambas
sadeur en de secretaris-generaal van
dc Verenigde Naties Ilammarskjöld
tot een overeenkomst had glcid aan
gaande de evacuatie van een eerste
contingent. 'ammarskjöid had aange
drongen op een „gebaar van goede
wil". Zuïk gebaar was volgens hem
noodzakelijk om België verdere com
plicaties in de Veiligheidsraad te be
sparen. Op de vraag van de Belgische
ambassadeur of de V.N. stevige waar
borgen konden verlenen met betrekking
tot de veiligheid van de Europese be
volking in de Congo, heeft Ilammar
skjöld op diplomatieke wijze geant
woord. Minister Wigny meent deze
waarborgen als voldoende te mogen
beschouwen.
In de Wetstraat verheelt men intus
sen niet dat ook van Amerikaanse zjj.de
op de Belgische regering sterke druk
is uitgeoefend. Gistermiddag had mi
nister Wigny een onderhoud met de
Amerikaanse ambassadeur te Brussel
die evenee'ns op een spoedige ontrui
ming van het Congolese grondgebied
aandrong. In regeringskringen krijgt
men meer en meer de onprettige in
druk dat de Amerikanen op het ver
trek van de naar hun oordeel onbevoeg
de Belgen insisteren om zelf de vrij
gekomen plaatsen in Centraal-Afrika
te gaan bezetten. Naar een regerings-
zegsman ons verklaarde hecht men aan
het initiatief van de Amerikaanse finan
cier Detwiler dan ook oen veel grotere
betekenis dan men officieel wil laten
blfjken. Men beschikt met name over
informaties waaruit, blijkt dat deze
avontuurlijke man heel stellig bij het
Amerikaanse ministerie van buitenland
se zaken steun heeft gevonden.
De houding van de Verenigde Staten
in de Congolese crisis wordt overigens
door de hele Belgische openbare me
ning fel gelaakt. Vooral in de Frans
talige pers woedt een krachtige anti-
Amerikaanse storm. Vooral het feit
dat de Amerikanen premier Loemoemba
op Blair House in hetzelfde bed hebben
laten logeren waarin twee jaar geleden
koning Boude wijn heeft geslapen, wordt
hier als bepaald tactloos bestempeld.
In een giftig stukje op de frontpagi
na ging de katholieke ,,La libre Bel
gique" zelfs zover te vragen of België
er niet goed aan zou doen maar met
een de NAVO te verlaten.
In verband met de evacuatie van
de Belgische strijdkrachten deelde mi
nister Gilson op zijn persconferentie
mee dat voorlopig alleen de eenhe
den uit Leopoldstad en Beneden-Congo
zullen worden teruggetrokken. Voor
wat de bases van Kitona en Kamina
betreft verklaarde de minister dat
de toekomst van het eerstgenoemde
steunpunt mede door een Belgisch-
Portugees militair akkoord wordt ge
determineerd, terwijl de Kantangese
basis Kamina voor de verdediginl
van het Belgisch mandaatgebied
Roeanda-Oeroendi onontbeerlijk is.
De operatie-Congo, deelde de minis
ter tenslotte nog mee heeft aan Belgi
sche zijde in toaal vijftig doden en acht
enzestig gewonden gekost. In dit doden
cijfer zijn ook de 41 slachtoffers van
de luclitranip met het militaire tr.'-ns-
porttoestei in Boenia begrepen.
De politieke crisis waarover hier
in de afgelopen week druk gepraat
is, schijnt intussen voor de duur van
het parlementaire reces bezworen te
zijn. De liberale partijraad, die in fei
te het lot van premier Eyskens in han
den had, heeft gistermiddag het uur
van de executie verdaagd.
Volgens de liberalen is de huidige
regering nog steeds leefbaar op voo;
waarde dat zij krach'dadig haar ver
antwoordelijkheid in Congo weet op te
nemen. Of deze voorwaarde ironisch
is bedoeld is niet duidelijk. Want te
Brussel is men reeds druk doende zich
voor de Canossa-tocht naar Loemoemba
te schoeien.
Augustus is de traditionele vakan
tiemaand in Parijs. Met honderd
duizenden trekt men er op uit
veelal naar de ktist van de Atlan
tische Oceaan of van de Middel
landse Zee. Nevenstaande foto
werd vanmorgen in alle vroegte
gemaakt op het Gare d'Austerlitz.
Maar cr kon ook nog een andere
foto worden gemaakt. De onderste
toont een aantal vakantiegangers
die hun portie zon en zeelucht al
hebben gehad en die voor het Gare
de Lyon staan te wachten op een
taxi naar huis in het vrijwel lege
Parijs.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG, 30 juli Het nadere
onderzoek, dat de Commissie-Koersen
rond de zaak majoor K. heeft ingesteld,
heeft haar geen aanleiding gegeven om
in haar tweede rapport (dat vandaag
officieel is vrijgegeven), de weergave
van het gebeurde en de conclusies in
hef eerste verslag aan te vullen. Aan
leiding voor het nadere onderzoek was
de nota, die majoor K. als antwoord
op het eerste COM A-ra pport aan de
Tweede Kamer had toegezonden. De
commissie Koersen heeft tevens kennis
kunnen nemen van het resultaat van
een onderzoek, dat in opdracht van de
Chef Generale Staf is gehouden.
Het hier bedoelde onderzoek, waar
over wij in onze edities van woensdag
berichtten, was in handen van drie offi
cieren onder leiding van generaal-ma-
vh Q- Musch. De commissie had
echter niet de opdracht rapport uit te
brengen over het eerste verslag-Koersen
maar zij moest de chef Generale Staf
adviseren over eventueel tegen majoor
k. te nemen maatregelen naar aan-
DE BILT, 30 juli Deze laatste juli
dagen brengen toch nog enkele zomer
se temperaturen, zoals gisteren in Bra
bant het geval was. waar het kwik tot
25 gr. opliep. Deze ontwikkeling dan
ken wij aan een lagedrukgebied, dat
boven Frankrijk is ontstaan, waarin in
middels ook al enkele onweersstoringen
tot ontwikkeling zijn gekomen. Met een
zwakke zuidelijke hoogtewind. die ook
aan de grond 'voorkomt, wordt warme
lucht aangevoerd, maar ook de ge
noemde storingen dringen langzaam
naar ons land op. Dit betekent dat ge
durende het weekend voornamelijk in
het zuiden en oosten van ons land en
kele verspreide onweersbuien mogelijk
zijn. Deze zullen echter het zomerse
karakter niet verstoren, want ook al
wordt er achter deze storingen iets
minder warme lucht via de Golf van
Biscaye aangevoerd, toch zal het weer
dc komende dagen een belangrijk zo-
merser karakter hebben dan tot nu toe
in deze julimaand het geval was.
Morgen perioden met zonnig strand
weer en een kleine kans op een on
weersbui. Zwakke tot matige wind tus-
?®n en Z.W. Middagtemperatuur 22-
24 gr zeewater 18 gr. Vooruitzichten:
perioden met goed strandweer en later
iets minder warme zeewind.
Station Weer
Den Heldei regen
Vpenburg zw bew.
Vlissmgen geh. bew.
Eelde half bew.
De Bilt zw. bew.
Tv e-nte 7yWi bew.
Eindhoven regenbui
Zd.-Limburg regen
Stockholm mist
Dslo half bew.
Kopennager, mist
Londen Zw.bew.
Amsterdam zw. bew.
Brussel
Luxemburg
Parijs
max. mm. neersi
temp. temp afgel
gisteren
20 15
Nice
Berlijn
Ztirich
Genêve
Wenen
Rome
Madrid
Lissabon.
regen
zw. bew.
regen
zw. bew.
licht bew.
half bew.
zw. bew.
onbew.
onbew.
onbew.
zw. bew.»
24 uur
3
0
0
0
0
0
0.5
0.4
0
3
0.4
0.1
0
0.2
0
5
0
2
0
0
0
0
1
0
leiding van de tegen hem ingediende
klachten van de directeur-generaal van
Defensie en van de toenmalige kolonel
Kaldenbach.
De Commissie Koersen heeft aan
twee deskundigen opdracht gegeven
voor haar een onderzoek in te stel
len naar alle gebeurtenissen rond de
zaak K. (die reeds vele jaren gele
den hebben plaatsgehad). Mede aan
de hand van dit materiaal heeft de
commissie nog een vrü groot aantal
informatieve besprekingen met de be
trokkenen gevoerd. Over het resul
taat van het nadere onderzoek zegt
het tweede COMA-rapport: Er is geen
enkele reden voor de veronderstelling
dat de directeur-generaal van Defen
sie, de heer Van Benthem (een van
de hoofdfiguren in de zaak K.) in een
brief zou hebben aangesproken met
..amice". Dit was een van de stel
lingen van majoor K. in zijn nota aan
de Tweede Kamer, waarin hij de di
recteur-generaal er van beschuldigde
met de heer Van Benthem in een
vriendschappelijke verhouding te heb
ben gestaan.
De commissie erkent, dat het ge
stelde in haar eerste rapport, n.l. dat
de heer Van Benthem in Engeland over
blanco offertebrieven kon beschikken,
letterlijk niet geheel juist was. De heer
Van Benthem beschikte echter wél over
een aantal bescheiden, die tezamen de
zelfde betekenis hadden als blanco of-
fértebrieve-..
Het tweede COMA-rapport houdt vol,
dat. in de kooktoestellen-affaire wel de
gelijk een Nederlandse agent betrokken
is geweest. Ook dit had majoor K. ont
kend. In de correspondentie tussen de
Engelse fabriek en de betrokkene wordt
deze laatste uitdrukkelijk als agent aan
gemerkt. Hij ontving dan ook een be
drag van 1000 pond als agency-com
mission" voor zijn bemoeienissen.
Majoor K vermeldt in zijn proces
verbaal van inschrijving uitdrukkelijk,
dat cr twee offertes voor de kookloestel-
len waren binnengekomen, terwijl een
van de beide betrokken fabrieken uit
drukkelijk heeft verklaard, dat zij
niet beschikte over een belangrijk pa
tent en dus geen goed kooktoestel kon
leveren, aldus een andere reactie van
het COMA-rapport n.a.v. de nota van
majoor K. aan de Tweede Kamer.
Tenslotte zegt de majoor in zijn nota.
dat op de bestelaanvrage voor deze or
der een aantekening getypt zou hebben
festaan, die voor de beoordeling van
e hele zaak van groot belang was. Op
de officiële stukken is hiervan echter
niets te vinden. Majoor K. aldus het
COMA-rapport. stelt in zijn nota, dat
„vaststaat", dat deze woorden op de
bestelaanvrage getikt waren, maar kon
voor zijn stelling geen overtuigende ar
gumenten aanvoeren.
Ziook elders in dit blad)
De drie kinderen, die allen le klein
voor hun leeftijd zijn, zijn naar het zie
kenhuis gebracht. Een arls, die hen
heeft onderzocht, verklaarde dat zij
„het grootste medische raadsel" zijn,
waarvoor hij ooit geplaatst is. De kin
deren bleken goed gezond te zijn en
niet ondervoed. Ook leden zij niet aan
bloedarmoede. Een van de drie een
14-jarige jongen was nog geen 1,20
meter lang. Het oudste van de twee
meisjes, dat 18 is, leek net zo oud
te zijn als haar I3-jarig zusje.
Een kinderarts zei. dat de kinderen
een gezonde eetlust hebben en dat uit
niets gebleken is, dat zij lichamelijk
slecht verzorgd zijn. Ook hij kon niet
verklaren, waarom zjj beneden de
maat zijn. De autoriteiten weten nog
niet of en zo ja, welke stappen zjj te
gen de ouders moeten nemen.
De Commissie Onderzoek Militair
Aankoopbeleid afgekort: COMA of
naar haar voorzitter ook wel genoemd
Commissie-Koersen heeft thans het
tweede deel van haar verslag gepubli
ceerd. Men zal zich herinneren, dat
deze commissie 8 mei 1958 door de
Tweede Kamer als gevolg van een
motie-Vermeer in het leven werd ge
roepen, op de eerste plaats om een
onderzoek in te stellen naar de gang
van zaken bij het Directoraat Mate
rieel Landmacht. Het eerste verslag,
van eind februari 1959, handelde,
daarover, en deed tevens de gerucht
makende zaken, zoals onder meer de
helmen- en gasmaskersaffaire en de
affaire-Majoor K., uit de doeken.
De motie-Vermeer had echter te
vens een antwoord verzocht op de
vraag of, en zo ja hoe, controle van
de Tweede Kamer op een efficiënte
besteding van de overheidsgelden zou
zijn te verbeteren. Aan dit hoogst be
langrijke onderwerp is dit tweede
deel van het verslag in hoofdzaak
gewijd.
Het is een probleem, dat ver uit
gaat boven de directe aanleiding tot
het onderzoek en dat ook geheel los
van de gewraakte affaires om bezin
ning vraagt. Er steekt wellicht waar
heid in de opmerking van mr. F. Kra
nenburg de oud-staatssecretaris van
Oorlog die destijds vanwege die af
faires het veld moest ruimen dat
ook parlementaire controle de begane
fouten niet eerder aan het licht zou
hebben gebracht. Maar daarin schuilt
dan ook niet op de eerste plaats de
noodzaak om de volksvertegenwoor
diging meer inzicht te geven in de
financiële sfeer van de overheid. Te
recht stelt de commissie vast, dat de
invloed van de uitvoerende macht in
de financiële sfeer de laatste tiental
len jaren aanzienlijk is uitgebreid,
terwijl de parlementaire controle
daarentegen eerder kleiner is gewor
den. Het gevolg van deze ontwikke
ling is, dat de betekenis van het par
lement met uitholling bedreigd wordt
tot schade van de goede democra
tische verhoudingen. Dit probleem is
overigens geenszins tot ons land be
perkt, noch wordt het thans voor het
eerst in de Tweede Kv-mer aange
sneden. Men denke slechts aan de ge
dachte van de heer Lucas, waarin een
nieuw controle-orgaan van de Kamer
werd bepleit.
De grote verdienste van dc com
missie-Koersen nu, is, dat zij het
vraagstuk in zijn totaliteit tracht te
overzien en ter discussie stelt. Daar
toe geeft zij eerst een samenvattend
overzicht van de financiële controle
instanties, zowel preventieve als re
pressieve, rechtmatige als doelmatige
binnen het overheidsapparaat zelf
zowel als van het parlement, om ver
volgens voor de dag te komen me*
een uitgebreide reeks van suggesties,
welhe met name ook de greep van
de volksvertegenwoordiging op deze
materie beogen te versterken. Het
doet in het hijzonder deugd te zien
dat het haar daarbij niet alleen te
doen is om de controle op de uit-
voerende macht, maar evenzeer om
aan de opwaartse druk. welke vut
de Kamer uit vaak met al te een'
zijdig gerichte ijver op de overheids
bestedingen gelegd wordt, een verant
woorde breidel aan te leggen.
De commissie heeft de moeite aeno
men om te zien. welke oplossingen
buitenland gevonden zijn.
Vooral Zweden, met zijn autonome
doelmatigheidskamer, parlementaire
budgetcommissie. commissie van re-
vtsore en zijn Ombudsman, heeft
aaarbij de instemmende aandacht ge-
trokken. De nadere studie van deze
instituten verdien* inderdaad onder
nomen te worden. Maar daarnaast
valt het op, dat de commissie-Koersen
in de hier reeds bestaande Kamer-
organen, met name de vaste commis
sies en in een niet meer bestaand,
maar tot nieuw leven te wekken in
stituut als het .Zedelijk Verslag"
mogelijkheden ziet zowel voor een
meer gedegen begrotingsvoorbereiding
als voor een bete inzicht in de be
steding van de toegestane begrotings-
gelden Deze mogelijkheden kunnen
het. snelst onderzocht en verwezen
lijkt worden. Het is thans aan de
Kamer om over dit belangrijke iverk-
stuk geen gras te laten groeien.