Nieuwe
Cour
Ondanks Tsjombe s dreigementen
Lot van Katanga is thans
wel beslist
Onderhandelingspositie van
Loemoemha zeer versterkt
mm
Loemoemba leent ambtelijke
adviseurs van Ghana
4
1
TELEFOON-
gesprek via
de MAAN
Dominicaanse president
plotseling afgetreden
Broer blijft de sterke man
235 Turkse generaals
gaan met pensioen
Donderdag 4 augustus i960
Bellen blazen in Zandvoort
PRINSES IRENE 21 JAAR
Frits van Dijk
overleden
Brussel tracht
blanken te
kalmeren
politieke manoeuvre?
Het
weer
riiÉtt'
Nieuw Russisch
onderzeeboot-
wapen
Zandvoort in een
terechtgekomen
Maar dankt Belgische
vrouwelijke tolk af
Hetzelfde weertype
Aan zee
Het weer in Europa
REORGANISATIE STRIJDKRACHTEN
Verband met incident
van. de RB-47
E
Sd in het Duits waarschuwingen
htonó.Niettemin zijn drie badgasten in
"ikheden geraakt.
(Van onze Brusselse
correspondent)
BRUSSEL, 4 augustus De
beslissing van secretaris-generaal
Hammarskjöld om zaterdag de
V.N.-politiestrijdkrachten Katan
ga te laten binnenrukken, heeft
over het lot van het Congolese
Roergebied beslist. Voor het se
paratisme betekent dat het einde,
want de dreigementen van eerste-
minister Tsjombe en de vertra
gingsmanoeuvres van de Belgi
sche regering zullen moeilijk kun
nen verhinderen dat eerste-minis-
ter Loemoemba na verloop van
tijd toch dank zij Hammarskjöld
te Elisabethstad zijn intrede doet,
Tsjombe, die zonder twijfel blijk
geeft van consequentie en moed,
heeft gisteren de totale mobilisa
tie afgekondigd van alle weerbare
Katangese mannen, en hij heeft
meegedeeld dat zijn strijdkrach
ten zich met de wapens tegen de
komst van de V.N.-troepen zul
len verzetten. Maar ook al heeft
het machtige stamhoofd Munon-
go een oud-student aan de
katholieke theologische faculteit
van Kisantu direct tienduizend
krijgers ter beschikking van
Tsjombe gesteld, niemand gelooft
toch ernstig dat een meer dan
symbolisch conflict te duchten is.
Prinses Irene, de tweede telg van het Huis van Oranje, viert morgen
haar 21ste verjaardag, ter gelegenheid waarvan de fotograaf
Max Koot deze opname heeft gemaakt.
HET NIEUWE DAGBLAD
Tsjombe, eerste
Katanga.
minister van
4 aug. De acteur
ahr). an Dijk is gisterenmiddag te
jjt ja:o°rt in zee ver drank en. Hij is
geworden. De laatste jaren be-
'Üt ?e hij tot de toneelgroei) Theater
'0(.J^''nheni. Hij zou het komende sei-
U'j" 40-jarig toneeljubileum lieb-
Jg Sevierd.
ViSt.t ongeluk gebeurde omstreeks half
v. het zuidelijk strand. De heer
ii ^i® zich.tot halshoogte in het
hiuj t "ev°nd. is vermoedelijk in een
<JfiWerecht gekomen. Toen hij op het
Werd gebracht, bleek hij te zijn
®r]na georacni, uieeK iuj u' zijn
u n. Pogingen om door middel
S^Jifhstmatige a<iemhaling de levens
los h op te wekken, bleven vruehte-
«V in. zijn gezelschap bevond zich
rWfltóisjg, de 15-jarige Hendrika
in na iiangSel" u't Oostenrijk, die
*iear "'sterdam bij kennissen van de
v- Dijk logeert. Zij werd gered.
Gevaarlijk
e zee
ijpt
®stèr Nvas °P het strand in Zandvoort
tti4, ren bijzonder druk en de zee uiter-
?fga® gevaarlijk. Het was zogenaamd
af(jp water en er stond een tamelijk
tvestelijke wind. Langs het
Waren, rode ballengehesen ten
Lnvei, "at het baden -in zee niet zonder.
iah(l\ evaar was- Bovendien riep de
Dor, Yportse strandpolitie per mëga-
erhaaidelijk zowel in het Neder
konden evenwel allen worden
on,®® dank zij het bijzonder moedig
ag'r©den van de Zandvoortse hoofd-
V?a?t van politie de heer A. van
(jfg^denberg, die maar liefst twee
ehkeiingen voor zijn rekening nam.
!>6tn °nSeveer twee uur raakten op
^egjoordelijk strand ter hoogte van de
?ijwLaat de 32-jarige mevr. G. Brons-
ï?fig i°mP uit Amsterdam en een 15-
^Uifs Duprmeisje in moeilijkheden. Een
iNde* Jongen probeerde de vrouw te
maar slaagde daarin niet. Hij
56r> hui? van de heer v. Waarden-
dijjjWie het wel gelukte mevr. Brons-
dsn wt haar benarde positie te bevrij-
®ïs rTe iooge Duitser bad- zich-inmid-
5?0tWoVer ^et meisje ontfermd. Op het
dat de heer v. Waardenberg
v6Mr Bronsdijk naar de kant bracht
rifle 12-jarige Annelies Matthij-
?yehp Grevenbr-ück (Did.), die zich
j" w s 'n zee bevond, haar bew-ust-
v5ti jjaarschijnlijk was het hulpgeroep
*0PdcVr- Bronsdijk haar te veel ge-
verdween in de golven.
rtVerni badgasten mevr. Bronsdijk
-dbpl.rnen' zwom de heer v. Waar
ds v naar de plaats waar het meisje
6Üi? kwenen. Hij wist haar gelukkig
s °P het strand te brengen.
Na de uitzuivering van de Loenioem-
bistische elementen, telt het hele ge
regelde Katangese leger op dit ogen
blik nauwelijks vijfhonderd man, en
tenzij België Tsjombe wapens ver
schaft, kan hij voorlopig minder dan
duizend of vijftienhonderd manschap
pen van een moderne uitrusting voor
zien. Tsjombe zelf schijnt trouwens van
wapengeweld weinig te verwachten; hij
heeft r erkiaard nog steeds over de op
richting van een Congolese statenbond
te willen praten. Vandaag arriveert
Hammarskjölds' plaatsvervanger Ralph
Bunehe in de Katangese hoofdstad, en
uit zijn ontmoeting met Tsjombe zal
moeten blijken of de V.N. .reid zijn
tussen de rebellen en de centrale Con
golese regering een gesprek op gang
te brengen. Het is echter duidelijk dat
het door Hammarskjöld aan de V.N.-
troepen gegeven marsbevel Loemoem-
ba's onderhandelingspositie zeer heeft
versterkt.
Te Brussel, waar de regering-Eys-
kens. thans de zure vruchten van haar
eigen besluiteloosheid plukt, werden
gisteren de laatste achterhoedege
vechten voor de onvoorwaardelijke
capitulatie geleverd. Dinsdagavond had
minister Wigny het sein voor Hammar
skjöld feitelijk reeds op groen gezet,
toen hij verklaarde dat de Belgische
regering de V.N. in Katanga voortaan
de vrije hand zou laten. Gisteravond
nu heeft eerste minister Eyskens dat
nog eens herhaald. Onze politiek blijft
ongewijzigd, verklaarde hij op een pers
conferentie. De Congolese onafhanke
lijkheid is een feit, waaraan wij niet
hebben willen tomen. Wij hebben ons
overigens bij de beslissing van de Vei
ligheidsraad neergelegd en wij hebben
met de evacuatie van onze strijdkrach
ten een aanvang gemaakt.
De Belgische regering vestigt de
aandacht op de bijzondere situatie
van Katanga: in deze provincie heerst
rust en de industrie draait er op volle
toeren, hoewel de Belgische troepen
er slechts 1500 man sterk zijn. De
V.N.-eenheden zouden deze orde kun
nen verstoren fwant de meerderheid
van het Katangese volk erkent niet
langer het gezag van de centrale re
gering. De V.N. laden derhalve een
zware verantwoordelijkheid op hun
schouders. Zij kunnen de Katangese
volkswil niet zonder meer negeren.
In ieder geval, zo besloot de heer
Eyskens, betekent de komst van de
V..N-soldaten niet, dat de Belgische
eenheden tezelfder tijd uit Katanga
zullen vertrekken.
Gistervoormiddag is een eerste con
tingent commando's uit Beneden-
Congo te Brussel gearriveerd. Op de
Brusselse luchthaven nam koning Bou-
dewijn de troepen in ogenschouw en
daarna had een défilé plaats langs de
grote Brusselse boulevards.- Het was
een ontroerende plechtigheid, alhoewel
velen dan toch meer volk en meer
geestdrift hadden verwacht. De belang
stelling van de Belgen voor de Congo-
affaire gaat er kennelijk af en ook de
nationale solidariteitscampagne kent
niet de grote successen waarop men
gerekend had. Velen dragen de vluch
telingen geen uitgesproken sympathie
toe. Het publiek vraagt zich af of de
nootl wel zo groot is, wanneer de mees
te repatrianten dan toch 75 pet. van
hun hoge Congolese salaris blijven ont
vangen en zich in zeer vele gevallen
de weelde van een Amerikaanse wagen
kunnen veroorloven.
Tot Sovjet-ambassadeur in Congo is be
noemd Michael Jakovlev, de vroegere
vice-premier en minister van buiten
landse zaken van de Russische federale
republiek.
(Van onze Londense correspondent)
LONDEN, 4 aug. Zoals eerder is
bericht, is maandag een delegatie uit
Ghana in Londen verschenen in ver
band met het verwachte bezoek van
premier Loemoemba van Congo op
doorreis van de V.S. naar Tunis. Tot
de delegatie behoorden onder meer de
permanente secretaris van het departe
ment van buitenlandse zaken van Gha
na, Anaug, de ambassadeur van Gha
na in Congo, een aantal andere rege
ringsambtenaren, en de Engelse jurist
IHral
HOLMDEL, NEW JERSEY, 4 aug.
(U.P.I.) Tussen twee Amerikaanse
ingenieurs, de een in New Jersey en de
ander iu Californië, is gisteren een kort
telefoongesprek gevoerd döt niet langs
kabels over land liep, maar over een
radioverbinding via de maan. Ingeni
eur William C. Jakes bracht vanuit
een laboratorium in Holmdel, in de
staat New Jersey, de verbinding tot
stand met ingenieur Walter K. Victor,
die bij het raketarsenaal in Goldstone
(Californië) werkt. In beide laboratoria
staan radioinstallaties, die uitzenden
naar de maan. De maan fungeert als
„radiospiegel", en kaatst de signalen
terug.
De eerste woorden van Victor bereik
ten Jakes na 4,8 seconde. Deze vertra
ging bleef bestaan, omdat de woorden
van de beide ingenieurs vanuit de labo
ratoria naar de maan en terug naar
de aarde gingen.
Onderwerp van gesprek was het
weer. Het was de eerste maal dat een
telefoonverbnding via de maen tot stand
kwam. De apparatuur is experimen
teel, maar men is reeds geruime tijd
bezig met het probleem van dergelijke
verbindingen via de maan. Over enkele
dagen zal men met e«h Thor-Able ra
ketcombinatie van Cape Canaveral af
trachten een ballon in de ruimte te
brengen, die op zestienhonderd kilome
ter hoogte als satelliet zwevend de func
tie van „radiospiegel" van de maan
kan overnemen.
Zandvoort heeft gisteren op massale wijze bellen geblazen. De schuimige
branding geleek een gigantische schotel sop en op het strand verdrongen
zich honderden kinderen om de ballonnetjes van „Touring Zandvoort" op
te laten. Bij zulk een feest moet de grote Zandvoorter Toon Hermans de
inspiratie hebben opgedaan voor zijn liedje „Een ballon, een ballon, een
ballonnetje: een bnllonrtfetje dat danst in de wind". „Touring Zandvoort"
had de ballonnetjes voorzien van een label met het opschrift „Zandvoort,
parel der Noordzee". Waar de kleurige nietigheidjes nu ook terecht zijn
gekomen, kan men dus weten dat het Zandvoort is geweest, dat deze
luchtige vloot heeft opgelaten, 's Ochtends waren de ballonnetjes gratis
uitgereikt aan ieder die er maar een hebben wilde en 's middags werd het
startschot voor de wedstrijd gegeven door de heer J. B. Th. Hugenholtz, de
directeur van „Touring Zandvoort". E.'.n flinke westelijke bries greep de
ballonnetjes en voerde ze snel oostwaarts. De deelnemers wier ballon het
verst is gekomen, krijgen een prijs.
(hsche troepen, die uit Congo terugkeren, krijgen in Brussel een hartelijk
onthaal.
Geoffrey Bing, procureur-generaal van
Ghana. Loemoemba arriveerde giste
ren kort na middernacht op het Lon
dense vliegveld, en vertrok vroeg in
de morgen naar Tunis zonder het vlieg
veld te hebben verlaten. Hij ontving de
delegatie van Ghana. Maar zover kan
worden nagegaan, niet procureur-gene
raal Bing. De delegatie van Ghana,
wederom met uitzondering van de heer
Bing, reisde met Loemoemba naar Tu
nis. Bing keerde later op de dag terug
uaar Accra.
De meest voor de hand liggende ver
klaring voor de korte mysterieuze aan
wezigheid van de delegatie van Ghana
in Londen en haar vertrek in gezel
schap van Loemoemba is dat de pre
mier van Ghana, dr. Nkroemah, een
aantal ambtelijke deskundigen heeft
„geleend" voor Loemoemba's bezoe
ken aan Tunis, Marokko, Liberie, Gui
nea, en Ghana, zulks omdat Congo in
de steden welke Loemoemba zal aan
doen, niet beschikt over diplomatieke
vertegenwoordigers welke de premier
van Congo van advies zouden' kunnen
dienen.
Een tweede mysterie onder de ge
beurtenissen op het Londense vlieg
veld was het gedrag van de Belgische
mejuffrouw Elyane Vermeirsch, die
tezamen met Loemoemba uit New
York was gearriveerd, waar zij tolk-
diensten voor hem verricht, en die
gisteren tezamen met de premier van
Congo en zijn medepassagiers plaats
nam in het Russische passagiers
vliegtuig dat het gezelschap zou ver
voeren r.aar Tunis. Op het laatste
ogenblik, nadat de valreep reeds was
verwijderd en het vliegtuig op het
punt stond te starten, moest het
vliegtuigpersoneel de valreep op
nieuw aanleggen om mejuffrouw
Vermeirsch in staat te stellen het
vliegtuig te verlaten.
Later op de dag vloog zij naar Brus
sel. Aanvankelijk heette het dat mej.
Vermeirsch uit eigen beweging beslo
ten had niet mee te vliegen naar Tu
nis. Doch volgens berichten welke in
middels zijn ontvangen uit Brussel, zou
een lid van het gevolg van Loemoemba
de Belgische dame hebben bevolen het
vliegtuig te verlaten.
CIUDAD TRUJILLO, 4 aug. (A.F.P.)
De president van de Dominicaanse Re
publiek, Hector Trujilio, heeft in een
boodschap aan het parlement, zijn „on
herroepelijk ontslag" als staatshoofd
aangeboden. Een afvaardiging van het
parlement, bestaande uit de voorzitter
van de kamer en twee senatoren, pro
beerde tevergeefs de president van zijn
voornemen af te brengen. Deze ver
klaarde dat hij om gezondheidsredenen
zijn functie beschikbaar stelde. Daarop
heeft de volksvertegenwoordiging vice-
president dr. Joaquin Balaguer aange
wezen als staatshoofd.
Het aftreden van Trujilio wordt in
diplomatieke en politieke kringen in
Washington als een „manoeuvre" ge
zien om verwarring te zaaien aan de
vooravond van de ministersconferen
tie der Amdrikaanse staten in Costa
Rica, waarop de Venezolaanse klacht
tegen de Dominicaanse regering zal
worden behandeld. Zoals bekend
wordt de Dominicaanse regering door
Venezuela ervan beschuldigd Venezo
laanse ballingen opdracht te hebben
gegeven tot de moordaanslag op pre
sident Bétancourt.
Men ziet geen verandering in de Do
minicaanse politiek, daar Rafael Tru
jilio nog steeds als de machtige man
wordt beschouwd, zowel tijdens het
presidentschap van zijn broer als de
komende ambtstermijn van Balaguer.
Het Venezolaanse dossier .voor de mi
nistersconferentie, die 16 augustus be
gint, bevat getuigenissen volgens welke
Weersverwachting tot vrijdag
avond (opgemaakt te 11.15 uur:)
In het noorden en noordoosten van
het land bewolkt en plaatselijk
enige regen. Elders in het land
zonnige perioden en in de middag
enkele verspreid voorkomende
buien. Overwegend zwakke wind.
Weinig verandering in temperatuur.
Van noord naar zuid toenemende be
wolking en op enkele plaatsen een bui.
Zwakke tot matige wind, draaiend naar
noordelijke richting. Middagtemperatuur
negentien a twintig graden; zeewater
achttien graden. Vooruitzichten: wind
draait naar noordoost, later weer ge
volgd door enkele opklaringen.
max. min. neersl
Station Weer
temp. temp
afgei
gisteren
24 uur
Den HeJdei
zwaar bew.
19
12
0
Ypenburg
mist
21
10
0
Vllssingen
onbewolkt
20
13
0
Eelde
regenbui
20
14
1
De Bilt
licht bew.
21
9
0
TVente
regen
20
13
3
Eindhoven
mist
22
10
0
Zd.-Limburg
licht bew.
21
12
0
Stockholm
zwaar bew.
22
14
6
Oslo
zwaar bew.
22
15
0
Kopenhagen
zwaar bew.
21
14
0
Londen
zwaar bew.
23
13
0
Amsterdam
onbewolkt
22
11
0
Brussel
licht bew.
22
11
0
Luxemburg
licht bew.
20
9
0
Pariis
onbewolkt
23
10
0
Bordeaux
onweer
26
14
0.1
Grenoble
half bew.
23
10
0
Nice
licht bew.
24
16
0
Berlijn
regen
20
12
6
Frankfort
half bew.
20
10
2
München
onbewolkt
18
9
0
Zürtch
mist
22
9
0
Rafael Trujilio persoonlijk aan de Ve
nezolaanse ballingen de opdracht tot
de moordaanslag heeft gegeven.
Generaal Hector Bienvenido Trujilio
Molina werd op 16 mei 1952 tot staats
hoofd gekozen, als opvolger van zijn
broer generaal Rafael Leonidas Trujil
io. die staatshoofd was van 1930 tot
1938 en van 1942 tot 1952. Balaguer,
hoogleraar en van 1955 tot 1957 minis
ter van buitenlandse zaken, is een be
kend historicus, wiens werk hij
schreef meer dan twintig boeken
op het westelijke halfrond veel wordt
gelezen.
ANKARA, 4 aug. (A.F.P., Rtr.) De
Turkse minister van defensie, generaal
Fahri Ozdilek, heeft op een persconfe
rentie waar uitsluitend Turkse journa
listen werden toegelaten meegedeeld
dat 235 generaals en admiraals op
eigen verzoek met pensioen gaan. Tot
hen behoren de chef-staf van het leger,
generaal Gomuspula en het hoofd van
de inlichtingendienst van het leger, ad
miraal Sargut. De generaals en admi
raals die met pensioen gaan zullen on
middellijk door Jongere officieren wor
den veri angen, zo zeide Ozdilek,
De aftredende generaals hebben een
dagorder tot de troepen gericht, waar
in o.m. wordt gezegd dat „het reeds
jaren verwaarloosde leger niet langer
efficient is georganiseerd. Om de strijd
kracht en het potentieel te vergroten,
om een jeugdige en dynamische strijd
macht te vormen is het noodzakelijk
gebleken het defensie-apparaat volledig
te reorganiseren". De commandant van
de N.A.V.O.-strijdkrachten in Europa,
feneraal Lauris Norstad, zou reeds van
e reorganisatie op de hoogte zijn ge
bracht toen hij enkele dagen geleden
een kort bezoek aan Ankara bracht.
In Ankara circuleren geruchten dat
eeneraal Gomuspula en zes andere
hooggeplaatste officieren zijn gear
resteerd. Minister Ozdilek gaat zelf
ook ais generaal met pensioen, maar
behoudt de portefeuille van defensie.
Ten tijde van de opstand was hij mi
litair gouverneur van Istanboel. Ge
neraal Gursel, de leider van de
staatsgreep, benoemde hem tot minis
ter van oorlog. Ozdilek is lid van het
comité voor nationale eenheid.
Generaal Gursel, opperbevelhebber
van het leger, is reeds pensioengerech
tigd, maar blijft generaal. De vijf ge
neraals die lid zijn van het comité voor
nationale eenheid hebben allen om pen-
sionering verzocht, doch het comité
heeft sleets het. verzoek van generaal
Ozdilek ingewilligd.
In doorgaans goed ingelichte kringen
In Ankara meent men dat de regering
de uitvoering van een plan voor reor
ganisatie van de strijdkrachten heeft
versneld met het oog op de plotseling
toegenomen contra-revolutionaire en
reactionaire propaganda. De contra-re
volutionaire beweging zou in enkele mi
litaire centra aanhang hebben gekre
gen en het nieuwe Turkse bewind, dat
zich vrij soepel heeft getoond, zou thans
zijn overgeschakeld op een „harder
beleid.
In verband met de berichten over
toegenomen contra-revolutionaire acti
viteit w ordt veel belamg gehecht aan de
arrestatie van enkele personen die op
heterdaad zijn betrapt bij pogingen om
de gasfabriek en elektriciteitscentrale
van Ankara op te blazen. Zij werden
gisteren gearresteerd.
Van regeringszijde in Ankara is ont
kend dat generaal Gumuspula en een
aantal officieren zijn geïnterneerd op
het eiland Yassiada, de verblijfplaats
van de afgevaardigden van de partij
van expremier Menderes.
LONDEN, 4 augustus (UPI) Het
Russische persbureau Tass heeft 20 ju
li gemeld, dat de Russische marine ex
perimenteert met een ruim 3 meter
hoog stalen gevaarte, dat peervormig
is en 2300 kg weegt. Er is ruimte
voor een waarnemer en een hoeveel
heid elektronische apparatuur. Het ap
paraat dient om onderzeeboten te voor
zien van inlichtingen over de situatie
op en boven het water. Vermoedelijk
betreft het hier een observatiekamer
die drukbestendig is volgens Tass
kan de kamer tot 650 meter onder wa
ter dalen en door onderzeeërs naar
de oppervlakte worden gestuurd.
Toendertijd heeft het bericht van - et
Russische persbureau weinig aandacht
getrokken. Het vermeldde echter dat
het nieuwe wapen op verschillende
diepten in de Barentszee zou worden
beproefd.
Op grond hiervan is de veronder
stelling gerechtvaardigd dat het in
cident met het Amerikaanse verken
ningsvliegtuig, de RB-47 verband
houdt met de beproeving of de
werking? van het nieuwe appa
raat. Want gebleken is dat reeds in
februari de eerste proeven met het
apparaat zpn genomen, op en nabij
scheepswerven aan de Oostzee.
De kamer heeft zes patrijspoorten
en kan zes uur lang onder water blij
ven. Er zijn zoeklichten en instrumen
ten voor het bepalen van de lichtsterk
te aan boord.
Men acht het niet uitgesloten dat de
°P 1 juli boven de Barentszee neerge
schoten Amerikaanse verkenner ter
plaatse verscheen toen proeven wer
den genomen met het nieuwe apparaat.
Dit zou verklaren waarom de RB-47
tot elke prijs moest worden neerge
schoten, aldus deskundigen in Londen.
Pakistan Rawalpindi zal hoofd
stad van Pakistan zijn totdat de rege
ringszetel naar de toekomstige perma
nente hoofdstad Islamabad wordt over
geplaatst. Tot dusver was Karatsji de
hoofdstad, maar een commissie bevond
in juni 1959 dat deze stad niet'geschikt
is wegens de ligging, het klimaat en
de verbindingen.
