ws uit stad en omtrek SABA Funderingsresten korenmolen „De Kameel" blootgelegd Citroen Automobielen WALDO-GARAGE BIOSCX )OP-PROGRAMMA'S Schiedams historie in hei kort verteld Branderijen op het Hoofd Geheugen-hulp HOUTMAN Hu isvrouwelijke overpeinzingen J. Kolen VREDEBREGT R.K. INSTUIF „Jong Schiedam" Collecte Kath Vrouwengilde af d. Nieuwland-Kethel Tas verdwenen Twee fietsen ontvreemd lustrum vereniging yïle Kindervrienden" Passage Theater Moiiopole Theater K.F.A. zet seizoen in Schakend Schiedam TAPTOE Wijziging verordening precariorechten Nieuwe directeur ScJiied. Toonkunst Muziekschool Erfpacht Inenting Gemeente koopt pand BURGERLIJKE STAND Rondom de „SAKOR"-stroopwafels DE STEM VAN DE LEZER Agenda Rotterdam iROTTERDAM Burgerlijke stand N s C ZATERDAG 17 SEPTEMBER 1960 PAGINA :i 4 Schwarzwalder Apparate-Bau-Anstalt 0fficiau a ^GENT voor SCHIEDAM VLAARDINGEN maassluis hoek van holland SINGEL 41-45 ^elefoon 64.65.0 - Schiedam ML - V, Ld 1IEJUWE DAGBLAD De kinderrechter De strijd in de Burma-jungle Fout Dohhs S.S.S. hield jaarvergadering Het foutieve toto-formulier IN DE BESCHRIJVING over de ontwikkeling van de brandewijn industrie binnen onze stad gedurende de zeventiende eeuw, noemden wij als eerste brander op het Hoofd van deze stad Henricus Petrus Koets, alias Kutsch, geboortig van Leeuwarden. In 1694 verkreeg hij vergunning tot het plaatsen van drie ketels in deze branderij. De piaats, waar de branderij van Koets stond, kan niet juist worden aan gegeven. Zij werd in 1715 verkocht aan Jacob Visser. Op deze verkoop komen wij later terug. Nauwelijks is de achttiende eeuw aangebroken, of een tweede branderij wordt op het Hoofd opgericht en wel door de zwager van Koets, nl. Bernardus Engelenberg, broeder van Maria Engelenberg, huisvrouw van Henricus Petrus Koets. Bernardus Enge lenberg verkreeg bij besluit van 1704 vergunning van de heren van de Wet in zijn branderij op het Hoofd een brandersketel te pladtsen. Wanneer hij als lid van het brandersgilde werd ingeschreven, staat in het gaardersboek niet opgetekend. In 1706 betaalde hij zijn eerste gildegeld, nl. twee gulden acht stuivers 2,8,—), dat is voor drie ketels na aftrek van de twaalf stuivers voor de gildemaaltijd. Wanneer 'echter aan Bernardus Engelenberg vergunning werd verleend voor het plaatsen van twee ketels hebben we niet kunnen ontdekken. Een hranderes Onware aanklacht Onder de zeventiende-eeuwse branders noemden wij ook Johannes van Teijlinge en mouterij hebbende te het korte Groe- die in 1695 zijn eerste gildegeld betaalde, ne weeg je by bovengenoemd besluit ver- Zijn branderij stond oP bet einde van de LA AEMA1 Berg. j? I 1 Radio en Televisie. Een wereldmerk, 125 jaar ervaring: in precisiewerk. Een klasse apart, waarmee wij reeds 30 jaar de beste ervaring hebben. Piano- en Orgelhandel SINGEL 114-116 SCHIEDAM rtw] <Je graafwerkzaamheden die mo-1 lijk afgebroken en in de romp vestigde nu2;eel ten 'behoeve van dG te bouwen zich een stoomhoutzagerij Op 24 okto- „.„„dor, bgj. 1865 kocht de gemeente bet restant en liet het enkele maanden later slopen. *s Proveniersbrug verricht worden, d(,rflsterrnorgen een gedeelte der fun- to van de Windkorenmolen „De Ka- blootgelegd, -eze in 1715 gebouwde molen heeft aan op de hoek van de Noordvest "et jn <j, °P het punt waar de Schie overgaat "tali ^oordvestsingel. Een aantal toen- ij ,gl! branders bouwden „de Kameel" geia :'865 a^s korenmolen 'heeft dienst- (ftaaian- In de vroege morgen van de 20e Va,, van ciit jaar werd een gedeelte st0 de molen door een felle ooster- Opy? vernield. Wieken en kap stortten •hee,?g- een deel van de omloop met zich vat) teUrend. Tevens kwamen stukken /te binnen- en buitenmuren eveneens triolen werd toen gedeelte- iv?® kunnen ons gelukkig prijzen, dat W's- zoni^a8 Ig september kapelaan ij' w- A. Brans in ons midden hebben, !em°Ps een onderwerp voor zal leggen ï)B'teld: „Wisselstroom of Kortsluiting?" titel heeft verschillende facetten generatie, conflict, afhankelijkheid tij?ers-kinders, kinders-ouders, k-ostgeld, AluVan thuiskomen, alleen op vakantie. b0o.s komt wel ter sprake, maar de hoofd, fiy is het vraag- en antwoordspel. Ka- W aR Brans is, zoalsjulli wel weten, tw. d van de Jongeren Vastenconfe- stM]'es en van de televisie. Ook bejang- den zijn van harte welkom. Zij W zich op deze avond laten inschrij- V$Jj" Adres: Dr. Wibautplein 129. Aan- ^»uu Op 17 februari van het daarop volgend jaar verkocht deurwaarder A. Bosman in de namiddag om halfdrie, op het Pro veniersplein de afbraakresten, be staande uit balken, schotten en puin. De funderingsresten van „De Kameel" zijn inmiddels opgeruimd. Het sanerings- werk om van onze stad een moderne te maken moet voortgang vinden. Even maar werd er echter weer een klein stukje 'historie aangetipt 'herinnerend aan jaren toen het Schiedamse stads beeld nog door de windmolens beheerst werd. Gouden tijd voor de branders, maar tevens 'n zwarte bladzijde uit hel toestaan van onze voorouders. Morgen 18 sept. is er een collecte in de O. L. Vrouw v. d. H. Rozenkrans kerk v'O'or het R.K. Armbestuur. Inplaats van kapelaan Bijnsdorp, die verhinderd is, zal pater Strijbos de predikatie houden. Een gedeelte van de fundering van de Windkorenmolen „de Kameel" die werden blootgelegd. Woensdag, 19 sept. a.s. zoals gemeld opening van hef winterprogramma, sa men met de afd. K.V.G. Schiedam. Julia de Gruyter. de bekende Vlaamse voor drachtskunstenares zal deze avond ver zorgen Ook de echtgenoten worden uit genodigd. Deze avond zal gegeven wor den in gebouw „Irene" en begint om 8 uur precies. Mevrouw N. G. M. deed aangifte dat zij gisteren haar tas, die zij bij een kraam op de weekmarkt in het Boersveld had laten staan, is kwijtgeraakt. In de tas zat geld tot een bedrag van 180 en verder nog wat papieren. Twee fietsen zijn weer verdwenen. A. de B. raakte zijn fiets kwijt, die hij on afgesloten op de PKO-laan had laten staan. G. G, G. had de zijne, eveneens onafgesloten, op de Singel neergezet. i^h6*^8 24 dezer zal het 15 jaar ge- 1"' w dat de ver' ''^e klodervrien- vS in jjvJd opgericht. Voortgekomen uit i'Ns i's paddestoelen uit de grond buurtverenigingen is de toen tl aat n buurtvereniging „Galilëi- V>t °st", 24 september 1945 omge- 8i dez Kindervrienden" Het doel f lg va6 vereniging is speciaal verzor gt ai..-11 de kinderen der leden. Over - 13 ^iserl_ s—€n toermgcartochtjes te te pleegt het bestuur St.-Ni- iaripCr?n- ^och in verband met het W," mPo^taan van "De Kindervrien- h. in SndS men echter ook de „gro- oop' estvreUKde tg laten delen. 6r te zaal „Tivoli" te doen, door üii 6tebe et bestuur dan ook op 24 leri„r ln zaal „Tivoli" te doen, door tectavï, "n donateurs van D.K.V. een b aan te bieden, die klinken s ®en klok. 'e "laargang No. 24393 D A M 18 tschiedam Pew-,.? L E F O O N 68152 U!sTKEKENi "J1NG NR. 5 9 09 43 te"'1 iJLV ERTENT1ES '■lau mm-hoogte. Bij contract 'teiE- ven" s /"NU EN MEDEDELINGEN te Der mm-hoogte. Bij contract 6 tarieven." Ka tan 20 PIOENEN te ,n«- E?u öen f °-50 voorultbe- 11,1 60 Woord meer 3 ct. Maxi- woorden. o— (Ja"®» a,'lerleptll*-°rrters worden afge- ltgevoerd overeenkomstig 60 Voor het Advertentie- teter°u,N NEM ENTEN k °"5g rv^^artaaD 2.54 per inaand Weelc. De door Paul Verhoeven geregisseerde nieuwe UFA-FILMEX-film „De Kinder rechter" confronteert ons met het werk, de ervaringen en het avontuur van een milde en gevoelige kinderrechter - ver tolkt door Heinz Riihmann - die in af komst, opvoeding en milieu van zijn jeug dige delinquenten dc drijfveer tot hun ontsporingen zoekt - ook hij het meisje - Karin Baal wier bijzondere geval hij te behandelen krijgt. In het, sobere zaaltje van de kinder rechter staat de veertienjarige Peter voor de groene tafel, een kind nog. Hij heeft - ogenschijnlijk zonder aanwijsbaar motief een hond geslagen. Dierenmishandeling dus - en de Officier vraagt veertien da gen jeugdgevangenis. Maar de kinder rechter - door een paar simpele informa ties op de hoogte van het hoe en waarom bij dit kind beslist tot een betere straf: hij veroordeelt de jongen ertoe bij het het dier goed te maken wat hij mis daan heeft en zich vervolgens wekelijks met de hond bij hem te melden. Zo leren wij deze kinderrechter, mr. Bluhme, kennen, een fijnbesnaard psy choloog, die afschrikwekkende veroorde lingen vari de hand wijst en die het zoekt in mild begrip. In een correctieve straf die de jeugdige delinquent terugbrengt op het goede pad. Vandaar de verrassing in het zaaltje, wanneer deze zelfde mr. Bluhme het meisje Inge Schuman, dat door haar louche vriendje Kurt en twee van zijn kornuiten als lokvogel is gebruikt om een man te chanteren, tot 8 maanden jeugdgevangenis veroordeelt,. De kinder rechter maakt geen geheim van zijn mo tief voor deze hardschijnende straf: hij wil de labiele Inge voor langere tijd ont trekken aan de verderfelijke invloeds sfeer van haar ontspoorde /vrienden. De film geeft een aannemelijke ver klaring en Inge slaat ten slotte het goede pad in, K.F.C.-keuring 14 jaar. De film die tot en met zondag in het Monopole-theater draait begint aldus: Frgens in Noord-Oost India zit een troep je geharde Amerikaanse parachutisten, dat ook deel genomen heeft aan de veld tocht in Nieuw Guinea, en nu ongeduldig wordt over hun noodgedwongen rust. Ze staan onder commando van kapitein Nel son, die de bekende veldtocht in Burma meemaakte. Als tenslotte 'n verkennings vliegtuig terug komt met een zeer be langrijke inlichting, roept Nelson zijn mannen hij elkaar, om hun het nieuwe plan uit te leggen. Zij zulllen 150 mijl achter het Japanse front worden neer gelaten. Hun taak is een Japans radio station te vernietigen, dat zeer storend is voor de geallieerde activiteit. Nelson geef. zijn mannen een kans om de op dracht te weigeren, maar allen gaan mee. Het groepje vertrekt in twee transport vliegtuigen: Kapt. Nelson, Luit. Jacobs, Serg. Traecy korp. Gordon, Kapt, Li Howe, de Chinese verbindingsofficier en tolk,, Mark Williams, de enige oorlogs correspondent wie het is toegestaan de opdracht mee te maken, en verder nog een vijftigtal parachutisten. Zonder onge lukken bereiken zij het doel,, het Japanse radio-station. Onder het bekwame com mando van Nelson weten de mannen het hele Japanse garnizoen te vernietigen zonder dat ze één man verliezen. Dan begint het noodlot hun parten te spelen! Zij haasten zich de jungle in om op de piaats te komen waar volgens afspraak vliegtuigen zullen klaarstaan om hen ach ter de geallieerde linies terug te bren gen.. Een grote Japanse jungle-patrouille snijdt hun echter dj pas af. Nelson slaagt er in contact L. krijgen met het reddingsvliegtuig en zorgt er voor dat de parachutisten vanuit de lucht worden voorzien van voedsel en munitie- Dan gaan zij op weg naar een van de èerste afspraakpunten, die verspreid liggen over de 150 mijlen 'Burmese wildernis tussen hen en de vrijheid. Maar eerst maken de para's nog heel wat mee. Errol Flynn speelt de rol van Kapitein Nelson. K.F.C. keuring 18 jaar.. Van maandag t.m. woensdag gaat in het Monopole-theater de Western „Fort Dobbs". Er wordt veel in geschoten, zelfs door een negen-jarige jongen, er komen Indianen in voor en een sheriff en het is tevens eind goed, al goed. K.F.C.- keuring 14 jaar- De film, waarme de K.F.A. het seizoen 1960 opent is „EEN ENGEL IN BROOK LYN" van de regisseur Ladislao Vadja met in de hoofdrollen: de kleine Pablito Calvo en de hond Caligola. Gezien het grote succes, dat Vadja (en niet hef minst Pablito Calvo!) heeft ge oogst in ..Marce'lino, brood en wijn" en in „Pepote. het kind van de straat", ging de voorkeur van het bestuur uit naar wéér een film van deze twee kunstenaars. Het 's niet gemakkelijk een openings film te kiezen, want de eerste klap is een daalder waard. Hét visite-kaar tje! Ook de nieuwe leden weten dan met een w'at zij dit jaar van de K.F.A. heb ben te verwachten Daarom deze film: Een engel in Brooklijn. Wat is het voor een film? Wij durven bijna niet te schrij ven: een sprookje. Dit woord heeft voor velen een zoetelijke bijsmaak. En toch het 's een sprookje, een bijzonder char mant en poëtisch sprookjesverhaal maar dan eralistisch getransformeerd en geplaatst in een volksbuurt, een Ita liaanse emigrantenwijk van de wereld stad Brooklyn. De nobele inhoud, waarover wij niets loslaten, wordt door Vadja boeiend ver teld juist door zijn begrip voor de artis tieke mogelijkheden van de film. Hij hanteert geïnspireerd door zijn vakman schap op uitstekende wijze de spelers. Vooral het jongetje Pablito en de hond Caligola vragen zijn aandacht. Ook zijn experimenten met het geluid zijn zeer interessant. Wél een film om de stoel voor de1 T.V. voor een avond onbezet te laten! Op de goed bezochte en geanimeerde jaarlijkse algemene ledenvergadering van de schaakvereniging „Schiedam, welke op dondeerdag 15 september jl. werd gehouden, zijn enige belangrijke beslissingen genomen Het bestuur, dat uit vijf leden bestond, trad in zijn ge heel al en werd opnieuw samengesteld, doch thans uit zeven leden. Deze uitbrei ding houdt verband met het streven Cais- sa's volgelingen in Schiedam op te wek ken het schaken in verenigingsverband te beoefenen, tot welk doel de schaakver eniging „Schiedam" hiertoe reeds op gtond van haar naam verplicht diver se acties zal gaan voeren, waarvan na dere bijzonderheden spoedig zullen wor den bekend gemaakt. Het bestuur be staat thans uit de heren G- v.d. Berg, voorzitter J.S.J.M. Haring, secretaris. O. v.d. Zee, penningmeester, alsmede uit de heren J. van Grootveld, A, Mole- man, C.M. Smits en C. Vrijland. De afgetreden bestuursleden, de he ren J Marbus en Chr. Slagmoolen Sr-, dic zich wegens drukke werkzaamheden niet meer herkiesbaar hadden gesteld, v/erd door de voorzitter in welgekozen bewoordingen dank gebracht voor de ve le en belangrijke diensten de schaakver eniging bewezen. De penningmeester liet voor zijn aftreden als bestuurslid een rooskleurig geluid horen met betrek king tot de kasmiddelen, op grond waar van de contributie van f 0-50 per week worden gehandhaafd, Nieuwwe statuten en huishoudelijk regiement, welke reeds de geest van de komende acties ademen, werden zonder hoofdelijke stemming goedgekeurd en aangenomen. Van de rondvraag werd druk gebruik gemaakt. Het was een bijzonder gunstig verschijn sel, dat het bestuur de problemen, toen aan de orde gesteld, reeds had onderkend en derhalve kon mededelen, dat deze kwesties de volle aandacht van het be stuur hadden. De vergadering werd be sloten met een kort dankwoord van de voorzitter, waarin hij een beroep deed op alle leden hun medewerking te ver lenen aan de plannen tot uitbreiding van bet ledental. Op dinsdag 20 september (Prinsjes dag) geeft het Schiedamsch Politie Muziekgezelschap o.l.v.de heer M. Brilleman een taptoe op de Grote Markt, aanvang 21 uur. Het programma dat zal worden uitgevoerd luidt: 1. Roffel, tamboers; 2. Fanfare hoornblazers; 3. Taptoe, tamboers; 4. Koraal Oud Hollands Dankgebed, or- kest; 5. Mars met afslaan, tamboers; 6. Herauten-mars, orkest; 7. Mars met afslaan, tamboers; 9. Our-directeur mars, orkest; 9. Mars, tamboers; 10. Ko raai Gelukkig Vaderland, orkest; 11. Mars met afslaan, tamboers; 12. De Pe likaan-mars, orkest; 13. Mars met af slaan, tamboers; 14. Koningin-Juliana- mars, orkest; 15. Mars met afslaan, tam boers; 16. Military-Escort-mars, or kest; 17. Mars, tamboers; 18. Taptoe, hoornblazer; 19. Koraal Abide with me, orkest; 20. Roffel, tamboers; 21. Wil helmus, orkest. Ingevolge de thans vigerende verorde ning Precariorechten bedraagt het ta rief voor het hebben van een terras 8- per m2 per jaar of 0.80 per m2 per maand. Bij het bepalen van de hoogte van de tarieven precariorerchten is inder tijd uitgegaan van de graad van hinder en ongerief, welke wordt veroorzaakt door het innemen van de openbare gemeente grond Ten aanzien van enkele tarieven, zoals die voor de automaten, de benzine pompen e.d.. hebben echter tevens com merciële doeleinden, welke met het plaat sen van voorwerpen in, op of boven de openbare gemeentegrond worden nage streefd, mede tot grondslag voor het be palen van het tarief gediend. Uit billijk heidsoverwegingen is het naar B, en W. menen gewenst om ook ten aanzien van de terrassen eenzelfde gedragslijn te vol gen. Zij stellen dan ook voor het tarief voor de terrassen, te verhogen van 0.80 per m2 per maand tot 1.50 per m2 per maand. Het tarief voor het hebben van planten en bloembakken kan blijven bestaan op 0.80 p.m. of 8.- per jaar. De verhoging van het tarief voor het hebben van een terras zal naar schat ting ongeveer 400.- meer opbrengen. Deze verordening treedt in werking op 1 jan. 1960. Het bestuur van de Schiedamse Toonkunst Muziekschool heeft per 1 oktober tot directeur van de school benoemd Breda. de heer Jaap Hillen uit De heer H. B. van der Vlies te vlaar- dingen heeft verzocht hem een P'erceel grond, groot ongeveer 450 m2, gelegen aan de Calandstraat, in het industrieter rein ten westen van de Schie, in erf pacht uit te geven ten einde daarop als mede op de aangrenzende grond een ban- ketfabriek op te richten ter vervanging van de aan het Groenweegje gevestigde fabriek, welke in verband met de voor genomen sanering van het Groenweegje moet verdwijnen. Tegen de inwilliging van het verzoek onder de gebruikelijke voorwaarden be staat. bij B. en W. geen bezwaren. De canon ware te stellet) op 1.85 per m2 per jaar. Op dinsdag 20 september 's middags van 4 tot 4.30 uur bestaat voor inwo ners van Kethel, gelegenheid tot kos teloze inenting tegen pokken in het huis van dr. P. v. d. Kuij, Noordeinde 5. Trouwboekjes der ouders en even tuele inentingsboekjes meebrengen. De raad besloot overeenkomstig een desbetreffend voorstel, de onteigening aanhangig te maken van de ongebouwde en gebouwde eigendommen, gelegen aan de Spoorstraat en de Stationsstraat nabij het Stationsplein. In deze onteigening is o.m. opgenomen het Pand Stationsstraat 67. Dit pand wordt door de gemeente voor 5.000, -te koop aangeboden. B. en W. stellen de raad voor de in ver band hiermede nodige begrotingswijzi ging vast te stellen en daarbij op te ne men een bedrag van 875,- voor onder houdswerk aan het Pand. dat voorlopig verhuurd kan blijven. GEBOREN: Louisa M. H, C, d. van C. J. van Straten en H. J. L. Kreemer; Yvonne J. M. d. van A. Minderman en C. M. A. van IJsselmuide; Leonardus S. M. z. van W. P. J. M. Verzijden en J. G. Poèl; Ida d. van L. S. Zwanen burg en I. Wezemer; Oranda M. d. van N. W. J. Rijssemus en J. C. Beumer; Dirk W. z, van W. Porte en H. F. van der Poort; Pieter G. z, van J. Prins en D. W. Verheij; Paulus z. van H. A. ter Braak en M. G. Meeder; Jacqueline d. van C. L. Wit en N. J. Neeleman. TWEE JONGENS van de technische school, Bertus Weeda en Huub Lokken] belden huis aan huis i„ de hun toegewe zen wjjk, om de „Sakor-stroopwafels" aan de man te brengen. Niet altijd lukte dit, maar zij toonden zich daardoor niet liet minst ontmoedigd, want elders had den ze toch weer wél succes. Met vreug de zagen ze dan ook de inhoud van hun blikken verminderen en dat betekende telkens zoveel kwartjes voor de samen werkende kinderbescherming-organi saties „Sakor". Zij omvat nu alle instellingen van kin derbescherming, die zijn aangesloten bij het Verbond van Alg. Instellingen vcor kinderbescherming. Centrale Bond voor inw. zending en Chr. maatschappe lijk werk, Joods Verbond voor kinder bescherming, Katholiek Verbond voor kinderbescherming. Ned. Hervormde kinderzorgbond, Ned. ver. voor maat schappelijk werk „Humanitas", Ned. verbond der verenigingen „Pro Juventu- te" en de Vrijz. Prot. Voogdijver. „Tot Steun". Zij verzorgen of hebben onder hun toe zicht 55.000 kinderen van alle gezindten, verzorging van 8000 hiervan- Het beheer van 65 kindertehuizen en de medewer king van 3000 pleeggezinnen Kinderen, die de veilige beschutting van een goed en harmonisch gezinsleven kennen, verkopen die stroopwafels ten behoeve van hen, die uitbesteed zijn in tehuizen of bij pleegouders. Het heeft vaak maanden geduurd, voordat zij weer '.of rust kwamen na de slaande ruzies thuis of het in de steek gelaten zijn, vaak dagen en nachten lang. Zij hebben dit voor de kameraadjes op school verzwe gen, want ieder kind gelóóft in de liefde van zijn ouders. Hun hele wereld stort in, als vader en moeder het beter vinden, uit elkaar te gaan en dan is er het touw trekken om het kind. U zag het dinsdag avond wellicht op uw beeldscherm in de film „Geen plaats voor Jenny". Voor honderden kinderen, als die Jen ny is er geen plaats. Gelukkig, dat er veienigingen zijn. die zich over hen be schermen. Die hen weer blij en gelukkig maken, al zal het altijd op zijn hoede zijn, ook veel later in het leven. Er wordt veel onaangenaams over de jeugd gezegd en geschreven, maar ik vind diezelfde jeugd altijd op straat met coi'ectebussen voor anderen. Nu zijn ze Naar aanleiding van uw bericht over de foutieve toto-formulieren, deel ik u mede dat een collega van mij dinsdag 13 september de KNVB in Den Haag hierover heeft getelefoneerd. Hier was men reeds op Re hoogte van deze fout. Op de vraag, wat er aan moest wor den gedaan, werd geantwoord, dat men maar op de afdeling moest omruilen. Was het niet beter geweest als de KNVB via de pers de deelnemers had gewaarschuwd om voor deelnemers gro te teleurstelling te voorkomen? A. J. WARMENHOVEN, Een andere brander op het Hoofd van deze stad was Leendert Maatleen de jon ge alias junior cum suis aldus de re solutie maar wie zijn medevennoten waren is ons niet bekend. Bij besluit van 17 december 1703 werd aan Leendert Maatleen de jonge c.s. door de heren van de Wet vergunning verleend in zijn „huijzinge opt Hooit bij de Sluis" twee rouw- en een distilleerketels te mogen plaatsen alsmede voor zijn huis bij de Sluis een spoelingsbak te zetten mits er voor werd gezorgd dat geen schade aan de Sluis werd veroorzaakt hetzij door ,,'t graven, het loopen van spoeling ofte cenige andere onreinigheid". In de lijst van contribuerende leden van het bran dersgilde over het jaar 1704 wordt Leen dert Maatleen de jonge alleen ge noemd: hij betaalde toen vier gulden voor zijn inkoop en twee gulden acht Stuivers aan gildegeld. waaruit volgt dr.t hij poorter van Schiedam was en drie ketels in zijn branderij had staan. Het duurde niet lang of brander Leen dert Maatleen de jonge kreeg een me ningsverschil met zijn buurman Jan Janszoon Droog, een bouwman In de vergadering van de heren van de Wet van 9 juni 1704 waarin genoemde Droog klaagde over de waterloop en „var- kenspisse" van achter de branderij van Leendert Maatleen de jonge door zijn tuin. Het geval moest door de schout burgemeesteren en twee scheperven wor den onderzocht waarbij moest worden getracht beide partijen tot elkander te brengen. En toen dat niet gelukte had een erfscheiding plaats. Bij besluit van 20 oktober 1704 werd door de heren van de Wet aan Leendert Maatleen de jonge vergunning verleend tot het plaat sen van een tweede spoelingbak waar mede echter de kwestie van het houden van varkens niet was opgelost ondanks c.e bepalingen welke door de Wet bij haar besluit van 19 mei 1704 tegen het houden van varkens waren vastgesteld. Nog een bewijs dat sommige branders goede zaken deden is het besluit van de Wet van 14 april 1703 waarbij aan Dirk Jorisse van der Valk sinds 1694 lid van het brandersgilde vergunning werd verleend in zijn branderij staande en gelegen in de Boterstraat nog een ke tel te mogen plaatsen Vervolgens dat aan Leendert Den Beer sinds 1695 lid van he' brandersgilde en reeds een branderij gunning werd verleend tot het plaatsen van een brandewijnketel in zijn brande rij staande in de Princesteeg In deze branderij mocht Leendert den Beer bij besluit van 12 november 1703 van de he ren van de Wet een „forneuis" plaatsen 'ct welk doel wordt echter in deze reso lutie niet vermeld. Tenslotte vermelden wij nog het over lijden van de branderes Juffr. De Hoy vcor wie in 1704 de doodschuld werd be taald zijnde twee gulden. Genoemde branderes Debora Ouwater weduwe van capteijn Pieter de Hoy werd 26 augustus 1704 alhier begraven gewoond hebbende op de Schie. Nog zij vermeld de oprichting van een nieuwe branderij door Dominicus Doom in zijn huizinge staande en gelegen aan de oostzijde van de Haven: een rouw- en een distilleerke tel alsmede het plaatsen van een spoe lingbak voor genoemd huis waartoe bij besluit van 9 februari 1704 door de heren van de Wet vergunning werd verleend. Bij besluit van 15 maart 1704 werd ver gunning verleend door de Wet aan Antho ny Allaert tot het zetten van een rouw en een distilleerketel „in sijn huijsinge 't eijnde de Haven" alsmede tot het plaatsen van een spoelingbak voor zijn huis. Ook op de Dam kwam in genoemd jaar een nieuwe branderij en wel in de huijsinge van Arij van der Mij, staande en gelegen aldaar. Bij besluit van 5 juni 1704 werd door de heren van de Wet aan hem vergunning verleend tot het zetten van twee rouw- en een distilleerketels. Hieronder volgt nu een tabelletje, be treffende de toeneming van het aantal branders alhier over de jaren 1705 tot 1709: Jaar 1705 1706 1707 1708 1709 Wanneer Branders die stookten 36 35 39 40 43 Branders die niet stookten 4 5 3 4 5 Totaal aantal branders 40 40 42 44 48 tabelletje wij bovenstaand vergelijken met het vorige, dan blijkt daaruit, dat het aantal branders in de eerste tien jaren van de achttiende eeuw met vijftig procent was toegeno men. Schiedam genoot dan ook een ze kere' welvaart, welke zou toenemen naar gelang het aantal branders zich uitbreid de Toch genoten niet alle banders het voorrecht hun bedrijf met winst te mo gen voortzetten. Wij geven hiervan het volgend voorbeeld: Boterstraat bij de Overschiese poort en zoals wij toen schreven, op de plaats waar naast de branderij van de n.v. fir ma wed. Van den Eelaart thans nog een uitgebroken branderij zich bevindt, welke een tien jaren geleden nog als kerk dienst heeft gedaan. Johannes van Teijlingen heeft in de jaren 1700, 1701 «n 1702 niet gestookt en waarschijnlijk zijn branderij uitgebroken. Dit leiden wij af uit de re solutie van de Wet van 17 juli 1702, op welke datum wordt bepaald, dat inspec tie zal worden genomen in zijn branderij. Men had hem n.l aangeklaagd, dat hij zonder vergunning daartoe van de Wet ketels aan het zetten was in genoemde branderij. Deze aanklacht was onwaar. Bij besluit van 12 november 1703 werd door de heren van de Wet aan hem ver gunning verleend tot het plaatsen van twee nieuwe brandewijnketels in zijn hui zinge in de Boterstraat. In 1704 en 1705 betaalde Johannes van Teijlingen zijn gil degeld, maar in 1706 komt hij voor als hebbende niet gestookt, terwijl in 1707 zijn doodschuld wordt betaald. Het register van overledenen vermeldt dat Johannes van Teijlingen alhier 18 juni 1706 werd begraven, gewoond heb bende bij de Overschiese poort. In bovengenoemd jaar 1707 werden in het gildegaardersboek nog van twee andere branders vermeld, dat de dood schuld voor hen was betaald, n.l. Johan Hodenpijl. begraven alhier 23 oktober 1706, burgemeester en weduwnaar, ge woond hebbende op de Dam, en Daniel van Boshuijsen, begraven alhier 9 maart 1707, gewoond hebbende op de Haven. Nog een andere brander, die waar schijnlijk geen (.brood" zag in zijn bran derszaak, was Jacob Kellenaer, die sinds 1695 een branderij had, staande langs de Schie. Sinds 1699 stookte hij niet meer en hij besloot in 1705 zich uit het branders gilde uit te kopen, waarvoor hij twee gul den betaalde. In de lijst van gildebroeders over het 1706 worden als Boterstraat. 64 tel. 68481 Passage-theater: vrijdag 16 t.m donder dagmiddag 22 sept.: De kinderrechter (14 j.). Dagelijks 2 en 8.15 uur, zaterdag, zonda 2, 4.15, 7.00 en 9.15 uur. Donder dagavond geen filmvoorstelling. Monopole-theater: van vrijdag t.m zon dag: de strijd in de Birma-jungle (18 i.j, vrijdag en zaterdag 2, 7, 9.15, zondag 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Van maandag t.m woensdag: Fort Dobbs (14 j.)donderdag: Een engel in Brooklyn, K.F.A. (a.. 1.1. R.-K. OPENBARE LEESZAAL EN BIBLIOTHEEK De openingstijden van de centrale en filialen van oe r.-k. Openbare Leeszaal en Bibliotheek „St.-Liduina" zijn: Openingsuren centrale: maandag 79 uur; dinsdag 10—12, 2—5, 7—9; woensdag 25, 79 uur; donderdag 1012 uur; vrij dag 25, 7—9 uur; zaterdag 10—12, 2—5 uur. Kinderuitlening: dinsdag 2—4 uur; woensdag 45, 6.308 uur; zaterdag 1 3.30 uur. Kinderleeszaal: maandag 45 uur; dinsdag 45 uur; woensdag 23 uur; vrij dag 45 uur. Openingsuren Nieuwland; woensdag 1.305.30 en 79 uur; vrijdag 79 uur. Gorzen: dinsdag 6.309 uur; woensdag 25.30 uur; vrijdag 79uur. Kethel: dinsdag 48 uur. R.-k. Plattelandsbibliotheek: uitleenpost Kerkweg 46, zondag 11.30 tot 12.30. STEDELIJK MUSEUM ZOMERTENTOONSTELLING Fotografisch werk van Joan v. d. Keu ken: „Twee werelden" en kinderportret ten en een collectie antiek kinderspeel goed Kinderboeken van mr. Van Veen tot 18 september. Tentoonstelling Groningse Grafiek, dag. van 10 tot 5 uur, zondag 12 tot 5 uur, tot 9 oktober. MEDISCHE ZONDAGSDIENST De medische zondagsdienst zal worden waargenomen door: dr. Meijer, Swammerdamsingel 43, tel. 69696. dr. Jungerius, Jacob Catslaan 8, tel. 67355. dr. Ormel Jr., Schoolstraat 5, tel. 64244, De dienst duurt vanaf zaterdagmiddag 1 uur tot en met zondagavond 12 uur. Apotheek Backer, St.-Liduinastraat 58. De wijkverplegingsdienst van het Wit- Gele Kruis: zr. Roosen, Warande 24. Het kraamcentrum door: zr. Van Kan, Swammerdamsingel 65, tel. 68286. ZATERDAG: Rott. Schouwburg, 8 uur: Huwelijksles sen (Rott. Toneel) ZONDAG: Rott. Schouwburg, 8 uur: Huwelijksles sen (Rott. Toneel) FILMPROGRAMMA ROTTERDAM 16 t/m 22 SEPTEMBER Arena: De laatste dagen van Pompe.ii, 18 jr; Capitol: De wereld, de man en de duivel, 14 jr, donderdag: De nachten van Cabiria. volw.; Centraal: Angst, 14 jr; Cineac A.D.: Strafbataljon 999, 18 jr' Colosseum: De verloren zoon, 14 jr.; do! De man met de wassen beelden, 18 jr.; Harmonie: Het monster uit de riolen, volw., di. t/m do.: De blauwe saffier, 14 jr.; Lumière: Charmants gargons, volw." Luxor: De wilde stroom, 14 jr.; Metro: Babette op het oorlogspad, 14 jr.; Prinses: Meisje in 1000 gevaren, 18 jr., do. De klok kenluider van de Notre Dame, 18 jr.; za. zo. 2: Op verboden terrein, a.l.; za. 24: Narcotica, 18 jr.; Rex: Captain Kidd and the slavegirl, 18 jr.; do. Semiramis Cour tisane van Babylon, str. volw.; Thalia: Kolonel Hyde contra Scotland Yard, 14 jr.; 't Venster: Het lot van een mens. 14 jr.; Victoria: De man die verdwijnen moest, 14 jr., do. 2 en 8: Koningin Chris tina, 18 jr., za. wo. 2, zo. 2, 4.30: Anny get your gun, a.l. Cinerama: This is Cinerama (a.l.). jaar nvt) worden als gecontribueerd vanbwtedde1Xnnd:- Anth°ny AUa<j" van 16 september Arii van Z MH nl€t •WOrd,t vermeld: BEVALLEN: P j l v Uden-Elshout 7; J P Arij \an cier Mij, van Wie ook geen in- HeijmansSchuit d; H Derksende Wilde d; koop werd vermeld en Mattheus van der A ReparonAnema z; J Kooijv d Schoor Goes, die tien gulden acht •Jtniver^ be- d' V Veen— Pothof z; L K Kroon—le Comte taalde dar ie o„u IJ stuivers De z; a J Vogel—Blom z: B J Bovenschen—Scho- taaiae. qat is acht gulden voor inkoop, ten z; J E de Munnik—Rath d: J F B ar. fyiJ was dus geen poorter van Schiedam Hij bezat drie ketels. In de lijst van 1707 wordt als nieuw lid vermeld: Willebrand Kleipool. Deze familienaam wordt op diverse wijzen ge speld: Kleipoot, Klijpoet, Kleipool, Kleij- poot enz. Hij is geen poorter van Schie dam, want hij betaalt acht gulden voor inkoop In de lijsten van 1708 en 1709 be taalt hij alleen maar zijn gildemaaltijd, zijnde 12 stuivers, doch in 1710 betaalde hij één gulden zestien 'stuivers. Er ston den dus in zijn branderij twee ketels. Over deze brander later meer bijzonde- heden. In de lijst van 1708 wordt nog als nieuw lid vermeld: Joannes Reijs, die vier gulden voor inkoop betaalde en twee ke tels in zijn branderij had staan. Ook over deze brander volgen later nadere bij zonderheden. Meeuse d; J P Merceii— Schol z: G Blaauw— Luttjemoer z; Y Strik—Temme d; A v Saar- mosde Vries d; A M TijssenMartgelaais d: T v d LandenBoocerd z: K J Boogerd—v Leeuwen d; M L H Kempen—Terlouw z; M L RuitenbergHendriks d; J Sterrenbergv Aalst z: M Stubbe—Martens d; C de Kok—v d Wal d; E M y Hoewijk—Sierhuis d; E M S A Jo- ziassePörricb d; A J v MookBehrens z; I Kutterman—v d Vosse d; H Siipma—Hofkamp z; J J v Gervende Reus d; C v d Bergh— v d Graaf d; J Seegelkcn—v d. Heerik d: E C W Keuenhof—Baetens z; A L Hendriks—'t Man. netje z: M G M v d PoelVerburg d; A Speel. mansOkkerse d; J G SiepVerhoeven z; A G v KrimpenSalij 1; J C M de Baar—v d Plujjm d. OVERLEDEN: C A Chatelain, vr v M v Wol- feren. 73 j; W 'Eibers, man. geh gew m N den Houting, 77 jG J M Schoenmaeckers, man v J M C M T de Bruijn. 79 j: J Jager, onsen man, 35 j; M Rosmolen, vr v C A de Graaf. 56 j; B Slingerland, man v B A Searberg, BK j; A Hartman, vr, geil gew m H A v d Oever, 77 j; H G Fransen, d, 3 d; J A Vink vr. geh gew m M Beenhaidker, 75 j; M Noordzeii, vi v P de Groot, 62 j; A H Kiuts, man, geh gew m C J Hamers, 86 J; A Both, man v G v d deze week op pad geweest niet de ver koop van die stroópwafels. Twee heer lijk brosse wafels voor slechts één kwar tje en dan te weten, dat je daarmede een prachtig werk steunt. Misschien was u niet thuis toen ze bij u belden en vindt u dat jammer om dat ,u niets voor die kinderen heeft kun nen doen. Hier is het adres: Stichting „Sakor". Mgr. v.d. Weteringstraat 116 te Utrecht- En het gironummer? Daar komt het al: 564210. Hartelijk dank na mens allen. MIEKE I

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1960 | | pagina 3