Amsterdam set zijn
zorgen op muziek
Enthousiast pleidooi voor
DE IJ-TUNNEL
iMïith
Nieuws van het loonfront
\/QOR:
MEER
YYEEüAART
D
Staf civiele verdediging
krijgt adviserende taak
MARTINI
commentaar
Bouw seminarie Noordwijkerhout vorder!
Grammofoonplaat aan Kamerleden
16.000 branden
in 1959
Is het bedrijfsleven het nil
eens of oneens?
IHiiiilllllll llfi
College staat minister-president
met raadgevingen bij
NILLM/J
Vuur eiste 41 mensen
levens
Diamanten professie-
feest in Alphen a.d. R.
V b
ZATERDAG 1 OKTOBER 1960
X
Nog niet zo lang geleden was het, veel meer dan nu, een heel probleem om kin
deren er netjes en verzorgd uit te laten zien. Kledingstukken verloren snel hun
vorm, hun weerstand, hun aanzien. Maar door chemisch onderzoek hielp Du Pont
mee aan de oplossing van dit eeuwenoude probleem. Du Pont heeft namelijk kunst
vezels ontdekt en in produktie gebracht voor kledingstukken, die zich gemakkelij
ker laten wassen, sneller drogen, hun pasvorm beter behouden en langer meegaan.
Namen als ORLON* Acrylvezel en Nylon, beide uitvindingen van Du Pont, zijn
alom bekende begrippen geworden.
Maar dit is niet alles. Du Pont heeft nog veel meer produkten voor meer welvaart
ontdekt. Neoprene synthetische rubber. Kleurrijke, sterke plastics. Verfsoorten
zoals Dulux* en Duco*, kleurhoudend en gemakkelijk te verwerken.
„Research" - de systematische poging om iets beter te produceren - is de methode
van Du Pont. Een methode, die onafgebroken wordt toegepast voor het zoeken
naar betere produkten - een van de sleutels tot meer welvaart.
Du Pont besteedde bijvoorbeeld verleden jaar in Europa en de Verenigde Staten
f 304.000.000.- aan „research" om de 1.200 bestaande Du Pont produkten te
verbeteren en om nieuwe produkten uit te vinden, die kunnen voorzien in de
behoeften van deze eeuw van snelle vooruitgang.
Bedenkt U wel dat Du Pont U van dienst kan zijn als U belangstelling hebt voor
de volgende produkten: Textielvezels - Synthetische rubber - Plastics - Verfsoorten -
Chemische produkten voor Landbouw en Industrie - Fotografische films voor
Industrieel gebruik.
-1
1
'Wx>
Uitzetverzekeringen
VERMISTE JONGEN
ZIT IN FRANKRIJK
Ouders in Hengelo
gerust gesteld
Ha 1 september 1961
GEEN NIET-FRANSE
COGNAC MEER
Burgemeester Van Hall met de plaat
„U draait nul 20"
(Van een verslaggever)
AMSTERDAM, 1 okt. Met muziek
zijn vandaag de zorgen van Amsterdam
de kamers van Kamerleden en ministers
binnengekomen. Wiin Sonneveld zong
van „die Amsterdamse grachten" en
het Concertgebouw speelde van Beet
hoven en alles wat de hoofdstad aan
gezellige, mooie en belangrijke dingen
te bieden heeft en wat is dat veel!
verhief zijn stem om ministers,
staatssecretarissen en len van de Sta
ten Generaal te overtuigen van het feit,
dat die IJ-tunnel er eindelijk moet ko
men! Alle volksvertegenwoordigers,
van Staatkundig Gereformeerd tot
C.P.N. hebben namelijk een grammo
foonplaatje in hun bus ontvangen, waar
op Amsterdam, voorafgaande aan de
algemene beschouwingen der begrotin
gen, de IJ-tunnel met de allergrootste
nadruk aan de heren Staten aanbeveelt.
,,Wij hebben zo gedacht, de heren krij
gen ai zoveel loodzware rapporten,
waarom zouden wij hun leven niet ver
aangenamen met een grammofoonplaat.
Amsterdam is een bijzondere stad en
alles wat ernstig is hoeft toch niet altijd
ernstig gezegd te worden", zei de bur
gemeester van Amsterdam met een
zweem van verontschuldiging. Want al
spelen de carillons, de draaiorgels en
orkesten, de inhoud van de plaat liegt
er niet om. Men hoort de tekst van
minister Algra's beroemde verklaring
van 16 maart 1955, men hoort het be
lang van de stad in cijfers 8 pet. van
de bevolking, 16 pet. van de belasting
opbrengst en in heerlijke gedichten.
Amsterdam heeft 15.252.291,29 meebe
taald aan de Veisertunnel, waarom mag
het, van zijn, eigen geld, geen IJ-tunnel
bouwen?
De bloeiende stad mag geen bloe
dende stad worden. Men is van Schip-
bol sneller in Londen dan van de stad
naar Noord. Stuur ons niet van pontje
naar Pilatus! Het gaat hier, zegt de
burgemeester zelf na alle muziek, om
de gemeentelijke autonomie. En zijn
slotwoord is: „Met grote bitterheid
volgen wij thans het naar onze me
ning onredelijke, eindeloze uitstellen
van de IJ-verbinding". Bij ons weten
is dit het origineelste adres dat, ooit
bij de Staten Generaal is ingediend
Daaraan is brainstorming door talrij
ke Amsterdammers voorafgegaan.
Men heeft aan de tekst geschaafd en
veranderd, voordat het „imprimatur"
door het college van B. en W. we.rd
verleend en het geheel is zo geheim
gehouden, dat de genodigden met een
mengsel van verbazing en geamuseerd
heid in de raadzaal de eerste open
bare vertoning meemaakten.
De auteur van de tekst is Alexander
Pola. De ministers en Kamerleden krij
gen de tekst van de plaat eerst later
opgestuurd, omdat men hoopt dat ze
eerst het plaatje zullen draaien. De op
lage bedraagt 1000 exemplaren en de
plaat komt niet in de handel.
In zijn slotwoord liet de burgemeester
doorschemeren dat Amsterdam ondanks
de voorrang van de Coentunnel nog
steeds vol goede moed is. Men twijfelt
(Advertentie)
per 1/1 fles f. 6.95
per 1/2 fles». 3.55
er niet aan dat vroeg of laat het be
grip voor het belang van de hoofdstad
en haar oeververbindingen zal doorbre
ken.
„Amsterdam is", zegt bet plaatje
vrijmoedig, „met zijn Rijnhaven, die
sneller groeit dan enige andere, met
zijn industrie, die de grootste is van
Nederland en met zijn talrijke andere
bedrijvigheden, een der voornaamste
poorten van Europa".
En Amsterdam wacht nu of het plan
om de IJ-tunnel zelf te financieren en
te bouwen er met muziek door zal ko
men. Ons dunkt dat zoveel enthousias
me geen dovemans oren zal vinden!
DEN HAAG, 30 sept. Vorig jaar
hebben in ons land ruim 16.000 bran
den gewoed, waarbij H mensen om het
leven zijn gekomen. Het jaar tevoren
bedroeg het aantal branden rond 10.500
en het aantal slachtoffers 33.
Door de droge zomer van 1959 heb
ben vooral de provincies met grote bos-
en heidegebieden veel door branden
te lijden gehad. In woonhuizen woedden
5140 (in 1958: 5197) branden, in boerde
rijen en op boerenerven 1464 (1044). De
grootste toeneming vertoonden de bran
den op en aan wegen, straten, terrei
nen ed. (van 1000 tot 3467) en de bos-,
heide-, duin- en veenbranden (van 244
tot 1698).
In 2806 gevallen werd de brand ver
oorzaakt door spelen met vuur en in
869 gevallen was onvoorzichtigheid bij
roken de oorzaak. Het aantal branden,
ontstaan door deze belde oorzaken, is
sinds 1958 ongeveer verdubbeld. De op
gegeven directe schade bedroeg 62,8
miljoen (in 1958: 39,5 miljoen).
Op 31 december telden de gemeente
lijke brandweerkorpsen in Nederland
25.580 man, 6 pet. beroepskrachten en
91 pet. vrijwilligers. De overige 3 pet.
behoorden tot de z.g. plichtbrandweer
en de z.g. aangewezen brandweer.
(Van een medewerker)
Een leger in wanorde heeft niet be
paald veel aanvalskracht. De lei
ders van ons bedrijfsleven, zowel
werkgevers- als werknemersleiders,
noemen zich gaarne de verdedi
gers van de gezondheid van onze natio
nale economie en van een rechtvaar
dige spreiding van de landelijke wel
vaartssituatie. Maar, of er nu moet
worden aangevallen of verdedigd, be
langrijke voorwaarde voor de berei
king van een doel is steeds een zo groot
mogelijke eenheid, niet alleen over het
doel zelf, maar minstens evenzeer over
de te hanteren middelen.
Ten opzichte van beide bovengenoem
de punten, welvaartsspreiding en gezon
de nationale economie, valt er heel wat
te verdedigen. We moeten daarbij stel
len dat de tijd, dat welvaartspolitiek
hetzelfde betekende als loonpolitiek
en sociale verzekering, voorbij is. De
welvaart, ook die van de arbeiders,
werd ook vroeger weliswaar mede be
paald door de algemene toestand van
's lands economie, maar zij, de arbei
ders, hadden daar zelf maar zeer matig
invloed op. Thans dragen zij, via hun
vakorganisaties, een niet onbelangrijk
stuk verantwoordelijkheid wel, en... niet
tot hun nadeel. We komen daar nog op
terug. Voor dit moment zij gesteld dat
nu meer dan ooit de welvaartssituatie,
ook en vooral, van de Nederlandse
werknemers afhankelijk is o.m. van
Nederlands positie op de internationa
le goederenmarkt. Maar ook de voor
malige inhoud van de welvaartspoli
tiek voor de werknemers heeft een an
dere maat dan voorheen. Nu moet men
naast het koopkrachtig geldinkomen,
denken aan zaken als arbeidsduur, so
ciale zekerheid en aandeel in het uit
eindelijke bedrijfsresultaat, de winst.
In het algemeen moet gezegd worden
dat de totstandkoming van de Stichting
van de Arbeid in 1945 tot inzet had
een door werkgevers en werknemers
gezamenlijk te dragen medeverant
woordelijkheid voor die gezondheid van
de nationale economische verhoudin
gen. Het was in die periode niet al
tijd alles botertje tot de boom. Daar
waren zelfs dieptepunten, waarin het
iedereen die het aangaat, kreeg een
behoorlijke loonsverhoging; de huren
konden worden verhoogd; de melk
prijssubsidies werden afgeschaft, maar
ondanks alles bleef het prijspeil stabiel.
Zulk een succes was onder het stelsel
van de geleide loonpolitiek nog nooit
behaald en kon toen eenvoudig ook
niet behaald worden.
Sociaal gezien was er dus geen vuil
tje aan de lucht en er was ook geen
slecht weer te verwachten, ware het
niet, dat de politiek in dat ge
val werd betrokken.
De socialisten raakten regeringspar
tij af en kwamen dus in de oppositie.
Zelden hebben we sindsdien grover
staaltjes van deloyaliteit en politiek
om de politiek gezien. We hebben het
al enige malen gesignaleerd, hoe geen
poging werd nagelaten om het nieuwe
systeem in discrediet te brengen. Het
mocht eenvoudig niet slagen, want dit
immers zou betekenen dat publiekelijk
het bewijs werd geleverd, dat de socia
listen er naast zaten. Nu ontzeggen
we niemand het recht om van princi
piële tegenstand tegen een bepaald sys
teem te laten blijken. Eis daarbij blijft
evenwel: eerlijkheid. Wat evenwel de
laatste maanden en vooral de laatste
weken wordt vertoond is een unfair dub
belspel waarvan tenslotte alleen maar
de arbeiders die de dupe kunnen worden.
Er was geen onrust. Die onrust is
kunstmatig gekweekt, mede door de
sociaalisten. Het onwaarachtige daarbij
is, dat zij in het officiële overleg bo
vendien nog een vroom gezicht blijven
zetten. Een van de sterkste staaltjes
vertoonde Het Vrije Volk dinsdag
avond 27 september toen het z.g. ci
teerde uit de brief van de Stichting van
de Arbeid aan de minister-piwsident
van 24 september. Bij het lezen van
die brief hebben we ons verwonderd
afgevraagd waarom er in 's hemels
naam herrie in de hut is. De stand
punten van K.A.B. plus die der con
fessionele werkgevers en alle organi
saties van boeren en middenstanders
zijn volkomen gelijk, althans in deze
brief, aan die van N.V.V., C.N.V. en
liberale werkgevers.
(Advertentie)
L>m:
overleg vrijwel geheel stokte. Maar tel
kens kwam men er opnieuw uit. Daar
bij waren vooral de werknemers als re
gel het geheel eens. Wat er evenwel
de laatste weken aan de hand is, we
moeten eerlijk bekennen, er niet veel
meer van te begrijpen. Tenminste in
dien we moeten blijven aannemen, dat
het met name het N.V.V. er nog altijd
om begonnen is het belang van zijn le
den werkelijk te dienen.
Laat ons, tot goed begrip en met
excuses voor de herhaling, de za
ken nog eens kort samenvatten.
Na de oorlog was het voor land
en volk noodzakelijk om zowel de lo
nen als de prijzen straf in de hand te
houden, wilden we bereiken dat ons zo
zwaar getroffen land weer spoedig, al
thans enigszins, bewoonbaar zou wor
den. In het besef van die noodzaak
hebben de bonafide instanties aan deze
beknotting van de vrijheid vlot mee
gewerkt. Ook indien men het met het
principe niet volledig eens was. Het
resultaat stemde met de verwachtin
gen overeen, zelfs zó dat men in het
buitenland sprak van het Nederlandse
wonder van het herstel.
Zodra het kon werden de prijzen zo
veel mogelijk vrijgelaten. Omwille van
hun nóg grotere belangrijkheid evenwel
bleven de lonen bepaald door de zoge-
name geleide loonpolitiek. In de veer
tien jaar dat deze periode van geleide
loonpolitiek duurde, begon het systeem
allerlei fouten te vertonen. Zoals o.a.:
loonsverhogingen kwamen slechts bij al
gemene maatregel tot stand (de z.g. al
gemene loonrondes) waarbij ook die be
drijven mee moesten, die het eigenlijk
niet konden opbrengen en daar volgden
dus prompt prijsstijgingen.
Anderzijds, de bedrijven die best
meer konden betalen, mochten niet
erder gaan dan de door de overheid
.astgestelde 4 of 6 procent, en daar
bleven derhalve grote winsten, die
in wezen mede aan de werknemers toe
kwamen, in die onderneming ofwel bij
de ondernemers.
Er ontstond ook, omwille van het
principe, maar meer nog omwille van
haar praktische betekenis, een bewe
ging om te.komen tot een systeem van
vrijere (niet vrije) loonvorming. Dit
systeem wordt door een aantal karak
teristieken gekenmerkt, zo o.m.het
loonoverleg wordt op de eerste plaats
Is het bedrijfsleven het nu eens of on
gevoerd door de primair er bij betrok
kenen; er zal slechts gestreefd worden
naar loonsverhoging waar dit mogelijk
is (waar ruimte is) zonder prijsverho
ging; vrijwillig aanvaardt men richt-
lijnén of spelregels, welke onder toe
zicht van de overheid worden opge
steld, en met de bewaking waarvan het
college van rijksbemiddelaars wordt
belast. De socialisten waren en bleven
tegen dit nieuwe systeem, maar zegden
loyale medewerking toe.
Er is geen twijfel mogelijk: het sys
teem is tot nog toe geslaagd. Vrijwel
e p r a k t ij k is echter geheel
anders dan deze brief doet ver
moeden. En daarom misvormt
Het Vrjje Volk door half-citaten de bei
de z.g. verschillende standpunten. De
socialisten willen kennelijk onrust. De
huidige loonpolitiek moet kapot en het
kan hun blijkbaar niets schelen of we
hiermee naar overbesteding hollen, of
dat er prijsstijgingen gaan komen, als
deze regering maar ten val wordt ge
bracht. Hier hebben we de reeds vaak
door ons gesignaleerde afkeurenswaar
dige vermenging van sociale beweging
en politiek.
De suggestie als zou de K-A.B. de
gestegen welvaart niet in rechtmatige
verdeling mede ten goede willen laten
komen ook aan de werknemers, is
apert gelogen. En dat weet men. Men
staat versteld indien men de propagan
distische speeches van de P.v.d.A. op
het ogenblik leest.
Maar ook wat wij .te horen krijgen
van sommige werkgevers is eenvoudig
Du Pont de Nemours
(Nederland) N.V.
Den Haag - Nederland
*10. U PAT. Off'
Du Pont de Nemours
International S.A.
Genève - Zwitserland
Gedeponeerd handelsmerk
BETERE PRODUKTEN VOOR MEER WELVAART DOOR CHEMIE
Du Pont de Nemours
(Belgium) N.V.
Mechelen België
Du Pont de Nemours
(France) S.A.
Parijs - Frankrijk
Du Pont Company
(United Kingdom) Ltd.
Londen - Engeland
beschamend. Ook dezen hebben er ken
nelijk behoefte aan om het streven van
de bonafiden te frustreren. Desnoods
moeten ook hier de feiten maar eens
openbaar worden gemaakt. De rege
ring kent zze voor een groot deel en
heeft er reeds verscheidenen op het
matje geroepen om te bereiken dat het
overschot aan ruimte heel het volk ten
goede zal komen in de vorm van prijs
verlagingen.
Samenvattend zouden we een ern
stige waarschuwing tot de werkne
mers willen richten: gij wordt door
mensen, die zeggen uw belang te
dienen, ronduit bedrogen. Het spijt
ons dat het C.N.V. gemeend heeft de
rode broeders, althans schoorvoetend,
te moeten volgen. Ziet naar de resul
taten die tot nog toe bereikt werden
en die inderdaad voordeel brachten.
Ontdekt dat in de zjg. actiecomité's
communisten achter de schermen fei
telijk de touwtjes in handen hebben.
Blijft consequent de lijn volgen, die
sinds meer dan een jaar ruim voor
deel bracht en stort u niet in hope
loze avonturen.
DEN HAAG, 30 sept. „De staf
voor de civiele verdediging die bij het
ministerie van Algemene Zaken is in
gesteld, zal geen bevelvoerende taak
krijgen. De werkzaamheden van de staf
zullen bestaan uit het adviseren van de
minister-president over alle aangelegen
heden, die betrekking hebben op zijn
coördinerende verantwoordelijkheid voor
de civiele verdediging in haar ge
heel". Aldus omschreef de chef van de
nieuwe staf, luitenant-generaal Th. E.
E. II, Mathon, in een gesprek met de
pers de taak van de staf.
i/t' 'V
Si-Jij
Zondag wordt in het bisdom Rot
terdam Seminariezondag gehou-
den. Mgr. M. A. Jansen legt dan
zijn zorgen over de problemen van de
priesterroepingen en van de bouw van
het nieuwe seminarie in Noordwijker
hout aan zijn diocesanen voor. In alle
kerken wordt er over gepreekt en voor
gecollecteerd. Het nieuwe seminarie
kost met inrichting mee f 6,5 miljoen.
Tot nu toe is de bouw halverwege en
ook het vijfjaren-financieringsplan is
zo ver. De 2,5 miljoen gulden ge
heel bijeengegaard door parochiële ac
ties zijn overschreden. Daarnaast is
■nog ruim acht ton binnengekomen uit
verschillende andere bronnen.
Waarschijnlijk zal 1 september 1961
het nieuwe seminarie zijn leerlingen
kunnen ontvangen. Er staan minstens
tweehonderd priesterstudenten gereed
om naar Noordwijkerhout te komen.
„Heemstede" van het bisdom Haar
lem geraakt overvol. Rotterdams
bisschop rekent op gulle medewerking
van iedereen! Deze Aerocarto-luchtfoto
laat zien hoe ver de bouw al gevor
derd is.
„De civiele verdediging beoogt de In
standhouding en de beveiliging van het
maatschappelijke en economische le
ven en van het moreel van de bevolking
om daardoor aan de krijgsmacht een
bijdrage te leveren om een oorlog te
voorkomen of in een eventuele oorlog de
overwinning te behalen. De civiele ver
dediging omvat alle ministeries, pro
vinciale en gemeentelijke instanties en
het bedrijfsleven en de particuliere sec
tor en is dus een zaak van het hele volk,
zo merkte de chef-staf in zijn uiteen
zetting op. Voor het dichtbevolkte
Nederland Is de civiele verdediging van
belang, omdat het zo dicht bij de moge
lijke tegenstander ligt en een moeilijke
geografische structuur heeft. Op de ver
schillende ministeries wordt al geruime
tijd gewerkt aan de voorbereiding van
de civiele verdediging. Op dit terrein is
al belangrijk werk verricht door de
Commissie Algemene Verdedigingsvoor
bereiding, waarin vertegenwoordigers
(meestal directeur-generaal) van bij
na alle ministeries zitten. Deze com
missie blijft bestaan en de staf voor de
civiele verdediging zal er nauw mee
gaan samenwerken. De staf zal geen
superstaf worden of een doublure van
alle ministeries vormen, maar heeft als
uitdrukkelijke taak de eerste minister
te adviseren. De ministeries zullen ieder
verantwoordelijk blijven voor de civiele
verdediging in hun sector. De leiding
berust bij de Algemene Verdedigings-
raad dit is een open raad, waarin
de ministers zitting hebben dus bij
de regering.
Luitenant-generaal Mathon noemde
het toevallig, dat de staf op het ogen
blik gevormd wordt door drie militai
ren, staf-leden van het Defensie Stu
die Centrum. „Deze mensen waren be
schikbaar en hadden bovendien bij het
Centrum de theorie van de civiele ver
dediging bestudeerd". De chef-staf, die
directeur van het Studie Centrum is,
zal in november van dit jaar zijn func
tie overdragen." Het is de bedoeling dat
er op den duur burgers in de staf, die
zo klein mogelijk gehouden zal worden,
zullen komen. Binnenkort zal de oud
directeur-generaal van de P.T.T., ir. J.
D. H. van der Toorn als eerste burger
tot de staf toetreden. Aldus luitenant
generaal Mathon, die desgevraagd nog
opmerkte, dat hij de vqftig miljoen
gulden, die in totaal op de begrotingen
van de verschillende ministeries voor
1961 zijn uitgetrokken ten behoeve van
de civiele verdediging niet onredelijk
acht in verhouding tot wat er in ande
re landen aan wordt besteed.
Advertentie
een eeuw levensverzekering
(Van onze correspondent)
HENGELO, 30 september De 17-
jarige student Harold Thomas uit Hen
gelo, die sinds 15 september spoorloos
was, zit ergens in Frankrijk. De jongen
heeft zijn ongeruste ouders een kaart
gestuurd met de mededeling, dat hij het
goed maakt. Hij verdween tijdens de
Hengelose kermis na zijn fiets voor der
tig gulden verkocht te hebben.
(Advertentie)
OF HET EEN
De vorstelijke
kolenradiator
met 12 unieke
eigenschappen,
die U een „warm
hari" toedraagt!
ALPHEN a. d, Rün. 30 Sept. 19
oktober hoopt de eerwaarde zuster Ma
ria Imelda, in de wereld mej. Hendrika
de Bruin, van de congregatie van Sint
Joseph ie Amersfoort, in het Sint Jo-
sephpension van bejaarden te Alphen
aan den Rijn. waar zij sedert 1944 werk
zaam is in de huishoudelijke dienst, haar
diamanten professiefeest te vieren.
DEN HAAG, 30 sept. Het bestuur
van het produktschap voor gedistilleer
de dranken heeft bij verordening be
paald dat met ingang van 1 september
1961 de namen „vieux" of „eau de vie"
zullen kunnen worden gebruikt bij het
aanduiden van Nederlandse cognac. Van
Franse zijde is bepaald dat na 1 sep
tember 1961 de naam „cognac" niet
meer zal mogen worden gebruikt voor
die cognac die niet in Frankrijk is
vervaardigd.