Mentaliteit in olympisch
HOCKEYTEAM DEUGDE NIET
Niet deelnemen aan Spelen
Melbourne fataal geweest
■Vau Dam en Dame
sp©rtletplelc&@ek
Italië belet drie Zweden
tegen België te spelen
I
MAPRO
Prof. dr. P. Baan bepleit meer teamwork
ls criminaliteit in Limburg
groter dan elders
T
Gaat en onderwijst
au stukken
Martens en Horn
leiden wedstrijden
voor wereldtitel
en schijven
Eerste aanvallen
van RikvanLooy
halen niets uit
i I
|il
Felle reactie van jhr. Quarles van Ufford
üe Ruyter speelt
fraaie partij
Golfer Gerarcl de Wit
gaat hogerop
*llflÉli
Congres geestelijke volksgezondheid te Sittard
Geweldige ontwikke
ling van psychiatrie
Twee,keer training
voor Oranjeteam
Duel met de Tsjechen
Pater H. van de
Sande C.s.s.R.
V B
ZATERDAG 8 OKTOBER 1960
^amstkhdam, 8 okt. Ken groot
biljarten te Antwerpen
Courses Alkmaar
Zesdaagse Berlijn
ft Ellen Ort heeft nu haai
zinnen op Tokio gezet
ft Finse atletiekleiders
krijgen er geducht van
langs
Na-Olympische storm
woedt over Finland
OÏv» ook 's dat het geval niet de
v<8ip .('he Spelen te Rome. Overal,
'n de sportbonden en de ver
sagen, vormen de resultaten van
ANTWERPEN, 8 okt. De uitslagen
hoi
het internationale driebandentoer-
te Antwerpen, luiden:
^langer
Remans
®Selaar
^ui^r
h^NETIë, 8 okt. Do Nederlandse
gr,ni ssional Gerard de Wit heeft zich
Vansatst bij de laatste 40 golfers, die
t\Vo ag zullen uitkomen in de laatste
Oho® ronden van het toernooi om het
V0r, Italiaanse golfkampioenschap.
hm-,1' he eerste twee ronden - totaal 36
n0rt.s - had de Nederlander 151 slagen
\Vin.g- De Zuidafrikaanse golfer Brian
hu.K®s bezet met 143 slagen de eerste
a&ts.
60
63
7
0.952
47
63
6
0.746
60
61
6
0.983
38
61
4
0.622
60
62
6
0.967
48
62
7
0.796
60
71
4
0.645
51
71
5
0.618
60
67
6
0.895
26
67
3
0.388
60
63
6
0.952
51
63
7
0.809
de Nederlandse deelnemers het onder
werp van soms heftige debatten. Aan
deze pennestrijd is nu een reactie toe
gevoegd van een tot oordelen zeer be
voegd persoon; een reactie, die boven
dien uitmunt door openhartigheid. Die
reactie troffen wij aan in het officiële
orgaan van de Koninklijke Nederland
se Hockeybond en is afkomstig van
jhr. L. J. Quarles van Ufford, de
voorzitter van de Internationale
Hockeyfederatie, jarenlang leider van
het Nederlandse hockeyteam.
Wij ontlenen aan het artikel van de
heer Quarles: ,,Wat de hockeyers be
treft wordt erop gewezen, dat bij een
wat gelukkiger loting onze ploeg hoger
had kunnen eindigen. De wormte m
Rome wordt als een der redenen voor
de minder goede resultaten genoemd
en het feit, dat er te veel wedstrijden
in een kort tijdsbestek gespeeld moes
ten worden, wordt mede als excuus
voor ons falen rangevoerd.
Over die loting was men aanvankelijk
echter zeer tevreden. Ik herinner mij,
dat de chef d'équipe zich zeer op
timistisch uitliet over de kansen van
onze ploeg. Ik heb^ hem er toen op
gewezen, dat van Nieuw Zeeland mder-
daad gewonnen kón worden, maar dat
men deze ploeg bepaald met moest
onderschatten. Ook de coach en de
spelers heb ik gewaarschuwd, maar of
men nu mijn waarschuwing niet vol
doende ter harte heeft genomen een
feit is dat het spel van de Neder
landers een matte indruk maakte, om
dat het heilige vuur ten enenmale ont-
blDe' loting gunstiger? Was die in
poule D met Groot-Brittannië, Belgm
en Spanje tezamen zoveel beter? En
de warmte? Ja, het was warm, maar
daar hadden de andere ploegen - Indië
en Pakistan uitgezonderd - ook hinder
van. Dat hoeft geen reden te zijn om
hierover in alle toonaarden te klagen
en als excuus aan te voeren voor de
minder goede resultaten.
Dit is naar mijn mening het ver
schil met de elftallen van 1948 en
1952 en nu: de mentaliteit was
anders. Men bereidde zich in volle
concentratie voor op de wedstrijden
Behalve een prima sleutelzet bezit No. 152. J. J. P. A.
en men speelde hierdoor als een
homogene vriendenploeg. Men wist
zodoende ,,een schier onmogelijke
taak" te volbrengen.
Indien men voor en tijdens de Spelen
zich teil volle concentreert en daardoor
een elftal van vrienden vormt, dan
komt het niet voor, dat de aanvoerder
van de ploeg akkoord gaat met net
kaal scheren van een zijner spelers,
omdat deze een aankomend student is.
Dat de mentale instelling van onze
vertegenwoordigers in Rome - dit
geldt ook voor verscheidene deel
nemers van de andere sporten - blijk
baar niet juist is geweest, is voor
een belangrijk deel toe te schreven
aan het niet deelnemen aan de Spelen
in Melbourne. Er was nagenoeg nie
mand die de sfeer van de Olympi
sche Spelen kende. Ook brengt het
missen van Melbourne mee, dat trai
ners, coaches, masseurs enz. geen
kennis hebben kunnen nemen van
eventuele nieuwe trainingsmethode.;.
Men kan niet ongestraft een Olym
piade overslaan!
Wij hebben een achterstand geboekt,
welke slechts door een enorme inspan
ning kan worden ingehaald. Bovenal
echter zal men leiders moeten trachten
te vinden, die volledig op de hoogte
zijn van de eisen, welke gesteld moeten
worden aan hen die hun land op eniger-
de Nederlandse deelnemers het onder-
gen."
DEN HAAG, 8 okt. De voetbalwed
strijd Luxemburg-Engeland, die woens
dag 19 oktober a.s. in Luxemburg voor
de voorronden van het wereldkampioen
schap 1962 wordt gespeeld, zal onder lei
ding staan van dë Nederlandse scheids
rechter J. II. Martens (Zeist). Als grens
rechters zullen fungeren de heren Ra
vens en Van der Veer (beiden Schie
dam).
De heer L. Ho.rn (Bentveld) zal als
•scheidsrechter optreden in de wedstrijd
Noord-Ierland-West-Duitsland, die te
vens geldt voor de voorronden van het
wereldkampioenschap en die op 26 ok
tober a.s. in Belfast wordt gehouden. De
heren Boogaerts (Dordrecht) en Arken
bout (Den Haag) zijn bjj deze wedstrijd
grensrechters.
(Van onze paardesportmedewerker)
ALKMAAR. 8 oct. Voor de zondag
middag in Alkmaar te houden courses
luiden onze tips als volgt:
Acht octobcrprijs: (2040 m.): Y Nor
ton, Yveline, Xonaeatepec; Willem van
Oranjeprijs I: (1380 m.): Zeeadelaar S,
Zoritha, Zelda the Saint; Willem van
Oranjeprijs II: (1380 m.): Zilvervos, Zu-
leika. Zenithy Hollandia; Alkmaar's ont-
zetprijs: (2020 m.): Yewel Boy, XB II,
Yvonne Hollandia: Jakob Kabeljauw-
prijs: (2020 m.): Vina van Barke, Xeno-
craat Ylinotte.. Victory-prijs: (2000 m.)
Victory Queen, Truely Hollandia, Victor
Emanuel. Dirk Duivelprijs: (3040 m.):
Vrijdag, Qui Suil. Tilda O. Vestingprijs:
(2340 m.): Théo Messidor, Seigneur Bas-
n°- 157 ook 'n uitgebreid varlantenspel
No. 158, verwachten wij, zal de op
losser inviteren. Met de zw. K. in de
J°,e,kredeneert men allicht, zal de ont
leding niet op „rote bezwaren stuiten,
vooral, waar 'h(rt verdedigingsmateriaal
d'a~ °p ven-e afstand bevindt. De witte
e' ÖIe het alleen moet doen «'get
2Ich aardig van haar taak te kwijten.
No i .-^'hbleemoplossingen.
451. J, Haring. Opl. 1 Dgl-g2! enz.
Pb3-cl4 dreiging 2. f W4t g4-£3; e.p.
,'i. Pd4-f3: mat 1Te8 2. Dc7! 1.
Te6 anders 2. De7 enz. 1Tg6 2. DgB
enz.
Inzendingen betreffende deze rubriek
aan volgend adres: P. A. Koetsheid.
Huize St. Bernardus, Sassenheim.
Correspondentie: A. H. te R. behalve
149 is alles goed. In 149 volgt 1. Kb3:
1. d5-d4t door Lf7.
No. 157 Z. Maslar
le prijs thematoumooi Problem 1958
No. 158 S. Limbaoh en J. Sledziewski
Schach Echo, 5 maart 1960.
mat in 3 zetten.
^Jpbleem voor geoefende oplossers.
■Ho- 3398 van Joh. v. d. Boogaard
(diagram)
te Rotterdam.
Probleem voor beginnende oplossers.
No. 638 van Th. de Zwart te
Sassenheim.
speelt en wint; oplossingen kun-
tl6h ingezonden worden tot 15 nov.
®_s- aan B. H. M. Stevens, Eikenlaan
Heemstede.
Oplossing
van no. 3391 van dezelfde auteur,
speelt naar: 28, 10, 24, 41, 17, 27,
Z31 of 21, 19, 1, 20, 44 en wint. De aan-
Vahgsstand doet het nu eens wat min-
^er goed, de ontleding is heel aardig
rtlaar niet zo moeilijk.
Wit begint en wint; oplossingen van
de nummers 637 en 638 kunnen tege-
lijk ingezonden worden tot 15 okt. a.s.
Oplossing
van no. 634 van A. v. Wingerden
te Delft.
29-23, 22x42, 38x47, 18x38, 47-42, 38x47,
30-24 47x20, 25x3, 8-13, 3x26, 13-18,
26-42 18-22, 42-38, 22-28, 38-29, 28-32,
29-42 en wint. Een bijzonder goed
stukje van deze auteur, al het mate-
riaal wordt zo economisch mogelijk
aangewend. Verrassend is de wijze
waarop de slag 25x3 tot stand komt.
Het partüspel
^°als bekend, zal Wim de Jong niet Het is interessant en leerzaam hoe
tiV\ 'let a s- toernooi om de wereld- wit de dreiging van een hekstelling
Rel deelnemen. In zijn plaats zal nu steeds heeft weten te bezweren; ook
lt®den zjjn opvolger op de ranglijst nu mocht zwart natuurlijk niet 19-24
van het nat. kampioenschap J. spelen.
5- Bom. Deze Z.-Hollander is ook 20. 28x17, 11x22; 21. 29-24, 19x30; 22.
,6n speler van formaat, hij verloor 35x24, 20x29; 23. 33x24, 12-17;' 24. 41-
Y?°r het nat. kampioenschap slechts 37, 6-11: 25. 38-32, 3-12; 26. 34-29. 3-3;
oetl partij en bleef maar 2 punten op 27. 32-28, 22x33; 28. 39x28, 18-22; 29.
kampioen ten achter. We hebben
ah ook wel vertrouwen, dat hij zich
oor de andere gegadigden in het
^•toernooi niet zo maar van het
jOrd zal laten vegen.
fR®r volgt de laatste partij uit het
oernooi i960 tussen Wim de Jong
"et wit en J. M. Bom. Bom moest
.innen om nog gelijk te kunnen
aomen.
7 A3"28. 18-22; 2. 38-33, 12-18; 3. 34-29,
5n 4' 40"34. 1-1; 5. 45-40, 20-25; 6.
06-45, 15-20; 7. 42-38, 10-15; 8. 32-27,
?:!0: 9. 37-32, 19-23; 10. 28x19, 14x23;
43-39. 22x33; 30. 39x28. 9-14; 31. 44-39,
14-20; 32. 49-43, 4-9; 33. 39-33, 13-18;
34. 43-38, 9-13; 35. 47-42, 18-22; 36. 37-
32, 22-27; 37. 32x21, 11-16; 38. 42-37,
16x27; 39. 37-32.
Wit had het spel kunnen vereenvou
digen door 38-32 en later 37-31, doch
geeft er blijkbaar de voorkeur aan
om zwart naar de vleugel te dringen
39. 17-21; 40. 28-23, 12-17; 41
48-42, 26-31; 42. 32-28, 21-26; 43. 40-34.
8-12; 44. 45-40. 2-7; 45. 40-35, 7-11; 46.
42-37, 31x42: 47. 38x47, 13-18; 48. 47-42.
11-16- 49. 42-38, 17-21; 50. 38-32. 27x38;
51 33x42, 12-17; 52. 23x12. 17x8; 53.
MILAAN, 8 oktober Drie Zweedse
beroepsvoetballers krijgen geen toe
stemming deze maand in het Zweedse
elftal tegen België te spelen, zo heeft
BERLIJN 8 okt. De Deutschland-
hall te Berlijn was gisteravond tot aan
de nok gevuld toen het Europese ..sei
zoen der zesdaagse wielerwedstrijden
werd geopend met de 47ste zesdaagse
van Berlijn. Er waren tienduizend toe
schouwers, toen om 10 uur precies de
voormalige wereldkampioen Willy A-
rendt en de populaire Berlijnse film
ster Grete Weisser de 16 koppels het
startsein gaven.
Kort na de start maakte de Belgi
sche kampioen op de weg, Rik van
Looy, die met Peter Post i'lidt, zich
los van het peleton, maar na dé twaalf
de ronde had hij zijn voorsprong van
een halve ronde weer verloren. ,.Op
deze baan met zijn 208 meter is het
uiterst moeilijk een ronde te winnen
zei de Belg.
De lijst van de deelnemers ziet er
als volgt uit: 1. Rik van Looy, Peter
Post (België, Nederl.); 2. Ogna, De
Rossi, Italië; 3. Forlini, Murphy (Frank
rijk, V.S.); Bucher, Pfenniger, Zwitserl.;
5. Arnold, Patterson. Australië- .6. Ja-
roszewicz, Ziegler, Duitsl.7. Nielsen,
Lykke, Denem-; 8. Roh, Rieke, Zwit
serl./Duitsl.; 9. Bugdahl, Junkermann
Duitsl.; 10. Altweck, Renz, Duitsl.; 11.
Carlson, Karlson, Zw.12. Van Geneug-
den, Edler, Belg. Duitsl.; 13. Gieseler,
Donike, Duitsl., 14. Franssen, Vopel,
(Duitsl.)15. Gillen. Oldenburg, Luxem
burg, Duitn].; 16. Reinecke, Lewandows-
ki, Duitsland.
ANTWERPEN, 8 okt. Tijdens in
ternationale wielerwedstrijden in het
Antwerpse sportpaleis heeft Daan de
Groot zijn „achtervolgingsarmband" met
succes verdedigd. De Groot had voor de
5 km 6 min 18 sec nodig. Zijn tegenstan
der Vloeberghs (Beig) kwam tot 6 min
22 sec.
hef bestuur van de Italiaanse voetbal
bond beslist. Deze onverwachte beslis
sing betekent dat Lindskog van Intcrna-
zionaie, Liedholm van Milaan en Sel-
mosson van Roma niet op 19 oktober
tegen België kunnen spelen in de kwa-
lifïkatiewedstrijd voor het wereldkam
pioenschap.
Het bestuur besloot dat tijdens de Ita
liaanse competitie of tijdens enig an
der toernooi of wedstrijd georganiseerd
door de bond. de buitenlanders die mo
menteel bij Italiaanse clubs in dienst
zijn, niet mogen spelen in officiële of
demonstratiewedstrijden voor buiten
landse voetbalbonden of clubs.
De drie genoemde Italiaanse clubs
hadden voorlopig aan Lindskog, Lied
holm en Selmosson reeds een voorlopi
ge toestemming gegeven voor het mee
spelen in de wedstrijd Zweden-België.
Alleen Fiorentina had de toestemming
geweigerd aan Kurt Hamrin.
Later is nog meegedeeld, dat de he-
slissing van de Italiaanse voetbalbond,
niet herzien kan worden.
Het besluit was ingegeven doo,r de ge
dachte dat de Italiaanse voetbalsport be
schermd dient te worden en berustte niet
op een poging om de Zweedse voetbal
bond schade toe te brengen, merkte
een woordvoerder van de Italiaanse
bond op.
De aanwezigheid van de drie Zweden
op Italiaanse voetbalvelden betekent
een verschil van enkele tienduizenden
bezoekers, aldus de Woordvoerder. Bo
vendien zouden zij in een interland ge
vaar lopen verwondingen te krijgen. Ra
ken zij gewond, dan kunnen zelfs mil
joenen uitkeringen van de verzeke
ringsmaatschappijen hun verlies voor
de clubs niet goedmaken.
Verder werd nog gezegd, dat verschei
dene voetbalclubs bedenkingen hadden
tegen het feit dat zij, op een latere da
tum, de Zweden „uitgerust" tegenover
zich zouden vinden terwijl andere clubs,
onmiddellijk na de 19de, tegen „ver
moeide" Zweden zouden mogen spelen.
De Zweedse voetballer Ingve Brodd,
30 jaar oud, heeft van de Zweedse voet
balbond een kaartje Toulouse-Stock-
hoim gekregen en zal op 19 oktober
wel in het Zweedse elftal tegen België
spelen. Op 16 oktober speelt hij in
Toulouse nog een competitiewedstrijd,
de 17de gaat hij naar Stockholm. De
voorzitter van zijn Franse club heeft
hem toestemming gegeven voor de
reis.
Ellen Ort. de at
lete uit Heemstede,
die twee maanden
geleden bij de lan
den wedstrijd Neder
land-Frankrijk op
de 100 en 200 me
ter precies een
tiende seconde te
langzaam liep om
tot de Rome-equipe
toegelaten te wor
den, is dezer dagen
weer „in het
nieuws" gekomen
door haar fraaie
prestaties bij de in
ternationale wed
strijden in Londen
en Manchester. Te
midden van het se
lecte gezelschap,
dat aantrad voor
de revanches van
de Olympische Spe
len, schoot haar
ster fonkelend om
hoog. Een derde
plaats in Londen
op dc 100 yards in
dezelfde tijd als de
winnares Betty
Cutlibert, die in
Melbourne de gou
den medaille ver
overde, gevolgd
door een eerste
prijs op de 100 yards in Manchester
ter, waar zij met een tijd van 10. t
sec. het Nederlands record van Fanny
Blankers tot op een tiende seconde be
naderde.
Twee jaar geleden was de thans
twintigjarige Ellen Ort nog een
vreemdelinge in het Jeruzalem van
de atletiek. Maar in hetzelfde jaar
dat zij als lid van haar vereniging
„Atmodes" voor het eerst de spikes
aantrok, werd zij reeds waardig be
vonden voor een plaats in de Neder
landse B-ploeg, om in 1959 gekozen
te worden voor het A-team dat in de
landenwedstrijden uitkwam tegen
Italië en West Duitsland. Dit jaar
veroverde zij haar eerste nationale
kampioenschap: de 100 meter in een
tijd van 12.1 seconde.
Dat zvoor Rome is „gezakt", is
naar zij zegt, best te verklaren. Ellen
Ort is een ijverig studente en deze zo
mer zette zij alles op alles om te sla
gen voor het examen L.O.-onderwijze
res. Zjj verwierf inderdaad het zo fel
begeerde diploma, maar de examentijd
van maart tot en met juni stuurde
het trainingsschema danig in de war.
De laatste tweeënhalve maand, die
haar nog scheidden van het „kandida
ten-examen" voor de Spelen, gooide zij
het roer radicaal om. Dag in dag trok
zij naar het sportveld om onder leiding
van Harry Joacim, de trainer van
„Atmodes", die ook haar aanstaande
verloofde is, de conditie in straf tempo
op te voeren.
Zij werd gekozen voor de landenploeg
in de wedstrijden tegen Zweden, Oost
Duitsland, West Duitsland en Frank
rijk, behoorde tot de serieuze gegadig-
-v Z\1..Lnine» Mauf
deze nummers waren tot dusverre res
pectievelijk 24.0 en 10.7 seconde, het
geen betekent dat zij op beide afstan
den 2/10 seconde met haar tijden om
laag moet, om Fanny te onttronen.
Een ding vindt Ellen Ort bepaald
jammer. In Haarlem is nog steeds
geen sintelbaan, waardoor zij voor
de training uitsluitend is aangewe
zen op een grasveld. De sintelbaan
is nog lang niet in aantocht en deze
handicap blijft dus bestaan.
„Maar ik hoop in 1962 te Belgrado
bij de Europese kampioenschappen
van de partij te zijn," vertrouwde zij
ons toe. „En wanneer in 1964 de Olym
pische Spelen in Tokio zullen worden
gehouden, ben ik nog pas 24. Als ik
daar eens naar toe mocht! Ik zal er
in ieder geval mijn best voor doen.
een Nurmi. En, als de Finse „gewone
man" de sportleiders en trainers vraagt
naar een verklaring voor de teruggang
op atletiekgebied, krijgt hij altijd net-
zelfde antwoord: „Wij zijn een klein
land en hebben niet voldoende geld om
regelmatig in wedstrijden tegen grote
re landen uit te komen".
Armas Valste, eens een bekende
atletiektrainer, was van mening, aat
de trainers geen blaam treft. „Er
zijn andere grote moeilijkheden. om
«een doeltreffende training te verkrij
gen moet de trainer de kans hebben
dezelfde atleten regelmatig te advi
seren en te instrueren. De sportman
dient bovendien alle gelegenheid te
hebben om zijn dagelijkse training bij
te houden, ondanks zijn werk. Dit is
ook de manier, waarop men onder
andere in de Verenigde Staten en in
dé Sovjet Unie sportlieden opleidt
aldus Valste.
Baron Eric von Frenckel, een van de
leiders in Rome gaf op een perscon
ferentie te kennen: „Wij zullen meer
aandacht moeten besteden aan de trai
ning. Wij zullen moeten zoeken naar ta
lentvolle kinderen van 7 a 8 jaar. In
de Verenigde Staten is men al begon
nen met. de training voor de Olympi
sche Spelen van 1964 in Tokio."
den voor de Olympische ploeg. Maar,
zoals Ellen Ort vertelde, met haar top
vorm kwam zij iets te Iaat, waardoor
zij de vereiste limiettijd op de 100 en
2Ó0 meter in de laatste selectiewed
strijd net niet wist te bereiken.
Hoewel thans studerende voor het
examen hoofdakte, zal zU het volgend
jaar toch trachten haar hartewens in
vervulling te doen gaan: het verbe
teren van de Nederlandse records van
Fanny Blankers op de 200 meter en
de 10Q yards. Haar snelste tijden op
Advertentie
n Finland woedt een fikse na-olym
pische storm. Geen wonder eigen
lijk, als men weet, dat de Finse
lange afstand-lopers, eens de speciali
teit van de Finse atletiek, in Rome
zelfs niet bij de eerste twintig geko
men zijn. Nu krijgt men reacties als de
volgende
De Finse atletiektrainers zijn alleen
geschikt voor kantoorwerk". Dat heeft
Eero Tuomaala, een bekende lange af
standloper, verklaard. Hij gaf deze felle
kritiek in het bekende ochtendblad van
Tampere, „Aamulehti". „Onze trainers
zijn ambtenaren, die hun salaris en
pensioen ontvangen, ongeacht hoe ze
hun plichten vervullen", vervolgde Tuo
maala bitter. „Zij zijn niet geschikt om
tussen de jongeren te werken: zij mis
sen het jeugdige enthousiasme".
Tuomaala stelde verder vast, dat het
Finse systeem van atletiektraining nog
hetzelfde was als dertig jaar geleden.
„De topatleten in Finland zien de trai
ners eens per maand: in traniningskam'
pen. Hoe kan een trainer een atleet ad
viezen geven, als hij de man niet eens
ken?" vroeg Tuomaala zich af. Hij
was voorts van mening, dat men er
beter aan deed, ex-atleten van naam
als trainers aan te stellen. „Zij alleen
zijn in staat onze jonge sportlieden te
inspireren en hun prestaties op te voe
ren tot dat niveau, waarop wij Finnen,
op de atletiekvelden, voor de oorlog
stonden", besloot hij zijn kritiek.
1, OI-OZ, lü
i 31-26, 22x31: 12. 26x37, 10-14; 13 oi. --
11 23x32: 14. 37x28, 17-22; 15. 28x17, 42-37 en hier namen de spelers met
1*22; 16. 41-37, 16-21; 17. 37-32, 21-26;
lö- 46-41, 14-19; 19. 32-28, 7-11.
remise genoegen. Er was voor zwart
ook geen winst meer mogelijk.
SITTARD, 7 okt. Dc meest effec
tieve zorg voor de volksgezondheid
maakt een krachtige samenbundeling
van de lichamelijke en geestelijke volks
gezondheid de tussen beide begrip
pen bestaande discrepantie is onzinnig
dringend noodzakelijk. Voorts zijn
betere en meer klinieken nodig, meer
specialisten, meer overheidssteun en
een totaal andere artsenopleidkig, al
dus prof dr. mr. P.A.H. Baan in de
stadsschouwburg alhier op de provin
ciale dag van de geestelijke volksge
zondheid in een inleiding over „Psy
chiatrie in foro"
De medici, zo ging spreker verder,
moeten uiteraard in vaktechnische
zin worden opgeleid, maar niet uit
sluitend. Zij moeten tevens leren,
wat de mens is, hoe hij leert, hoe
hij staat in de maatschappij, hoe
hij liefheeft, hoe de intermenselijke
verhoudingen zijn in huwelijk, ge
meenschap, gezin, etc. Van enorm
belang is voorts, dat op het gebied
van de volksgezondheid, met name
ten aanzien van de geestelijke ge
zondheid, meer aan teamwork wordt
gedaan. De psychiater, de psycho
loog, de socioloog en de maatschap
pelijke werkster moeten beter gaan
samenwerken. Pas wanneer aan al
deze desiderata wordt voldaan, kan
men met optimisme en vertrouwen
de toekomst tegemoet zien.
De psychiatrie heeft een geweldige
ontwikkeling doorgematkt, aldus prof.
Baan. Geestelijk ongezonde mensen zijn
niet meer ongeneeslijk. Tachtig procent
van de zwakzinnigen verlaat na kortere
of langere tijd de instituten. Belandde
vroeger 80 pet. van de psychisch ge
stoorden bij rechterlijke beschikking in
een instituut voor zwakzinnigen en 20
pet. zonder een dergelijke beschikking,
tegenwoordig is dit omgekeerd.
Voorts is het zó hetgeen de inleider
bewonderenswaardig noemde dat de
meeste mensen, in vrijheid en naar
eigen inzicht nun wil weten te bepalen.
Vijf en tachtig procent van de bevol
king komt nimmer wegens ernstige mis
drijven in aanraking Riet de justitie,
slechts tien procent .heeft een verma
ning nodig, slechts vier procent maakt
één keer leennis met de gevangenis en
slechts één procent blijkt recidivist te
zijn.
De Heeriense zenuwarts J. H. M. Ber
den, die als co-referent optrad, was het
met het pleidooi van prof. Baan inza
ke de noodzaak van meer teamwork vol
komen eens. Bij dit werk, moeten psy
chiater, zielzorger, pedagoog, jurist, so
cioloog, en maatschappelijk werker aan
een ronde tafel plaats nemen.
Ongewenst vindt de heer Berden het,
wanneer een cliënt te maken heeft met
te veel instellingen op het gebied van
de volksgezondheid. Soms wordt hij be
zocht door wel tien maatschappelijke
werksters van het bureau voor alcoho
lisme, en het medisch opvoedkundig bu
reau tot het Marialegioen en St.-Vin-
centius toe. Het effect van een derge
lijke werkwijze noemde dokter Berden
omgekeerd evenredig met het aantal
mensen, dat contact met een cliënt
claimt. Een maximaal effect wordt, vol
gens spreker, pas dan bereikt, wanneer
er slechts één intermenselijke betrek
king bestaat tussen de cliënt eri één lid
van de geestelijke gezondheidszorg.
Geestelijke nood in Limburg
Wat de geestelijke volksgezondheid
in Limburg betreft vervult de jongste
criminele statistiek spreker met de al
lergrootste zoig. Aeze statistiek toont
aan, dat Limvurg bil het totaal van mis
drijven de eerste plaats bezet, met na
me ten aanzien van de agressieve en
de sexuele delicten. In Limburg, zo be
sloot hij, is er wel degelijk sprake van
een geestelijke nood. Den effectieve
geestelijke gezondheidszorg is hier v:
het allergrootste belang.
Bij de discussbie wees drs. J Cornips,
directeur van de stichting Bijzonder
Sociale Zorg Maastricht, er nadrukke
lijk op, dat het gevaarlijk is om af te
gaan óp statistieken. Een criminele
statistiek is geen goede ba sis
ken over de criminaliteit in Limburg te
doen Dit is, aldus drs. Cornips, nog on
langs door dr. Remigius Diederen
O.F.M. aangetoond. Voorts, zo meende
deze spreker, is het gevaarlijk om te
preluderen op uitspraken van dr. Ha-
vermans, volgens wie de criminaliteit
in Limburg groter is dan elders m ons
'aDe heer Berden bestreed de meningt
als zou hij zijn beweringen baseren op
uitspraken van dr. Havermans, aange
zien deze medicus enkele jaren geleden
uBgincr van een andere statistieK aan
die welke dokter Berden thans besprak
Het is opmerkelijk, zo besloot dokter
Berden, dat ook de jongste statistiek op
nieuw, zoals vroeger ook gebeurd is
aan Limburg het hoogste criminaliteitS'
percentage toekent.
Prof. dr. H. Fortmann behandelde
het onderwerp „He* Heil en de gezond
beid". Het heiligheidsideaa] moet, zo
zei hij geïndividualiseerd en aangepast
worden aan ieders draagkracht en rijp
heid Geestelijk boven zjjn stand leven
is ongezond. Wanneer dit in naam van
de kerk en de godsdienst vergeten
wordt, dan ontstaat wat men genoemd
heeft „de ecclesiogene neurose". Is een
maal door een onwaarachtige omgang
met zichzelf een neurose opgetreden,
dan lijdt daar altijd de godsdienst onder,
aangezien de godsdienst bestaat bij de
gratie van de innerlijke vrijheid.
Dr. F. Nuyens, socioloog uit Heerlen,
wees erop, dat de vraag of de gemeen
schap geestelijk gezond is, vaak af
hangt van de gezagsverhoudingen, de
autoriteitservaring. De zgn. repressieve
leider, die zijn ondergeschikten klein
en dom houdt, schaadt de geestelijke
gezondheid, de expansieve leider, die
zijn ondergeschikten tot medewerkers
maakt en er van uitgaat dat „dienen
heersen is", bevordert de geestelijke
gezondheid in niet geringe mate. Dit
geldt zowel voor de kerkelijke, als de
wereldlijke gezagdrager, aldus dr.
Nuyens. „Mogen," zo besloot spreker
„alle autoriteiten begrijpen, dat geeste
lijke gezondheidszorg niet de taak van
de medicus alleen is. maar ook en voor
al van hen, die anderen kunnen ma
ken of breken."
PAAVO NURMI
goede oude tijd
Men ziet het, Finland denkt met wee
moed terug aan de „gouden tijd" van
DEN HAAG, 8 okt. Voor de inter-
land-voetbalwedstrij d Tsj echoslowa-
kije-Nederland, die zondag 30 oktober
in Praag zal worden gespeeld, staan
slechts twee centrale trainingen op het
grogramma. De kandidaten voor het
iranje-team zullen dinsdag 25 oktober
voor de eerste maal in „De Vliert" in
e Den Bosch bijeenkomen. De tweede
trainingsbijeenkomst is vastgesteld op
donderdag 27 oktober; dan in het
Olympisch Stadion te Amsterdam met
„Jong Oranje", dat op 29 oktober in
Kosice tegen de Tsjechische jeugd
speelt.
oen de heren in getailleer
de jassen en de dames mei
de grote struisveerhoeden
en tot op de enkels hangende
japonnen in 1910 de neomist had
den gefeliciteerd, kregen ze een
mooi plaatje: Christus die zijn
apostelen opdracht geeft „Gaat
en onderwijst alle Volkeren". Een
heel apart ideaal voor een Re
demptorist, die over het alge
meen specialisten in retraites zijn
en in die jaren als de donder-
prekers bij uitstek werden be
schouwd.
De jonge pater H. van de
Sande kreeg zijn zin; een jaar
erna was hij al op weg naar
Suriname om er in de rimboe te
gaan werken in een paar buiten,
parochies: onderwijzen en dopen.
Hij ging de plantages af en zocht
de indianen en bosnegers in hun
nederzettingen op, in een tijd
dat tyfus en dysenterie er
honderden slachtoffers vroegen.
Zijn bekeerlingen maakten de
kerk te klein; door de enorme
toeloop van zijn cursisten moes
ten er plaatsen worden gevon
den in het priesterkoor en ach
ter het altaar. En dit alles onder
de meest primitieve omstandig
heden. Het werd hem te veel,
n\) kreeg een aanval van hart'verzivakking en mocht in een rustiger paro-
cine tverken. Maar ook hier kon hij hét niet laten, al werd hij geplaagd
door een gehoor-stoornis, opgedaan tijdens wekelijkse tochten van vter
uren aoor het gloeiend hete, mulle zand onder een onbarmhartige tropen
zon, toen hij een melaatse jongen godsdienstonderricht ging geven. Hij
moest maar terug naar Nederland en in 1918 voer hij door een met mijnen
bezaaide zee huiswaarts.
Eerst drie jaren in Roosendaal, steeds maar onderrichtend en dopend
en dan naar Rotterdam, waar hij nu al bijna veertig jaren arbeidt. Zijn
eerste werk was voor de verwaarloosde jeugd. Hij verzamelde voldoende
geld om heel wat jongens en meisjes naar internaten te sturen, maar toen
die kinderen de leeftijd van geldverdienertjes kregen, moesten ze naar huis
terugkomen, terug naar een ongelukkig milieu, waar de katholieke opvoe
ding vaak verloren ging.
En dus begon pater Van de Sande weer opnieuw, nu van de andere
kant. Hij liet voor de kinderen films draaien en zette ze onder goede lei
ding aan 't handwerken. De vruchten ervan werden tentoongesteld en de
ouders kwamen kijken. Dat kijken werd geestdrift en als de kinderen
godsdienstonderricht kregen, kwamen de ouders vaak meeluisteren. Het
resultaat was wat hij ervan hoopte; velen keerden tot de Kerk terug.
Suriname kon hij niet vergeten. Hij bracht f 10.000 bijeen voor de daar
heen getrokken Javanen, die op de Surinaamse plantages kwamen werken.
Lezingen, circulaires, zijn arbeidslust kende geen grenzen. Peerke L onders
was de apostel van Suriname en te zijner ere liet hij het geboortehuis van
die eerbiedwaardige dienaar Gods in Tilburg opnieuw opbouwen.
Zijn merkwaardigste „stunt" in Rotterdam was zijn optreden op de markt,
waar hij met een tent ging staan tussen een vrijdenker en een communist
om er goede lectuur te verspreiden. In de Boslaan huurde hy een winkel,
waar hij een uitleenbibliotheek met 5000 boeken stichtte.
Weer een andere stichting bracht hij tot stand inde vereniging „PiUsX,
"en centrum van bekeringswerk in Rotterdam Hier geeft hij nog altijd
het bekeerlingenblad „Neem en Lees" uit, gedrukt op een eigen pers. In de
'oop der jaren heeft hij, in dat ietwat teruggetrokken huis aan de Boezem
singel 21 aan 2000 mensen les gegeven, van wie er ruim duizend m de Kerk
opgenomen zijn. Het lesgeven moest vaak in de avonduren gebeuren,
zodat hij meermalen tot tegen middernacht aan de arbeid bleef. Hij heeft
nu de steun van een paar medewerkers gekregen, maar het „Gaat en
onderwijst" laat hij niet los.
Hoevelen hij op beide halfronden heeft bekeerd? Zijn het er een paar
duizend? Niemand heeft ze geteld. Ook pater Van der Sande niet, want
de "cijfers interesseren hem niet. Het gaat om de ziel, de mens. Hij kent ze
allemaal persoonlijk en daarom zal het zondagmiddag tussen 3 en 5 uur
wel een benauwde boel worden in dat Piushuis, want hij rekent er op, dat
zijn ruhn duizend Rotterdamse bekeerlingen hem niet vergeten en ter
receptie komen als hij zijn gouden priesterfeest viert.
