Khroesjtsjev trekt schoen uit
en bedreigt voorzitter
Zitting geschorst na een
infame insinuatie
Koningin voor televisie
Nikita scheldt Philippine»
uit voor „pummel"
Nog buien
Nieuw kernprocédé alleen
voor vreedzaam gebruik
Ultra-centrifuge-proces nog
lang niet goedkoper
ERNSTIGE INCIDENTEN
IN BRUSSEL
Politie slaags met betogers
tegen CÖNGO-beleid
r
feagen
!&dam
Loon voor stellen ongewijzigd
naar Rijksbemiddelaars
Donderdag n oktober i960
schilder zelf met
ONBEHOUWEN SOVJET-REL IN ASSEMBLEE
Onpartijdigheid
Van voorzitter
betwijfeld
V
#1
m:
Het weer
Onderwijzer met
klas op de pier
Ook Nederlandse
geleerden werken
mee aan project
Duits programma
voor kernschip
„Nog in stadium
van onderzoek
Wind gaat liggen
honderd mm. regen
in De Bilt
Verklaring van Westduitse regering
sikkens-tjallema produkt
Het weer in Europa
§*uj|er
hamburg
SA??6
Bij windkracht 8
Prof. dr. J. Kistemaker:
Franse regering dankt
troepen in La Conrtine
Spreeuwen oorzaak
vliegramp Electra
VAKRAAD METAAL
AW YORK, 13 okt. (A.F.P.,
We U.P.l.) Als een onbehou-
tsip ^Ideman is premier Khroesj-
HV v van de Sovjet-Unie gister-
te keer gegaan tijdens de
Ve lnë van de Assemblée van de
20 %de Naties. Hij wond zich
W2eer °P toen hij te horen
%6?'. dat de Sovjet-satellieten
?c., elijk koloniën zijn dat hij
ha? schoen uittrok en dreigde die
rV' de Ierse voorzitter, Frede-
Roland te gooien. Dit om-
Öih voorzitter toeliet, dat er
^eh gezegd werden, welke
Khroesjtsjev niet zinden. De
Philippijnse gedelegeerde Soe-
moelong, die de vergelijking tus
sen Sovjet-satellieten en kolo
niën trok, werd door Khroesj
tsjev uitgescholden voor „pum
mel". De Roemeense afgevaar
digde Mezincescu meende pre
mier Khroesjtsjev niet beter te
kunnen helpen dan door een per
soonlijke aanval op voorzitter
Boland, wiens onkreukbaarheid
de Roemeen in twijfel trachtte te
trekken. Zijn insinuatie werd
echter overstemd door een hard
„neen, neen, neen"-geroep
van de Westerse gedelegeerden.
Voorzitter Boland hanteerde zijn
hamer zo heftig, dat de steel het
begaf. Hij verklaarde ten slotte
de zitting voor verdaagd, in ver
band met het „ongehoord onver
kwikkelijke tafereel".
i |M
De politiemannen moesten
woensdagavond bij de inci
denten in Brussel van kara
bijnen en sabels gebruik ma
ken om de betogers uiteen
te drijven.
Oefeningen vinden doorgang
ondanks aanhoudende regen
HET NIEUWE DAGBLAD
W 'ÏV.
""■■iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinifiiiiiiiiiiimiit
Verwachting tot vrijdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
^klaringen, maar ook plaatselijk
w* e,e buien. Zwakke tot matige
ïmS® u't westelijke richtingen. De-
iet temperaturen als vandaag of
y s hogere.
'°n: 7.02-17.49. Maan: 0.08-15.18.
BILT, 13 okt. In de provincie
recht, de Betuwe en in de oostelijke
ft van Brabant is in de laatste drie
bijna overal meer dan tachtig
^frieter regen gevalen. Volkel had
totaal van 102De Bilt 100 mm.
ohr0°rdat het lagedrukgebied echter
tb ult, neemt nu de wind snel af. Een
lai? van hoge druk verplaatst zich nog
hB(gzaam over de Britse Eilanden naar
sti: oosten. Samenhangend hiermee
•'St ook in ons land de barometer.
bib°ch zullen morgen nog plaatselijk
ojim11 voorkomen, want de aanvoer van
stabiele lucht gaat door.
Nog nimmer in de geschiedenis
de volkerenorganisatie is het voorgeko
men, dat een gedelegeerde een per
soonlijke aanval op de voorzitter deed en
evenmin is ooit een zitting dientenge
volge verdaagd. Dat terwijl Boland
alles deed om de politieke tegenstan
ders alle recht te doen wedervaren en
hij aan Khroesjtsjev zelfs een interrup
tie vanaf het spreekgestoelte toestond
tijdens do rede van de Philippijnse ge
delegeerde. Dit alles geschiedde aan
de vooravond van het vertrek van de
Sovjet-leider uit New York naar zijn
eigen land.
Bij de gratie van Sovjetvolk
De Philippino wilde de opmerkingen
van Khroesjtsjev over de onmiddellijke
verlening van onafhankelijkheid aan
alle volkeren, die onder koloniale over
heersing zuchten uitgebreid zien lot de
Oost-Europese landen, die ond«r Sov
jetleiding staan. Hierop interrum
peerde de Roemeense afgevaardigde,
die de Phillipijnse opmerking niet ter
zake achtte. De voorzitter besliste ech
ter dat de Philippino zijn betoog mocht
vervolgen. Hierop gaf Khroesjtsjev zijn
bekende vuistroffel weer eens ten bes
te maar hij sprong weldra op en rende
naar het spreekgestoelte, waar hij drif
tig zijn beklag bij de voorzitter ging
maken. Hij verweet deze. dat de af
gevaardigde van de voormalig Franse
Congo-republiek van Boland niet een
telegram mocht voorlezen van zon
broeders, die zuchten onder imperia
listische overheersing" en schold ver
volgens de Philippino uit voor „pummel
of een Russisch woord van gelijks
strekking. „Wij leven hier op aarde by
de gratie van het grote Sovjet-voiK
schreeuwde Khroesjtsjev, die er een
Godslastering aan vastknoopte. Daarna
kon de Philippijnse gedelegeerde zon
betoog vervolgen, maar de voorzitter
vermaande hem wel, zich tot zijp on"
derwerp te bepalen.
Dat alles terwijl, Khroesjtsjev giste
ren zijn optreden in de Assemblee zo
kalmpjes-aan begonnen was, zo zeer
verschillend van zijn felheid van dins
dag. Hij las een toespraak voor, dieweer
over zijn tweede stokpaardje, het Kolo
nialisme, ging. De Sovjet-leider hekel
de de discriminatie tegen negers m de
Verenigde Staten en zei dat koloniale
volkeren naar de wapens moesten grjj-
pen, tenzij de Verenigde Naties beshs~
ten dat het kolonialisme overal in ae
wereld zou moeten eindigen.
Hij verklaarde dat de Congolese „sterke
man". Moboetoe en andere „verraders
werden betaald door de „imperialis
tische kolonisten", die het leger omkoch
ten opdat zij de „koloniale P^P^ming
in Congo konden voortzetten. Secretaris
generaal Hammarskjöld had het ook nog
Iteeds bij Khroesjtsjev verbruid Ham
marskjöld zpu de kolonialisten al
ie mogelijke hulp in Congo bieden en
belette het normaal functioneren van
de wettige regering.
Khroesjtsjev zei dat de Westelijke
beschaving" de inheemse bevolking
'in Congo met bijna de helft had vermin
derd. Australië had zijn inboorlingen
geëlimineerd en het zelfde was ge
beurd met de Amerikaanse Indianen,
behalve de paar die reservaten waren
binnengedreven. Khroesjtsjev ging ver
der het rijtje langs. Hij gaf staaltjes
van discriminatie tegen de negers m
6a Verenigde Staten en oefende ver
volgens kritiek op Engeland, wegens
de politiek van dit land in Kenia en
Rhodesië. Vervolgens moesten de „Bel
gische kolonialisten" het nog eens bij
de Rus ontgelden, waarna hij nog wat
doorging de Afrikaanse gedelegeerden
het hof te maken.
Khroesjtsjev bekommerde zich niet
om het feit. dat de Assemblée ver
ondersteld werd alleen te bespreken
of zijn „koloniaal" agendapunt direct
zou worden aangevat, of eerst zou
worden verwezen naar de politieke
commissie voor een inleidend debat.
De premier maalde rustig door en hij
ging zitten met een beleefd „dank
u" voor de aandacht der gedelegeer
den.
Beledigend voor toehoorders
De Engelsman David Ormsby-Gore
dieifde van repliek. Hij noemde de re
devoering van Khroesjtsjev beledigend
voor diens gehoor omdat maar was
aangenomen dat de toehoorders volko
men onwetend waren betreffende het
onderwerp. De Engelsman zei dat hij
thans maar zou nalaten het sprookjes
beeld te corrigeren dat Khroesjtsjev had
opgehangen. Engeland wenste debat,
doch eerst in de politieke commissie.
Een en ander ging vooraf aan de Sov-
jetonverkwikkeljjkheden.
"hij
e*n
4-
De nieuwste foto van koningin Juliana, genomen op hetmomentdatzyinoensdag
voor de radio en televisie sprak over de toenemende verkeersonveiligheid.
(Advertentie)
fleXa
de verf voor het schilderfeest
(Van onze Brusselse correspondent)
BRUSSEL, 13 okt. Tijdens een be
toging van oud-koloniale ambtenaren
en uit de Congo gevluchte kolonisten,
zijn er gisteravond in de Belgische
hoofdstad ernstige incidenten voorge
vallen. Negen gendarmes en politie
agenten moesten met min of meer ern
stige verwondingen naar een zieken
huis worden overgebracht. Verscheide
ne tientallen manifestanten werden ge
arresteerd. De gevechten ontstonden
toen een deel van de ruim 5000 opmar
cherende betogers aan de Schaerbeekse
poort aanstalten maakten om via de
Koningsstraat naar de Wetstraat op te
marcheren. Zij kwamen daarbij in bot
sing met afdelingen van de Brusselse
politie en de gendarmerie die bevel
hadden gekregen de toegang tot de zo
genaamde „neutrale zóne" af te gren
delen. De betogers, die borden en span
doeken droegen waarop men lezen kon:
„De regeri-ag verloor de Congolese wed
denschap", „Miljarden voor Loemoem-
ba, niet voor ons", „Politieagent, ook
uw zuster werd in Congo mishandeld
poogden door het politiecordon te bre
ken. De politie voerde charges uit en
maakte gebruik van knuppels om de
manifestanten, die met borden en ste
nen wierpen, uiteen te drijven.
De betogers zijn er niet in geslaagd
tot de regeringswijk door te dringen,
die gedurende enkele uren de aanblik
van een versterkt kamp vertoonde. De
Wetstraat was met „Spaanse ruiters
gebarricadeerd, terwijl honderden gen
darmen in veldtenue en gewapend met
waterkanonnen in het stadspark in re
serve werden gehouden.
De manifestatie was om drie uur
's middags in het sportpaleis begonnen
met een massameeting, georganiseerd
St.
max. min. neersl.
"hon Weer temp. temp. afgel.
gisteren 24 uur
?h°ven
liBi~lmburg
SCii5ki
Psfkhoim
Hjü^ktort
>Hnchen
Atv, 11
regenbui
regenbui
zw. bew.
regen
regenbui
geh. bew.
regenbui
regen
geh. bew.
regenbui
regen
half bew.
onbew.
regenbui
licht bew.
geh. bew.
zw. bew.
onbew.
motregen
regen
zw. bew.
zw. bew.
onbew.
zw. bew.
half bew.
regen
regen
regen
13
12
11
13
11
12
11
8
10
11
5
11
12
12
9
8
13
20
11
8
8
9
11
13
27
19
19
21
11
10
10
8
9
9
8
6
5
8
4
8
0
10
2
2
2
9
5
6
6
2
-1
6
16
10
10
18
19
32
9
31
16
11
31
0.1
17
0.1
12
door de „Liga ter verdediging van het
Belgisch werk in Congo, en door
verscheidene organisaties van oud-kolo
nisten. Ook gedemobiliseerde valscherm
jagers die aan de politie-operatie in
Congo hebben deelgenomen werden daar
opgemerkt. Voorzitter van de liga is de
ere-vice-gouverneur, generaal Heenen.
In het sportpaleis, dat aan nagenoeg
tienduizend personen plaats biedt, wa
ren vrijwel alle zitplaatsen bezet. Reus
achtige spandoeken maakten duidelijk
waarom er gemanifesteerd werd: „Te
gen de verantwoordelijken voor de Con
golese catastrofe," „Tegen de politie
ke schurken die hun beloften ten over
staan van de koloniale ambtenaren
hebben ingetrokken." „Voor een redelij
ke schadeloosstelling van de koloms-
sten," „Opdat het volle licht zou wor
den geworpen op de oorzaken van het
Congolese drama," enz.
Alles bijelkaar een niet onrede
lijk eisenprogram, waaraan het Gal
lische kruis, symbool van de extre
mistische 13 mei-beweging van Alge
rije, dat vele betogers ostentatief op
de borst hadden gespeld, aan deze
manifestatie dan toch een bijzondere
politieke kleur gaf.
De heer Santraint, koloniaal ambte
naar die door zijn moedig gedrag in de
beruchte juli-dagen te Leopoldstad be
kendheid verwierf, richtte tot de aan
wezigen het woord. Hij had het over
dc kleinzieligheid van de Belgen die in
1957 ruim 60.009 Hongaarse vluchtelin
gen hebben onthaald, die fabuleuze
sommen wisten in te zamelen voor de
slachtoffers van Fréjus, maar die nau
welijks 40 miljoen hadden over gehaü
voor de uit Congo verdreven blan
ken. Het uur waarop wij het parlemen
taire regime aan de kaak zullen stellen
dat in minder dan tien weken tuds een
halve eeuw Belgisch beschavingswerk
heeft geruïneerd, zal weldra slaan, riet
de heer Santraint onder luide bgval uit.
De meeting eindigde met een vriend -
lijke attentie voor eerste
kens en zijn collega's, die de ™anJ^cs
ten van ganser harte „aan de lan
taarn wensten. j0 volnnis-
Een naar duizend •\ber°°j!;de.Jlrhet
ten" sprongen hierna m h n voor het
daeUkelenesnchor,
naar hufsle/uï Gearmd sloegen,4ean
deren de richting in van de Watgnmt
„om er het parlement te gaan Dezei
ten..."
IJMUIDEN, 12 okt. Een onderwij
zer uit Amsterdam heeft zich met cir
ca 60 kinderen op de pier gewaagd,
terwijl er windkracht 8 stond. Hij be
vond zich op een plaats, die reeds
door overslaande golven gevaarlijk
was. Bovendien is de pier verboden
terrein in verband met <ie daar in uit
voering zijnde werkzaamheden ter ver
groting van de havenmond. De onder-
wijzer, die kennelijk niet besefte aan
welk gevapr hij zichzelf en de kinde
ren blootstelde, door met dit weer op
de pier te staan, is door de politie
i van de pier verwijderd. Bovendien is
1 tegen hem pr<H»es**rbaaI npgemaaè*? fcking
dovv ia nLt (D.P.A.. U.P.I.) He
Westduitse regering heeft medegedeeld,
dat het ultra-centrifuge-proces, de nieu
we methode om splijtbaar uranium te
produceren, uitsluitend voor vredelie
vende doeleinden is bedoeld - te
voor kernreactors en bepaald niet voor
kernwapens. De regering van de Bonds
republiek zal er ook voor zorgen dat d
nieuwe methode tot staatsgeheim zal
worden verklaard. Of men werkelijk
kan spreken van een „goedkope metho-
ïiiHiiiiiiniiiiiiiiiiimiiiimiimiiiiimmiiiiiiiiimiimmiiiinii
de", waardoor kernenergie binnen ie
ders bereik gekomen is, staat nog lang
niet vast. Het zal - zo verklaarde een
Duitse deskundige - nog zeker twee jaar
duren voordat men vast kan stellen of
de ultra-centrifugemethode economisch
nut te bieden heeft. Op een persconfe
rentie, waarop een en ander namens de
Westduitse regering werd meegedeeld,
werd ook verklaard dat Nederlandse
geleerden hebben meegewerkt aan de
ontwikkeling van de nieuwe methode.
Zoals bekend had de Amerikaanse
regering die van de Bondsrepubliek
en enkele andere Europese landen,
waaronder ook Nederland, gevraagd
de bewuste methode tot staatsgeheim
te verklaren, omdat ze anders in han
den zou kunnen komen van landen,
die de vrede bedreigen. De geheim
houding, die dus van Westduitse zijde
reeds is toegezegd, zou geen invloed
hebben op de gebruikelijke uitwisse
ling van gegevens tussen de Eura-
tom-landen.
Vanuit West-Duitsland zijn reeds drie
apparaten volgens het ultra-centrifuge
proces verkocht naar het buitenland:
twee aan Brazilië en een aan de V.S.,
maar deze hadden nog niet de verbete
ringen, welke men thans kent, en kun
nen slechts uranium van geringe sterk
te produceren.
In de toekomst zal het wellicht moge
lijk zijn - aldus een woordvoerder van
de Westduitse regering - met de nieuwe
methode een sterk verrijkt uranium te
maken waarmee kernwapens kunnen
worden gefabriceerd, maar dat is met
de bedoeling van de Bondsrepubliek,
(jienaar werd gereleveerd zich ver
plicht heeft geen kernwapens te fabri
ceren. De woordvoerder noemde pers
berichten in Engelse en Amerikaanse
bladen, die gewaagden van de moge
lijkheid, dat thans atoomwapens binnen
het bereik van kleinere landen zouden
wezen „absurd". Met de apparatuur,
waarover West-Duitsland beschikt kan
geen plutonium vervaardigd worden, en
kunnen geen u-235 en verrijkt uranium
in reactors gebruikt worden.
WASHINGTON Het Amerikaanse
ministerie van buitenlandse zaken en
de commissie voor atoomenergie heb
ben sinds juli van dit jaar reeds be
sprekingen gevoerd met Westduitse
functionarissen over het betrachten
van geheimhouding inzake alle vorde-
ringen welke worden gemaakt op ne
gebied van de scheiding van atoomde-
len van uranium-235 en uranium-23
volgens de zogenaamde gas-centritu
gemethode.
i',i Vi'f-111':-1i
WATVTRTTRfi 13 okt. (DPA) In een
bijee^E van vertegenwoordigers
van de vier N.>ordduitSe kusUanden
en het Westduitse ministerie van kern
energie is besloten tot een 5"
programma voor de ontwikkeling van
een Duitse scheepsreactor en de bouw
van een eerste Duits kernresearen-
schip.
Dp financiering van dit programma
za? ongeveer 70 miljoen DM vergen
Het research vaartuig zal volgens het
programma in 1964 gereed ztjn Naar
verwachting zal Euratom deelnemen
aan de financiering van de scheeps
reactor Volgens een woordvoerder van
de economische autoriteiten van
Hamburg heeft een delegatie van Eur
atom zich reeds enige maanden ge
leden ervan overtuigd, dat West-Duits
land met het speurwerk op dit gebied
verder is gevorderd dan alle andere
Westeuropese landen. Binnenkort
wordt een beslissing van Euratom over
deelneming aan het project verwacht.
Prof. dr. J. Kistemaker te Amsterdam,
die zich met het proces van ultra-een.
trifuge bezig houdt, heeft desgevraagd
tegenover het A.N.P. verklaard, dat dit
proces zich nog geheel in het stadium
van onderzoek bevindt en dat er nog ja
ren zullen moeten verlopen voordat kan
worden uitgemaakt, ot het voor indus
triële toepassing geschikt te maken valt.
Prof. Kistenmaker noemde het schande
lijk, dat buitenlandse persorganen de
stap van de Amerikaanse autoriteiten
hebben aangegrepen om met onverant
woorde berichten het publiek, dat van
deze zaken niets afweet, nog schichtiger
te maken dan het al is jegens alles wat
met kernenergie van doen heeft.
Over de Amerikaanse stap zelf wens
te prof. Kistemaker zich niet uit te la
ten. „Men kan van mij niet verwachten,
dat ik mij op politiek terrein ga bege
ven," aldus de hoogleraar.
la COURTINE, 13 okt (AFP) On
danks de aanhoudende regen vinden de
maandagochtend begonnen oefeningen
van de Nederlandse troepen hier voort
gang. Het zijn voorbereidingen voor de
oefeningen in groter verband, die voor
later deze maand op het programma
staan en waarbij autoriteiten van de
generale staf en misschien ook van de
NAVO tegenwoordig zullen zijn.
De 102-de verkenningsgroep van de
huzaren van Boreel heeft zijn derde
verjaardag gevierd met medewerking
van de muziekkapel van de cavalerie.
Een groep van de Nederlandse genie
blijft in het door overstromingen ge
troffen Aubusson hulp bieden. De Fran
se ministerraad heeft gisteren hulde ge
bracht aan de eenheden van het Neder
landse leger voor hun belangrijke hulp
aan de plaatselijke autoriteiten bij de
overstromingen, die midden-Frankrijk
hebben geteisterd.
WASHINGTON, 13 oktober (UPI)
Een woordvoerder van het Amerikaan
se federale bureau voor luchtvaart te
Washington heeft medegedeeld, dat er
definitieve aanwijzingen zijn, dat de
twee motoren van het straalvliegtuig
van de Eastern Airlines, dat op 4 ok
tober in de haven van Boston neerstort
te, verstopt raakten, toen het vliegtuig
in een zwerm van vele duizenden
spreeuwen terechtkwam.
Volgens hem was er geen enkele aan
wijzing, dat het ongeluk veroorzaakt
werd door een constructiefout.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 13 okt. De Vakraad
voor de Metaalindustrie heeft zijn loon-
voorstellen ingediend bij het College
van Rijksbemiddelaars. Het zijn de on
gewijzigde voorstellen waarover on
langs in de vakraad reeds overeenstem
ming bereikt was en welke nu dus offi
cieel, nadat de goedkeuring van de in
de vakraad vertegenwoordigde organi
saties was verkregen, aan het College
zijn voorgelegd.
De Vakraad heeft het College van
Rijksbemiddelaars in een begeleidend
schrijven op de hoogte gebracht van de
motieven, welke tot het verzoek om
tussentijdse openbreking van de cao
hebben geleid. In de brief wordt ver
der betoogd, dat de concretevoorstel
len zijn aangepast aan de visie van de
regering, zoals die tijdens de bespre-
van enige - bewindsSeden met-de-,
vertegenwoordigers van de vakraad is
weergegeven.
Het wachten is nu op de beslissing
van het College van Rijksbemiddelaars.
In Den Haag heerst grote onzekerheid
over de vraag of het College de voor
stellen rechtstreeks zal afwijzen of dat
zij nog om advies aan de Stichting van
den Arbeid zullen worden gezonden. In
het eerste geval zou het College het
standpunt van de regering zoals dat
in de Tweede Kamer en in haar schrij
ven aan de Stichting van den Arbeid
over het openbreken van cao's als een
aanwijzing beschouwen, welke zo zwaar
weegt, dat een advies van de Stichting
nutteloos zou zijn. Zoals echter bekend
is dekken het standpunt van de rege
ring en dat van de Stichting elkaar
niet geheel. De Stichting zou zich dus
met een rechtstreekse afwijzing-V11
dacht, qfjfimarr rnigftwujpin