De Rotterdamse metro-werken
In eerste
donder al
Voor het publiek komt er een
centrum van voorlichting
maanden: dok
te veel hinder
en putbouw
voor verkeer
Zij spaarden 18 maanden om
huis te bouwen
I
DE KLERKeZN
Hoe Heydrichaan zijn eind kwam
Oestercultuur in het Veerse Gat
KM KLEM.
Gewonnen auto hielp aan reisgeld
H*Ueke oo&ectie
ouwbeleid voor
et komende iaar
Jeugdig boei je (14) ontsnapte....
voor de 35e keer
Mogelijkheden na Deltawerken
Vb
^otte
**1
t ^og niet gegund
Geen nieuwe Floriade
binnen tien jaar
m
Een vrijwel onbekende episode
uit de afgelopen oorlog
Protest tegen VARA-
uitzending
TANKER GEZONKEN
IN BASEL
Pantoffelheldin
P. Kruit benoemd tot
commissaris
VRIJDAG 21 OKTOBER 1960
PAOTNA 9
-!
KRAM, 19 okt. Als alles volgens de plannen verloopt,
8v "Unister Korthals medio november naar Rotterdam komen om er
tij j :)liscil de metrowerken te starten. Symbolisch, want sedert enige
zi)n al kleine voorbereidende werken begonnen. Maar binnen
ie le tijd zal er meer te zien zijn
k°JUien niet zeer spectaculaire werken.
Volgende maand wordt
Ee:
aati:
November: Weena
9 der eerste werken wordt
het ^Vat aan noordzyde van
St Weena tussen het Centraal
len 10ïl etl het Hofplein. Hier zul-
\v<. ,tWee heimachines aan het
u rk gaan om 2000 ton ijzeren
eri in de grond te drijven. Sa-
n ZuUen ze een damwand vor-
9q L.V°or ^let eerste bouwdok van
Vfi y 45 meter, dat een kanaal-
rrriIge uitloper van 25 meter
en 10>5 meter breedte zal
Ügen naar het Hofplein en even-
een uitloper naar het station.
December: Coolsingel
Ter hoogte van de Aert van Nes
straat zal men sleuven in die be
tonplaat gaan maken, om er een
damwand in te kunnen heien voor
een bouwput, die 35 m. lang, 15 m.
breed en 12 m. diep moet worden.
November: Schiedamsedijk
Half november begint het werk
op een derde punt van de stad, of
de Schiedamsedijk. De bouwput
op deze plaats wordt 200 m. lang
en 17 meter breed. Een stalen dam
wand (2000 ton staal) zal deze put
omgeven en ook hier zal in den
droge worden gewerkt om er het
station Leuvehaven te bouwen
Dit kan helaas niet geschieden
zonder last voor het verkeer. De
Schiedamsedijk zal ten zuiden van
de Schilderstraat voor alle rij-
verkeer worden gesloten. Voer
tuigen moeten dan de Schilder
straat door om hun weg langs de
Schiedamsevest te vervolgen.
Oktober: Van Brienenoord
DR. VERHAGE:
TERYLETTE
„CANTATE" DEKENS
witgouden
damesarmbandhorloges
met en zonder brillant
Sparen
De goede win
Zuiver woïlen SMYRNA KARPETTEN
De dood van Heydrich
iV,
"t. Woningraad: Contingent
Woningwetwoningen niet
verlagen
Drie Rotterdammers in het
ziekenhuis
f
Een gruwelijke episode uit de afgelopen oorlog is dezer dagen in felle
kleuren belicht door het verschijnen van een boek van een Engelsman,
die een speciale reis naar het vasteland en in het bijzonder naar
Tsjecho-Slowakije ondernam, teneinde precies uit te vinden, hoe de
aanslag werd voorbereid en uitgevoerd, waarbij de beruchte z.g.
protector van Tsjecho-SIowakije en stadhouder van Hitier, Reinhard
Heydrich, S.S. Obergruppenführer en General der Polizei, uit de weg
werd geruimd. Toen deze nazi door een granaat van Tsjechoslowaakse
verzetslieden geveld was, werd bekend gegeven, dat uit weerwraak
voor deze daad het dorp Lidice met de grond gelijk was gemaakt, de
inwoners waren uitgemoord. Terwijl het Derde Rijk op het toppunt
van zijn macht stond, was een der gevaarlijkste en machtigste func- j ^nbu|fen Praa'ggu"
tionarissen van het nazi bewind, zoals hij algemeen beschouw werd, een Engels vliegtuig en bereikten be-
voor goed uit de weg geruimd. De wraakoefening werd als een voor
beeld gesteld, teneinde herhalingen van dergelijke aanslagen te voor
komen. Maar de andere kopstukken van de nazi's vonden het geraden,
zich sindsdien met de grootste voorzorgen te omringen. Ze reden
slechts in gepantserde auto's met kogelvrij glas en de meestcn hunner
sliepen met een revolver naast hun hoofdkussen
Dorp werd met de grond
gelijk gemaakt, de
bevolking uitgemoord
Tegenstand, werd passiever
500j000 mark.
Kubis en Gabcik: ze sprongen uit c..
lucht
Politie Rotterdam
i_
.®ersconferentie ten stadhuize
di«.« n van het college en hoofden
P*> hot en een uiteenzetting gegeven
te lee? «otterdam de komende wc-
ach'«ii staat. Er werd een Ietwat
JiP)hp,iCert' Overzicht gegeven van werk-
re.t n voornamelijk gedurende de
erende maanden van 1960.
l'ik Wepte van het dok wordt aanvanke-
ISetn* ,.13 meter, maar er zal een ruim
f dikke zandlaag in worden gestort,
n vloer 7 meter diep komt te liS-
&bt 80.000 m3 grond zal worden weg-
at en dienen voor opspuitingen en
P'antsoenwerken. Het werkdok komt
v00r het gebouw „Zalencentrum
Ati,? ®«ste week van november arri-
Se de eerste partij stalen binten en halt
i cUin}er «aat het heien beginnen. Beide
„8®n zullen met dieselblokken wer-
SjfiP geraas en rookvorming zoveel
S hï,k tc beperken. Reeds gedurende
V.len zal men met de gronduitgra-
V "«Binnen en men houdt er rekening
fait' medio augustus van volgend jaar
s'euven gereed zullen zijn.
d°k zal het ondergrondse stattons-
PaM,„Jv°or het Hofplein worden ver-
Rri alsmede zes tunnelstukken, elk
^lst^meter lengte. Twee vandezeJun-
hi
*Sti i *«-»« -----
va-; Aken wordeli gevaren in de richting
Jijde,®.1 station, de overige vier _naarde
Sin> Hofplein en Coolsingel. Ter ver.
Nwf ,van de produktie zullen in het
then drie tunnelstukken naast elkaar
1 worden gemaakt.
l%nar het Weena overgaat in het Hof-
flit zal het verkeer aan het eind van
%eiaar worden „geknepen", omdat een
'h j Van de stalen wand nog net even
tiefa® rijweg komt. Dit tijdelijk onge
in ongeveer twee maanden duren
We tijd is alles ingeheid, de uitste-
W a® delen van de damwand worden
Begin december wordt aangevangen
met het werk midden in de Coolsingel,
ter hoogte van de Aert van Nesstraat.
Het wegdek van de Coolsingel wordt ge
schraagd door een enorme betonnen plaat
van 30 cm dikte, 35 meter breedte en on
geveer 400 meter lengte, welke onderheid
is. Nadat omstreeks 1913 de voormalige
Coolvest was gedempt en de Coolsingel
zijn nieuwe naam en vorm kreeg, werd
die plaat gelegd om voorgoed verzakkin
gen te voorkomen.
Reeds nu is men bezig, de trottoirs te
versmallen, om er ter weeszijden van de
bouwplaats rijwegen aan te leggen, even
breed als de tegenwoordige; de Coolsingel
biedt daar ruimte genoeg voor. Het ver
keer zal dus tijdelijk wat zijdelings van
de as van de weg moeten uitbuigen om
plaats te bieden voor het maken van de
bouwput, waarin 800 ton staal wordt ver
werkt. Draglines zullen hier het werk
verrichten, wijl de bouw van het hier ge
projecteerde station (dat tevens een ener
giecentrale krijgt) in den droge wordt
uitgevoerd.
vorens de oude Stokkenbrug zal worden
verwijderd. Het Willemsplein, aan het
einde van de Schiedamsedijk, moet im
mers bereikbaar blijven. De verkeersweg,
die nu nog langs de voorzijde van het
Maasflatgebouw loopt, komt er dan ach
ter. Anderhalf jaar zal het duren, eer de
Schiedamsedijk weer berijdbaar zal zijn.
Het vierde punt van activiteit ligt bui
ten alle verkeer. Het is het eiland Van
Brienenoord, nabij Usselmonde, waar al
een begin is gemaakt niet het graafwerk
ten dienste van een daar aan te leggen
bouwdok. De grondafvoer kan echter
eerst geschieden, wanneer er een brug is
gelegd over net ZuiddVepje, dat het eiland
van de vaste wal scheidt. Omstreeks juni
1961 verwacht men, dat het bouwdok al
daar voltooid zal zjjn.
Hier is men van plan, 12 tunnelsegmen
ten te maken, die van hieruit over de
Nieuwe Maas naar de plaats van bestem
ming worden gevaren.
De werken zijn nog niet gegund, maar
de gunning zal, gezien de spoed die met
de eerste werkzaamheden betracht moet
worden, niet lang meer op zich laten
wachten.
De dienst van Openbare Werken over
weegt, ter voorlichting van Rotterdam
mer en vreemdeling, ergens een pavil-
joentje te plaatsen, waar ieder die dat
wenst kan worden voorgelicht over de
tur.nelwerkcn. Wellicht kunnen daar
films van de werkzaamheden worden
vertoond en maquettes worden ge
plaatst.
Over enkele weken zal de tram van
de Coolsingel verdwenen moeten zijn. De
railslegging door de Van Oldenbarnevelt-
straat en de aanpassing van het railnet op
de Mauritsweg zijn voltooid. Het wijzi-
gings-schema ligt geheel gereed en de
Rotterdamse Elektrische Tram behoeft
maar een seintje te krijgen. Alleen twee
buslijnen blijven, zolang het gemotori
seerd verkeer nog op de Coolsingel toe
laatbaar is, gehandhaafd.
ROTTERDAM, 20 okt. De voorzitter
van de vereniging „De Nederlandse Bloe
misterij", dr. A. J. Verhage,die tevens
voorzitter was van de „Floriade 5eeft
op een in Utrecht gehouden bijeenkomst
van de vereniging medegedeeld, da: de
Floriade" aan haar doel heeft beant
woord en dat de financiële resultaten zo
bevredigend zullen blijken te zijn dat
aan de gemeente Rotterdam een niet on
belangrijk bedrag zal kunnen terug
vloeien.
In de naaste toekomst", aldus dr. Ver-
hage, zal men zich moeten bezighouden
met de vraag, of de resultaten van a»
Floriade" rechtvaardigen, dat over een
bepaalde tijd in Nederland weer eenIn
ternationale tuinbouwtentoonstelling
wordt georganiseerd. Naar zijn roemry
zal hiermede in ieder geval geruime tijd
moeten worden gewacht, omdat dergelijke
tentoonstellingen elkaar nooit sneller zul
len mogen opvolgen dan in een tijdsver
loop van bijvoorbeeld tien jaar. Daarvoor
zijn, volgens de heer Verhage, de inspan
ningen van de tuinbouw voor dergelijke
tentoonstellingen te groot, terwijl het ook
van grote betekenis is, dat de sortiments
vernieuwing in een bepaald tijdvak op
zo'n expositie naar voren komt.
Dr. Verhage merkte tenslotte nog op
dat de vereniging zich het volgend jaar
zal bezighouden met de vraag, of aan een
opvolging van deze internationale tuin
bouwtentoonstelling gedacht moet wor
den.
Speciale
verjaarcSags-
aanbiedingen
stuk voor stuk
heel bijzondere
voordeeltjes.
Het nieuwste snufje op vitrage-gebied. Met gordijnen van
Terylette (een zware, dubbeldraadse marquisette) behoeft U na
het wassen geen zomen meer uit te leggen. Spannen en strijken
Is niet meer nodig. Terylette, 90 breed, als speciale ff| 90
verjaardagsaanbieding, per meter
120 br. 2^90 150 br. Leverbaartot 300 cm.br.
De bekende 100% zuiver wollen
hebben wij speciaal voor onze verjaardagsverkoop gereserveerd.
Deze heerlijk warme dekens, slechts in één maat 200 x 150 en
één dessin, (maar in 4 moderne kleurcombinaties) am JQ
NU ongelooflijk voordelig, voor slechts jkiMr
®tstei^agd en het rliwegde!c wordt
A)*'Tdeus een latere fase zal het hier
j6diiker worden, als de vaarsleuf
(w °°rgetrokken tot in de Coolsingel
®f 2,n°°dbrug in het Hofplein het ver-
°8t verwerken
Voor het zover is, dus in de eerste helft
van november, -zal een hulpbrug moeten
worden gelegd over de Zalmhaven, al-
(Van onze correspondent in Australië)
Adrie G, Rynen meent, dat er hier
heel wat meer mogelijkheden voor jon
ge echtparen zijn om in hun huis te ko
men, dan f*1 Nederland.
De heer Rynen was vrijgezel, toen hij
de ouderlijke woning aan de Tacostraat
(Wielewaal) in Rotterdam-zuid verliet.
Dat was ruim zeven jaar geleden.
„Eerlijk gezegd, toen ik in het kamp
bij' Melbourne arriveerde, was ik al spoe
dig „homesick", erkent hij. Het zat met
de taal niet zo goed; behalve de Neder
landse vriendengroep, was hij aan zich
zelf overgelaten.
„Australië was helemaal met, wat ik
ervan had verwacht," verklaart hij, „Om
eerlijk te zijn dacht ik, dat hier meren
deels inboorlingen woonden en ik was
hoogst verwonderd er steden als Mel
bourne te vinden." Na enige tijd w«r-
de de jonge Nederlanders uitgenodigd
door Australiërs en leerden zij hun nieu
we landgenoten wat nader kennen. Er
werden gezamenlijk tochten gemaakt en
hetgeen aanvankelijk voor „Engelse taal
werd versleten, verbeterde.
Toen leerde Adrie in een zwembad van
Kew, een stad in de staat Vitoria, Joan
kennen. Twee jaar later trad hij met
haar in het huwelijk.
Gedurende de verlovingstijd was ge
noeg gespaard om een blok land te
kopen, doch op de trouwdag kon nog
niet begonnen worden met de bouw van
het huis. Daarvoor moest nog 18 maan
den gespaard worden Toen kon de ca
ravan, die als tijdelijke woning had ge
diend, voor het eigen huis worden ver
wisseld.
„Ik denk, dat het in Nederland niet
zo vlot zou 'zijn gegaan," oppert de
heer Rynen. Maar Joan moest nog een
poosje blijven werken, ten behoeve van
de meubilering van het huis. Hij had
zelf inmiddels een goede betrekking ver
kregen. Aanvankelijk werkte hij des
nachts op een melkfabriek, doch al vrij
spoedig kwam hij in het meubelmakers-
bedrijf. En nu bestaan er plannen om
in de toekomst een eigen bedrijf te be
ginnen in het repareren en verkopen van
meubelen, waarvoor de nodige machi
nes werden aangeschaft.
Doch graag zou Adrie zijn Australi
sche echtgenote eens met familie en Ne
derland 'kennis laten maken. Er werden
dus plannen gemaakt voor een vakantie
reisje.
Daar kwam onverwachte hulp bij.
De Melbourne „Sun" schrijft vaak een
prijsvraag uit met als hoofdprijs een
auto. Er wordt een foto van een voet
balwedstrijd afgedrukt, waarop de bal
ontbreekt. Deelnemers aan de prijsvraag
moeten aan de hand van de opgestelde
spelers aangeven, waar de bal zich op
zeker moment bevond.
De heer Rynen won onlangs de hoofd
prijs.
„We gaan nu de auto verkopen en dat
kan ons aan reisgeld helpen", zo luidt het
besluit van het echtpaar.
leis heel bijzondersI Speciaal voor ons vervaardigd!
met 12 m.m. hoge pool en doorgeweven rug. Het klassieke
Aubusson-dessin In zachte Franse pasteltinten goeft deze karpetten
een heel apart cachet. Luxe maar sterke klassekarpetten, die j'aren
en jaren meegaan. (Stofzufgen is direct toegestaan).
Maat 300 x 200. NU als heel bijzondere en
ongekend voor- 245.-
1
delige aanbieding
BINNENWEG "City Centrum"
BEIJERLANDSELAAN
ROTTERDAM - DEN HAAG - UTRECHT VLISSINGEN
collaboreren, hetgeen de in Londen ze
telende Tsjechische noodregering even
zeer verontrustte ais de verzetsbewe
ging.
mm
b \Vn5.ERDAM. 21 okt. De Nationa-
%p Kraa,i heeft er bij de Tweede
h r °p aangedrongen te bevorderen,
nJ C,°"9ngent voor woningwetwonin-
?>tisu 1961 wordt gehandhaafd op ten-
N *et Peil. dat In I960 gold en dat
ar,n opgenomen aantal van 5000
u-'tiiLen met verhoogde bijdrage be-
iti w°rdt vergroot
{°e8e» n resolutie, die aan de Kamer is
iti^onden, zegt de raad, met bezorgd-
1 hebben kennis genomen van bet
Ho begroting uitgestippelde beleid
jv "et volgende jaar.
bouw van meer dan 80.000 wonin-
S®he i961 is binnen het kader van het
®ok 7 bouwprogramma mogelijk en z°u
V«rzpwi overeenstemming zijn met de
vMkL ,.in§ van de regering, volgens
Ueit aan de woningbouw hoge prio-
^ihti» .5st t°e te kennen, aldus de re-
Nhinc tot stand komen van 15.000
!®etl n in de z-g- vrije sector kan ai-
hoefA'enen tot het voorzien in d?
ri a,an woningen voor die gezinnen,
'Shpri6 s in de thans geldende omstan-
k®?r _an weinig hinoer van de nog voor
9«ej-s °te groepen van de bevolking
®rVirwj e woningnood behoeven te on"
°ver" n- Ondanks de mededelingen
HILVERSUM, 21 oktober De direc
teur van het Algemeen Dagblad te Rot
terdam, de heer W. Pluygers, heeft een
nrotest ingediend tegen twee radio-uit-
zendingen van de VARA van woensdag
avond, waarin, naar bij stelt, ongeoor
loofde reclame Is gemaakt. De regering^
commissaris voor het radiowezen, mr. M,
van Veen, is verzocht een onderzoek naar
deze uitzendingen in te stellen.
Duplikaten van dit telegram zijn ver
zonden aan het bestuur van de Ned. Ra
dio Unie en de minster van O.K. en W.
In een der uitzendingen werd enkele
bekende personen naar hun mening ge
vraagd over de verschijning van een och
tendblad van het Vrije Volk dat dinsdag
ochtend voor het eerst is verschenen. O.a.
hebben Robert de Vries, directeur van de
toneelgroep Theater en drs. Roemers,
hun mening gezegd.
In de andere uitzending werd een re
portage gewijd aan de nieuwe uitgave.
Enkele employé's van De Arbeiderspers
zeiden hun mening, er werd gezegd dat er
behoefte bestaat aan dit ochtendblad en
er werd een klankbeeld van het bedrijf
gegeven.
De heer Rijnen met zijn gewonnen auto
Men beraamde plannen om hieraan
een einde te maken maar kon Bet aan
vankelijk niet eens worden over de wijze,
waarop dit zou moeten gebeuren. Tot
tje verzetsbeweging haar opvatting wist
te doen zegevieren: de dood van Hey
drich zou de enige oplossing zijn. Het ge
volg was, dat. twee naar Engeland ge
vluchte verzetslieden de 27-jarige
Tsjech Kubis en de oen jaar oudere
Gabcik in een kamp in Engeland spe
ciaal werden opgeleid voor een zending,
welke ten doel had de sluwe Heydrich
uit de weg te ruimen. Ze kregen een
training als parachutisten en werden spe
ciaal in het werpen van handgranaten
geschoo-ld. Het tweetal zag zich zijn
opdracht omschreven als de enige mo
gelijkheid. om een toenadering tussen
Hitier en de Tsjechen te verhinderen. In
BAZEL, 21 oktober (UPI) Giste
ren is op de Rijn het Zwitserse tank
schip Badella tegen een pijler van een
brug gevaren en gezonken. De zes op
varenden konden worden gered, maar zij
zijn met een shock In een ziekenhuis
opgenomen. Onder hen bevinden zich de
36-jarige Nederlandse schipper Chr. Mel-
sen uit Rotterdam, zijn vrouw en zijn
vierjarig zoontje Rudi.
VENLO, 21 oktoberEen vermake
lijk incident speelde zich dezer dagen
af voor de St.-Martinuskerk. Om hcilf
tien zou daar het huwelijk worden
voltrokken tussen mejuffrouw Vestjes
en de heer Holthuysen. Even voor dit
tijdstip arriveerde de auto, waarin het
aanstaande bruidspaar gezeten was,
voor de kerk, waar nogal wat mensen
stonden. Toen de bruid uit de wagen
'stapte, slaakte zij plotseling een gil en
vervolgens stapte zij weer snél terug
in de auto.
Niemand, ook haar aanstaande echt
genoot niet, begreep wat er aan de hand
was Spoedig veranderde echter de op
winding onder het publiek en bij de
aanstaande echtgenoot in grote hilari
teit toen bleek, dat de bruid vergeten
had zich thuis te ontdoen van haar
pantoffels. In een auto gingen familie
leden ijlings naar het huis van de bruid
om de trouwschoentjes op te halen en
niet lang nadien kon mejuffrouw I- est-
ies aan de zijde van de heer Holthuysen
geschoeid de kerk betreden om m het
huwelijk te worden verbonden.
^o0j. ®en zeer groot aantal aanvragen
h°hin6d"sidie-verlening ten behoeve van
v7®tïiifen de z-g A-categorie van de
en bijdragenbeschikking Wo-
rt®rheidlw bestaat nog generlei ze-
deti dat deze aanvragen zullen lei-
de.. bouw van huurwoningen.
%t-e an. Prijs en kwaliteit tenminste
Vtw ®mmen met die van woning-
Ve°ningen.
Ngu,agm§ van het contingent voor wo-
ad w°ningen iR volgens de woning-
vr«dioi stri-id met het streven naar be-
eboef, 8 Van de nog altijd z<*r gro»e
2® hui, aan goede woningen, waarvan
?ihB JPrijs in redelijk te achten verhou.
®«Zoirt- at tot het inkomen van de lager
QlSde groepen van onze bevolking.
ROTTERDAM, 20 oktober. Een merkwaardig record boekte dezer dagen
een 14-jarige Rotterdamse jongen, die kans zag voor de 35ste maal uit de
handen van de justitie te ontsnappen. Jhonny kwam op 6-jarige leeftijd al in
aanraking met de kinderpolitie. Op zijn 10de jaar werd hij door de kinder
rechter wegens voortdurend wangedrag en het plegen van kieine misdrijven
onder toezicht gesteld- Sindsdien bracht hij zijn leven door in allerlei tehui
zen crestichten en inrichtingen, waar men probeerde nog iets van de jongen
te 'maken- De pogingen bleken weinig succesvol: het enige, waarin Jfconny
j„u' met arote vaardigheid wilde bekwamen, was het weglopen. Hij is nu
14 'iaar en in de periode van 4 jaar, gedurende weike hij was opgeborgen,
wist hii met de regelihaat van de klok te ontsnappen. Onlangs ontsnapte hij
voor de 35e keer: opnieuw kon hij in zijn kraag worden gegrepen. Het ze
vende lustrum, voor Jhonny, en voor de politie.
Het waren twee moedige mannen in
de Tsjechische verzetsbeweging, Jan Ku
bis en Josef Gabcik, die volgens de
schrijver Alan Burgess op zich namen,
Heydrich te vermoorden. Hij heeft ter
Plaatse allerlei inlichtingen verzameld,
snuffelde in archieven en doorzocht spe
ciaal de documenten, welke door de in
Tsjecho Slowakije gewerkt hebbende
Gestapo niet verbrand konden worden en
de Amerikanen in handen vielen, die ze
later aan de nieuwe regering van het
bevrijde land ter hand stelden. De En
gelsman. kwam tot de conclusie, dat
Heydrich niet in de eerste plaats ge
dood werd vanwege zijn onmeedogend
optreden hem werden later meer dan
vierhonderd moorden aangewreven
maar omdat. de Tsjechische verzetsbe
weging zich er rekenschap van gaL da'
de opzet van deze sluwe S.S.'er, de weer
standskracht van het volk te breken, gro
te kan3 van slagen had. Heydrich had
snel ontdekt, hoezeer de Tsjechen het
vertrouwen in de geallieerden verloren
hadden, nadat die niets hadden onder
nomen,' om Hitier te beletten, hun land
binnen te vallen en het te overweldigen.
De Tsjechen treurden om de verloren
onafhankelijkheid, waarvoor ze zo lang
gestreden hadden Hun nationalisme, hun
besef. Tsjech te zijn had zich juist on
der de steedg moeilijker wordende po
litieke omstandigheden Steeds sterker
ontwikkeld. Heydrich liet hun bedekte-
lijk weten, dat in de toekomst een nieu
we nationale Tsjechische staat niet tot
de onmogelijkheden behoorde en bleek
in steeds sterkere mate in staat. het
Tsjechische nationalismeaan te wakke
ren en daardoor de Tsjechen aan zijn
doeleinden ondergeschikt te maken, hen
voor het karretje van het nationaal so-
calisme te spannen.
In de kringen van de verzetsbeweging
zag men dit met lede ogen aan. naar
vanzelf spreekt De bedoeling was natuur
lijk, de geest van verzet te breken, om
aldus uiteindelijk de Tsjechen in het
reei te krijgen Het ging er voor het ver
zet dus om, niet alleen het Tsjechische
volk van een gevaarlijke vijand te red
den. doch dit tevens tegen zichzelf te be
schermen. De nazi's voerden hun pro
paganda óp sluwe wijze, zodat velen de
eigenlijke strekking er van niet inzagen.
AUengs werd de tegenstand der Tsjechen
passiever
Ta] van leidende figuren in Tsjechen-
land begonnen te vergeten, dat Hey
drich. de man die beweerde, hun natio
nale aspiraties te eerbiedigen en die te
willen bevorderen, een van Hitlers eer
ste en trouwste medewerkers was, die
reeds in 1931 in Himmlers geheime po
litieorganisatie was getreden, nadat hij
gedwongen was geweest, om weinig ver
heffende redenen, ontslag te nemen als
officier bij de Kriegsmarine. Hij sticht
te de inlichtingendienst, die dossiers van
tal van personen aanlegde. Deze dossiers
waren van zulk een aard. dat Himmler
er later m.et succes mee chanteren kon,
of er mee werkend, gevaarlijke mede
dingers op zijde kon zetten. Uit de in
lichtingendienst onstond later het
„Reichssicherheitshauptamt", de al
machtige geheime politie.
Heydrich had een belangrijk ..aa"deel
in de misdaden waarvoor in Israël Adoll
Eichmann terecht zal moeten staan, de
z.g Kristalnacht var> 1938, toen in neel
Duitsland en Oostenrijk de ruiten van
Joodse zaken werden ingeworpen en tal
van Joden mishandeld (het begin van de
openlijk^ Jodenvervolging), het innen-
ten der concentratiekampen en het li
quideren van hele bevolkingsgroepen m
de bezette gebieden, vooral Joden. Hu
kreeg in 1941 d€ taak. de bekende von
Neurath als protector van Tsjecho Slowa
kije te vervangen, die als zodanig zijn
ontslag had genomen, met de ®Pe?ia"
le opdracht, de Tsjechen in de Duitse
oorlogsindustrie in te schakelen en tot
een zo noog mogelijke produktiviteit te
brengen. Hij speelde de vriend van de
arbeider en probeerde, het. volk tegen de
hogere klassen op te hitsen .Het resul
taat was een sterke uitbreiding van het
houden het hoofdkwartier van de verzets
beweging. Daar werden de plannen na
der uitgewerkt. Hun eerste taak was,
precies na te gaan, wat het dagelijkse
doen en laten van Heydrich was en zich
daarop te baseren.
In de geest van zijn z.g. verzoenings
politiek vertoonde Heydrich zich vaak
zonder enig gewapend geleide in bet
openbaar en hij ging ten slotte zo ver,
zich in zijn open Mercedes, door een &-S.
chauffeur bestuurd, van zijn buitenver
blijf in de buurt van Praag naar de hoofa.
stad te begeven.
Het tweetal zocht een gedeelte van oe
weg op, waar een overva] de grootst
kana op slagen had Op 27 mei 1942 na-
derde Heydrichs auto de bocht, waar
zijn chauffeur steeds vaart
moest. Dit gebeurde ook nu. Op hetzelfde
ogenblik wierp Kubis zijn handgranaat,
die midden in de Mercedes terech.
kwam Heydrich zwaar verwondend
Deze had echter nog de kracht, uit de
wagen te springen en zes schoten in de
richting van de aanvallers af te vuren.
Toen zonk hij ineen. Hij stierf acht dagen
later. Dr kracht van de ontploffing was
zo groot geweest, dat het paardehaar
van de zitbank tot diep in zijn ingewan
den geslagen was Zijn milt bleek door
midden gescheurd en een rib in tweeën
gebroken.
De aanslag was vcwr de S.S. en de Ge
stapo aanleiding, zich op de verzetsbe
weging te storten. Twee verzetslieden,
elk met 500.000 mark omgekocht, wezen
de plaats aan waar het hoofdkwartier
zich bevond: in de crypte van een kerk
in het oude stadsgedeelte. De kerk werd
omsingeld en belegerd Met hun kame
raden vochten Kubij en Gabcik tot het
uiterste De Duitsers richtten zelfs ge
schut op hun primitieve vesting. Toen
dit niet baatte lieten ze de crypte vol
pompen. Voordat he' water hen bereik
te, sloËScn de verzetslieden de hand aan
zichzelf, om niet levend in handen van
hun vijanden te vallen....
S.S. cn Gestapo bleven voortwoeden
Honderden Tsjechen werden gearres
teerd, de hele verzetsbeweging lamge
slagen. Ten slotte kwam het afschrik
wekkende voorbeeld: de verwoesting van
Lidicie. Er werd het volgende communi
qué over uitgegeven: 199 mannelijke be
woners van boven de 15 jaar zijn ter
plaatse neergeschoten, 184 vrouwen naar
een concentratiekamp overgebracht. De
kinderen werden naar Duitsland ge
voerd.
Alan S5urges» heeft van zijn boek een
fascinerend oorlogsverhaal gemaakt, het
welk een episode uit de afgelopen oor
log behandelt, die zoals gezegd tot dus
ver nog slechts in ruwe trekken bekend
was.
K.H
VLISSINGEN, 21 oktober Het pro-
vinciaal bostuur van Zeeland heeft aan
de leden van de visserijcommissie uit de
Tweede Kamer en aan de Zeeuwse Ka
merleden twee nota's toegezonden over
de proeven in het Veerse Gat ten behoe
ve van de schelpdierencultures.
Het bureau bijzondere werken van de
Prov. Waterstaat heeft één van de inge
zonden nota's opgemaakt en het econo
misch technologisch instituut voor Zee
land de andere. In die van het bureau
bijzondere werken wordt vermeld, dat
aan de hand van thans beschikbaar
staande gegevens en uitgaande van vrije
ongunstige omstandigheden, door de Dio-
logen van het laboratorium in Wemel-
dinge een jaarlijkse oesterproduktie mo
gelijk wordt geacht van drie miljoen
stuks in het ontworpen proefbassin in
het Veerse Gat. Hierbij wordt uitgegaan
van een bezinkbassin met een oppervlak
te van ongeveer tachtig hectare, terwijl
het in- en uitlaatwerk een netto-door
snede heeft van plus minus tien vierkan
te meter. Volgens deze beschouwingen
zal een investering van ongeveer negen
miljoen voor de uitvoering van de wer- worden geraamd.
ken in het Veerse Gat nodig zijn. Men
verwacht, dat met dit bedrag de oester-
produktie economisch verantwoord zal
zijn. Aangenomen mag worden, dat als
de oesterproef slaagt, een opvoering van
de produktie in het Veerse meerproject
tot ongeveer tien miljoen stuks per jaar
mogelijk zal zijn. Voor de vergroting in
verband hiermee van de inlaatwerken en
andere voorzieningen zal een extra in
vestering van vier miljoen nodig zijn,
zodat de rentabiliteit dan bepaald gunstig
is te noemen.
In de nota van het economisch-techno-
logisch instituut wordt opgemerkt, dat
de teelt van oesters, waarvan er jaarlijks
20 a 25 miljoen stuks worden verzonden.
Zeeland een bedrag oplevert van 4 a 5
miljoen gulden per jaar. Ds mosselcul
tuur levert per jaar ongeveer 10 a 11
miljoen gulden op. Uit een berekening
in Ëconomisch-Statistische Berichten van
7 juni 1960 resulteerde, dat de economi
sche betekenis van de verwaterplaatsen
te Yerseke voor de conservemndustrie
en de handel in mosselen op een bedrag
van 4 a 5 miljoen gulden per jaar moet
ROTTERDAM, 20 okt. Bij koninklijt
besluit is met ingang van 1 oktober ar
dit jaar de heer P. Kruit benoemd toi
commissaris van de gemeentepolitie tv
Rotterdam ih de rang van hoofdambte
naar derde klasse.
De heer Kruit werd op 9 februari 1911
te Moordrecht geboren. Hij trad als
schrijver op 22 maart 1932 bij de Rotter
damse politie, waar hij drie jaar later in
specteur werd, in dienst. Aanvankelijk
was hij werkzaam bij de straatdienst -
het roemruchte bureau Grote Paauwer,-
steeg en in het verloop van zijn car
rière diende hij bij de toenmalige brigadf
voor Speciale Diensten, de Verkeerspoli
tie. aan het bureau Nassaukade en bij de
Economische recherche. In 1947 kwam hij
bij de recherche aan het hoofdbureau
waar hij sedert 1 november 1958 ais chef
optrad. In hetzelfde jaar was hij bevor
derd tot hoofdinspecteur.
De heer Kruit zal wijlen commissaris
J. P. Bontenbal opvolgen als chef van de
afdelingen geüniformeerde politie.
