f! Anneke Beekman 20 jaar
Herdenkingsmeeting
in Amsterdam
m
Commissie van onderzoek
naar Calcutta
Socialistische stakingen op
trouwdag koning Boudewijn?
Protest tegen Eenheidswet
van premier Eyskens
GRiEPf
Chefarine 4
Raad voor de journalistiek
geen „Raad van bedil""
Meer
voor
aandacht
literaire
gevraagd
recensies
Nikita vriendelijk
Drie lijken van verdronken
Nederlanders gevonden
Gewapende Indo
nesiërs landen in
Ned. Nw.-Guinea
Sweelinckprijs
ingesteld
ITT DE PERS
Taak is het behoud van de volksgeest
Conferentie der Nederlandse Letteren:
S TA A TSPRIJSVOOR KINDERBOEK
IN BEIDE LANDEN VOORGESTELD
Nobelprijs
i OSRAM
Lawaai voor een zieke
V B
De ramp met de cutterzuiger
AGITATIE IN LUIKS INDUSTRIEGEBIED
Binnenkort volgen
andere groepen
Voor Nederlandse
componisten
Zaak Joop Z.
Terugverwezen naar
rechter-coinmissaris
Voorzitter prof. Hamel tijdens installatie:
p
DINSDAG 22 NOVEMBER 1960
Misplaatste ethiek
Vaktaal
Zaak
van
be!^
i'
•or1
AMSTERDAM, 21 nov. (A.N.P.)
De Nederlandse Zionistische Studen
tenorganisatie afdeling Amsterdam
heeft ter gelegenheid van de twintigste
verjaardag van het Joodse meisje An
neke Beekman een meeting gehouden
in Krasnapolsk.v onder voorzitter
schap van prof. mr. C'H. J. Enschede,
hoogleraar aan de juridische faculteit
van de gemeente-universiteit van Am
sterdam
Een bestuurslid van de studentenor
ganisatie zei dat de N.Z.S.O. onvrede
beeft met wat hij noemde do onrecht
matige gang van zaken, die uniek is in
Nederland en wil getuigen van de ge
voelens van onrust, zonder enige poli
tieke actie te beogen. De eerste spre
ker was prof. dr. E. L. Smelik, hoog
leraar aan de theologische faculteit
van de gemeente-universiteit van Am
sterdam, die zeide te spreken als ver
tegenwoordiger van de protestantse
groeperingen.
De zaak van de religieuze kant be
naderend zeide prof. Smelik dat de fout
van hen die het kind hebben achterge
houden tw#e kanten heeft. De mense
lijke: het was een tijdelijk patronaat,
zij hadden zich niet zo mogen hechten.
Belangrijker is het religieuze probleem
dat er achter zit. Dat zij een Joods kind
hebben doen delen in de r.-k. kerk en
die invloed ook heilzaam achtten, is,
aldus spreker, verstaanbaar. De ver
antwoordelijkheid van de ouders voor
de opvoeding staat als een paal boven
water. Er is geen volk dat zo de na
druk heeft gelegd op de opvoeding
door de ouders als het Joodse. En de
ouders (vergast in het kamp Sobibor)
hebben zich duidelijk uitgesproken dat
hun kind in het Joodse geloof zou wor
den opgevoed. Er is misbruik gemaakt
van de situatie. Wij voelen ons als Ne
derlanders gekrenkt dat dit mogelijk
was. Voor het kind willen wij het recht
beschermen de ouderlijke opvoeding
naar de sfeer van de Joodse traditie
te ondergaan, aldus prof. Smelik.
Vervolgens sprak de katholieke
journalist, de heer P. M. Smedts
(hoofdredacteur van ..Vrij Neder
land"), die begon met de opmerking
dat in deze zaak enige katholieken
en het episcopaat geen fraaie rol
hebben gespeeld. Hij zeide het eens
te zijn met de bezwaren tegen de da
mes van M. en die tegen sommige
K.V.P.-bladen ,,die zich soms af
schuwelijk hebben gedragen." „Ver
wonderd ben ik over het gedrag van
het episcopaat dat ik niet begrijp.
Anneke Beekman en Betty Milhado
(dit meisje werd opgespoord) zijn
uitzonderingen. Veel meer dan 90
pet. van alle Katholieken hebben on
dergedoken kinderen teruggegeven
op het ogenblik dat het gevraagd
werd." Spreker zeide vervolgens over
de houding van het episcopaat:
..daaraan ontbreekt de bewonderens
waardigheid." Inzicht in menselijke
verhoudingen, daaraan heeft het en
kele bisschoppen in de na-oorlogse
jaren ontbroken, aldus spreker die
in dit verband noemde de zaak An-
MOSKOU, 22 nov. (Ktrl Premier
Khroesjtsjev van de Sovjet-Unie moet
zich tijdens het diner, dat hij weg
gaf ter ere van het officiële bezoek van
president Kekkonen van Finland uitge
put hebben in vriendelijkheden voor zijn
gast.
Zo kreeg Kekkoncn uit handen van
de rode leider een kistje Havana-siga-
ren, waarbij de gever schalks opmerk
te, dat hij die sigaren dankte aan de
goedgeefsheid van zijn vriend Fidel
Castro aldus meldt Tass. Bij dat
alles drong Khroesjtsjev aan op' inni
ger vriendschap tussen de Sovjet-Unie
en Finland, waarbij hij ook enigszins
lonkte naar de Scandinavische landen.
neke Beekman, die van het Haarlem
se huwelijk en het mandement.
Waar Anneke Beekman vertoeft weet
niemand en wat zij denkt evenmin, zo
vervolgde spreker. Elke poging om
haar weg te halen achtte de heer
Smedts niet in het belang van het
kind. Een andere mogelijkheid, waar
aan hij zeide niet te geloven, is dat
zij uit haar avonturen de conclusie
heeft getrokken dat er onrecht is ge
beurd. Zelfs in een klooster is het niet
mogelijk iemand tegen zjjn wil vast te
houden. Boosmaken over de geschiede
nis is een steriele bezigheid. De ver
draagzaamheid is, zo besloot spreker,
van hoger belang.
Als laatste voerde het woord mr. H.
R. Eyl, advocaat te Amsterdam en lid
van de kerkeraad van de Nederlands-
Israëlitische Hoofdsynagoge. „Maakt
men van de barmhartigheid geen han
delswaar als men hem laat afhangen
van de dankbaarheid", aldus spreker.
„Een Joodse opvoeder begrijpt het be
lang van Anneke het beste. Het res
pect dat wij hebben voor de gastvrij
heid is onbegrensd. Maar hebben wij
door de redding van het kind alle rech
ten verwerkt? Het gaat om het levens
belang van Anneke Beekman om haar
afkomst en historische bepaaldheid.
Wil haar ontwikkeling zin en inhoud
hebben in een bepaalde periode van
haar leven dan moet zij, aldus spreker,
participeren in 't lot van haar ouders."
In zijn sluitingswoord zeide prof.
Enschede, dat de zaak Anneke Beek
man in zekere zin geschiedenis is.
„Dit feit wil niet zeggen dat wij haar
nu maar kunnen vergeten. Te eniger
tijd zal zij als jonge vrouw haar eigen
weg naar eigen keuze in onze mense
lijke maatschappij moeten vinden."
Toen de N.Z.S.O. enige tijd geleden
de bijeenkomst aankondigde heeft de
permanente commissie tot de algeme
ne zaken van het Nederlands-Israëli
tisch Kerkgenootschap tegenover de
Nederlandse Zionistenbond (waarbij de
N.Z.S.O. is aangesloten) te kennen ge
geven ten zeerste verwonderd te zijn
dat de N.Z.S.O. de meeting heeft ge
organiseerd zonder enig overleg met
genoemde commissie. De permanente
commissie en de N.Z.B. hebben zich
niet achter deze bijeenkomst geplaatst.
Churchill, die vorige week over een bcddekleedje uitgleed en daarbij een kleine
fractuur opliep, gaat goed vooruit. Deze mededeling heeft vermoedelijk personeel
van de Londense dienst voorgemeentewerken de euvele moed gegeven om mei
de beruchte pneumatische boren vlak voor de woning van de bejaarde staatsman
te gaan opereren. Dit terwijl men binnenshuis juist alles in het werk stelde om
de ziekte voor Sir Winston zo comfortabel mogelijk te maken. Er werd zelfs een
speciaal bed voor hem geconstrueerd. Lang hebben de lawaaierige werklui overi
gens niet voor Churchill's huis geopereerd. Men gaf hen te verstaan, dat ze
moesten vertrekken en ze gingen ook.
Prinses Margaret was weer geheel de
oude, berichtten verslaggevers, die zich
voor hel Savoy Hotel in de Britse
Hoofdstad hadden opgesteld om het ko
men en gaan der gasten gade te slaan.
De prinses amuseerde zich er tijdens
een groot bal van The Dockland
Settlements.
AMSTERDAM. 22 nov. De Amster
damse Ballast Maatschappij heett be
sloten op zo kort mogelijke termijn naar
Indië een commissie 'e zenden, die een
onderzoek zal instellen naar de ramp
van de zandzuiger ,,Lake fifthian",
waarbij twaalf Nederlanders en zes In
diërs zijn verdronken.
De commissie zal bestaan uit de be
ren G. W. Booy, ir. Tjebbes en ir. de
Koning, die een rapport zullen uitbren
gen en de directie zullen adviseren bij
de verdere te nemen maatregelen. Zij
zullen vanavond per vliegtuig vertrek
ken.
Naar de Indische minister voor ver
keer en vervoer in het Lagerhuis te
New Delhi heeft medegedeeld zijn drie
stoffelijke overschotten van verdronken
Nederlanders opgehaald.
Omtrent de oorzaak van de ramp deelt
de directie van de Amsterdamse Ballast-
maatschappij nog mede dat de cutter
zuiger, die bezig was met baggerwerk
op de rivier de Hoogly, ongeveer 50 km.
stroomafwaarts van Calcutta, voor eni
ge uren was stilgelegd in verband met
de sterke stroom. Hij was verankerd op
de zijdraden, waarvan een door nog on
opgehelderde oorzaak is gebroken, waar
door het schip met de stroom mee be
gon te zwaaien. De dienstdoende cutter
baas heeft nog getracht met de krachti.
ge zijlier het schip weer terug te draai
en doch dit gelukte niet meer. Hierdoor
kwam de zuiger dwars op de stroom te
ligge. i waardoor het is gekapseisd. Door
dat dit allemaal zo snel gebeurde kon
den verscheidene bemanningsleden, die
zich onderdeks bevonden, niet meer ge
red worden. Bovendien heerste er vol
slagen duisternis waardoor de reddings
pogingen zeer werden bemoeilijkt. Ir.
Binkhorst van de Amsterdamse Ballast-
maatschappij, die thans in Bangkok ver
toeft, is telegrafisch verzocht onmiddel
lijk naar Calcutta te reizen om zich op
de hoogte van de situatie re stellen.
De Hooglyrivier is een zljstroom van
de Ganges en circa 1400 meter breed. In
1958 was bij een openbare aanbesteding
aan de Amsterdamse Ballastmaatschap-
pij het wegbaggeren van een uitstekend
punt in deze rivier opgedragen. De thans
omgeslagen cutterzuiger, die de maat
schappij in 1S50 in Amerika heeft ge
kocht. kwam in 1958 na een stormachti
ge tocht m Calcutta aan en heeft in mei
versterking gekregen van de nieuwere
cutterzuiger Queen of Holland".
Over de financiële kant van de ramp
kon de directie van de maatschappij nog
geen inlichtingen verschaffen Alles zai
in het werk worden gesteld om de ge
vonden stoffelijke overschotten per vlieg
tuig naar Nederland over te brengen.
BRUSSEL, 23 nov. (ANP) De
Belgische socialistische senator Ras-
sart heeft op een bijeenkomst san
arbeiders in Grivcgnée voorgesteld op
15 december - de huwelijksdag van
koning Boudewijn en dona Fabiola -
een 24-,uurstaking te houden.
De Belgische senator sprak op een
van de vergaderingen, die de Belgi
sche socialistische partij en het
(socialistische) Algemeen Belgisch
Vakverbond in het Luikse industrie
gebied hielden om te protesteren tegen
de door de regering Eyskens ingedien
de „eenheidswet waarin verhoging
van de belastingen en bezuinigingen
op de overheidsuitgaven worden voor
gesteld als gevolg van de gebeurtenis
sen m Congo.
Tienduizenden arbeiders legden gis
teren in Luik. Seraing en andere plaat
sen het werk neer om de biieenkom-
sten ts kunnen bijwonen. op
andere vergadering deelde de al
gemene secretaris van het A.B.V.V.
mede, dat in de plaats Herstal op de
15e december een halve dag zal wor
den gestaakt. Hij kondigde voorts voor
de huwelijksdag van de Belgische
vorst een provinciale demonstratie in
Luik aan.
Het partijbestuur van de Belgische
socialistische partij heeft in Brussel
de onmiddellijke bijeenkomst van
het parlement geëist om een onder
zoek in te stellen naar de om
standigheden waaronder de minister
van landbouw, baron De Vleeschau-
wer de Nederbrakel, tot aftreden
werd gedwongen.
Zoals gemeld werd deze minister
vervangen door de Belgische senator
Héger, nadat hij door een Franstalig
weekblad was beschuldigd betrokken
te zjjn geweest bij een frauduleus
faillissement van een Congolese onder
neming.
Vier werkelijk betrouwbare middelen
helpen elkaar en doen wonderen I
4 geneesmiddelen, elk afzonderlijk al
wereldberoemd. Tezamen in één tablet
verenigd, ondersteunen zij bovendien el-
kaars werking, waardoor deze nóg krach
tiger is dan kon worden verwacht. De
combinatie Chefarine „4" doet werkelijk
wonderen en brengt vaak baat waar
andere middelen falen!
4 BEROEMDE GENEESMIDDELEN
•rty IN ÉÉN TABLET
Tegen pijnen en griep. Geschikt voor de gevoeligste maag,
want die wordt beschermd door het bestanddeel Chelarot.
20 tabl. f 0.80. Voordelige gezinsverpakking 100 tabl. 13.60
DEN HAAG, 22 nov. (ANP) liet
ministerie van Binnenlandse Zaken
heeft in aansluiting op een eerder
bericht over infiltratie op Ned. Nieuw
Guinea medegedeeld, dat ongeveer
een week geleden op de Zuidwestkust
san Ned. Nieuw Guinea een kleine
doch goed uitgeruste groep Indonesi
sche militaire infiltranten aan land is
gekomen. De groep was, behalve van
geweren, ook van enkele automatische
wapenen en handgranaten voorzien.
Kort na signalering werd een tegen
actie uitgevoerd. Gevangen genomen
infiltranten verklaarden, dat binnen
kort nog andere groepen zouden vol
gen.
In officiële kringen in Den Haag
verklaarde men, dat dit Indonesische
optreden wel zeer in strijd is met de
herhaaldelijk gegeven verzekering, dat
Indonesië de verwezenlijking van zjjn
aanspraken t.a.v. Ned. Nieuw Guinea
slechts met vreedzame middelen zou
nastreven.
Volgens een UPI-bericht uit Djakar
ta weet het Indonesische leger niets
van een landing in Nederlands Nieuw
Guinea. Een woordvoerder, overste
Sunarjo zeide dat het hooldkwartier
van het Indonesische leger geen be
richten had ontvangen over „enigerlei
actie aan de grenzen van West-Irian".
De woordvoerder zei over liet des
betreffende bericht uit Den Haag dat
het hoogst onwaarschijnlijk is dat er
enigerlei actie is geweest. Er was geen
rapport over militaire activiteiten in
West-Irian ontvangen in Djakarta van
de regionale oorlogsadministrateur.
Ook zeide de woordvoerder dat er
beslist geen invasie was.
DEN HAAG, 21 nov. De staats
secretaris van O. K. en W., mr. Y
Scholten heeft een nieuwe prijs op het
gebied van de muzikale compositie
ingesteld, waaraan de naam is ge
geven van „Sweelinckprijs". Het ligt
in de bedoeling deze prijs eens in de
drie jaren aan een Nederlandse com
ponist toe te kennen op grond van de
verdiensten van zijn totale composi
torische arbeid.
In het jaar, waarin de Sweelinck
prijs wordt verleend, zal de Professor
Van der Lecuwprijs die, zoals bekend,
wordt toegekend voor een bepaalde
compositie, niet beschikbaar kunnen
worden gesteld.
Daartoe in staat gesteld door een
grote industrie zai de staatssecretaris
deze prijs voor de eerste maal kunnen
verlenen in het jaar 1960. Aan dc
Sweelinckprijs 1960 is een geldbedrag
van 6.000 verbonden, terwpi de ge
noemde industrie zich bereid heeft
verklaard, zo enigszins mogelijk, een
grammofoonplaat uit te brengen van
een in overleg met de componist tc
kiezen compositie uit diens totale
werk. Een op voordracht van de raad
voor de kunst ingestelde commissie,
bestaande uit de heren prof. dr.
J. M. A. F. Smits van Waesberghe,
voorzitter, P. Hupperts en F. de Nobel,
leden: B. Wagemans, secretaris, zal
de staatssecretaris over de toekenning
van de prijs adviseren.
AMSTERDAM, 22 nov. De Amster
damse rechtbank heeft de zaak tegen
de Amstelveense drukkcr-publicist Joop
Z„ die verdacht wordt medewerking
te hebben verleend aan het vervaardi
gen van valse identiteitskaarten voor
de Algerijnen in Frankrijk voor ecu
nader onderzoek terugverwezen naar
de rechter-commissaris. Met name
dient volgens de rechtbank, die van
ochtend vervroegd vonnis wees, een
onderzoek te worden ingesteld naar de
vraag waar het ten name van Anno Ni
cotic ie Touedic staande „carte rt'iden-
tité" valselijk is opgemaakt. Op dit on
derdeel is het vooronderzoek onvolle
dig geweest. De rechtbank meent dat
zulks ook niet is gebleken uit de be
raadslagingen tijdens de terechtzitting
van vorige week dinsdag, die eindigde
met een eis van zes maanden gevange
nisstraf met aftrek van 125 dagen voor
arrest.
Onder het opschrift ..Misplaatste
ethiek" schrijft De Bussumsche Courant,
waarvan de hoofdredacteur Wm. S. B.
Klooster indertijd ais journalist in Indo
nesië een gezaghebbende plaats be
kleedde:
Er is op het ogenblik in de landelijke
pers veel gerucht over een jong be
stuursambtenaar van Ned. Nieuw Gui
nea, de heer R.Gonsalves, die hier in Ne
derland zal worden „verhoord" omdat
hij bij de pacificatie in de Baliemvallei
drie Papoea's gedood heeft. De oor
spronkelijke lezing van dit geval luidde,
dat de heer Gonsaives daarbij uit nood
weer heeft gehandeld, en dat hij door
zijn dapper en koen optreden in feite
niet alleen het eigen leven maar ook dat
van zijn patrouille had gered. Nu heeft
men hem van enkele zijden echter be
ticht van een te snelle actie, en er wordt
zelfs overwogen of. zo dit juist blijkt,
ran een strafrechtelijke vervolging spra
ke zal moeten zijn.
Wij kunnen onmogelijk beoordelen in
hoeverre de betrokken aspirant-contro
leur in dit drama werkelijk zijn bevoegd
heden te buiten is gegaan, en zonder
dwingende noodzaak van zijn vuurwa
pens gebruik heeft gemaakt. Er zijn ech
ter wel enkele feiten, waarop in dit ver
band de aandacht moet worden geves
tigd.
In de eerste plaats is de betrokken
jongeman, een afgestudeerde jurist, voor
zijn dapper optreden in dit geval on
langs geridderd. Wij hopen te mogen ge
loven, dat zulk een ridderorde niet op
grond van losse praatjes, en zonder de
aanbeveling van zijn hoogste chef, de
gouverneur, werd verleend. In de twee
de plaats staat het vast dat mede door
zijn bestuursbeleid het aantal slachtof
fers in de eeuwige stammen-oorlogen
tussen de wilden in de Baliemvaliei in
de laatste tijd bijzonder sterk is afgeno
men. Onze regering heeft daarvan bij de
Verenigde Naties rapport uitgebracht,
zodat aan de juistheid dezer uitstekende
vruchten van ons Nederlands pacificatie-
werk niet behoeft te worden getwijfeld.
En in de derde plaats blijkt uit een ar
tikel in bet doorgaans goed geïnformeer
de dagblad „De Tijd": dat de procureur-
generaal van Nieuw Guinea, die op het
onderzoek tegen de heer Gonsaives heeft
aangedrongen, van de gebeurtenissen in
de Baliem-vallei op de hoogte gekomen
is „via praatjes op de sociëteit te Hollan-
dia". Wie de genoegens van de kletstafel
in kleine tropische binnenplaatsjes eni
germate kent, kent ook de waarde van
de in zulk een milieu gebruikelijke
roddelpraat.
Maar goed, laat ons nu maar eens een
moment blijven aannemen, dat de be
stuursambtenaar, die wegens zijn „uit
nemende verdiensten" nog in dit jaar
tot ridder in de Orde van Oranje Nas
sau werd benoemd, inderdaad bij de uit
oefening van zijn pacificatie-werk iets
te vroeg heeft geschoten, en dat hij dus
niet moet worden gezien als een slacht
offer van de in dergelijke kleine, beslo
ten gemeenschapoen als Hollandia altijd
welig woekerende lastercampagnes en
jaloezie. Wat dan nóg? Is het billijk en
Opneming in deze rubriek is niet noodzakelijk een bewijs van instemrtM'
juist van achter de veilige schrijftafeJG
over stoffige papieren een man te bao
delen en te veroordelen, die over
reusachtig gebied, in de wildernis,
volk uit het stenen tijdperk bestuurt,
die vrede moet trachten te stichten
een maatschappij waar moord en
slag de gewoonste zaken ter wereld SI -e
Wat begrijpt iemand hier van de ta
strijd van ons gezag, onder een eenza
dundoek, met een handvol politiedie
ren, tegen het sinister pandemonium v'
bloeddorstige kannibalen, in wier 8
bied tot voor kort nog duizend kopv
per jaar werden gesneld?
Men begrijpt er niets van, maar
bereikt door al dit breed gerucht pve' ej,
vraag of de heer mr. Gonsaives zich w
licht niet liever had moeten laten bepj
len of consumeren wèl het volgende-
Tenlste dat de naam van ons bestuur
Ned. Nieuw Guinea bij de velen.
daar uit eigen belang op loeren, in u
crediet wordt gebracht. Ten 2de dat
de kwaadwilligen en communisten t
Ned. Nieuw Guinea sterk in de
speelt. Ten 3de dat ons pacificatiew.
er door wordt bemoeilijkt omdat
gezag er door wordt ondermijnd. En
4de dat onze jonge bestuursambtenan._
zo zij al voor dit gevaarlijke en m°el
lijke werk te vinden zijn. voortaan
beter zullen uitkijken alèèr zij de P
soonlijke risico's nemen, die voor
succesvolle pacificatie nu eenmaal
ontbeerlijk plegen te zijn.
(Van een verslaggever)
AMSTERDAM, 23 nov. Tijdens een
snelle en engiszins geruisloze plechtig
heid in het gebouw van de Koninklijke
Nederlandse Akademie van Wetenschap
pen is de 1 ad voor de journalistiek
door het bestuurslid van de Federatie
van Nederlandse journalisten mr. A.
Stempels officieel geïnstalleerd. Daar
mee kwam een einde aan een ruim tien
jarige werkperiode van de Raad van
Tucht, die thans is opgeheven. De Raad
voor de journalistiek kan thans zonodig
over alle Nederlandse journalisten - ge
organiseerd -f niet - een openbaar oor
dcel uitspreken. Bij Je Tuchtraad konden
alleen de bij de Federatie aangesloten
journalisten worden beoordeeld. „De
nieuwe Rac 1 is een raad van opinie en
niet van discipline en berechtiging", zo
sprak de voorzitter van het niemve col
lege, prof. dr. J. A. van Hamel. „Zijn
taak zal zijn het behoeden en onderhou
den van de volksgeest."
DEN HAAG, 22 november „De Ne
derlandse literatuur in de pers van
Noord en Zuid" was het algemene the
ma van de vrijdag en aterdag jl. ge
houden conferentie der Nederlandse
Letteren. Blijkens de algemene resolu
tie is er besloten bjj de uitgevers in
Noord en Zuid en bij de directies
van dag- en weekbladen aan te drin
gen op een beter begrip voor deskundi
ge, regelmatige en liefst uitvoerige be
sprekingen van het Nederlandse lite
raire boek uit Noord en Zuid.
Opmerkelijk is, dat de conferentie
in het bijzonder het kinderboek te
kort gedaan achtte, 'lierbij kan met
een gewezen worden op een resolutie
van de sectie uitgeverij en boekhan
del: gezien het succes van de reeds
bestaande kinderboekenprijs van de
commissie voor de collectieve pro
paganda van liet Nederlandse boek
m Nederland dringt de sectie aan op
de instelling van een staatsprijs in
beide landen voor het kinderboek.
In de algemene resolutie is verder
nog sprake van een besluit tot het uit
wisselen van gegevens en ervaringen
op het gebied van het recenseren. De
vakorganisaties van uitgeverij en boek
handel is verzocht zich hiermede te be
lasten.
De sectie Letterkunde heeft de wens
uitgesproken, dat de beide landen een
Nederlandstalige kandidaat voor dc
Nobelprijs voor letterkunde zullen voor
dragen en ondersteunen.
Deze sectie heeft voorts als haar oor
deel uitgesproken, dat cvtze literatuur-
en cultuurgeschiedenis aan te weinig
buitenlandse universiteiten wordt gedo
ceerd. Zij meent, dat ook door de am
bassades meer voor de verbreiding
van onze letteren in het buitenland
dient te worden gedaan. Voorts heeft
deze sectie aangedrongen op grotere
uitwisseling van hoogleraren en letter
kundigen, op een grotere zelfstandig
heid voor de studie van het Nederlands
aan de Belgische universiteiten en op
een gelijke subsidiëring van literaire
bijdragen in de Nederlandse en Belgi
sche tijdschriften.
Toneeluitwisseling
De sectie toneel dringt in tien reso
luties onder meer aan op: bevordering
van voorstellingen van Nederlandse
toneelstukken in het buiteviland, het
opvoeren van meer Nederlandse stuk
ken in België en van meer Belgische
stukken in Nederland, regelmatiger uit
wisseling van regisseurs, spelers,
speelsters en decorontwerpers, uitbrei
ding van contacten tussen toneetseho-
ien, de instelling van een Belgische
rijkscommissie voor schouwburgbouw
zoals er ook oen in Nederland bestaat
en op subsidiëring door België van
het maandblad „Het Toneel".
Radio en t.v.
De sectie radio en .elevisie heeft in
haar resoluties onder meer de volgen
de aankondigingen gedaan:
Tenminste twaalf Vlaamse auteurs
en critici zullen optreden voor de mi
crofoon van de omroepverenigingen in
Nederland en tenminste twaalf Neder
landse auteurs en critici voor de mi
crofoon van de Belgische radio.
Er zal in februari 1961 een wedstrijd
worden georganiseerd in het schrijven
van een luisterspel voor kinderen.
Dc omroepen in beide landen zullen
in 1961 klankbeelden uitzenden ter her
denking van de letterkundigen Karei
van den Oever, Pol de Mont, Felix
Timmermans, C. Busken, P. A. de Ge-
nestet en J. J. Slauerhoff.
De omroepen in België en Nederland
zullen een door twee Belgische en twee
Nederlandse critici te voeren gedaeh-
tenwisseling uitzenden over de vraag
welke in 1960 in een der beide landen
verschenen rontan de beste mag wor
den genoemd. Hetzelfde zal worden ge
daan ton aanzien van de in de jaren
1959 en 1960 verschenen dichtbundels.
Er is een commissie gevormd om de
uitgave van oorspronkelijke Nederland
se luisterspelen dit jaar te verwezen
lijken. De televisie-organisaties zullen
zich inspannen om de oorspronkelijke
Nederlandse televisiespelen uit het an
dere land over te nemen.
De sectie bibliotheekwezen ten slot
te heeft met voldoening vastgesteld,
dat het ontwerp van de uitgave over
de terminologie van het boek- en bi
bliotheekwezen gereed gekomen is
voorzover het de terminologie van het
bibliotheekwezen betreft. In de loop
van het jaar. zal het ontwerp van de
terminologie van het boekwezen ge
reed komen, zodat de uitgave van het
geheel daarna mo-elijk zal zijn.
De voorzilt r van de Federatie van
Nederlandse journalisten, drs. G. van
Lieshout, wees in zijn openingsrede op
de kritiek, die de Raad van Tucht bij zijn
optreden heeft ondervonden. „Een be
grip ais „tuchtrechtspraak" heeft op
menigeen nu eenmaal psychologisch dc
uitwerking van een boeman. Men
vreesde ondermijning van de persvrij
heid of het ontwerpen van een keurslijf,
waarin het de journalist moeilijk zou
vallen zich te bewegen. Het is met de
journalistieke Raad van Tucht echter
niet anders gegaan als met and --re tucht
colleges tot oprichting waarvan door
vrije burgers in een vrije maatschappij
werd besloten met het oog op het alge
meen belang en op dat van de eigen
vakbelangen in het bijzonder.
De georganiseerde journalistiek be
geert beslist geen uitgebreide catechis
mus over de vaktechniek, aldus drs.
van Lieshout, maar wel acht de Federa
tie naast de gewone rechter een bijzon
der op de pers en aanverwante secto
ren gericht b oordclingsorgaan nodig
ter toetsing van het journalistieke op
treden aan gerechtvaardigde belangen
van maatschappij en particuliere bur
ger.
Dc heer van Lieshout overhandigde
aan de voorzitter van de Raad voor de
journalistiek het eerste exemplaar van
een boekje, waarin een samenvattend
beeld wordt gegeven van de circa der
tig uitspraken, die de Raad van Tucht
sinds 1948 heeft gedaan.
Alvorens tot de officiële installatie
over te gaan. ging mr. A. Stempels uit
voerig in op de bezwaren die er uit jour
nalistieke kring tegen de Raad voor de
journalistiek waren geopperd. „De Raad
beknot de vrijheid niet en betekent ook
geen grondwetschennis. Iedere journa
list behoudt onder alle omstandigheden,
zijn vrijheid. Hoe zou ooit een instantie
zonder dwangmiddelen die vrijheid kun
nen beperken?" aldus mr Stempels.
„De Raad zal een beoordeling formule
ren, zoals het ieder vrijstaat dat te doen.
Er is hier trouwens alleen sprake van
eet signalering van feiten en een goede
signalering zal alleen maar kunnen bij
dragen tot het aanzien van en het ver
trouwen in de Nederlandse journa
listiek".
Prof. dr. van Hamel heeft daarna in
een sprankelend betoog de. functie van
de Raad voor dc journalistiek uiteenge-
zet. Hij meende dat deze Raad geen
„Raad van bedil" mag zijn, maar dat
hij slechts it doel heeft al en toe nut
tig te zijn voor het Nederlandse volk om
op deze wijze de volksgeest zuiver te
houden en van vreemde smetten vrij."
De Raad voor de journalistiek is als
volgt samengesteld: prof. dr. J. A. van
Hamel, voorzitter, mr. G. C. J. D. Krop
man en mr. H. Dikkers, leden nict-jour-
nalisten, dr. E. Diemer en dr. E. van
Raalte, leden journalisten. Het secreta
riaat berust bij mr. M. W. H. de Leeuw.
De zaak-Gonsalves is, z<y hier ze"5
er
sprake van „een zaak" mocht zijn-
een van misplaatste schrijftafeletn
Hier wordt niemand mee gediend. -^gt
Ne
derland niet; en de Papoeabevolking
Baliemvallei en elders in Nederia
Nieuw Guinea zeker nog wel het af-1
minst.
tiet
eeV
De redacteur voor Indonesië van
Algemeen Handelsblad eveneens
man met uitgebreide tropenerva-1"^
in de Nederlands-Indische journalistl fa
heeft een geheel andere kijk "P
zaak.
üilêe'
Er werd een jonge controleur ""Jgr
zonden om in een groot gebied. neti.
enige tienduizenden Papoea's wL.eri-
een eind te maken aan de stam"1
oorlogen. Daarbij immers vielen -
dan duizend mensen per jaar. Dn jl6t
het westerse gemoed ergernis, ?n
dwong tot pacificatie en tot ingrijp®.
De jongeman, hij is van de
van Alexander de Grote, trok het n
taire lilliput van de Baliemvallel jcllte
nen met twintig man voorzien van 11
draagbare wapens, maar zonder
steun van de wet en haar PreSlfan
Daarvan hebben deze Papoea's rgi
weet en dit is misschien een voor(j ,n
zij druist tegen hun
zie"
dus gedragen als een potentaat tllsSi-
rne'
Immers,
en zij zou
- -
aanwakkeren. De controleur moes*
het verzet slechts
de oorlogvoerende potëntaatjes, dj®
met zijn handvol mensen moest $e-
P
iinP°'.
neren. Want zij dienen voortaan te
rusten in de vrede en dit doet hu11
moed geweld aan. Het verstoort -.
hun sociale verhoudingen. De z;iJ' j
leur kon alleen maar slagen als M' uiK
gezag deed gelden door het %?tücC
van- middelen, die zij verstaan. HU Luyc
tigde de weerspannigen aan den jlCn
en deed zijn macht gevoelen door r
ook te treffen in hun goed. TrG»j.=
happy was hij zeker niet. Ond"P
het daar zo verschrikkelijke xTt<&
dat de varkensziekte aan zijn komst r
te wijten, moesten slechts drie
sen hup verzet met de dood het»
Daardoor wordt voortaan het leven j.
honderden mensen per jaar ge*P ggji
Het oorlogsbedrijf krimpt in
fractie van hetgeen het van onalz1®'be-
re tijden af is geweest. Bezien en
oordeeld naar de maatstaven va jjjk
Aude stijl, heeft hij zeer verdien-si ,ie
werk geleverd en de hem veriet,-
onderscheiding dubbel en dwars
diend.
de I
Maar er was in
Hollandia een VrgJ-
cureur-generaal, die bij geruchte. jet
nam, dat alles in de Baiiemvallei pe
was toegegaan, zoals het behoort-t
dood van een van de drie gev,,nrFr'
zou mogelijk alleen maar *üjas(
worden verantwoord volgens de „„ii
geldende wet van de jungle. Boven
waren er tuchtmiddelen toegepast,
niet stroken met onze wet.
Mag het verkeerde gesteld d»^,el-
is gebeurd opwegen tegenover de ,,t,
daad, die de jonge controleur
toen hij tienduizenden mensen
aooS
heid verschafte? Is het in deze rrl„ö);fl
dadige tijd nodig om voor een e ee<]
geval als dit recht te doen entuef'
overigens verdienstelijk man even*
te straffen terwiil He HenHclnff el
Advertentie)
De Belgische regering „eeft
ter beschikking
di ge
de no-
gesteld
elden
voor bet op microkaart brengc-ri van
de in de Belgische bibliotheken aanwe
zige middelnederlandse handschriften.
De uitwerking van het plan tot onder
linge uitwisseling van de microrepro
ducties kan derhalve thans met kracht
ter hand genomen worden.
Frankrijk Dank zij een snelle sa
menwerking tussen hel Franse persbu
reau A.F.P. en de Franse radio en tele
visie heeft men zaterdagavond kunnen
voorkomen, dat een Parijse moeder haar
kind een gevaarlijke medicijn ingaf, die
zij door een vergissing van een apothe
kers-assistente in plaats van een hoesl-
drank had gekregen. (A.F.P.)
te straffen, terwijl de doodslag..f
in dergelijke streken een dagelij
drijf is dat dikwijls in het groot v
bedreven?
Ja! Wij menen, dat het recht
loop moet hebben omdat wij verLi
dat het alleen mogelijk zal zijn g°" ^e'1
nobel te leven in een wereld waaJ „|r
mensenleven, ook dat enkele mens® fei
ven, waarop men thans niet eens 1 jl
pleegt te letten als het aankomt op
politiek weer wordt gerespecteero-
Maar als dit denkbeeld wordt
vaard, dan staan wij niet alleen
een kwestie die aan de rechter ee<'
worden overgelaten, maar ook vooir
vraag van beleid. Mocht, rekening tff'
dende met deze morele eis, de c°tt-er
leur een opdracht worden veT,,N!
voor een pacificatie met zo z\cfit
middelen, dat in een geval van
v-wt f,vvuj 1 öTT
waarin hij elk ogenblik kon geraKe'y,
kans op een wetsovertreding als e N,
tuurljjk risico moest worden aanvf ^e'
Was zij politiek wel verantwoord pc'
het oog op de achtergronden eg vb
klankbord van de, op het stuk
het „kolonialisme" en alles wat {ji
daarvoor houdt, zo sterk veran0 «f
moderne wereld? Of zullen wij oh1[eil
gelijke louten te voorkomen in jmE'
van een jongeman met twintig .Pf.
dienaren voortaan moeten beslut'cljfi?-'
duidelijkere en kostbaardere maJ3
tatics, die deze mensen onweers1 jj»'
baar kunnen overtuigen van het je' Vvej
er om hen heen een overmachtig®
reld bestaat, die hun praktijken jO'
wil, niet kan en niet behoeft te
SCn?
Wij stellen geen schuldvraag,
niet voor degenen, die daarginds Lp
wij menen hun land onder mo^d'"
omstandigheden en met geringe fR1 v,v'
len ten beste dienen. Maar wel ëeSe\f.
wij dat het voorgevallene in elk g ee'
onze ogen wijder moet openen vod [0cf
politieke realiteit waarnaar wij
komstig beleid zullen moeten "y'
gen, ook al zal het tempo van de y
ficatie er wellicht door moeten W°
vertraagd.
Tot zover het Algemeen HatlC'" j'
blad. Het zal de lezer wel "ll .aP
vergaan als ons. Beide schrdpf
winnen onze instemming als Z'I i4
delen over het gedrag van
de
opspraak geraakte bestuursambte1 pi'
Deze had een taak die het risie°
hield van gewelddadige oplossi"E<1
Had de overheid hem die taak f1'
opdragen? Bij lezing van de "°fmd
sing van het Algemeen Hmdels" pit
zijn we geneigd te denken:
sprichst ein grosses Wort
aus. Men moet deze geweld
oplossing eens uitwerken in een U,|
cificatie van het benodigde
mensen en middelen. Inderdaad.
hebben een grootse taak in
Guinea op ons genomen
