Nieuwe
Bloedige zondag in Algiers
WOEDENDE BETOGERS
Mohammedanen in opstand
tegen Franse colons
ttimistrateur
Verduistert
een ton
I
Zestien opvarenden gered
Vissersschip op Schevenings
havenhoofd
17-jarige opvarende
logger vermist
vergaan
van
Rembrandt-etsen gestolen
Nieuwe crisis
in Algerije
Baandag 12 december i960 12
'E Gaulle bekort
zijn bezoek
kelt6
V t'f>n
r
Uit Teylermuseum
in Haarlem
Dertig doden bij
vliegramp
Het weer
pagina s
5?
ari onze Pari.jse correspondent)
12 december Gene
es
L>e Gaulle heeft besloten zijn
•Weldoor Algerije, die zich af-
tegen een weinig belovende
^rgrond van onlusten en
■r ergieten, te bekorten. Het
jeuSe staatshoofd heeft alle be-
en aan grote steden van zijn
°gra
'tima geschrapt. Hij be-
tajjT1 Zlch nu tot een aantal mili-
A.p,re Posten, vandaag in het
tir, ^gebergte en morgen nabij
^oesische grens. Morgenmid-
t'etl h hij naar Parijs terug,
ip a ag eerder dan aanvankelijk
hebben De Gaulle tot
bes
Mt bloedige onlusten in Algiers
don;^an' wellicht georganiseerd
keijw koeling lag. Twee ontwik-
Hi h n hebben De Gaulle tot
^sluit gebracht. De eerste is,
nse ultra's aan de ene en
vrii^en van het Algerijnse Be-
k^higsfront aan de andere
lig» hebben geleid tot het ver-
Van minstens 65 mensenle-
VB„, tn de tweede plaats is er de
oogde activiteit van de poli-
tegenstanders van De
Scheid.
S» héter
SLen
T'
le*i jaar volstrekt
Ve?'trouwen genoten
m
n Algiers, de hoofd
stad van Algerije,
hebben meer dan zestig
personen gisteren het leven
verloren tijdens bloedige bot
singen tussen het leger en
grote groepen voor het F.L.N.
demonstrerende moslims. Op
vele plaatsen in de stad had
den straatgevechten plaats.
Op deze twee foto's kan men
zien hoe het er toeging.
Betogers gooien klinkers naar
de politie, maar de politie
raapt de klinkers op en gooit
ze even hard weer terug.
(Telefoto's)
i
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 11 december
Zestien van de zeventien opva
renden van de Sch 21 konden in
de nacht van zaterdag op zondag
bij het schamele licht van een
bromfiets en met behulp van een
vingerdik nylontouw worden ge
red, nadat de logger bij het bin
nenkomen van de Scheveningse
haven bij hoge zee tegen het zui
derhavenhoofd was geslagen en
mm
Cataloguswaarde
31.000 gulden
Argentinië
voortdurend door de golven werd
overspoeld. Het slachtoffer,
de zeventienjarige scheepsmaat
Evert Spaans, die op de gevaar
lijke voorsteven zat, zag geen
kans deze plaats te verlaten en
is vermoedelijk verlamd van
schrik en kou door een golf weg
geslagen en verdronken. Het stof
felijk overschot was zondag nog
niet geborgen.
Rustig weer
Plaatselijk regen
Het weer in Europa
HET NIEUWE DAGBLAD
Leger opent vuur op
J»
iSur
tj) a 0 ccruer uciii cicuivciiiiAtnijrw
®U
'ies
V% T
Salan cn drie van de naar
''faal
JWÏ Revluehte verdachten uit het
hi'kil! n"Proces voeren drukke be-
h"tts en iu Madrid. Over de ver blijf-
- kvVa«« de voornaamste verdachte in
Pierre Lagaillarde, bestaat
Volgens sommige berichten
he«4, j.b'eri rekening met de mogelijk-
at hy naar Frankrijk is terugge-
beroering. De politie heeft
Franse moederland zelf is cr
Nat5iettemin bij wijze van voorzorgs-
iHr w??' eergisteren en gisteren toch
"Oh he;
gevonden te Parijs en om ge-
«n verscheidene grote Franse
Nn ,'esteden meerdere tientallen per-
v') b«v? Verzekerde bewaring te nemen,
ti chtse en allen tot diverse uiterst
°h" V 0l'ganisaties, zoals „Jeune Na-
"de 13 mei beweging".
bw ari onze Haagse redactie)
!»jt Haag. 22 dec. De politie
Ho *en 51-jarige administrateur aan-
"o„ eh. die verdacht wordt de afge-
te - jaar 100.000 gulden verduis-
He 6 '"ebben ten nadele van verschci-
l\ Werkgevers, een handelsvereni-
%e,n een stichting. Zijn frauduleuze
kwamen eerst verleden
H een controle van te boeken
!i' ot,<n. De man schreef cheques
(j( 'Ken naam. Hij wist vrij eenvou-
Hth bedragen in de boekhouding
te verantwoorden. Ook
Hij, bü zich kasgelden te hebben toe-
Wat niet zo moeilijk was, om-
'lts U het volstrekte vertrouwen van
Hh.j'etaris-penningmeester van de
v lng genoot.
Vrijdag en zaterdag waren de onlus
ten en gewelddadigheden in Algerije uit
sluitend voor rekening gekomen van
(volgens waarnemers ter plaatse) meest
jeugdige en zeer jeugdige elementen uit
de Europese bevolking. In Algiers werd
betoogd door voorstanders van „Algérie
Frangaise" en het kwam tot botsingen
tussen de betogers ener- en politie en
republikeinse veiligheidscompagnieën
anderzijds. In hardnekkige straatgevech
ten waren toen al honderden mensen ge
wond en op diverse plaatsen in de stad
was aanzienlijke schade aangericht.
Maar er vielen nog geen doden te be
treuren en de Mohammedaanse bevol
king had zich volkomen afzijdig en rus
tig gehouden.
Gisteren werd dat volkomen anders
Er zijn verschillende lezingen. Vol
gens één bericht is zaterdagavond een
Mohammedaan in een botsing met Eu
ropese „colons" om het leven gekomen
en raakte de Mohammedaanse bevol
king door wraakgevoelens bezield. Le-
gerautoriteiten in Algiers zeggen daar
entegen, dat het samentrekken in Al
giers van troepen en politie het bewa
kingscordon rond de stad gevaarlijk
heeft verdund, hetgeen FLN-agenten
gelegenheid gaf door te dringen in de
Arabische stadswijken en daar de be
volking tot opstand aan te zetten.
Hoe dit zij, wat zich gisteren te Algiers
heeft afgespeeld was precies het tegen
overgestelde van de verbroederingsfes-
tijnen, die in de befaamde meidagen van
1958 zijn geënsceneerd op het „Forum"
en die moesten bewijzen, dat de Moham
medaanse bevolking niets vuriger be
geerde dan te worden geïntegreerd.
Eerst met honderden, later met dui
zenden tegelijk trokken de bewoners
van de Mohammedaanse wijken van Al
giers naar het Europese centrum van de
stad. Zij betoogden voor „Algérie mu-
snlmane", hieven kreten aan als „Ab-
bas aan de macht" en .Xagaillarde aan
de galg" en droegen talloze exertplaren
van de g'.Vcne vlag van de opstandelin
genbeweging met zich mee. Honderden
gesluierde vrouwen vuurden de mannen
aan.
Omdat de onlusten meer en meer het
karakter van een ware opstand dreigden
aan te nemen, had het leger de orde
handhaving van politie en gendarmerie
overgenomen. Op de Place du Gouverne
ment deed het een vastberaden poging
de Mohammedaanse betogers op te van
gen en te beletten, dat zij doordrongen
naar de Europese wijken. Maar er was
geen houden aan. De Algerijnen, die
blijkbaar op weg naar het plein al hand
gemeen waren geraakt met Europese co
lons, waren door het dolle heen. De
druk van de duizenden betogers dreigde
het militaire cordon te verbreken. De
Franse soldaten openden het vuur. Eerst
schoten zij in de lucht, maar toen dat
ook niet hielp, richtten zij ou de betogers
zelf. Bij het eerste salvo vielen meteen al
vijftien doden. De Algerijnen lieten
zich aanvankelijk nauwelijks afschrik
ken. Zij brachten hun gewonden in vei
ligheid en gingen opnieuw tot de aanval
over. Zij vochten met stokken, breek
ijzers en volgens sommigen ook met
vuurwapens.
Pas gisteravond laat keerde de rust
weer.
Een voorlopige balans, zoals die is op
gemaakt door de regeringsgedelegeerde
Morin, meldt voor Algiers: 61 doden,
waarvan 55 Mohammedanen, 5 Europese
burgers en één uit Frankrijk afkomstige
politieman. Te Oran, waar het op klei
nere schaal is toegegaan zoals te Algiers,
bedroeg het aantal doden vier, te weten
vier Mohammedanen.
Het zou een wonder mogen heten, in
dien de Algerijnse „voorlopige regering"
het gebeurde niet aangrijpt als argument
voor haar stelling, dat het Franse leger
meet met twee maten en dat het niet de
aangewezen instantie is om te waarbor
gen, dat het er t.z.t. bij de uitoefening
van het zelfbeschikkingsrecht eerlijk toe
zal gaan.
Het Franse bestuur in Algerije heeft
een volledige censuur ingesteld voor alle
berichten, die het land verlaten. Maar
in Parijs dringt toch nog wei zovéél
door, dat men zich voorbereidt op nog
vele dramatische gebeurtenissen in de
komende dagen.
M
SPANJE
Philippeville
ougie# Bone
CoQstanfinê
t TUNESIE
Tebessa
Aumale*
agangm
~ran
fMascara
Ttemcem Djelfa
.•Laghoeat
Mechena
i hkissi
R Mei
Ghardaja
Wargla
!Am Sefra
MAROKKO
Has Si
Messooed
Colomb- Bechar
El Golea
•Beni-Abbes
Tabelbala
Timimoen
Adrar
Ttndoef
E d;e ie
In Salah
Reggan
MA'JRETANlt
FILaperrine
(Taman rasset)
Pt* Maurice Cordier
(Bidon V)
mimi Spoorweg
Pijpleiding
NIGER
SOEDAN
Petroleum
km
HAARLEM, 12 dec. Uit het Tey-
lennuseum in Haarllem zijn in de loop
van vrijdag twee etsen van Rembrandt
gestolen. Zaterdagmiddag controleerde
de adjunct-conservator, de heer J. van
Borssum Buisman, de vitrines waarin
de beide etsen geëxposeerd lagen, toen
hij ontdekte dat twee etsen ontbraken.
Het betreft de ets „Drie boerenhuizen",
daterend van 1650, die een waarde van
25.000,vertegenwoordigt en de ets
„Boerenhoeve met grote boom" date
rend uit 1641, die een waarde heeft
6000,—. Van beide etsen zjjn
«Öric boerenhuizen" van Rembrandt, welke sinds zaterdagmiddag uit hel
Teylers Musetwn. in. Haarlem wordt venniet.
iiiHiimiiiiiiiiHimiiiiiiiiiiiiiiioiimiiiiiiiioiiiuiiminiiiiHH
meerdere exemplaren in Nederlandse
kunstverzamelingen aanwezig. Zij wor
den tot de mooiste gerekend die Rem
brandt ooit gemaakt heeft.
Sinds enige tijd worden in de grote
zaal van het Teylermuseum etsen en
tekeningen van Rembrandt uit het vas
te museumbezit geëxposeerd. De kunst
voorwerpen liggen in vitrines die niet
afeesloten zijn, maar die bedekt zijn
met kartonnen platen die de tekeningen-
en etsen tegen de invloed van het dag
licht moeten beschermen. Bezoekers
kunne zelf de afdekplaten optillen.
Eens per dag of in de twee dagen wor'
den de afdekplaten verwijderd om de
collectie te controleren. Dat is waar
schijnlijk de reden, dat eerft
middag de verdwijning ontdekt werd.
Sporen van inbraak ontbreken
men, zodat de recherche aanneemt dat
bezoekers de etsen hebben weggeno
men.
De beide etsen blijken een deskundige
keuze. De tekeningen van Rembrandt
hebben omdat ze uniek zijn, uiteraard
een veel grotere waarde, maar zij wor
den onmiddellijk herkend en zijn der
halve veel moeilijker verkoopbaar, van
de etsen bestaan meerdere exempla
ren. Die gestolen zijn behoren wel tot
de fraaie exemplaren van de collec
tie „Drie boerenhuizen" is een afdruk
uit de zeventiende eeuw. De beide et
sen zijn niet gemerkt, maar bevatten
wel zoveel exclusieve kenmerken dat de
museumdirectie ze gemakkelijk herken
nen kan. De etsen zijn niet tegen dief
stal verzekerd.
Duidelijke aanwijzingen in welke rich
ting de dader gezocht moet worden,
heeft de Haarlemse recherche niet.
Het Teylermuseum trekt in het alge
meen niet veel bezoek. Vrijdag zijn
slechts enkele bezoekers in het museum
gweest. Opmerkelijk is volgens het
musumpersoneel, dat één bezoeker
vrijdag tweemaal in het museum is ge
weest, de tweede maal in gezelschap
van een tweede persoon. Men heeft de
beiden personen niet zien weggaan,
maar wel heeft men opgemerkt dat na
hun vertrek de voordeur van het mu
seum open stond, hetgeen verboden is.
Het Teylermuseum bevat geologische
en natuurkundige oudheden daarnaast
een uitstekende verzameling etsen, te
keningen en gravures, o.a. van Rem
brandt en Goltzius.
BUENOS AIRES, 12 dec. (.UP.I.)
Gisteren is in San Andres de Giles in
de buurt van de Argentijnse hoofdstad
een viermotorig vliegtuig van de Ar
gentijnse luchtmacht neergestort. Bij
dit ongeluk kwamen de dertig inzitten
den van het toestel om liet leven. Dil
is vandaag officieel bekendgemaakt
door een woordvoerder van dé lucht
macht.
In zijn verklaring zei hij, dat het vlieg
tuig een posttoestel was op weg van
Lima, in Peru, naar de Argentijnse
hoofdstad.
Het toestel was een voormalige Britse
Lancaster-bommenwerper, zoals deze
gebruikt werden in de tweede wereld
oorlog.
De reddingsactie werd gevoerd vanaf
het havenhoofd, vanwaar met veel
moeite een touw naar de vastgelopen
logger kon worden overgeworpen.
De eerste die omstreeks half twee bij
de logger aankwam, was de 32-jarige
onderhoudsmonteur C. Groen die naar
de visserijband had zitten luisteren. Hij
wilde horen hoe de Scheveningse log
gers, die van Dieppe afkwamen en
waarop familie van hem voer, bij het
ruwe weer binnen zouden komen. Zoals
bekend, is de vaargeul van de haven
betrekkelijk smal wat het binnenvaren
altijd bijzonder moeilijk maakt. Op een
gegeven ogenblik hoorde hij de Sch. 21
zeggen: „We zitten op het zuiderhaven-
hoold", wat even later werd bevestigd
door de Sch. 87, die zelf op een haar
na tegen het noorderhavenhoofd was
geslagen.
Ogenblikkelijk sprong Schevenin-
ger Groen op zijn bromfiets en tien
minuten later was hij bij de logger.
Onderweg ontmoette hij de heer Ros
en Giel ter Rol, een matroos die zijn
verloving vierde maar direct erop uit
trok toen hij gewaarschuwd werd wat
er gebeurd was. Het optreden van
deze drie mannen heeft vermoedelijk
levens gespaard.
Zij lieten zich van het havenhoofd
naar beneden zakken- en begaven zien
met levensgevaar tussen de basaltblok
ken, waar zij tot hun middel in cie door
windkracht zeven wild opgezweepte Sol-
ven stonden. Vandaar konden zij de be
manning moed inspreken vanwie „r
zich dertien op de brug bevonden en
vier op de voorsteven.
Zij hadden de grootste moeite niet
te worden meegenomen door de over
het schip slaande golven of van dek te
worden geslagen. Het schip, dat steeds
weer op de basaltblokken beukte, was
gebroken. Het kwam beurtelings van de
ene zij op de andere te liggen. Na di
verse mislukte pogingen zagen de red
ders kans een touw over te gooien
waarlangs le opvarenden zich met
grote, moeite en veel risico aan handen
en voeten konden laten zakken. Dit was
een bijzonder zware opgave omdat
iedereen verstijfd was van kou. Som
migen hadden zelfs hun kleren uitge
trokken voor het geval zij in zee te
recht zouden komen en zich zwem
mend zouden moeten redden.
Daarbij was de duisternis een grote
handicap. Do stroom aan boord was
uitgevallen en alleen de lamp van een
op de pier draaiende bromfiets gaf
enig licht Omdat redding alleen van
In dit weekeinde zijn er in Algerije
owel demonstraties tegen de Franse
president als betogingen ten gunste
van het Algerijnse Nationale Bevrij
dingsfront gehouden. Maar de beto
gers die zaterdag De Gaulle uitjouw
den, waren lieden met totaal andere
politieke ambities dan degenen die
zondag „Abbas aan de macht" riepen.
Het waren de „ultra's", de voorstan
ders van een Frans-Algerije, die zich
tegen het Franse staatshoofd keerden,
en het waren opgezweepte Moslims
die uiting gaven aan hun sympathie
voor het F.L.N. De laatstgenoemden
waren echter niet verbolgen op De
Gaulle, maar op figuren als Lagail-
larde, een der leiders van de opstand
van de „ultra's" in januari. Er is
goede reden verband te zoeken tussen
de anti-Gaullistische demonstraties
van eergisteren in West-Algerije en
de pro-Abbas-betogingen van gisteren
in de steden Algiers en Oran. De
eerstgenoemde woelingen hebben on
getwijfeld een provocerènd effect ge
had. De Mohammedanen in de twee
grote steden hebben de activiteiten
van de extreme „colons" als een uit
daging opgevat, en zij hebben die
uitdaging hartstochtelijk beantwoord.
Misschien zullen sommige waarne
mers de tragische gebeurtenissen van
gisteren geheel willen wijten aan de
komst van De Gaulle naar het woe
lige Algerije. Dit bezoek zou dan als
de eerste uitdaging kunnen worden
uitgelegd. Maar een dergelijke inter
pretatie zou in hoge mate unfair zijn
tegenover de moedige president, die
het Algerijnse volk heeft willen to
nen, dat hij oprecht naar de vorming
van een Algerijns Algerije streeft en
die tegelijk de kracht van de bewe
ging van de „ultra's" heeft willen
meten. Wat dit laatste betreft, zullen
zijn bevindingen niet ongunstig zijn
geweest. De pogingen van extremisten
om groepjes Mohammedanen te laten
opdraven als voorstanders van een
Frans-Algerije zijn totaal mislukt.
Overal waar de president verscheen,
won hij ondanks het schelden van
fanatieke „colons" de sympathie
van de samengestroomde menigte.
Zijn bezoek aan Algerije heeft zijn
prestige bij de massa van het Alge
rijnse volk ongetwijfeld versterkt.
Maar zondag is er in Algerije een
bijzonder verontrustende ontwikke
ling begonnen. Het ziet er naar uit,
dat dit het begin is van een derde
golf van onlusten, na die van mei
1958 en die van januari 1960. De
demonstraties van twee jaar geleden
waren die van „colons" en Franse
soldaten ten gunste van De Gaulle.
In de betogingen van elf maanden
geleden richtten teleurgestelde extre
mistische „colons" zich tegen De
Gaulle. Nu zijn het de Moslims die,
verbitterd door de reactionaire hou
ding van de „ultra's", om Abbas roe
pen. Waar zal deze derde golf van
onlusten op uitlopen? Zal De Gaulle
de situatie nog kunnen redden, en zal
hij kunnen voorkomen, dat Algerije
een Noord-Afrikaans Korea wordt?
Het zou wel eens te laat kunnen zijn
voor de verwezenlijking van De
Gaulle's plan voor de vorming van
een Algerijns Algerije dat met Frank
rijk zou samenwerken.
Vanmorgen is bekend geworden,
dat de president zijn reis door Alge
rije met een dag bekorten zal. Als
hij morgenmiddag in Parijs terug is,
wacht hem de zwaarste taak die hij
in zijn hele bewogen bewindsperiode
te vervullen heeft gehad.
(Advertentie)
In de nacht van zaterdag op zondag
is de Sch 21 op de Zuiderpier te
Scheveningen vergaan. Een van de
met veel moeite geredde opvaren
den wordt na zijn redding volko
men uitgeput door zijn redders
voortgeholpen.
de brug af mogelijk was, hadden ver
scheidene bemanningsleden die op de
bak (voorsteven) zaten, zich onder veel
gevaar over het hellende schip en het
onder water staande middengedeelte
naar de brug gewerkt.
Alleen de 17-jarige Evert Spaans
durfde dit, ondanks alle waarschuwin
gen van z"n maats, niet aan. Op een
gegeven ogenblik werd hjj vermist.
Vermoedelijk heeft hij zich door kou en
angst niet .anger vast kunnen houden
en is door een golf meegesleurd. Ook
is het niet onmogelijk dat hij in het
schip is gevallen. Aan berging viel
zondagmiddag nog niet te denken zo
dat zekerheid hierover nog niet be
staat.
Het reddingschip Dorus Rijkers heeft
getracht nabij het schip te komen,
maar dat is niet gelukt. Door de hoge
zee dreigde de „Dorus Rijkers' 'tegen
de half gezonken logger of tegen de
basaltblokken te slaan en hij moest on-
verrichterzake terugkeren. Nadat de
drie redders met behulp van de lijn
tien man van boord hadden gehaald,
raakten ook zij bevangen door de kou
en dreigde de inspanning hen teveel te
worden. Inmiddels echter waren ook
politie en brandweer ter plaatse geko
men en konden zij het werk overne
men. Eerst toen legen half vier als
laatste de schipper van boord kwarn,
arriveerde er beter reddingsmateriaal
en een lichtaggregaat met schijnwer
pers. Redders en geredden, onder wie
ook de vider van de verdronken jon
gen, werden daarna met gereedstaande
ambulances naar het ziekenhuis ver
voerd. Later konden zij allen vandaar
naar huis gaan.
Verwachting tot dinsdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur.)
Plaatselijk opklaringen, maar
hier en daar ook mist en op enkele
plaatsen enige neerslag- Dezelfde
temperaturen als vandaag of iets
hogere. Matige tot zwakke veran
derlijke wind.
Zon: 8.40-16.29. Maan; 2.04-13.57-
DE BILT, 12 dec. De wind boven
West-Europa is veranderlijk. In de stag
nerende koude lucht komt bij opkla
ringen in de nacht hier en daar lichte
vorst voor. Op de oceaan is de depres
sie activiteit verder toegenomen- Zach
tere oceaanlucht wordt daardoor in de
richting van West-Europa gestuwd. De
komende 24 uur blijft ons land evenwel
nog aan de rand van een hogedrukge-
bied met vrij veel bewolking en plaat
selijk ook enige neerslag afkomstig van
'n in betekenis afnemende storing boven
Zuid-Engeland.
Zon: 8.40—16.29. Maan: 2.04-13.57-
Station Weer
Den Heidei zw. bew.
Ypenburg geh. baw.
Vlissingen zw. bew.
Eelde zw. bew.
De Biit zw. bew.
Twente zw. bew.
Eindhoven geh. bew.
Z.-Limburg geh. bew.
Stockholm motregen
Oslo zw. bew.
Kopenhagen sneeuw
Londen sneeuw
Amsterdam zw. bew.
Brussel zw. bew.
Luxemburg licht bew.
Parijs geh. bev.
Nice onbew.
max. mm. neersl.
temp. temp. afgel.
24 uur
0
2
3
-3
1
-1
0
-1
1
-7
-1
1
gisteren
4
4
4
3
3
2
2
2
0
3
3
0
5
15
0
-3
-0
6
0.1
1
0.2
0.2
0.5
0
0
0
1
0
3
0.2
O
0
0
0
0
