Pendel moet niet worden
bevorderd
m
HET GEHEIM VAN DE
ZEVEN WIJZERPLATEN
Bintje als pootgoed in een
bloempot kan strafbaar zijn
Sombere prognose voor de
Europese landbouw
Juridisch duel om aardappelen
Alarmtoestand
op heel Cuba
Proces-Eichmann
uitgesteld
75.197 woningen
voltooid
KENNEDY richt
„Vredeskorps" op
Naar een Europese
aardsatelliet
IJ-TUNNEL OP
KOMST
Prijssteun systemen hebben neiging
eigen doel voorbij te streven
Minister huldigt
wegenwachter
Schut
Gevangenisoproer
in Philadelphia
V B
DINSDAG 10 JANUARI 1961
Yankee-aanvalkomt
nog deze maand
IN ELF MAANDEN 1960
Auto-industrie in VS.
Vakbonden dringen aan
op periodieke sluiting ter
beperking van produktie
Voor hulp aan minder
ontwikkelde gebieden
Voor telecommunicatie
en televisie
Weer dagblad verboden
in Indonesië
Amsterdam krijgt
brieven van regering
Treinbotsing in Spanje
Vergeten onder
scheidingen
Record staalproduktie
in 1960 in E.G.K.S
Hogere olieproduktie
in Nederland
Voorzitter KvK westelijk Noord-Brabant
Rotterdamse stadsdiensten trekken tegen
extra-vergoeding werklieden uit Brabant
Ton Lutz moet rust
houden
GEHEIMZINNIG VERHAAL VAN AGATHA CHRISTIE
i r> r*J ,A
DEN HAAG, 10 jan. Het gerechtshof Dordrecht in deze zaak had laten vol-
in Den Haag zal op vrijdag 20 januari
uitspraak doen in twee appelzaken, die
volgens de raadsman van de verdachten,
mr. L. J. den Hollander uit Middelhar-
nis, van belang kunnen zijn voor het
vaststellen van het wettelijk (principieel)
onderscheid tussen een pootaardappel en
de „pieper", worden bepaald of twee
grossiers in consumptieaardappelen, die
in 1959 grote partijen voor de teelt afge
keurde aardappelen aan landbouwers
hebben verkocht strafbaar zijn. Daarbij
gaat het om de vraag, of zij al of niet wis
ten, dat de aardappelen als pootgoed zou
den dienen Als ze het wel geweten heb
ben, was de verkoop volgens de bepalin
gen van het kwekersbesluit strafbaar. Dit
besluit is in 1941 afgekondigd. Mr, Den
Hollander, die gisteren in beide zaken
als raadsman optrad, verklaarde, dat deze
bepaling uiterst vaag is geformuleerd, uit
de tijd is en dient te worden vervangen
hetgeen volgens hem enige tijd ook in de
pen is geweest.
Verdacht in de ene zaak was de gros
sier H. W. R. uit Almkerk. die aan twee
landbouwers respectievelijk 1900 kg
„Alpha" en 2000 kg „bintjes" en 10.000 kg
aardappelen van ander ras had geleverd.
De partijen waren afgekeurd als poot
goed, maar konden dus wel als consump
tieaardappelen worden verkocht. Ver
dachte hield vol, dat hij de partijen als
zodanig had aangeboden. Naar de mening
van de procureur-generaal zu hij echter
geweten hebben, dat ze als pootgoed zou
den dienen.
De vrijspraak, die de politierechter in
HAVANA, 9 jan. (U.P.I.) Fidel
Castro en de zijnen hebben de oorlogs
psychose op Cuba thans tot het uiterste
opgevoerd. Overal in de hoofdstad han
gen aanplakbiljetten, die de bevolking
opwekken zich „straat voor straat en
huis aan huis" tegen de op handen zijn
de invasie van de „Yankees" te verde
digen. Mitrailleurs en kanonnen staan
opgesteld op strategische punten In de
verschillende wijken, grote delen van
het Cubaanse strand zijn veranderd in
complete verdedigingslinies en baardi
ge Fidel houdt de ene opruiende televi
sietoespraak - die zelden korter zijn dan
een uur of drie na de andere.
De vele duizenden Cubanen, die in de
afgelopen maanden het eiland hebben
verlaten en naar de Verenigde Staten
zijn uitgeweken, zullen voorlopig hun
gelederen niet meer versterkt zien, om
dat Castro's regering plotseling alle uit
reisvisa voor Cubanen en niet-Ameri-
kaanse buitenlanders heeft ingetrokken.
In zijn T.V.-speech, waarin hjj deze
maatregel bekend maakte, deelde Fidel
tussen de bedrijven door ook nog even
mee, dat de „Yankee-aanval" in ieder
geval nog vóór 20 januari zal plaats
hebben. Op het moment dat hij de vi
sumstop instelde, hadden al byna vijf
tigduizend Cubanen om een uitreisvi
sum gevraagd.
JERUZALEM, 9 jan. (UPI). Het
proces tegen de voormalige SS-kolonel
Adolf Eichmann, beschuldigd van de
uitmoording van miljoenen joden tijden»
de tweede wereldoorlog, zal enkele we
ken worden uitgesteld, aldus het avond*
blad Maariv.
gen, achtte hij onbegrijpelijk. Hij eiste
tweemaal 1000 boete subs, tweemaal
50 dagen hechtenis. De verdediger vroeg
bevestiging van het vrijsprekende von
nis.
In de andere zaak was de grossier J.
W. P. uit Strijen ten laste gelegd 725 kg
van een nieuw en enigszins mislukte ras
(„patrones") „ter kennismaking" aange
boden te hebben aan een landbouwer,
die de partij als pootgoed gebruikte. In
deze zaak was de eis bevestiging van het
vonnis van de politierechter (een boete
van 1000). De raadsman vroeg vrij
spraak. Mr. Den Hollander persisteerde
in het juridische duel bij de mening, dat
de bestemming, die de koper aan zijn
ingekochte partij geeft, geen strafbaar
feit kan zijn. dat op de verkoper wordt
verhaald.
De procureur-generaal en het hof voer
den echter aan, dat zelfs een groenteboer
strafbaar is, die een kilo bintjes verkoopt
aan een klant, van wie hij weet, dat hij
ze zal uitzetten in een bloempot.
DEN HAAG, 10 jan. In november
van het afgelopen jaar zijn 8.024 nieuwe
woningen opgeleverd (In november 1959
8.636). Hiermede is voor de eerste elf
maanden van I960 het totaalaantal vol
tooide woningen gebracht op 75.197. In
de overeenkomstige periode van 1959
werden 73.997 nieuwe woningen opgele
verd.
Van de In november voltooide wonin
gen werden er 941 als systeemwoming ge
bouwd. In de eerste elf maanden kwa
men 9.113 systeemwoningen gereed.
Gerekend tot en- met november 1960
werden sedert de bevrijding 844.424 nieu
we wooningen gebouwd. Daar het aantal
begonnen woningen in november groter
was dan dat van de gereedgekomen wo
ningen, steeg het aantal in uitvoering
zijnde woningen tot 90.288 op 1 december
1960. Op 1 december 1959 waren 90.110
woningen in aanbouw.
DETROIT, 9 jan. De verenigde
Amerikaanse vakbonden van werkne
mers in de auto-industrie, hebben er
by de ondernemers op aangedrongen
om een plan te aanvaarden voor perio
dieke sluiting gedurende een week van
de fabrieken, als middel om de pro
duktie te beperken, in plaats van mas
sa-ontslagen en verkorte werkweken.
General Motors, Ford, Chrysler en
American Motors, moeten deze maand
hun produktie afremmen en als gevolg
hiervan zullen 50.000 arbeiders deze
maand gedurende een aantal perioden
zonder werk zitten. De inkrimping
van de produktie is noodzakeiyk om
dat de voorraden by de handel tot een
miljoen zyn opgelopen.
Walter P. Reuther, de president van
United Auto Workers Union, verklaar
de, dat het plan van de vakbonden het
de arbeiders mogeiyk zou maken te
profiteren van de werkloosheidsvoor
zieningen.
Reuther zette uiteen, dat hierdoor de
loopkracht van de werknemers op re
delik peil zou biyven hetgeen niet al
leen ten goede kwam aan de gezinnen
van de werknemers, maar tevens aan
de gemeenschap en aan de nationale
economie.
NEW YORK, 9 jan. (Reuter) Het
bureau van de aanstaande Amerikaanse
president. Kennedy, heeft zondag bij
zonderheden meegedeeld over Kenne-
ay s plan voor een Vredeskorps" van
jrnge Amerikanen voor hulpverlening
ran onderontwikkelde gebieden Dit
e van Kennedy is uitgewerkt' door
dr. Milhkan. directeur van het cen
trum voor internationale studies van
het instituut voor techniek van de staat
Massachusetts. Het concrete plan is za
terdag bij Kennedy ingediend.
Het ..Vredeskorps" zal bestaan uit
academisch gevormde jongeren van
twintig tot dertig jaar, van wie wordt
verwacht_ dat zy voor minstens twee
jaar in dienst van het korps zullen tre
den. Volgens dr. Millikan is het van
groot belang, dat de vrijwilligers rijpe
persoonlijkheden zijn die beschikken
over bekwaamheden die van nut zijn in
de landen waar zij tewerk zullen worden
gesteld.
De Amerikaanse regering zal hun ver
voer en hun opleiding, die verschillende
maanden zal duren, betalen, terwijl
de gastlanden hun loon zal betalen op
eigen niveau. Volgens het plan van dr.
Millikan dient te worden voorkomen
dat de vrywilligers een groep vormen
die een grotere welstand heeft dan hun
omgeving.
BONN, 9 jan. De Britse minister
van luchtvaart, Thorneycroft, komS
dinsdag en woensdag naar Bonn om met
de Westduitse regering besprekingen te
voeren over deelname van de Bondsre
publiek aan het projekt van een Europe
se aardsatelliet. Thorneycroft zal zijn
besprekingen voeren met de Westduitse
minister van buitenlandse zaken, Von
Brentano; van defensie, Strauss; en
atoomzaken, prof. Balke. Wat Enge
land van West-Duitsland nodig heeft is
geld, geleerden en technici.
Het project zal tussen de achthonderd
miljoen en een miljard mark kosten.
Frankryk heeft zich reeds bereid ver
klaard er aan mee te werken. Neder
land, Italië, Zweden, België, Denemar
ken en ook Zwitserland zyn ook al ge
vraagd of zij zich ook interesseren voor
deze Europese aardsatelliet, die geen
militaire doeleinden zal hebben, maar
slechts zal dienen voor de telecommuni
catie en het doorgeven van televisie
beelden.
Engeland wil voor de lancering van
deze aardsatelliet zyn voor militaire
doeleinden als „te kostbare" gedane
Blue Streak-raket ter beschikking stel
len, om aldus de enorme middelen, die
in de ontwikkeling daarvan zijn geïnves
teerd nog op een andere manier pro
ductief te maken.
DJAKARTA, 9 januari. (AFP) Aan de
socialistische „Pedoman". een dagblad met
een der grootste oplagen in Indonesië, is
een verschijningsverbod opgelegd door de
militaire autoriteiten te Djakarta. Een
militaire woordvoerder deelde mee, dat dit
is gebeurd, omdat in „Pedoman" en zijn
bübladen, waaronder een sportblad, een
vrouwenblad en een kinderblad, veelal
bijdragen zijn verschenen, waarvan de
strekking inging tegen het vertrouwen van
het volk in de doelstellingen, het program
ma en de leiding van de Indonesische re
volutie. Met dergelijke publikaties is het
blad afgeweken van de voorwaarden,
waarop het van de regering een uitgave-
vergunning had verkregen.
Met het verbod van „Pedoman" zyn
thans in Indonesië in totaal zeven dagbla
den opgeheven.
AMSTERDAM. 9 jan. Het gemeente
bestuur van Amsterdam heeft hedenmor
gen drie brieven van de regering ont
vangen inzake de bouw van de IJ-tunnel,
Het zijn brieven van de minister van
Volkshuisvesting en Bouwnijverheid, de
minister van Binnenlandse Zaken en de
staatssechretaris van Defensie. Nadat op
korte termijn overleg zal zijn gepleegd
met de voorzitters van de fracties van de
gemeenteraad, zullen B. en W. nadere
mededelingen omtrent de inhoud doen.
Vijftien doden, vier en twintig
gewonden
BARCELONA, 9 (Reuter) De nacht-
exprestrein van Valencia en een goede
rentrein zijn vanmorgen op een Kruis
punt in de buitenwijken van Barcelona
op elkaar ingereden, Ten minste vijftien
mensen zijn om het leven gekomen en
vierentwintig gewond. Wellicht liggen er
nog meer slachtoffers tussen de ravage
van de eerste vier rijtuigen van de ex-
prestrein. De bestuurders van beide elek
trische locomotieven vonden de dood. Al
le leden van de voetbalclub Espanol uit
Barcelona, die zondag in Valencia speel
den en zich in een slaapwagen in het
achterste gedeelte van de trein bevon
den, waren ongedeerd. Volgens een eerste
onderzoek zo-u het ongeluk te wijten zijn
aan het weigeren van de remmen van de
exprestrein.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 9 jan. De huidige
systemen van prijssteun in de landbouw
hebben de neiging hun eigen doel voor-
by te streven. De produktie wordt door
de prijssteun aangemoedigd en neemt
dan sneller toe dan de consumptie. Al
dus de Economische Commissie voor
Europa, welke samen met de Voedsel-
en Landbouworganisatie (FAO) van de
Verenigde Naties een prognose gemaakt
heeft van de Europese Landbouw in
1965.
De ECE meent, dat de vooruitzich
ten niet geruststellend zijn. Het kan niet
verwacht worden, dat het inkomen van
de boer door hogere pryzen voor de
iandbouwprodukten kan worden verbe
terd. De pryzen zullen zelfs dalen, ter-
wijl te betwijfelen valt of de hogere
omzet in alle gevallen wel de lagere
prijs zal goedmaken. Voorzichtig kan
worden gesteld, aldus de commissie,
dat de lagere prijzen van de grotere
produktie het inkomen van de boer niet
zullen vermeerderen.
Over ruime tijd gezien zullen de re
geringen over geen andere betrouw
bare middelen tot verbetering van
het boereninkomen beschikken dan het
stimuleren van het afnemen van de
arbeidsbezetting in de landbouw,
waardoor een hogere produktie per
man bereikt wordt. Alleen op die wjj-
ze komt men aan een boereninkomen
dat met de inkomens in andere tak
ken van bedryvigheid te vergeiyken
valt.
De totale vraag naar "Vesteuropese
Iandbouwprodukten zal, naar de com
missie meent, met 15M8 pet. stijgen.
Voor fruit en rundvlees zal de stijging
hoger liggen, terwijl de vraag naar
broodgraan en aardappelen praktisch
niet zal toenemen. Tegenover deze sty
ging van de vraag staat een verwachte
styging van de produktie in West-Euro
pa en de EEG-landen van 20 pet. Om
streeks 1965 kunnen voor een aantal
produkten ernstige overschotproblemen
ontstaan. De oplossing van het pro
bleem, dat zich vooral in het Noord
westen van Europa zal voordoen, moet
gezocht worden in opvoering van de con
sumptie en in versnelde economische
ontwikkelingen van algemene aard.
DEN HAAG, 9 januari De minister
van Verkeer en Waterstaat, drs. H A.
Korthals heeft vanochtend in zyn kamer
op het departement, de heer H. Schut uit
Haren (Gr.), wegenwachter van de ANWB,
ontvangen om zijn hulde te betuigen voor
het geen hij op 30 december jl. heeft ge
daan.
Bij deze huldiging waren aanwezig de
secretaris-generaal van het ministerie, mr.
A. Gieben en de hoofddirecteur van de
ANWB, de heer A. Blankert.
De minister heeft de heer Schut zyn
grote dank betuigd voor het feit. dat. deze
op 30 december bij Eelde met groot ge
vaar voor eigen leven een jonge leerling
vlieger uit het brandende wrak heeft ge
haald van een lestoestel van de rijks
luchtvaartschool. De minister overhandig
de hem een zilveren sigarettenkoker met
inscriptie.
Oud-strijders zijn boos
(Van onze Haagse redactie),
DEN HAAG, 9 jan. De federatie van
Nederl. oud-strijders-organisaties heeft re
minister van Oorlog een brief gestuurd,
waarin zij haar verontwaardiging uit over
de houding van de burgemeester van
Oirschot, die deze maand zestig ereteke
nen van orde en vrede gaat uitreiken, dia
hem in 1950 voor dit doel door de minis
ter zijn toegestuurd. Zij waren bestemd
voor oud-militairen, die in Indonesië had
den dienst gedaan. De heer Steger heeft
met de uitreiking willen wachten op een
„passende gelegenheid". Toen deze naar
de mening van de burgemeester niet
spoedig kwam, zijn de medailles gewoon
vergeten. Dit alles is aan het licht ge
komen, toen de burgemeester kort ge
leden weer aan de onderscheidingen st
herinnerd en alsnog een datum v0<yUf'
uitreiking vaststelde. De federatie
de minister verzocht de burgemeester J(!
zijn taak om de medailles uit te reikc'
ontheffen en dit nu zelf te doen.
-pei-
houding wijst op een ergerlijke rru
ning van de waarde van deze ondersc
ding", zo meent de federatie.
de
LUXEMBURG, 7 jan. Volgens "f
voorlopige cijfers, gepubliceerd fl' je
de Hoge Autoriteit, zoq de prodo*^
van ruw staal in de E.G.K.S.-lafj"
in 1960 in totaal de recordomvang n
ben gehad van 72,95 miljoen ton.
vermeerdering van ruim vijftien P'
cent ten opzichte van 1959. Deze
ming dateert van ruim veertien da^L.
geleden en houdt rekening met de eje
volgen van de stakingen in België'
in december wel een produktieverrn.',
dering van ongeveer honderd- a u],
derdvijftigduizend ton veroorzaakt *u
len hebben.
Volgens de voorlopige cijfers beef'
produktie van ruw staal in het aI,-.n
lopen jaar in de verschillende land
de volgende omvang gehad; W®s
Duitsland 34 min. ton tegen 29,4 ib1"'
ton in 1959, Frankrijk 17,27 min.
tegen 15,2 min. ton; Italië 8,22 rr»'L
ton tegen 6,75 min. ton; België y
min. ton, een cijfer dat nog herz^
kan worden, tegen 6,42 min. ton; Lu*e'
xemburg 4,08 min. ton tegen 3,8 "ISi
ton en Nederland 1,92 min. ton tege
1,7 min. ton.
AMSTERDAM, 7 jan. De Nede'J'
landse Aardolie Maatschappij (N-A-N-
deelt mede, dat de binnenlandse Pjj.f
duktie van ruwe olie in 1960 ruim 1"'
miljoen kg/ton bedroeg, wat ten oP.
zichte van 1959 (1,773 miljoen kg/'0®.»
een styging van meer dan 8 proc®1'
betekent.
Deze produktie is als volgt te ve£
delen: Oost-Nederland: 1959 1.048.4U.
kg/ton en 1960 933.898 kg/ton
pet); West-Nederland- 726.812 kg/ton e'
983.771 kg/ton 35,1 pet); totaal
derland: 1.733,212 kg/ton en 1.91?-66
kg/ton 8,2 pet).
PHILADELPHIA, 10 jan. (Rtr. AFP)
In de „Eastern State"-gevangenis in
Philadelphia hebben dertig tot langdu
rige gevangenisstraffen veroordeelde ge
vangenen een oproer ontketend en twee
en een half uur lang twee gevangenbe
waarders als gijzelaars vastgehouden, al
vorens zich over te geven. Beide gevan
genbewaarders liepen lichte steekwon
den op.
De oproerige gevangenen maakten na
dat zij uit hun cellen waren losgebroken,
zich van het centrale gedeelte van de ge
vangenis meester, die in een dichtbevolk
te wijk van de stad is gelegen. De twee
gevangenbewaarders hadden zij' als gijze-
laars meegevoerd.
Nadat de gevangenis door honderden
met geweren en gummistokken bewapen
de politic-agenten was omsingeld, gaven
de muiters zich over en keerde de rust
weer.
In de „Eastern State"-gevangenis ver
blijven ongeveer 1200 gevangenen.
BREDA, 9 jan. In zijn nieuwjaars
rede heeft mr. G. van der Schrieck,
voorzitter van de Kamer van Koop
handel voor Westelijk Noord-Brabant,
gesproken over de gevolgen van de pen
del in Noord-Brabant.
Er is, zo zei mr. Va,, der Schrieck,
een geval bekend, da( men een heel be
drijf, doordat een ploeg arbeiders dreig
de weg te trekken, stil had moeten leg
gen, ais de werkgever niet onmiddel
lijk bereid was geweest lonen te betalen
„boven de C.A.O." Deze werkgever is
echter tegenover zijn organisatie ver
plicht het te doen voorkomen alsof hij
zich aan de afspraken houdt.
Een andere Ondernemer moest van
zijn werknemers het advies in ontvangst
nemen de produkten, maar tegen een
zwarte Prijs van de hand te doen, opdat
hij ook zwart loon, opwegend tegen de
pendelvoordelen zou kunnen betalen.
In een bepaalde branche zou geen enke
le ondernemer zich meer aan de CAO-
lonen houden, min of meer met mede
weten van de controlerende instanties.
In ieder geval zou in die branche slechts
dan verbaliserend worden opgetreden, in
dien de Ioonovertredlngen zekere marges
te boven gaan.
In verband met de pendel wees de
heer Van der Schrieck op de gegronde
vrees van de gemeentelijke overheden
voor de situatie die zal ontstaan bij een
recessie, ais vele arbeiders uit West-
Brabant als werklozen zullen moeten te
rugvallen op de sociale zorg.
De pendel kan, aldus de heer Van der
Schrieck, niet rechtstreeks worden be
streden omdat dit een ingrijpen in
de persoonlijke vrijheid zou betekenen.
Wel mag echter van de overheid worden
verwacht, dat zy de pendel niet bevordert.
Teveug opponeerde mr. Van der
Schrieck tegen het feit, dat stadsdiens
ten van Rotterdam werklieden voor ge
meentedienst door extra-vergoedingen uit
Brabant trachten aan te trekken. Het
aantal beschikbare reserve-arbeidskrach
ten in West-Brabant is zo gering gewor
den, dat het van belang Is tegen elke
nieuwe werving uit de randstad Holland
stelling te nemen.
Omdat naar zijn mening enige terug,
slag dn de conjunctuur de pendel on
middellijk sterk zou doen verminde^
pleitte mr. Van der Schrieck dan
opnieuw voor het scheppen van arbeijj.4
plaatsen in eigen gewest. De industn,
capaciteit van de bestaande centra
te worden uitgebreid, zolang het K-rej«i
rakplan nog niet ten uitvoer kap wol"
gebracht. Hij pleitte in dit opzicht vc
een goede samenwerking van de
meenten.
De vorig jaar gecreëerde stichting
vaartsbevordering Groot West-Braha'V
achtte hij 0.m een belangrijk hulp"",,,
del om de uitvoering van het Kreek™*
plan t.z.t. tot werkelijkheid te breng'
Als een gunstig feR voor deze u'tv°rK
ring signaleerde mr. Van der Schr'^U
de gemeenschappelijke verklaring van 0
Rotterdamse Kamer van Kophandel e
Fabrieken en de stichting Ontwlkkelifj
Brabantse Industrie. West-Brabant
dus kunnen rekenen op de steun **-
Rotterdam bij het tot stand brent'
van de eerste fase van het KreekrakP'°'r
ject Dit alles 'zo zei mr. Van d
Schrieck, heeft slechts betekenis, als
korte termijn een begin me, d" pl
wordt gemaakt.
ROTTERDAM, 9 jan. De direC®11*
van het Rotterdams Toneel, de h^r
Ton Lutz, zal op medisch advies v!e.
a vijf weken volledige rust mo®'®^
houden, in verban-d met een vrij eX^'\
sti-ge maagaandoening. Hij werd ma3"'
dag in een Rotterdamse kliniek opg®'
nomen.
De gedwongen rust impliceert uit®£
aard, dat de heer Lutz ook zijn wer j
zaamheden als regisseur en acteur m0®
onderbreken.
Over vroeg opstaan
Jimmy Thesiger dje beminnelijke jongeling,
kwam twee treden tegelijk nemend, de brede trap
van Chimneys afgerend. Hij kwam zo hals over kop
naar beneden, dat hij in botsing geraakte met
Tredwell, de statige butler, juist toen hij de hal door
liep met verse koffie. Dank zij de wonderlijke tegen
woordigheid van geest en de meesterlijke behendig
heid van Tredwell gebeurde er geen ongeluk.
Pardon, zei Jimmy. Zeg Frederik, ben ik het
laatst beneden?
Neen meneer. Mijnheer Wade is nog boven.
Goed, zei Jimmy en ging de eetkamer binnen.
Behalve de gastvrouw was er niemand in de ka
mer en van haar verwijtende blik kreeg Jimmy het
zelfde gevoel, dat hij altijd had, als hij toevallig een
dode kabeljauw, uitgestald op het marmer in een
viswinkel, in de ogen zag. En toch, verduiveld,
waarom keek die vrouw hem op zo'n manier aan?
Het stond gewoonweg niet om halftien aan 't ont
bijt te zijn, wanneer men op 'n landhuis logeerde.
Het was nu wel reeds kwart over elf en dat was
misschien het uiterste, wat men zich veroorloven
kon, maar zelfs in dat geval
Ik vrees, dat ik wat laat ben, Lady Coote, is
het niet?
O, het geeft niets, zei lady Coote op melan
cholieke toon.
Het was echter een feit, dat ze het erg vervelend
vond, als men te laat aan het ontbijt kwam. In de
eerste tien jaren van haar huwelijk had Sir Oswald
Coote. toen gewoon mijnheer Coote, alles in rep en
roer gebracht, als de morgenmaaltijd ook maar een
halve minuut later dan acht uur was. Lady Coote
was zo opgevoed, dat ze te laat komen als een dood
zonde van de alleronvergeeflijkste soort beschouw
de. En gewoonte is een tweede natuur. Bovendien
was ze een ernstige vrouw en kon ze niet nalaten
zich af te vragen wat voor goeds deze jonge men
sen ooit uit zouden kunnen voeren in de wereld als
ze niet vroeg opstonden. Zoals Sir Oswald zo dik
wijls tegen reporters en ook wel tegen andere
mensen zei:
Ik dank mijn succes geheel aan mijn gewoonten
van vroeg opstaan, sober leven en een geregelde
levenswijze.
Lady Coote was een grote, mooie vrouw met een
tragisch voorkomen. Zij had grote, donkere treurige
ogen en een diepe stem. Een artiest, zoekende naar
een model voor „Rachel treurende over hate kinde
ren", zou lady Coote met vreugde hebben begroet.
Oook zou ze uitstekend geweest zijn in 'n melodrama,
als de zeer verongelijkte vrouw van de schurk, voort
strompelend door de neervallende sneeuw. Ze zag
er uit alsof ze een stil en vreselijk verdriet had ge
had in haar leven- Lady Coote had echter geen
verdriet gehad in haar leven, tenzij de onbegrijpelijk
snel stijgende rijkdom van Sir Oswald. Als jong
meisje was ze 'n levendig schepsel geweest, zeer
verliefd op Oswald Coote, de vooruitstrevende jon
geling uit de fietsenzaak, naast haar vaders ijzer
winkel. Ze hadden gelukkig geleefd, eerst op ka
mers, toen in 'n klein huis, in 'n groter huis en
toen in opeenvolgende huizen van toenemende
grootte, maar altijd op een redelijke afstand van ,.de
fabriek", tot Sir Oswald nu zo'n hoge positie be
reikt had, dat hij en „de fabriek" niet langer van
elkaar afhankelijk waren en hij er plezier in kreeg
de allergrootste en allerschitterendste landhuizen
te huren, die er in heel Engeland waren te krij
gen. Chimneys was een historisch gebouw en toen
hij het, voor twee jaar, van de markies van Cater-
ham huurde, voelde hij, dat hij het toppunt van be
vredigde eerzucht had bereikt.
Lady Coote was er lang niet zo gelukkig mee. Ze
was een eenzame vrouw. De voornaamste ontspan
ning in het begin van haar huwelijk was geweest
met „het meisje" te praten en zelfs toen ze in
plaats van één meisje er drie had, was conversatie
met haar personeel de voornaamste vertroosting in
Lady Cootes leven geweest. Nu met een troep mei
den, een butler als een aartsbisschop, verscheidene
lakeien van indrukwekkende afmetingen, een bende
heen en weer lopende werkmeisjes, een schrikinboe
zemende chefkok met een „temperament" en een
huishoudster van onmetelijke omvang, die beurte
lings kraakte en ruiste als ze bewoog, was lady
Coote als een schipbreukeling op een onbewoond
eiland
Ze zuchtte nu en snelde naar buiten door de
open deur. tot grote verlichting van Jimmy Thesi
ger, die zich ogenblikkelijk voor de tweede keer be
diende van nier en spek, ter ere van haar aftocht.
Lady Coote stond enige oger. blikken tra.
gisch voor zich uit te staren op het terras en toen
dwong ze zich om 'n gesprek te beginnen met Mac
Donald, de hoofdtuinman, die het domein, waarover
ze regeerde met een autocratisch oog overzag. Mac
Donald was een waar opperhoofd en een prins onder
de tuinlieden. Hij kende zijn plicht, die bestond in
regeren. En hij regeerde despotisch.
Goede morgen, Mac Donald.
Goede morgen mevrouw.
Hij sprak, zoals een hoofdtuinman behoort te spre
ken, treurig maar met waardigheid, zoals een
keizer bij een begrafenis.
Ik had gedacht, dat we soms vanavond aan
het dessert druiven zouden kunnen hebben.
Die kunnen nog niet geplukt worden, zei Mac
Donald.
Hij sprak vriendelijk, maar vastberaden.
O, zei lady Coote.
Zij vatte moed.
O, maar ik ben gisteren in de achterste serre
geweest en ik heb er een paar geproefd. Ze smaak
ten heel goed.
Mac Donald keek haar aan en ze bloosde. Hij liet
haar voelen, dat dit 'n onvergefelijke vrijheid was
geweest. Wijlen de Markiezin van Caterham had
blijkbaar nooit de ongepastheid begaan een van
haar eigen kassen te betreden en zich daar aan
druiven te goed te doen.
Als u het bevolen had mevrouw, zou men een
tros voor u afgeplukt hebben en bij u hebben ge
bracht. zei Mac Donald streng.
O, dank u, zei lady Coote. Ja, een vol
gende keer zal ik dat dan laten weten.
Maar ze zijn eigenlijk nog niet geschikt om ge
plukt te worden.
Neen, mompelde lady Coote. Neen ik geloof
het ook niet. Dan zullen we het zo maar laten.
Mac Donald volhardde in een meesterlijk stilzwij
gen. Lady Coote vatte opnieuw moed.
Ik wou met je praten over dat stuk grasveld
achter in de rozentuin. Ik had erover gedacht of
het niet gebruikt zou kunnen worden als bowling-
veld. Sir Oswald bowlt graag.
En waarom zou hij niet, dacht lady Coote bij zich
zelf. Zij had de geschiedenis van Engeland bestu
deerd. Waren Sir Francis Drake en zijn ridderlijke
gezellen niet aan het bowlen, toen men de Armada
in het oog kreeg? Dat was toch zeker een goede
bezigheid voor een „gentleman" en daarop kon Mac
Donald redelijkerwijze geen aanmerking hebben. Zij
had echter geen rekening gehouden met de over
heersende karaktertrek van een goede hoofdtuinman
die bestaat in verzet tegen elk voorstel, dat men
hem ooit zou kunnen doen.
Daarvoor kon het zonder twijfel gebruikt wor
den, zei Mac. Donald, zonder zich bloot te geven.
Hij legde een ontmoedigende toon in die opmerking
maar zijn eigenlijke doel was, lady Coote naar haar
verderf te lokken.
Als het schoon gemaakt werd en hm ge
maaid en hm nu helemaal in orde gemaakt,
ging ze hoopvol verder-
Tja, zei Mac. Donald langzaam. Dat zou men
kunnen doen, maar dan zou William niet meer aan
de border kunnen blijven.
O. zei lade Coote weifelend.
Het woord border betekende voor haar nietsbe
halve, dat het haar lichtelijk herinnerde aan een
Schots liedje maar het was duidelijk, dat het voor
Mac Donald een onoverkomelijke hinderpaal vorm
de.
En dat zou jammer zijn, zei Mac Donald.
O, natuurlijk, zei lady Cooote. Dat zou het ze
ker.
Ze vroeg zich af, waarom zij het zo roerend met
hem eens was. Mac Donald keek haar heel strak aan-
Natuurlijk, zei hij, als 't van u moet mevrouw.
Hij meende dat werkelijk. Maar zijn dreigende
toon was lady Coote te erg. Zij bond direct in.
O neen, zei ze. Ik begrijp wat je bedoelt, Mac
Donald. Neen William moet maar liever doorwer
ken aan de border.
Zo denk ik er ook over, mevrouw.
Ja, zei lady Coote. Ja zeker.
Ik dacht wel, dat u het goed zou vinden me
vrouw, zei Mac Donald.
O zeker, zei lady Coote weer.
Mac Donald groette, volmaakt in vorm en ging
heen.
Lady Coote zuchtte ongelukkig en keek hem na.
Jimmy Thesiger, nu voldoende van niertjes en spek
voorzien, kwam naast haar op het terras staan,
en zuchtte, maar op een heel andere manier.
Verrukkelijke morgen he? merkte hij op.
Ja? zei lady Coote verstrooid. O ja, ik geloof
het wel. Het was me niet zo opgevallen.
Waar zijn de anderen? Zijn die aan het roeien
op het meer?
Dat denk ik wel. Ik bedoel, het zou me niet
verwonderen als het zo was.
Lady Coote draaide zich om en snelde plotseling
naar binnen. Tredwell stond juist de koffiepot te
bekijken.
O lieve hemel, zei lady Coote, Is mijnheer
mijnheer.
Wade, mevrouw?
Ja. mijnheer Wade. Is hij nog niet beneden?
Neen, mevrouw.
Het is toch al heel laat.
Ja, mevrouw.
O lieve hemel. Ik denk, dat hij toch wel ooit be
neden zal komen, Tredwell?
O ongetwijfeld, mevrouw. Gistermorgen kwam
mijnheer Wade om half twaalf beneden, mevrouw.
Lady Coote keek naar de klok. Het was nu twin
tig minuten vóór twaalf. Opeens kreeg ze een opwel
ling van menselijk meegevoel.
Het is erg vervelend voor jou, Tredwell, dat je
af moet ruimen en dan om één uur de lunch weer
klaar moet hebben.
Ik ben de manieren van jonge heren gewoon,
mevrouw.
Het verwijt was waardig maar onmiskenbaar. Al
dus zou een kerkvorst een Turk of een ongelovige
terechtwijzen, die zonder het te weten en te goeder
trouw een ongepastheid begaan had. Lady Coote
bloosde voor de tweede maal die morgen.
Maar er kwain een welkome onderbreking. De deur
ging open en een ernstige jongeman met een bril op,
stak zijn hoofd naar binnen.
O bent u hier lady Coote. Sir Oswald heeft om
u gevraagd.
O, ik zal direct naar hem toegaan mijnheer
Bateman.
Lady Coote snelde weg.
Rubert Bateman, Sir Oswalds particuliere secre
taris ging langs de andere zijde de kamer uit, door
de glazen deur, waarin Jimmy Thesiger nog bemin
nelijk stond te luieren.
Goeie morgen, Pongo, zei Jimmy. Ik moet die
vervelende meisjes aangenaam bezig houden. Ga
je mee?
Bateman schudde met het hoofd van neen. en
snelde het terras langs en weer naar binnen door de
bibliotheekdeur. Jimmy grinnikte vermaakt over die
aftocht. Hij en Bateman waren samen op school ge
weest, toen was Bateman nog maar een ernstige jon
gen met een bril op geweest en had de bijnaam
Pongo gekregen, niemand wist waarom.
Pongo, bedacht Jimmy, was nu zowat dezelfde ®ze'
als toen.
Jimmy geeuwde en kuierde langzaam naar de V'U
ver. Met zijn drieën waren daar de meisjes h
gewone soort: twee met donkere opgeknipte kopjes
één met een blond opgeknipt kopje. De ene, die b®.
meest giechelde heette (dat dacht hij tenmins
te)
Helen, en de tweede heette Nancy, en de
A* AP
derd.
werd om de een of andere reden aangesproken "U
Socks. Bij hen waren zijn twee vrienden
Eversleigh en Ronny Devereux, die beiden een 10 e
ter decoratieve positie bekleedden aan het minister'
van Buitenlandse Zaken.
Hallo, zei Nancy (of misschien was het Hele®''
Het is Jimmy. Waar is.... hoe heet hij ook weer?
Je wilt toch zeker niet zeggen, zei Bill Ev®
sleigh, dat Gerry Wade nog niet op is? Daar m°
iets aan gedaan worden.
Als hij niet oppast, zal hij het de een of ande'
dag helemaal zonder ontbijt moeten stellen, zei R°
ny Devereux, en bemerken, dat het lunch- of the
tijd is, als hij naar beneden komt gerold.
Het is schande, zei het meisje dat Soeks heet'
Omdat het lady Coote zo hindert. Ze gaat hoe 1®.
ger hoe meer lijken op een kip, die haar ei ")e
kwijt kan. Het is te erg.
Laten we hem uit het bed trekken, stelde E1
voor. Kom mee, Jimmy.
O laten we subtieler zijn, zei het meisje, da
Soeks heette.
Subtiel was een woord, waar ze nogal voorkelJ
voor had. Ze gebruikte het heel dikwijls-
Ik ben niet subtiel, zei Jimmy. Ik weet 1
hoe ik dat moet aanleggen.
Laten we met zijn allen morgen iets uithale®!
stelde Ronny vrij vaag voor. Weet je, we zullen heP
om zeven uur op laten staan. Het huishouden op
ten. Tredwell verliest zijn valse snor en laat de the®,
pot vallen. Lady Coote wordt hysterisch en v34
flauw in Bill's armen, daar Bill het zwaarst gebou^'
is- Sir Oswald zegt Ha! en „staal" gaat 18 punt®.j
omhoog. Pongo drukt zijn emotie uit door zijn ht
op de grond werpen en er op te stampen.
Je kent Gerry niet. zei Jimmy. Ik geloof l
dat een massa koud water hem misschien wakk®
zou kunnen maken; dat wil zeggen, als het oorde®
kundig gegooid wordt. Maar hij zou zich slechts oh1'
draaien en weer gaan slapen.
O, we moeten iets subtielers vinden dan k°ü
water, zei Soeks.
Nu, wat dan? vroeg Ronny kortaf.
Niemand had een antwoord klaar.
We moeten toch iets er op vinden, zei Bill N*1
heeft er goede hersens?
Pongo, zei Jimmy. En hier is hij, haastig vO°f'
bij snellend als gewoonlijk. Pongo heeft altijd
hersens gehad. Dat is van zijn jeugd af zijn ong®
luk geweest. Laten we Pongo eraan zetten.
Mijnheer Bateman luisterde geduldig naar e,
enigszins onsamenhangende uiteenzetting. Zijn ho»1'
ding was die van een vogel op het punt om weg 1
vliegen. Zonder tijd te verliezen gaf hij zijn opl°s
sing van het geval.
Ik zou een wekker voorstellen, zei hij vlug-
gebruik er zelf altijd een, omdat ik bang ben me
verslapen. Ik heb namelijk ondervonden, dat zei'
mijn morgenthee, die geruisloos binnengebra®h
wordt, soms niet in staat is me te doen ontwaken-
Hij snelde weg.
Een wekker? Ronny schudde het hoofd. Eé®
wekker. Er zouden er een dozijn nodig zijn om Gerr'
Wade in zijn slaap te hinderen-
Nou en waarom niet?
Woxdt vervolgd
