Mening van min. Cals over
Mammoetwet niet
Extra-parlementair karakter
van kabinet onderstreept
gewijzi
3e T.H. in Twente?
Kamer bespreekt uitbreiding
wetenschappelijk onderwijs
C. Hazenbosch bij ongeval
in België omgekomen
NEDERLANDSE PATERS IN
CONGO MISHANDELD
Loem oemba-troepen overvallen
Norbertijnen
missie van
Nieuw terrein gunstig
blindenonderwijs
Bouw nieuw instituut zal drie
tot vier jaren duren
voor
Nieuwe stoel in Nieuw-Guinea
kOSRAM
P., K. EN V. IN TWEEDE KAMER
Pijp leggen vanuit de lucht
Naar één vaste
spelling
Nota voor komende
twintig jaar
Instituut St.-Henricus naar Nijmegen
Frater Theofaan
zeer tevreden
Wateroverlast
bij Renesse
V B
Cals VI,
Cals de Grote,
Cals-Parkinson
Landbouwer door
eigen wagen
overreden
Aan brandwonden
overleden
KORT GEDING OM
GEDICHTEN
Schrijvers contra
uitgever
Coming man99 met
grote talenten en
energie
Verhaalsrecht wordt
drastisch beperkt
Paters en zusters
ondanks gevaar
terug op post
Geen vervolging tegen
piloot wegens meineed
Regering blijft vragefl
om landingsrechten
KLM in west-Amerika
Nederlandse jongen ifl
Duitsland veroordeeld
Mr. H. J. F. van Iterson
WOENSDAG 11 JANUARI 1961
(Van onze onderwijsredacteur)
DEN HAAG, 11 januari
Binnen enkele weken zal minister
Cals aan de Tweede Kamer een
nota overleggen inzake de uitbrei
ding van het hoger onderwijs,
sinds kort wetenschappelijk on
derwijs geheten. Het wordt een
zeer uitvoerig stuk, waarin de
bewindsman een visie ontwikkelt
op de uibreiding van het weten
schappelijk onderwijs in de ko
mende twintig jaar.
DANK ZIJ R.E.S.A
MIDDENSTANDSDIPLOMA
Senaat aanvaardt voorstel
van minister Klompé
Nasleep „Trek-Air"
Acht jaar voor poging tot
moord op taxichauffeur
lampen
(Van onze onderwpsredacteur)
DEN HAAG, 11 jan. Na de kabi
netscrisis heeft de minister-president
in de Tweede Kamer ten aanzien van
de kinderbijslag en de Mammoetwet
verklaard, dat „indien dit kabinet van
oordeel was geweest, dat op een van
deze saillante punten door meningsver
schil in eigen kring of om een "gelijk
soortige 'eden, als zich heeft voorge
daan bij het woningbouwbeleid, binnen
afzienbare tijd een herhaling van een
crisis mogelijk zou zijn geweest, wij be
paaldelijk niet zouden hebben voldaan
en niet zouden hebben kunnen voldoen
aan het verzoek van H.M. de koningin
om de verantwoordelijkheid voor
beleid weer op ons te nemen",
woorden zijn nog eens op een j
schaaltje gewogen tijdens het eerste
deelte van het debat over de begroting
van O., K. en W.
De woordvoerder van de P.v.d.A., de
heer Kleijwegt, zei zich erover te ver
heugen, dat minister Cals weer achter
de regeringstafel zat, al was het alleen
al omdat er nu een redelijke
kans is, dat hy de behandeling van de
Mammoetwet zelf zal kunnen voltooi
en. Hoe groot die kans is laat zich ech
ter moeilijk schatten, aldus spreker.
De verklaring van prof. De Quay
aanhalend vervolgde hij: ,,Er moet
iets gebeurd zijn om de politieke he
mel zo te doen opklaren, maar wat
begrijp ik niet. De heer Tilanus lijkt
ten aanzien van de Mammoetwet niet
bekeerd. Heeft de regering bakzeil ge
haald?" Mevr. Van Someren-Downer
(V.V.D.) gaf naar aanleiding van deze
(Van onze onderwijsredacteur)
DEN HAAG, 11 Jan. Minister Cals
heeft gisteren bij de behandeling van
zijn begroting in de Tweede Kamer
meegedeeld, dat hij hoopt binnen korte
tijd tot één vaste, voorgeschreven spel
ling te komen.
De heren Kleijwegt (PvdA) en Van
Dis (SGP) hadden geklaagd over de
verwarring op het gebied van de spel
ling, waarbij onder meer gewezen werd
op de kritiek van de voorzitter van de
Nederlandse Onderwijzersvereniging.
De bewindsman zei in zijn antwoord
dat njj nooit begrepen heeft, waarom de
onderwijzers naast de voorkeur- en de
toegelaten spelling nog een eigen
ANOF-spelling hebben ingevoerd. Hl)
betreurt het bestaan van deze protest
spelling. De minister zoekt naar een
oplossing voor het spellingvraagstuk.
Men is er wat de schrijfwijze van de
bastaardwoorden betreft nog niet uit
gekomen, maar er worden op de lagere
school nog niet zoveel bastaardwoorden
gebruikt, aldus de bewindsman.
De moeilijkheid met de spelling was
en is ten eerste, dat de deskundigen
van mening verschillen en ten tweede,
dat het van veel belang is in overeen
stemming met België te handelen. Van
Nederlandse zijde neigde men meer
naar een zeker conservatisme en van
Belgische zijde naar een meer progres
sieve schrijfwijze. „Ik ben er niet in
geslaagd dit probleem op te lossen,
naast alle andere zaken, die behande
ling vragen. Ik ben het echter eens met
degenen, die het wenselijk achten, dat
er één spelling wordt voorgeschreven,"
aldus mr. Cals.
(Van onze correspondent)
OLDENZAAL, 11 jan. De 62-jarige
landbouwer G. Luttikhuis op Tijman,
die maandag in het Twentse dorpje
Lemselo door zijn eigen wagen werd
overreden, toen het paard op hol sloeg,
is gisteren aan de opgelopen verwon
dingen overleden.
LEEUWARDEN, 11 jan. Gistermid
dag werd de 27-jarige veehouder A. van
Dijk te Hoomsterzwaag (Fr.) door huis
genoten met ernstige brandwonden aan
gezicht en bovenlichaam achter zijn
boerderij aangetroffen. In het ziekenhuis
in Groningen is hij vanmorgen aan de
verwondingen bezweken. De heer Van
Dijk die gehuwd was, doch geen kin
deren nalaat, was afval gaan verbranden
achter zijn woning en heeft daarbij ver
moedelijk te veel benzine gebruikt.
LEEUWARDEN, 10 jan. De 22-
jarige J. Vos, een der arbeiders die bij
een ontploffing in de thermo-chemische
fabriek in Bergum zwaar gewond werd,
is gisternacht overleden.
HAARLEM, 10 jan. Dinsdag 17
januari zal de president van de recht
bank een kort geding behandelen,
waarbij de Amsterdamse dichters
Hans Andreus, Remco Campert,
Sybren Polet, en Simon Vinkenoog als
eisers optreden tegen de uitgeverij
J. H. Gottmer alhier. Gevraagd wordt
intrekking van twee deeltjes van de
„Vierluik-uitgave" waarin gedichten
van de eisers zijn opgenomen, zonder
dat de uitgever daartoe gerechtigd zou
zijn De uitgever wil de opgenomen
gedichten honoreren met ƒ2,50 maar
ook hiertegen hebben de vier dichters
bezwaren.
opmerking als haar mening, dat de
situatie ten aanzien van de Mammoet
wet in het geheel niet is veranderd.
De minister ging hier in zijn ant
woord op door: er is geen sprake ge
weest van enig overleg met geestver
wante fracties. Als ik inzake de Mam
moetwet niet een redelijke kans van
zekerheid zou hebben gehadInter
ruptie van de heer Kleijwegt: „Ze
kerheid op grond waarvan?" De
heer Roosjen (A.R.): „Het is in ieder
geval een zuivere kabinetszaak". Mr.
Burger (P.v.d.A.): „Dan is er over
de Mammoetwet ook niet méér ze
kerheid dan tevoren. De verklaring
betekent alleen, dat het kabinet niet
uit elkaar zal vallen vanwege de
Mammoetwet."
De heer Roosjen sprak later bij de
replieken over een belofte van beter
schap van het kabinet, dat men de za
ken niet weer zo scherp zal stellen als
bp het debat over de woningbouw. De
bewindsman verklaarde tenslotte:
„Zonder vooruit te lopen op de behan
deling van het wetsontwerp en zonder
iets af te doen aan rap voorgenomen
soepelheid verklaar ik met de grootste
nadruk, dat er niets is gebeurd, dat
lijn opvattingen over de Mammoetwet
eft gewijzigd. Van wezenlijke punten
i Mammoetwet doe ik geen afstand."
Geen overleg met fracties
De heer Kleijwegt trok de conclusie,
dat er geen overleg met welke fractie
ook is gepleegd en dat het kabinetsbe
raad blijkbaar ertoe heeft geleid, dat
wanneer een minister in de steek wordt
gelaten door zijn naaste politieke vrien
den, dit niet eenzelfde gevolg meer zal
hebben als bij de womngbouwkwestie.
De eindindruk van de gehele gedach-
tenwisseling was, dat het extra-parle
mentaire karakter van het kabinet nog
eens benadrukt is.
Deze uitspraken over en weer
brachten enige opflikkeringen in een
overigens vrp mat debat. De minis
ter staat er in het algemeen bepaald
niet slecht op bij de kamer. De heer
Roosjen droeg, met een kleine waar
schuwing erbij, vriendelijke citaten
van Vader Cats voor Vader Cals aan.
De heer Kleijwegt gewaagde van
„Cals in blakende ministeriële wel
stand". Mevr. Van Someren-Downer
had enige vrees voor „Cals-Parkin
son", maar, doelend op de kabinets
crisis, die de minister weer overleefd
heeft, sprak zij met waardering over
„Cals VI", die zij na aanneming van
de Mammoetwet de naam „Cals de
Grote" toedacht.
Alleen tussen de bewindsman en de
heer Tilanus wil het nog niet zo goed
vlotten. De C.H.-fractieleider sprak
en dit raakte weer de Mammoetwet
over de gezagsondermijning, die ont
staat wanneer men zich beperkt tot een
raamwet en de uitvoering van die wet
te zeer aan het departement overlaat.
Dr. Tilanus toonde zich verder nogal
verstoord door enige interrupties van de
minister.
Minister voor „eindexamen"
De bewindsman zei in zijn antwoord-
rede, dat hij het gevoel heeft met de
behandeling van de Mammoetwet voor
zijn eindexamen te staan. „Dat geeft
wel enige spanning en daartoe zal de
heer Tilanus wel wat bijdragen." Dr.
Tilanus had in den brede de lof gezon
gen van de onderwijspacificatie van
veertig jaar geleden. De minister wees
erop, dat er sindsdien wel wat veran
derd is. De pacificatie heeft een ande
re betekenis gekregen; zij is uitgediept.
Sprekend over zijn algemeen beleid
zei de bewindsman zich wel eens zor
gen te maken over de geringe belang
stelling van ons volk voor onderwijsza
ken. By een opinieonderzoek bleek 34
procent van de interesses zich te rich
ten op de woningbouw, 25 procent op
belastingverlaging, 21 procent op loon-
kwesties, 9 procent op de voetbalpool,
6 procent op de kinderbyslag, 3 procent
op verkeersproblemen en slechts 2 pro
cent op onderwijszaken.
Van de talryke onderwerpen, die in
het debat aan de orde kwamen, noe
men we de kwestie van de steeds gro
ter wordende V.H.M.O.-scholen, waar
over van verschillende zijden kritische
geluiden klonken, het eventuele afrem
men van de toeloop naar de kweek
school, door sprekers van verschillende
kanten zeer bedenkeiyk geacht, en de
belangen van de kleuterleidsters.
De minister deelde mede, dat zeer
binnenkort aan het Georganiseerd
Overleg voorstellen zullen worden voor
gelegd tot verhoging van de salarissen
der kleuterleidsters. Hp is ervan over
tuigd, dat de organisaties deze voor
stellen met voldoening zullen ontvan
gen. Zo pas is ook een beslissing ge
nomen over de pensionering van oude
kleuterleidsters; de A.N.O.F. heeft hier
over reeds haar tevredenheid uitge
sproken.
Studentenmaaltijden
Vele kritische geluiden klonken er
over de vermindering van de subsidie
op studentenmaaltyden. Men vreest,
dat zp tot gevolg zal hebben, dat de
studenten op onverantwoorde wijze op
hun maaltyden gaan bezuinigen. De mi
nister sprong hier tussen met de op
merking, dat als men bjj de behandeling
van het fameuze artikel 60 in het wets
ontwerp op het wetenschappelijk onder-
wys zo nadrukkeiyk stelt, dat de stu
dent een eigen verantwoordeiykheid
heeft in het geesteiyke vlak, men toch
ook wel verantwoordelijkheidszin voor
de eigen maaltijden mag verwachten...
Pater Stokman kreeg overigens de toe
zegging, dat over deze aangelegenheid
nog overleg gepleegd zal worden met
de onderwijscommissie uit de kamer.
De minister heeft voorts mede
gedeeld, dat hy in de loop van deze en
de volgende maand aan de kamer zal
overleggen de memorie van antwoord
inzake de Mammoetwet en de nota be
treffende de commerciële televisie.
Gedurende lange tijd is gisteren ge
sproken over de „spreiding" van het
hoger onderwijs. De heer Tilanus (C.H.)
wees er bij het debat over de onder
wijsbegroting in de Tweede Kamer op,
dat de term „spreiding" op verschil
lende plaatsen in den lande verwach
tingen heeft gewekt. Minister Cals
verklaarde, dat de verschillende re
gionale en plaatselijke rapporten en de
discussies daarover niet zonder nut zijn
geweest. Geleidelijk aan hebben deze
onderzoekingen bij de bewindsman be
paalde conclusies doen rijpen. Minis
ter Cals is steeds meer tot de overtui
ging gekomen, dat het accent moet lig
gen op uitbreiding van de capaciteit
van de bestaande universiteiten en ho
gescholen, zo bijvoorbeeld wat de
tandheelkundige opleidingen betreft.
De nota zal echter toch nog wel een
zeker spreidingselement bevatten.
Men krijgt uit deze mededelingen de
indruk, dat de minister op het stuk van
de spreiding na veel beraad thans weer
ongeveer terecht is gekomen bij de sug
gestie, die een aantal jaren geleden ge
daan werd door de commissie-Holst. De
ze commissie, die destijds geadviseerd
heeft over de oprichting van de tech
nische hogeschool te Eindhoven, noem
de als vestigingsplaats voor een derde
T. H. Twente.
Tal van plaatsen hebben zich kandi
daat gesteld voor een universiteit, een
hogeschool of een atheneum. De „solli
citaties", die het meest in discussie zijn
geweest, waren die van Rotterdam,
Enschede, Deventer, Zwolle. Friesland,
Arnhem en Maastricht. In november
1959 brachten de commissie-Piekaar
voor de spreiding van het hoger onder
wijs en de commissie-Neher voor de
spreiding van het technisch hoger on
derwijs na een kleine twee en een half
jaar studie een zeer omvangrijk ad
vies uit, dat naast suggesties tot uit
breiding van de bestaande instellingen
aanbevelingen bevatte voor de oprich
ting van een nieuwe universiteit in het
oosten des lands (waarbij de meer
derheid der commissies als vestigings
plaats' Deventer voorstelde) en voor
de oprichting van een derde T.H. in
de omgeving van het Noordzeekanaal.
Deze laatste aanbeveling kwam als
een verrassing.
•Sindsdien 's de gedachtenvorming op
het ministerie van O. K. en W. voort
gegaan, waarbij langzamerhand tot de
buitenwacht doordrong, dat minister
Cals het advies van de spreidingscom
missies in bepaalde opzichten niet zou
volgen.
De jongste mededelingen van de be
windsman, waarin gezegd wordt, dat
de uitbreiding voor het overgrote deel
bij de bestaande instellingen zal ge
schieden,
spreiding
:h
doen vermoeden, dat de
beperkt zal blijven tot het
technisch hoger onderwijs, waarbij
het oosten des lands eerder in aanmer
king lijkt te komen dan de omgeving
van het Noordzeekanaal. In dat geval
kan men eerder verwachten, dat de keu
ze op Twente zal vallen dan op Deven
ter.
Voor de eerste maal In de geschiedenis werden in Engeland helikopters ingescha
keld, toen in Kent, in de buurt van Gravesend, een pijpleiding ter lengte van
ongeveer een halve kilometer moest worden gelegd. De piloot staat in verbinding
met een technicus op de grond en manoeuvreert aan de hand van diens aanwij
zingen zodanig, dat elk stuk pijp precies op de juiste plaats terecht komt. De
grondploeg doet dian de rest.
Advertentie
toch nog het
(Examen 1961 of 1962)
Vraag p.o. ons prospectus. Het Kan U een
jaar studie schelen. De tijd dringt.
R.E.S.A. - HILVERSUM - TEL. 45432
(Bekende Schriftelijke Cursus)
Ook opleidingen voor praktijkd. Boekhouden
en Handelscorr. F.. D., Eng. en Ned. M.B.A.
DEN HAAG, II januari Bij een
auto-ongeluk in de Ardennen is giste
renmiddag om het leven gekomen de
heer C. P. Hazenbosch, lid van de
Tweede Kamer en vice-voorzitter van
het Europese parlement. De heer Ha
zenbosch was met zijn auto onderweg
tussen Bastogne en Marche. Zijn auto
kwam in botsing met een tegenligger,
een grote Belgische vrachtauto.
De chauffeur van de Belgische
vrachtauto de man bleef ongedeerd
heeft nog geen verklaring afgelegd
over het gebeurde, dat zich afspeelde,
terwyi de auto van de heer Hazen
bosch van een helling naar beneden
reed.
Het stoffelijk overschot van het
slachtoffer is voorlopig opgebaard in
het ziekenhuis te Bastogne.
Kees Hazenbosch was een van de
„coming men" in de Nederlandse poli
tiek en de Europese gemeenschappen".
Zpn groeiend gezag had hy te danken
aan het feit, dat hjj zyn talenten op
hoge rente had uitgezet. Hy werkte
haxd en studeerde veel, ook nog nadat
hy met grote energie in de praktyk
was gegaan. Bovendien was Hazen
bosch een goed spreker, wiens woor
den altfjd indruk maakten. Nog onlangs
heeft hy een rol gespeeld tydens het
conflict tussen de Tweede Kamerfrac
tie van zyn party en het kabinet. Ha
zenbosch heeft in dat conflict een radio
rede gehouden, waarin hy op heldere
wyze uiteenzette, waarom zijn fractie
de merkwaardige stap tegen een van
de eigen ministers in het kabinet had
ingezet. Die stap konden op dat mo
ment alleen diegenen in Nederland nog
volgen, die het A.R.-karakter goed be
grepen. Na de radiorede was dat ka
rakter voor velen zeker veel duideiyker
geworden. „Het was voor ons een kwes
tie van het geweten. Nu wy die stem
gevolgd hebben, hebben wy een gevoel
van rust", zo zei Hazenbosch te mid
den van de beroering, die het optreden
van de A.R. zelfs in de eigen party
had gewerkt. De reden waarom dat
geweten was gaan spreken, was naar
hy mededeelde, dat de regering wel
het bouwprogramma voor de goedko
pe woningen aan zekere grenzen had
gebonden, maar de vrye sector en dus
degenen die gezegend zpn met de no
dige financiële middelen, onbeperkte
mogeiykheden tot bouwen gaf.
Velen hebben er anders over-gedacht
dan Hazenbosch, maar men begreep
toen, waar het de A.R.-fractie in we
zen om te doen was. Het trof ons, dat
onlangs dr. Berghuis, voorzitter van
de A.R. in het weekblad van deze par
ty „Nederlandse Gedachten" een arti
kel heeft geschreven als terugblik op
de kabinetscrisis. Als kop stond daar
boven „Om des gewetens wille". Deze
woorden zullen voor ons een merkwaar
dige herinnering blijven aan de laatste
rede, die de heer Hazenbosch tot het
Nederlandse volk heeft gesproken. Hy
was een voortreffelijk volksvertegen
woordiger.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG, 11 jan. De Eerste
Kamer heeft het voorstel van minister
Klompé tot beperking van het zoge
naamde „verhaalsrecht" z.h.s. aan
vaard. De gemeenten zullen nu de kos
ten van ondersteuning aan min-vermo-
genden niet meer kunnen terugvorde
ren van de naaste familieleden van de
ondersteunden. Er is aan deze beperking
van ue+ verhaalsrecht als draagkracht-
grens gesteld een vermogen van 50.000
gulden 'f een inkomen (voor ongehuw-
den) van 12.000 gulden. De inkomens
grens wordt verhoogd, indien het ge
huwden betreft en is verder afhankelijk
van het aantal kinderen.
De Eerste Kamer is het erover eens,
dat de beperking van het verhaalsrecht
in een behoefte voorziet. Vele „Stille
armen" durven niet aankloppen by de
gemeenteiyke sociale diensten, omdat
zy bang zijn, dat de kosten op hun fa
milieleden worden verhaald. Het voor
stel van minister Klompé loopt vooruit
op de vervanging van de volkomen ver
ouderde Armenwet. Mej. Klompé zei
met deze vervanging zoveel mogeiyk
spoed te zullen maken. Het zal echter
toch nog wel geruime tyd duren.
LOO, CONGO, 11 jan. Twee
Nederlandse Norbertijnen van de abdij
van Postel bij de Belgisch-Nederlandse
grens zijn het slachtoffer geworden
van onlusten in Congo. Het zpn de
missionarissen pater Andreas Metsers
uit Leur in Noord-Brabant en pator
Servaas Dittrich uit Maastricht. Zij
bevinden zich thans weer in veiligheid
op hun missiepost van Yamalota.
De paters Metsers en Dittrich wer
ken als missionarissen in het grens
gebied van de Evenaarsprovincie en
de oost-provincie in Congo. Sedert de
Congolese zelfstandigheid heerst er in
dit gebied grote onrust en wanorde-
ïykheid. De oorzaak hiervan moet ge
zocht worden by de medestanders van
Loemoemba, die in Basoko in de oost
provincie hun hoofdkwartier hebben.
Al wekenlang dringen ongeregelde
troepen uit oost-Congo de Evenaars
provincie binnen, waar zy het vooral
gemunt hebben op de plantages.
Vorige maand op 19 december trokken
Loemoemba-troepen de rivier Itimbiri
over en overvielen de missie van
Yamalota. Pater Metsers, overste van
deze missiepost, en pater Dittrich wer
den gearresteerd. Zy kregen onmiddel-
ïyk een forse mishandeling te ver
duren. De soldaten sloegen en spuwden
de beide priesters in het gezicht,
schopten hen en namen hen tenslotte
mee naar Basoko in de missieauto.
Onderweg stopte het convooi in elk
dorp. De beide paters werden daar uit
de auto gesleurd en gegeseld ten
aanschouwen van de bevolking.
Te Basoko werd pater Dittrich
vrygelaten. Hy mocht zich naar de
missie begeven. Pater Metsers daar
entegen werd in een cel opgesloten.
Men nam zyn horloge in beslag, trok
de kleren van zijn lichaam. Tot
bloedens toe werd hy mishandeld.
(Van onze Brabantse redactie)
GRAVE, 11 januari „We zyn ver-
schrlkkeiyk blij met de prachtige mo
gelijkheden, die het nieuwe terrein in
Nijmegen ons biedt. We hebben daar
v«f keer zoveel ruimte ais in Grave
en we hoeven by de nieuwbouw geen
rekening te houden met oude gebou
wen, zodat we een veel betere en syste
matische opzet kunnen maken. Het ter
rein ligt aan de Groesbeekse weg, te
genover de H. Landstichting, in een
prachtige, bosrijke omgeving. De ver
bindingen met Nijmegen zijn uitste
kend. Voor de jongens opent dat o.a.
de mogelijkheid, deel te nemen aan
het culturele leven in de stad. Ook de
opneming van de jongens in de maat
schappij levert in een grote stad veel
minder problemen op. En natuurlijk
is ook de nabijheid van de Universiteit
van belang. We kunnen wederzijds
van elkaar profiteren. De universiteit
kan met name als researchcentrum
fungeren voor het slechtziendenonder-
wijs, dal nog in het experimentele sta
dium verkeert." Zo luidt het commen
taar van de directeur van het Blinden
instituut St.-Henricus in Grave, fra
ter Theofaan, op het besluit van het
hoofdbestuur van de Fraters van Til
burg, om het katholieke blindenonder
wijs voor jongens over te brengen naar
Nijmegen.
Kort v'oor het eeuwfeest van het in
stituut, in 1959, is voor het eerst ge
sproken over een mogelpk vertrek uit
Grave. Naarmate de nieuwbouwplan-
nen vaster vormen aannamen, werd
het steeds duidelpker, dat het terrein
in Grave te weinig mogeiykheden bood.
Het zal overigens nog drie a vier jaar
duren, eer het gebouwencomplex in
Nymegen betrokken kan worden.
Dit jaar zal nog wel helemaal nodig
zyn om het plan, dat nu volkomen an
ders wordt, tot in details uit te wer
ken. Dezer dagen zullen hierover de
eerste besprekingen plaatshebben met
de architect Jan "Strik uit Boxtel. Men
hoopt dan begin volgend jaar met de
bouw te kunnen beginnen. „Liever
vandr dan morgen, want de oude
gebouwen dreigen steeds meer een be
lemmering te gaan vormen voor het
moderne onderwps", aldus de direc
teur.
Het vertrek van St.-Henricus zal een
scheiding brengen tussen dit instituut
en „De Wynberg", waar het blinden-
onderwys voor meisjes wordt gegeven.
By uitvoeringen en andere gelegenhe
den komen nu jongens en meisjes by
elkaar. Ook zyn er in St.-Henricus jon
gens, die een zusje hebben in De Wijn
berg. De contacten die van belang
zpn voor het onderwps, zullen er ech
ter niet onder leiden, aldus frater Theo
faan.
In Grave wordt het vertrek van het
belangrijke instituut uiteraard betreurt.
Anderzyds openen zich voor de ge
meente stedebouwkundige mogelpkhe-
den, als men straks kan beschikken
over drie hectaren grond in het hart
van het oude stadje, hetgeen gezien in
het licht van de saneringen, van by-
zondere betekenis kan zpn.
MAASTRICHT, 11 jan. Van de zij
de van de officier van justitie, mr. A.
W. Rosingh, wordt vernomen, dat geen
strafvervolging wegens meineed tegen
de heer K. H., piloot van het luclitre-
clamebedryi „Trek-Air", wordt over-
wogen. By een onderzoek, ingesteld door
de rijksrecherche in 's-Hertogenbosch,
is uit niets gebleken, dat de piloot, toen
hij in de strafzaak tegen de directeur
van het luchtreclamebedrijf als getuige
werd gehoord, een onware verklaring
heeft afgelegd.
De beschuldiging van de directeur te
gen zyn vroegere piloot betrof de tegen-
strydigheid in de verklaringen van
laatstgenoemde. Dé piloot had name
lijk enkele maanden voor het proces en
ook tydens het proces ten overstaan
van een caféhouder in Kerkrade ver
klaard, dat hy nooit een aanbod van de
directeur had gekregen om een vlieg
tuig van het luchtreclamebedryf te la
ter verongelukken. Tydens de terecht
zitting heeft de piloot als getuige onder
ede verklaard, dat de directeur hem
wel een voorstel had gedaan om voor
10.000 gulden een van de Trek-Air-ma-
chines te „ditchen".
Zyn baard werd afgesneden. De
soldaten beschuldigden hem ten on
rechte met een geheime zender de
overheid van Éumba op de hoogte
gesteld te hebben van de bedryvlg-
heid van de muiters. Dank zij de
tussenkomst van een luitenant werd
pater Metsers 's avonds vrygelaten.
Elders in het gebied moesten de
paters Norbertynen en de zusters van
de missies van Loloka en Moenge hun
posten verlaten wegens het dreigende
gevaar. Toen de Apostolische Prefect
van Lolo, mgr. Waterschoot, hierover
werd ingelicht, verliet hp op 20 decem
ber Lolo om de Itimbiri over te steken
en de in nood verkerende missionaris
sen op te zoeken. Op de missie van
Loloka aangekomen vond hp er de
Afrikaanse broeder Venant, die de
missie niet had willen verlaten. On
danks het verzet van de bevolking, die
het ergste vreesde, vertrok mgr.
Waterschoot met broeder Venant en
met het schoolhoofd Ndekelipombo
naar Basoko. waar hy diezelfde dag
aankwam. Hij trof er de paters Met
sers en Dittrich aan, nog niet hersteld
van de marteling die ze hadden door
staan.
23 december bracht mgr. Water
schoot de paters terug naar Yamalota.
Ook de paters en de zusters van de
Loloka en Moenge keerden naar hun
werkzaamheden terug. Ze hebben
niets te vrezen van de bevolking van
hun missies, die de paters zeer gunstig
gestemd is. Het gevaar dreigt steeds
van uit Basoko. Ook de missies van
Ekaraa en Mobwasese in dit grens
gebied gelegen zijn steeds bedreigd.
De bevolking kan de paters niet be
schermen, daar ze niet opgewassen is
tegen de gewapende Loemoemba-
milltalren.
BRUÏNISSE, 11 jan. Bp Renesse
op Schouwen-Duiveland wordt momcn-
teel waterlast ondervonden. Vooral he
z.g. Oostenrpkse dorp, dat bestaat ui'
door Oostenrpk geschonken houten w°'
ningen, heeft hiervan te lpden. r.iole*
ring is daar niet aanwezig. Het afval'
water wordt gewoonlpk door het zand
opgenomen of in stapelputten verwerkt-
Door de hoge waterstand echter lopetl
deze putten over. zodat het onder de
vloeren der woningen doordringt e!i
schimmel onder de vloerbedekking ve^'
oorzaakt. Ook de aanbouw van zomer"
woningen wordt door de wateroverlas'
gestagneerd.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 11 jan. De Neder
landse regering heeft op duidelpke Wvj
ze aan Washington laten weten, wat zu
denkt van de voortdurende weigering
van Amerika om aan de K.L.M. lan
dingsrechten op de westkust van
V.S. toe te staan. Nog zeer onlangs, z®
deelt minister Korthals aan de Tweede
Kamer mee, werd namens preside11
Eisenhower de wens geuit om nog vo®r
het aftreden van de president een opl/1®"
sing te vinden. Tegen elke verwachting
in is de Amerikaanse regering ter elfder
ure op dere toezegging teruggekomen-
De minister deelt tevens mee, dat de
laatste tpd van de zyde van Amerikaan
se maatschapppen wordt gepoogd de
capaciteit 'an niet-Amerikaanse lUnen
tj beperken. Feiteiyke veranderingen
hebben zich echter nog niet voorgedaan-
De minister weigert inlichtingen 0V|'
eventuele samenwerking tussen de
K.L.M.Swissair en de S.A.S.. zolang
het overleg nog niet is afgesloten.
De K.L.M. heeft nog geen nadelige 2eJ
volgen ondervonden van de plannen
samenwerking van Franse, Italiaanse*
Duitse en Belgische maatschappijen ltl
„Airunion". De besprekingen over deze
samenwerking schynen ook niet zo ge'
makkelpk te verlopen, als de betrokken
maatschapppen eerst dachten.
De plannen tot modernisering vaj8
Schiphol zyn volgens minister Korthal»
zeer urgent. De directie van de luchtha
ven is thans zo ver gevorderd, dat
naar wordt verwacht het daarvoo1
ingeschakelde ingenieursbureau in a
komende zes maanden de eerste con
crete plannen zal kunnen voorleggen-
Het nituwe stations-gebouw krpgt daaj'
bp de hoogste urgentie. Toch zal met d®
bouw daarvan pas in 1962 kunnen wor
den begonnen. Dit jaar wordt een begin
gemaakt met de verlenging van eed
van de bestaande startbanen en met de
bouw van een nieuwe verkeerstoren.
NEURENBERG, 11 jan. (UPI).,
De jeugdrechter van Neurenberg- Fur'1*
heeft een negentienjarige Nederland»®
jongen veroordeeld tot een verblijf V®
acht jaar in een verheterlngsgestic''
wegens poging tot moord en berov'i»'
De jongen, die al een aantal mal6*!
met de wet in botsing was gekome'
heeft bekend 10 juli van het vorig ja8'
te hebben gepoogd de 53-jarige Johanp
Lang, een taxichauffeur alhier te bero
ven. Volgens het politierapport was d®
chauffeur door zpn aanvallex in de h®'®
gestoken en ernstig gewond. Toen Lang
op de claxon drukte om hulp te krijëe^
nam de jongen de vlucht. Hij lifte naa1
Würzburg. Daar stal hij een motoring
en reed er meer naar Frankfort, wa®1
zpn benzine op was. Hp slaagde er W
Hamburg te bereiken, waar hp, honge
rig en zonder geld, zich by de poli'1
meldde. Bp zpn verhoor gaf hp de aan
val op de taxichauffeur vlot toe.
Advertentie)
l\/f r. H. J. F. van Iterson
IVI uit Den Haag, die op het
punt staat naar Nieuw-
Guinea te vertrekken, heeft het
nog over Pdpoea's, met de klem
toon op Pa. Verwijzend naar de
oudejaarsconférence van Wim
Kan zegt hij: „Ik moet dat nog
wel zo uitspreken want ik heb
nog geen retourbiljet". Over drie
jaar, als hij weer terug is, zal
hij het dus vermoedelijk wel
over Papóéa's hebben. De be
noeming van mr. Van Iterson
tot onderdirecteur van de dienst
culturele zaken bij het gouver
nement van Nieuw-Guinea, die
aanleiding voor zijn vertrek
wordt, was vrij verrassend en
zelfs heeft zij niet nagelaten
enige beroering te verwekken.
Verrassend was zij omdat ver
moedelijk niemand verwachtte
dat de 49-jarige heer Van Iter
son, die nooit eerder in de tro
pen is geweest, zijn werk als di
recteur van het Wit-Gele Kruis
in Den Haag nog eens zou ver
wisselen voor een ambtelijke
functie in Nieuw-Guinea.
Beroering zal zijn aangekon
digd vertrek verwekt hebben,
nemen wij aan, in de vele organi
saties waarin hij een eerste viool
speelt, want zij staan nu voor de taak een goede plaatsvervanger te vinden.
Behalve directeur van het Wit-Gele Kruis heeft hij ook zitting in het hoofd
bestuur. Voorts is hij voorzitter van de afdeling Den Haag van St.-Adelbert
en ook lid van het hoofdbestuur („Er is in Hollandia geen afdeling; misschien
kan ik er wat aan doen"). Dan is hij nog voorzitter van de stichting bevor
dering contact buitenlandse studerenden, in welke functie hij al kennis
heeft gemaakt met Papoea's. „Ik heb gemerkt dat zij een bijzonder groot
aanpassingsvermogen hebben en intelligent zijn", zegt hij ervan. Ook is de
heer Van Iterson hoofdbestuurslid van de K.R.O. („Jammer dat ik weggd
op het ogenblik dat er belangrijke wijzigingen op stapel staan. Aan de voor
bereidingen heb ik meegewerkt.") Hij laat nog meer lege plekken achter
in het organisatieleven; „maar" zegt hij, „niemand is onmisbaar". Eind
van deze maand zal de heer Van Iterson vermoedelijk vertrekken. Alléén,
want vrouw en kinderen blijven hier wonen. „Twee van mijn drie kin
deren zijn op het gymnasium en zij zouden deze studie op Nieuw-Guinea
niet kunnen voortzetten. Het is daarom beter dat zij niet meegaan".
De heer Van Iterson krijgt een breed werkterrein; onderwijszaken, radio,
missie en zending. „Ik zal me eerst terdege moeten inwerken. Dat zal mis
schien wel vrij snel gaan, dank zij de ervaring die ik hierin heb opgedaan
in het organisatieleven".
De nieuwbenoemde onderdirecteur heeft uiteraard grote belangstelling
voor zijn nieuwe functie. „Als wij ergens een taak hebben voor de minder
ontwikkelde landen, dan is het wel in het gebied waar wij de verantwoorde
lijkheid voor hebben. En het lijkt me lang geen hopeloze taak, al moeten
wij het wel op wat langere termijn zien". De heer Van Iterson zal vermoe
delijk ook wel de nodige oriëntatiereizen gaan maken. Al ziet hij het niet
al te romantisch („Door de luchtlijnen die er zijn valt het reizen er wel
mee"), ook in hem leeft nog de avonturier: „Ik zie er ook helemaal niet
tegen op in een wankele prauw plaats te nemen". De heer Van Iterson wordt
geen „opvolger". De functie van onderdirecteur is namelijk nieuw. E"
dat kan vele voordelen hebben. Het kunnen plaats nemen op een nieuuie
stoel bijvoorbeeld.
