Redemptoristenklooster
WITTEM bestaat
Verbreider van volksmissie en
Sint-Gerardusverering
in
125 jaar
Vertrap dan
het Kruis
H
Ronde van Frankrijk gaat
om de oost
Kleine tour met renners uit
CanadaIndië en Congo
ditmaal
IAAF wil afzetbalk bij
verspringen afschaffen
KNAU juicht het plan toe
VAN SCHELTINGA KAN
GROOTMEESTER WORDEN
Belangrijke theologie- en ascesestudies
KNVB komt naar
Cajkovski kijken
Nederland als
laatste geplaatst
Jacques Goddet ontvouwt zijn plannen
Hoogovenschaaktoernooi
Buitenland met 40 deelnemers
zeer sterk vertegenwoordigd
Zee verrast op
3000 meter
Wolverhampton
verslagen door
Hucldersfield
DONDERDAG 12 JANUARI 1961
Vandaag is het 125 jaar gele
den, dat de Paters Redemp-
toristen zich vestigden in
klooster te Wittem. Dit kloos-
er is sinds 1836 een symbool ge
worden, speciaal voor Limburg,
en het heeft op bescheiden wijze
^ogen bijdragen tot de wording
^'ari de Nederlandse Kerkgeschie
denis, niet alleen op het gebied
}'a-0 de volksmissies, maar ook op
•Jet terrein van de theologie en
de ascese.
Toernooi om Russisch
schaakkampioenschap
Uitkomst voor D.O.S.?
IOC NOG NIET IN
GEVAL-HARY
Wachten op rapport
Wereldtitel ijshockey
95
llsa Konrads weer
op titeljacht
Engelse triomf in
ski-wedstrijd
Peter Lukowski tweede
in de combinatie
Schaatsen in Hamar
Verrassende beker-uitslag
iedereen zal ervan op de hoogde
sJjn. dat het Wittemse klooster oor-
onkelijk een Capucijnenklooster is
pAeest. Het was Ferdinand, graaf van
l fttsnberg, Heer van de Rijkshecrlpk-
te» Wittem, die in 1732 kerk en kioos-
f liet houwen door de Westfaalse
°°tmeester van de barok J. Scnlaun.
ty<lens de Franse revolutie werden
kin CaPUCpnen in 1797 verdreven en het
°°ster werd geseculariseerd. De kerk
firn die ^°°r de maatregel van de
ei» geen kerkelijk bezit, maar leken-
^il^hdom as, kwam in 1802 aan het
kpH,°m Luik en werd een succursaal-
.jjU* van de parochie Mechelen. Het
laf ter bleef ongeveer veertig jaar ver-
n- Na heel wat wisselvalligheden
1®rd het in december 1835 door de
t ®nmalige eigenaar, de heer Van Veld-
ten n' verkocht aan de Redemptoris-
aanleiding, dat de Redemptoris-
v-, zich te Wittem vestigden, was de
t 'pnde. In 1833 hadden de Redemp-
fjOsten drie kloosters in België, n.l. in
jJ?0rnik, Sint-Truiden en Luik. Het
sehiSter van St--Truiden was tevens
jjhplasticaat en noviciaat, maar werd
rvoor vee* te klein, zodat men naar
har- ander tehuis voor het Groot-Semi-
Zieo6 van de Congregatie begon uit te
jj.jP-.De naaste aanleiding was de grote
Ss',3 van Wittem.
>.Öe grote Redemptoristenvriend mgr.
ornmel, bisschop van Luik, die
'an
55
een bijzondere voorliefde voor de
tPr ^Ptoristen toonde, vooral voor pa-
ken« un Held en pater Bernard Haf-
Von u no(lig('e de paters Berset en
ft0,H e'd uit om 7,'n nieuw semenarie van
Lek. i te Kaan bezichtigen. Op deze
i) bezochten beide pators (1833) ook
V" deken van Gulpen, Alexander van
dj.'Pen, En dit bezoek werd de aanlei-
t 't voor de beroemde missie van Wit-
d *n' die de eerste was in ons land na
dl! Franse revolutie en duurde van 22
c- 1833 tot 7 januari 1834.
O» 12 januari 1836 begon dan de uit-
van „de twaalf apostelen" van
w"Truiden naar Wittem om het nieu-
studiehuis te betrekken: de rector,
Ij6?r Alexander, de diaken Michael
*ie*''g (de latere rector en provinciaal),
ivj|j'an studenten en één broeder, ter-
ge» twee paters reeds vooruit waren
1e',alan- In hetzelfde jaar werd de klei
niet oostergemeenschap nog vergroot
Vjv, vÜf fraterstudenten, onder wie ook
4sfstv5 Dechamps, de latere kardinaal-
'bisschop van Mechelen.
Beroemd studiehuis
klooster van Wittem was door
Sla redemptoristen op de allereerste
Zou ts bedoeld als studiehuis en als
s.danig Is bet een van de beroemd-
van heel de Redemptoristencon-
t„=gatie geweest. Het was n.l. een in-
he,nationaal huis in de volle zin van
CU woord, waaraan kardinaal De-
WiiJbps roerende woorden heeft ge-
dew' ^iet aI1een ontvingen alle Ne-
oD[landse Redemptoristen hier hun
gF'eiding, maar ook uiteraard de Bel-
vaabe, want Wittem behoorde aan-
V,aoeHik tot de Belgische provincie,
donder kwamen hier studeren Re-
eAPtoristen uit Engeland, Amerika
g Ierland, zolang er in deze landen
o0?n eigon provincie bestond. Zo was
dep Jsaac Hecker, de latere stichter
ve; paulisten, student in Wittem. Ook
Sn ^billende Zwitsers, Portugesen,
don laarden, Fransen en Duitsers die
dit r,00rlog, revolutie of Kulturkampf
kre Un vaderland verdreven waren,
gen hier hun opleiding.
bB^oon de oversten hun uiter
st on deden de studies van het begin
§tijn' .boog niveau te brengen, is het be-
e Vo dat bet met de bezetting van
f^hs rspbillende leerstoelen soms wel
•rati-^fbhitief gesteld was. Zo moest
dip» I. "eilig nog vóór zfln priesterwp-
J>eti o leerst°el van de filosofie bestp-
fW u.bder de allereerste professoren
°-a- de latere kardinaal-aarts-
»ahTn van Mechelen Victor De-
.6ss; die direct na zijn eigen pro-
ehtp„ (1836) prefect werd van de stu-
vJl €n van 1836 t°t 1S40 schriftuur
|-3errj b t838 tot 1840 ook dogmatiek do-
1 ho °or zijn dogmatische geschrif-
hpi t hij grote invloed uitgeoefend
eerste Vaticaanse Concilie, waar
ah a dor grootste voorstanders was
In Pauselijke onfeilbaarheid.
j.ter Ujd zien we pater Jos. Aert-
3öc'eeal® 1873-1883 en 1885-1898 moraal
theolr, en z'cb door zijn handboek
aam ®la Moralis een internationale
verwierf.
iateiL bioeten verder nog noemen de
bi H- apdinaal Wilhelmus van Ros-
bdenl6 en'Se tijd prefect was van de
Va„ men, Van 1883 tot 1892 professor
UCW°Smatlek en van 1893 tot 1894
?e«ft vVa? bet klooster, dat hij grondig
(•""Win6r uwd' ofschoon wij deze ver-
hscj, aan kerk en klooster in aesthe-
rt?e>henPZl?ht ^een gelukkige mogen
vaÜ" ,yerder Franciscus ter Haar,
n 1882 tot 1892 schriftuur doceer-
st„oan 1893 tot 1914 prefect was van
'bi]]pd';nteii. Hij is bekend door ver-
ei"d i moraal- en liturgiewerken en
^6fier j ter consultor-generalis van de
e Overste.
Grote zielzorger
be
von5°te zielzorger yan geestelijkheid
,°an t uit de omtrek was zeker pater
°s0f; dansen, die van 1890 tot 1903 fi-
yan J doceerde en hoofdredacteur was
®h. Nederlandse Katholieke Stem-
^Vj noo?e meer moderne tb'd vermelden
i qa, Pater Ludovicus Wouters, die
tot 1909 en van 1911 tot 1919
gaf, van 1918 tot 1924 rector
van Wittem was en als zodanig de grote
stuwer van de Sint-Geradus-devotie. Hij
stierf in 1933 na negen jaar provinciaal
te zijn geweest. Tijdens zijn provincia-
laat gaf hij nog een handboek uit voor
de moraal-theologie.
Pater dr. C. Damen doceerde van
1908 tot 1911 de kerkelijke historie en
kerkelijk recht, van 1919 tot 1921 mo
raal en was van 1918 tot 1921 prefect
van de studenten. Zijn naam is ook ver
bonden nan het handboek van pater
Aertm n hij geheel herzag en aan
paste.
Ook prof. mr. dr. W. Duynstee is lan
ge tijd verbonden geweest aan het scho-
lasticaat van de Redemptoristen van
Wittem, nl- als professor van de mo
raal van 1921 tot 1923 en als prefect van
1921 tot 1927. Onder de moralisten, die
vooral in de tijd van de tweede wereld
oorlog een grote rol hebben gespeeld,
komt een ereplaats toe aan pater dr.
L. Buys, die van 1928 tot 1931 filo
sofie, van 1930 tot 1946 moraal doceer
de en toen geroepen werd tot het ambt
van generaal overste der gehele con
gregatie. Onder de canonisten moeten
met ere genoemd worden pater Damen en
pen, waarbij wel wat veel met het
vrees- en donderelement gewerkt werd,
maar toch ook weer niet zoveel als dik
wijls gezegd is. In ieder geval hebben
de Redemptoristen een machtig gods
dienstig reveil losgeslagen. Wellicht
hebben zij wat al te veel op hun
roem geteerd en zo te lang gewacht
met een gezonde aanpassing aan de
nieuwere tijden. Maar toen zij zagen,
dat het hoog tijd werd, hebben ze deze
aanpassing en vernieuwing grondig aan
gepakt, gelijk blijkt uit de milieu-mis
sies volgens het hervormingsplan van
pater dr. H. Borgert.
Gerardusverering
Er zullen slechts weinige katho
lieken in Nederland zijn, die Wittem
niet kennen als bedevaartplaats van
S, Gerardus. Deze Gerardusdevotie
dateert reeds van omstreeks 1870 en
ze werd sterk bevorderd onder het
rectoraat van pater Van Wayenburg
(1915-1917). maar de grote stoot werd
gegeven omstreeks 1920 door de rec
tor pater L. Wouters, niet het minst
door de oprichting van het St.-Gerar-
dusklokje. Na een neergang tijdens
de tweede wereldoorlog zien we thans
een geweldige opbloei van deze devo
tie. In de töd van mei tot oktober ko
men wekelijks duizenden pelgrims
naar Wittem en een groot gedeelte
van hen neemt deel aan de zondag
se processie in de kloostertuin. Zij ko
men uit alle provincies van Neder-
Het interieur van de kapel van het Redemptoristenklooster in Wittem tijdens
de priesterwijding.
dr B. Lijdsman, die van 1913 tot 1930 en
van 1932 tot 1933 kerkelijk recht gaf,
rector was van Wittem van 1933 tot 1935
en zich naam verwierf door zijn werk
Fontes Iuris Canonici.
Nieuwe sensatie
et Redemptoristenklooster van
Wittem was primair be
doeld als studiehuis, maar het
wijdde zich toch ook aan de eigenlij
ke taak van de Redemptoristen, nl. de
volksmissies. Na de Franse revolutie,
was er geen enkele missie meer ge
geven in ons land, voordat de Re
demptoristen de beroemde missie van
Wittem (1833-1834) preekten en daar
mee het statuut van de volksmissies
in ons land definitief invoerden of
minstens herstelden. Men sprak al
spoedig van de paters van Wittem als
van de eigenlijke paters van de volks
missies.
De getallen van de deelnemers aan
zulke missies kunnen ons fabuleus toe
schijnen. Zo b.v. waren bij de kruis-
planting op de Gulperberg bij gelegen
heid van de Wittemse missie vijftien
duizend mensen aanwezig. Vergeten wij
echter niet, dat de missies iets nieuws
waren, ze waren in zekere zin een nieu
we sensatie, waarop die romantische tijd
zo belust was, zodat van verre plaat
sen, zoals van Aken en Keulen, mensen
de missie kwamen bijwonen. Ook wa
ren al de eerste missies „regionale"
missies en geen locale. Dat de eerste
Redemptoristen wel wat te gemakkelpk
en te veel toegaven aan dat romanti
sche in manier van optreden en preek
trant, in het organiseren van grote
plechtigheden, in het aanwenden van
bepaalde methodes, b.v. door het ver
tonen van een doodshoofd, dat door de
predikant in de hand genomen werd en
toegesproken, valt zeker niet te ont
kennen.
Dat sommige van deze missionaris
sen, topzwaar geworden door het enorm
succes, dat zij zelf niet vermoed hadden,
er nog graag een -chepje opdeden en
zich lieten verleiden tot excentrieke da
den, die onze generatie maar moeilijk
kan savoureren, is ongetwijfeld ook een
feit. Zelfs de „grote trom", zoals de
beroemde pater Bernard Hafkenscheid
genoemd werd, maakte zich daaraan
schuldig, die toen hij het volk niet onder
de indruk kon krijgen, plotseling het
kruis in de kerk wierp onder de uit
roep: „vertrap dan het kruis".
Bij katholiek en protestant van Ne
derland was deze Wittemse pater Ber
nard bekend als de „Père Bernard".
In de onafscheidelijke missiekraampjes
kon men prentjes, pijpenkoppen, kaas
bollen en snoep kopen met de beeltenis
van Ifcre Bernard, een beeltenis overi
gens, die even weinig op hem geleek
ais Ou schrijver dezes. Men kan in dit
alles een overdrijving niet ontkennen,
maar wij mogen toch niet vergeten, dat
de paters zich aanpasten aan een tijd,
die niet meer de onze is, dat zij het
volk wisten te pakken en er in slaagden
een diepe godsdienstige sfeer te schep-
land, met extra treinen en bussen en
andere gelegenheden. En de mannen
vormen hier zeker niet de minderheid.
Dat het de vele pelgrims niet louter
om tijdelijke gunsten te doen is, bewij
zen de vele biechtstoelen, die Iedere
zondag van 's morgens vroeg tot tegen
het middaguur bezet zijn. De tegen
woordige rector dr. M. van Delft spaart
geen moeiten om deze permanente Ge-
rardus-missie te continueren. Wij ver
klappen geen geheim als wjj zeggen,
dat hij ver gevorderde plannen heeft
om een nieuwe en moderne Gerardus
Kerk te bouwen. Moge ook in de mo
derne tijd Gods zegen blijven rusten op
Wittem en het behouden als een cen
trum van theologische wetenschap, van
missieactiviteit en geestelijk leven.
DR. M. MULDERS. C.SS.R.
MOSKOU, 12 jan. Het toernooi om
het Russische schaakkampioenschap,
dat tevens geldt als zonetoernooi van de
F.I.D.E. en waaraan twintig schakers
deelnemen, is woensdag begonnen. De
uitslagen van de eerste ronde luiden:
Smyslov-Spassky afg; Bronstein-Geiier
10; Averbach-Furman 10; Petrosjan
-Simagin afg; Taimanov-Korchnoi afg;
Khasin-Cherepkov afg; Bannik-Borisen-
ko 10; Guffeld-Boleslavski >/iTa-
rasov-Lutikov 'JsVi! Polugajevsky -
Stein 1—0.
(Van onze sportcorrespondent)
UTRECHT, 12 januari Vrijdag de
dertiende moge velen dan een gevoel
van onbehagen geven, voor Dos kan
er wel eens iets goeds uit de bus ko
men. Om drie uur komt dan namelijk
de technische commissie van de K1VVB
naar de Thorbeckelaan te Utrecht, om
Cajkovski te laten proeftrainen. Valt
die training gunstig uit. dan zal de Joe-
f'oslavische oefenmeester een tijdelijke
ïcentie krijgen
In geen geval zal dit de afdoende
oplossing zijn voor het trainervraag-
stuk bp DOS, omdat Cajkovski op 1 ju-
i ye reM haar een Duitse Oberliga-
club. Mocht de arbitragecommissie
Jaap van der Leek in het gelijk stellen,
dan heeft de KNVB altijd nog de be
voegdheid de licentie voor Cajkovski
m te ^trekken.
Vrijdagmiddag zal bondscoach Elek
Schwarz ook naar Utrecht komen, om
de training bp te wonen. Alvorens Caj
kovski zyn kunsten gaat vertonen, zal
Schwartz drie spelers van DOS onder
handen nemen. Frans de Munck, Ton
v. d. Linden en Hans Kraay zullen ge-
test,.^orden op hun bekwaamheid en
conditie voor opname in de selectie-
ploeg.
LAUSANNE, 12 januari Otto May
er kanselier van het Internationaal
Olympisch Comité, heeft in een verkla
ring aan het Duitse persbureau DPA
gezegd, dat het IOC voorlopig geen be
langstelling heeft voor het „geval
Hary Het IOC hoopt, dat het Duitse
Olympische Comité een rapport over
deze zaak zal opsturen, maar het eist
dit niet. De heer Mayer zei voorts, dat
men er niet aan gedacht heeft zich
met de aangelegenheden van Hary te
bemoeien indien bp de behandeling van
zpn zaak in hoger beroep de uitspraak
zou ztjn dat hp de amateurbepalingen
niet heeft overtreden.
„Pas wanneer zpn schuld voor 100
procent is bewezen kunnen wp maat
regelen nemen en hem verbieden in de
toekomst aan de Olympische spelen
deel te nemen. Er kan geen sprake
van zp dat zpn gouden medaille
wordt afgenomen, indien bewezen
wordt dat alles wat men Hary verwpt
na de Olympische Spelen is gebeurd.
Te hoge onkosten-declaraties komen te
genwoordig overal voor. Als we alle ge
vallen van te hoge onkostenrekeningen
zouden achterhalen, moest iedere win
naar van Rome zpn gouden plak terug
geven Otto Mayer wees er op, dat op
het internationaal congres van het
IOC, dat in juni a.s. in Athene wordt
gehouden, het amateurprobleem in het
middelpunt zal staan Tezamen met
zpn broer Albert, die' lid is van het
Zwitserse Olympische Comité, heeft
hp verscheidene plannen uitgewerkt,
die in Athene ter sprake zullen komen.
BERN, 12 jan. Woensdagavond is
door de president van de Internationale
IJshockey Liga John Ahearne (G.B.) de
plaatsing bekend gemaakt van de twin
tig ingeschreven landen, die van 2 tot 12
maart zullen deelnemen aan het toer
nooi om het wereldkampioenschap ps-
hockey te Genève en Lausanne.
De twintig ploegen zpn verdeeld in
drie groepen. De topploegen zpn in
groep A ondergebracht en zullen strijden
voor de eerste acht plaatsen. In groep
B zijn zes ploegen opgesteld voor de ne
gende tot en met de veertiende plaats
en in groep C. komen de zwakste teams
uit voor de vijftiende tot en met de
twintigste plaats. In de laatste groep
zijn ook de ploegen van België en Neder
land opgesteld. België als zestiende en
Nederland als twintigste en laatste.
De twee jaar geleden gekozen secre
taris van de Koninklpke Nederlandse
Honkbal Bond, de heer W, Oosterhof,
heeft besloten zijn functie neer te leg
gen. Het bondsbestuur heeft thans de
heer M. Bremer kandidaat gesteld.
PARIJS, 12 jan. Jacques Goddet,
de hoogste autoriteit in de organisatie
van de Ronde van Frankrpk, heeft
woensdagmiddag bijzonderheden ont
huld van de editie 1961 van dit grootse
wielerevenement, dat dit jaar voor de
48e maal plaats heeft (van zondag 25
juni tot en met zondag 16 juli), en van
de „Ronde van de toekomst" voor
amateurs en onafhankelijken, die in
1961 haar debuut beleeft en wordt
gehouden van 216 juli. De Ronde van
Frankrijk 1961 telt 21 etappen, terwpl
er in het routeschema één rustdag is
opgenomen, namelpk op 8 juli te
Montpeilier.
In de Tour komen dit jaar twee
tpdritten voor: de eerste wordt ge
houden als sluitstuk van de eerste
etappe op een parcours rondom Ver
sailles en zal gaan over een afstand
van 28 km, de tweede tpdrit is ge
projecteerd op de 14e juli en zal gaan
over een afstand van 71'/s km, welke
wordt uitgezet tussen Bergerac en
Perigueux. Buiten Frankrpk zal de
Ronde van Frankrpk dit jaar twee
plaatsen aandoen, namelpk Charleroi
(België) en Turpn (Italië).
In tegenstelling tot de laatste
jaren zal de Tour ditmaal gaan „om
de Oost", d.w.z. dat de Alpen voor
de Pyreneeën komen. De totaal
afstand bedraagt 4380 km. Het deel
nemersveld zal bestaan uit 132 ren
ners, die ondergebracht worden in
elf ploegen, elk dus van 12 man.
De elf ploegen zpn; West-Duitsland,
België, Spanje, Frankrpk, Groot-
Brittannië, Italië, Nederland,
een gecombineerde Luxemburgs-
Zwitserse ploeg en drie Franse
regionale ploegen (West-Zuid-West,
Parps N.O. en Centraal-Zuid).
Volgende bergen zpn in route op
genomen: 5e etappe (Metz-Straats-
taurg)Col du Donon (739 m), Champ
du Messin (1010 m), 6e etappe
'Straatsburg-Belfort)Col de la
Schlucht (1159 m) en Ballon d'Alsace
(1178 m\ 8e etappe (Chalon-St.
Etienne): Col des £auvages (723 m),
9e etappe (St.Etienne-Grenoble)Col
du Grand Bois (1160 m). Col du
Granier (1134 m), Col du Cucheron
(1140 m) en Col de Porte (1325 m),
10e etappe (Grenoble-Turpn)Col de
la Crois de Fer (2067 m) en Col du
Mont Cenis (2083 m), 11e etappe
(Turpn-Antibes)Col de Tende (1320
m), Col de Brouis (880 m) en Col de
Braus (1002 m), 12e etappe (Antibes-
Aix): Kleine Galiber (550 m) en de
Cengle (500 m), 16e etappe (Toulouse-
Luchon): Col des Ares (796 m), Col
du Portillon (1308 m) en Super-
Bagneres (1800 m), 17e etappe (Lu-
chon-Pau): Coi de Peyresourde (1563
m), Col d'Aspin (1480 m), Col du
Tourmalet (2114 m) en Col d'Aubisque
(1710 m).
De „kleine" Tour, waaraan slechts
amateurs en onafhankelijken kunnen
deelnemen, is niet alleen kleiner van
opzet, maar ook eenvoudiger, zoals
blijkt uit het aantal etappen, de dage
lijks te overbruggen afstanden (de
totale lengte is 2206 km) en het aantal
in de route opgenomen bergen. Elke
ploeg zal bestaan uit acht renners,
waarbij de organisatie verplicht heelt
gesteld, dat er in elke ploeg tenminste
vier renners worden opgenomen be
neden de leeftijd van 25 jaar. Het
aantal ploegen, dat van start zal gaan
Jacques Goddet maakt het traject van de Tour de France 1961 hekend.
wordt eerst eind maart vastgesteld.
Het zullen er 12 zpn.
Maar reeds nu hebben 19 landen in
geschreven, t.w. Nederland, W.
Duitsland, België, Oostenrpk, Canada,
Congo (zelfs voor de heer Goddet was
het een vraagteken, welk Congo...?),
Denemarken, Frankrpk, Groot-Brittan-
nië, Indië, Italië, Luxemburg, Marok
ko, Polen, Portugal, Roemenië, Zwitser
land, P.usland en Joegoslavië. De dag
prijzen voor de amateurs zullen wor
den uitgekeerd in goederen het to
taalbedrag aan prpzengeld voor beide
ronden bedraagt 320 miljoen oude
francs, waarvan 250 miljoen voor de
profs en 70 miljoen voor de amateurs
en onafhankelpken terwpl de ploe-
genprpzen in geld aan de bonden
zullen worden uitgekeerd. In de
„Ronde van de toekomst" komen de
volgende bergetappen voor: 2e etappe
(St.Etienne-Grenoble): Col du Grand
Bois (1160 m), Col de Porte (1325 m),
3e etappe (St. Jean de Maurienne-
Turijn): Col du Mont Cenis (2083 m),
4e etappe (Cuneo-Anti bes)Col de
Tende (1320 m), Col de Bruis (880 m),
Col de Braus (1002 m), 5e etappe
(AntibesAix-en-Provence)4 Kleine
Galibier 550 m), De Cengle (500 m),
9e etappe (St.Gaudens-Luchon)Col
des Ares (769 m), Col du Portillon
(1308 m), Super Bagneres (1800 m),
10e etappe (Bagneres-Pau)Col du
Tourmalet (2114 m), Col d'Aubisque
(1710 m).
SYDNEY, 12 januari De 16-jarige
zwemster llsa Konrads behaalde voor
de derde maal in successie drie titels
op de kampioenschappen van Nieuw-
Zuid-Wales, Na haar overwinningen
op de 220 yards en 440 yards tikte zij
woensdagavond in de finale van de 110
yards vrije slag als eerste aan in 1
min. 04.4 sec. en zp bleef hiermee bo
ven haar beste tpd van 1 min 02.6 sec.
In de finale van de 110 yards vlinder
slag eindigde llsa Konrads achter de
winnares van een bronzen medaille in
Rome, Jan Andrews, op de tweede
plaats, terwpl zp op de 110 yards rug
slag als derde eindigde.
(Van onze correspondent)
BEVERWIJK, 12 jan. Vandaag be
gint het 23ste internationale Hoogoven
schaaktoernooi, dat in grote spanning
werd voorbereid en tot verrassende re
sultaten kan leiden. In da hoofdgroep
spelen namelijk zes grootmeesters, de
Oostduitser Uhlmaun (nu wél met pa
pieren), de Oostenrijker Grünfeld, de
Zuid-Slaviër Boris Ivkov, de Deen
Bent Larsen, de IJslander Fr. Olafs-
son, en de Nederlander Jan Hein Don-
ner, voorts de meesters E. Gereben
(Israël) en Theo van Scheltinga (Ned.)
en de niet-meesters Dr. J. T. Baren-
dregt en G. B. v.d. Berg, beiden land
genoten. Het toernooi is des te belang
rijker nu de beide meesters, wanneer
zij vijf punten behalen de grootmeester
titel kunnen behalen en de beide Ne
derlandse niet-meesters aan 3'/i punt
genoeg hebben om meester te kunnen
worden.
Het toernooi is dus opnieuw zeer
sterk bezet, ook in de meestergroep,
waarin o.a. Kottnauer (Eng.), Perez
(Spanje), Bozic (Z. Slavië), Duras
(Portugal), Tan (Indonesië) en Kra
mer (Ned.) van de partij zijn. De
komst van de Pool Sliwa bleek afhan-
kelpk te zpn van de komst van de
Oost-Duitser Uhlmann. Men verwacht
in Beverwpk, dat de Polen, nu gisteren
om vijf uur telefonisch de mededeling
doorkwam, dat niets de komst van de
Oost-Duitser meer in de weg stond,
eveneens van de partij zullen zpn.
Polen had namelijk ook ingeschre
ven voor de sterke internationale da-
mesgroep, namelpk de dames Inq.
Krystyna Holuj-Radrinkowska en Hen-
ryka Konarkowska.
Het toernooi heeft een uitgebreide
bezetting van 150 spelers, van wie 40
buitenlanders, zp vertegenwoordigen
17 landen.
Gisteren had de loting plaats voor de
eerste ronde van de internationale
hoofdgroep. Deze loting had tot resul
taat, dat vandaag tegen elkaa' zullen
uitkomen: Olafsson (IJsland) Bent
Larsen (Denemarken); Uhlmann (Oost
Duitsland) Dr. J. T. Barendregt
(Ned.); Jan Hein Donner (Ned.)
E. Grünfeld (Oostenrijk); Theo van
Scheltinga (Ned.) - C. B. v.d. Berg
(Ned.); Gereben (Israël) Ivkov
(Z. Slavië).
Schaken met muziek: De Spanjaard Perez aan de piano, terwijl de IJslander
Olafsson en de „gebaarde" Deen Larsen zich wagen aan een vluggertje
LONDEN, 12 jan. Het bestuur van
de internationale atletiek federatie
(IAAF) heeft besloten tot een experi
ment bij het verspringen. In het sei
zoen 1961 zal men inplaats van een
normale afzetbalk een zogenaamde één
meter zone instellen, waarbp de sprong
vanaf de laatste voetindruk wordt ge
meten. Niet bekend is of reeds in het
a.s. seizoen tpdens wedstrijden het
„verspringen nieuwe stpl" zal worden
gevolgd, of dat het de bedoeling is dat
de bij de IAAF aangesloten landen hun
bevindingen over dit experiment aan
het hoofdbestuur zullen mededelen.
In de praktijk komt het hierop neer
dat in plaats van de twintig centime
ter brede balk een zone wordt inge
steld van één meter voor de springbak,
die bestaat uit een soort zachte plas
tic, waardoor de foute sprongen tot
het minimum worden beperkt.
De heer Piet Korver, lid van de tech
nische commissie van de KNAU juicht
het plan van de IAAF toe. „De balk is
eigenlpk een onding. Bp het versprin
gen met die smalle balk, hangt alles
a. van de aanloop. Zelfs de grootste
atleten struikelen hier, omdat iedere
aanloop verschilt. Nu wordt dat an
ders. De atleten zuilen vrper kunnen
springen, de geestelpke belasting, het
nerveuze „zal ik goed uitkomen" valt
weg, waardoor nu eindelpk, net als
rui het hoogspringen, de mens kan be
wezen hoe ver hp werkelpk kan sprin-
en. Deze maatregel is hoopvol. Met
dien verstande dat de-te gebruiken stof
voor de afzet minstens zo veerkrachtig
is als de normale houten balk en niet
dat de -pringer blpft kleven of wegzakt.
Ook de in Amerika studerende Henk
Visser, die zich op het ogenblik in Ne>
derland bevindt, was enthousiast. Al
leen is hp benieuwd wat voor soort pro-
dukt er voor de één meter zone zou
wórden gebruikt. Overigens leek het
hem wel een vreemde gewaarwording.
„Jarenlang heb je erop getraind de
balk te treffen. Al die tpd heeft men
zich geconcentreerd op een uigebalan-
ceerde laatste pas. Waar moet ik nu
afzetten met dat grote vlak. Men gaat
toch zoeken naar het verste punt, zo
dicht mogelpk bp de springbak. De
huidige verspringers zullen zich alle
maal moeten omscholen een ande
re instelling krpgen. Het is natuuripk
wel zo dat de belemmering van het
denken aan een foutsprong wegvalt, dat
ZÜRICH, 12 jan, Nederland zal,
met vijf andere Europese landen, deel
nemen aan het achtste Clare Benedict
schaaktoernooi, dat van 5 tot 9 april
a.s. in Neuhausen (Zwitserland) wordt
gehouden. De andere landen zpn West-
Duitsland, dat reeds viermaal winnaar
werd en bij een eventuele vijfde over
winning definitief de beker zou verove
ren, Zwitserland, Engeland, Oostenrpk
en Italië.
MUERREN. 12 jan. Groot-Brittan-
uië zegevierde in het kampioenschap
der Lage Landen, een jaarlijkse ski-
wedstrjjd waaraan door Engeland, Bel
gië, Spanje, Denemarken en Nederland
wordt deelgenomen. De man die zich de
eerste plaats in liet individueel klasse
ment zag ontgaan was de Aga Khan,
die nadat hjj de snelste tijden over de
twee parkoersen had gemaakt, werd
gediskwalificeerd aangezien hp in de
tweede race van de slalom een poortje
miste. Zpn tijden waren respectievelijk
43.1 en 54.2 sec. hetgeen een totaal was
van 97.3 sec.
De slalom werd gewonnen door de
Belg J. Notermans in 95.9 sec. voor on
ze landgenoot Peter Luwkoski in 97 5
sec. Derde werd de Brit Robert Skep-
per in 103,6 sec., vierde de Australiër
Peter Brockhoff met 104.3 sec. en vpf-
de de Brit Mccormick in 105.9 sec. Het
landenklassement ziet er als volgt uit:
1. Groot-Brittannië 2.06 punten; 2. Bel-
gie 3.07 pnt.; 3. Nederland 5.63 pnt.;
4. Denemarken 18.65 pnt.
Het eindresultaat van het individuele
Klassement in de combinatie, die van
afdeling en slalom tezamen, ziet er als
volgt uit: 1. Notermans (Belg.) 2.18
pnt.; 2. Peter Lukowski (Ned.) 2.31
pnt.; 3. ex aequo flkepper (G B.) en
Palmer-Tomkinson (G.B.) 6.44 pnt.' 5
Couquelet (Belg.) l.ll pnt.
zal tot resultaat hebben dat men ver
der gaat springen. Een sprong van 8.50
meter zit er dan zeker in, temeer daar
Owens (8.25 meter) en Bell (8.32 me
ter) hebben gesprongen, die of miniem
fout of met teveel wind in de rug wer
den behaald.
De IAAF heeft tevens enkele ver-
niewingen voorgesteld om o.a. op de
200 meter ook in de bocht de wind te
meten. Ook de speer heeft men onder
de loupe genomen. Men heeft de door
snede van de speer tussen 3,01 en 3.49
centimeter en tevens de exakte plaats
van het zwaartepunt vastgesteld,
waardoor de speren van de laatste ja
ren zoals de „Heldspeer" en de zweed-
se stalen „Airmaster" niet meer zullen
worden gebruikt. Overigens blpven de
records die met deze speren werden
gemaakt, bestaan.
HAMAR, 12 jan. Voor dè verras
sing bp de officieuze Nederlandse
schaatskampioenschappen om de Eli-
zabeth-beker, die woensdagavond zpn
begonnen met de 500 en 3000 meter,
zorgde Arie Zee door de snelste tijd
te maken op de 3000 meter; 5 min. 3.3
sec. Volgens de verwachting zegevier
de Henk van der Grift op de 5O0 me
ter in 44.6 sec.., een matige tpd, waar
aan niet vreemd zpn de moeilpke om
standigheden, waaronder de wedstrij
den werden gehouden: het vroor 20
graden en het ps was keihard, stroef
en daardoor moeilpk berpdbaar.
De meeste hinder scheen hiervan te
ondervinden Rudi Liebrechts, die dooi
de koude ais 't wane aan het Ps vast
genageld zat. Op beide afstanden
kwam hp tot een teleurstellende pres
tatie.
De uitslagen waren: 500 m 1 Van
der Grift 44.6 sec., 2. Kroon' 45.1 3
Lourens 45,6, 4. Renes 45,6, 5. Zee 46.'
6. De Graaff 46.1, 7. Meeuwisse 46 4
8. Bolweg 46.8, 9. Wester 47, 10 Vroel
ge 47.1, 11. Neuvel 47.2, 12. Liebrechts 47.4
47.4.
3000 m.: 1. Zee 5.03,3; 2. Van der
Grift 5.05.1, 3. De Graaff 5.06,3, 4 Lou
rens 5.08, 5. Kroon 5.09.2. 6. Lie
brechts 5.09.6, 7. Van Zanten 5.13.8, 8.
Wester 5.13.8, 9. Meeuwissen 5.14 2 10
Vroege 5.14.2, 11. Neuvel 5.18.4, 12
Meyerink 5.19.7.
De stand na de twee afstanden: 1.
Van der Grift 95.450 pnt., 2. Zee 96.550,
ik Kroon 96.633, 4. Lourens 96.933, 5.
De Graaff 97.110, 6. Meeuwissen 98.767
7 Liebrechts 99., 8. Wester 99.300, 9!
Vroege 99.467, 10. Neuvel 100.267.
LONDEN, 12 jan. De woensdae-
avond gespeelde replays ?n de derde
V°°r Engelse voetbalbeker
hebben een grote verrassing gebracht,
Wannfj-Ji t ag i.van. Wolverhampton
Wanderers tegen het in de tweede di-
Town n»wiepta^te Huddersfield
i?lv/sldie maandag nog
met 9-1 op de derde plaats bii de fa-
r0°0ri) werH0nden' (tsge" Hucldersfield
lOO-l), werden met 2-1 verslagen Hud-
uf/Steld P0m' ,in de volgende ronde
reDlav met #1 6y' dat in een andore
replay met 3-1 won van Reading
uitslagen waren: Black-
d 3-0 twinnaar komt te-
SJ,™® Wanderers); Norwich-York
iinUoai (winnaar tegen Scunthorpe
united), Shrewsbury Town-Aldershot
nCAf verlenging)Manchester City-
nflw 'Y (na verlenging); Stoke
oity-West Ham 1-0 (na verlenging).
komt legen Shrewsbury Town
of Aldershot.