Sovjet-communisme achter Khro Defensie-potentieel blijft gehandhaafd SANDEMAN Belgische troepen klaar voor inval in Congo Voor het geval VN Europeanen onvoldoende VIJFENTWINTIG JAAR CELEDEN STAVISKY-schandaai heeft Franse regeringen ten val gebracht De „T imesschreef: Frankrijk gaat wellicht zijn ondergang tegemoet Weduwe werd vrijgesproken beschermen VREEDZAME COËXISTENTIE Sovjet-Unie wil meer invloed Hoogste punt van Provinciehuis VS laten Formosa niet in de steek DJILAS uit de gevangenis Rusland eist van V.N. bevrijding Loemoemba Weer een veiling van „Socrates" Tweede Kamer maand op reces Dr. Ramsey volgt dr. Fisher op UIT ©E PERS V.N.-secretariaat In Den Haag Langs de grens van Roeanda-Oeroendi i Inter sales99 bracht ruim 20 mille op Als aartsbisschop van Canterbury VRIJDAG 20 JANUARI 1961 MOSKOU, 20 januari (Reuter) Het Centraal Comité van de communistische partij van de Sovjet-Unie heeft het standpunt van premier Khroesjtsjev op de topconferentie van communisti sche partijen, vorig jaar novem ber in Moskou, formeel goedge keurd en zal zich houden aan de aanbevelingen die in de slotver klaring zijn vervat, aldus het persagentschap Tass. De commu nistische partij van de Sovjet- Unie zal blijven streven naar vreedzame coëxistentie van com munistische en kapitalistische landen, doch het defensie-poten tieel zal ter wille van de veilig heid van het gehele communisti sche blok worden gehandhaafd. IfduUt (Van een bijzondere correspondent) Op 17 januari 1936 deze week 25 jaar geleden schreef een Franse krant het volgende: „De beruchte Stavisky-affaire die in Frankrijk duizenden men sen in het ongeluk heeft gestort en waardoor regeringen ten val zijn gebracht, is vandaag voor het Parijse hof afgesloten. Tien be klaagden onder wie de weduwe van Stavisky werden vrijge sproken, tien anderen werden tot dwangarbeid veroordeeld. De ver wachte onthullingen tijdens de zitting zijn uitgebleven, maar de geest van de schier geniale op lichter zal nog lang in Frankrijk blijven rondspoken". Nu heeft de tuinman tijd voor U l (Van onze Londense correspondent) LONDON, 20 januari Gister middag werd vanuit de tijdelijk0 ambtswoning van de Britse pi"e" mier, het Admiraliteitsgebouw» bekend gemaakt dat het koningi11 Elizabeth behaagd heeft de aarts bisschop van York, dr. A. Ramsey, op de nominatie *e plaatsen voor de aartsbisschopPe" liike zetel van Canterbury. Off1" cieel dient deze nominatie be' krachtigd te worden door de deken en het kapittel van. Carl' terbury, maar dit is niet raeO dan een formaliteit. Duistere plek in een lichtstad „Het Sovjet-volk beschouwt het als rijn internationale plicht do volkeren die strijden voor bevrijding van impe rialistische en koloniale onderdrukking en voor nationale onafhankelijkheid vol ledige morele en materiële steun te er- lenen". De oproep tot ontwapening, het be- 4 eindigen van proeven niet kernwapens en opheffing van buitenlandse militaire bases ,,is van grote betekenis voor het activeren van de strijd om de mensheid van de oorlogsdreiging te bevrijden". De verklaring is van historische be tekenis en haar resultaten zijn een zichtbare manifestatie van de onver- brekelijke communistische eenheid op basis van het Marxisme-Leninisme, al- (Adoe rtentle) »ORT SHERRY. Alleenverkoop voor Nederland FRANS VERBUNT Co. N.V., TILBURG Levering uitsluitend vla wederverkopers NEW YORK, 20 jan. (Rtr) De Sovjet-Unie zou opnieuw bij secretaris generaal Hammarskjöld van de V.N. erop aangedrongen hebben, het secre tariaat van de volkerenorganisatie dras tisch te reorganiseren zodat communis tische functionarissen meer invloed krijgen. Van gewoonlijk betrouwbare zijde is vernomen, dat de Russische delegatie bij de V.N. Hammarskjöld een memo randum heeft overhandigd waarin be langrijkere posten voor ten minste vijf tig Russen worden geëist. (Van onze Haagse redactie) DEN HAAG, 20 jan. De commis saris van de koningin is de provincie Zuid-Holland, mr. J. Klaasesz, heeft gistermiddag de vlag gehesen op het eerste gedeelte van het nieuwe Provin ciehuis, waar het hoogste punt van dit gebouw was bereikt. De ruwbouw van dit gedeelte, waarin de griffie, de Provinciale Waterstaat en de provin ciale planologische dienst zullen wor den Ondergebracht, zal vermoedelijk begin februari klaar komen. Dan zal men in maart, als de toe stemming van de minister is ver kregen, beginnen met de bouw van het tweede gedeelte. Hierin komen de werkkamers van de commissaris van de koningin en de Gedeputeerde Sta ten en nog een afdeling van de griffie. Het oorspronkelijke ontwerp van het derde, representatieve, deel zal door Gedeputeerde Staten nog onder de loupe worden genomen vóór de andere gedeelten zijn voltooid. Zij zullen na gaan of zij een en ander misschien kunnen vereenvoudigen zonder dat de architectonische waarde verloren gaat. Mr. Klaasesz zei gistermiddag, nadat hU op de begane grond de vlag had gehesen in de mast die stond op de 51 meter hoge liftkoker van het gebouw, zeer tevreden te zijn over het bouwtempo. „Ondanks dp hete zomer van 1959 en de overvloedige regenval in 1960 zijn wij slechts een klein beetje achter op het tijdschema. Gezien de kou vond de commissaris van de koningin het beter om ditkeer niet het traditionele panne-bier te schenken, maar de arbeiders en de genodigden te trakteren op een bord snert met een oude klare. Deze consumptie werd in de verwarmde zaal van het gebouw van de dierentuin, waarnaast het Pro vinciehuis komt te staan, aangeboden. dus het Centraal Comité. De 81 com munistische partijen zijn vastbesloten internationale proletarische solida riteit, eenheid en broederlijke vriend schap als hun oogappel te behoeden. De verklaring vormt de ideologische basis en het strijdprogramma voor alle communistische partijen. De nieuwe ideeën die erin zijn vervat vormen de toepassing en verdere ontwikkeling van het Marxisme-Leninisme onder om standigheden waarin de internationale situatie en de balans der krachten van de klassen steeds meer ten gunste van het socialisme zijn gewijzigd. Het Centraal Comité heeft ,,met zeer veel voldoening" kennis genomen- van de „eenstemmige hulde" aan het op treden van de communistische partij van de Sovjet-Unie. Zij zal de Leninis tische politiek van vreedzame coëxis tentie voortzetten. In afwachting van het bereiken van een ontwapeningsak koord zal de defensie op peil worden gehouden. Dit is een van de belangrijk ste voorwaarden voor het handhaven van de vrede en het verzekeren van de veiligheid van de socialistische lan den. De eenheid en samenhang van de communistische partijen en socialis tische volkeren en hun toewijding aan de beginselen van het Marxisme-Lenin isme „is de voornaamste bron van kracht, en onoverwinnelijkheid van het socialistische kamp". ï?s:& mm Deze meisjes zijn Mouloe en Mimi, dochters van de voormalige Ethiopische gezant in Stockholm, Tefere Chareou. Daar het gezin Chareou niet kan terugkeren naar Ethiopië, omdat de gezant zich tijdens de opstand in zijn land in Stockholm te blij had getoond over de poging keizer Haile Selassie af te zetten, hebben de dochters besloten om evenals hun vader in Zweden te blijven. WASHINGTON, 20 jan. (Reuter) Chester Bowles, die onder Kennedy als onderminister van buitenlandse zaken zal optreden, beeft voor de senaatscom missie van buitenlandse zaken ver klaard, dat Amerika Formosa koste wat kost zal verdedigen. Hij is, zoals de zaken er nu voorstaan, tegen er kenning van communistisch China. BELGRADO, 20 jan. (Rtr, AFP) Milovan Djilas, een voormalige hoge functionaris van de Joegoslavische com munistische partij die in oktober 1957 tot negen jaar gevangenisstraf werd veroordeeld, wordt voorwaardelijk uit de gevangenis ontslagen. (Advertentie) ELISABETHSTAD, 20 jan. (AFP, Rtr, UPI) Langs de grens van het Belgische mandaatsgebied Roeanda- Oeroendi en de Congolese provincie Ki- voe zijn, naar uit betrouwbare bron wordt vernomen, twee bataljons Bel gische troepen geposteerd, die gereed zouden staan om de grens te over schrijden, wanneer de V.N.-politic- maeht de veiligheid van de European nen in Kivoe en de Oost-provincie niet voldoende kan waarborgen. Gevreesd wordt, dat de Loemoembisten aldaar represailles zullen nemen tegen de Europeanen, in het bijzonder de Bel gen, nu ex-premier Loemoemba naar Katanga is overgebracht. De Belgische troepen zouden be schikken over tien van raketten voor ziene jeeps en gewone infanteriewa- pens. Indonesische troepen van de V.N. hebben inmiddels de Congolese militairen ertoe bewogen zich van de grens terug te trekken. Thans poogt men nog de Belgen over te halen zich terug te trekken van het grensgebied. In Roeanda-Oeroendi zouden Globemas- ters gereed gehouden worden voor eva cuatie van Belgische burgers in Con go, een evacuatie, welke plaats zou vin den onder bescherming van Belgische wapens, naar aangenomen mag wor den. mede aan hun gewroet te danken, dat de regering onder de radicale premier Chautemps het veld moest ruimen. „Frankrijk gaat wellicht zijn onder gang tegemoet, hetgeen stellig niet de bedoeling van de schurk Stavisky is geweest," zo schreef het Londense Slad „The Times" 25 jaar geleden. Stavisky was in 1880 als zoon van een tandarts in Kiew geboren. Het ge zin trok naar Frankrijk, waar de kleine Serge een uitstekende opvoeding kreeg. Hij kwam echter in kringen van oplich ters en opiumsmokkelaars terecht en deed het eerst van zich spreken toen hij een Franse effectenhandelaar acht miljoen franc ontfutselde. Stavisky werd gearresteerd, maar dank zij zijn relaties met hoge politiefunctionarissen spoedig weer op vrije voeten gestold. Daarna werd hij eigenaar van een Pa- rijse nachtclub, die echter werd geslo ten aangezien Stavisky van handel in blanke slavinnen werd verdacht. Maar er waren geen bewijzen. Direct daarna kocht hij enkele bou levardbladen, waarin grote repor tsges verschenen over een pas gestichte bouwonderneming, die dank zjj een nieuwe methode tegen uitzonderlijk lage prijzen kazernes en vestingwerken kon bouwen. In het parlement werd er bij de regering op aangedrongen deze door hoge kredieten, die de bank had uitstaan. Deze kredieten bestonden echter alleen in de verbeelding van Stavisky en Tissier. Ultimo decem ber 1933 werden de malversaties in Bayonne ontdekt, tienduizenden klei ne spaarders waren geruïneerd. Tis sier werd gearresteerd en slechts met de grootste moeite kon de politie voor komen dat hij door'n woedende me nigte werd gelyncht. Stavisky was spoorloos naar men zei met mede neming van 200 miljoen francs. Nu konden zekere relaties Stavisky niet meer sparen en er werd een groot scheepse achtervolging op touw ge zet, waarbij de val op 8 januari 1934 dichtklapte. Stavisky was de politie twee minuten voor geruchten dat hij was vermoord werden nimmer be vestigd. Over de eerste zitting van de Na tionale Vergadering van 1934, die op 9 januari werd gehouden, hing de schaduw van het Stavisky- schandaal en de publieke tribunes wa ren overvol. De woordvoerders van al le partyfracties bedolven de onthutste minister-president Chautemps onder een stortvloed van verwijten en inter pellaties. Chautemps verklaarde zijn plicht te zullen doen en deelde mee dat de minister van Koloniën, Dalimier, die herhaaldelijk in één adem met Sta- Premier Chautemps Ruim twee jaar eerder was de be ruchte Stavisky-affaire voor het eerst in het volle licht der openbaarheid ge komen. In de avonduren van 8 januari 1934 joegen twee overvalwagens van de Parijse politie door het plaatsje Cha- monix. De manschappen waren al drie dagen en nachten op jacht. Even buitèn Chamonix kronkelde rook uit de schoor steen van een huis dat volgens de plaat- seiyke bevolking onbewoond moest zijn. Ogenblikkelijk kwamen de auto's met knarsende remmen tot stilstand, om singelden agenten het hv i en forceerden anderen de voordeur. Terwijl de man schappen met getrokken revolvers het huis binnendrongen, klonk uit een der kamers een schot. Politiemannen von den in het vertrek een zwaar gewonde man met een donker uiterlijk. Zonder bij kennis te zijn gekomen overleed de miljoenenzwendelaar Serge Alexander Stavisky drie uur later in een zieken huis. Het schandaal-Stavisky zweepte de gemoederen in Frankrijk dermate op, dat er ernstige onlusten uitbraken en er bijvoorbeeld in en buiten het parle ment hevige vechtpartijen uitbraken, waarbij doden en gewonden vielen te betreuren. Na de dood van Stavis ky kwam er steeds meer corruptie en fraude aan het licht, en verbluft vroeg de gewone Fransman zich af, of zijn land door bandieten werd ge regeerd. De fascisten en communis ten zaten hoog te paard tu het was maatschappij bij de bouw van de Ma- ginotlinie in te schakelen, hetgeen in derdaad gebeurde. Stavisky bleek toen eigenaar van deze onderneming te zijn. De kwaliteit van de door de nieuwe maat schappij gebouwde forten bleek echter alles te wensen over te laten en men vroeg zich af, waaraan Stavisky meer had verdiend: met het knoeien bij de bouw of met 't verkopen van de plannen Serge Alexander Stavisky aan de Duitsers. Een commissie uit de Nationale Vergadering, die de forten inspecteerde, eiste een onderzoek, maar men hoorde er niets meer van. In 1933 dook Stavisky in Bayonne op, waar hij deel nam' in de exploi tatie van de gemeentelijke bankinstel ling. Ook daar, zo bleek later, knoei de hij naar vermogen, hetgeen hem tientallen miljoenen francs opleverde. Hij wist de directeur, Tissier, over te halen ongedekte rentebrieven uit te geven. Veie instellingen en tien duizenden kleine spaarders kochten deze papieren, welke een hoge rente opleverden en s-'-nekt heetten te zijn visky was genoemd, zijn ontslag had aangeboden. Het kabinet werd nog even door het parlement gespaard, maar het moest toen een grote schoonmaak uitbleef het veld rui men. Het bewind' werd overgenomen door Daladier, dia. een kabinet van sterke mannen vormde. Do oppositie gaf de nieuwe premier, die zijn kabinet op 8 februari aan de Nationale Verga dering voorstelde, nauwelijks gelegen heid zijn plannen te ontvouwen. Aan vankelijk slaagde Daladier er in de joe lende oppositie te overschreeuwen, maar toen een oproerige menigte trachtte van buitenuit de parlements gebouwen binnen te dringen, moest de premier wel zwijgen. Met veel moeite werd de orde hersteld, waarbij er in en buiten het parlement hard werd ge vochten. Er waren twintig doden en honderd zwaar gewonden te betreuren. Nadat de zitting was heropend kreeg Daladier het vertrouwen van de Ka mer, maar nog diezelfde dag trad hij af. Dcumergue, de zeventigjarige gewe zen president der republiek, die met moeite werd overgehaald de kabinets formatie op zich te nemen, vormde een regerinj van bekwame mannen uit alie partijen. Doumergue benoemde twee commissies uit de Kamer, die met 't on derzoek in het Stavisky-schandaa! wer den belast. Eerst werden de brieven geopend, die de zwendelaar op de dag van zijn dood bij zich had gedragen, maar daarin nam de oplichter alleen afscheid van vrouw en kinderen. Het verhoor van mevrouw Stavisky leverde wel enige bijzonderheden op. De vrouw verstrekte de justitie de namen van talrijke politici' en finan ciers, wier namen nog niet eerder in deze zaak waren genoemd. Een nieu we sensatie betekende de geweldda dige dood van de politicus Albert Prince, van wie men verwachtte, dat hij met de leiding van het onder zoek der Kamercommissies zou wor den belast. Zijn stoffelijk overschot werd, met touwen aan de rails ge bonden, op de spoorbaan bij Dyon ontdekt. Ondanks de heimelijke tegenwerking van sommige politie-autoriteiten werd het onderzoek krachtig voortgezet. Fa- ralicq, oud-commissaris van politie te Parij" vertelde, dat hij Stavisky reeds Premier Daladier in 1924 had gearresteerd wegens het uitgeven van valse Engelse bankbiljet ten, maar dat zijn superieuren na het onderzoek hadden verklaard, dat Sta visky volkomen te goeder trouw had gehandeld. De oplichter was nog in 1924 op vrije voeten gesteld. Verder bleek, dat reeds in 1933 een bevel tot inhech tenisneming tegen Stavisky was uitge vaardigd, dat de betrokken autoritei ten echter volkomen hadden genegeerd. Ook deze zaak werd uitgeplozen en tal rijke hoge politiefunctionarissen in Pa rijs en andere Franse steden werden van hun post ontheven of overgeplaatst. Een inspecteur van politie, die werd geschorst, begon op eigen houtje een onderzoek en kwam met bewijsstukken voor de dag, die hem zelf ontlastten en zijn chefs compro mitteerden. De documenten bleken echter ten dele vervalst te zijn: de inspecteur had de papieren gekocht van misdadigers, die hiermee uitste kende zaken deden. Ondanks alle goe de bedoelingen slaagde de regering- Doumergue er niet in de zaak geheel rend te krijgen en toen er in Parijs opnieuw ongeregeldheden uitbraken, trad de regering af. Flandin vo mde een nieuw kabinet, maar slaagde er ook niet in de affaire-Stavisky geheel uit de doeken te doen. De zaak-Stavisky werd min of meer vergeten door andere schandalen, o.a. een kwalijke politiezaak in Riissei, waar de hoofdcommissaris de medeplichtige van de ergste misdadigers Weck te zijn. Toen op 17 januari 1936 voor het Pa rijse hof het proces-Stavisky werd afge sloten, kwam deze affaire nog even in de belangstelling te staan. De weduwe van Stavisky werd met negen andere beklaagden vrijgesproken, Tissier de voormalige directeur van de bank te Bayonne kreeg zeven jaar dwangarbeid en Garat, het Kamerlid jen de vroegere burgemeester van Bayonne, werd tot een jaar dwangarbeid veroordeeld. Daarna viel het doek over het drama- Stavisky. „Stavisky is dood, maar zijn hand langers in' parlements- en politiekrin gen leven nog. Een grote schoonmaak is thans onvermijdelijk geworden", zo schreef de „Liberté" van 9 januari 1934 toen alle Franse bladen met grote kop pen de dood van de oplichter meldden. „De regering heeft Stavisky in bescher ming genomen en hem nu laten dood schieten om te voorkomen, dat hij tij dens een proces vooraanstaande poli tici en politiefunctionarissen zou com promitteren", zo schreef de „Action Frangaise". De Franse krantenlezer \i;l in januari 1934 van de ene verba zing in de andere. De opwinding be reikte het kookpunt, toen bleek dat het schandaal in Bayonne zich over geheel Frank'ijk uitstrekte. De burgemeester van Bayonne, het Kamerlid Garat, werd gearresteerd. Bij het onderzoek was na melijk gebleken dat hij een aanklacht, die enkele grote verzekeringsmaat schappijen tegen de gemeentelijke bank instelling te Bayonne hadden ingediend, zonder meer in de prullenmand had ge deponeerd. Tsjombe heeft laten weten, dat hij de verzoeningscommissie van de V.N. niet zal ontvangen. Morgen worden de le den van die commissie in Elisabethstad verwacht. Volgens Tsjombe valt Katan ga, als onafhankelijke staat, niet onder de bevoegdheden van de commissie. Waarnemers geloven echter, dat het de president van Katanga er om te doen is te verhinderen, dat de verzoeningscommissie met Loemoemba in contact komt, wiens toestand deplo rabel zou wezen. De Sovjet-Unie is opnieuw voor Loe moemba in het krijt getreden. Zorin, de Russische afgevaardigde bij de V.N., heeft de eis gesteld, dat secretaris-ge neraal Hammarskjöld onmiddellijk stap pen onderneemt om Loemoemba en zijn eveneens gevangen geestverwanten te bevrijden. In de Russische verkla ring wordt opnieuw een aanval gedaan op „Belgische kolonialisten, hun N.A.V.O.-bondgenoten en hun Congole se stromannen". Een woordvoerder van de V.N. in Leopoldstad deelde mee, dat Loemoemba bii zijn transport naar het oosten mishandeld is. DIEMEN, 19 jan. In hotel „De Kroon" is vanmiddag, op verzoek van de curatoren van de failliet verklaarde n.v. „Socrales", een openbare verko ping gehouden van de bezittingen van de in december eveneens failliet ver klaarde n.v. loopviak-vernieuwingsin- dustrie „Intersales Holland", een be drijf dat nauw met „Socrates" was ge lieerd. Geveild werden de loods van In tersales, waarin tot voor kort de onder delen van de cineramabioscoop van de Expo waren opgeslagen, de bij deze loods behorende materialen, grote hoe» veelheden gereedschappen, steigcrdelen en enige losse goederen. De totaalop brengst bedroeg 21.718 gulden. De loods bracht, samen met een schuifladder, 7310 gulden op. Ruim 500 stalen steigerpijpen van diverse lengten veranderden voor 7000 gulden van eige naar en de gereedschappen, waaronder een bouwlier, enige motoren, een partij verf en een klokpomp, voor 4.969 gul den. Met de bioscooponderdelen, die 15 de cember reeds werden verkocht (voor 35.150), hebben de ,,Intersales"-be- zittingen in totaal bijna 57.000 opge bracht. De „Intersales" werd begin de cember van het vorige jaar failliet ver klaard oj) verzoek van het Gemeen schappelijk Administratiekantoor te Amsterdam, wegens achterstand in de premiebetaling aan de nieuwe algeme ne bedrijfsvereniging. Een belangrijk deel van de vordering van 20.000 die het G.A.K. op dit bedrijf had, werd betaald met door de Amsterdamsche Bank aan de n.v. „Socrates" verstrekte kredieten. Toen deze kredieten door het faillissement van „Socrates" ophielden bleef er echter nog een vordering op de n.v. „Intersales Holland" bestaan. DEN HAAG, 20 jan. De Tweede Kanier is bij wijze van verlaat kerstre ces een maand op vacantie gegaan. Dit maal is de behandeling van de begro ting zelfs met verlenging daarvan tot diep in januari nog niet gereed geko men. Voorzitter Kortenhorst heeft hij het afscheid van de Kamerleden mede gedeeld, dat op 21 februari allereerst met de begroting van Buitenlandse Za ken zal worden begonnen Daarna komen nog Defensie, Finan ciën en Sociale Zaken aan de orde. Ook het staatsvisserjjbedriji moet nog onder de loep worden genomen. Tot en met 19 januari zijn sinds prins jesdag 43 openbare vergaderingen ge- noaden. Laat juist in deze maanden Uw tuin verzorgen. Straks als het voorjaar is ziet U daarvan het fleurige resultaat! Dr. Arthur Michael Ramsey, de bisschop van York, die door konifd Elizabeth voorgedragen is voor de ve~, vulling van de aartsbisschoppelijke zey van Canterbury als opvolger van Ceoffry Fisher. Dr. Ramsey, die gisteren voor noenmaal de gast was van de abt v' het Benedictijnenklooster van AmP' forth, staat bekend als een vU vjj ijveraar voor kerkhereniging. Toen gisteravond verscheen op het TV-sche tijdens een interview, verklaarde nV dat hij zou streven naar grotere °n jb hankelijkheid van de staatskerk van staat. „De kerk", aldus verklaarde "O Ramsey gisteren, „behoort haar elve. leven te leiden en moet enig gezag u zitten met betrekking tot het of(leAn van eigen zaken, vooral ten aanzien v de eredienst. Wjj zullen de staat we °]f- vragen om een grotere mate van ze(e bestuur, zulks om onze eigen zaken kunnen regelen. Ik twijfel er niet of wij zullen dit'verkrijgen en wij 2d'' dit zelfbestuur verstandig gebruike' Opneming in deze rubriek is niet noodzakelijk een bewijt van instem1^ Wij lezen onder bovenstaande titel in de „Nieuwe Rotterdamse Courant": Eindhoven is een stad waar zich, zo als radioluisteraars zullen weten, een gloeilampenfabriek bevindt. En trein reizigers die 's avonds ons zuiden van oost naar west of omgekeerd doortrek ken, zien wel, waarorr de vijfde-a-zesde stad van ons land de lichtstad wordt genoemd. Maar over deze lichtstad ligt een schaduw, die een duistere plek veroor zaakt, een duistere plok, een sombere plek, een plek die ook in minder ver lichte gemeenten niet zou mogen voor komen. Vier jaar geleden hebben wij er al over geschreven. Men rijdt te Eindho ven met kar en paard door de Gemeen tewet heen, constateerden wij toen. Die rit zet men nu rustig voort. Verteden week is men er in de raad van Eind hoven nog eens aan herinnerd. De narigheid bestaat uit de bouw van een gemeentelijke schouwburg waarbii als architect optreedt ir. Gee- nen, die lid is van de gemeenteraad en niet essentiële, maar toch merk waardige bijzonderheid in die raad voorzitter is van de fractie der K.V.P., een groep die de absolute meerderheid der zetels bezet. Vier jaar geleden hebben wij al ge schreven, dat het niet te pas komt, dat een raadslid als architect een ge meentelijke opdracht krijgt. Evenmin komt hel te pas, dat een raadslid als architect oen gemeentelijke opdracht aanvaardt. Zowel dit raadslid als de raadsmeerderheid is te laken. Elke poging om het geval door do mazen van de Gemeentewet te laten glippen zulke pogingen zijn gedaan legt extra nadruk op de ongeoor loofdheid om niet te zeggen: de ver dorvenheid uit een oogpunt van demo cratie van de te Eindhoven aanvaar de figuur. Ook zonder Gemeentewet zou het niet in iemands hoofd mogen opkomen, dat die figuur iets aanvaard baars zou kunnen hebben. De Eindhovense burgerij heeft, on danks het vier jaar geleden gebeurde bij de laatste raadsverkiezing, toch maar weer de K.V.J?. meerderheid bezorgd, een meerderheid waarbih' e wederom de architect in kwestie leidende figuur is. De meerderheid .'t, de burgerij gaat dus ook niet vrU ^jj Schouwburgen zijn grote objecten- g{t. zijn geen karweitjes van een paai' "j-jf derd gulden. In 1956 was het OH)„K miljoen te doen. Twee jaar later het benodigde bedrag zeven mil.i°e"Ld zijn geworden. In november Jl. Li. ir. Geencn de inschrijving gehou°o0]< Toen pas werd het duidelijk voor de raad toen pas dat er ZeY- miljoen nodig zou zijn. Verleden e nu was in de raad het voorstel 0,Pele>1 aanvullende twee miljoen te votLn- aan de orde. De K.V.P.'ers bleven Lr sequent in de zonde en zorgden v voor een meerderheid. Kansloos was de motie van dc s.Lje listen die de heer Geenen uitnOy6t® zijn raadslidmaatschap vaarvvc' ,e\ zeggen. Even kansloos was het v0° va.n van dc liberalen om het voorstel te B. en W. aan te houden en op *\geji termijn advies te laten uitbren6J.p over een beperking van het ont" voor de schouwburg. ..j,. De raadsmeerderheid voelde er Azij baar niet voor ten halve te keren^jg prefereerde de complete dwaling- v een perfectionisme! (e\. Democratie is een ondoelmatig sflei- sel. Elk ander is evenwel nog on,"eeft matiger. De raad van Eindhoven "bij een kans om dat aan te tonen ,v0'er* laten gaan. Deze raad heeft >n1 jet- een figuur aanvaard die in andere, 1n3n democratische stelsels bij gebrek behoorlijke controle schering en in kunnen zijn. |iasif Dat plaatselijke autonomie ook .p bezwaren heeft, is bij deze ge.„gef beid door de raad geenszins %cf straft. Ook dit is. een bedenkelijk schijnsel. .mee'K Er gebeuren in plaatselijke Sen schappen soms vreemde dingen, j-p, onlancs te Goes aan het licht IS men was daar een voorbeeld van. te Goes is men, in een democrat i'1* procedure, de weg naar betetsen®)' p9 geslagen. Dat verdient waardering-^, raadsmeerderheid te Eindhoven ^ai» wel heeft de weg naar beter- links ja, werkelijk links .„ron1" liggen. Het is teleurstellend en v rustend.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1961 | | pagina 8