Als Mr. Cantor toch zijn zin krijgt,
gaan we voor 50 dollar naar Uncle Sam
pij»
Huilen
K&L f' Ja*.
SIP
D
SPION in Israël veroordeeld
'A
I I
Sanapirin soa
/net
RQTEROQN
WOENSDAG 8 FEBRUARI 1961
PAGINA 7
ballen de reuzenoceaanstomers van de hotel.
koning H. B. Cantor ooit gebouwd worden? Zou
Jlpt werkelijk binnen afzienbare tijd mogelijk zijn,
dat men voor vijftig dollar, dus voor enkele
bonderden guldens, de Atlantische Oceaan zal
1-
*Unne.'. oversteken? Deskundigen betwijfelen of
°ceaanreuzen, groter dan de „Queen Elisabeth"
eu de „Quecn Mary" ooit rendabel zullen kunnen
ZlJn, en of men werkelijk met 1 schip zesduizend
Passagiers zal kunnen vervoeren, de bevolking
Van een kleine stad! En praktisch wijst alles er
°P5 dat de meeste rederijen en zeker de toonaan
gevende, er niet aan denken, passagiersschepen
tp- bouwen, veel groter dan 50.000 ton. Tegen
bet idee van Hyman Benjamin Cantor gaat het
heilige feil in, dat moderne oceaanreuzen alleen
bank zij grote regeringssubsidies gebouwd kun
nen worden; het dus feitelijk onmogelijk is, een
Veel groter schip te bouwen, zonder voor grote
tpkorten te komen te staan. Hiertegenover stelt
kantor de massa ofwel, vele kleintjes maken een
ërote en maken 't tevens mogelijk, 'n enorm groot
schip zelfs winstgevend te exploiteren. Hij is
weer eens naar Duitsland gekomen, om daar het
nodige geld voor zijn plannen te vinden. Reeds
eerder heeft, zoals bekend, de Bondsregering een
verzoek zijnerzijds tot het verlenen van finan
ciële steun afgewezen. Ook thans staat ze er
weinig enthousiast tegenover. Enigszins tot ver
bazing van mr. Cantor. Hij is vermoedelijk naar
de Bondsrepubliek getogen, nadat bekend is ge-
wordeu, dat deze als scheepsbouwende natie
weder op de tweede plaats is beland. Na Groot.
Brittannië is Duitsland nu nummer twee ge
worden, met Japan als derde. In december
bevonden zich op de Ehgelse werven volgens
Lloyd's Register of Shipping 258 schepen met
1694.188 miljoen bruto registerton en op de
Duitse 164 schepen met 897.733 miljoen bruto
registerton. Vierde is Frankrijk en vijfde Neder
land. Men beeft dit wellicht reeds gelezen, maar
we willen hier toch in het raam van dit artikel
even vermelden, dat ons land in december 128
schepen op stapel had staan, met een inhoud
van 616.919 bruto registerton.
L heerst in de Bondsrepubliek een opgewekte stemming. Het gaat
£°ed op de werven. Maar het kan er nog beter gaan. Daarom had
Cantor nu meer belangstelling voor zijn plannen verwacht,
desondanks toonde hij zich in een interview met verslaggevers van
■l'iinburgse bladen optimistisch. Hij is er van overtuigd, de ruim
^00 miljoen gulden, nodig voor de bouw van zijn oceaanreuzen,
bijeen te zullen krijgen. Hij heeft er al namen voor: „Peace" en
Goodwill".
Dat is liet juist
Lat op, mevrouw!
FELISOL
écht kleurecht
Examens
U'e
^eugdige ongehuwde
j moeders
Geen hoge eisen
Geen drijvend
W aldorf -Astoria
Een atoom-vleugelschip voor de
oceanen. Gedurfd, maar voorlopig
nog niet uitvoerbaar.
pg|||g v f|fl||| i i||
*11
«urn*-
IJB
f
Scheepsvlag straks halfstok in Veere
s |¥jL v* s
MM
Levenswerk
Verkeersexamen
Brabantse pionier
Present met het boek
Nieuw-Cuinea zegels
blust snel opkomende griep
's Lands Kroniek
-„brug" voor kleine man
over de Atlantische Oceaan
(Advertentie)
f Het deert hem niet, dat de Italianen
I verleden jaar een nieuwe oceaanreus in
de vaart brachten, de „Leonardo da Vin
ei", die ofschoon slechts 33.000 ton groot,
een aanzienlijke snelheid kan bereiken
en wat inrichting betreft, het nieuwste
van het nieuwste betekent en één en al
luxe i*. De Italianen gaan er groot op,
met dit schip en een tweede ander, dat
iets groter zal worden, zich op een lijn
gesteld te hebben met de Nederlanders,
die door hun „Nieuw Amsterdam" en
„Rotterdam" moderne oceaanreuzen
bouwden, overigens 36 en ruim 38.000
tonners, die eveneens het nieuwste van
het nieuwste zijn. De „Italia-lijn" trad in
de voetsporen van de Holland-Amerika
Lijn, nog meer dan deze de nadruk leg
gend op de luxe en een aangenaam ver
blijf aan boord der schepen, waarop
mensen reizen, die de tijd hebben en het
geld, om het er goed van te nemen.
Maar dat is het juist zegt Mr. Cantor,
die luxe. Ik streef niet naar luxe. Ik ga
geen drijvende paleizen bouwen, richt
pHARMACtUinCHt FABRIEK HILVERSUM
In het café trad een man
van ongewone lengte bin
nen. En hij wrong zich in
allerlei bochten om zijn
volle consumptie tot zich te
nemen.
Naast mij stond een som
bere man bespiegelend in
het rond te kijken. Maar in-
stootte hij mij aan en zei. wijzend
„Jy feus:
stond gisteren nog ginds op de
Ae huilen".
,,jj„ aarom?" vroeg ik.
y kon niet bij de bel komme".
(Advertentie)
Textielgoedaren mat
hetFELISOL-etiket
zijn kleurecht!
Let U due voortaan
op FELISQL.
7 febr.
Vf! ÖEN, 7 febr. Voor het exa-
a huishoudkunde, statistiek m.
jV o," geslaagd: H. BurKink, Almelo;
v4an„ Us> Amsterdam; R. van Driel,
Str H. Heeres. Holten; Y. de
rTepuwardenW. Jonker, Zaan-
llreV' p toosten, Rheden; J. Karssens,
V^str Eouwerse, Kamerik; W. Maan,
Of; J. de Man, Arnhem; B. Mars-
y>veriUa,lfsen; 7. van de Merwe, Eind-
eilhüisW-Dvan Mourik, Groningen; S.
Vr
Rotterdam.
Lcht Q: P. van Nieuwkoop, Dor-
§4t>r A. Terpstra, Amsterdam: H.
batten. an' Dontinchem; J. de Beus,
J?roQri' G. Schepers, Groningen; G.
SKr fld:.Castricum; J. Blom, Goes;
Kupers-Rooselaar, Den Haag;
SU" ^jsser' Heemstede,
lik, ^inrichting m.o.J. Kees, Waal-
Er1': Yff, 9: M. Karman, Wissenkerke;
Aiisp,-, Valkenhorst, Heerlen; E. Mool-
Den Haag; J. Tjjdhof, Woer-
(&sUouERDaM, 7 febr. Gem. uni-
jAeem doct- econ: Th. Wamsteker,
vistede). Doct. pol. en soc. weten-
Vr- W. Thoden van Velzen-Van
t» en de heer S. G. The (Am-
hdgP1* en cand. klass. lett: mej. M.
s (Amsterdam).
UitdE?S artikel maandag j.l. over de
low ongehuwde moeder is helaas
y ut geslopen.
^-.''Aet totaal aantal ongehuwde moe-
^i^lons land is niet tien procent
dertig procent minderjarig.
De eenvoudige toerist stelt geen hoge
eisen, Hij wenst geen luxe, zeker niet.
als hij deze duur betalen moet, zal ech
ter vol enthousiasme de mogelijkheid
aangrijpen, met beperkte middelen een j
reis te maken, waarvan hij tot dusver
slechts dromen kon. Deze eenvoudige
toeristen, zoals zij bij miljoenen door
Amerika en Europa trekken, geven toch
evenveel geld uit, als een tocht met een
hotelschip - beter zou zijn te zeggen mo
telschip plust een tocht door de Ver
enigde Staten of Europa zou kosten,
wanneer hun vervoer op grote schaal
georganiseerd kan worden.
Juist omdat M. Cantor zich als het-
ware tot de kleine man richt, is hij er
van overtuigd, dat de huidige oceaan
reuzen, of ze nu „Queen Mary" of „Rot
terdam" heten, nauwelijks enige concur
rentie van hen zullen ondervinden, al
hebben zich die ook op het toerisme toe
gelegd. Maar dat staat feitelijk nog in
het beginstadium, volgens hem, omdat
de mensen aan wal weer aan zichzelf
overgelaten worden. Mr. Cantor wil een
nauwe samenwerking tussen reisbureaux
aan weerskanten van de oceaan, even-
Ach, zo verklaarde hij te Hamburg,
de kleine man heeft toch geen behoefte
aan een Waldorf-Astoria, zo'n luxehotel,
waar hij niet eens in durft? Net als in
zo'n luxehotel is op een luxeschip de be
manning bijna even groot als het aantal
passagiers. De verhouding is er vaak 3
tot 2, Op een dor grootste luxeschepen
is er in de luxe klasse één kok op elke
vijf passagiers. Waanzin vindt hij dat.
Wanneer hij in zijn hotels er niet zeker
van is, dat elke kok voor 200 gasten
werkt, begint hij er niet aan. De man
zou zijn geld met opbrengen....
Zijn schepen van 90.000 ton ze zullen
misschien iets kleiner zijn wil hij met
1350 man bemannen, in een verhouding
van 5 tot 1.
Dan zullen toch alle veiligheidsmaat
regelen in acht kunnen worden geno
men, zo heeft hij nagegaan en wat de
bediening betreft, cafetaria's met zelf
bediening zullen heel wat personeel
van de civiele dienst uitsparen. De sa
larissen en lonen van zijn personeel
zullen evenwel niet lager liggen dan
die op de luxeschepen.
Zijn „Peace" en „Goodwill" moeten
een goedkope brug 0ver de Atlantische
Oceaan vormen. Waarvan de 95 pet.
mensen gebruik kunnen maken, voor wie
tot dusverre een tocht over de grote plas
nog slechts een wensdroom is. Hij ver
telde te Hamburg nog, er van over
tuigd te zijn, dat vooral vele Duitsers
met de goedkope schepen zullen varen.
Hierbij komt, dat Wanneer de Bondsre
gering een borgstelling wil afgeven voor
70 pet. van de 840 miljoen mark, die de
schepen zullen kosten, ze ook in Duits
land gebouwd zullen worden en aan
20.000 arbeiders meer dan twee jaar
werk zullen verschaffen, terwijl uiter
aard °°k talrijke z.g toeleveringsbedrij
ven er van zullen profiteren, als de
schepen b.v. de Hamburg worden ge
bouwd.
Mr. Cantor meent, dat in de Bonds
republiek, waar zich een „Wirtschafts-
wunder voltrokken heeft, dat de wereld
met verbazing vervulde, een plan als het
zijne de groteste kans van slagen heeft,
meer dan m de Verenigde Staten, waar
men kennelijk niet zo enthousiast is.
Stelt u voor, hoeveel toeristen ik uit de
Verenigde Staten naar Duitsland zou
kunnen trekken, het hele jaar door Alle
hotels zullen steeds behoorlijk bezet zijn.
stelde hij tenslotte vast.
Men zal zich herinneren, dat Mr. Can
tor ook elders steun heeft gezocht voor
zijn project van een goedkope brug over
de oceaan. Aanvankelijk wilde hij b.v.
Ostende als de thuishaven van zijn reu
ze-schepen gebruiken. Een tijdlang is
er een stilte rond zijn plannen geweest.
Maar hij geeft de strijd niet op.
Niet voor niets is hij veertig jaar lang
in het hotelvak en weet hij alles van
toerisme van de kleine man af. Zijn
schepen zijn overigens gewone schepen
en onderscheiden zich slechts van de
andere doordat ze veel groter zijn en
veel eenvoudiger en doelmatiger inge-
eens op grote schaal- en op massaver-1 richt en berekend op kleine beurzen.
in de vaart gehouden zullen worden
De „Queen Mary" wordt pas in 1965
buiten dienst gesteld, na 29 jaren de
oceaan bevaren te hebben en tevens tij-
me op het massavervoer, zulks overigens een 75.000 toI1, Het zal 6.000 ton
m i i ra rl rFimel i hfliolromc tien nPr -
niet in de ongunstige betekenis van het
woord. Want mijn schepen zullen geriefe
lijk genoeg ingericht zijn en niet over
haast varen, om zo snel mogelijk de
oceaan over te steken. Mijn bedoeling is,
de miljoenen in Amerika en Europa en
desnoods uit Afrika en Azië, voor wie een
overtocht per vliegtuig bezwaarlijk is en
een reis met een luxeschip te duur, in de
gelegenheid te stellen, tegen een popu
laire prijs de oceaan over te steken en
daarbij zélf te bepalen, hoevee] ze aan
boord aan eten en drinken willen uitge
ven. De man, die de helft van de tijd
zeeziek is en niet eet, moet dezelfde prijs
betalen, aan boord van zo'n luxeschip
als een ander, voor wie de uitgebreide
spijskaart heel de -reis een waar Luilek
kerland blijft. Dat is onbillijk en het
wordt door velen ook als zodanig ge
voeld.
Ontelbaren, aldus Mr. Cantor - hij
heeft als hoteleigenaar te dien aanzien
heel wat ervaring opgedaan - willen
graag reizen en vreemde landen zien.
Maar het kost allemaal te duur. De rei
zen zi.in van het begin af aan op wel
gestelde lieden berekend geweest, al
hoewel in de jaren van de immigratie
stromen toch talloze passagiers op heel
goedkope wijze vervoerd werden. De
immigranten betaalden alleen voor de
overtocht of kregen slechts weinig te
eten, zodat de bemanning goede zaken
maakte met het leveren van allerlei le
vensmiddelen. Het was toen ook in be
langrijke mate massavervoer.
minder inhoud hebben dan de „Queen
Mary" die 81.000 meet, tegen de 83.000
Dat is nog niet veel tegenover de 6.000
passagiers, die Mr. Cantor met zijn
„Peace" en „Goodwill" (elk) hoopt te
kunnen vervoeren. Wil hij rendabel va
ren, dan zal bij elk jaar 500.000 passa
giers over de oceaan moeten zetten. Zo
als gezegd, hij ziet er de mogelijkheid
toe.
Hij is nog steeds niet heen over de
verbazing, die hem als klein mannetje
overviel, toen hij, van New York per
trein naar Los Angeles reizend, in een
krant een advertentie las. waarin een
zeereis naar Europa voor 325 dollar werd
aangeboden. Zulks, terwijl hij voor de
treinreis, die ongeveer even lang duurde,
65 dollar had neergeteld en in een Pull-
mancar reisde. Enhet vervoer te wa
ter is altijd goedkoper dan over land
Hij begreep er niets van en is later aan
het prakkezeren gegaan.
Nadat hij zijn makelaarskantoor van
de hand had gedaan, ging hij in het ho-
telbedrijf. Tegenwoordig beheert hij een
drietal kleinere hotels, waar hij veel
met de kleine man als toerist te maken
heeft.
Het officieel vertrek van de vis
sers uit het eeuwenoude stadje
Veere aan het toekomstige
Veerse Meer zal naar het er thans
uitziet een somber karakter dragen.
De vissers zijn namelijk van plan,
zoals burgemeester jhr. I. F. den
Beer Poortugael in zijn nieuwjaars
rede mededeelde, met de scheepsvlag
halfstok het stadje te verlaten. Zoals
bekend worden zij tot vertrekken ge
noodzaakt door de afsluiting van het
Veerse Gat omstreeks begin april.
De burgemeester zei echter als
gemeente niet met dit rouwbeklag te
willen meedoen, omdat er nu andere
belangen zullen gelden. Veere is niet
ten dode opgeschreven. Hij zei, dat
het hem daarom verheugt dat de
Rijkswaterstaat een vliegloods aan
liet kanaal door Walcheren aan de
gemeente te koop heeft aangeboden.
Deze loods zal voor een belangrijk
deel in de accommodatie van Veere
als toekomstig jachtcentrum kunnen
voorzien. Ook voor de bekende vis
mijn op de kade, sinds jaar en dag
toeristisch object, bestaat reeds be-
S langstelling van Horecaf-zijde. De
gemeente zal de scheidende vissers
en hun vrouwen overigens wel een
gezellige afscheidsbijeenkomst in het
dorpshuis aanbieden, zijnde, zoals de
burgervader van Veere het in zijn
nieuwjaarsrede uitdrukte, een laatste
hulde aan een oeroud bedrijf.
Intussen is het perspectief voor de
Veerse en Arnemuidense vissers in
zoverre verruimd, dat het rijk er in
heeft toegestemd om renteloze kre
dieten te verlenen voor de verbete
ring van de bedrijfsuitrusting. Deze
en andere faciliteiten vallen onder
de zogenaamde „zelfstandige rege
ling", uit te voeren iloor de betrok
ken gemeentebesturen. Het rijkssub
sidie zal dan worden verhoogd van
75 tot 100 procent, zo heeft het
ministerie van Sociale Zaken en
Volksgezondheid bekend gemaakt.
Een en ander is nog maar voorlopig.
De definitieve regeling van schade
vergoeding zal later worden vast
gesteld.
voer gericht.
Hij bekijkt het dan ook rustig, dat de
huidige superliners, zoals het twaalftal
grote passagiersschepen wordt genoemd,
dat nu tussen Amerika en Europa de
snelle verbindingen onderhoudt, stuk I gedreven. Evenmin wedt hu op
voor stuk nog minstens vijfentwintig jaar z,'8' tornadokruisers, reuze-schepen, in
wat de huisvesting en het eten betreft.
Wie niet eten wil, eet niet
Mr. Cantor voelt niets voor ontzag
lijke vleugelboten al of niet door atoom-
de vorm van een enorme kogel gebouwd,
die een snelheid van 300 kilometer Per
uur zouden kunnen bereiken. In deze
tornadokruisers, die zich met snelle om
wentelingen over het water zou voort-
öens de oorlog als trocpcntransportschip bewegen, bevindt zich een andere kogel
gediend te hebben. Het zusterschip, do nlet glazen wanden. Deze blijft onbe-
„Queen Elisabeth'' zal zelfs tot 1972 blij- weegHjk. Hier kunnen de passagiers zich
ven varen. Bovendien zal de Cunardlijn j ophouden. De tornadokrulser is overl-
nog een geheel nieuw schip laten hou- j ?®.ns ontworpen op de basis van derge
lijke kogelschepen, dl® reeds in de vori
ge eeuw gebouwd zijn, o.a. het „rol-
schip" van de Fransman Ernest Bazin,
van de „Quecn Elisabeth'' en tevens kor- da' voor de dienst over het Kanaal ge-
ter zÜn. Volgens de ramingen zal hetl?ouwd ,werd en bevredigende resulta-
meer dan driehonderdvijftig miljoen gul- j opleverde, maar geen navolgers
den moeten kosten. De Engelse regering i vond- z° is gegaan met het idee
zaj een langlopende lening van meer dan Ze»?elK3nf
Qnn wiIHaoh ïmcciiiirimr »iie„ oc cli© zien zowel in dc lucht Jils over het
200 miljoen beschikbaar stellen, ln 251 ter zcu kumlcn v00rtbewegen. Er zijn
Jaar af te betalen en tegen ee„ rentebetrekkelijk kort geleden plannen
van i'A procen Het nieuwe schip zaloy« sepubIic^erd malr tot veïwer-
,ml"J",iiSTO V'Jnfl2™ MaT i kelijking is het nik gekomen. Wij voor
sneller zij„ da.n de Queen Mary te- houden het voorlopig op Mr. Cantor
vens veel doc!mat.ger ingericht worden. e„ zy„ ideCi dlat eerlijk gezegd nog zo
<nnn°Pt °-r 6en dc "s: I gek niet is, om enkele thans zo populai-
tot 2400 passagiers te kunnen herbergen. re uitingen te gebruiken.
Overigens, het ziet er voor Mr. Can
tor in de Verenigde Staten thans mis
schien iets beter uit. Want president Ken.
nedy heeft verklaard, met alle macht te
zullen trachten, het toeristenverkeer in
de Verenigde Staten te bevorderen. Ter
wijl Amerikaanse toeristen, massa's dol
lars naar Europa en de rest van de we
reld brengen, is het aantal bezoekers aan
de Verenigde Staten gering. Er gaapt een
verschil van niet minder dan een mil
jard dollars Kennedy heeft nu een
wet in voorbereiding, waarmede de re
geringmachtiging zal verkrijgen, vijf
miljoen dollar per jaar te besteden, om
propaganda te maken v°Or het toerisme
in het Verenigde Staten. Het geld zal
voornamelijk in Europa besteed moeten
worden. Wel, wat kan Mr. Cantor beter
wensen? Europese toeristen naar Ame
rika: Met zijn reuzeschepen. Het finan
ciële klimaat in de Verenigde Staten
wordt nu vermoedelijk gunstiger voor
hem. Misschien heeft hij Duitsland niet
eens meer nodig.
OBSERVATOR
«-WW»™ W V
Laml en Volk van Humsterland"
heet het 440 pagina's tellende
boekwerk met tal van bijlagen,
foto's en wapenschilden, dat men ge
rust het levenswerk kan noemen van
de heer J. Bierma (75), outl-hoofd
van de openbare. ELO-school te
Oldehove (Gr). Hij heeft namelijk
zijn hele leven gewijd aan de studie
en de geschiedschrijving van het
oude Humsterland. de streek rondom
de gemeente Oldehove, van het
begin van de jaartelling af tot heden.
De gegevens hiervoor zijn ten dele
eigen onderzoek. Veelal werden ze
ontleend aan de archieven van Olde
hove en de omliggende dorpen, aan
het rijksarchief, aan oude diaconie-
en kerkvoogdijboeken en familie-
geschriften of geput uit bekende ge
schiedkundige bronnen. Wat in de
jaren dertig is opgezet als leidraad
voor het geschiedenisonderwijs van
zijn leerlingen, groeide uit tot een
standaardwerk. Want uitgebreid
wordt de historische, culturele, gods
dienstige, sociale en economische
ontwikkeling van deze sedert het
begin onzer jaartelling bewoonde
streek geschetst. Dat dit omvangrijke
werk uitgegeven kon worden bij uit
geverij J. Niemeyer te Groningen is
te danken aan een werkcomité onder
voorzitterschap van de burgemeester
van Oldehove.
24 februari zal een hoogtijdag
worden voor de heer J. Bierma,
want dan zal het eerste exemplaar
van het boek officieel worden aan
geboden tijdens een plechtigheid in
Het pittoreske haventje van Veere ligt nu verlaten in de winterzon. Nog eenmaal
slechts zal het weer vol varen: als de cineast Bert Haanstra er met zijn camera
zal werken voor zijn film over de afsluiting van het Veerse Gat.
(IllllllllllllillllllllIlllllilllllMIIIIIIIIIIIIIlllllllllllHllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllIIllllllllllllllllllllllllllltUIIIIIIIIIIIIIItB
J. BIERMA
de raadzaal van het gemeentehuis
te Oldehove, bijgewoond door al die
genen, die op de een of andere wijze
hebben bijgedragen tot de totstand
koming van dit werk.
De heer Bierma vond in het ge
schiedenis-onderwijs te weinig van
het streekeigene opgenomen en de
regionale historie zou juist de les als
geheel interessanter, belangwekken
der en vruchtdragender maken. Hij
bracht zijn leerlingen kennis bij van
de eigen streek. Hij schreef zelf een
aantal lessen in regionale geschiede
nis voor eigen gebruik. Maar toen
in oorlogstijd er noodgedwongen meer
tijd was, zette hij de studie van de
geschiedenis van de streek voort,
snuffelde in oude archieven en teken
de oude kaarten. „Het leek mij enkel
maar belangrijk voor de eigen
streek, maar anderen spoorden mij
aan het verzamelde materiaal pers
klaar te maken", vertelt de heer
Bierma.
De naam Humsterland is enkel nog
gebleven in een klein oud deel van
Oldehove. Toch is het oude Humster
land een van de fraaiste en minst
geschonden voorbeelden van terpen
cultuur in ons land. Humsterland is
genoemd naar de proosdij Humerki
met als hoofdkerk on zetel van de
proost de kerk van Hummerze. Olde-
kerk is op betrekkelijk korte afstand
omringd door een krans van zeven
oude, deels hoge wierden. Er liepen
veldwegen naar Oldehove. Het binnen
deze wierden-krans gelegen land met
de „oude hof" als centrum zal het
gemeenschappelijk weidegebied ge
weest zijn.
Uitgaven als deze, die de historie
van oen betrekkelijk klein gebied als
Humsterland in al haar facetten over
een tijdsverloop van tweeduizend
jaar 'beschrijven, zijn zeldzaam.
Daarom wordt ook de verschijning
van het werk omgeven met enig
ceremonieel. In het gemeentehuis
van Oldehove zal een tentoonstelling
worden ingericht van schilderijen
over het Groningse land van schilders
die in Humsterland geboren zijn, zo
als prof. Jan Wiegers en Jelle Ris
pens.
Dinsdag werd voor de derde keer
op de kweekscholen in ons
land het schriftelijk verkeers
examen afgenomen, dat het Ver
bond voor Veilig Verkeer jaarlijks
voorbereidt. Niet minder dan 5.227 aan
staande onderwijzers en onderwijze
ressen hebben aan dit examen deel
genomen.
Zuster JLambertina, in de wereld
F. J. A. Keuntjes, die zit in de derde
klas, tweede leerkring van de
kweekschool verbonden aan het
klooster in Cadier en Keer, nam
onder hen een bijzondere plaats in.
Zij is longpatiente en wordt ver
pleegd in het sanatorium Horner-
heide te Horn. Zij heeft dinsdag
ochtend op haar ziekbed het schrifte
lijk verkeersexamen afgelegd en ze
is daarvoor geslaagd.
In Rotterdam hebben ook kleuter
leidsters aan dit examen deelgeno
men: welgeteld honderd meisjes,
leerlingen van een kweekschool voor
kleuterleidsters in Rotterdam-zuid.
Het betrof hier een proefneming. Als
deze slaagt, worden ook elders in het
land verkeerslessen gegeven aan
dergelijke onderwijsinrichtingen.
Hoofdagent J. B. Douma van do
Rotterdamse verkeerspolitie heeft in
de afgelopen acht maanden de meis
jes les gegeven. Het examen om
vatte twintig normale vragen over
het verkeer en tien vragen, die spe
ciaal betrekking hadden op de voor
rangsbepalingen. De behandelde stof
besloeg vrijwel de hele wegen- en
verkeerswet en het examen is heel
wat moeilijker dan het examen, dat
afgelegd moet worden om een rij
bewijs te halen. De verkeersveiligheid
in de stad baart de politie altijd veel
hoofdbrekens en talloos zijn de pogin
gen die gedaan worden om het on-
gevallencijfer te drukken. De instel
ling van de jeugdbrigade, die school
kinderen helpt oversteken op drukke
verkeerswegen is een van die pogin
gen. De jongens en meisjes doen hun
werk voortreffelijk.
De kleuterleidsters krijgen binnen
kort een nieuw hulpmiddel om de
kinderen veilig te laten oversteken.
Op verzoek van het hoofd van de
school worden „spiegeleieren" uit
gereikt aan de kleuterleidsters, die
hun groepje kinderen veilig over de
rijweg kunnen loodsen. Zij krijgen
speciale instructies hoe zij gebruik
moeten maken van gapingen in de
files auto's en zij leren iets over
reactievermogen, remweg en derge
lijke.
Morgen viert de Bond voor
Rundveefokkerij, H-Veeslag,
in Noordbrabant een aantal
jubilea. De feestvergadering die in
de Ettense streekschouwburg „De
Nobelaer" wordt gehouden gedenkt
in de eerste plaats het gouden
bestaansfeest van de bond zelf. Daar
naast zijn er nog enkele jubilarissen.
Hiervan is de heer A. Bax uit Zeven-
bergsehoek de meest markante. Bax
is 83 jaar. Zijn hele leven heeft hjj
in dienst gestaan van de rundvee-
fokkerij. Zijn bond gedenkt morgen
tevens dat hij in zijn vijftigjarige ge
schiedenis nimmer een nieuwe voor
zitter koos.
Toen Bax nog jong was en thuis
bij vader in het bedrijf werkte begon
hij al te ijveren voor de verbetering
van het vee, niet in de laatste plaats
ten gunste van de boeren die toen,
ronduit gezegd, dom en achterlijk
waren. „In die dagen", vertelt de
heer Bax, „werden de boeren geleid
door de notaris, de bovenmeester en
de een of andere boekhouder; in elk
geval door mensen die er volgens
mij niets van af wisten". Op een
goede dag er was weer zo n ver
gadering tijdens welke alleen de ge
achte bestuursleden spraken ver
hief de jonge Bax ook eens zijn stem,
tot stomme verwondering van zijn
medeboeren en ook wel tot hun
bewondering. Bax heeft het niet bü
die ene keer gelaten. Hij sprak
vaker. Hjj reisde de boeren af en
thuis studeerde hij. Dat ging alle
maal niet zo eenvoudig, want zijn
vader zei altijd: „Eerst het werk 1"
En dat begon 's morgens om vier
uur en eindigde bij zonsondergang.
Daarna, als de familie op bed lag,
ging de jonge Bax achter zijn boeken
A. BAX
en schriften zitten, 's Winters was
het rustiger op de boerderij en dan
reisde Bax stad en land af om
lezingen te houden.
Al was hij sterk, dat hield hij niet
vol. Hij was 21 toen hjj totaal in
stortte. Van alles werd hem ver
boden. Vijfenvijftig jaar geleden
richtte hij Noordbrabants Eersteling
op, de eerste rundveefokvereniging
in het zuiden. Vijf jaar later richtte
hij de grote bond mee op en werd
er voorzitter van. Van zijn mede
oprichters leeft er nog één: de heer
A. Korteweg in Zevenbergen. „Wat
mij na vijftig jaar nog zo teleurstelt,
dat is dat veel boeren zulke hards
koppen blijken te hebben als het om
hun eigen bestwil gaat. Zij fokken
maar door met „slechte" beesten en
willen dan niet zien, dat ze dat geld
kost."
Bax stapt er mogen uit. In een
afscheidscauserie zal hij praten over
zijn pioniersjaren en menige veteraan
uit de bond, die zakelijk en sociaal
zulk een enorme vlucht heeft ge
nomen, zal daarvan genieten want
Bax is een voortreffelijk causeur.
Spits en intelligent en onwaarschijn
lijk wakker voor een man van zijn
jaren.
De Kath. Openbare Leeszaal in
Utrecht heeft er goed aan ge
daan met tijdig present te zijn
op het Kandeneiland, dat
steeds meer bevolkt raakt. Het' mo
gen dan drie garages zijn, waarin het
zesde filiaal werd gehuisvest, archi
tect P. Berger zorgde voor een waar
dige en gezellige entourage. Reeds de
eerste dag, dat de nieuwe bibliotheek
geopend was, meldde zich een nieuw
lid.
Er is ondanks televisie nog een ge
zonde leeshonger blijven bestaan. Het
totaal aantal uitleningen in 1960 in de
stad Utrecht was met 175.000 boeken
zelfs twintig procent meer dan 1959.
e postadministratie van Nieuw-
Guinea zal 5 april twee bijzon
dere postzegels uitgeven ter
gelegenheid van de installatie van de
Nieuw-Guinea-Raad. De zegels heb-
ben een waarde van 25 en 30 ct. Op
alle twee staat een afbeelding van het
JERUSALEM, 8 febr. (UPI) De di
recteur van het technisch instituut in
Haifa, de in Tsjechoslowakije geboren
professor Kurt Sitte, is gisteren in Je
rusalem veroordeeld tot vijf jaar ge
vangenisstraf wegens spionage voor
een Westeuropese mogendheid. Het pro
ces tegen de geleerde werd achter ge
sloten deuren gehouden.
De Israëlische autoriteiten maakten
niet bekend voor welk land de veroor
deelde werkte. Zij zeiden ook niet wat
de spionage precies omvatte, maar
merkten slechts op, dat prof. Sitte ver
oordeeld werd op vier punten in de be
schuldiging, die zeven punten omvatte.
Voorts werd opgemerkt, dat het Hof
soepelheid, had betracht omdat men re-
gebouw van de Nieuw-Guinea-Raad.
Ir. Van Noordwijk ontwierp dit ge
bouw en ook de zegels.
(Advertentie)'
kening wilde houden met de vele goe
de diensten, die Sitte (zelf geen Jood)
aan het Zionisme heeft bewezen.
