Aleer moeder e werkkracht
dan echtgenote en
.Frêle schoentjes uit
zonnig Italië
D
Voorjaarswandeling door
winkel en warenhuis
ANTI-MOEHEID MAT
Op de grens van een nieuwe wereld
GOED
GEKLEED
GAAN
I
Vernielzuchtige
vrouwen
vb
nylons
Teelt in eigen tuin
VRIJDAG 24 FEBRUARI 1961
PAGINA 11
AMSTERDAM, februari Wie zich reizend door Oost-Afrika op vier, vijf passen. Op haar hoofd draagt zij een groot benzineblik
een idee wil vormen over de positie van de vrouw, kan langs de met water. Op haar rug een kind. In de ene hand leeftocht en aan de
weg beginhen. Want, of men nu rijdt door Kenya, Uganda of andere bengelt een meisje, dat nog voor driekwart moet worden
anganjika, het beeld van een trekkend Afrikaans gezin is overal voortgetrokken. Dit beeld is algemeen. Het kan worden uitgebreid
ïetzelfde. als het gezin groter is of als de man niet een, doch meerdere vrou-
Voorop gaat de man. De haan, zou ik bijna zeggen. Hij is het best wen In 'let eerste geval begeleiden de oudere zonen de vader,
gekleed. Hij sjouwt niet. Hij zwaait zelfverzekerd met een stokje of 0ok dragen niets en schijnen zich om hun sjouwende moeder niet
te bekommeren. Zijn er meer vrouwen, dan trekken ze samen op.
Ze wachten geduldig als de man halt houdt voor een eindeloos ge-
r>,sprek met een toevallige kennis, voeden de kinderen en luieren iiVdp
en ale figuui daai van is de vrouw. Zij volgt haar echtgenoot zon, totdat weer het sein voor vertrek gegeven wordt.
nij rijdt op een blinkend nieuwe fiets, zonder het gezin achter zich
ook maar een blik waardig te keuren.
Met £aan-
T
I *1
begint met
i
m
VROUWEN IN OOST-AFRIKA
iAiwttucuL mei
V-V-1J O LWJ\JC KJl
I ^at
'We h--U(" u ervan neggen, als er een
Fobep i1 u °P visite kwam die telkens
ifl nw 11 met een grote schroef een gal
!sScj]i erbe^ekking te boren? U denkt
haa-nn' u Protest zou aantekenen
bi:
UW wl- Y v fip
'sschi g te k°ren? D denkt
-i haar'a' ^a* u Protest zou aantekenen
?t'gge r de toegang tot uw huis zou ont-
Jjaar jib,111831" u vergist zich, want u laat
uie n'uroers gewoon binnen die vrouw,
In jT Naaldhakken loopt.
Van hn]\ gin was d'0 hak no8 helemaal
een u' ,maar toen braken ze vaak af
t gev geest kwam op het idee
t'erstert mat een ander materiaal te
s°°rt Sindsdien lopen we op een
®n aan„ out of nylon gevatte schroef
k teltZlen dat ^eel sterk is, kon de
^'°rden nog hoger en nog dunner
WbJ^aat kan het weinig kwaad, daar
j®n te V ^te deze bizarre mode wen-
15 heoi° ze^f 'ast, want we vin-
TheffgU wat „vallen" op onze weg: de
richii?. n 'n <fe bestrating, de smal-
ufUi-yv les in de ouderwetse tra
yenrm in de ouderwetse tram, de
^aan die uit rubber cirkeltjes be-
al'ieiJar ,onze nei 'n blijft steken
In d,T a andere spleten en naden.
Wonst-.vliegtuigen heeft men echter al
jlakifgteteerd, dat de vrouw op naald-
6 tenmSC i'ker is dan een olifant,
kht Jy'nste niet probeert zijn hele ge-
conCp„?P een vierkante centimeter te
..Bij En dan thuis
Stenen u ^uis komen ze zo niet meer
°arne boorden we laatst een kordate
de dpi1, -Ik Iaat ze gewoon bij
IVe nS bun schoenen uittrekken."
ni'ej, /neenden aanvankelijk, dat ze het
teet T?ar kinderen had, die misschien
vjteg fr.ddervoeten haar zindelijke wo-
Meek „'den binnendringen, maar het
ken te over de vrouw op naaldhak-
e®n rp ?ar naaldhak doet ze inderdaad
Vi°erhoS teeeks aanval op vloer en
?tedat king. Wij weten het zo goed,
Wfeliït i?ns zeif wei eens op deze ver-
Is voni k voortbewegen. Geen vloer
'km he°ns veüië- Dwars door het lino-
kBheej ei? trapten wij een gat in een niet
*Ser vj, nieuwe planken vloer en hoe-
k'icht 011s °°k beijveren om ons ge-
riV®r t Z?vee' mogelijk op de voorvoet
?elijV 1 .brengen, toch horen we herhaal-
r6tl ,,ankcn kreunen, kraken en splin-
nneer wij onze elegant-geschoei-
Ach neerzetten.
t\vaa de mode mag gerust een beetje
ftacn,' een beetje onlogisch zijn en de
cVen 4 zouden minder plezier in hun
t 6edde als we ons 20 degelijk
te Vina' als' zij soms voorgeven mooi
ehs ?en' maar de naaldhak heeft de
Of overschreden.
£°rdat moeten het voorschrift van die
nep «.mevrouw volgen en onze schoe-
Vioej. ""trekken bij het betreden van
t°irte n, die kwetsbaarder zijn dan trot-
SSUb Eventueel kan men dan bij de
K?btaf Yan woningen en gebouwen een
JbosU «effen klaar zetten net als in een
tepen die men ook niet geschoeid mag
bh jan: Of zou de mode-industrie
Andei v tapon passende pantoffel in de
nl Unnen brengen Dan zijn er
stenen euwe mogelijkheden geopend en
t Dp we althans op straat rustig
'ina ns~Nederlandse artistenechtpaar
Kinderen krijgen en het land bewerken.
Hf',
Maat en F'rederik hebben een zilveren
eeb beb'1Van9en van de directeur van
fatU,fjtede Engelse grarnmofoonplaten-
'Mje naPPti, mr. Ij. G. Wood, voor hun
^Slder "E'ttic Donkey", waarvan de
^^Wankelen. H. Sw.
^r'Mof)C^af'Py een plaat maakte die door
te<is lUziekliefhebbers gekocht is. Dit
ie dooreerSte keer dat de silver disc",
ll,°r(it een trotse Nina lachend getoond
van
buitenlanders
werd.
uitgereikt
De conclusie uit deze situatie ligt
foür de hand. De vrouw is" in deze
gebieden nog nauwelijks in tel. Zij
irordt met een bruidsschat gekocht en
üaarna worden er van haar maar
iwee dingen verwacht. Zij moet kinde
ren krijgen. Veel. En zij moet werken,
fooral die kinderen staan in Oost-
Mrika hoog in aanzien. Een man moet
teel kinderen hebben en een vrouw,
iie geen kinderen voortbrengt, .is
ook al zou de oorzaak daarvan bjj
ie andere partij kunnen liggen een
Deklagenswaardig wezen. Zo ervaart
tij het ook zelf. Zij wil kinderen baren
en de zorg, waarmee zij haar kroost
vooral de eerste twee levensjaren om
ringt, is bepaald treffend. Men kan
bijna zeggen, dat zjj in die periode
voortdurend door de moeder gedragen
worden. Zij heeft het kind in een dQgk
bij zich als zij op het land werkt, 'zij
neemt het mee als zij haar dagelijkse
tocht vaak vele mijlen ver langs
nauwelijks begaanbare paadjes naar
3e waterput maakt en ook als zij in een
beekje de was doet, blijft de baby
onveranderd bij haar.
Zijn enige voeding is de borst. De
moeder houdt dit twee jaar vol en
het behoeft wel geen betoog, dat
deze misvatting vooral in het tweede
jaar vele kinderen noodlottig wordt.
De zuigelingensterfte is dan ook
enorm. Gemiddeld rond vijftig pro
cent. Missie-artsen, zusters en soci
ale diensten doen alles wat zij kun
nen om de moeders tot betere in
zichten te brengen, maar het geloof
in de voortdurende kracht van de
moedermelk is
bijna onuitroei
baar. De oorza
ken daarvan lig- 't
gen, geloof ik, erg
diep. Een vrouw,
die voedt, bereikt
daarin het top
punt van functio
nele waardigheid
Men doet het dan
ook niet, zoals
te onzent, in af
zondering. Men
doet het in het
openbaar. Men
doet het in de
kerk, men doet
het aan de com
muniebank en ik
heb zelfs in het
Europese Kam
pala voedende
vrouwen aange
troffen op de tri
bune van het par
lement.
Men moet zich
hierbij realiseren,
dat de afschrikwek
kende cultus der
b.h.-fabrikanten
waaraan wij pheno-
menen als Brigitte
Bardot te danken
hebben Afrika
nog niet heeft be
reikt. In vele delen
van Oost-Afrika lo
pen de vrouwen
nog met geheel ont
bloot bovenlijf: me
vrouw Loemoemba
trok zo ten teken
van rouw door Leopoldstad en het zijn
alleen blanken, die daarnaar kijken
met ogen, die beurtelings schaamte en
nieuwsgierigheid uitdrukken. Als men
dan ook ergens in het binnenland een
vrouw tegenkomt, die zich wel een
b.h. heeft aangeschaft dan draagt zij
die niet onder, maar als een soort sie
raad op haar jurk. Hetzelfde geldt voor
de vleeskleurige onderjurken, die hier
vroeger populair geweest zijn. Men
komt ze nu o, de handel is vinding
rijk in Oost-Afrika tegen. Zij worden
s zondags in de kerk als extra ver
siering over de andere kleren heen
gedragen.
Die tweejarige voedingsperiode
schijnt in vele gevallen ook door
de adat geheiligd. Ik herinner
mjj tenminste een debat in een
groepje missionarissen, dat gewijd
was aan de praktische gevolgen die
dat voor de biechtstoelpraktijk mee
brengt. Tijdens deze jaren staan de
vrouwen n.l. op volstrekte onthouding
en dat standpunt, door adat geëist,
blijkt ook in katholieke kring nog vaak
zo consequent te worden gehandhaafd,
dat daaruit grote moeilijkheden ont
staan. De zielzorgelijke benadering
daarvan vraagt een uiterste aan
begrip.
Zo is er veel in het level) van man
en vrouw in Oost-Afrika, dal de Euro
peaan vreemd en onbegrijpelijk voor
komt. Iedere missionaris kan i» Ter-
tellen, dat de gehele bevolking sterk
sexueel denkt en leeft. Toch heb ik op
mijn gehele reis nog nooit een jongen
met een meisje zien lopen ,f een echt
paar gearmd of naast elkaar nhar de
kerk zien gaan. Ik herinner mij alleen
van bet terras van het East Africa
Hotel in Dar-es-Salaam een jong Afri
cans stel, die hun wederzijdse sym
pathie niet vermochten te verbergen.
Aller ogen waren dan ook op heri
gericht. Verder bemerkt men echter
niets. Er zijn geen veelbetekenende
blikken, de kleding is naar Afrikaan
se zeden volstrekt zedig en in de
ziekenhuizen wordt het normale zwan-
gerschapsonderzoek vaak ernstig be
moeilijkt door de overdreven preuts
heid cjer vrouwen. Een soortgelijke
klacht kan men horen van alle semi
narie-presidenten, die hun leerlingen
enige normale hygiëne willen bijbren
gen.
Doch om tot de vrouw en haar
buna volledige onderworpenheid
terug te keren het spreekt we)
vanzelf, dat deze toestand niet overal
en door alle vrouwen zonder protest
wordt geaccepteerd. De „bescha
ving breekt baan, nieuwe begrippen
en nieuwe mogelijkheden dringen
hoe langzaam dan ook door tot
in de meest afgelegen gebieden en
dat. heeft op dit ogenblik tot twee
volslagen tegenovergestelde reacties
geleld. De eerste is gezien naar de
geschiedenis der mensheid de oud
ste. Vrouwen, die het beu waren
als kinderen voortbrengende slavinnen
te worden behandeld met als enige
vreugde liet gezamenlijk bier-zuigen
in de avond - hebben zich over
gegeven aan het oudste beroep ter
wereld. Ze deden dat natuurlijk ook
vroeger reeds; maar de snelle op
komst der steden heeft de mogelijk
heden aanmerkelijk vergroot. De
prostitutie is dan ook bloeiend en het
is verbijsterend als men daarvoor bïi
een populair adres mannen in de rij
ziet staan. Geen Europeanen natuur
lijk, die bewandelen ook in Afrika
de sluipwegen yan het kwaad. Het
tweede gevolg en ik reken er op
dat de lezers dit niet willen mis
verstaanis in katholieke kring de
grote belangstelling van meisjes voor
de kloosterroeping. Men moet dat
goed begrijpen. De Afrikaan en dus
zeker de Afrikaanse vrouw' is van
nature sterk religieus_
AIs zij op missiescholen goed onder
wijs ontvangt, als zij dus scherper
leert inzien welk lot haar en moge
lijk met een volslagen ongeletterd
man te wachten staat, dan ligt het
toch wel voor de hand, dat de klooster
lijke staat die haar zelfs materieel
voordelen biedt bijzonder aantrekke
lijk wordt. De Oostafrikaanse zuster
congregaties en er is er al een „de
jure pontifico" met vijfhonderd zus-
ters bloeien dan ook enorm. Wacht
lijsten voor postulanten zijn geen uit
zondering en er zijn congregaties, die
om tot een zo grondig mogelijke schif
ting te komen de middeleeuwse kloos
terschool weer hebben ingevoerd.
Kinderen dus, die nog voor hun tiende
jaar als „mogelijke postulanten" wor
den opgenomen en die verder bij hun
opvoeding worden geleid als ware het
samenleving. Op dit terrein worden
vorderingen gemaakt. Er zijn vrouwen
in de politiek, er zijn vrouwen die dooi
haar gelovige echtgenoten als even
waardige partners worden erkend, doch
tegelijkertijd leeft het verleden voort.
Hevig en onverminderd.
In Kenya verkochten in december
politieke profiteurs kaartjes, die na
de Uhuru rechtt gaven op het bezit
van een blanke vrouw. Geen missio
naris durft een huishoudster te
nemen, want de parochianen zouden
niet geloven, dat zij alleen huishoud
ster is. En toch, ais ik als gehuwde
man een slotopmerking mag maken,
het zou voor de sfeer van de missie
ideaal zijn. In Oost-Afrika heb ik de
lof voor de pastoorsmeid leren zin
gen, want geen congregatie draagt
haar naam zo ten onrechte als die
van de „Witte" Paters.
ALBERT WELLING.
Alleen de vrouw sjouwt.
0 e s.
e naaldhak
blijft voorlo
pig, maar
's zomers
wordt die meer af
gelost met de san
daal. Trouwens, de
hele platte schoen
hóórt in zekere zin
bij de schoen waar
aan alles spits is,
want de voet vraagt
als hij uit die be
nauwenis verlost
wordt, om complete
herademing. De
spitse leest wordt
voor deze zomer
echter teruggedron
gen naar het cock
tail- en avonduur
en voor overdag
wordt de leest zoet
jesaan weer breder
en ronder. Bata In
ternational liet de
pers de Italiaanse
nieuwtjes zien en
daarbij hoort o.a.
voor de avondschoen
de Louis Quinze
hak, die in het mid
den héél dun is en
naar onder toe wat
breder uitloopt. Tot
het nieuws hoort
ook een bandje
over de wreef en
grote perforaties, de
zijkanten flink open
en een coquet klein
strikje achter aan de
hiel.
Tas en schoenen
hervinden elkaar in
combinatie, waarbij tussen lichte tinten, vooral naturel, het bruin capuccino
op zijn Italiaans de modetint blijft.
Voor zon en zomer zijn de luchtige sandalen versierd met parelkettinkjes en
ornamentjes, met kleurrijke stenen en gouddraad. Nieuw is afwasbaar leer. Een op
luchting voor wie het land heeft aan schoenen poetsen.
Schoen van gevlochten leer, wit en blauw, met
strikje achter aan de hiel, in combinatie met de tas,
van cle Italiaanse ontwerper Clams uit Bologna.
Advertentiej
Krullend haar steil maken.
zeter. dat zjj allen zouden intreden
Wie hieruit de conclusie zou willen
trekken, dat men dus de Oostafri
kaanse zustercongregaties met een
korreltje zout zou moeten nemen, ver
gist zich. Zelden heb ik zoveel blij
moedig geloof, zoveel liefde en ook
zoveel vaardigheid gezien als juist
daar. Een derde mogelijkheid om df
doem van een verwrongen huwelijks
leven te ontwijken, is de algemen'
hogere studie. Zij is uiteraard no;
maar voor weinigen weggelegd. He
beroemde Makerere-college in Kan
pala telt op zjjn 900 studenten zeventi
meisjes. Bij deze categorie ziet me;
trouwens weer andere verschijnselei
De Oostafrikaanse vrouw heeft va
nature zwart haar, dat in kleine g<
drongen krulletjes op het hoofd zi
Voor Europese vrouwen misschien ei
ideaal permanent. Afrikaanse stude
tenmeisjes denken er echter ande
over. Ze zien haar Europese colleg.-
met lange sluike haren en dit lij
haar ideaal. Lange haren. Het syn
bool der vrijheid. Natuurlijk is t
handel daaraan tegemoetgekomen. H
heeft snel een duur middel op de marl
gebracht, dat veel aftrek vindt. Het i
een soort pasta. Smeer het in j
intens krullend haar en alle krul vei
dwpnt. Het staat steil rechtop. I
lopen hevig progressieve negerinne
door de groeiende steden. De Europi
aan, getroffen door de schoonheid dit-
hu op het land heeft aangetroffen,
staat verbaasd. Zijn Vrouw wil per
manent. De vrouwen hier willen het
tegenovergestelde. Is schoonheid dan
alleen een kwestie van afspraak?
Ik zou zo nog enige ttfd kunnen
doorgaan. Dit deel van de wereld zit
vol tegenstellingen. De vrouw, gehol
pen door de missie, geholpen door de
zending en geholpen- door allerlei
mogelijke sociale diensten, die haar
verheffing beogen, dingt naai een eigen
volwaardige plaats in een volwaardige
TT et kan natuurlijk met zo blijven, het warme stralende voorjaar in dit jaar-
getijde, waarin ook de elfstedentocht mogelijk is. Maar hoe overduidelijk is
l A weer het bewijs geleverd, wat de zon DOET. Die eerste zonnedag was de
wereld ineens vol vriendelijke mensen, vol vriendelijke huizen vol blijde
vogels en het was bijna of de bomen met elkaar stonden te praten. En waarachtig
vloog er al een dikke brommende hommel naar binnen, nog winterslaapdronken
botsend tegen het glas van de wijdopen ramen. Als het straks weer hagelt en-
sneeuwt, zal hij denken dat hij geslaapwandeld heeft.
Die felle zon, die door de ramen naar binnen scheen, was al een bijzonder vroege
inspectrice, die onbarmhartig aanwijst, waar de spinnedraden zitten en het stof
.en de verschoten plekken op kleden, kussens en behang en op alle hoeken in huis,
die eens een beurt moeten hebben. En daarmee is onherroepelijk de voorjaarsver
nieuwing misschien een restant van het nestbouw-instinct ontwaakt De
winkels staan al klaar om dat op te vangen en te stimuleren. En de welvaart die
het huishouden steeds meer stroomlijnt, doet hard mee.
Ook zonder dat we het bewust doen,
bouwen we die welvaart steeds meer
in ons huishouden in. Neem het aller
gewoonste, destofdoek. Vroeger stofte
men met „afdankers". Nu zjjn het ri
ante lappen, die ook al hoofdbrekens
kosten als je nieuwe gaat kiezen want
er zijn er in alle kleuren en alle des
sins, van streepjes als een vroeger boe
venpak tot de allernieuwste, waar de
jaarbeurs mee gaat komen, bedrukt
met landschappen uit de Stille Zuidzee
en Spanje. Vakantiewensdromen kun je
in het stoffen verweven. De spinnen en
muggen kun je op het plafond achterna
zitten met een rode of gele of paarse
ragebol, waarbij de nieuwste een uit-
schuifbare stalen steel heeft, wat het
opbergen vergemakkelijkt in een be
knopte woonruimte. En de dweilende
spons aan steel, die de Amerikaan
„super maid" noemt, is dit jaar nog
veer geperfectioneerd met een handle
im de spons uit te wringen. Het auto-
natische huishouden! Onvolmaakt blijft
chter, dat al die apparaten telkens
/eer schoongemaakt en opgeborgen
loeten worden en eventueel hun spe-
iale onderhoud vragen. Als ze dat nu
ik eens zelf deden.
Wie tegen de aanbrekende sop- en
veiltijd een nieuwe emmer of teil aan-
haft, ziet zich in dit voortschrijdend
astic tpdperk geplaatst voor een steeds
tgebreider assortiment dat in kleur-
ikheid niet onderdoet voor een bollen-
ld. Waarbij ook de pedaalemmer als
giënische uitbreiding van de keuken-
tzet een steeds grotere plaats in-
■emt. Er zijn tegenwoordig ook keu-
•nmatten als een plastic rooster, waar
in de (Amerikaanse) fabrikant zegt,
it de huisvrouw, die er haar werk
aande voor de aanrecht op verricht,
inder moe wordt. Zelfs zijn er dit
>ort matten voor de badkamer, die
'en zelf, als een legpuzzle, aan elkaar
'nvt tot de gewenste grootte.
De opeengestapelde riien goederen,
aar de huisvrouw inde winkels voort-
lurend mee wordt geconfronteerd, is
liet zonder psychologisch effect. Wat
:ul je nog repareren en verstellen
met de tijd die het kost) als al dat
ïieuws schreeuwt om meegenomen
te worden. Het zoeken naar vervol-
naking, naar comfort bij het dage
lijks huishoudelijk werk, naar verge-
nakkelijking, naar methoden om het
te comprimeren, achten wjj een deugd
in deze tijd, waarin de huisvrouw al
léén doet wat ze vroeger deed met
de behulpzame handen van dienst
maagd, van grootmoeder of dochter
of inwonende nicht of zuster. Het le
ven was toen ook veel „goeiger". De
afwas ging zonder enig tempo. Maar
in deze wetenschappelijke tijd is uit
gerekend, dat, als je per dag drie en
een halve minuut wint op het doen van
de vaat, de huisvrouw per jaar, als ze
bijvoorbeeld twee maal per dag afwast
meer dan veertig uur wint... En het
is een feit, dat het heus scheelt of je
de vaat bewerkt met een hyper-geper
fectioneerde vatenkwast of met zo
maar een borstel. Er is een plastic
variëteit met een gebogen steel en een
uitgebalanceerd haar-vlak, die zo af
doende langs bord en schaal en kop
strijkt, dat die het resultaat moet zijn
van uitgebreide research. Van de prijs
schrik je bij aanschaf even. „Mag dat
voor een vatenkwast." Maar je ver
een, ook geestelijk, steeds meer vrij
kunnen ademen en zich niet gebonden,
ma-ar „in de ruimte" voelen. Die ruim
te in het interieur wordt nog altijd na
gestreefd met zo transparant mogelijke
meubelen. We vragen ons af, hoeveel
logge olifanten van stoelen in deze
schoonmaak weer afgedankt zullen wor
den en verruild voor de ijle zitmeube
len met insectenpoten. Hoeveel volumi
neuze schemei-lampen voor sprietige
verlichting (waar blijft toch al het
oude?) en hoeveel kolossen van kasten
en tafels voor wandmeubelen met neer
klapbaar blad en voor de eethoek, die
nu evolueert naar de oeroude en oerge
zellige combinatie van stoelen plus rus
tieke bank achter de tafel.
In het warenhuis, dat de bezoekers
elk voorjaar vergast op een woonexpo-
sitie met vooruitstrevende ideeën uit
verschillende landen, waar men wéét te
wonen, staan verschillende van die eet-
hoeken met bank. Een vrjj nieuw meu
bel is een vogelkooi-achtige draadcon
structie m de vorm van een zandloper
als tafeltje of bankje te gebruiken. In
het eerste geval ligt er een glazen plaat
op, in het andere geval een rond kus-
sen. Uiterst efficiënt, iets voor het huis
van „Mon oncle"!
Het verschil tussen binnen en bui
ten zoekt de modern wonende mens
omringd door glas steeds meer te
vervagen. Bij de nieuwe tuin-aanleg
rondo i het buitenhuis tracht men de
beplanting aan te sluiten bjj het in
terieur. De moderne meubels zjjn zó
zoent je ermee omdat hij zijn eeuwig
terugkerend werk perfect doet. Naar
dit dure ding momenteel in de
zaak waar wij er naar informeerden
uitverkocht is uermanent grote vraag
zei de verkoopster. De welvaart in
detail
Het gemak (echt niet hetzelfde als
gemakzucht) wordt ook gediend wan
neer men onofficiële gasten een papie
ren servet geeft. Tot veler vreugde ziin
hier nu eindelijk ook de grote zachte
papieren servetten te krijgen, die men
,ot voor kort alleen in Frankrijk en Bel-
£ie zap. Ze zyn relatief duur, maar wer-
ken vereenvoudigend en dat is ook wat
waard. Ter opvrolijking van allerlei
schoonnnaak-karweitjes zou de huis
vrouw zich een paar werkhandschöenen
kunnen aanschaffen, want die bieden zich
ook aan in kleurrijke keus. Ze zijn het
logische verlengstuk van de verzorgde
nagels en, als afwas-handschoen een
consequentie van de uitdrogerfc-was
middelen.
We leven in deze tijd sterk met twee
begrippen; welvaart en ruimte. Maar
helaas, ai is de kosmos nog zo ruim
in Nederland is maar heel weinig ruim
te in vierkante meters per persoon be
schikbaar om in te wonen en om een
frisse neus in te halen. Toch wil ieder-
mee te nemen naar buiten en kam
peren en wonen begint al aardig in
elkaar over te vloeien; waar het kam
peren comfortabeler maar niet ech
ter en het wonen steeds minder con
ventioneel door wordt. Op genoemde
tentoonstelling staat een rustieke hou
ten lat-tafel op houten wielen, die bin
nen, in een onconventionele omgeving
niet misstaat, maar ook zó als ser
veerwagen het gazon op gereden kan
worden. Voor de „beplanting" binnen
zijn er behalve de loodzware cemen
ten bakken nu ook plastic bakken, die
veel makkelijker te hanteren zjjn. De
bloembak wordt een steeds serieuzer
concurrent van de oude bloempot.
Maar die oude bloempot kan men in
sommige tuinartikelen-winkels nu ook
krijgen met aangebakken oren om
buiten tegen het huis te hangen. Op
;Ün Italiaans. Maar het vraagt elke
tag water geven want de potaarde
droogt erg uit. Op deze tentoonstelling
ïangen van het plafond aan draden
vierkante bakken naar beneden die
geneigd zijn licht te schommelen en
waar bloemcomposities op staan Ze
itjn dus voor de sier. Nogal onrustig.
Ze doen denken aan een Laplandse
wieg, die. bij plaatsgebrek, ook van
de zoldering naar beneden hanc
A. Bgl.
Als prisma-boekje is verschenen
„Gioenten, fruit en kruiden in eigen
tuin met verduidelijkende tekeningen.
Het is geschreven door P. A. Kruijk,
een vakman afkomstig uit het West-
land, die bjj de voorlichtingsdienst
van de Rijkstuinbouw werkt en verbon
den is aan het proefstation van de
groenten- en fruitteelt te Naaldwijk. Hij
behandelt in pocketboek-stijl het leven
van de plant in het algemeen, de grond,
bemesting, gereedschappen, teelt on
der glas en alles wat de tuinier(ster)
dient te weten over zelf kweken van
groenten en fruit met de steeds toene
mende noodzaak van bestrijding zowel
van ziekten als van insecten. Ook het
bewaren van de tuinprodukten komt
aan de orde, waarbij deze vakman op
merkt, dat de fruitschaal in de warme
kamer eigenlijk een onding is. Ook het
kruidentuintje is niet vergeten. Wie
heeft al tuinkers gezaaid?
A. Bgl.