Mr. Luns: Nw. Guinea-beleid
moet worden voortgezet
Militaire samenwerking
t vastere vorm
IMEZ
PEPERMUNTJE VAN MINISTER
De HAV is uiv vertrouwen waardl
Nederlands program voor
rakettenbouw in onderzoek
1
Prijs van Hilversum
Streven naar internationaal
karakter der kwestie
Vele A.A.-landen
Bloedig drama in Groningen
voor de rechtbank
Springstoffenfabriek en A l.
samen met Frans instituut
D
i
kregen begrip
voor bedoelingen
interunie"M1
Japanse kampfilm
ter sprake in
Tiveede Kamer
Officier acht feit bewezen doch
eist ontslag rechtsvervolging
Laboratorium
in Ouderkerk
Koopman na otfr
scholing inbreke1'
V B
REGERING DOORZIET DJAKARTA'S CAMPAGNE
NEDERLAND—BELGIË
Prof. De Quay in maart
ook naar Antillen
Student stak man neer bij gevecht
FRANS-NEDERLANDSE RESEARCH
Jongeman gearrestee
Schoolhoofd aange'
houden wegens
verduistering
Tussen 25 en 30 mille
aandelen ontvreemd
BRUYNZEEL
Prof. G. V. A. Röling
VRIJDAG 24 FEBRUARI 1961
(Van onze parlementaire
redacteur)
DEN HAAG, 24 febr. „De
huidige situatie rond Nieuw-Gui-
nea geeft wel reden tot bezorgd
heid, maar op dit moment is er
voor de regering geen aanleiding
om een catastrofale ontwikkeling
te verwachten. De propaganda
van Indonesië is er steeds meer
op gericht de onrust te vermeer
deren. Wij moeten goed voor ogen
houden, dat angst onzerzijds deze
campagne in de hand werkt. Het
is nodig veel aandacht te beste
den aan alles wat in ons land
wordt gepubliceerd, om te voor
komen dat dit door Indonesië
weer propagandistisch wordt uit
gebuit", aldus minister Luns don
derdag in de Tweede Kamer bij
de behandeling van het laatste
deel van zijn begroting, die z.h.s.
is aangenomen.
Socialistisch betoog
HammarskjöIcTs
advies
BEPERKT UW
AANDELEN-RISICO
Vraag Uzv bank of
commissionair nadere
gegevens over
INTERUNIE
Publikaties
aanmoedigen
Onderscheidingen
i mmm
""^""^gSS^CHlÊDArTÊITFOON 1010) 6 93 04- HAV LEVENSVERZEKEBINGÊN
ie
balpennen
met documenten
inkt
I
Tegen de infiltraties, die. van Indo
nesische zijde in Nieuw-Guinea worden
ondernomen, is de defensie gemakke
lijk opgewassen, ook wanneer zij van
veel grotere omvang zouden worden.
Hoe hinderlijk ook, deze infiltraties
zijn tot dusver niet doeltreffend ge
weest voor hetgeen Indonesië voor
ogen staat. Voor een actie op grote
schaal hoeft nog geen vrees te bestaan,
aldus de minister. Hij zei dat alhoewel
wij de Indonesische dreiging niet te
licht moeten opvatten, wi) van de an
dere kant ons daardoor niet uit ons
evenwicht mogen laten brengen.
Het Nieuw-Guinea-beleid is weer aan
leiding geworden tot uitvoerige discus
sies, waarbij de Kamer in grote meer
derheid instemde met het betoog van
de minister: wanneer men eenmaal op
het standpunt staat dat aan de bevol
king van Nieuw-Guinea zelfbeschikking
moet worden gegeven, dan moet men
ook aanvaarden dat Nederland zijn
taak daar vervult zoals wjj die nu
eenmaal op ons hebben genomen. De
socialisten nemen al vele jaren lang
het voor de minister onbegrijpelijk
standpunt in, dat wij wèl de Papoea's
zelfbeschikking moeten geven, maar
dat wij reeds lang uit Nieuw-Guinea
weg hadden moeten zijn. De heer De
Kadt (P.v.d.A.) herhaalde het: weg
uit die gevaarlijke hoek van de wereld.
Minister Luns wees hem op de incon
sequentie van het standpunt van de so
cialisten, die het reeds vele jaren lang
met de politiek van verschillende ka
binetten eens zijn geweest en bij kabi
netsvormingen herhaaldelijk hun mede
werking hebben gegeven aan het samen
stellen van regeringsprogramma's,
waarin deze Nieuw-Guinea-politiek
steeds is neergelegd.
Het betoog van de heer De Kadt ging
duidelijk in de richting van een overge
ven van Nieuw-Guinea aan Indonesië
en een alarmsein aan de Veiligheids
raad vanwege de dreiging, die dit land
op ons uitoefent.
Mr. Blaisse (K.V.P.) hield de socia
listische spreker voor, dat hij daarme
de al evenzeer lijnrecht in tegenspraak
komt met zijn uitgangspunt: de Papoea
moet het recht van zelfbeschikking krij
gen. Dit land aan Indonesië overgeven
zou het tegendeel zijn van zelfbeschik
king geven aan de bevolking.
De heer De Kadt bleef hardnekkig te
genspreken. Hij vindt dat Nederland
nog lang niet belangeloos genoeg op
treedt. Als het ons alleen om dat zelf
beschikkingsrecht te doen was, dan zou
den wij ons voor de soevereiniteit niet
interesseren.
Minister Luns concludeerde dat er
met de socialist niet meer te praten
valt. Moeten wij soms de andere lan
den gaan vertellen: het wordt ons een
te zware last. En dacht u soms, dat
andere regeringen dan zouden zeggen
o, geeft maar hier, dat nemen wij
wel even van u over? Hoe weinig
plezierig wij het ook vinden, voorals
nog moeten wij de soevereiniteit over
Nieuw.'Guinea blijven uitoefenen.
En minister Luns gaf de socialisten
de verzekering, dat geen enkel tand
van mening is, dat Nederland met
die soevereiniteit blij is. Het is een
voudig onze plicht Nieuw-Guinea uit
zijn staat van onontwikkeling omhoog
te brengen, totdat de Papoea's over
eigen lot kunnen beschikken. Dat
brengt natuurlijk mee, dat dit land
en dat volk onze belangstelling heb
ben.
De heer De Kadt bracht ook de bui
tenlandse hulp ter sprake en beweerde,
dat de verwachtingen daaromtrent al
leen in de gedachten van de Nederland
se regering zouden leven. Minister
Luns interrumpeerde: „Waar haalt u
deze wijsheid vandaan? Bedenk u".
De minister ging later op die hulp
van het buitenland nader in. Hij zei,
dat wij al vaak hebben geprofiteerd
van interventies van andere landen in
Djakarta. Wat de Verenigde Staten be
treft, was hij van oordeel, dat er geen
reden is aan te nemen, dat ook dat
land evenals de anderen, de verzeke
ringen van hulp die het Nederland heeft
gegeven, niet zal waar maken. ,,Ik
moet echter iets genuanceerder over de
Verenigde Staten spreken, in verband
met de nieuwe regering-Kennedy," al
dus njinister Luns.
Hij gaf voorts te kennen, dat hij over
Nederlands Nieuw-Guinea reeds enige
jaren nauwe relaties onderhoudt met
de secretaris-generaal van de Verenig-
f Ad', erlenliet
de Naties, de heer Hammarskjöld. In
1958 hebben beiden alle mogelijkheden,
die denkbaar waren met betrekking
tot Nieuw-Guinea, uitvoerig onderzocht.
Het advies van Hammarskjöld was:
„Vooral blijven en verder gaan met
het werk, dat Nederland belangeloos
verricht".
Nog onlangs heeft minister Luns de
zaak opnieuw opgevat en met name ook
aangedrongen op het zenden van een
vertegenwoordiger van de V.N., of des
noods van de heer Hammarskjöld per
soonlijk, om te controleren of Nederland
zijn taak inderdaad naar behoren ver
vult. Minister Luns zei dat hij het zeer
op prijs zou stellen wanneer dat laatste
zou geschieden, maar hij had alle be
grip voor de huidige situatie, waarin
de secretaris-generaal verkeert. Deze
heeft nog niet geantwoord op het jong
ste schriftelijk verzoek. Dit zal wel ver
band houden met de campagne, die van
Russische zijde tegen hem wordt ge
voerd.
Hij zal nu eerder zijn bevoegdheden
nog wat willen beperken, dan daaraan
uitbreiding geven, zo meende mr. Luns
De minister gaf de Kamer te ken
nen, dat de regering veel prijs er op
stelt het oordeel te vernemen dat de
ze waarnemer zou geven over hetgeen
in Nieuw-Guinea geschiedt. Op een
interruptie van mr. Burger (P.v.d.A.)
herhaalde mr. Luns: „Inderdaad.
Aan de indicaties, die deze waarne
mer zou geven, zou de Nederlandse
regering zich niet willen onttrekken".
De minister zei van mening te zijn
dat de regering wel degelijk bereid is
het Nieuw-Guinea-beleid voortdurend
aan te passen aan tie nieuwe ontwik
kelingen. Uit do zeer uitvoerige rap
portage, die Nederland jaarlijks aan de
V.N. doet toekomen en waarin wjj veel
verder gaan dan strikt is voorgeschre
ven, volgt reeds, dat wij trachten aan
de situatie rond Nieuw-Guinea in ze
kere zin een internationaal karakter te
geven. Vele landen in Afrika en Azië
hebben dit uitvoerige studiemateriaal
van Nederland, dat ook een politiek as
pect heeft, zeer gewaardeerd en zij
hebben begrip gekregen voor onze be
doelingen, aldus de minister.
Minister Luns wilde gaarne voldoen
aan de suggestie van mr. Blaisse
(K.V.P.) om de publikaties in de we
reldpers over Nieuw-Guinea nog wat aan
te moedigen. Hij zei dat de laatste tijd
reeds veel meer journalisten zich voor
Nieuw-Guinea beginnen te interesse
ren, vooral in verband met de komen
de opening van de Nieuw-Guinea Raad.
De minister gaf de Kamer de verze-
DEN HAAG, 24 febr. De Neder
landse minister van Defensie en de Bel
gische minister van landsverdediging
hebben gisteren in Brussel hun gebrui
kelijke samenkomst gehad, waarbij zjj
hebben besloten de sinds 1948 bestaan
de contacten meer vaste vorm te ge
ven. De opzet is de grootst mogelijke
samenwerking der beide krijgsmach
ten te bereiken.
De bewindslieden hebben besloten,
dat de voorzitters van de comité's van
de verenigde chefs van staven dit na
der zullen uitwerken.
De ministers zullen daartoe periodiek
rapporten ontvangen, teneinde deze op
hun politieke en militaire mogelijkhe
den te kunnen beoordelen, aldus een
communiqué.
De Nederlandse minister van defen
sie, ir. S. H. Visser, is donderdagoch
tend in Brussel aangekomen met de
staatssecretaris van defensie, M. R. H.
Calmyer, vice-admiraal H. H. L. Pröp-
per, voorzitter van het comité van staf
chefs, S. D. Duyverman, directeur-ge
neraal van defensie, en generaal-ma-
joor H. A. Maurenbrecher, directeur
materieel luchtmacht.
Tegen de middag had minister Vis
ser een onderhoud met zijn Belgkche
ambtgenoot Gilson. Bij de aanvang van
de lunch die daarop volgde reikte mi
nister Gilson minister Visser de ver
sierselen uit van het grootkruis van de
Belgische kroonorde. Staatssecretaris
Calmeyer ontving de versierselen van
het grootkruis in de Orde van Leo
pold II. De heer Duyverman en gene-
raal-majoor Maurenbrecher kregen het
ereteken van grootofficier in de orde
van Leiopold II.
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG, 23 febr. Bij de be
handeling van de begroting van Bui
tenlandse Zaken is in de Tweede Ka
mer de kwestie van het vervaardigen
van de Japanse film „Blanke vrouw
en gele commandant" ter sprake ge
bracht. De heer v. d. Wetering (C.H.)
verweet aan jhr. van der Goes van Na-
ters (P.v.d.A.), dat deze laatste des
tijds in een interview op Schiphol al
te luchtig zou zijn heengestapt over
deze kwestie. De heer van der Goes
had de zaak afgedaan met de opmer
king, dat de film een prul was. De
heer v. d. Wetering vond dat het daar
niet om ging, maar om de onbe
schaamdheid van de Japanners om zo'n
produkt te maken, waarin het leed van
Nederlandse vrouwen in gevangenen
kampen is weergegeven.
De heer v. d. Wetering wilde niets
afdoen aan de andere kwaliteiten van
het Japanse volk, waarvoor hij de laat
ste tijd veel waardering heeft, maar hij
zou een krachtig protest tegen de ver
toning van deze film op prijs hebben ge
steld, ook van de regering.
Staatssecretaris van Houten heeft
hierop geantwoord, dat de regering aan
Japan inderdaad heeft laten weten,
dat zij van oordeel is dat deze film
van bijzonder slechte smaakt getuigt.
Daarop is van Japanse zijde geant
woord, dat men begrip had voor dit
standpunt van Nederland.
De heer van der Goes vond de film
eenvoudig te onbenullig om er nog
maar een woord aan vuil te maken.
(Advertentie)
de sigaar die elke
receptie tot een
genoegen maakt!
Nieuw!
SANTOSA - een
uitstekende, lichte
22 cents sigaar.
kering, dat Nederland geen enkele mo
gelijkheid, om in de situatie een ver
betering te brengen door Nederland, bij
voorbaat verwerpt. Ook de heren van
de Wetering (C.H.), Biesheuvel (A.R.)
en mevr. Stoffels-van Haaften (V.V.D.)
hebben beschouwingen aan Nieuw-Gui
nea gewijd, die het standpunt van de
minister versterkten.
Bij de replieken werd de minister ge
vraagd of hem iets bekend was van
een uitnodiging van president Kenne
dy aan president Soekarno voor een be
zoek aan Washington. Minister Luns
bevestigde dit. Hij had de stellige in
druk, dat bij dit bezoek „ook enige za
ken die Nederland aangaan zullen wor
den besproken".
De heer Van de Wetering bracht met
instemming een ingezonden brief ter
sprake van oud-mimster Van de Kieft,
die gepubliceerd is in de „New York
Times". Hierin merkt de heer v. d.
Kieft op: „Stel je voor dat Fidel Castro
eens door Nederland officieel zou wor
den ontvangen en ten paleize Soestdijk
thee zou gaan drinken, om daarna met
een schip vol wapentuig naar zijn
land terug te keren. Zou in dat geval
Amerika zoiets als een routinebezoek
van een staatshoofd onbesproken laten?"
Bij het goedkeuren van de begroting
bleek, dat de pacifisten en een drietal
leden van de P. v. d. A., namelijk
mevrouw 4 Roos-Oudegeest, de he
ren Fransen en Schürer, tegen dat
deel van de begroting waren, waarin
bedragen worden vermeld ter financie
ring van de atoombewapening.
WILLEMSTAD, 23 febr. (UPI) Al
hier is vernomen, dat de minister presi
dent, prof. dr. J. E. de Quay, als deze in
maart een bezoek brengt aan Suriname,
ook een bezoek van negen of tien dagen
aan de Nederlandse Antillen zal bren
gen.
(Advertentie)
hebben de kinderen onder deskundig toezicht hun eigen
speelparadijs. De Verenigde Naties in het klein èn op hun best!
(Van onze correspondent)
GRONINGEN, 24 februari De 26-
iarige medische student uit Eygelsho-
ven thans co-assistent in Rotter
dam die in de nacht van 1 op 2
juli van het vorige jaar in de Kruit-
laan alhier de 29-jarige schilder G.
Hoekstra neerstak, stond gisteren te
recht.
De officier van justitie bij de recht
bank, jhr mr. A. H. S. van der Wijck,
eiste na een diepmenselijk requisitoir
ontslag van alle rechtsvervolging, hoe
wel hij mishandeling, de dood tenge
volge hebbend, wel bewezen acht.
De student ontmoette in juni 1960
een 28-jarige prostituée de voorma
lige echtgenote van het slachtoffer
Hoekstra in een café. Diezelfde
avond nog bracht hij haar naar huis.
Hierna bezocht hij haar herhaalde ma
len; vaak ook ging hij met haar uit.
Omstreeks die tijd kreeg de vrouw
kennis aan de dertigjarige chauffeur
J. D„ die de vrouw ertoe wist te bewe
gen te kiezen tussen hem en de stu
dent. De vrouw koos de laatste.
Op de avond van de eerste juli gin
gen de student en de vrouw in de stad
een borreltje drinken, nadat hij haar
thuis had bezocht. Toevallig ontmoet
ten de voormalige echtgenoot en de
chauffeur elkaar diezelfde avond. Zij
spraken af de student gezamenlijk een
pak slaag te geven. Ook zou Hoekstra
laten zien, dat hij zijn ex-vrouw wel
op de student kon heroveren.
De twee mannen gingen naar haar
woning in de stille en smalle Kruit-
laan, waar Hoekstra via een ladder in
het huis wist te komen. De chauffeur
bleef buiten op wacht staan.
Toen hij de vrouw en de student op
de fiets zag aankomen, waarschuwde
hij haar vroegere echtgenoot.
De chauffeur en de student troffen
elkaar voor de deur. Zij lieten elkaar
een mes zien. Wie van tweeën het
eerst een mes in de i and hield, werd
tijdens de behandeling van deze zaak
niet duidelijk.
Toen de student de vrouw hierop
hielp haar fiets in de gang te zetten,
stormde opeens de schilder Hoekstra
naar beneden. De student rende het
huis uit, achtervolgd door de schilder,
Minister Beerman verwelkomde gisteren de spijtoptanten uil lndonesiè, die
met de „Zuiderkruis" in Amsterdam aankwamen. Daarbij had de bewindsman een
gesprek met enkele families en diepte hij uit zijn zak een rol pepermuntjes op,
waarvan hij er een aan het kleine meisje op de foto wilde geven. Het kind was
wat bedeesd en de minister had zowaar moeite zijn pepermuntje kwijt te raken.
(Advertentie)
VERZEKERD KAPITAAL
RUIM 1 MILJARD GULDEN
DEN HAAG, 24 febr. Dezer dagen
is een contract voor wederzijdse tech
nische mlp en bijstand gesloten tussen
de koninklijke Nederlandse springstof
fenfabrieken n.v. en de Artillerie In
richting enerzijds en de Société d'étu-
de de propulsion par reaction (SEPR)
anderzijds. De SEPR, die is gevestigd
te Villejuif bij Parijs, is een gezamen
lijk instituut van een aantal Franse be
drijven, waaronder de Service des pou-
drés, de monopoliehoudster voor de
vervaardiging van kruit in Frankrijk.
Door deze overeenkomst, zo deelt
de Ned. springstoffenfabrieken mee,
zal Nederland van dit Franse insti
tuut alle beschikbare technische hulp
kunnen krijgen en over de know how
van de SEPR kunnen beschikken.
Met dc huJp hiervan willen de spring-
stoffenfa brief enen de Artillerie n-
richting dc mogelijkheid onderzoeken
om tot een eigen Nederlands pro
gramma voor de bouw van raketten
te komen. Vooralsnog is liet niet de
bedoeling nieuwe geleide projectielen
te construeren. Voorlopig blijven de
activiteiten gericht op een algemene
research.
Het is dan ook niet zo, dat al con
tacten met andere Nederlandse indus
trieën bestaan voor de toelevering van
eventuele lanceerinrichtingen en elek
tronische apparatuur.
Op het complex van de Nederland
se springstoffenfabrieken te Ouderkerk
aan de Amstel is inmiddels een proef
fabriek op laboratoriumschaal gereed
gekomen. Er zijn hier speciale voorzie
ningen voor de veiligheid in bedrijf en
omgeving getroffen.
Het is nog niet bekend waar even
tuele proeven met de door de Neder
landse springstoffenfabrieken samen te
stellen raketbrandstoffen zullen worden
genomen. De bevolkingsdichtheid van
Nederland maakt het niet gemakkelijk
een geschikt gebied voor proefnemin
gen te vinden.
De leider van het raketbrandstof-
programma van de Nederlandse spring
stoffenfabrieken, dr. J. Trommel (voor
wat de artillerie inrichting betreft wordt
het programma geleid door ir. II. J.
Rem) deelde liet ANP mee, dat de
SEPR het grootste Europese instituut
is, dat zich met de ontwikkeling van
vaste en vloeibare brandstoffen voor
raketten bezig houdt. De SEPR had al
contracten, zoals nu met Nederland is
gesloten, met Bombrini-Parodi del fino
te Rome (een chemisch concern dal
zich ook bezig houdt met de fabricage
van raketten/waarmee kortgeleden de
beproevingen zijn begonnen) en met de
Belgische F. N. in Herstal. De SEPR
heeft voorts technisch-commerciële
overeenkomsten met RocketdynNorth
American aviation en Thiokol chemical
corporation, eveneens in Amerika.
Door de SEPR zijn idermeer een
versnellingsraket voor de Mirage 3
ontwikkeld en de raket Matra, die ver
gelijkbaar is met de Amerikaanse
Hawk.
SNEEK, 24 febr. De gemeenteP^
litie heeft in samenwerking rnei y.t
rijksrecherche een 24-jarige
Sneek gearresteerd. Deze heelt n®
in één jaar tijds ongeveer 25 mor
te hebben gepleegd. In totaal heb-
een bedrag van ruim 40.000 gulden
ben buitgemaakt. ,n
De jongeman begon zijn „prak^ K
december 1959. Zijn grootste B» ge
pleegde hij in de nacht van 2 oPJ0[fl-
cember j.l.toen hij de gezamenlU^.^gn
zet van enige dagen van 25.000 g" jje
van twee warenhuizen te Sneek J" n
brandkast van een der warennu
ontvreemdde. De arrestant, die v eell
ger koopman was, heeft tijdens
omscholingscursus tot bankwerker n
nodige kennis van lopers en Si gej\
opgedaan. Hij toonde zich latef-nd-
meester in het openboren van °r
kasten. en
De man die een televisietoestel js.
radio met pick-up bezat bleek bh jj0.
zoeking ook een zeer uitgebreide n' jen
theek van detectives en moordvern
te hebben.
WESTZAAN, 23 febr. De rÖkspfr
tie heeft het hoofd van de openbare^
gere school alhier aangehouden. e;.
schoolhoofd zou zich in financiële ",„co-
Hjkheden gelden van het schoolmei ft
mité hebben toegeëigend. Om het te£eb'
aan te zuiveren zou hij later gelden
ben gebruikt van de kinder-postze|eI1
actie, van de radio-actie „Fteat tie.
kind" en spaargelden voor v® ef
reisjes. De politie raamt het verduis
de bedrag op vijfduizend gulden.
Het schoolhoofd is voorgeleid aan
officier van justitie in Haarlem.
(Advertentie)
die een houten spatel in de hand hield
Het kwam tot een kort handgemeen,
waaraan ook de chauffeur te pas
kwam, ook al ontkende deze te hebben
gestoken en zich er direct mee te heb
ben bemoeid. Aanvankelijk verklaar
de hij voor de politie slechts een kam
metje in zijn hand te hebben gehad
Voor de rechter-commissaris kwam
hij hierop terug.
Opeens lag Hoekstra bloedend op de
grond. De student had lem gestoken.
Kort daarop is de man overleden. Er
was een slagader geraakt.
De president, mr. K. Th. Dorama,
trachtte uit te maken, of de schilder
en de chauffeur beiden de student had
den bedreigd. De chauffeur ontkende
dit, maar de verdachte hield bij hoog
en bij laag vol, dat hij in blinde angst
had toegestoken, toen hij, in gevecht
zijnde met de schilder, de chauffeur
had zien aankomen.
De raadsman van de student, mr.
R. A. Vos, noemde deze zaak een spe
cifiek geval van noodweer-exces en
sloot zich aan bij de eis van de offi
cier.
Uitspraak 9 maart.
BREDA, 23 febr. Een 56-jarige
Bredanaar is door de Bredase recher
che in samenwerking met de Leidse po
litie gearresteerd. Op een assurantie
kantoor in Leiden, waar hij tijdelijk
werkzaam is geweest, zou hij tussen de
25 en 30 duizend gulden aan aandelen
hebben ontvreemd.
i e toekenning van de Cul
tuurprijs 1061 van de ge
meente Hilversum aan
professor G. V. A. Röling
te Laren is een voor het Gooi
bijzondere gebeurtenis. Enerzijds
eerde de bekwame jury hiermee
een kunstenaar, die met zijn
werk, zowel creatief als peda
gogisch, de laatste jaren sterk op
de voorgrond trad, terwijl men
anderzijds op elegante wijze de
sluier neerliet over het algemene
beeld van artistiek-intieme goed.
moedigheid, die de faam van de
Gooise dorpen als kunstcentra
de das om doet. Dat velen, die
het goed menen met de beelden
de kunst in het Gooi, gelukkig
zijn met deze erkenning bewij
zen de schier eindeloze telefo
nades en vele gelukstelegram
men, die tijdelijk de rust versto.
ren in „La grande chaumière"
oase van originaliteit in de
armoedige vaderlandse traditie
van huisnaamgeving aan de
Larense Torenlaan 45. Achter
warrig struweel, in een even
rustiek als pittoresk dorpshoekje
staat de grote atelier-woning,
waarin professor Röling een do
rado van rust en stilte vindt na
zijn inspannend werk op de
Rijksacademie voor Beeldende
Kunsten in de hoofdstad, waar
hij hooglerarend de tekenklassen
leidt. Hier kan hij weer op ver
haal komen en inspiratie op-
d°enbe thans 56-jarige prijswinnaar, markante kop met grijzend
borstelige wenkbrauwen en snor, is een persoonlijkheid. Als 9e° „en-
kunstenaar-docent geeft hij de bezoeker geen leans spits opgestelde vrav^
lijstjes af te werken. Hij bezit de gave iemand mee te slepen W fl)i
fascinerend gesperk over kunst. Voor men het weet, is men in de ban
de bruisende vitaliteit, die hem karakteriseert. Hij geeft uiting aan f
diepe bewondering voor de Chinese schilderkunst en bewondert vooral
techniek. In huize Röling wordt dit op indrukwekkende wijze 9ede"j,de-
streerd. De wanden worden gesierd met vele monochrome penseelscw e
ringen. Prachtige bladen met als „Leitmotiv" „Paard(en) in landsc"p
onder hoge, wijde luchten, bijzonder expressief en raak in enkele Pen ver
streken neergeschreven. Zijn geliefd materiaal, Japans papier, zelf 9ewrZ.eri-
Chinese inkt en dito penseel, vraagt een onfeilbaar handschrift. Iedere r^at
seelstreek is onherroepelijk. Correctie is niet mogelijk. Is het vreemd ,-r
deze caUigraferendeschilder het Chinese grasschrift zo intens bewojia
Is het vreemd, dat hij abstracte kunst niet veroordeelt? „Realiteit e1l
vormen om tot de hoogste expressie te geraken, is niets nieuws. Balance
op de grens van verstaanbare, geëmotioneerde mededeelzaamheid be1 ,eit
geen knoop in je zakdoek te zijn." Hij verfoeit het academisme, maar I
vurig voor een gedegen tekenopleiding, solide basis voor alle /cun*tuit'™gft
Hij staat zeer bewust midden in deze woelige tijd, en staat daarbij °Pgt
voor de jeugd, die hij hel recht geeft met conventies te breken. Hij 3 eft
naast zijn leerlingen omdat „de ontwikkeling als mens enorme invloed
op liet „instrument" dat je bij je geboorte hebt meegekregen."
Mevrouw Röling, die met haar gezin haar man volgde toen deze e,
gastprofessoraai vervulde in Toronto zelf begaafd schilderes, die _grgt
valligerwijs) samen met haar dochter exposeert in het „Stedelijk" -
voor adempauzes en verduidelijkingen. ge
in de sfeervolle zitkamer, rijk gestoffeerd met volle boeketten
Iroogde flora mijn vrouw heeft een groene hand leeft de kuns a\
oersoon, woord en beeld. De in 193!) benoemde hoogleraar Röling het -je
met zijn gezin in datzelfde jaar van de Amsterdamse Stadhouders*
verjagen door een omlaag kletterend plafond. In het Gooi vond
reloofde land compleet met een (alom bewonderde) vruentdragende v l'ern
boom in de tuin. In zijn voor de kunst zo vruchtbare leven vielen
-eeds drie prijzen ten deel. Zijn werken hangen in musea en particu
collecties over de hele wereld, maar de naam Röling ontbreekt op a* 'e"
van de collectie van het Larense Singer museum In „La grande chaun» .e
worden de laatste voorbereidingen getroffen voor een expositie van re'
werken van de Hilversumse cultuurprijswinnaar in het Goois Museum
de radiostad. Men kan daar van 3 tot 20 maart terecht.
