ieuwe Sc
hied
amscl
ie Courant
m
Kardinaal Wyszynski
conflict met Gomoelka
Kerkvorst neemt stelling
tegen aanval op. Vaticaan
FINSE ZONDAGSVISSERS OP HET IJS
Belangrijke stembuswinst
voor Adenauers C.D.U.
Aanmerkelijk verlies voor
socialisten ter plaatse
RUIMTESCHIP
PROF. DE QUAY IN DE WEST
Opkomende vloed sleurt
twee mannen van pier
Concordia
Concordia
Concordia
Ik Jum alleen
uo<r bidden
Spaanse klacH
over Marokko
KERK EN STAAT IN POLEN
„Grove leugens
van Indonesië"
4$ mm! will
In Noordrijnland-Westfalen en Nedersaksen
Ook winst voor
liberalen
IN HOEK VAN HOLLAND
Jongetje in Eindhoven verdronken
Luipaardmannen
in de Congo
Aanrander van
kleuter gevat
Het weer
Lente begint
winters
MAANDAG 20 MAART 1961
12
pagina s
Resolutie van partijen
op Nieuw-Guinea
Abdoel Rahman:
hem
tf^tTng
WARSCHAU, 20 maart (Reu
ter, U.P.I.) De katholieke
primaat van Polen, Stefan kardi
naal Wyszynski, en de leider van
de Poolse communistische partij,
Wladislaw Gomoelka, zijn in het
afgelopen weekeinde openlijk met
elkaar in botsing gekomen. Go
moelka sprak zaterdagavond op
een verkiezingsbijeenkomst in
Warschau over vier weken
worden in Polen verkiezingen ge
houden en werd zondagmorgen
van repliek gediend tijdens een
preek, die de kardinaal hield in
een parochiekerk, eveneens in
Warschau. Kardinaal Wyszynski
verdedigde zich vooral tegen Go-
moelka's beschuldiging, dat het
Vaticaan het Poolse episcopaat
aanzet tot strijd tegen de Poolse
volksrepubliek. „De indruk wordt
gewekt"; aldus de kardinaal, „dat
wij onder invloed van het Vati
caan stelselmatig strijd leveren
tegen de staat. Maar nooit is een
poging gedaan mij instructies te
geven over de wijze waarop de
bisschoppen de kerkelijke zaken
in ons land moeten leiden. Mis
schien zult u mij geloven, mijn
kinderen, maar elders hecht men
niet veel geloof aan wat ik zeg".
r
-ë
Om gezondheids
redenen:
Amsterdams deken
met emeritaat
liccft
rotsv usle zekerheid
U betaalt lage premies
U deelt mee in de winst
Alle Europeanen met
de dood bedreigd
In Utrecht
*0
Veel wind
Het weer in Europa
Wmjaj&oT
Joh. de Heer
HET MEE WE DAGBLAD
KARDINAAL WYSZYNSKI
"OLLANDIA, 20 maart Drie par-
l|.]en op Nederlands Nieuw-Guinea heb-
,e0 naar aanleiding van de Indonesi
sche beschuldigingen over opstand en
"^■"gelijke een resolutie aanvaard,
"aarvan ondermeer aan de seeretaris-
frneraal der V.N.. Hammarskjöld, een
™-sehrift is gezonden. In deze resolutie
,pggen de Partij Orang Nieuw-Guinea
J>? l'-enheidsfartij Nieuw-Guinea en de
artij Sama Sama Manusia, dat zij „de
.•Tuiende en leugenachtige propagan-
ren"Van '"donesië «>et langer tolere-
Mededelingen, dat Papoea's in np-
Uar*d zouden zijn gekomen tegen het
«derlands gezag worden „grove leu-
,®ps" genoemd. „Wij vluchten niet van
\>,'N eigen land daar is geen reden voor.
v leven hier in rust en vrede. Er is
Zp lrUitgan'g". zo wordt ondermeer ge-
ASeT. Voorts wordt grote ontevreden-
ot 'd geuit over .„wapenleveranties door
u,°st-DuttslandAmerika en Rusland".
'.1 zijn ervan overtuigd, dat deze wa-
S®J)s tegen ons gebruikt zuilen worden.
"Ai wensen vrede en zelfstandigheid
51 niet ondergeschiktheid aan Indone
sië"
Afschriften van deze resolutie zijn
\o°rt.s gezonden aan bondskanselier
gdenauer, de paus, premier Abdoel
Tubman van de Maleise Federatie, de
ministers Luns en Toxopeus, staatsse-
,retaris Bot, de Nederlandse en de In
donesische vertegenwoordiger bij de
-p/N- en de Russische ambassadeur in
Uen Haag.
(Advertentie)
BINNENVERINGBED
/iet beste bed ooit gemaakt
SCHUIMRUBBERBED
met versterkte middensector
l $aiet
fabrieken Zevenbergen
5?
^DLN, 20 maaPt (IIPI) Op een
"'erentie in Londen heelt de Mat
da,.Premier Abdoel Rahman zater-
lll(l ll®t geschil tussen Nederland en
ter l,esie over westelijk Nieuw-Guinea
gebracht. De premier zei
Hip, "n: „Voor hel ogenblik kan ik
v®el doen".
he^,al"?lan is voorstander van een be-
ülre ?cllaP door drie naties van het om-
8et)ied, maar hij zei dat de
Ganders die oplossing afwezen en
den e Indonesiërs er alleen over wil-
on-, Praten als het een middel zou zijn
„Bern* gebied in hun bezit te krijgen.
Punt 'anden houden aan hun stand-
de hiVast". alflus Rahman en hij voeg-
eraan toe: „Het zou ine niet ver
heren als er wat moeilijkheden zou-
hèm men". Ook zei hij, dat het voor
om,1 ••geen zin" had zijn pogingen tot
'vhllni WÊÊÊÊÉÉÜ^K^^M MÉ
A'Ondo I°e:
don I en als er wat moeilijkheden zou
van een belieerschap voort
!s huien- >.A"es wat ik nu kan doen
kommen dat en geen openlijke botsing
Maleise premier zei voorts dat de
Lands® minister van buitenlandse
kc\en' Wr" J' M- A' H- Luns' hem had
Vo0!^« 01n ,le bemiddeling te pogen
«ld
rt t
1 zetten. „Maar dat kan ik niet"
j: "s 'Rahman, „wanneer niet beide par-
'101,
"aar mij willen luisteren".
Gomoelka sprak in zijn verkiczings-
retle uitgebreid over de betrekkingen
tussen Kerk en vtaat ia INlen, Hij zei,
dat het Vaticaan verzet levert tegen
het socialisme en er speciaal in Polen
op uit is .nartelaren te maken. „Het
Vaticaan speurt naar vervolging en
die IS hier in hel geheel niet", aldus
de partijleider, die hieraan toevoegde
dat de houding van het Vaticaan
hinderlijk is voor het Poolse episco
paat, dat weet dat het voor beide par
tijen beter zou zijn als er tussen Kerk
en staat in Polen goede betrekkingen
zouden bestaan. „De houding van de
Poolse staat", aldus Gomoelka, „is
tegenover gelovigen en ongelovigen
hetzelfde. De geestelijkheid dient ech
ter de wet te gehoorzamen en de staat
eist van de geestelijken dezelfde
loyaliteit ten opzichte van de regering
als van ieder ander."
Zaterdagavond nog verklaarde kar
dinaal Wyszynski, in een rede die mis
schien toevallig samenviel met die van
Gomoelka, dat hij zich niet wenste te
verzetten tegen de beschuldiging «dat
de Kerk in Polen een rebel is, in die
zin dat zij ageert tegen bepaalde wet
ten die er op uit zijn het atheïsme
in Polen te beschermen en te ver
groten. Zondagmorgen echter hield de
kardinaal een preek waarvan vol
komen duidelijk was dat zij diende als
antwoord op Gomoelka's rede van de
vorige dag. De kerkvorst stelde met
de meeste nadruk, dat de Poolse bis
schoppen in het besturen van hun
bisdommen in geen enkel opzicht
onder druk staan van het Vaticaan.
„De Kerk heeft vertrouwen in ons
geloof en ons geweten en behoeft ons
geen instructies of richtlijnen te geven.
Het Vaticaan zegt: Moge Gods genade
en kracht u helpen, wij geven u alleen
onze zegen."
Kardinaal Wyszynski haakte ook in
op Gomoelka's verklaring, dat in
Polen geen kerkvervolging bestaat.
„Hoe kan men het bestaan van on
geveer twintig organisaties, die zich
uitsluitend bezig houden met het
maken van propaganda voor godloos
heid, anders noemen dan kerkvervol
ging?", zo vroeg de kardinaal zich af.
fn dit verband sprak de primaat ook
over pamfletten die tegen de kerk
worden verspreid en over een nieuwe
Poolse film, die momenteel in liet land
in omloop is. Deze film handelt over
nonnen die door de duivel zijn bezeten.
De kardinaal noemde deze film „oen
vuile handschoen die in het gezicht
van de Kerk wordt gegooid" Hij zei
dat vele jonge Polen door de commu
nistische autoriteiten worden gedwon
gen de film te gaan zien om hen ervan
te overtuigen dat het kloosterleven tn
Polen niet veel zaaks is.
Aan het einde van zijn preek her
haalde kardinaal Wyszynski nog eens
dat de zielen van de Poolse bis
schoppen niet in het Vaticaan ver
toeven, zoals Gomoelka had be
weerd. Daarna richtte hij zich
kennelijk rechtstreeks tot de com
munistische machthebbers toen hij
hoofd moet buigen voor God en dat
u alleen Hem moet dienen en nie
mand anders,. Ik verzeker u dat
Jezus Christus de Meester van de
komende eeuw zal zijn."
Waarnemers in Warschau wijzen er
op, dat Gomoelka s rede van zaterdag
avond een streep heeft gehaald door
zei: „ik zeg u. Caesars, dat u uw
de verwachting, dat de „tap in de perio
de vóór de verkiezingen zeer voor
zichtig zou zijn in haar verhouding
met. de katholieke Kerk. Bij de vorige
verkiezingen, in 1957, kon Gomoelka
rekenen op de machtige steun van de
katholieke Kerk in het overwegend
katholieke Polen, omdat hij na het
stalinistische tijdperk zijn „democrati-
seringsprogramma" wilde gaan reali
seren.
Sindsdien is echter de houding van
de regering ten opzichte van de Kerk
steeds scherper geworden. Met name
wordt geageerd tegen het godsdienst
onderwijs op do scholen, terwijl de
staat zich voorts meester maakt van
goederen die de Kerk toebehoren Ook
worden do kerkelijke goederen buiten
sporig belast. Het is echter nog niet
duidelijk welke invloed de spanning
tussen Kerk cn staat op de verkiezin
gen zal hebben.
Gomoelka liet zaterdagavond door
schemeren, dat hij verwacht dat de
communistische partij op 16 april in
liet 460 zetels tellende parlement 254
zotels zal veroveren. In het oude
parlement, mei 459 zetels, bezetten de
communisten 239 zetels.
Een model van het Russische ..ruimte
schip", waarin de hond Zwartjeon
langs een tocht rond de aarde maakte,
waarna het dier behouden op aarde
terugkeerde, wordt thans tentoongesteld
in Moskou.
De zondagsvissers in Helsinki, die zich
nu al aan hun sport willen wijden, moe
ten zich tamelijk ver en langdurig op het
ijs wagen. Het is misschien wat al te
bar -om het een hele dag te doen, maar
wie op zo'n zonnige voorjaarsdag geen
uis vangt, doet in ieder geval een gezond
kleurtje op.
HAARLEM, 20 maart (KNP) Mgr.
dr. J. A. E. van Dodewaard, bisschop
van Haarlem, heeft aan mgr. G. P. J.
van der Burg, op diens verzoek om
gezondheidsredenen eervol ontslag ver
leend, als deken van het dekenaat Am-
sterda i.
Mgr. Van der Burg zal zich met in
gang van 14 april vestigen in het moe
derhuis van de Zusters Ursulinen te
Bergen.
De opvolger van deken Van der Burg
zal begin april worden benoemd.
MADRID, 20 maart (ÜPI) Spanje
beweert, dat Marokko „gewapende ben
den" verzamelt op eigen gebied om de
Spaanse Sahara aan te vallen. In een
communiqué, uitgegeven door het mi
nisterie van buitenlandse zaken, wordt
gezegd dat de Spaanse regering de no
dige stappen heeft genomen om met al
le middelen, die haar ter beschikking
staan, alle mogelijke agressie terug le
slaan.
Behalve Marokko zelf, zijn de V.N.
en de regeringen van de Verenigde Sta
ten. Engeland, Frankrijk, Portugal en
de Arabische regeringen van de Spaan
se aantijgingen op de hoogte gesteld.
In het Spaanse communiqué wordt het
Marokkaanse leger beschuldigd van de
ontvoering van elf deskundigen uit een
kamp van „American-Spanish Oil" in
de Spaanse Sahara. Gezegd wordt dat
Marokko heeft nagelaten enigerlei in
lichting te verstrekken over de verblijf
plaats van deze deskundigen, onder wie
drie Amerikanen, die door een „bewa
pende bende" zijn ontvoerd naar Ma
rokko.
(Van onze correspondent in Bonn)
BONN, 20 maart De CDU van dr.
Adenauer heeft bij de gemeente- en
streekradenverkiezingen in de deelsta
ten Noordrijnland-Westfalen en Neder
saksen een belangrijke overwinning be
haald, die teil koste van de SPD is
gegaan. Voor de eerste maal is bij de
gemeenteraadsverkiezingen in Noord
rijnland-Westfalen de S.P.D. wier ge
meentepolitiek altijd meer bij^het pu
bliek schijnt te hebben aangeslagen dan
die van de C.D.U. uit de rol van do
sterkste partij verdrongen. In de beide
deelstaten namen bijna 15 miljoen kie
zers aan de verkiezingen deel.
Dat is ongeveer de helft'van het ge
hele Westduitse kiezerskorps.
De S.P.D. behaalde in Noordrijnland-
Westfalen rond 3.4 miljoen stemmen
tegenover 3,3 in 1956, toen de laatste
gemeenteraadsverkiezingen zijn gehou
den. De C.D.U. sprong naar 3,7 mil
joen stemmen, - verge1 e met 2,8 in
1956.
HOEK VAN HOLLAND, 20 maart
Gistermiddag zijn twee sportvissers,
de 46-jarige heer C. Tichelman en de
50-jarige heer W. Debel, beiden Rotter
dammers, door de opkomende vloed
verrast, toen zij hier' op „e Noorderpier
stonden te vissen. Zij poogden zich nog
in veiligheid te stellen (loo zicli aan
elkaar vasthoudend door het water te
waden, doch tevergeefs; beide heren
die zwagers waren, zyn verdronken.
„Gaan jullie maar vast in de auto,
wij komen zo". Dit was het laatste wat
mevrouw Tichelman van haar man
hoorde, toen zij met haar veertienjarig
zoontje Maarten en diens vjriendje <le
heren op de Noorderpier verliet. Zij
ging in de auto zitten, die bij de sein
post stond, en zag korte tijd daarna de
reddingboot uitvaren.
In de seinpost had Je rijkskustwach
ter J. Riedijk met zorg gekeken naar de
beide vissers en de opkomende vloed.
De zee was zeer woelig en hij wilde
reeds bij voorbaat de reddingboot
waarschuwen toen zich het drama
snel voor zijn ogen voltrok. Een zware
golf sloeg over beide mannen heen.
Ze poogden arm in arm over de pier
terug te lopen toen een tweede golf
aanrolde en de mannen een voor een
opnam en ze meesleurde in de Nieuwe
Waterweg. Een volgende golf nam de
heer Debel op en wierp hem over de
Advertentie
°°r Uw levensverzekering
HOOFDKANTOOR: OUDENOORD10 UTRECHT
pier in de Noordzee.
Op het: alarm vah de seinpost voeren
onmiddellijk de sleepboot Schouwen
burg, de reddingboot President Jan
Leis, de vlet A. W. Goudriaan, de veer
boot Europoort en een afhaalboot van
het loodswezen uit om naar de dren
kelingen te speuren.
Na enige tijd spoelde het stoffelijk
overschot van de heer Debel op het
strand aan; dat van de heer Tichelman
is nog niet gevonden.
EINDHOVEN, 20 maart Zaterdag
is de zevenjarige jongen M. van de
Waard bjj het spelen langs het Bea-
trixkanaal in het water gevallen en ver
dronken. Personeel van de vliegbasis
Eindhoven heeft het ontzielde lichaam
op het droge gebracht.
URK 20 maart De familie Bakker-
Post heeft vrijdag bericht ontvangen,
dat hun oudste zoon, de zeventienjarige
Jan, is verdronken.
Het slachtoffer was ondanks zijn jeug
dige leeftijd reeds schipper op het puin-
schip „De Volharding", eigendom /an
een Schiedamse firma. De boot was op
weg van Lekkerkerk naar Zeeland. In
de regel wordt het puin van Zeeland
naar IJmuiden vervoerd, doch ditmaal
was een lading naar Lekkerkerk ge
bracht. By een plotselinge wending van
het roer is de jeugdige schipper over
boord geslagen en verdronken.
Indonesië De minister van buiten
landse zaken van de Chinese Volksre
publiek, Tsjen Yi, wordt op 28 maart
voor een officieel bezoek van een week
in Djakarta verwacht. Twee dagen voor
zyn komst zal een Chinese culturele
groep van 78 personen in de Indonesi
sche hoofdstad arriveren voor een ver
blijf van een maand. (U.P.I.)
B„langryk waren ook de winsten, die
de liberale Vrye Democratische Party
in Noordrijnland-Westfalen heeft ge
hoekt: zij kreeg met rond 851.000 stem
men een winst van rond 20.000 stem
men. De stempercentages bedroegen
in Noordrijnland-Westfalen: S.P.D. 40,7
(44,2 in 1956). C.D.U. 45 procent (38,2)
en F.D.P. 10,2 (9,6).
In Nedersaksen was het beeld het
zelfde voor wat de twea grote par
tijen betreft: de S.P.D. behaalde
„8,3 procent van alle stemmen tegen
38,6 in 1956 en de C.D.U. 28,5 tegen
over 20,5 in 1956. De Vrije Democra
tische Partü viel van 15,4 tot 9,4
het streven van de plaatselijke libe-
pet der stemmen terug. Deze verlie
zen zijn vooral toe te schrijven aan
het streven van de plaatselijke libe
rale leiders om voor de komende al
gemene verkiezingen een fusie met de
vluchtelingenpartij tot stand te bren
gen.
Voor de sociaal-democraten, die in de
gemeenteraadsverkiezingen in verschil
lende andere deelstaten de laatste
maanden steeds aanzienlijke stemmen
winsten hadden geboekt, zgn de resul
taten van gisteren in Noordrynland-
Westfalen en Nedersaksen een ernstige
teleurstelling. Zij zgn bovendien een
waarschuwing voor de burgemeester
van Berlijn, Willy Brandt, die vandaag
uit Amerika is teruggekeerd en die in
de komende (ïerfst als leider van de
sociaal-democraten hoopt dr. Adenauer
uit diens positie van bondskanselier te
kunnen verdringen.
LEOI'OLDSTAD, 20 maart (UPI)
„Luipaardmanncn" zwerven rond in de
streek van Kusongo in de Congolese pro
vincie Kivoe. Zij hebben gedreigd alle
Europeanen te doden. Dit is bekend ge
maakt door de V.N. Een sterke afde
ling Maleise en Congolese troepen is
naar de betrokken streek gestuurd om
de terroristen te verdrijven. Men, ge
looft dat zich nog minstens dertig blan
ke missionarissen in deze streek bevin
den, waar al eerder priesters en non
nen waren gemolesteerd door plunderen
de soldaten.
Een woordvoerder van de V.N. vertel
de, dat honderden mannen, die zeggen
tot een godsdienstige sekte te behoren
en die banden van luipaardhuid om het
hoofd dragen, in Kasongo zijn. Men
heeft hen horen zeggen dat zij van plan
zijn alle Belgen en andere Europeanen
te doden. Zij zijn gewapend met pijl
en-boog.
/-A
UTRECHT, 20 maart Dank zij
aanwijzingen van burgers, waardoor
een goed signalement werd verkregen,
heeft de politie gistermorgen in diens
woning gearresteerd, de man die maan
dagmiddag in de gang van een flat in
de Spaakiaan een driejarig meisje heeft
aangerand. Het was een 33-jarige
boekhouder, die bij de politie niet on-
oekend was. Hij heeft het misdrijf be
kend.
Twee beelden van het bezoek van premier prof. dr. J. E. de Quay aan Suriname.
Boven: In een korjaal, samen met de Surinaamse minister-president dr. S. D.
Emmanuels, is prof. De Quay op weg naar Affobakka. Onder: Op bezoek in het
bosnegerdorpje „Koffiekamp". Tweede van rechts de Surinaamse premier dr.
Emmanuels. Verder op de foto een bosneger-kapitein en een granman en in
khaki-uniform districtscommissaris J. Michels.
DE BILT, 20 maart Weersver
wachting tot dinsdagavond (opge
maakt te 11.15 uur)
Veranderlijke bewolking met nu
en dan buien. Krachtige tot storm
achtige wind tussen west en noord.
Minder koude nacht. Morgen onge
veer dezelfde temperaturen als van
daag.
Morgen:
Zon: 6.42-18.54. Maan: 9.19
Station Weer
temp temp
gisteren
Den fcieJdei
half bew.
7
3
Ypenburg
zw. bew.
7
3
Vlissmgen
half bew.
7
3
hielde
licht bew.
8
-3
De Bilt
licht bew.
8
-0
Twente
half bew.
7
-2
Eindhoven
regenbui
8
-1
Z.-Limburg
zw. bew.
8
-U
Stockholm
licht bew.
1
-8
Oslo
poolsneeuw
6
-3
Kopennage»
half bew.
4
-2
Londen
licht bew.
7
-2
Berlijn
onbew.
7
-3
vlünchen
sneeuwbui
7
-0
Genéve
onbew.
9
-3
Wenen
sneeuw
7
2
Amsterdam
hagelbui
-1
Belgrado
regen
20
2
max. min. neersl
24 uui
0.4
0.1
1
2
0.4
0.6
2
1
0
0.1
0
0.1
3
1
2
01 x,
2
6
(Advertentie)
Oostzeedijk 330
(Van onze weerkundige medewerker)
DE BILT, 20 maart De kalen
derlente, die er dit jaar vroeg bij is,
begint wipters. Reeds vanavond om twee
minuten over half tien doet zij haar
intree, op welk tijdstip de zon weer recht
boven de evenaar staat. In de koude
luchtstroom kwamen zondag hagel- en
natte sneeuwbuien voor. In de koude
pen nacht werd in het noordoosten van
ons land 3 en in Twente 2 graden vorst
gemetén. Een nieuwe depressie trekt
van IJsland naar Zuid-Zweden met in
het komende etmaal enige regen en
een krachtige wind, opnieuw gevolgd door
een koude noordelijke luchtstroming. De
temperatuur blijft aan de lage kant met
ir het midden van de week opnieuw
kans op nachtvorst en enkele gure natte
sneeuwbuien.