I
Als nachtkaars
PRINS BERNHARD BIJ PRESIDENT KENNEDY
Opstandige ex-generaals voortvluchtig
Kleine straatgevechten in
Algiers tegen middernacht
LEIDERS TREKKEN AF IN
AUTO VOL PARA'S
GEEN akkoord Soekarno-
Kennedy over Nw.-Gumea
U.S. blijven zorgvuldig op
de vlakte in het geschil
Lefèvre: Nieuwe regering
wil BELGIË redden
Geluidsinstallatie defect
afscheidsrede onverstaanbaar
Kabinetsvergaderingen voor
het eerst tweetalig
Rust keert terug in Algiers
Concilie-functie
voor Werenfried
van Straaten
Nietszeggend GEMEENSCHAPPELIJK communiqué
Robot-in-ruimte-
proef mislukt
I let weer
WOENSDAG 26 APRIL 1961
m
16 pagina's
C
I
ALGIERS, 26 april (AFP, Rtr.,
UPI) Als een nachtkaars is
gisteravond laat de vierdaagse
muiterij van de Franse strijd
macht in Algerije die enige
tijd ook het moederland leek te
bedreigen uitgedoofd. De vier
opstandige ex-generaals presi
dent De Gaulle heeft.hen ontsla
gen) schijnen voortvluchtig. Ge
bleken is, dat ook de Franse mili
tairen in meerderheid niets voel
den voor de muiterij. Wat hun
precies „gedemoraliseerd" heeft
valt moeilijk te zeggen. De we
reldopinie, die duidelijk tegen hen
was, het bevel van president De
Gaulle om de opstand „neer te
slaan", waartoe hij de Franse
N.A.V.O.-troepen uit Duitsland
terug riep en zijn Middeijandse
Zee-vloot naar Algiers deed koers
zetten, de duidelijke solidariteit
van de Fransen in het moederland
met het beleid van hun president
of de oproep van Ferhat Abbas
om de muitende „fascistische" ge
neraals met alle middelen te be
strijden, dan wel de economische
blokkade, waarvoor ze zeker op
den duur hadden moeten zwichten.
rnmmmm
WASHINGTON, 26 april (Rtr.
UPI) In het gemeenschappe
lijke communiqué, dat president
Soekarno van Indonesië en zijn
Amerikaanse ambtgenoot Kenne
dy na hun besprekingen hebben
uitgegeven, wordt niets gezegd
over het geschil tussen Nederland
en Indonesië over de kwestie
Nieuw-Guinea. Woordvoerders in
de Amerikaanse hoofdstad gaven
evenwel te verstaan, dat beide
staatslieden niets van hun stand
punten prijs hebben gegeven. Ken-
nedy zou zich ook tegenover Soe
karno hebben onthouden van een
duidelijk stelling nemen in de
kwestie Nieuw-Guinea. Anderzijds
heeft Soekarno de Amerikaanse
president niet de stellige verzeke
ring gegeven, dat Indonesië ak
koord gaat met internationalisa
tie van Nieuw-Guinea of een be-
heerschap van de Verenigde Na
ties.
[PEUaEOT
Joh.de Hèer
Westelijke wind
HET NIET WE DAGBIAD
MUITERIJ IN ALGERIJE
na vier dagen geëindigd
Een van. de eerste foto's, die Europa uit het gisteren nog opstandige Algiers be
reikten. Generaal Salan verlaat het gebouw van de algemeen gedelegeerde.
ALGIERS, 26 april (AFP, Ktr., ÜPI)
In Algiers was het vanmorgen rus-
"g. Er was maar weinig te merken
Van reacties op ile ineenstorting van
•1® opstand. Een groot deel van de be
volking was gisteravond, toen Oran en
Constantine weer in handen van rege-
fingsgetrouwe strijdkrachten waren ge-
Vallen, van mening, dat de opstand af
gelopen was. Omstreeks half elf gistcr-
avond begonnen de gezagsgetrouwe
'roepen aan de bezetting van de stad
Algiers. Hier en daar vielen een paar
schoten. Drie gendarmes werden ge-
Won
Om half twaalf, toen radio-Algiers nog
Jh handen van de opstandelingen was,
kondigde een omroeper aan: ,,Er is
Verraad. Komt allemaal naar het Fo
rum". Terwjjl vele duizenden mensen
zich te voet en por auto naar het Fo
rum spoedden, werden de studio's van
de radio door de gezagsgetrouwe mili
tairen al bezet. De luisteraars konden
enig gestommel vernemen. Om tien
Voor twaalf meldde een omroepster, dat
net station weer in handen was van de
overheid.
De generaals Salan en Challe ver
schenen ongeveer op dat tijdstip op
het balkon van het gebouw van de re
geringsgedelegeerde. Zij i robeerden de
menigte toe te spreken, maar de ge
luidsinstallatie werkte niet.
Omstreeks een uur verliet één van de
opstandige ex-generaals, André Zeiler,
net gebouw van de regeringsgedele-
Seerde. Hij was in burger.
Een half uur later namen ook de ex-
generaals Raoui Salan, Maurice Chak
Ie en Edmond Jouhaud de wijk. Zij wa-
nen in uniform, maar droegen geen pet.
'Hj namen plaats in een van de vracht-
huto's vol valschermtroepen, die op dat
ogenblik de stad verlieten. Het heette,
"at zij op weg gingen n-ar Zeralda,
Jvaar 't Vreemdelinge jgioen 'n kazerne
neeft. Berichten over een zelfmoord van
^alan cn de aankondiging, dat Challe
z'ch ter beschikking van de justitie zou
Vaticaanstad, 26 april <knp)
e Paus heeft pater Werenfried van
traaten O. Praem, leider van Oost-
J*r'estcrhulp, benoemd lot consultor van
o Concilie-commissie voor de bisschop-
l>Cu cn het bestuur der bisdommen.
stellen zijn blijkbaar niet juist geweest.
Tot ongeveer een kwartier na hun
vertrek bleef de menigte op bet Forum
bijeen. Daarna begon zij zich te ver
spreiden. De gezagsgetrouwe troepen
waren nu doorgedrongen tot het cen
trum. Er vielen hier en daar schoten
tot omstreeks kwart over twee. Daarna
werd het rustig.
Generaal Arfouiiloux, bevelhebber in
Zuid-Algerije, deelde de regering in Pa
rijs mee, dat hij de algemeen regerings
gedelegeerde, Jean Morin, de oppperbe-
velhebber, generaal Gambiez, en de mi
nister van openbare werken, Robert
Buron. uit hun gevangenschap had be
vrijd. Zij waren na hun arrestatie vast
gehouden te In-Salah in de Sahara.
In Parijs zijn president De Gaulle en
zijn medewerkers tot twee uur in het
Elysée bijeen geweest. Toen trok de
president zich in zijn appartementen
terug en voor het eerst sinds vier nach
ten werden de lichten in het Elysée
gedoofd.
Het bureau van president De Gaulle
decide om tien over half twee vannacht
officieel mee, dat er een eind was ge
komen aan de Algerijnse opstand, en
dat de vroegere generaal van de lucht
macht, Maurice Challe, zich ter beschik
king van de justitie had gesteld. Later
werd weer getwijfeld aan de juistheid
van het laatste. Een bericht, dat ex-
generaal Salan, uit Spanje naar Alge
rije ontsnapt, zelfmoord gepleegd zou
hebben, werd eveneens later in twijfel
getrokken. In Algiers speelde de radio
ook bij de beëindiging van de opstand
een grote rol. De afgelopen vier dagen
noemde het station zich „radio-Frank
rijk" en was het de spreekbuis van de
muiters, die afgaven op wat ze noem
den de „zogenaamde regering van De
Gaulle". Tegen middernacht werd de
radio weer Gaullistisch, in case, rege
ringsgezind.
Een jeugdige stem riep de inwoners
va'n Algiers op, zich te verzamelen op
het Forum, het voornaamste plein van
de stad. Hier en daar hadden de para
chutisten van de muitende legerleiders
barricades opgeworpen. Er waren wat
schermutselingen tussen Fransen onder
ling, maar een reprise van het barri
caden-oproer van januari vorig jaar
bleef uit. De toestand in Algiers bleef
nochtans verward.
De muitende legerleiders in Alge
rije hebben gistermiddag nog enkele
verbitterde pogingen in het werk ge
steld om hun posities te redden. Dins
dagmiddag kwamen een aantal arresta
ties, opder meer van de regeringsge
trouwe generaal De Pouilly, 's avonds
werd een algemene mobilisatie in Alge
rije gelast. „Radio-Frankrijk" fulmi
neerde tegen de regering in Parijs, die
er op aan zou sturen, dat Fransen tegen
Fransen zouden moeten vechten. Maar
even later kwam uit andere bron de
melding, dat de opstandige parachu
tisten Oran. waar ze generaal De
Pouilly verdreven hadden, weer had
den moeten verlaten.
De muitende militairen zetten koers
naar Algiers, maar ongeveer ten tijde
dat ze er arriveerden hoorden ze, dat
hun leiders, de vier ex-generaais, de
stad verlaten hadden. Toen dit bericht
(voor wat één van de generaals be
treft waarschijnlijk onjufst) in Parijs
kwam, geloofden regeringswoordvoer
ders nog steeds in de mogelijkheid van
een aanval van parachutisten op Parijs.
De prefect van Constantine telefoneerde
's avonds laat naar Parijs, dat hij zijn
functie sinds kort weer uitoefende, na
uiteraard door de muiters afgezet en
geïnterneerd te zijn. Andeie regerings
functionarissen volgden later dit voor
beeld. De opstand was even snel ineen
gestort als ze opgelaaid was.
Marokko Premier Khroesjtsjev
van de Sovjet-Unie en koning Hassan
II van Marokko zullen officiële bezoe
ken uitwisselen waarvan de data nog
vastgesteld zullen worden, aldus is ge
zegd in een officieel Russisch-Marok-
kaans communiqué. (AFP)
PREMIER Th. LEFÈVRE
Prins Bernhard heeft dinsdag in Washington een bezoek van een uur gebracht aan president Kennedy. De Nederlandse
ambassadeur in Washington, dr. J. H. van Roijenvergezel de de prins. Na afloop van het gesprek werd deze foto
gemaakt. (Telefoto).
BRUSSEL, 26 april (ANP) „Het is
de vaste wil van de nieuwe regering
België door de verwezenlijking van het
regeringsprogram uit het slop te ha
len", Deze woorden sprak gisteravond
de Belgische minister-president, Théo
Lefèvre, voor radio en televisie tot het
si-
Tijdens een toespraak, die de rebellerende generaal Edmond Jouhaud gisteravond in Algiers tot de naar het Forum ge-
kómen mensen trachtte te houden, werd het. publiek door muitende parachutisten in bedwang gehouden. Deze telefoto
bereikte vanuit Algiers Parijs kort nadat de verbindingen tussen Algerije en Frankrijk waren hersteld.
Belgische volk, enkele uren nadat hij
de taak van regeringsleider had over
genomen van prof. Eyskens. De leden
van het katholiek-socialistische coalitie
kabinet Lefèvre-Spaak elf van de
C.V.P. en negen van de B.S.P. begin
nen vandaag met deze taak. Na de
plechtige beëdiging op het paleis te Lae-
ken door koning Boudewijn en bet nut
tigen van een glas koninklijke cham
pagne kwamen de ministers, nog in hun
jacquet gekleed, een kwartier bijeen
voor een voorlopige bespreking.
De komende dagen zullen worden be
steed aan het opstellen van de rege
ringsverklaring, waarmee premier Le
fèvre zijn regeringsteam aan het par
lement zal voorstellen. De Vlaamse
invloed in het nieuwe kabinet, waarin
negen van de twintig bewindslieden
Franssprekend zijn, is reeds tot uiting
gekomen bij de werkzaamheden. De
discussies in de Belgische minister
raad zjjn tot dusverre altijd in het
Frans gehouden. Voortaan zullen de
besprekingen in de twee Belgische
landstalen worden*gevoerd en in de
vergaderzaal kómt een installatie om
een gelijktijdige vertaling mogelijk te
maken.
In zijn toespraak tot het Belgische
volk verzekerde minister-president Le
fèvre, dat in het regeringsprogramma
g„en enkele essentiële kwestie, hoe
moeilijk ook, werd weggelaten. Hij voeg
de hier aan toe, dat het programma in
ieder geval „het beste was, dat onder
de huidige omstandigheden kon worden
opgesteld".
Lefèvre betoogde voorts, dat een ka
tholiek-socialistische regering het beste
was „om gezamenlijk een grote inspan
ning të doen ook van België een mo
derne, welvarende en vooruitstrevende
democratie te maken". „Het bereiken
van een akkoord tussen de C.V.P. en de
B.S.P. is niet zonder grote moeite ge
beurd. Twaalf jaar lang hebben politie
ke vraagstukken ons tegenover elkaar
geplaatst in een strijd, die dikwijls hard
was. Ik geloof dat nu de tijd is aange
broken, om zonder dat één van beide iets
van zijn beginselen prijs geeft, en op
basis van een zeer concreet program
samen te werken, opdat de welvaart zo
hoog mogelijk wordt opgevoerd".
Soekarno heeft weliswaar een duide
lijke verklaring van zijn standpunt ge
geven, toen hij nog voordat hij met
Kennedy sprak te kennen gaf, slechts
met V.N.-bemoeienissen akkoord te zul
len gaan indien die zouden leiden tot
overdracht van Nieuw-Guinea aan In
donesië. Maar dit was niet wat Kenne
dy zocht: een pertinente mededeling
over hetgeen de Indonesische president
nog aan plannen in petto heeft.
De Verenigde Staten beijveren zich
kennelijk om iedere schijn van partijdig
heid te vermijden. Op de verklaring
van de Nederlandse minister Luns, af
gelegd in Hoek van Holland na diens be
zoek aan Kennedy, dat de Amerikaanse
regering in het algemeen het Neder
landse standpunt deelt, haastte Washing
ton zich te verzekeren, dat, hoewel de
V.S. altijd voorstander zijn van de ver
wezenlijking van het zelfbeschikkings
recht, dit niet met zoveel woorden ver
klaard is ten aanzien van Nieuw-Gui
nea. „De Amerikaanse president heeft,"
aldus hoge regerings-functionarissen in
Washington, „geen verklaringen afge
legd ten aanzien van Nieuw-Guinea en
een aantal autoriteiten staat nogal
sceptisch tegenover onafhankelijkheid
van de Papoea's, van wie er vele stam
men nog in het stenen tijdperk leven".
Maar ook deze verklaring houdt zich
wat de kwestie Nederlands of Indone
sisch bestuur betreft, zorgvuldig op de
vlakte.
In de gezamenlijke verklaring van
Soekarno en Kennedy werden nog en
kele aspecten van de wereldsituatie na
der besproken. Zo werd gezegd, dat bei
de landen gaarne zouden zien, dat Laos
een vrij en neutraal land werd. Ook werd
gezegd, dat belde landen verheugd wa
ren over het aantal nieuwe naties in de
V.N.
De Indonesische minister van buiten
landse zaken, dr. Soebandrio verklaar
de, dat Nieuw-Guinea het belangrijkste
onderwerp van bespreking was geweest
tussen beide staatslieden.
Behalve minister Soebandrio deed
aan Indonesische zijde ook nog de eer
ste vice-premier, Johannes Leimena,
mee aan de besprekingen. Aan de Ame
rikaanse zijde zaten, behalve president
Kennedy, Dean Rusk, de minister van
buitenlandse zaken en John M. Steeves,
de assistent-minister voor buitenlandse
zaken, speciaal voor het Verre Oosten
en Howard P. Jones, de Amerikaanse
ambassadeur in Djakarta aan de confe
rentietafel.
President Soekarno is inmiddels naar
Mexico vertrokken. Hij heelt zijn mi
nister van buitenlandse zaken, Soeban
drio achtergelaten in de V.S. omdat de
ze nog met zjjn ambtgenoot Dean Rusk
zal spreken over de mogelijkheden een
vreedzame oplossing te zoeken voor het
geschil om Nederlands Nieuw-Guinea.
Voor zijn vertrek nodigde president Soe
karno president Kennedy en vice-pre
sident Lyndon Johnson uit voor een be
zoek aan Indonesië, met hun echtge
noten. Kort na het vertrek van Soekar
no zei Johnson, dat er geen plannen
bestonden voor een bezoek aan Indone
sië.
CAPE CANAVERAL, 26 april (Reu
ter l Een Amerikaanse poging om een
robot in een cabine een baan om »le
aarde te laten maken is gisteren mis-
lutk doordat de draagraket, een atlas
die op de basis Cape Canaveral werd
afgeschoten, na veertig seconden ont
plofte.
De proef was een generale repetitie
voor de pogingen om, als onderdeel
van liet Mercury-project, binnen twee
weken een mens in de ruimte te brengen,
die evenwel nog niet in een baan
om de aarde zou worden gebracht. De
ze ruimtevaarder zou alleen een gro
te boog beschrijven. Voor de lancering
van een mens zou een andere draag
raket, een Redstone, worden gebruikt.
Bij de proef met de Atlas werd de
cabine van anderhalve ton door een
veiligheidsmechanisme losgeschoten
van de uiteenvallende raket. Het ge
vaarte kwam aan een valscherm bij de
kust in zee terecht. De cabine zou
een baan om de aarde maken en daar
na bij Bermuda uit de zee zjjn gevist.
De cabine werd ongeveer 25 minuten
na de lancering door een hefschroef-
vliegtuig uit zee opgepikt. Het blijkt
dat de Atlas uit veiligheidsoverwegin
gen werd vernietigd omdat er iets mis
fing.
Functionarissen van het Amerikaan
se bureau voor lucht- en ruimtevaart
hebben later meegedeeld, dat de mis
lukking van gisteren niet zal leiden tot
uitstel van de lancering van de eerste
Amerikaanse „ruimtemens", die dins
dag 2 mei verwacht wordt.
Advertentie
Oostzeedijk 330
Verwachting tot donderdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
Wisselende bewolking: met plaatse
lijk enkele buien. Matige, tijdelijk
krachtige wind in hoofdzaak uit
westelijke richtingen. Weinig veran
dering in temperatuur.
Zon: 5.19-19.57. Maan: 16.09-4.19.
DE BILT, 16 april. Het front van
een depressie drong vanmorgen tot het
zuiden van ons land door, maar bracht
hier niet veel regen. Een ander deel
van het front veroorzaakte wel veel
neerslag in Zwitserland. Na het voor
bijtrekken van de opvullende depressie
kern komt ons land in een zuidweste
lijke tot westelijke luchtstroming die
koele oceaanlucht aanvoert, waarin
naast verspreide opklaringen ook en-
Station
Ueri HeJdei
Vpenburg
VI: ss in gen
Leiae
De Bilt
Twente
Eindhoven
Zo -Liriihun
Stockholm
OsJo
Kopennagen
Londen
Amsterdam
Brussel
Luxemburg
Parus
Horaeaux
Grenoble
Nice
Berlijn
Frankfort
München
Zurich
Genève
Locarno
Wenen
Innsbruck
voorkomen.
max.
min.
neersl.
Weer
temp temp afgel.
gisteren
24 uur
licht bew.
15
11
0
zw. bew.
17
8
0
regen
16
10
0
on bew.
16
7
0
half bew.
17
8
0
onbew.
16
9
0
licht bew.
17
9
0
regen
16
6
0.1
onbew.
20
1
0
onbew.
17
4
0
zw. bew.
14
9
0
half bew.
16
8
8
geh. bew.
16
10
0
regen
18
9
0
lichte regen
14
7
1
geh. bew.
19
10
0.6
zw. bew.
21
11
9
regen
20
10
7
onweer
19
11
14
onbew.
15
8
0
regen
14
6
0
zw. bew.
16
4
0
regen
15
7
2
regen
15
8
2
regen
10
24
half bew.
19
4
0
zw. bew.
20
6
0
