41 TStUka ÏÏVARME ontvangst voor aan de vaderlandse dis? H D diepvriescel in bakkerij even belangrijk oven je heel ver komen Met praten VERENIGING TEGEN AMBTELDKE WILLEKEUR WIL MONSTERPROCES D s ambtenaar aan het loket wil niet vervelend zij n/ (..win zo'n échte vederlichte Falcon of N Shelter regenmantel/jas van zorgeloos P Zoek 10 verschillen tussen afbeelding A en B en.."/ e V) ci?ir cow CRir cot* ZATERDAG 10 JUNI 1961 h Kritische zone Voorraad (Van een onzer verslaggevers) - AMSTERDAM, juni. O VTr7":tnnesr er ergens moeilijkheden zijn tussen W een burger en een ambtenaar, dan komt vlll^ dat in negen van de tien gevallen hierdoor: het publiek heeft van het werk van de ambtena ren niet het minste begrip. Iedere Nederlander wordt geacht de wet te kennen. Jawel, maar dat is over tweeduizend jaar nog niet zover. Maar als het publiek nu om te beginnen maar eens inziet, dat die ambtenaar daar aan het loket heus niet vervelend wil zijn, maar dat hij alleen maar kan handelen volgens vaste bepalingen en voorschrif ten. De wet, ja die kan dan wèl eens vervelend zyn. Maar over het algemeen is de Nederlandse ambtenaar heus een onkreukbaar en hardwerkend man." Vooral dat laatste lijkt een opvallende uitspraak voor een man als de gepensioneerde zakenman A. Kokernoot, secretaris van de vereniging die zich blijkens haar naam nota bene richt tegen „Ambtelijke Willekeur". Een vereniging echter die, naar de heer Kokernoot met nadruk stelt, er niet op uit is het ambtenaren onnodig lastig te maken. „Het gaat er in principe alleen maar om, het publiek meer begrip voor „de ambtenaar" bij te brengen en de ambtenaren zélf, bijvoorbeeld inzake promotie, wanneer nodig en mogelijk de helpende hand toe te steken". En dan, trots: „Het is in de zeven maanden van haar bestaan al duidelijk gebleken, dat de vereniging in een be hoefte voorziet. We hebben nu zo'n 260 leden en donateurs, waaronder en dat vind ik nu zo mooi onverwacht veel ambtenaren". De heer Kokernoot was tot verleden jaar werk zaam als internationaal vertegenwoordiger in machinerieën. In Scandinavië leerde hij de „Ombutsman" kennen: een hooggeplaatste rijks ambtenaar, die bemiddelt in geschillen tussen publiek en ambtenaren, die desnoods een minister kan terechtwijzen en tegen wiens uitspraken geen beroep mogelijk is. „Dat vond ik fijn, zo'n insti tuut. Maar er zat één fout aan: de arbiter was zelf ambtenaar. Voor zoiets is een volkomen neutrale organisatie nodig, zoals in Duitsland de Arbeitsgemeinschaft gegen ambtliche Willkür. Ver leden jaar heb ik met een verzekeringsman en een jurist onze vereniging opgericht. Het woord „willekeur" vind ik wel niet zo mooi, maar het fungeert voortreffelijk als blikvanger". THfAT NOfWT, THFAJ mon* Hot olifantsetiket betekent fjecontrofcercfei kwaliteit W REGENMANTEL/JASSEN Wat moet u doen? Schrijf de 10 gevonden ver schillen op een briefkaarten zendt deze vóór 17 juni naar Laurens A. Daane N.V., Postbus 1515, Amsterdam, Ond.r da goede oplossers wor den 5 Falcon en 5 Shelter regen- mantels/jcssen verloot. het BEVROREN kadetje (Adver Untie) Stati a.nie, en meestal illegale, uit- s.°Daeringen daargelaten, ont- ons goede vaderland ont- aan ets onri °n voor Maalderij en Bakkerij te Wageningen vinden sinds geruime verzoekingen plaats met het diepvriezen van brood en andere bakkerr- produkten. J (Van onze verslaggever) j gexien de prijs al snel klimt tussen de tien en twintig mille. Maar het nieuwe element in de bakkerij bracht al gauw zijn geld op. De diepvriescel stelde de bakker immers in de gele genheid op voorraad te produceren voor desnoods een hele week, zij het dan, dat die produktie zich voorname lijk op het gebied van kleinbrood dien de te bewegen wegens de beperkte plaatsruimte in de vrieskast. De heer Van Gendt vertelt: „Ik kan nu de beschikbare tijd veel economischer be nutten. Terwijl de nacht van vrjjdag op zaterdag vroeger de drukste was vau de hele week, behoort hij nu vaak tot de rustigste, omdat wij de produk tie uitsmeren over zes nachten en des noods ook overdag kunnen bakken. In de diepvrieskast vormen wij onze voorraad en op elk ogenblik van de dag kunnen wij onze klanten helpen aan verse broodjes." En in toenemende mate kan men het in ons land zien gebeuren, dat de bakkers voor een merkwaardig dilem ma geplaatst worden: de bakkerij aan vullen met een oven ofwel met een diepvrieskast. In het ene geval grotere produktiemogelijkheid, in het andere geval conserveerruimte. Deskundigen zijn er van overtuigd, dat binnen vijf jaar een diepvriescel tot de normale uitrusting van een modern bakkersbe drijf zal behoren. De verkoop van vers gebakken brood zal dan wellicht eerder uitzondering dan regel zijn, althans voorzóver het de luxe-broodjes betreft. beert °ntbijt nog altijd het verse «kt ft' *a hoeverre „ontberen" wel- Jk sterk is uitgedrukt, valt moei- 'jt on,- z,e££en> aangezien enquêtes in \Reni bijzonder weinig houvast >eS te geven. Prefereert de doorsnee ander vers brood of laat het hem {'Iff 'c"illig? De Nederlandse Stich- iNhde 7 Statistiek heeft naar dit "de vraagstuk niet lang geleden ®&h>A1.?nderzoeken ingesteld, en het jSh fj^li.ike was, dat de twee ultsla- elkaar niet weinig tegen- a. In het eerste geval bleek, sl ie l ner ^rste gevat Dieek, f kts "isvrouwen in het algemeen .«lachten van goedaardig ka- ZH"«n hadden en best akkoord konden 1 u»et de bestaande verkoop vanaf NlUêf In het tweede geval welke toevallig geschiedde op ver- '<(i de Nederlandse Vereniging T^Ve^^odfabrikanten, de grote werk- kwam als resultaat uit de ,Jtevr^ er een algemeen verbreide |hj> v®uenheid heerste over het tijd- h feit broodbezorging. Men kan dus rtyiek nauwelijks spreken van een w'C> la °P'nie in deze aangelegen- (I We» staan dat er bepaalde scon- (j biogelijk zijn. Tenzij dan deze, v,:,iilen "'akkers rustig hun oude koers t>°* ïw bjüven volgen zonder met de ia in conflict te komen. En dat /Is Nederlandse bakkerij noeh- - b»aw e' nieuwe ontwikkelingen zijn ren> heeft dan ook niets te li bte Ine' de eigenlijk al lang he in is om het verse kadetje. Sf fts !Illeer het bevroren kadetje dat '«Ui, 'n het middelpunt der belang- x. s staat. jNöe de warmte begint namelijk de is ats feri r°l Ie spelen in de werk- v'°rrien^'an de bakker, en wanneer de di^de el in het prille begin verke- /?Bvri.0htwikkeling doorzet, zal de <waW as* 6611 even belangrijk at- (jg J_,l_ J- bakkerij worden als de f?1" zjjn nu al bakkers in ons bet grootste deel van hun /ats leveren uit de koelcel in- Kj«re/an op de hoogte is, zijn hoogst 6cht nt' beer J. van Gendt, te die het nieuwe procédé nu et proces dat, onder meer door vochtonttrekking, van een vers brood in korte tij» een oudbak ken, muf produkt maakt, speelt zich af bij temperaturen van beneden acht tot plus twintig graden. Deze kri tieke fase dient dus zoveel mogelijk te worden vermeden, en het is nu ai meteen duidelijk, dat het plaatsen van een brood in een huishoudkoelkast niet het minste conserverend effect heeft, integendeel. Huisvrouwen die zich aan dit experiment hebben gewaagd, zullen tot hun deceptie de treurige metamor fose hebben geconstateerd die het eens zo goudbruine, malse baksel in derge lijke omstandigheden ondergaat. Het is dus zaak bij het diepvriezen de ge- 5?1 Op elk ogenblik van de dag beschikt de hakker met een diepurieskast over verse broodjes. sporadisch voor dat dit grote brood de cel ingaat, en het zal wel altijd een uitzondering blijven. Men is voor het bewaren hiervan aangewezen op de nieuwe, vaak zeer bevredigende, ver- pakkingsprocedé's. En aangezien de grote meerderheid van ons volk het grote brood blijft prefereren in te genstelling tot omringende landen draagt de diepvrieskast slechts ten dele bij tot de oplossing der moeilijkheden waarin het bakkersbedrijf is komen te verkeren. Dit zijn do gelukkige prijswinnaars van 3 juni: Mevr. E. Stroucken-de Jager, Jac.van Lennepstraat 76", Amsterdam e P. Martens, Bernhardstraat 17, Beek (L) J. Nieuwenhuis, Beets 160 (N-H) B.J. Meijer, Paulinastraat 24, Den Haag e F. Otto-Luijten, Schouwtjes!. 108, Haarlem A. teerling Jr., Hengelose Esstr. 29, Hengelo (O) Mevr. A. Sepp-Bouma, jacoa Binckesstr. 28, Leeuwarden Mevr. W. Heijdra-Emmerij, Bergsche Linker Rottekade 79, Rotterdam (woonwagen) Mevr. van Wijk, ran Assendelftstraat 82, Waalwijk Mevr. R. Blommaert, Nieuwe Boogerdlaan 30, Zierikzee. e Nederlandse bakkers leven in derdaad in een spannende pe riode. Over enkele weken zal het parlement zich uitspreken over de herziene bakkerij-paragraaf uit de Arbeidswet van 1919. Het verse kadetje bij het ontbijt blijft ook bij deze her ziening een vrome wens, tenzij het be vroren kadetje als zodanig dienst mag doen. Blaar daarover bestaat aller minst een eensgezintle opvatting. Er is een groep die het diepvriesbrood be schouwt als vers in de zin der wet, dus pas gebakken. Het conserveren van het brood behoort volgens deze opvatting tot het eigenlijke bakproces De andere partij vindt, en ons inziens met meer recht, dat bevroren brood niet hetzelfde is als vers brood. Men continueert kunstmatig de staat waar in het brood uit de oven komt, en met het eigenlijke bakproces heeft dit conserveren niets te maken. Het pro dukt bewaart alleen de eigenschappen van versheid zonder werkelijk vers te zijn. In de bakkerij-paragraaf wordt van de nieuwe techniek nog niet ge waagd. De rechter zal dus te zijner tijd moeten uitmaken of de verkoop van bevroren brood vóór 's morgens tien uur is toegestaan. De nieuwe bakkerij-paragraaf opent wel de mogelijkheid tot het invoeren van een ploegenstelsel in de bedrijven, een zeer delicate aangelegenheid, waarvan vooral de grotere bedrijven voordeel kunnen hebben. Het personeel in een bescheiden bakkerij is uiteraard moeilijk nog in ploegen te splitsen, en dit is ook niet nodig indien het ver koopuur op tien uur blijft gehandhaafd. In het bakproces is namelijk, ondanks alle mechanisatie, nooit veel verande ring gekomen. Nog altijd duurt het minstens drie uur voordat een brood kant en klaar de oven kan verlaten. h6a ^aar toepast in zijn middel tje /adrijf, kan daarover merkwaar- Ui ctiin8?h vertellen. Er waren klan- '- "Hicf Uitdrukkelijk vroegen om verse tl A"3' want dat bevroren brood had w- V»5ar een vreemde smaak. Bak- U Gendt moest hun dan mede- AkHvk dat (jeze klanten nog nimmer C'er^adetjes hadden gekregen, trif loofden de produkten van de lArJfh Gendt in de onjuiste ver- Inn.VnTJUg dat het bevroren artike- V'iek Het smaakverschil dat het W^tai 'ueent te constateren, is dan °ok meer een kwestie van ver- V hinfi dan van iets anders. Maar !>A a natuurlijk nog wel even wen- Iri hjjt het diepvries-cadetje in niets, r/B in kwaliteit, bedoelt onder ie V^tie het warme, knappendmalse l0|H 1,H de vertrouwde oven. Men et uit troi te- ?Uwens niet verwachten, dat de 'ér/au I' bevroren brood als een stuk 'l ru-u 6 klant overhandigt. Integen- (a-'hert aan de temperatuur is met Wjen °f er nu sprake is van vers van gekoeld brood. u dan aarzelend ging het Neder- ni°dse bakkersbedrijf met de b 6 euwe vinding in zee. Duitsland ÏC*1, ïv! Oostenrijk waren al voorge- '1-,-htiB ar L deze landen is de con- jVau klein brood veel uitge- lik "I ons' en 1® 'n rï" ViVWqp, gebleken, dat juist voor dit ■H is diepvriescel uitermate ge- Nh i i>as een jaar geleden schaf- v,{' bakkers zich zo'n apparaat V'-lt h°r een ldein en middelgroot *hee"6t,ekent een diepvries-installa- 5lal een flinke investering, aan- vuarlijke zone zeer snel te passeren. Dit bereikt men door de broodjes, wanneer ze voldoende van hun oven- warmte hebben verloren, in de vries kast bloot te stellen aan een afkoeling tot dertig a veertig graden onder nul. Dit proces neemt ongeveer een uur in beslag. Daarna laat men de tempera tuur oplopen tot twintig graden bene den nul om de broodjes vervolgens in deze vrieskou praktisch onbeperkt te conserveren. Wij hebben zo'n kadetje geproefd.- Ze zijn absoluut smakeloos en brokkelen snel uiteen. Maar zodra ze voldoende zjjn ontdooid waarmee slechts enkele minuten zijn gèmoeid in een speciale ontdooiruimte keert niet alleen de smaak maar ook de oorspronkelijke versheid die in de oven werd bereikt, snel terug. De broodjes blijven na een diepvriesbehandeling zelfs langer vers dan normaal. Helemaal ongelimiteerd is de periode dat brood in de koelcel mag verblijven, natuurlijk niet. In het algemeen zal de bakker er naar streven zijn produkten hoogstens vijf dagen aldus te conser veren, maar brood en zelfs gebak kun nen bij twintig graden beneden het vriespunt een lang leven leiden, dat is bewezen. Een onverpakte tulband heefl het in een vriescel eens drie maanden uitgehouden. Toch heeft de bakker die dit experiment ondernam, zjjn baksel maar zelf geconsumeerd Voor het grotere brood, casino, plaat en hoe ze verder heten mogen, bete kent de diepvriestechniek evenwel geen oplossing. Het bevriezen daarvan neemt ongeveer drie uur in beslag, de ontdooiing4 eveneens langer, en boven dien: waar haalt de bakker de ruimte vandaan om al dit brood te conser veren? Het komt in Nederland dan ook Iedere bakker die deze tijd weet terug te brengen, is volgens gevestigde op- vattingen een „minimumlijder", iemand die bijvoorbeeld de gist onvol doende laat uitwerken. De techniek is wel behulpzaam bij alles wat er ge beuren moet voordat het deeg de oven ingaat, maar daarna rest de bakker niets anders dan bij wijze van spreken met de armen over elkaar drie en een half uur geduld te oefenen. In de mees te bakkerijen van middengrootte be gint dit proces omstreeks vijf uur 's morgens, en voordat het brood, af gekoeld en wel, in de bakkerswagen tereent komt, is het wel half tien. Grote bedrijven kunnen door nachtar beid in ploegen hun produktietjjden en dus hun voorraad zelf bepalen. De diepvriestechniek is voor deze bakke rijen minder aantrekkelijk omdat het onbegonnen werk is hun gehele produk tie in diepvriescellen op te bergen. Dit zou een ruimte- en g eldverslindende maatregel zijn die rp geen enkele wijze rendabel is te maken. Terwijl voor de grote bedrijven het vigerende verkoopuur geen nadelen meebrengt en de consument er zich al lang bq heelt neergelegd getuige de matte reacties t jj de enquêtes heb ben de ongeveer 10.000 minder grote bakkerijen er alle belang bjj, dat dit uur blijft gehandhaafd. Een ste: \o bondgenoot heeft deze laatste categorie nu gevonden in (1e diepvrieskast, die het mogelijk maakt brood lange tijd als vers te houden. De „broodwinning" van dit 'egïoen is weer wat veiliger gesteld zonder dat zij zoete broodjes behoeven te bakken. En als het een beetje wil, krijgt Nederland toch nog zijn verse kadetje, dank zij de zege ningen van het moderne ijstijdperk. A Kokernoot: De donateurs van de vereniging hebben uiteraard geen rechten. Zij wil len immers slechts hun sympathie to nen voor de doelstellingen van de or ganisatie; onder hen is een aantal hoofdambtenaren. De leden die zes tig gulden per jaar betalen krijgen kosteloze juridische adviezen en by- stand tegen gereduceerde- prijs. (Als advocaat treedt voor hen op de jurist in het bestuur, mr. H. F. Heiërman te Amsterdam.) In hoeverre hebben tot nu toe de po gingen van d Vereniging tegen Ambte lijke Willekeur succes geoogst? „Een Voorbeeld: Enige hoofden van postkan toren hadden uit eigen beweging be paald, dat de uitbetalingen aan AOW- gerechtigden in het vervolg nog maar tot half twaalf 's morgens geschie den; in andere gevallen betalen de postkantoren uit tot drh uur 's mid dags. Toen ik de zaak l*a(l onderzocht, bleek dat de gezamenlijke postkanto ren van Amsterdam en Utrecht inder daad een dergelijke maatregel hadden genomen. In Den Haag heb ik gespro ken met de directeur-generaal van de PTT, die van de hele zaak niets afwist. Twee dagen later was de maatregel ingetrokken." Maar: is dat nu het enige dat tot nu toe werd bereikt? „Welnee, er is veel meer," zegt de heer Kokernoot met overtuiging. Maar van dat „veel meer" noemt hij loch maar weinig op. Hij verhaalt wel van de zich gepasseerd voelende ambtenaar, die in zijn vrije uren ijverig studeerde om extra diplo ma's te halen en dat met succes maar tóch voor geen enkele promotie in aanmerking leek te komen. „Toen bleek, dat de moeilijkheden eigenlijk door zijn vrouw werden veroorzaakt. Zij praatte het haar man in zijn hoofd, dat hü iedereen tegen zich had. Tot overmaat van ramp was mevrouw al ettelijke malen met de chef van haar man gaan praten! Toen ik aanbood eens met de chef te gaan praten, werd ik byna uitgelachen. Ik zou er nooit binnenkomen: ik moest de hiërarchieke weg bewandelen. Ik kwam er natuur lijk wèl binnen. Op verzoek van de chef heb ik toen met de bewuste amb tenaar gesproken. Twee weken later was hij, omdat er m het eigen district geen plaats vrij was, overgeplaatst naar een ander, maar in een hogere functie." „Ik krijg hier," zegt de heer Koker noot misprijzend, „natuurlijk ook een groot aantal querulanten, maar die zijn weer gauw verdwenen. Ook zijn er ge vallen, waaraan je nu eenmaal hele maal niets kunt doen, omdat de wet geen speling toelaat of omdat er iets is gebeurd, dat onherroepelijk en on herstelbaar is. Een voorbeeld van de laatste categorie is een zaak, die zich vorig jaar december afspeelde een zaak waarover de heer Kokernoot nog met felle verontwaardiging spreekt. Gangs een spoorlijn in de omgeving van Amsterdam werd het stoffelijk overschot gevonden van een vrouw. Aan de betreffende burgemeester werd verzocht, een auto te zenden om het lijk te vervoeren. Toen heeft die bur gemeester een vuilnisauto gestuurd. Een volslagen gebrek aan piëteit! Er zou geen andere auto zijn geweest. Ik weiger dat te geloven. We konden niets meer doen, dan de zaak ter kennis brengen van de minister van binnen landse zaken." Het resultaat? Onbe kend, maar volgens de heer Kokernoot moet de burgemeester toch op z'n minst een flinke ministeriële schrob bering hebben gekregen„En bo vendien hebben we nu tenminste voor komen, dat zoiets school gaat maken." „Soms," zegt de heer Kokernoot hoofdschuddend, „maak je toch men sen mee! Een paar weken geleden kwam er een man bij me, die in de provincie een huis had met een groot stuk grond erbij. Op dat terrein had hij een houten kantoor laten bouwen, zonder eerst aan B. en W. een teke ning te hebben laten zien en een ver gunning te hebben gevraagd. Natuur lijk moest hjj aan 't afbreken. Door een architect liet hij daarna een teke ning maken; hjj stuurde die met een aanvraag om een bouwvergunning naar het gemeentebestuur. Hij kreeg de ver gunning, op voorwaarde dat er in het dak een kleine wijziging werd aange bracht. Hij liet het nieuwe kantoor bouwen, maar de door B. en W. ge conditioneerde wijziging bleef achter wege. Natuurlijk zit hij nu weer in de moeilijkheden." Dan onthult de heer Kokernoot met zichtbare voldoening: „Ik had meteen dóór wat er achter zat. Ik zeg tegen (lie man: ,,U staat bij die burgemeester zeker niet in zo'u erg best blaadje?" Dat klopte. De bur gemeester had een kleiner huis en minder grond dan hij, maar woonde naast hem. Hij had echter bij herha ling geweigerd, de burgemeester een stuk grond te verkopen, zodat het tus sen beide heren helemaal niet boterde. Ik ga nu met de burgemeester praten en ik maak me sterk dat het met dat dak nog wel in orde zal komen." Er staat thans op initiatief van de heer Kokernoot een voor Nederland ongekend groot monsterproces voor de deur. Een proces dat misschien wel jaren zal duren, tot voor de Hoge Raad. Het betreft de zogenaamde kerngemeenten, of liever gemeenten, die niét in deze categorie zyn inge deeld. Een kerngemeente kan groeien want gemakkelijk industrialiseren. Er zal dus, naar valt aan te nemen meer vorden verkocht, meer worden ver diend enz. Misschien wordt de gemeen- in ,ee1 h0»ere Waase inge- deeld, zodat ook de ambtenaren er fi nancieel op vooruitgaan. Nu kan vol- gens de heer Kokernoot een gemeente bestuur tegen een beslissing van de regering om een bepaalde gemeente met als kerngemeente te beschouwen, niet in beroep gaan. „Dat kan ook een ambtenaar of onverschillig welk ander individu met. Maar onze vereniging aantn?et 77 Dus °°k h<* zeer g?otf aantal middenstanders in de benadeel de gemeenten. Die mensen gaan nu via XnV6ln ging procederen, in Tele ge- vauen met morele steun van de be- treffende gemeentebesturen." De ..vele SrtiwStan(leAS" (ae heer Kokernoot spreekt van duizenden) zullen schade- ?rgoeding eisen, in feite wegens der ving van inkomsten. Voorlopig zal wor- den gevraagd om een schadebepaling ïr7Lo> na principiële uit- ffi n f sehade Precies bere- nfnt" Re procesk°sten zouden wel eens flink kunnen oplopen, „maar dat is met zoveel eisers geen bezwaar." "ie„hoe« h,eus "iet altijd te proce- deren, verzekert de heer Kokernoot. „Met praten kom je in de meeste ge- vallen a1 een heel eind. Maar praten kost tijd. Ik heb deze vereniging vorig jaar opgezet omdat ik vond dat er behoefte aan bestond en omdat ik wel Iets te doen wilde hebben in mijn vrij gekomen tijd. Het is nu een 24-uurs taak geworden! Ik mag wel een secre taresse nemen, vooral nu ik m'n ge heim telefoonnummer openbaar heb gemaakt. Brieven beantwoorden, be sprekingen voeren, een bezoekje hier een vergadering daar, het vergt allei maal enorm veel, maar ik doe het graag. Niet om dwars te zijn. Alleen uit ideologische overwegingen." En dan valt de secretaris nog een succesje van zijn vereniging in: „Wij hebben in Amsterdam voorgesteld niet ge bruikte ruimten in gemeenteziekenhui zen ter beschikking te stellen van par ticuliere ziekenhuizen. De eerste heb ben vaak wel bedden maar onvol doende personeel, de laatste hebben wel zusters maar te weinig bedden Van een gesprek met de wethouder kwam niets de eerste en enige keer fJiu. l.s °.verko'nen maar toch heeft de minister nu een eommis- tèTb"kijken °m dö ziekenUuiskwesti9

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1961 | | pagina 5