Alcoholmisbruik in Zweden
een nationale volksziekte
Maatregelen van regering
maken ouderwetse indruk
EICHMANN ERKENT DAT
HIJ VERGASSINGEN ZAG
Opeens welde een stroom
bloed op uit de
grond
LUCKY
STRIKE
LUCKY...
THE REAL
INTERNATIONAL
CIGARETTE
LUCKY IN NEDERLAND l."i
1
CAMPARI
VIJF JAAR NA DE RANTSOENERING:
Troost
Moskou tegen
Peking
Viermaal inspecteerde hij de kampen
Paus geschokt
door onlusten
in Algerije
Westfriese marktdag in Schagen
Snelle bediening
Hommage au vin
et au fromage
Heamieldagen
HètmeAt oe/thocktë, hve/iA Uv êu/uopn
VRIJDAG 7 JULI 196!
den de rantsoenering van sterke
in 1917 werd inge-
mm vflf jaar geleden, dat in Zwe-
^en de rants
drank die
heven ~ür ,definit.ief wei'd opge-
steeds' niet Z10t het er 110g
den j- naar U1^' dat de Zwe-
WanJj1 f °Pzicht hun vrijheid
kriio-t *-n' hidruk, die men
lino-a Jdens ee" avondwande-
se Sf °Pr ?^e willekeurige Zweed-
kenri a<\T- 's bepaald weerzinwek-
faai et miuder dan catastro-
mpn S,C 'lnt de situatie te zijn als
Van Ci0Ze beoordeelt aan de hand
tot tra j?tat*st'eken, die van tijd
de,-, ,00r de autoriteiten wor-
Sepubliceerd.
Hoge prijzen
tot een compromis kwamen,
eiht Je laatste tijd de wrijving tus-
1 -Moskou en Peking weer toe. Eind
|ürig jaar ]lad China zich met Rus-1
"'"J akkoord verklaard over het be-j
5'Usel van de „vreedzame coëxis-j
De Chinezen zouden het lei-
■rscliap van de Russen in de com-
j Un'stische wereld erkennen. Zij zou-
Khroesjtsjev niet langer beschul-
L.Van een zw®kke buitenlandse
'ek en van een verzoenende hou-
Natuurlijk bruin
Pigmcidsrm niet en zonder zon
Ouderwets
(Advertentie)
BUITENLANDSE
kroniek
Er
e h
'öTa!i.rl Ke nnedy in Wenen.
<!i)( ler'kaanse president heeft daar-
tp(1C^en onmiddellijk de bondgeno-
jt 1 )an de V.S. over het besprokene
Vge|icht).
Missiezusters keren
naar de Congo terug
Benoeming
Audiëntie
Pastoor Van Zon overleden
Aantal onbekend
BIJ BRUYNZEEL BALPEN
B.M.C. neemt Borgward'
niet over
bitter
l'aperitivo
Zó uit het
xonnlge Italië.
goed gekoeld.
Puur of met
soda-water of
in. cocktail9
AUeenvert. N.V. Willem van Rijn.
Amsferdam-W. - Postbus 8005
(yan een correspondent in Zweden)
IS.ooo^Zrvpa'6 ^^afstleken lijd en ruim
Olijke v». .n e'nstige mate aan zie-
Niet m;„ i ''heid aan sterke drank.
Onder ,iü ,'lan 35-OOn mensen vallen
e rubriek „grove misbruikers
Cfj "ewel in liet najaar van 1060 de
j^'-nunistisclm partijen van de Sov-
kl ]jn'e 611 de Chinese Volksrepu-
van sterke drank". Ongeveer 175.000
Zweedse kinderen worden opgevoed in
een milieu, dat wordt bedorven door
een aan alcohol verslaafde vader of moe
der. Van de meer dan 200.000 Zweden,
die in de registers s an de politie en de
drankbestrijdingsverenigingen staan aan
getekend wegens regelmatig alcoholis
me, zijn er ruim 25.000 onder de leeftgd
van 25 jaar.
Tijdens de afgelopen vijftien jaren is
het aantal gevallen van openbare dron
kenschap. onder jeugdigen tussen 18 en
2L toegenomen met honderd procent.
Ongeveer tien procent van Zwedens
mannelijke bevolking is in aanraking ge
weest met de politie wegens drankmis
bruik. Deze tien procent, is i.i zijn ge
heel schuldig aan de helft van alle ge
vallen van dronkenschap achter liet
stuur. Ruim zestig procent van alle mis
daden en ongeveer tachtig procent van
alle geweldplegingen zijn het gevolg van
of houden in elk geva] verband met mis
bruik van sterke drank.
Interessante cijfers zouden ook gegeven
kunnen wordenover het aantal leegge
dronken brandewijnflessen, dat na af
loop van sportwedstrijden wordt gevon
den op de tribunes van de Zweedse sta
dions, of over de lege flessen die men
kan aantreffen in openbare toiletten, in
treincoupé's, in parken en plantsoenen.
Of over het aantal mensen, dat tijdens
de weekends, op feestdagen en bij be
paalde feestelijke evenementen moet
worden ingerekend door de politie we
gens openbare dronkenschap. Men zou
ook kunnen vertellen van de drankorgi-
en, waaraan jeugdigen zich regelmatig
schuldig maken of over de toenemende
dronkenschap onder vrouwen.
Natuurlijk doen de regering en de po
litie al het mogelijke om het alcoholmis
bruik en de verschrikkelijke gevolgen
daarvan zoveel mogelijk tegen te gaan.
'A leScnover Washington.
a 1 '\>r Chinezen hebben zicli niel
blije/e - rat'k gehouden. In feite
Leni i?l' ,Vast'10uden aan bet oude
miifl l' l i Principe van de onver-
'J 'le'cl van de oorlog. Zij prob
ren bet leiderschap
van Moskou te on
dermijnen door bij
voorbeeld Albanië
en Noord-Vietnain
geheel in de Chi
nese invloedssfeer
A trekken, en zij oefenen druk uit op
'roesjtsjev, een meer vijandige poli-
tegenover bet Westen aan te ne-
"len.
Russische premier heeft in deze
A Wikkelingen aanleiding gevonden
v n brief te sturen naar de leiders
A"1 buitenlandse communistische par-
j!en om ben te waarschuwen voor
lp (Wbviteiten van Mao Ise-toeng.
ibpCeZe '3r'ef wordt Peking er onder
er Van beschuldigd geobsedeerd
ïo A door Formosa. De Chinezen
c voor de „bevrijding van For-
Scl een wereldoorlog willen riske-
Advertentie)
Tub. 2.95. Flacon 7.50 on 2.95
Het aantal lokaliteiten met vergunning
tot het schenken van sterke drank wordt
zoveel mogelijk beperkt, vooral tijdens
de wintermaanden, wanneer men geen
rekening hoeft te houden met do eisen
van de buitenlandse toeristen. De door
de staat beheerde drankwinkels zjjn op
zaterdagen en op de dag voor openbare
feestdagen gesloten.
De prijzen van sterke drank zjjn in de
laatste jaren schrikbarend verhoogd. Zo
betaalt men voor een fles ordinaire bran
dewijn ruim twintig gulden en voor een
halve fles edele Hollandse jenever moet
men het dubbele neertellen. Onder rle
talrijke clandestiene stokers en zwarte
handelaars worden regelmatig razzia's
gehouden en wee hem, die erop wordt
betrapt dat hij sterke drank koopt voor
jeugdigen, die zelf geen toegang hebben
tot de drankwinkels. Tegen lieden, die
beschonken achter het stuur van een
auto worden aangetroffen, worden de
strengste straffen geëist en men treedt
eveneens krachtig op tegen degenen, die
onder invloed van sterke drank voorbij
gangers lastig vallen. Het aantal klinie
ken voor alcoholisten wordt met de dag
groter en de verschillende organisaties
op het geliied van de drankbestrijding
kunnen het werk niet af.
De verschillende maatregelen en voor
schriften van de Zweedse autoriteiten
ten aanzien van het gebruik van sterke
drank maken op buitenlanders dikwijls
een nogal vreemde en ouderwetse in
druk. Dat klopt, want de situatie, die de
Zweedse autoriteiten het hoofd moeten
bieden is ook ouderwets, vergeleken met
die in West-Europa. In Engeland, Duits
land, Frankrijk, België en Nederland,
heeft men de periode van drankmis
bruik ais volksziekte allang afliiter de
rug, maar in Zweden bestaat die toe
stand nog steeds. Over de oorzaak daar
van bestaan verschillende meningen.
Sommigen geven de schuld aan de veer
tigjarige rantsoenering van sterke drank
die voor de Zweden de klok in dit op
zicht heeft doen stilstaan. Anderen be
weren, dat liet Zweedse drankmisbruik
verband houdt met het klimaat en, in
zeker opzicht, ook met het volkskarak-
tor.
De deskundigen weten het niet. Zjj ho
pen alleen maar, dat de Zweden ééns
van hun gevaarlijke kwaal zullen gene
zen. Misschien is het inderdaad alleen
maar een kwestie van wennen aan de
vrijheid en is na een periode van veertig
jaar rantsoenering vijf jaar te kort om
weer een gezond evenwicht te bereiken.
In dat geval zal de situatie er over een
jaar of "tien wel iets beter uitzien.
Ee ongelukkigste man
van Nederland zal in deze
dagen waarschijnlijk wel
Humphrey Mijnals, de stop-
perspil van Elinkwijk, zijn
Hij schoot in de beslissende
match tegen Volewijckers
in de laatste minuut de bal
per ongeluk in eigen doel
en daarmee zijn club naar de degra
datie. En daar kunt U nu wel om
lachen en U kunt zelfs zeggen dat
voetbal maar voetbal is, maar niet al
leen ligt een ongeluk in een klein
(recht) hoekje, het stoort zich per in
dividu gemeten, ook niet aan de be
grenzingen die derden er aan stellen.
Humphrey Mijnals is mits hij een
vent is, en dat is-ie ongelukkig, en
hij zal dat méér zijn, naarmate de
wereld hem minder begrijpt.
Maar ik leef helemaal met hem
mee; ik kan mjj zelfs volkomen in
zijn situatie indenken. Ik heb zelf eens
iets dergelijks bij de hand gehad.
Destijds was ik keeper van „Stude-
baker". U heeft nooit van „Stude-
baker" gehoox-d. Ten onrechte, want
liet was een club van zeer voornaam
gehalte. En zjj was bepaald ver ver
heven boven alle andere clubs op de
kostschool, die toevalligerwijze ook
naar automerken waren vernoemd.
Wij zouden dan ook, mede dank zij
het feit dat ik een heel seizoen lang
alle ballen loyaal uit mijn doel had
gemept kampioen worden. Wij traden
de beslissende wedstrijd althans op
gewekt tegemoet. Misschien is dat'
overspannen optimisme wel van be-
slissende betekenis geweest voor wat
betreft de desastreuze afloop van de
match. Wie zal het zeggen. Wat ik
zeker weet is, dat ik in de laatste
minuut met superieure achteloosheid1
een bal liet lopen, die zelfs een sla
pende baby had kunnen houden. Wij
verloren en werden geen kampioen.
Welnu, ik zal niet proberen mijn
ellende van toen op u over te bren-
£e.1?- A slechts vermelden, dat
mgn clubgenoten even zielig als vals
fluitend het veld verlieten en dat ik
's avonds t>ij mijn avondgebed O.L.
Heer nederig, doch dringend, verzocht
mij, waardeloos vod, maar tot Zich
te nemen. En de rest is zwijgen.
Ik mag dus wel zeggen, dat ik
Humphrey Mijnals kan begrijpen. En
op grond daarvan durf ik het aan
enige woorden van troost te spreke
Luister, Mpnals, Echte clubs gaan
nooit verloren, zelfs niet al houden
Z'J op te bestaan, zoals bijvoorbeeld
met „Studebaker" inmiddels wel het
geval moet zijn. Maar „Studebaker"
eeft nog voort in mijn hart, in het
hart dus van de keeper die destijds
in dienst van de goede zaak op een
welhaast historische manier miskleun
de. Slechts na tientallen jaren van
inwendig worstelen ben ik daar over
heen gekomen.
Laat dit, Mijnals, een les én een
troost voor je wezen. Over enige de
cennia wanneer je je leven overziet,
zul je dat desastreuze zelfmoordschot
van eergisteren niet vergeten zijn.
Dat niet. Maar je droeve herinne
ring daaraan zal dan getemperd
worden door een alles overkoepelende
tederheid. Een tederheid die je zult
samenvatten in het woord: Elinkwijk.
v-11 nCIClUUUUUg WHICH IlalVC*
tsjp de ogen van Khroesj-
v een hoogst onverantwoordelijk
hi eer
is.
z'jn ook andere recente sympto-
hi Van een t°encmende verwijdering
]ASen communistische Grote Twee.
h0 r°esjtsjev heeft Soeslov, een van de
functionarissen in de Sovjet-
VanIe', a^Scvaardigd naar de viering
hj e deertiende verjaardag van de
Ma"8 j communistisclie partij,
tige&r Russische regering heeft vo-
JERUZALEM, 7 juli (Reuter, UPI)
Adolf Eichmann heeft zijn rechters gis
teren verteld, dat hij tijdens de oorlog,
in opdracht van zijn superieuren, in to
taal vier reizen heeft gemaakt naar de
vernietigingskampen, waar Joden wer
den vergast. „Ik walgde van wat ik
daar zag. Ik vroeg mijn chef een ander
te sturen. Ik ben niet de geschikte man
v oor dit werk, zei ik. Maar ik kreeg ten
antwoord, dat een frontsoldaat ook met
kon kiezen en maar te doen had wat
hem werd opgedragen". Met een koude
stem, waaruit geen enkele emotie sprak,
deelde Eichmann mee, dat zijn onmid
dellijke chef, Miiller, hem opdracht had
gegeven naar de kampen te Saijn en
rapport uit te brengen van zijn bevin
dingen. „Zo kwam ik buiten mgn wil in
(Advertentie)
Wandel middeleeuws en
modern
MADURODAM
Ongelofelijk interessant!
Den Haag Scheveningen
."h de
^veek
de veertigste verjaardag
Vhinese communistische par-
Khil nC^eerd. er gelegenheid van dit
ti$cheU|m Van de Chinese conununis-
tpa Je 3eweging heeft de op één na
Ujj 1 'gste Chinese leider, Lioe Sjao-
Keril eV rede gehouden waarin hij
\\er" y "gevaarlijker dan Eisenho-
op ,Jp0enide' Maar Khroesjtsjev heeft
^eidsj 'Vvierikaanse Onafhankelijk-
lij|jeSj^ag Kennedy een vrij vriende-
i Sische >D°dschap gezonden, en de Rus-
eerst
recepti I 7, Jot1*'
se a,v.ie 3Ügewoond op de Amerikaan-
skou.
hlsej 'S °°k °Pmerkelijk, dat er geen
Premier heeft zelfs, voor het
'hels drie jaar, weer de jaarlijkse
L I®'
{-je'^assade in Moskou.
p? aan\vijzing is, dat Khroesjtsjev
v-hi
°D de |lnese communistische regering
S'biVk l0°gte heeft gesteld van zijn ge-
dit'°r 'let Westen is de verstandhou
i)( C ,lussen Peking en Moskou een
v a"dend probleem, dat bijvoorbeeld
11 'nvloed zou kunnen zijn op de
wjssiscbe politiek ten aanzien van
j^st-Berlijn. Wellicht zal Kbroesj-
minder geneigd zijn de Ber-
'1** kwestie op de spits te drijven
j 4ar®ia(e hij zich meer van de oor-
^zuchtige activiteiten van Mao Tse-
ebg distancieërt,
ASTEN, 7 juli Op 20 juli keren drie
zusters van de Missiezusters van As
ten terug naar de Congo, n.l. een on
dërwijzeres en twee verpleegsters.
In
1960 zijn 33 zusters van deze congrega-
u ~„ir„,nen, gedwon-
politieke t.oe-
tie naar Nederland gekomen,
gen door de ongunstige poli
stand. Sedert november waren reeds
acht zusters weer naar de Congo terug
gekeerd, om er twee missieposten
bezetten.
SLUIS, 6 juli De H.E.H. H. Vis
sers, provinciaal van de orde van de
Reguliere kanunniken van St.-Augusti-
nus te Nederland en België, s geko
zen tot abt van de abdij van Bouiiay
te Bressoux (Luik) België. De Z.E.H.
W. Martens is herkozen tot prior van
het seminarie St.-Augustinus te Sluis.
(Z'.V.).
ROTTERDAM, 6 juli Mgr. M. A.
Jansen, bisschop van Rotterdam, zal
woensdag 12 en 19 juli geen audiëntie
verlenen.
HAARLEM, 7 juli (KNP) Gisteren
is te Spierdijk overleden pastoor J. P.
van Zon: Hij werd geboren te Maassluis
op 9 augustus 1896 en priester gewijd
op 22 december 1923. Hij was achter
eenvolgens kapelaan in Heerhugowaard
(II. Dyonisius), Lisse (H. Agatha) en
Rotterdam (H. Willibrordus).
Op 18 augustus 1934 werd hij benoemd
tot rector van het ziekenhuis St, Joan
nes de Deo in Haarlem. Op 22 septem
ber 194-5 werd bjj pastoor in Badhoeve
dorp en 22 januari 1955 pastoor van
Spierdijk.
contact met de uitroeiingspraktijken",
aldus Eichmann. „Ik moest wel gehoor
zamen. Ik zelf wenste geen wrede en
bloedige oplossing van het Jodenpro
bleem. Het enige wat ik wilde was de
oprichting van een staat, waarin alle
Joden gezamenlijk konden leven".
In verscheidene kampen sloeg Eich
mann de vergassing van Joden gade.
Hij had gezien hoe „lichamen op
brandstapels verteerden" en hoe „een
kind in de armen van zijn moeder
werd doodgeschoten". Hij was er ook
getuige van geweest, hoe in een van
de kampen plotseling een stroom van
bloed opwelde uit de grond. Dat was in
Lemberg in Polen. Tevoren had de
openbare aanklager uitgelegd hoe die
fontein van menselijk bloed was ont
staan. Enige tijd tevoren waren grote
aantallen Joden vergast en in massa
graven opgeborgen. In die graven
vormde zich gas, dat op een gegeven
ogenblik het bloed omhoog stuwde en
het in de vorm van een fontein boven
de graven te voorschijn spoot.
In een ander deel van zjjn getuigenis
sen van gisteren, vertelde Eichmann dat
de kampcommandant van Auschwitz,
Rudolf Höss, loog, toen hij tijdens de
processen in Neurenberg vertelde, dat
hij van Eichmann orders had gekregen
om Joden te vergassen. „Ik heb me
nooit bemoeid met deze zaken. Ik heb
alleen maar enkele vergassingen gade
geslagen om uit hoofde van mijn op
dracht daarover rapport te kunnen uit
brengen". De openbare aanklager con
fronteerde Eichmann daarop met een
document, waaruit bleek dat zijn assis
tent, Rudolf Gunther, eens honderd kilo
cyaankali had besteld, dat bestemd was
voor de vergassing van Joden. Commen
taar van de verdachte: Mijn assistent
heeft dat besteld op bevel van Miiller.
Ik wist er niets van.
Eichmann ontkende ook dat hfj een
administratie bijhield van geliquideerde
Joden. Hij zei dat hij alleen maar een
telling bijhield van de aantallen getrans-
porteerden. „Elke maand moest ik over
deze aantallen verslag uitbrengen". Dr.
Servatius, de verdediger, stelde zijn
cliënt daarop een vraag over de getui
genverklaring van woensdag, waaruit
blijkt dat Eichmann tegen tenminste
twee mensen heeft gezegd dat in totaal
zes miljoen Joden waren geliquideerd.
„Nonsens", aldus het antwoord van de
verdachte. „Het is merkwaardig te ho
ren dat iedereen van mij getallen heeft
vernomen. De een zegt vijf, de ander
zes miljoen.
Zoals wij reeds meldden in een deel van
onze oplaag van gisteren, heeft Eich
mann gisteren ook zijn commentaar ge-
feven op de beschuldiging, dat lig een
oodse jongen, in samenwerking met
een van zijn assistenten, had doodgeran
seld, omdat deze fruit had gestolen in
zün tuin. Een en ander zou zich hebben
afgespeeld in Eichmann's villa in Boe
dapest.
Onder ede verklaarde Eichmann: „Ik
heb nimmer gedood. Ik heb nooit iemand
geslagen". Het hele verhaal ontkende
hij „met de meeste nadruk". Hij zei ook,
dat het onmogelijk was dat zijn assistent
(Slawik) iets dergelijks had kunnen doen.
„Ik wil niet beweren dat de getuige, die
dit verhaal vertelde, een meineed heeft
gepleegd", aldus Eichmann, „maar ik
begrijp niet waar hij dat verhaal van
daan heeft".
(Advertentie)
VATICAANSTAD, 7 juli (KNP) De
paus heeft gisteren de vergadering bij
gewoond van de voorbereidende 'm-
missie voor het Concilie, die belast is
met de problemen voor het lekenapos-
tolaat. Nadat de paus door de voorzitter,
kardinaal Cento, welkom was gehet
richtte hg zich tot de 41 geestelijken,
onder wie 12 bisschoppen, waarbij hij
zich bezorgd uitliet over de toestand in
Algerije.
„De trieste berichten van gisteren, die
spraken over wrede moorden en van
een treurige toestand in Algerije, heb
ben ons met zorg vervuld. Wij hebben
de Heer gebeden, dat Hij de massa tot
kalmte brengt en dat de strijdende par.
tijei: toch spoedig me" elkaar tot een
akkoord mogen komen. Moge God de
Heer de eenheid spoedig tot stand
brengen."
„Het is toch heel natuurlijk," zo ver
volgde de paus, „dat wij door deze ge
beurtenissen zo geschokt zijn, als men
even in ogenschouw neemt, dat wij ge
ruime tijd geleden met eigen ogen dat
prachtige land hebben gezien, met zijn
schitterende hemel en zijn mooie zee.
Wij moeten eerlijk bekennen, dat wü
met dankbare herinnering aan dat land
terugdenken. En nu moeten we elke
dag nieuwe berichten over onheilspel
lende gebeurtenissen in dat land aan
horen. Er is geen vrede. De wereld kan
die ook niet geven terwijl zij ook niet
vanzelf over de volkeren neerdaalt."
„En nu wenden we ons tot U," zo
ging de paus verder, „die het lekendom
vari de hele wereld vertegenwoordigt.
Met het volste vertrouwen vragen wij
u onmiddellijk uw gebeden bij de onze
te voegen. Mogen alle mensen er naar
streven, dat in Algerije vrede in recht
vaardigheid cn in liefde tot stand komt."
BIRMINGHAM, 6 juli The British
Motor Corporation (B.M.C.) zal niet in
gaan op het voorstel van Carl Borg
ward om diens vroegere fabrieken over
te nemen.
Een vertegenwoordiger van Borgward
Is inmiddels naar de Verenigde Staten
vertrokken om Chrysler voor een even
tuele verkoop te interesseren.
LUCKY STRIKE ...vaart up settler alia passegleraachapen tar wereld mee.
LUCKY STRIKE vliegt op frnaet alle Intematfonal».luchtlijnen mee.
LUCKY-STRIKE ...wo»dt Tn practlaeh alle landen ter wereld gerookt.
In Schagen, het markt- en centrum
stadje van Noordhollands Noorder
kwartier is het deze en de
volgende maand elke donder
dag feest. Een feest, dat behalve door
vijftienduizend Schaginezen door vele
duizenden van daarbuiten wordt mee
gevierd. Het staat in het teken van de
Westfriese folklore en de oude boeren
dansen. Dat begon in 1954, toen het dc
marktmeester Gert Pater en de markt
koopman Piet Vroegop verdroot, dat
die vanouds bekende Schager markt
het einde nabij scheen. Gert en Piet
staken da koppen bijeen en peinsden,
hoe zij die stervende veemarkt nieuw
leven konden inblazen. Nu ligt Scha
gen in het hart van Westfriesiand en
Gert Pater, een geboren en getogen
Westfries, opperde het denkbeeld zijn
stadgenoten op die donderdagse markt
dag in het oud-Westfries kostuum te
steken en Piet Vroegop moest ervoor
zorgen, dat „zijn marktjongens", zoals
hij ze noemt, hetzelfde zouden doen.
Het bleek geen gek idee; alleen het
duurd" wel even voor het weerklank
vond bij boeren, burgers en buitenlui.
Daar zijn intussen al zeven jaren over
heen gegaan, maar het Westfriese
marktfeest van Schagen mag er nu
wezen; het steekt de wereldberoemde
Alkmaa'-se kaasmarkt al aardig naai
de kroon. Be eerste jaren waren het
maar een paar enthousiastelingen, die
zich in het oude Westfriese pakje sta
ken- maar deze donderdag gisteren
waren het er meer dan vijfhonderd.
Mannen en vrouwen, jongens en meis
jes winkeliers en marktkooplieden, zij
allen droegen een edit oud of een na
gemaakt oud Westfries kostuum.
Voorafgegaan door „de Uienhoop",
een bandje op een platte wagen, trok
de in Westfriese klederdracht gestoken
stoet met de tachtig genodigden markt-
waarts. In die stoet reden 17 van de
21 boerenwagens mee, die de Stichting
Westfriese folklore zich inmiddels ver
worven heeft.
Er zijn praoht-exemplaren bij; twee
nog gave grote boerenwagens, volge
laden met oude en jonge Schaginezen;
de achterspiegel fraai beschilderd en
beschreven met een oude spreuk. Er
mulmilmilium
De pluimveehouder J. Egeimecrs
in De Mortel (gemeente Ge-
mert) was met in het minst ver
baasd toen hij donderdagmiddag
de nieuwe veevoederfabriek van Hen-
drix in Heijen belde en de secretaris
generaal van Landbouw persoonlijk aan
de lijn kreeg „Ik zit wat schaars in
m'n kippevoer en wou graag dn eet
een zak hebben", zei de pluimveehou
der en zjjn vierduizend kippen kakel
den instemmend op de achtergrond.
„Komt in orde", zei secretaris-gene
raal dr. J. H. Patijn, „uw order zal
met de meeste spoed worden uitge
voerd". Als secretarissen-generaal zo
iets zeggen weet een iandbouwei
hij er van op aan kan. Br. Pa^n haas-
Ie zich naar het schakelbord, drukte
een knop in en prompt leverde de
transportband de eerste zak kippevoer
van de nieuwe fabriek af. De zak werd
in optocht naar buiten gereden waar
een helikopter gereed stond en nog
geen twintig minuten later zagen boer
Egelmeers en zijn i
hun bestelling uit de lucht komen
leEn niet alleen boer Egelmeers en de
juichende schooljeugd van Gemert die
er een middag vrijaf voor had gelue-
gen. Dank zij een directe en ingenieuze
ftraalverbinding van PTT konden ook
de honderden gf nodigden .in de enorme
hal van de nieuwe fabriek in Heijen
de aankomst van de helikopter in De
Mortel op diverse in de hal opgestelde
televisietoestellen volgen. Kakelend
verkondigden de kippen de faam van
Hendrix' gemengde n >ec. en zo stond
de commerciële televisie gistermiddag
wijdbeens in het land langs de Maas
Het was een spectaculaire stunt
waarmee de opening van dit imposan
te bedrijf werd omlijst. Een bewijs ook
waren een sjees en een tilbury; een dos-
a-dos en een buch, een glazen kerke-
wagen en een zwarte brik.
Op het marktplein stond't veelkoppige
grond van de kerk, danste de Sohager
Westfriese Dansgroep de tien leukste
boerendansen uit zijn repertoire, dat
niet minder dan dertig dansen telt.
Met „Tante Nel" achter de piano dans
ten de in Westfriese dracht gestoken
paren de bekende oude dansen: „don
der in ut hooi", de Skaasseraier, de
Boereskos en. „Kees laat je scheren".
Op het marktplein stond't veelkoppige
cosmopolitische publiek, dat door de
voorzitter, dokter Koning, behalve in
het Westfries en het beschaafd Neder
lands, ook nog in het Engels en Duits
was verwelkomd. En Ome Gert, de
marktmeester, die zich om de ander
halve koe, de drie paarden en het
handjevol schapen, kalveren en biggen
die de eigenlijke markt uitmaakten,
helemaal niet druk maakte, hield on
vermoeid zijn Westfries praatje voor
de microfoon, waarmee hij al die dui
zenden op het ruime marktplein kon
bereiken.
Tegen „konkeltaid" kregen de gas
ten een „koppiestik", een heerlijke kop
koffie met een nog heerlijker dubbele
plak Westfriese krentenmik, bereid
naar een oud, maar geheim recept.
De genodigden verenigden zich in
„De Rooie Leeuw" aan een originele
Westfriese maaltijd. Na het brande-
wijntje-met-neut voor de mannen en
het glaasje boerenjongens voor de
vrouwen, kwam de soep-met-kluif.
„Haal d'r af, wat eran zit", zei ome
Gert. Grauwe erwten met rozijnen
vormden de hoofdschotel, het toetje be
stond uit rijstepap met bessepent.
IIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIMIIIIIIIIIHIIMIIIIIIHIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIH1111
van de moderne en vooruitziende blik
waarmee deze dynamische firma wordt
geleid. In 1930 als eenmansbedrijf ge
sticht met een jaarproduktie van 33
ton beliep de productie in 1939 reeds
9000 ton. In de oorlogsjaren hield Hen
drix zich bezig met het vervaardigen
van surrogaat-specerijen en dekte daar
mee 90 proeent van de landelijke be
hoefte. In 1947 kwam het mengvoeder-
bedrijf weer op gang. De zaken namen
een grote vlucht en nu beloopt de pro-
duktie reeds 100.000 ton per jaar. Re
den waarom het in Boxmeer gevestig
de bedrijf een gloednieuwe fabriek in
Heijen aan de Maas stichtte om ver
dere expansie mogelijk te maken.
De grondlegger van dit bedrijf, de
heer W. H. Hendrix, die zich eerst
daags uit de fabriek gaat terugtrekken,
ontving uit handen van dr. Patijn de
versierselen behorende bij de orde van
Oranje Nassau. Een erkenning van
zijn verdiensten op het gebied van de
veevoeders en zijn belangrijk aandeel
in de verbetering van de Europese
pluim veefokerij.
Er zou beslist iets wezenlijks aan
de Franse week ontbroken heb
ben, waarin de lustrum-vieren
de studenten Utrecht pardon
Villonville hebben ondergedompeld,
als niet op bijzondere wijze eer was
gebracht aan de wijn en de kaas. Met
medewerking van het Comité National
du Vin de France en van de Confrérie
Nationale Brillat-Savarine du Taste-
Fromage was donderdag een dégusta- 1
tion van deze Franse produkten geor
ganiseerd in Kasteel de Haar, een
omgeving, die voor een dergelijk feest
zeer passend is.
Studenten, hoogleraren en vele hoge i
gasten, onder wie de commissaris der
koningin mr. C. G. L. Graaf van Lyn-
den van Sandenburg, de Franse am
bassadeur, Baron Petit de Beauverger
en burgemeester jhr. mr. C. J. A.
de Ramtz hebben zich een en ander
goed laten smaken. Het begon met een
Muscadet uit 1938 van de Loire, en
daarna werd de tong gestreeld met
(Advertentie)
een dartele Pouilly-Fuissé uit 1957, en
met een Riesling d'Alsace. Een Tavel
Rosé uit Avignon werd vervolgens als
een pittig wijntje gesavoureerd en la
ter genoot men van een Chateauneuf-
du-pape. Enkele Bourgogne's van klas
se, met een Volnay uit 1953 tot slot,
bekroonden deze wijnproeverij, waar
bij enige gerenommeerde Franse
kaassoorten eveneens zeer werden ge
waardeerd.
De lof daarover werd al was dit
eigenlijk niet meer nodig verkon
digd door de Grand Chambellar van
de Confrérie, monsieur René Robineau,
die met een plechtig ceremonieel de
heer W. H. A. Bergmans, directeur van
het Parkhotel in 's-Gravenhage als
chevalier installeerde en tot tasteur du
taste fromage honoris causa benoem
de de commissaris van de koningin,
burgemeester De Ranitz, de rector
magnificus van de Utrechtse universi
teit, prof. dr. H. Fischer, ir. B. van
Dam, voorzitter van het produktschap
voor zuivel, monsieur M. Viriot, han-
delsraad van de Franse ambassade
en mr. F. Dony, voorzitter van de Ned.
Ski-vereniging.
In Bolsward viert men vier dagen
lang feest. Het is het feest van
de „heamieldagen", letterlijk ver
taald: hooimaaldagen, die sinds
lange- tijd in de vergetelheid waren
geraakt, maar na de laatste oorlog
door gemeentebestuur en midden-
Stand Van de oude Friese Hanzestad
in ere werden hersteld. Het feest is
een jaarlijkse traditie geworden, tel
kens in de eerste helft van juli als
de hooioogst binnen is. Vroeger placht
men, ter, gelegenheid hiervan een gro
te gezamenlijke maaltijd van rijst
met rozijnen te houden. Ook deze
hooioogstmaaltijd, het heamjpl, is in
gevoerd. Thans niet bij de boer op
het land, maar in het stadspark van
de agrarische centrumplaats Bols-
ward. Er nemen elk jaar vele hon
derden personen aan deel. Deze keer
werd de rijst wel wat nat door een
regenbuitje, maar de deelnemers lie
ten zich daardoor niet afschrikken.
Aan het heamiel gingen als gewoonlijk
een nationaal concours-hippique van
tuigpaarden in het hartje van de stad
en een feestelijke intocht van de hooi-
koningin vooraf. Dit was deze keer
de twintigjarige Jetty Zeinstra uit
Blauwhuis. Zij was vergezeld van
twee hofdames en werd ingehaald
door een stoet van landelijke ruiters,
Friese zuivel en enkele muziekkorp
sen. Op het bordes van het stadhuis
werd de hooikoningiu toegesproken
door burgemeester mr. J. A. Geukers,
die zijn vreugde er over uitsprak dat
(1e hooioogst dit jaar goed en vlot
was binnengebracht, en voorts wees
op de stevige banden tussen platte
land en stad. De hooikoningiu beant
woordde de toespraak van de burge
meester in het Fries op rijm en bood
hem een mandje met produkten van
het platteland aan. Hooikoningin en
burgemeester dronken elkaar daarna
toe met een glas karnemelk.
(Advertentie)
BOSCH koelkasten
