ONVERWACHTE ACTIE MIDDEN IN DE NACHT
Opstand in Oost-Duitsland is
een zeer reële mogelijkheid
nkkeldraad verspert de
Wegen naar de vrijheid
^middeling
Vln Nehroe?
ENIG
TER
Russische tanks worden gereed gehouden
GEHELE DAG SPANNING
IN VERDEELD BERLIJN
Honderden demonstranten
jouwen Volkspolizei uit
NACHTELIJKE BEREJACHT
IN MAASTRICHT
Maxverkiest na onbekende
hulp brutaal de vrijheid
Baandag u augustus i96i
DIERENPARK
WASSENAAR
f35.000 op lot
nummer 21681
Het
weer
0UBSH00RH
12 pagina's
onze correspondent in Bonn) j„ Berlijn straten en wegen open
eêfj ana, is sinds gisternacht gen. Van de tachtig zonegrens-
H<0r gr°°t concentratiekamp ge- overgangen zijn er nog dertien
ijüitsGn voor de zestien miljoen overgebleven. Ook die zijn echter
W** er wonen. Met uit- niet meer toegankelijk voor de
6 e instemming van de bewoners van de Oostzone. Voor
tiscu11 Van het gehele communis- hen is het verkeer naar West-
tegi biok heeft het Ulbricht- Berlijn (en daarmee naar het
besta *n Oagrante strijd met de vrije Westen) verboden. Westduit-
het apde overeenkomsten, die sers eh buitenlanders mogen nog
gehg]ovriJe verkeer binnen de wel naar - Oost-Berlijn. Dit moet
stad Berlijn garande- de communisten in Oost-Berlijn
i Zonegrens gesloten. Mid- als argument dienen voor hun
*0^ n de nacht van zaterdag op stelling, dat zij toch eigenlijk
begonnen manschappen niets hebben gedaan waarover de
"Volkspolizei" en van de Westelijke mogendheden
n °nale Volksarmee" midden moeten opwinden.
zich
3N
n verbeten gezicht, zijn
c?
0j)7 staat
'hg ®-tische geweer in de aan-
h War??1. ,een jeugdige „Vopo"
hag,. bij een van de prikkél-
c'sparringen tussen West-
e,i Oost-Berlijn.
^fasNehr'
N*e|
Ook bij de beroemde Branden
burger Tor, aan de grens tussen
Oost- en West-Berlijn, kwam
zondagmorgen vroeg vrijwel al
het verkeer tussen de beide stads
delen tot stilstand. De Westber
lijners mochten nog wél Oost-
Berlijn in, maar de belangstelling
voor deze richting in het grens
verkeer was uitermate gering. Op
de onderste foto ziet men een
Oostduitse vader, die met zijn
zoontje de zonegrens over rent
in oostelijke richting. De vader
had zijn zoontje zaterdagavond
naar familieleden in West-Berlijn
gebracht, waar de jongen enkele
dagen zou blijven logeren. Zondag
morgen vroeg kreeg de vader van
de Vollcspolizei toestemming zijn
zoon in West-Berlijn op te halen.
Haastig rennen beiden, langs de
Vopo's heen, terug naar huis.
BERLIJN, 14 augustus (Rtr.,
U.P.I.) De definitieve schei
ding van West- en Oost-Berlijn
heeft gisteren reeds vele spannin
gen opgeroepen, niet alleen bij de
inwpners van het communistische
stadsdeel, maar ook bij de ruim
twee miljoen mensen die in het
westelijke stadsdeel wonen. De
Oostduitse „Volkspolizei", waar
van de leden bekend staan als
Vopo's, moest gisterenmiddag
traangasbommen gebruiken om
een menigte van tweeduizend
Oostberlijners te verspreiden, die
zich hadden verzameld in en bij
de Adalbertstraat. De Vopo's trok
ken hun gummiknuppels om vier
jongens terug te slaan, die zeer
dicht bij de gebarricadeerde zone
grens kwamen. De menigte aan de
andere kant werd door de West-
berlijnse politie uit elkaar gedre
ven.
Morgen, feest van Maria
Hemelvaart, zal ons blad niet
verschijnen.
DE DIRECTIE.
Buien
Aan zee
Russisch
hoofd kwortier
Branden- I
burger Tor|
VhannoverI
Kurfürstendamml
[stalin Allee I
[Stadhuis
|Tempelhof]
WMIItSlCJ
Opvangcentrum
voor vluchteling^
HET NIEUWE DAGBLAD
IJZEREN GORDIJN loopt
'iu ook dwars door Berlijn
BEPt'r^Ul l t'iiJUnUL'UL 1U DUUn' 111 HerJyl1 Straten en Wegen °Pen mSenei"eEdene lesM™1
Uuitsp n 14 aUSpstUS De te breken en betonnen palen de (Reuter) Burgemeester Brandt
de 0ri Uemocratischè Republiek, grond in te rammen, waarlangs heeft gisteravond verklaard, dat in de
^itsSUnistische 0ostzone van daarna prikkeldraad werd gesla- ÓTtduftse^viucWelfugë^erin'^^ge-
slaagd West-Berlijn binnen te komen.
Zij kwamen langs „geheime wegen",
door ruïnes, tuinen en door de rivier de
Hazel. Van zaterdagmiddag twaalf uur
tot zondagavond vijf uur zijn vierdui
zend vluchtelingen geteld.
Brandt zei voorts, dat hij de drie Wes
telijke commandanten van Berlijn heeft
verzocht aan hun regeringen „energie
ke maatregelen" te vragen „opdat de
communisten hun onwettige maatrege
len intrekken, die neerkomen op annexa
tie door de Sovjetzone, van een deel
van het onder toezicht van vier staten
staande gebied". De Westelijke mach
ten moeten erop staan dat Oost-Duits
land de maatregelen aai. de zonegrens
intrekt. Er moeten niet alleen maar pro-,
testen geuit worden, aldus Brandt.
""""iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiriiiiiiiiiiiiiimii
''''""'■■lUHIIIIIIIIIIIUlMllillHIIIIIIHIIIIIIillllllillllllllllINKHIIIIimilllllllllllllllllllllllllllHllllllllllllllllllllllllllllllllll
fwchN'es is voor de Oostduit-
etm mans afgesneden. In het laatste
jhgevit.VOOr de sluiting waren er nog
2.700 gekomen, een nieuw
j°kt fiiST dat voornamelijk was uitge-
hiitie *r. de zitting van de „Volks-
van vrijdag j.l., waarin
dlG evenwel nog niet nader wa-
Vet'SDBr.SG ven. Ook na de algehele
!Nh t,v5m& van de zonegrens kwa-
6rd n ens nog meer dan achthon-
q0 VJ°stduitsers naar West-Berlijn.
b?1. boi?®rlÜn wekt nu de indruk van
êcrde stad. De duizenden West-
ie na he eerste ochtenduit-
hvL,Yan de radio naar de Sovjet-
en 6 ff»!? en> zagen op het Oostber-
"Volk 'ed vrachtauto's vol „Vopo's"
armisten". Westberlijners, die
-cc
""'"■iiiiiiniiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiii
'lil?.' .NVkHHI' 14 aug. (U.p.l.) Pre-
"W"' eenvr van Indië heeft gisteren
*al gezegd, dat hij een
•ii 'e hi°en Dost en West nader tot
\>ale hr'
'i^ "Me "ui uc uuiuigc unci
',|»HVsrl*laTjilninK te verminderen. Neh
V,* k(,m„„e„ beangst te zijn voor he
SU?' "u ,i van een derde werebl-
rtd e kwestie-Berlijn scherp is
I*'
br.br
zich in de oostsektor waagden, kwamen
terug met berichten van Volksarmee-
tanks die door de straten patrouilleer
den, en van troepeneenheden, die .rege
ringsgebouwen en andere belangrijke
centra bewaakten. Dit wijst er op, dat
de communistische machthebbers ook
zelf het gevaar niet onderschatten dat
zjj met hun actie hebben uitgelokt, na
melijk dat de sentimenten in hun
machtsgebied overkoken, nu de veilig
heidsklep de mogelijkheid, die er al
tijd nog was om naar West-Berlijn en
de vrijheid te vluchten dicht is. Het
andere woorden: een nieuwe volksop
stand, zoals de Oostzone die op 17 juni
1953 reeds beleefde.
Door de maatregelen van de D.D.R. is
thans ook het spoor-, tram- en metro-
verkeer in Berlijn onderbroken. De sta
tions in Oost-Berlijn in de buurt van de
zonegrens zijn gesloten. De treinen rij
den door. Heel Oost-Berlijn is voor Oost-
Duitsers tot verboden gebied verklaard.
De Oostduitse staatsburger mag zijn
eigen „hoofdstad" niet meer bezoeken,
tenzij hij daarvoor een speciale vergun
ning heeft en die krijgen alleen dc
partijbonzen.
Natuurlijk is dc transformatie van de
zonegrens tot een mot prikkeldraad ver
sperde staatsgrens een flagrante schen
ding vaji de viermogendhedenstatus van
Berlijn, zodat liet prestige van de Wes
telijke geallieerden rechtstreeks wordt
aangetast. Aan hen is het thans stap
pen te ondernemen om het vrije ver
keer tussen Oost- on West-Berlijn te her
stellen. In Bonn. Washington, Parijs en
Londen heerste gisteren sinds dc vroege
morgenuren een geweldige diplomatie
ke activiteit. In Berlijn vergaderde de
stedelijke regering, dc Senaat.
Burgemeester Brandt was afwezig
toen de machthebbers In Oost-Berlijn
tot hun actie overgingen. Hij was op een
verkiezingsreis door de Bondsrepubliek
en vertoefde in Neurenberg. Hij vloog
onmiddellijk naar Berlijn terug. Bonds
kanselier Adenauer hoorde liet nieuws
in zijn woning in Rhöndorf. Hij voerde
de gehele dag besprekingen.
Aan de Oostberlijnse stappen was
een uitnodiging van de landen van het
Pact van Warschau voorafgegaan. Zij
verzochten de „regering" in Oost-
Berlijn maatregelen te nemen om een
einde te maken aan de „activiteit van
agenten en spionnen tegen het socia
listische kamp" en de zonegrens te
sluiten. Het verkeer tussen dc Bonds
republiek en West-Berlijn mocht, daar
van evenwel geen hinder ondervinden.
Ulbricht heeft aan deze uitnodiging
onmiddellijk gevolg gegeven. Duidelijk
bleek dat zijn regering alles al dagen
had voorbereid. De betonnen prikkel-
draadpalen lagen klaar, alsook het prik
keldraad zelf. De bulldozers stonden pa
raat en in Oostberlijnse drukkerijen wa
ren de pamfletten gedrukt, die in Oost-
Berlijn werden verdeeld en waarin de
burgers alles over de nieuwe actie kon
den lezen.
Overal in West-Duitsland verschenen
extra-edities van de dagbladen. De ra
dio gaf elk uur nieuwsbulletins. De te
levisie verzorgde geregeld uitzendingen
Advertentie
S* biad
kidlL^ijkp vLsv°.1gt
gaf de woerden van
Nsus van ?abSelegenheden
Vp?ad) kJ?!ld? landen (A
met _'e
(Amerika en
en waarschijnlijk
doen. De 'dreiging van
ik h^raid00':!°g is toegenomen
ïefu, een "toeilijk vind .om oorlog
Li* houdem"alS Berlijn v°01
Oir. MUJ U ld
N
oriill mer>ing is wat achter de
?ti J'hter. RLyerscholen gaat veel ge-
Vhi'AfObWpn „part'Jen zijn bevreesd
%r aPenin,? eikaar. Hieruit vloeit de
v°or r,A,V00rt' waardoor het ge-
|kp„ de t-_° °g groter wordt naar-
\6f. gaan 7?? ders het als m°ei-
hien ~t°ndervinden een eenmaal
standpunt te wijzigen."
DAGELIJKS TOT 8 UUR N.M. GEOPEND
(Zie ook elders in dit blad)
Bijna de gehele dag door werden in
West-Berlijn, in de buurt van de zo
negrens, betogingen gehouden. De le
den van de Volkspolizei werden voort
durend uitgejouwd. Be Oostberlijners
deden daar onbeperkt aan mee. Toen
op een gegeven moment een officier
van de Volkspolizei, over de grensbar-
ricades heen, naar de Westberlijners
schreeuwde: „Ga terug! Dit1 is de grens
van een soevereine staat!", riepen de
Westberlijners in koor terug: „I)at ge
loven jullie zelf niet! Duitsland is één!
Duitsland is Duitsland! Er is maar één
Duitsland!"
In Oost-Berlijn hadden vele inciden
ten plaats in de nabijheid van de be
roemde Brandenburger Tor. Veertig Vo
po's dreven daar op een gegeven mo
ment een grote menigte Oostberlijners
terug. De betogers joelden toen een jon
geman werd meegenomen naar het po-
litiebui'eau. Later verscheen de Volks
polizei ter plaatse met tien pantserauto's
en dertig vrachtauto's. De politie- en
militiemannen vormden een cordon en,
met hun wapens in de aanslag, trok
ken zij op naar de demonstranten. Een
officier schreeuwde: „Ga weg of er zal
op u worden geschoten!' 'De betogers
kozen toen eieren voor hun geld en ver
spreidden zich, zij het langzaam en met
kennelijke tegenzin. Ook hier werd ge-
toen de officieren zeiden, dat de grens
was afgesloten om een einde te ma
ken aan de „slavenhandel" naar West-
Berlijn.
In de arbeiderswijk Kreuzberg ga
ven Westberlijners een Oostduitse po
litieman, die bezig was met het aan
leggen van een prikkeldraadversper
ring, zonder omhaal een pak slaag.
De man werd door zijn collega's be
vrijd. Even later arriveerde de West-
berlijnse politie, die de groep West
berlijners uit elkaar dreef.
Een andere groep Westberlijners pro
beerde gistermiddag een prikkeldraad
versperring bij de Brandenburger Tor
neer te halen. Onmiddellijk namen de
Vopo's, met blanke bajonetten op het
geweer, een dreigende houding aan,
maar de Westberlijnse politie wist ook
hier de menigte tijdig uit elkaar te ja
gen. De Westberlijnse politiemannen
stonden gisteren wel voor een bijzon
der zware taak. Wellicht tegen hun
eigen overtuiging in moesten zij her
haaldelijk tegen „eigen mensen" optre
den. Het gehele politiecorps heeft nu
eenmaal opdracht gekregen incidenten
tussen Oostberlijners en Westberlijners
tegen elke prijs te voorkomen.
In <le nabijheid van Oost-Berlijn zijn
gisteren ook Russische tanks gesigna
leerd. Reizigers, die van West-Duitsland
naar West-Berlijn reden, dus dwars
door het Oostduitse grondgebied over
de aangewezen routes, zeiden dat zij
op verscheidene plaatsen in de D.D.R.
troepenverplaatsingen hadden waarge
nomen. Sterke legereenheden, zowel
Russische als Oostduitse, schijnen zich
in de richting van Oost-Berlijn te bewe
gen.
Ook de Russische en Oostduitse auto
riteiten zijn kennelijk zeer bevreesd
dat de barricadering van de grens tus
sen West- en Oost-Berlijn een opstand in
Oost-Berlijn en in de gehele D.D.R. tot
gevolg zal hebben. Het Amerikaanse
opperbevel in West-Berlijn heeft de vijf
duizend Amerikaanse soldaten in dit
stadsdeel in staat van alarm gebracht.
Volgens de inlichtingendienst van de
V S. bevinden zich in Oost-Duitsland niet
minder dan 400.000 Russische soldaten.
Terwijl het de gehele dag onrustig
bleef in de stad, kwam ook de interna
tionale politieke machinerie in bewe
ging. Een woordvoerder van het Ame
rikaanse ministerie van buitenlandse
zaken verklaarde, dat de V.S., Enge
land en Frankrijk bij de Sovjet-Unie
een krachtig protest zullen indienen te
gen de grensbarricadering in Berlijn.
De Amerikaanse minister van buiten
landse zaken. Dean Rusk, noemde de
Oostduitse maatregel gisteravond een
„flagrante schending" van de afspra
roepen: „Dat geloven jullie zelf niet!", ken tussen Oost en West. Bondskanse
lier Adenauer zei, dat de Bondsrepu
bliek samen met zijn bondgenoten de
nodige tegenmaatregelen zal nemen.
„De Westduitse regering houdt,, onwrik
baar vast aan haar doel: Dc hereni
ging van Duitsland in vrijheid", aldus
Adenauer.
AMSTERDAM, 14 aug. In de 552e
staatsloterij 3e klasse is een prijs van
35.000,gievallen op lot nummer
21681.
UIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIinillllllllIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
.xwar» I
Zone-grens I
Vrij Berlijn
Russische
control*
Hoofdwegen
Spoorwegen
(Van onze Limburgse redacteur)
MAASTRICHT, 14 aug. - De beer
Max, de eenzame bewoner van de bere-
kuil in het Aldenhoffpark alhier, heett
verschillende Maastrichtenaren, onder
wie enkele hoge politiefunctionarissen,
alsmede de directeur van de Valken-
burge dierentuin, de heer E. Klant, van
zaterdag op zondag een slapeloze nacht
bezorgd. Max had namelijk kans gezien
uit zijn kooi te ontsnappen, hetgeen niet
moeilijk was, aangezien een nog onbe
kend gebleven persoon de hangsloten
van de kooi had geforceerd cn de ge
traliede deur ontgrendeld.
De beer verkoos de vrijheid en kuier
de naar de Tongerseweg. Daar nestelde
hij zich in een plantsoen. Een voorbij
ganger, de heer C. Claessens, die van
het station op weg naar huis was, werd
omstreeks één uur iets verdachts in het
plantsoen gewaar. Thuisgekomen waar
schuwde hij de politie, die op onderzoek
uitging.
In de tuin van de familie Knols aan
het Aldenhoffpark ontdekte de politie
Max. Pogingen om de beer in de garage
van de familie Knols te lokken misluk
ten. Max ging er vandoor. Een achter
volging met auto's werd ingezet en de
achtervolgers, onder wie de heren W.
Telgenkamp en F. Rondagh van de stich
ting „Dierenpark Maastricht", slaagden
er in de beer in een omheinde tuin te
jagen, i
Inmiddels was het reeds vier uur ge
worden en daar de Maastrichtenaren er
maar niet in slaagden, Max te van-
Eindelijk, na een urenlange jacht wordt de beer Max in zijn kooi geloodst.
gen, vroegen zij assistentie aan bij de
heer E. Klant, directeur van de Valken-
burgse dierentuin. Met vijf helpers, een
stel vangkooien en houten vorken ver
scheen hij spoedig ten tonele. Een Maas
trichtse poelier had even tevoren een
geschikte transportauto ter beschikking
gesteld.
De heer Klant dreef dc beer een gara
ge binnen, waarna van de garage tot aan
de auto vangkooien werden uitgezet.
Enkele dapperen gingen aan de achter
kant de garage binnen en dreven de beer
naar de wagen. Met behulp van de vang
kooien werd Max tenslotte uit de auto
naar zijn vertrouwde „home" getrans
porteerd. De avontuurlijke berejacht was
daarmee ten einde.
Ofschoon de beer zich vrij rustig ge
droeg, duurde deze jacht toch nog tot
zeven uur 's morgens. Voor het geval
beer Max gevaarlijke stunts zou hebben
uitgehaald, hadden zijn achtervolgers
zich verzekerd van de hulp van met
karabijnen bewapende politiemannen.
Verwachting tot dinsdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
Veranderlijke bewolking met op de
meeste plaatsen enkele buien. Matige
tot krachtige wind tussen zuidwest
en noordwest. Aanhoudend koel.
Dinsdag:
Zon: 5.23-20.05. Maan: 9.25-21.45.
Na de sombere zondag met vooral in
het noordwesten regen van betekenis
(Den Helder 12 mm) heeft bet weer
opnieuw een wisselvallig karakter ge
kregen. Matige tot vrij krachtige wes
tenwind. Te koel strandweer. Overdag
ongeveer 17 graden, zeewater 17 graden.
Vooruitzichten: wisselvallig en te koel.
max min neersi.
temp temp afgei.
Amsterdam
Brussei
Luxemburg
Parus
Nice
Berlijn
Münehen
Zünch
Geneve
Wenen
Innsbruck
Belgrado
Rome
Ajaccio
Madrid
Lissabon
Weei
onbew.
zw. bew.
Jicht bew.
zw. bew.
half bew.
ragen
mist
mist
half bew.
onbew.
licht bew.
geh. bew.
onbew.
onbew.
onbew.
onbew.
gisteren
16 12
24 uur
2
1
2
0.2
0
0.1
0.2
0
0
0.1
0
0
0
0
0
a
Advertentie
MET KOLENHAARDENSHOW IN GEBOUW SPES
DORDTSESTRAATWEG 25- ROTTERDAM Z- DAGELIJKS 1010 UUR