GROFSMEDERIJ dank zij
Koninklijke steun 125 JAAR
Bedrijf heeft nooit aan de
oorspronkelijke opzet voldaan
I Geweven sehilcleri
VOLKSGEBRUIKEN IN DE HARZ
Stadhuis met zeshonderd
standbeelden
A
CONCENTRATIE
ALS VEREISTE
ft ge'
KONINKLIJK
Zijden kousen
O-
VicLuk
Ce 1
KI
XT
Nlot
Hn f
>4lgl
l|Hn '1
fes.
DENNEHOÜ?
NS"»»
V B
door Oostenrijkse
marine
EVEN AANDACHT VOOR
N n 2S b
N
ZATERDAG 26 AUGUSTUS 1961
TiiiiHimiiiHiiMiiiniiiiimiimiiwiiiinimiiifiuiiiiiiiiiiiiiimiiiiimiiiiiinmiiuiiiiMiiiiiHiiiiitiiiiiiiii1111
r:;
Op 31 augustus viert de Konink
lijke Nederlandse Grofsmederij
in Leiden haar 125-jarig be
staan. Het is een van de weinige in
dustriële ondernemingen met een
dergelijke lange geschiedenis, die
niet zijn voortgekomen uit de am
bachtelijke sfeer, maar van meet af
aan is opgezet als een industrieëel
bedrijf. Toendertijd met een maat
schappelijk kapitaal van 2 miljoen
en ongeveer 80 werknemers.
Het initiatief voor de stichting is
uitgegaan van William Archibald
Bake, destijds luit.-kol. der artillerie
in actieve dienst, die ook de eerste
directeur werd een functie die hij
naast zijn militaire taak moest ver
vullen.
Hij verkreeg de krachtige steun
van de Koning. Willem I werd mede
oprichter met een deelname van
f 12.000,- (de op één na grootste).
Bake had' voor ogen een fabriek die
voor Nederland een grote leverancier
van ijzer moest worden. Hij ging er
daarbij vanuit dat Nederland om er,
na afscheiding van België, econo
misch weer bovenop te komen, eigen
industrieën moest ontwikkelen.
Daarvoor was in de eerste plaats
ijzer nodig, en z.i. moest Nederlands
afhankelijkheid in dit opzicht van het
buitenland verminderen. Daar Ne
derland geen ertsen bezit, moet dit
ijzer uit schroot worden gemaakt.
s
Nt
h=
4e Z acti
f^hêicf001
ls de 'n
S vles'
bef-
SóJïet e
Nat V'
he
e in e
een
L Weer enkele jaren later werd de fa-
mmvm
z
o& p JH
zoa
<eïk
Kn ljn
S,?1 1
S i ^an
Sv'Ten
Ne*1 n:
V.6 Va
S t al
°nver;
(;f,tende
^t>
C'eken.
kS ,et i
N ziid
Kde- c
I
Si® or
Natafd
&ke2ij
N de
X; ge
XSar
S nkt a
S Xs1
Sti, ta
e,
Nblecti
k f, sc:
vj t
Mi 6 g
,cn,i
m.,
Voor 1918 telde de Oosfenrljk-
Hongaarse dubbelmonarchie
dubbel mee in de club van
grote landen. Daarvoor hield
het een glorieuze vloot in stand,
uitgerust met de beste scheepsar
tikelen. Wanneer de schepen van de
„Kaiserliche und Königliche" vloot
hun ankers lieten vallen, lagen zij
veilig, want de kettingen waren van
Nederlands makelij, uit de fabrie
ken van de Grofsmederij. Dat de
marine deze kettingen waardeerde
blijkt uit de correspondentie: ge
richt aan de Koninklijke Grofsme
derij, een predikaat waar zij geen
recht op had. Bij zulke hoge onder
scheiding kon het Nederlandse Hof
niet achterblijven. Deze geschiede
nis bewijst eens te meer dat arbeid
adelt.
I liniltllllllllilllllHItllltllitMIIIIMnlttlllllttllllllllllllfmillllltHlillllHIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIItlHIIIIIIHMI»"
natuurlijk zichten komen op
en denken voor, die eigenlijk gol3eli"liilie L' X
Deze benaming doet
vreemd aan en wellicht zal men
dat wij één van de moderne kunst
uitingen bedoelen, waarbp men behal
ve verf ook allerlei vreemde materia
len gebruikt! Doch wij bedoelen met
geweven schilderijen ..gobelins" ofwel
wandtapijten. Ook moet je niet denken
dat dit zó maar tapijten zijn zoals je die
thuis ziet, ook geen Perzische tapijten, Blcn,cu
zoals je die in sommige speciale win- tracht het effekt van schi
kels wel eens gezien zult hebben, maar veel m0gelijk nabij te k0II1,an W/,
echt. iets bijzonders: tapijten van wol randen werden bij wijze W
of zijde, waarin taferelen zijn geweven, de doeken heen 'geweven.
allerlei voorstellingen dus, zowel kerxe- moet zjch telkens van een dj
X-..- -- €=>- •lig
de naam van de Franse eir
De bloeitijd valt tussen 1° de
De weverij werd toen door
staat aangekocht. tf
vc«T#
De kunst gobelins te yjtewjt'i
staat daarin, dat men met afte?t
steken met dunne wollen o^jidenyfS1
Winter in de Harz.
Het lassen van zware, voor ankers bestemde kettingen, bij de Grofsmederij.
De geschiedenis van de Grofsmederij
briek uitgebreid met een timmermans
werkplaats en een gieterij, waardoor het
bedrijf in staat gesteld werd stoomsche
pen tot in alle onderdelen in eigen be
heer te bouwen.
Later kwam men voor de keus: óf de
scheepsbouw-afdeling laten waar ze was
en elders de kettingfabriek bouwen, óf
wel het gehele bedrijf overplaatsen naar
een voor de scheepsbouw meer geschik
te plaats, die dan wel buiten Leiden zou
moeten liggen.
Men besloot tot het eerste, en dit be
sluit heeft ertoe geleid dat de onderne
ming op de duur het terrein van de
scheepsbouw heeft moeten verlaten, na
daarop gedurende een 50-tal jaren op
merkelijke successen te hebben geboekt,
met name mét baggermateriaal
De nieuwe kettingfabriek, op het ter
rein „De Waard" gesticht, was zeer mo
dem. De in het vuur gelaste ketting
heeft thans plaats gemaakt voor elec-
trisch gelaste kettingen. Voor zover dit
ankerkettingen zijn worden ze vervaar
digd volgens een procédé van eigen vin
ding, dat omstreeks de dertiger jaren
werd gepatenteerd.
Gedurende de oorlogsjaren werden
hier clandestien voorbereidingen ge
troffen voor de fabricage van een nieuw
product: krukassen. Dit geschiedde door
de bouw van een 1000-tons smeedpers,
waarvan de onderdelen, zodra ze gereed
gekomen waren, verstopt werden. De
vervaardigde krukassen zijn van het
middelzware type dat in diesel-elektri
sche locomotieven en in scheeps-diesel-
motoren toegepast wordt.
Na de oorlog werden de gieterij en
vervolgens de constructiewerkplaats
naar het terrein De Waard overge
plaatst. De gieterij is nadien nog uitge
breid en bovendien vrij sterk van aard
veranderd. Tegenwoordig bestaat de
productie voor het grootste gedeelte uit
blokvormen, dat zijn de gietijzeren vor
men, in stukgewicht van 1000 tot 20.000
kg. variërend, waarin de staalfabrieken
hun staalblokken meest voor de wal-
serjjen bestemd gieten.
De Grofsmederij is nog steeds sterk
op (le scheepsbouw georiënteerd. Het is
duidelijk dat zulks bepaalde gevaren in
houdt en het werd dus raadzaam geacht
de hoeveelheid producten die in andere
sectoren l.h. bedrijfsleven toepassing
vinden uit te breiden. Het oog werd
daarbij gericht op de oüeindustrle, aan
welke men sinds kort pijpflenzen levert.
Er bestaan in het gebied van het
Harzgebergte (in Duitsland) nog tal
van volksdansen en liederen, die tot op
de huidige dag in ere worden gehouden.
Een bijzondere vorm van zingen in de
Harz is het jodelen, een eenvoudige
uiting van opgewekte vreugde en onver
valste, oerechte levenslust, die aan de
steeds sterk ontwikkelde vrijheidsliefde
van het bergvolk beantwoordde. De
Jodler" werden aanvankelijk zo maar
Vele andere, aan jaargetijden gebon
den gebruiken zijn in de Harz nog be
waard gebleven.
Taalkundigen zijn van oordeel, dat de
Hike als wereldlijke. Vooral heiligen, rid- bedienen en zijn werk bes1® tfLf,
ders, landschappen, dieren, wapens en ujt het schilderen nVL{St<o'Lfl'
allerlei uitbeeldingen in prachtige kleu- woj Werd met natuurlijke ve* gev a
ren. kleurd (sedert de negentien g f j
Dergelijke tapijten, zeer oude uit de kunstmatige JXMftSfJld'er, MS
middeleeuwen zowel als tegenwoor- waren buitengewoon he {I,
dige, zijn niet bestemd om op de grond anderden na verloop icieV j j
te leggen, maar dienen ter versiering sommige tapijten mat geh
van erote muurvlakken in kathedralen enkele is de kleur bij ggji
van grote muurvlakken in kathedralen -- ------ - ze
en paleizen, en zijn gemaakt van soepe- dwenen. Toch benoude
le wol en zijde. Hele reeksen werden bekoring om te zien.
vervaardigd, zoals voorstellingen met
de jaargetijden er op of bezigheden op Wij vermelden nog,_
de jaargetijden er op ot bezigheden op vvi] vermeiden nog, "'"^aaSi1
het land bijvoorbeeld. De grootste kun- ontwerp op karton werd ge
stonaars nnaalffpn perst ontwpmen. al geheel gekleurd, voor, 1
knopte aanwüzii
een zeer klein j
een klein grootte van een ft
van een geheel tapijt kan d jejii f
stenaars maakten
maar het was een
ontwerpen, al geheel gekleurd
=„jk geduld- knopte aanwijzingen i»
werk, om ze daarna te weven. Vele ja- een zeer klein gedeelte, -- cei,j;
ren werden er besteed aan een klein crootte van een vierkan e #j
onderdeeltje of versiering van het ge
genual namen'p^'-iangzamerhand-dc „—'vantapijt Wden soms soon op één dag bewerkt
vorm aan van een lied Maar zelfs in r"JJ"Li twintig- tot veertigduizend kleurscha- het maken van zon wan"
deze vorm plantten zij zich voort van
mond tot mond. Er bestaan maar heel
weinig nauwkeurig in noten vastgeleg
de jodelliederen. De wijzen werden
meestal door het volk overgeleverd.
Een van de bekendste jodelliederen, de
„Köhlers-Liesl", is nergens opgetekend.
De ontwikkèling van de melodie van
deze Jodler van C-dur tot G-dur is mu
zikaal zeer interessant. Een wijd en zijd
verbreid gebruik in de Harz zijn de
zweepconcerten. Voor het knallen be
staat een soort tabulatuur (kruisslag,
bovenslag, onderslag). Oorspronkelijk
diende het knallen met de zweep behal
ve om de paarden aan te sporen ook
als signaal, en we! heel in het bijzonder
in de smalle en nauwe holle wegen van
het Harzgebergte, waar geen enkele
betekent, en'in'het'w^rd'.'.veen^moe6- keringen gebeH^8 ZelfT'hele verge- vele jaren duurde!
ras. Het is inderdaad niet uitgesloten dat
daar waar Leuven zich thans uitstrekt
destijds moerasgronden zouden ge
weest zijn aan de voet van de heuvels
die de stad omringen.
Als eerste hoofdstad van het hertog
dom Brabant (in België) heeft Leuven
gedurende vele jaren een veel groter
aanzien gehad dan Brussel. De stad
werd spoedig een welvarende streek
dank zij de lakenweverijen die er opge
richt werden. Op zeker ogenblik waren
er niet minder dan 2.400 bedrijven.
De universiteit, gesticht in 1425, mag
er trots op zijn tijdens de Renaissance
r?fessi
'bde
r bocia
Dl X ove
•O he
S i;d®1
bin
tijd biem,
hooj ?P h
<dsinsti-
««"til
Sd loU
k
mogelijkheid bestond om voor
-
uit te wijken. De bergopwaarts rijdende
voerman gaf de naar beneden komende
collega een teken met de zweep, dat hij
moest wachten. Tegenwoordig worden
zweepconcerten behalve bij folkloristi
sche feesten in vele plaatsen nog op
Oudejaarsavond of op Nieuwjaarsdag
gegeven, meestal door de voerlui voor
hun bazen, waarbij vaak aanzienlijke
geschenken worden verdeeld. Vroeger
werden de koningen van Hannover ter
gelegenheid van hun bezoek aan het
Hannoverse deel van de Harz met
zweepconcerten begroet.
Een kleine wetenschap op zichzelf
is het concert van de Harzer koeklok-
ken. Oorspronkelijk dienden de klokken
om jonge dieren, die nog niet gewend
waren aan het kuddeverband en waren
afgedwaald, terug te vinden. Later ont
wikkelde zich uit dit practisch gebruik
een kunstig samengesteld klokkenkoor.
Iedere klok heeft haar eigen benaming
en is afzonderlijk gestemd. De klanken
der klokken vormen samen een melo
die. Zoals wij onze pianostemmers ken
nen. zo heeft de Harzbevolking haar
koeklokkenstemmers.
elkaar een werkelijke Europese vermaardheid
Het terrein in De Waard aan dc Hoge Rijndijk in Leiden waar de belangrijkste
afdelingen van de Grofsmederij gevestigd zijn. Te weten de gieterij en de ket-
in een fraai gedenkboek door de heer tingfabriek. Ook vindt men daar de constructiewerkplaats en de flenzenfabriek,
J. J. Vis beschreven is niet over rozen alsmede de matrijssmederij. De foto laat zien dat er nog voldoende ruimte is
gêgaan -■--11-j-u t vuiAoimntji
Al bij de oprichting had Bake het oog
gericht gehad op de spoorweg Amster
dam-Haarlem, die toen in voorberei
ding was en hij maakte er direct werk
van. de levering van de rails in opdracht
te verkrijgen. Dit is gelukt, maar de
nriis was brzonder laag en bleek ver
liesgevend. Bovendien had men de fa
bricage niet direct onder de knie en
kon men dus niet op tijd leveren. Om
de boete niet te veel te laten oplopen
heeft de Grofsmederij toen een gedeelte
in Engeland besteld. Het resultaat van
deze nare geschiedenis is geweest een
verlies van circa 50.000. De verhou
ding tussen de commissarissen en de
directeur werd gespannen, zodat Bake
al in 1840 zijn ontslag nam.
Door het grote verlies op de rails
was-er een ernstig tekort aan kapitaal,
waarin men door leningen voorzag.
Ook daarbij zijn de leden van het Ko
ninklijk Huis meermalen bijgespron
gen.
Overziet men nu de geschiedenis van
het bedrijf dan kan men vaststellen, dat
het nimmer aan de oorspronkelijke op
zet heeft voldaan, dat na een aarzelend
begin de koers werd gericht op de
scheepsbouw en tenslotte zelfs overwe
gend eigen scheepsbouw is bedreven.
Hoewel men deze tak van nijverheid
noodgewongen moest verlaten is het be
drijf toch nog steeds voor een groot deel
toeleveringsbedrijf voor de scheepsbouw
gebleven. Maar in het bijzonder ln de
laatste decenniën, werd er naar ge
streefd de relaties met andere indus
trieën te versterken. Het resultaat van
deze ontwikkeling is een grote veelzij
digheid en elasticiteit.
In 1862 werd de fabriek grondig ge
reorganiseerd.
Omstreeks 1870 kwam er echter een
ernstige economische terugslag, die de
onderneming bijna het leven kostte. Men
besloot in ieder geval de productie van
stafijzer te staken, en nog gedurende en
kele jaren verkeerde men in dubio of
men het bedrijf al of niet zou voortzet
ten
De omkeer ten goede kwam als ge
volg van het besluit, een sleephelling te
bouwen voor de reparatie van schepen,
welk besluit ertoe geleid heeft, dat bin
nen enkele decennia het aanzien en het
karakter van de onderneming volkomen
veranderden. Het sncces met deze
scheepshelling was nl. zo groot, dat men
ln 1880 besloot ook zelf binnenschepen
te gaan bouwen, waartoe een ploeg
scheepsbouwers uit Kinderdijk in dienst
werd genomen.
voor de voorgenomen uitbreidingen. Op het oude terrein aan de Leidse Zuidsingel
zijn de machinefabriek en de smederij ondergebracht. Het laat zich aanzien dat
op de lange duur concentratie noodzakelijk zal zijn. De vele investeringen die
hiermee gemoeid zijn maken dat met deze concentratie nog wel enkele jaren ge
wacht zal moeten worden.
gehad te hebben. Het is in die periode
dat een jonge prins, geboren in deze
gewesten, onder leiding van een be
jaarde monnik studeerde. Deze zou eens
paus worden onder de naam van Adria-
nus VI, terwijl zijn leerling de beroem
de Keizer Karei werd. Enkele eeuwen
later zou de universiteit in de straten
van Leuven een andere denker zien
wandelen, stichter van een seminarie
voor wijsbegeerte, de toekomstige kar
dinaal Mercier. Dit zijn enkele namen,
die Leuven voorop mag stellen om te
getuigen van zijn glorietitels.
De gedenktekens van de stad vertel
len trouwens genoeg over haar rijk ver
leden. Zjj zijn even talrijk als prach
tig. Eerst zullen wij de kerken noe
men: Sint-Pieter, Sinte Geertruide, Sint
Jacob. Leuven heeft ook heel wat bur
gerlijke gebouwen en onder deze een
vermaard stuk: het stadhuis, in spits-
boogvormige vlammenstfjl uit de vijf
tiende eeuw.
Niet minder dan driehonderd stand
beelden aan dit gebouw vertellen de
glorie die Leuven gekend heeft en waar
op de stad zo terecht fier is.
Ook een andor gebouw verdient de
aandacht van de bezoeker: de nieuwe
bibliotheek van de universiteit.
Evenals in de Middeleeuwen zijn de
scholen en gebouwen van dc universi
teit in de vier hoeken van de stad ver
spreid. Uitstekend uitgerust z(jn som-
lat zij
zeker
de Amerikaanse universiteiten
niet moeten onderdoen.
De omgeving van de stad is werke
lijk prachtig.
Dezer da
gen was het
vijfentwintig
jaar geleden
dat de re
gering Fran
co aan het bewind kwam. Dit feit werd
ook gememoreerd met een emissie van
twaalf postzegels, waaraan wat afbeel
dingen en uitvoering betreft veel zorg
werd besteed.
De tekeningen op het eerste zestal
zegels herinneren aan de burgeroorlog
die tot 1939 woedde: 70 ct. vredesengel,
-duif en vaandel der overwinning; 80 ct.
overtocht Straat van Gibraltar door
Spaanse Marokko-troepen onder bevel
van Franco; 1 Pta allegorische voorstel
ling bevrijding Alcazar; 1.5Ö Pts ver
woeste universiteitswijk met triomfboog;
2 Pts Ebro-veldslag en 2.30 Pts over
winningsparade.
De hoogste waarden brengen de voor
uitgang van het land gedurende de laat
ste 25 jaar in beeld: 2.50 Pts scheeps-
bouwindustrie; 3 Pts ijzerindustrie; 5 Pts
landkaart van Spanje met stuwmeren;
6 Pts beeldhouwwerk „Dama de Elche"
en stuwdam en 8 Pts mijnindustrie. De
10 Pts tenslotte draagt de beeltenis van
Franco.
Duitsland (Bonds
republiek). Door
middel van een 20
Pf. werd begin deze
maand de aandacht
gevestigd op de
Duitse radio-, tele
visie- en grammo
foontentoonstelling,
die van 25 augus
tus tot 3 september
a.s. te Berlijn wordt
gehouden. Als te
kening werd de
voor deze expositie
ontworpen affiche
gebruikt, voorstel
lende de beer (uit
het wapen van Berlijn) met televisie
scherm, radiomast en grammofoonplaat.
Groot-Brittannië. Binnen het 'tijds
verloop van een maand zullen binnen
kort tot driemaal toe speciale postzegels
worden uitgegeven; een unicum in de
geschiedenis van de Britse posterijen!
Op 28 augustus wordt het 100-jarig ba-
staan van de rijkspostspaarbank her
dacht met de uitgifte van drie zegels
(2H d„ 3 d. en 1 s. 6 d.); op 18 septem
ber ter gelegenheid van de tweede con
ferentie van de Europese Post- en Tele
communicatie-administraties (C.E.P.T.)
volgen een 2. 4 en 10 d., terwijl de bij
eenkomst van de Commonwealth Par
liamentary Association op 25 september
postaal herdacht zal worden met de
emissie van een 6 d. en een 1 s. 3. d.
Nu de dames vrijwel uitsluitend ny
lon kousen dragen kunnen wij ons bijna rnige gebouwen zo modem, dat zij voor
niet meer voorstellen dat enkele tien
tallen jaren geleden veel zijden kousen
werden gedragen. Maar in de grijze
oudheid bestond de kous niet eens! De
Romeinse dames omwikkelden de be
nen met fijne linnen stroken. In het
midden van de zestiende eeuw begon
nen zö (onder de zeer lange kleding)
grove gebreide kousen te dragen.
Mannen droegen het eerst zijden kou
sen. Je kent zeker van afbeeldingen uit
je geschiedenisboekje voorname perso
nen die een kuitbroek dragen. Ook op
schilderijen zie je die dikwijls afge
beeld. Bij die broek, boven de knie, be
hoorden de zogenaamde „broekkou
sen". In Spanje kwamen deze in de zes
tiende en zeventiende eeuw het eerst
ln de mode; daarna vrijwel in alle an
dere landen.
De eerste (zwarte) zijden dameskou
sen droeg Koningin Elisabeth van Enge
land (eind zestiende eeuw), die ze
uit Spanje liet komen. De zijderups
teelt werd daar begonnen en moerbei
bomen werden speciaal aangeplant.
Het dragen van zijden kousen was
tot in de negentiende eeuw een weelde.
Maar toen het vervaardigen van kunst
zijde bekend was, werd de wereld over
stroomd met machinaal geweven kunst
zijden kousen. Thans worden nylon
kousen
>i* I i*
Wandtapijt, voorstellende een echtpaar onder een baldakijn (door
dragen) uit de vijftiende eeuw.
wel
Thans
het meest begeerd.
v "'8 -VH -HA i y
„illen^.A
Dennen worden uit verscn' e i v_-
van Europa aangeboden.
stammen kwamen uit het "■nehf?
(langs de Rijn afzakkend)- PL.'
hoeveelheden treft men in ^gOt
en aan, zelfs op zeer grotesta«jL)L'r
De H. Johannes aanschouwt de Wijzen. (Wandtapijt uit de 14e eeuw).
takken van dennen
rechthoekig op de stam, y,zjg
wone ronde kwasten aan'wzitt?ti.
zijn; deze zijn zeer hard,
los en hebben vaak eenkenb,V'
kleur, hetgeen als een
onderscheiding van vuren
beschouwd. rS,
Dennehout bevat geen,,jeeiWs
genstelling met vuren. A
boom verwond wordt kan
scheiden voor wondheling-
In de vorm van allerifL-fl
en paaltjes wordt in Ne<4 vj fj
dennehout aangeboden. gch);j>
dennehout,
HU
dit,
doch hout van
p.
«iVfl'ME 1
IVUQU:
Frankrijk. Vijf beroemde Franse to
neelspelers, afgebeeld in hun voornaam
ste rol, treft men aan op een serie zegels,
die onlangs werd uitgegeven. Op de
0.20 fr. komt Champmesle voor als
Roxane, op de twee zegels van 0.30 fr.
Talma als Oreste en Rachel als Phèdre,
terwijl de beide waarden 0.50 fr. als
tekening dragen Raimu als Cesar en
Gerard Philippe in de rol van Le Cid.
Oostenrijk. Van de onlangs versche
nen serie. Künstlerhaus Wenen zün de
zegels van 1 en 1-50 Sch. niet meer af
zonderlijk aan de postkantoren verkrijg
baar. Ze worden alleen verstrekt bij
aankoop van een complete serie. Nau
welijks zes weken na de uitgifte blijkt
deze reeks dus reeds schaars te zijn.
jlmbc, <-!!« IA,
IV6I 'VC
Suriname. Op
augustus komen
vijf zegels in om
loop ter gelegenheid
van de Jamborette
1961, een bijeen
komst in Suriname
van padvindsters
uit vijf Caraïbische
landen. De serie
bestaat uit: 8 2
ct. met een pad
vindster erop die
aan het seinen is,
10 3 ct. een die
de groet brengt.
terwijl op de 15 4 ct., 20 5 ct. en
25 6 ct. diverse taferelen uit het
kampleven voorkomen. Het is ons niet
bekend waarvoor de toeslag bestemd is.
SUfttN
Advertentie
V
Wellicht hebt u, verwoede wedstrijd-
bridger, enig inzicht gekregen in de
attracties die het robberbridge u zou
kunnen bieden en waarvan gij uzelf tot
nu toe verstoken hebt gehouden. Maar
afgezien van de attracties, is het rob
berbridgespel zo belangrijk omdat het
zo doeltreffend mogelijk datgene aan
kweekt. dat in elke sport of spel voor
succes een der eerste vereisten is;
concentratie.
Zodra vier spelers om de bridgetafel
hebben plaats genomen zal diegene de
meeste kans op succes hebben, die er
in slaagt alle kleinere en grotere ge
beurtenissen die zich. zelfs buiten de
directe inVloed van het spel, voordoen,
te registreren en op de juiste wijze uit
te leggen. Juist in het robberspel, waar
in het erop aankomt met mooie kaarten
zoveel mogelijk te winnen en met slech
te kaarten zo weinig mogelijk te ver
liezen, is goede concentratie onont
beerlijk.
Het volgende voorbeeld uit een rob
berbridgepartij is in dit verband zeer
illustratief:
4 H V 8 3
9
O A 8 5 3
<|>AE93
N
W O
A B 9 7 2
C? H 4
O H V
H 10 8 4
Zuid opende met 1 schoppen, west
paste, noord bood direct 4 Sansatout
(azen vragen), zuid 5 ruiten, waarna
noord nogal vrijmoedig het eind
bod bepaalde op 6 schoppen.
West speelde hartenaas voor, op tafel
(noord) harten 9, oost harten 10 en zuid
harten 4.
In slag 2 speelde west ruiten 10 na
en de zuidspeler won deze slag met
ruitenheer. Hoe nu verder?
Technisch moet men dit spel spelen
op de mogelijkheid, dat één der tegen
spelers naast de Vrouw óók 4 ruitens
bezit, waardoor er een dwangpositie
kan ontstaan door het afspelen van alle
troeven.
Zuid had echter opgemerkt, dat oost,
na enig overleg, in slag 1 de harten 10
had bij gespeeld. Om welke reden zou
oost die hoge kaart hebben bijgespeeld?
In harten kon voor OW niets te ver
dienen zijn in de eerste plaats lag
er maar één Q open op tafel, in de
tweede plaats zag zuid, dat oost de
hartenheer niet had en dus niet om
die reden zo hoog bijgooide. Zou oost
misschien ruiten-naspel wenselijk ach
ten? West had ruiten 10 nagespeeld, de
tafel had Aas en zuid zelf O Heer-
Vrouw; oost kon dus maximaal in rui
ten de Boer-9 met één of meer kleine
kaarten hebben gehad en d&t kon dus
evenmin een reden zijn om te „signa
leren"
Advertentie)
4>h- A®
Ss ri
*ti j °Plc
lit boi
iT Zijn.
Sj v0oi
Vj Wel
Si' Wei
V'"tlM,
Sm net
1110
,'ltSkt
>i
Neen de oplossing ffj
ger: oost had natuurlijk jS
vrouw en hij (oost) was (ea
zo bang, dai west met Ki*. ye? ,e' A
komen en dat daardoor k pj« +i<j
eruit gesneden zou worde» Oos p
dan dat risico te lopen, W»
door het bijspelen van ee:p
zijn partner af te houden j 1
klaveren.
Op deze basis speelde o,(
af en won het contra w tij
inderdaad klaverenvrou Jrft
slechts 3 ruitens) bleek te i w'®cji
U zult wellicht zegge+ S ij A
liridge gaat deze redener
op Inderdaad, doch doe»\yj
spelen van robberbridge .ujSl ct Ji
Sta
Dl
merkingsgave voor en de.2efl "f
van dergelijke gebeurten^
anTi cfoIrnxroolrL z-ivfrtTYT Ql
bridge is de beste IeerS;d£
iemand een werkelijke 01
maken!
Y4&
A nvprtpntip
i.ecr
