GROFSMEDERIJ
Koninklijke steun 125 JAAR
I Geweven schildert.
VOLKSGEBRUIKEN IN DE HARZ
»«r.
CONCENTRATIE
ALS VEREISTE
Bedrijf heeft nooit aan de
oorspronkelijke opzet voldaan
KONINKLIJK
standbeelden
SS
5
Kï
©N
wmmmm
ï^aar
i»2
Zijden kousen
SfV
I ïa
w
DENNEHOtrf
door Oostenrijkse
marine
©mmm©
*0V<
'Cnlij
Cv*
EVEN AANDACHT VOOR
V B
ZATERDAG 26 AUGUSTUS 1961
1
'd£/
?'ghe
Gm*»?
Cach
fr heüi
hstda:
C Go,
Op 31 augustus viert de Konink
lijke Nederlandse Grofsmederij
in Leiden haar 125-jarig be
staan. Het is een van de weinige in
dustriële ondernemingen met een
dergelijke lange geschiedenis, die
niet zijn voortgekomen uit de am
bachtelijke sfeer, maar van meet af
aan is opgezet als een industrieëel
bedrijf. Toendertijd met een maat
schappelijk kapitaal van 2 miljoen
en ongeveer 80 werknemers.
Het initiatief voor de stichting is
uitgegaan van William Archibald
Bake, destijds luit.-kol. der artillerie
in actieve dienst, die ook de eerste
directeur werd een functie die hij
naast zijn militaire taak moest ver
vullen.
Hij verkreeg de krachtige steun
van de Koning. Willem I werd mede
oprichter met een deelname van
12.000,- (de op één na grootste).
Bake had voor ogen een fabriek dfe
voor Nederland een grote leverancier
van ijzer moest worden. Hij ging er
daarbij vanuit dat Nederland om er,
na afscheiding van België, econo
misch weer bovenop te komen, eigen
industrieën moest ontwikkelen.
Daarvoor was in de eerste plaats
ijzer nodig, en z.i. moest Nederlands
afhankelijkheid in dit opzicht van het
buitenland verminderen. Daar Ne
derland geen ertsen bezit, moet dit
ijzer uit schroot worden gemaakt. Het terrein in De Waard aan dc Hoge Rijndijk in Leiden waar de belangrijkste
De geschiedenis van de Grofsmederij afdelingen van de Grofsmederij gevestigd zijn. Te weten de gieterij en de lcet-
in een fraai gedenkboek door de heer tingfabriek. Ook vindt men daar de construcUewerkplaats en de flenzenfabriek,
J. J. Vis beschreven is niet over rozen alsmede de matrijssmederij. De foto laat zien dat er nog voldoende ruimte ts
geeaan voor de voorgenomen uitbreidingen. Op het oude terrein aan de Leidse Zuidsmgel
|4\
i»c'wJ
C' tc
V kt
ÜfflÜ
iss, 'vt
SURIN
z
ft
Cfbij
p&i
Voor 1918 telde de Oostenrijk-
Hongaarse dubbelmonarchie
dubbel mee in de club van
grote landen. Daarvoor hield
het een glorieuze vloot in stand,
uitgerust met de beste scheepsar
tikelen. Wanneer de schepen van de
„Kaiserliche und Königliche" vloot
hun ankers lieten vallen, lagen zij
veilig, want de kettingen waren van
Nederlands makelij, uit de fabrie
ken van de Grofsmederij. Dat de
marine deze kettingen waardeerde
blijkt uit de correspondentie: ge
richt aan de Koninklijke Grofsme
derij, een predikaat waar zij geen
recht op had. Bij zulke hoge onder
scheiding kon het Nederlandse Hol
niet achterblijven. Deze geschiede
nis bewijst eens te meer dat arbeid
adelt.
i'AV.VAW.VAV^W.VAV
-i;
iiiiiiimiiiiiiiiiifimiiiiiiiiiiiitiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiitHiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiii,||,|","l!
iflll(tlltllllllllllllllHllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllilllllllllllllllllll>lllllllllllll'l|lillllllllil*>ll|l,,llll,l<"
Deze benaming doet natuurlijk zichten komen op dergj-,r
vreemd aan en wellicht zal men denken voor, die eigenlijk gobeun ,10 0
Winter in de Harz.
Het lassen van zware, voor ankers bestemde kettingen, bij de Grofsmederij.
briek uitgebreid met een timmermans
werkplaats en een gieterij, waardoor het
bedrijf in staat gesteld werd stoomsche
pen tot in alle onderdelen in eigen be
heer te bouwen.
Later kwam men voor de keus: óf de
seheepsbouw-afdeling laten waar ze was
en elders de kettingfabriek bouwen, óf
wel het gehele bedrijf overplaatsen naar
een voor de scheepsbouw meer geschik
te plaats, die dan wel buiten Leiden zou
moeten liggen.
Men besloot tot het eerste, en dit be
sluit heeft ertoe geleid dat de onderne
ming op de duur het terrein van de
scheepsbouw heeft moeten verlaten, na
daarop gedurende een 50-tal jaren op
merkelijke successen te hebben geboekt,
met name met baggermateriaal
De nieuwe kettingfabriek, op het ter
rein „De Waard" gesticht, was zeer mo
dem. De in het vuur gelaste ketting
heeft thans plaats gemaakt voor elec-
trisch gelaste kettingen. Voor zover dit
ankerkettingen zijn worden ze vervaar
digd volgens een procédé van eigen vin
ding, dat omstreeks de dertiger jaren
werd gepatenteerd.
Gedurende de oorlogsjaren werden
hier clandestien voorbereidingen ge
troffen voor de fabricage van een nieuw
product: krukassen. Dit geschiedde door
de bouw van een 1000-tons smeedpers,
waarvan de onderdelen, zodra ze gereed
gekomen waren, verstopt werden. De
vervaardigde krukassen zijn van het
middelzware type dat in diesel-elektri
sche locomotieven en in scheeps-diesel-
motoren toegepast wordt.
Na de oorlog werden de gieterij en
vervolgens de constructiewerkplaats
naar het terrein De Waard overge
plaatst. De gieterij is nadien nog uitge
breid en bovendien vrij sterk van aard
veranderd. Tegenwoordig bestaat de
productie voor het grootste gedeelte uit
blokvormen, dat zijn de gietijzeren vor
men, in stukgewicht van 1000 tot 20.000
kg. variërend, waarin de staalfabrieken
hun staalblokken meest voor de wal-
serijen bestemd gieten.
De Grofsmederij is nog steeds sterk
op de scheepsbouw georiënteerd. Het is
duidelijk dat zulks bepaalde gevaren in
houdt en het werd dus raadzaam geacht
de hoeveelheid producten die in andere
sectoren i.h. bedrijfsleven toepassing
vinden uit te breiden. Het oog werd
daarbij gericht op de olieindustrie, aan
welke men sinds kort pijpflenzen levert.
Er bestaan in het gebied van het
Harzgebergte (in Duitsland) nog tal den gebruiken zijn m de Harz nog be
van volksdansen en liederen, die tot op waard gebleven,
de huidige dag in ere worden gehouden.
Een bijzondere vorm van zingen in de
Harz 'is het jodelen, een eenvoudige
uiting van opgewekte vreugde en onver
valste, oerechte levenslust, die aan de
steeds sterk ontwikkelde vrijheidsliefde
van het bergvolk beantwoordde. De
„Jodler" werden aanvankelijk zo maar
*iie
dat wij één van de moderne kunst- de naam van de Franse fa«^
uitingen bedoelen, waarbij men behal- De bloeitijd valt tussen
ve verf ook allerlei vreemde materia- De weverij werd toen door
len gebruikt! Doch wij bedoelen met staat aangekocht,
geweven schilderijen „gobelins" ofwel «ev f:"
wandtapijten. Ook moet je niet denken De kunst gobelins te iterS'A'
dat dit zó maar tapijten zijn zoals je die staat daarin, dat men met u o
thuis ziet, ook geen Perzische tapijten, steken met dunne wollen
zoals je. die in sommige speciale win- tracht het effekt van sch"" zei
kels wel eens gezien zult hebben, maar veej mogelijk nabij te kome"' fljsy
echt iets bijzonders: tapijten van wol randen werden bij wijze va' y
of zijde, waarin taferelen zijn geweven, de doeken heen gewéven. ,ete jf
allerlei voorstellingen dus, zowel kerke- moet zjch telkens van een (ju-
lijke als wereldlijke. Vooral heiligen, nd- bedienen en zijn werk best -
ders, landschappen, dieren, wapens en telijk uit'het schilderen
allerlei uitbeeldingen in prachtige kleu- woi werd met natuurlijke veri
kleurd (sedert de negentiend p
verfstoffen). urtle»l j!
gewoon heldenp
ituuutjiccuwctt *<u»TCi «ia vv-tvü»* w* ,,o.n illu' - c'
dige, zijn niet bestemd om op de grond anderden na verloop ld^'U
te leggen, maar dienen ter versiering sommige tapijten mat e^e
Vele andere, aan jaargetijden gebon- van grote muurvlakken in kathedralen enkele is de kleur dij gga
Dergelijke tapijten, zeer oude uit de kunstmatige n
middeleeuwen zowel als tegenwoor- waret\ buitengewoon he
en paleizen, en zijn gemaakt van soepe-
dwenen. Toch behouden ze
le wol en zijde. Hele reeksen werden bekoring om te zien.
vervaardigd, zoals voorstellingen met eefLy
de jaargetijden er op of bezigheden op Wij vermelden nog, dai
het land bijvoorbeeld. De grootste kun- ontwerp op karton werd gei v
stenaars maakten eerst ontwerpen, al geheel gekleurd, voorz -
maar het was een ontzaglijk geduld- knopte aanwijzingen of te»« ve« ei>
te weven. Vele ja- een zeer klein gedeelte, ce^jA
werk, om ze daarna t„ c-ai
ren werden er besteed aan een klein grootte van een vierkante ge
onHprrïppJtip of versipriner van het. e*e- van een geheel tapijt kan
Taalkundigen zijn van oordeel, dat de onderdeeltje of versiering van het ge- van een geheel tapijt
ren gcriiccx wpui trnYO
geuit* en namën'pasïangzamerhand de „aamTan'desVad^LeuveVzij^ oorsprong heel-, v°or een tapijt werden soms soon op één dag bewerkt« p jt
vorm aan van een lied. Maar zelfs in S Thet woord JW dat heuvel twintig- tot veert.gduizend kleurscha- het maken van zo n wand
deze vorm plantten zjj zich voort van betekent, en in het woord „veen": moe- keringen gebezigd! Zelfs hele verge- vele jaren duurde.
mond tot mond. Er ^bestaan maar heel Het is inderdaad niet uitgesloten dat f
weinig nauwkeurig in noten vastgeleg- jaar waar Leuven zich thans uitstrekt
de jodelliederen. Do wijzen werden destijds moerasgronden zouden ge
meestal door het volk overgeleverd
Een van de bekendste jodelliederen, de
„Köhlers-Liesl", is nergens opgetekend.
De ontwikkeling van de melodie van
deze Jodler van C-dur tot G-dur is mu
zikaal. zeer interessant. Een wijd en zijd
weest zijn aan de voet van de heuvels
die de stad omringen.
Als eerste hoofdstad van het hertog
dom Brabant (in België) heeft Leuven
<rnhrniir in He H-irz 7-iiö "de gedurende vele jaren een veel groter
zweenconcer'ten Voor het knallen be- aanzien gehad dan Brussel. De stad
staat een soort tabulatuur (kruisslag, werd spoedig een welvarende streek
bovenslag. onderslag). Oorspronkelijk dank zflde aQp^eker ogenblikkeen
2100 bedrijven.
rnSdeSsXiieeënWnluweClhollewe%Tvaen Be universiteit, gesticht in 1425, mag
het Htuwgebergt e waar sesn onkel" er trots «P zijn tijdens de Renaissance
mocelifkhlid bestónd om voor elkaar een werkelijke Europese vermaardheid
VC
i
di
leid
v6fs Lg
«et
Sn®,
v5h ln
zb
Ai bii de onrirhtinc had Bake het ooc zijn de machinefabriek en de smederij ondergebracht. Het laat zich aanzien dat
gericht gehad op de sp^r/eg tosS- op de lange duur ^oncentratie noodzakelijk^zal^^zijrL^ De^vele^investenngeji die
oerman gaf de naar beneden komende dat een jonge prins geboren in deze
rnUppfi pen tGkpn met de zwceD dat hij gewesten, nndei leiding X be
moest wachten. Tegenwoordig 'worden jaarde monnik studeerde. zou^ns
zweepconcerten behalve _hü folkloristi_- pai» worden^ond^M va
OudVawsavond 'ol® op^euwjaafsdag de Keizer Karei/werd. Er&ele eeuwen
gegeven, meestal door de voerlui voor later zou de universiteityn e s a
hun bazen, waarbij vaak aanzienlijke van Leuven een andere denkerzien
geschenken worden verdeeld. Vroeger wandelen stichter vaA?
werden de koningen van Hannover ter voor wijsbegeerte,, de toekomstige kar-
gelegenheid van hun bezoek aan het dinaal Mercier. Dit zijn enkele namen,
Hannoverse deel van de Harz met die Leuven voorop mag stellen om te
zweepconcerten begroet. getuigen van zijn glonetitels.
Een kleine wetenschap op zichzelf
is het concert van de Hnrzer koeklok- Be gedenktekens van de stad vertel
ken. Oorspronkelijk dienden de klokken Ion trouwens genoeg over haar rijk ver-
om jonge dieren, die nog niet gewend leden. Z\j zijn even talrijk als prach-
waren aan het kuddeverband en waren tig. Eerst zullen wij de kerkyi noe-
afgedwaald. terug te vinden. Later ont- men: Sint-I ïeter, Sinte Geertruide, Sint
wikkelde zich uit dit practisch gebruik Jacob. Leuven heeft ook heel wat bur-
een kunstig samengesteld klokkenkoor. gcrlijke gebouwen en onder deze een
Iedere klok heeft haar eigen benaming vermaard stuk: het stadhuis m spits
en is afzonderlijk gestemd. De klanken boogvormige vlammenstijl uit de vijf-
der klokken vormen samen een melo- bende eeuw. „«-„„h
die. Zoals wjj onze pianostemmers ken- Niet minder dan driehonderd stand-
nen. zo heeft de Harzbevolking haar beelden aan dit gebouw vertellen de
glorie die Leuven gekend heeft en waar
op de stad zo terecht fier is.
Ook een ander gebouw verdient de
aandacht van de bezoeker: de nieuwe
bibliotheek van de universiteit.
Evenals in de Middeleeuwen zijn de
scholen en gebouwen van dc universi-
j teit in de vier hoeken van de stad ver-
Nu de darpes vrywel uitsluitend ny- spreirt uitstekend uitgerust z\jn som-
Ion kousen dragen kunnen wij ons bijna migo gebouwen zo modern, dat zjj voor
niet meer voorstellen dat enkele tien
dam-Haarlem, die toen in voorberei
ding was en hjj maakte er direct werk
van, de levering van de rails in opdracht
te verkrijgen. Dit is gelukt, maar de
nrjjj was biizonder laag en bleek ver
liesgevend. Bovendien had men de fa
bricage niet direct onder de knie en
kon men dus niet od tijd leveren. Om
de boete niet te veel te laten oplopen
heeft de Grofsmederij toen een gedeelte
in Engeland besteld. Het resultaat van
deze nare geschiedenis is geweest een
verlies van circa 50.000. De verhou
ding tussen de commissarissen en de
directeur werd gespannen, zodat Bake
al in 1840 zjjn ontslag nam.
Door het grote verlies op de rails
was er een ernstig tekort aan kapitaal,
waarin men door leningen voorzag.
Ook daarbij zijn de leden van het Ko
ninklijk Huis meermalen bijgespron
gen.
Overziet men nu de geschiedenis van
het bedrijf dan kan men vaststellen, dat
het nimmer aan de oorspronkelijke op
zet heeft voldaan, dat na een aarzelend
begin de koers werd gericht op de
scheepsbouw en tenslotte zelfs overwe
gend eigen scheepsbouw is bedreven.
Hoewel men deze tak van nijverheid
noodgewongen moest verlaten is het be
drijf toch nog steeds voor een groot deel
toeleveringsbedrijf voor de scheepsbouw
gebleven. Maar in het bijzonder in de
laatste decenniën, werd er naar ge
streefd de relaties met andere indus
trieën te versterken. Het resultaat van
deze ontwikkeling is een grote veelzij
digheid en elasticiteit.
In 1862 werd de fabriek grondig ge
reorganiseerd.
Omstreeks 1870 kwam er echter een
eric.tige economische ..erugslag, die de
onaerneming oijna het leven kostte. Men
besloot in ieder geval de productie van
stafijzer te staken, en nog gedurende en
kele jaren verkeerde men in dubio of
men het bedrijf al of niet zou voortzet
ten
De omkeer ten goede kwam als ge
volg van het besluit, een sleephelling te
bouwen voor de reparatie van schepen,
welk besluit ertoe geleid heeft, dat bin
nen enkele decennia het aanzien en het
karakter van de onderneming volkomen
veranderden. Het succes met deze
scheepshelling was nl. zó groot, dat men
ln 1880 besloot ook zelf binnenschepen
te gaan bouwen, waartoe een ploeg
scheepsbouwers uit Kinderdijk in dienst
werd genomen.
Weer enkele jaren later werd de fa-
hiermee gemoeid zijn maken dat met deze concentratie nog wel enkele jaren ge
wacht zal moeten worden.
rrrr
gen was het
vijfentwintig
jaar geleden
dat de re
gering Fran
co aan het bewind kwam. Dit feit werd
ook gememoreerd met een emissie van
twaalf postzegels, waaraan wat afbeel
dingen en uitvoering betreft veel zorg
werd besteed.
De tekeningen op het eerste zestal
zegels herinneren aan de burgeroorlog
die tot 1939 woedde: 70 ct. vredesengel,
-duif en vaandel der overwinning; 80 ct.
overtocht Straat van Gibraltar door
Spaanse Marokko-troepen onder bevel
van Franco; 1 Pta allegorische voorstel
ling bevrijding Alcazar; 1.50 Pts ver
woeste universiteitswijk met triomfboog;
2 Pts Ebro-veldslag en 2.30 Pts over
winningsparade.
De hoogste waarden brengen de voor
uitgang van het land gedurende de laat
ste 25 jaar in beeld: 2.50 Pts scheeps-
bouwi'ndustrie; 3 Pts ijzerindustrie; 5 Pts
landkaart van Spanje met stuwmeren;
6 Pts beeldhouwwerk „Dama de Elche"
en stuwdam en 8 Pts mijnindustrie. De
10 Pts tenslotte draagt de beeltenis van
Franco.
Duitsland (Bonds
republiek). Door
middel van een 20
Pf. werd begin deze
maand de aandacht
gevestigd op de
Duitse radio-, tele
visie- eh grammo
foontentoonstelling,
die van 25 augus
tus tot 3 september
a.s. te Berlijn wordt
gehouden. Als te
kening werd de
voor deze expositie
ontworpen affiche
gebruikt, voorstel
lende de beer (uit
Dezer da-1 het wapen van Berlijn) met televisie-
scherm, radiomast en grammofoonplaat.
Groot-Brittannië. Binnen het tijds.
verloop van een maand zullen binnen
kort tot driemaal toe speciale postzegels
worden uitgegeven; een unicum in de
geschiedenis van de Britse posterijen!
Op 28 augustus wordt het 100-jarig be
staan van de rijkspostspaarbank her
dacht met de uitgifte van drie zegels
(2 d„ 3 d. en 1 s. 6 d.); op 18 septem
ber ter gelegenheid van de tweede con
ferentie van de Europese Post- en Tele-
communicatie-administraties (C.E.P .T.)
volgen een 2, 4 en 10 d., terwijl de bij
eenkomst van de Commonwealth Par
liamentary Association op 25 september
postaal herdacht zal worden met de
emissie van een 6 d. en een 1 s. 3. d.
koeklokkenstemmers.
tallen jaren geleden veel zijden kousen
werden gedragen. Maar in de grijze
oudheid bestond de kous niet eens! De
Romeinse dames omwikkelden de be
nen met fijne linnen stroken. In het
midden van de zestiende eeuw begon
nen zjj (onder de zeer lange kleding)
grove gebreide kousen te dragen.
Mannen droegen het eerst zijden kou
sen. Je kent zeker van afbeeldingen uit
je geschiedenisboekje voorname perso
nen die een kuitbroek dragen. Ook op
schilderijen zie je die dikwijls afge
beeld. Bij die broek, boven de knie, be
hoorden de zogenaamde „broekkou
sen". In Spanje kwamen deze in de zes
tiende en zeventiende eeuw het eerst
ln de mode; daarna vrijwel in alle an
dere landen.
De eerste (zwarte) zijden dameskou
sen droeg Koningin Elisabeth van Enge
land (eind zestiende eeuw), die ze
uit Spanje dót komen. De zijderups
teelt werd daar begonnen en moerbei
bomen wérden speciaal aangeplant.
Het dragen van zijden kousen was
tot in de negentiende eeuw een weelde.
Maar toen het vervaardigen van kunst
zijde bekend was, werd de wereld over
stroomd met machinaal geweven kunst
zijden kousen. Thans worden nylon
kousen wel het meest begeerd.
de Amerikaanse universiteiten zeker
niet moeten onderdoen.
De omgeving van de stad is werke
lijk prachtig.
9 9ï
Wandtapijt, voorstellende een echtpaar onder een baldakijn (door
dragen) uit de vijftiende eeuw.
verschii'g"
van Europa aangeboden-
stammen kwamen uit het 8
Dennen worden uit
stammen Kwamen uit ne Lf
(langs de Rijn afzakkend)- ,e vu
hoeveelheden treft men m ^0»
en aan. zelfs op zeer grotcsteP'l/jp
takken van dennen
De H. Johannes aanschouwt de Wijzen. (Wandtapijt uit de 14e eeuw).
rechthoekig op de stam, 0
wone ronde kwasten aa j zidf^r
zijn; deze zijn zeer hard,
los en hebben vaak een
kleur, hetgeen als een au
onderscheiding van vuren
beschouwd. arS, 1
Dennehout bevat geen ,)£el'1]a(f
genstelling met vuren. jjjj
boom verwond wordt kan Jl
scheiden voor wondheling- 'c|
In de vorm van allerlei
en paaltjes wordt in N<? L M
dennehout aangeboden. 1 gcWiiF
de meeste gevallen is dit pw
dennehout, doch hout van
5tt
zegels van 1 en 1.50 Sch. niet meer af
zonderlijk aan de postkantoren verkrijg
baar Ze worden alleen verstrekt bij
aankoop van een complete serie. Nau
welijks zes weken na de uitgifte blijkt
deze reeks dus reeds schaars te zijn.
«twxuu
•Hl. ff!
PtüUiJJ.l
Jsmboxute lOr-
Suriname. Op 19
augustus komen
vijf zegels in om
loop ter gelegenheid
Van de Jamborette
1961, een bijeen
komst in Suriname
van padvindsters
uit vijf Caraïbische
landen. De serie
bestaat uit: 8 2
ct. met een pad
vindster erop die
aan het seinen is,
10 3 ct. een die
de groet brengt.
terwijl op de 15 4 ct., 20 5 ct. en
25 6 ct. diverse taferelen uit het
kampleven voorkomen. Het is ons niet
bekend waarvoor de toeslag bestemd is.
Advertentie
Frankrijk. Vijf beroemde Franse to
neelspelers, afgebeeld in hun voornaam
ste rol, treft men aan op een serie zegels,
die onlangs werd uitgegeven. Op de
0.20 fr. komt Champmesle voor als
Roxane, op de twee zegels van 0.30 fr.
Talma als Oreste en Rachel als Phèdre,
terwijl de beide waarden 0.50 fr. als
tekening dragen Raimu als Cesar en.
Gerard Philippe in de rol van Le Cia.
Oostenrijk. Van de onlangs versche
nen serie Künstlerhaus Wenen zijn de
Wellicht hebt u, verwoede wedstrijd
bridger, enig inzicht gekregen in de
attracties die het robberbridge u zou
kunnen bieden en waarvan gil uzel* tot
nu toe verstoken hebt gehouden. Maar
afgezien van de attracties, is het rob
berbridgespel zo belangrijk omdat het
zo doeltreffend mogelijk datgene aan
kweekt. dat in elke sport of spel voor
succes een der eerste vereisten is:
concentratie.
Zodra vier spelers om de bridgetafel
hebben plaats genomen zal diegene de
meeste kans op succes hebben, die er
in slaagt alle kleinere en grotere ge
beurtenissen die zich, zelfs buiten de
directe invloed van het spel, voordoen,
te registreren en op de juiste wijze uit
te leggen. Juist in het robberspel, waar
in het erop aankomt met mooie kaarten
zoveel mogelijk te winnen en met slech
te kaarten zó weinig mogelijk te ver
liezen. is goede concentratie onont
beerlijk.
Het volgende voorbeeld uit een rob
berbridgepartij is in dit verband zeer
illustratief:
H V 8 3
9
O A 8 5 3
•f» A B 9 3
N
W O
4» A B 9 7 2
V> H 4
O H V
H 10 8 4
Zuid opende met 1 schoppen, west
paste, noord bood direct 4 Sansatout
(azen vragen), zuid 5 ruiten, waarna
noord nogal vrijmoedig het eind
bod bepaalde op 6 schoppen.
West speelde hartenaas voor. op tafel
(noord) harten 9, oost harten 10 en zuid
harten 4.
In slag 2 speelde west ruiten 10 na
en de zuidspeler won deze slag met
ruitenheer. Hoe nu verder?
Technisch moet men dit spel spelen
op de mogelijkheid, dat één der tegen
spelers naast de 4» Vrouw óók 4ruitens
bezit, waardoor er een dwangpositie
kan ontstaan door het afspelen van alle
troeven.
Zuid had echter opgemerkt, dat oost,
na enig overleg, in slag 1 de harten 10
had bijgespeeld. Om welke reden zou
oost dié hóge kaart hebben bijgespeeld?
In harten kon voor OW niets te ver
dienen zijn in de eerste plaats lag
er maar één open op tafel, in de
tweede plaats zag zuid, dat oost de
hartenheer niet had en dus niet om
die reden zo hoog bijgooide. Zou oost
misschien ruiten-naspel wenselijk ach
ten? West had ruiten 10 nagespeeld, de
tafel had Aas en zuid zelf O Heer-
Vrouw; oost kon dus maximaal in rui
ten de Boer-9 met één of meer kleine
kaarten hebben gehad en dAt kon dus
evenmin een reden zijn om te „signa
leren".
Advertentie
icja t,\
Neen de oplossing je AtI
ger: oost had natuurlijk ajs fOJ
vrouw en hij (oost)
zo bang, dat west met kl».
komen en dat daardoor k p p .s
eruit gesneden zou worde go p.i
dan dat risico te lopen, w $0» A
door het bijspelen van eevab fs
zijn partner af te houden
klaveren. jd V i0
Op deze basis speelde alf
af en won het contia
dl KZll W Uil 11CL
inderdaad klaverenvrou ^ev
slechts 3 ruitens) bleek te oj
U zult wellicht zeggen11 g >c
bridge gaat deze redener
op. Inderdaad, doch dooy^jd ty
spelen van robberbridge juiSGLt!
merkingsgave voor en de f 1.
van dergelijke gebeurtenis ^ei
aangekweekt. Kortom
bridge is de beste leef;
iemand een werkelijke
maken!
/\diipripntip
