net
KENNEDY; „WIJ HEBBEN GEEN ANDERE KEUS
Geen explosies in de atmosfeer
dus geen gevaarlijke neerslag
Sovjet-Unie brengt derde
kernexplosie tot stand
EEN ADELBORST HEEFT HET LATEN AFWETEN
Italianen en Spanjaarden
in Twente staking
„Maatregelen, of we gaan zo
spoedig mogelijk naar huis"
V
EX-GEVANGENEN zijn
aantal sieraden kwijt
Zoekgeraakt op ministerie
van Sociale Zaken
Woensdag 6 september i96i
^hroesjtsjev zou
handelen onder
lïinenlandse druk
I»
Protest tegen discriminatie
riichtcorridors
l(iUwe Westerse
lï!^1 aan Moskou
ARRESTATIE
in moordzaak
Sprang-Capelle
Student uit V.S.
krijgt acht jaar
in Sovjet-Unie
F Iet
weer
r*
10 pagina's
'r'T'j
president Kennedy
Militaire kliek"?
WASHINGTON, 6 sept. (Rtr„
U.P.I.) „Wij hebben geen
andere keus". Met deze woorden
heeft president Kennedy gister
avond bekend gemaakt dat hij de
Amerikaanse atoomgeleerden op
dracht heeft gegeven de proeven
met kernwapens te hervatten. De
Verenigde Staten zullen echter
alleen kernexplosies tot stand
brengen in de laboratoria en onder
de grond, zodat geen radio-actieve
neerslag zal kunnen ontstaan.
Kennedy's perschef, Pierre Salin
ger, die in het Witte Huis een
speciale verklaring van de presi
dent voorlas aan een groot aantal
journalisten, deelde mee dat de
eerste proefnemingen van de V.S.
nog deze maand genomen zullen
worden, maar het precieze tijd
stip en de plaats wilde hij niet
noemen. Wel onthulde hij dat
Kennedy zijn besluit heeft geno
men met het oog op de snelle op
eenvolging van de Russische
kernproeven. Gistermiddag werd
namelijk bekend, dat in de Sovjet-
Unie, wederom in Centraal-Azië,
voor de derde maal binnen een
periode van vijf dagen een kern
bom tot ontploffing was gebracht
De kracht van de ontploffing, zo
deelde de Amerikaanse commissie
voor atoomenergie mede, was
„gering" tot „middelmatig".
Verbeteringen
Moskou zwijgt
PMi
erboden toegang voor
Italianen". Aldus het
f bordje aan het Olden-
zaalse St.-Jozefgebouw van de
K.A.B., waar zondagavond moei
lijkheden ontstonden toen Ita
lianen (en Spanjaarden) de bal
zaal niet mochten binnengaan.
Een van hen, die betrokken was
bij de gevechten met de politie,
toont op de andere foto zijn ver
wondingen aan de Italiaanse
consul (links onder).
Sits»
V,
Natuurlijk
10.000 op nr. 19807
„Natuurlijk geen spion'
zegt Washington
Nu en dan buien
De R is in de maand
Aan zee
Het weer in Europa
HET NIEUWE DAGBLAD
- "t'ïf;
Verenigde Staten hervatten
de proeven met kernwapens
'K 6 sept. In Belgra-
t>te,ni',< ',pt gerucht, dat de Russische
'het U' ^^roesjtsjev, op het ogenblik
'•©n z>ln,,enlandse politieke moeilijkhe-
1nR dampen, en dat dit de verkla-
zijn voor zijn agressie! bui-
<1® s beleid. De correspondent van
Vis,,,,„7 Tork Times" in de Joegosla-
'"eeli^.j f<lstad beeft van een „goed
''"rn 1 e Oosteuropese zegsman" ver-
"'■W "dat er in de Sovjet-Unie een
b'üar,!c"ng gaande is, die de voor-
baar z°u kunnen scheppen voor het
))01"e,i komen van een militaire
j b>e zegsman wilde niet bewe-
een dergelijke groep nu reeds
orniiierenderol speelde.
T O©
bop,! ^Pecifile correspondent van de
onti "Times" in Belgrado geeft
"dat Rh1" voorbehoud de theorie
k1 dat ,r?.esjtsjev in moeilijkheden is,
Ptoevp Zl^n necente besluit de kem-
v bïmii te- hervatten niet in overeen-
tlinen met ziU persoonlijke op-
h bs Jo besluit, zou hem, vol-
b zit, theorie, „opgedrongen kun-
U>ez Jb door een militaire kliek."
In!1.in riiSi? ?P he jongste ontwikkelin-
eJ'Jet-Tjii- buitenlandse politiek van de
)Vin verk-i!,0'- zou' volgens de „Times"
ïnrkvva„ bi'ing kunnen bieden voor het
1® die ge optreden van president
bp,V6t'sta o111 z'in toespraak van zondag
Vip v'oor j gaf> hat hij begrip kon heb-
iiil Tit maatregelen van Khroesj-
tih Seen u Wekte ook de indruk, dat
ïit®. v'an bzwaar had tegen de hervat-
tedp^G Russische kernproeven
er ?ipGu'.ing zou zij'b hat Khroesj-
da bstantj hts op- -uit ls ziin Politieke
Ook tie derde Russische explosie liatl
plaats in de dampkring en is dus van
het soort, dat voor de Amerikaanse
geleerden (voorlopig?) verboden is,
omdat kernontploffingen in de damp
kring veel radio-actieve neerslag ver
oorzaken. Het weerkundig instituut in
Taipeh, op Formosa, heeft reeds ge
constateerd dat de radio-activiteit van
het regenwater, dat in de afgelopen
dagen op Formosa is gevallen, be
langrijk is gestegen. Het percentage
is echter nog in het geheel niet ver
ontrustend, hoewel men verwacht dat
het in de komende dagen nog aanzien
lijk zal toenemen.
Pierre Salinger zei gisteren, tijdens
de persconferentie op het Witte Huis,
dat de Russen er kennelijk niet in'
geïnteresseerd zijn de mensheid tegen
radio-actieve neerslag te beschermen.
Nu zij blijven doorgaan met hun proe-
ven moeten de Verenigde Staten wel
volgen, maar de verantwoordelijkheid
voor het ontstaan van nóg meer radio
activiteit in de lucht ftul Kennedy niet
op zich nemen.
In 'zijn verklaring rechtvaardigde
de president zijn besluit met de vol
gende woorden: „Bij onze pogingen
een einde te maken aan de proeven
met kernwapens hebben wy alles ge
daan wat van redelijke mensen kon
worden verwacht. Nu moeten wij
echter, als gevolg van de daden van
de Russische regering, de maatrege
len nemen die volgens voorzichtige
mensen van levensbelang zijn. Wij
hebben geen andere kous bij het na
komen van de verantwoordelijkheid
van de Amerikaanse regering jegens
eigen staatsburgers en de veiligheid
van andere vrije landen."
Een van de verslaggevers herinnerde
aan Kennedy's verklaring van ver
leden week, waarin hij meedeelde dat
de voorraad Amerikaanse kernwapens
en de mogelijkheden om ze te gebrui
ken groot genoeg waren voor de ver
dediging van de vrije wereld. „Is er
sindsdien iets veranderd?", vroeg de
journalist listig, waarop Salinger ant
woordde: „Nee, de Amerikaanse kern
bewapening is inderdaad voldoende,
maar door nieuwe wetenschappelijke
vondsten kunnen belangrijke verbete
ringen worden aangebracht." Toen een
andere verslaggever daarna vroeg of
Kennedy ook kernproeven in de damp
kring zal gelasten, indien de Russen
niet ingaan op het Brits-Amerikaanse
beroep van zondag, zei Kennedy's
perschef: „Ik kan geen voorspellingen
doen over toekomstige daden van de
Verenigde Staten."
Ecu woordvoerder van het Engelse
ministerie van buitenlandse zaken ver
klaarde gisteravond in Londen, dat
Groot-Brittannië de proeven met kern
wapens niét zal hervatten. De Engel
se regering was tevoren door Washing
ton van Kennedy's besluit op de hoogte
gesteld, aldus de woordvoerder. In
Parys werd het nieuws met „instem
ming" begroet. Ook de Franse rege
ring was tevoren op de hoogte gesteld,
evenals de regering van West-Duits-
land.
Intussen zwijgt Moskou nog steeds
over de drie kernexplosies, die tot op
heden in Centraal-Azië hebben plaats
gehad. De Russische bevolking weet
nog steeds nergens van. Radio Moskou
en „Tass" hebben alleen nog maar
het besluit, dat de proeven zullen wor
den hervat, bekend gemaakt. Westerse
waarnemers in de Russische hoofdstad
verwachten dat de Russen op Kenne
dy's besluit verheugd zullen reageren
in de trant van: „Heb-ik-het-niet-ge-
zegd?" Moskou heeft het besluit de
proeven te hervatten steeds verdedigd
met de bewering dat de Amerikanen op
het punt stonden hetzelfde te doen. De
algemene opvatting in Moskou was tot
gisteren: „Als Kennedy slim is zal hij
de kernproeven niet hervatten, althans
voorlopig niet."
In Den Helder zijn dinsdagmiddag op
het z.g. „bokkeveldje" van het Konink
lijk Instituut voor de Marine de adel
borsten geïnstalleerd die dit jaar be
ginnen met de opleiding tot officier van
de Koninklijke Marine. Tijdens de in
stallatierede werd een der te installeren
adelborsten onwel. Hij viel tegen de
grond. De adelborst werd, weggedragen
Zijn hoofddeksel bleef op het gras
achter.
(Van onze correspondent)
ENSCHEDE, 6 sept. Vrijwel alle
1200 Italiaanse en Staan se werknemers
in de Twentse textielindustrie hebben
thans het werk neergelegd om aan hun
protest tegenover de houding van de
Nederlandse politie en andere groepen
van de bevolking kracht bij te zetten.
Zij willen gelijk worden behandeld als
de Nederlanders en eisen garanties dat
zij hier veilig kunnen werken en nief
regelmatig worden lastig gevallen. Als
men hun deze garanties niet kan geven
zullen zij, zo hebben zij te kennen ge
geven, zo spoedig mogelijk naar hun
vaderland terugkeren.
Deze buitenlandse werknemers zijn
door het bedrijfsleven met medewer
king van de regering naar Twente ge
haald. De moeilijkheden die zich heb-
hen voorgedaan zoals bekend ontston
den er in de nacht van zondag op maan
dag gevechten in Olcfenzaal wijten zij
aan het optreden van de Nederlanders.
In een aantal café's en dancings wordt
fJW:
MM—i
uers in Moskou de wind uit
te nemen, en dat hij zich
dat"- a£ressief voordoet. Tito
iinU?a?ht overneemt. Onder deze
kaU, Khroesjtsjev door deze hou-
t>h®P de ]l0orltomen, dat een militaire
W:ahdiJ?a?ht overneemt. Onder deze
kllf'hent i en zou de Joegoslavische
aa„. e Russische premier niet
he nihgen n. De internationale
:jé s'echts zouhen> volgens deze theo-
di"
door° gr°ter worden als Khroesj-
opzu "he militaire groep" volle-
sedrongen zou worden.
sept. Volgens Je Dai
ly
V ®iegi-
van vandaag bereiden de
Hit»
"v ee'> n' .Staten' Engeland en Frank-
de J'e'Uve nota aan Moskou voor,
vhteorridors naar Wekt-Ber-
IhitNkeog i
Set>i®hde ,'et blad zou de nota in de
k wotJgen san de Russische re-
.p' «0l'h zii?'1 0vcrhandlgd. Zij zou een
Al, 8e|0l, üh he Russische nota van
weekemi:le aan Let Wes-
de herhaald dat het Wes-
"-orridors misbruik maakte.
hun de toegang geweigerd en zij zou
den herhaaldelijk door Nederlandse op
geschoten jongelui worden lastig geval
len. Zij zijn van mening dat de politie
hen hiertegen onvoldoende beschermt.
De Italiaanse consul, de heer G. Con-
tarini en de Spaanse consul, de heer
M. Sainz de Llanos hebben zich giste
ren van de situatie op de hoogte ge
steld. Zij voerden in Enschede, Olden-
zaal en Almelo besprekingen met de
politie en vertegenwoordigers van het
bedrijfsleven.
De consuls stelden ook hun landgeno
ten in de gelegenheid hun grieven te
uiten. Later op de middag besloten de
Italianen en Spanjaarden een beroep
op de Nederlandse regering te doen,
maatregelen te nemen tegen verschil
lende vormen van discriminatie.
De directie van de koninklijke tex
tielfabrieken Nijverdal-Ten Cate n.v.
heeft meegedeeld dat zij de wilde sta
king van Italiaans en Spaans personeel
in haar bedrijf te Almelo ten zeerste
betreurt, daar deze actie is ontstaan
op aandrang van ontevreden buitenland
se werknemers uit Oldenzaal en Ensche
de.
DEN BOSCH, 6 sept. De justitie
alhier heeft vanochtend medegedeeld,
dat gisteravond om 22.00 uur de 25-ja-
nge M. van der S. uit Waalwijk is ge
arresteerd, verdacht van de dubbele
moord op de gebroeders Van Zeist in
Sprang-Capelle. De arrestatie is ge
schied op drie overwegingen: de kleren
van Van der S. vertoonden bloed-
vlekjes onder meer op broekspijp en
rechtermouw. Verder bevonden zich
spatjes op de das. Een onderzoek in
Den Haag in het gerechtelijk labora
torium heeft uitgewezen, dat deze spat
jes afkomstig zijn van vers men
senbloed. De kledingstukken waren ge
wassen en de spatjes waren bijna niet
meer zichtbaar.
De tweede overweging betreft een
sorteerproef met twee lucifers ,die in
het boerderijtje zijn gevonden. Verdach
te werd door een speurhond verschei
dene malen aangewezen.
Als derde overweging noemt de jus
titie, dat de verdachte herhaaldelijk op
leugens en draaierijen werd betrapt.
M. van der S. wordt in arrest gehou
den in Sprang-Capelle, door de districts
recherche van de rijkspolitie.
De officier van justitie bevestigde,
dat Van der S. een agressieve figuur is
en constant in geldnood verkeerde.
De substituut-officier van justitie mr
Booster, heeft nog meegedeeld, dat dé
verdachte fel ontkent. Hij zal worden
overgebracht naar Den Bosch.
De gearresteerde is werkzaam als
boekhouder bij een garagebedrijf te
Waalwpk. De man is geen familielid van
de twee vermoorde broers, Anthonie en
Hendrik van Zeist, die hy wel goed zou
hebben gekend.
Inwonend bij een tante, de winkelier-
ster mej P.Colijn te Sprang, zou Van
her S. dikwijls voor haar boodschappen
hebben gedaan, omvattende o m het od
nemen van bestellingen en het bezorgen
van kruidenierswaren bij de broers
Meestal geschiedde dit opnemen van be
stellingen op vrijdagavond. De bood
schappen werden dan de volgende dag
afgelexeid. Ook vrijdagavond zou Van
der S. bij de gebroeders aan huis zijn
geweest.
(Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG, (j sept. Het jongste
nummer van het weekblad „Panorama"
bevat onder de titel „Een grof schan-
ilaal een publikatie, waarin gesteld
wordt, dat door diefstal of slordigheid
op het ministerie van Sociale Zaken
vijfenveertig ex-gevangenen uit Buchen-
waul en Dachau of indien zij niet
meer leven hun naaste verwanten be-
roofd zijn van sieraden die de Duitsers
hun ontnamen. Bedoelde sieraden wer
den in Duitsland zorgvuldig bewaard en
na de oorlog in Frankrijk nauwkeurig
geregistreerd. Uiteindelijk kwamen ze
terecht in Den Haag. Dat was in 1947.
Sindsdien zijn ze zoek.
In 1946 is uit Duitsland een grote
collectie sieraden verzonden naar het
„Bureau des Successions" te Parijs, in
Frankrijk bekend als het bureau van
Madama Rozzi-Rouzard. Deze in
stelling hield zich internationaal bezig
met het opsporen van de eigenaars van
bezittingen die in Duitse handen waren
gekomen.
Het bureau heeft in 1947 bezittingen
van 45 Nederlandse exgevangenen over
gedragen aan de te Parijs wonende Ne
derlander ir. Van der Laar, die hoofd
was van de Mission Néerlandaise de Re
cherches. De functie van de heer Van
der Laar wordt in het artikel van Pa
norama als volgt omschreven: De re
geringscommissaris voor de vluchtelin
gen heeft kort na de oorlog aan een
Nederlandse accountant in Parijs, de
de heer Van Waveren, gevraagd de
vluchtelingenzorg in de Franse hoofd
stad op zich te nemen. De heer Van
Waveren gaf zich geheel aan zjjn vrij
willige taak, maar het werk groeide
hem boven het hoofd en daarom vrpeg
hy op zijn beurt enige van zyn vrienden
hem te helpen. Als onderdeel van het
vluchtelin-genbureau van de heer Van
Waveren was inmiddels in samenwer
king met het ministerie van Sociale Za
ken de Mission Néerlandaise de Recher
ches opgericht. Deze instelling had de
opdracht nasporingen te doen naar de
bezittingen van de exgevangenen en
vluchtelingen.
De heer Van der Laar tekende op
19 juni 1947 vyf-en-veertig ontvangst
bewijzen die voor het uureau van ivia-
dama Bozzi-Rouzaud. 't bewijs waren
dat de sieraden, foto's en papieren
van 45 Nederlanders waren overgedra
gen aan de Mission Néerlandaise de
Kecherphes. De heer Van der Laar
reisde kort daarna naar Nederland en
gaf op het ministerie van Sociale Za
ken, dat toen onder leiding stond van
minister Drees, de bezittingen over
Het gesprek, dat de heer Van der
Laar met de inmiddels overleden amb
tenaar Van K. had, moet volgens het
Panorama ongeveer zo verlopen zijn'
„Ik kom net uit Parys. Ik heb 45 pak
jes met sieraden van ex-gedetineerden
meegebracht. Kunnen jullie hier uitzoe-
In de 552ste staatsloterij 4e klasse
11e lijst is een prijs van 10.000 gevallen
op nummer 19807
BRITS GUIANA - Dr. Cheddi Jagan is
in de hoofdstad Georgetown beëdigd
als premier. Hij beheert tevens de porte
feuille van ontwikkeling en planning.
Er zyn negen andere ministers en twee
staatssecretarissen.
MOSKOU, 6 sept. (Reuter) Een
krijgsraad in Kiev in de Oekraïne heeft
de Amerikaanse student McKinnon ver
oordeeld tot acht jaar gevangenisstraf
wegen spionage in de Sovjet-Unie. Gis-
teravond was in Moskou bekendgemaakt
dat McKinnon, die een autoreis lioor de
Sovjet-Unie maakte, op 27 juli in hech
tenis werd genomen. Het regeringsblad
„Izvestia" meldde de berechting gister
avond in grote opmaak met foto's van
McKinnons dagboek en de auto waar
mee liij de Sovjet-Unie is binnengeko
men.
De student zou vorig jaar in West-
Berlijn zijn aangekomen, waar twee le
den van de Amerikaanse geheime dienst
hem ronselden voor spionagewerk. Dit
(weetal zou hem geleerd hebben met
één hand foto's te maken uit een rijden
de auto en hem inzicht hebben bijge
bracht in militaire zaken.
Radio-Moskou meldde dat McKinnon
twee jaar in een gevangenis zal moeten
doorbrengen en zes jaar in een arbeids
kamp.
WASHINGTON. Een woordvoerder
van het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken zei gisteren dat
McKinnon „natuurlijk geen spicai is".
ken waar al die mensen of hun nabe
staanden wonen?"
„Goed, leg daar maar neer, het komt
dan wel m orde".
„Ja, maar zorg er alsjeblieft goed
voor".
„Natuurlijk!"
Dat „natuurlijk" was ongeveer het
laatste woord in deze zaak tot 1960.
Mant vanaf de zomer 1947 heelt nie
mand de pakjes ooit meer gezien en tot
1960 is er zelfs niet meer over gespro
ken. JJe heer Van der Laar zou nooit
een ontvangbewijs hebben gekregen van
de overdracht in Den Haag. Volgens het
ministerie van Sociale Zaken zou hij een
dergelijk bewijs wel gehad hebben,
maar het later zijn kwijtgeraakt.
In maart 1960 schreef een Amster
damse advocaat voor een zijner cliën
ten naar het bureau van Madama Boz
zi-Rouzaud om bezittingen terug te
krijgen die aan deze cliënt in Buchen-
wald ontnomen waren. Hij werd ver
wezen naar de Nederlandse instanties.
De Amsterdamse advocaat informeer
de verder in Den Haag. Men zou ten
departemente de zaak gaan uitzoeken,
maar het ministerie heeft, volgens Pa
norama, tot nu toe nog niet de moeite
genomen te achterhalen welke mensen
eLnu. eigenlijk gedupeerd zijn. De jus
titie is nog niet in de zaak gemengd.
Het genoemde blad drukt zelfs de lijst
van de gedupeerden af met vermelding
van de zoekgeraakte voorwerpen. In
totaal zijn er 22 gouden ringen zoek,
10 gouden zegelringen, vijf gouden hor
loges, drie gouden medailles, zeventien
gouden sigarenpijpjes en voorts ket
tinkjes, portefeuilles, papieren en
foto's.
Een woordvoerder van het ministerie
van Sociale Zaken zei ons desgevraagd
bij de onderhavige kwestie geen com
mentaar te kunnen gisven. Het wachten
is op het resultaat van het onderzoek.
uiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiijiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiii
Verwachting tot donderdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
Wisselende bewolking met nu en
dan buien. Matige tot vrij krachtige,
aan de kust tijdelijk krachtige wind
in hoofdzaak tussen zuidwest en
west. Koudere nacht, morgen over
dag ongeveer dezelfde temperaturen
als vandaag.
Morgen:
Zon; 6.00-19.15. Maan: 3.05-18.14.
t Van onze weerkundige medewerker)
DE BILT, 6 sept. Wij ondervinden
aan den lijve dat de R van regen weer
in de maand gekomen is. Een koufront
bereikte vanmorgen ons land met neer
slag gevolgd door een "oelere westelijke
luchtstroom. Een depressie lag vanmor
gen bij Noord-Schotland en trekt naar
Engeland. De onstabiliteit gaat toene
men zodat er ook morgen enkele buien
afgewisseld door opklaringen zyn te ver
wachten. De temperatuur zal daar by
beneden de 20 gr. blijven.
Ook morgen over het algemeen on
gunstig strandweer. Enkele buien en een
krachtige westenwind. Koeler, overdag
17 a 18 gr., zeewater 18 gr.
Vooruitzichten: depressie bereikt mor
gen zuidelijk deel van de Noordzee met
onbestendig weer.
max min.
temp temp neersl.
gisteren 24 uur
19 16 12
20 15 0.5
19 15 9
21 14 17
20 14 6
21 14 1
21 14 4
20 14 0.2
17 11 27
17 13 16
21 9 3
20 15 1
22 14 6
20 16 0.4
24 15 1
19 14 2
23 16 29
27 14 0
22 13 7
19 12 1
30 16 0
30 12 7
23 16 0
30 17 0
24 14
-nation:
Weer
;en Helder
regen
ï'penburg
regen
Vlissingen
regen
Eelde
regen
De buit
regen
Twente
zw. bew.
Eindhoven
regen
Zd-Limburg
regen
OsJo
regen
Kopenhagen
mist
lionden
zw. bew.
Amsterdam
regen
Brussel
regon
Ba riis
regen
Bordeaux
regenbui
Grenoble
zw. bew.
Mice
on bew.
herlijn
zw. bew.
Frankfort
zw. bew.
G-enève
zw. bew.
Wenen
zw. bew.
Rume
half bew.
Madrid
half bew.
Mallorca
licht bew.
Lissabon
onbew.
