-Nederlanders gaan anders
denken over Indonesië"
Zelfbeschikking Papoea s
niet realiseerbaar
Peek&Cloppenburg
DR. H. M. HIRSCHFELD IN
DEN HAAG OVERLEDEN
Oud-regeringscommissaris
Waarschuwing tegen het
betalen van zwarte lonen
DACOVA in de R.A.I.
De teenager in het centrum
■van de aandacht-
O
M issioloog-ethnoloog
Initiatiefnemers Verzoeningscomité
Heftige discussie
^et journalisten
Minister Cals
in ziekenhuis
2.
Mgr. G. Beltrami
recipieert
Staatssecretaris Roolvink pleit voor
discipline bij werkgevers
Soebandrio in
New York
Dr. Gregorius
V B
^A\ O-taptoe kwaad
(JP gemeente Arnhem
vfemile"?e woordvoerders .n de
v*n de K?aad zeiden gisteren de toon
hfiW ?rief ongelukkig te vinden, maar
r,°0r J brachten ze de stichting hulde
*e -ja® belangrijke manifestatie, die
Arnh °p ■'aar verricht voor duizen-
,l en u/m.mers en toeristen. Zij gaven
t'lg in overweging zonder bin-
V
erschil van inzicht
Urtname-koninkrijk
Man bedreigt politie
met mestvork
Jüngensmarkt
Massale kalversterfte
in Tubbergen
Grove steken
zuiver woll
IMNRMBHlklIIRRl
Uelegatie naar V.N.
LlVenHlA?' 7 nov. „Tussen Suri-
v*staat regering van het koninkrijk
'<"W vyrschil van inzicht omtrent de
;i!'"kHti00rd'K'nB van Suriname in de
"leif Van ''et koninkrijk naar de
ivJ'ies "le vergadering van de Verenigde
Hh 6 11;, "lus merkt prof. De Quay,
k ^oorri e,ls minister Luns, op in zijn
ab»erii,i 5P vragen van het Eerste
V0|f L>e Gaay Fortman (A.R.),
S^'geï
Nieuw-Guinea bij
Indonesië
Tijdstip niet te laat
DINSDAG 7 NOVEMBER 1961
Betrapt bij klandestiene
radio-uitzending
Verjaardag pauskroning
PAGINA 5
elke woensdag
WOL-STRETCH
HANDSCHOENEN
FELISOL
écht kleurecht
Indonesische resolutie
„in de geestniet
„op de tong
Gemeente treft geen schuld
De
(Vervolg van -pagina 1)
voIp-o ^We^ngen tot bet appél zijn
^'eu\v-p,r Ean °Plossing van het
£aaa bun nea Pr°hleem, welke zou om-
''et „e J.i-9 een principiële regeling van
n®sie 7n, tussen Nederland en Indo-
ZelUiko„ ,'.n de praktijk niet te verwe-
g6'iike nniZ1Jn: Buitendien zou een der-
!n Z.o a j"Slng een explosieve toestand
t» VU11 CAJJIUOICV C l.uu.1 Ldl I Cl
eersté ni= Je» -"jobeppen. waarvan in de
hers rip I "'euw-C*umea en zijn bewo-
draPo„ neste gevolgen zouden hebben
2. T)gen
vokt! overtuiging brengt mee, dat
geacht ekt noodzakelijk moet worden
■n bet pi11 Jp korte termijn de partijen
'b een sjr Nederland en Indonesië,
ebgen linge bespreking bijeen te
y°Or i t0® aldus tot een definitieve en
eslisstn °bken volken aanvaardbare
3. §"S te komen.
Sat ooua-rom wordt opgemerkt, zoals
taten-pJn Tweede Kamer van de
^ah dn eraa£ van de kant van een
lnterna(-F^ge,yingsfracties is gedaan, dat
lonalisering van het Nederland-
(Advertentie)
DEDEMSVAART
■Een trui om direct te ko*
Dwil Ruim en soepel. In
fleuren van deze tijd. Voor
jongens van-* «7 r"
a£ 5 jaar èn mJ 3
inherenma- I BB
ten'. Vanaf 1 W*
Zuiver wollen Delana Me*
ding om het hele jaar door
te dragen'.
IET OP HET DELANA ETIKET i
'tan onze correspondent)
^VoN*EM. 7
■>vy - nov. De Stichting
h„ reven toc heeft een boze brief ge-
kf'e vor>1961 terwÜ' dczo heffing in de
tp Von 5?andp, jaren achterwege is ge-
's' g
'leentp1 1" behouden, beschouwt de ge
b beh ezo attractie als winstobject
1 "stip andelt de stichting op minder
batio.--W.Üze dan andere toeristische
•Jt heffn aan de gemeenteraad vanwege
Uritop ;„„van precariorechten voor de
1961 terwijl deze heffing in de
'gaande jaren achterwege is ge-
a 'iffeV "Torwyi particulieren zich gro-
t)l'9herns Setrooston om de taptoe voor
1 hohmiHfn ho«phnnwt He» crp-
^."stig ar,delt de stichting op minder
diati wÜ2e dan anHprn tnpvi^tisphp
®°Zt'oJCVen". aldus wordt in de brief
rt zep~a eni§ resultaat de stichting toe
Je genfj?» dat de gemeentelijke subsi-
etribut^- zal z^n aan de te verderen
re.
lif-xFan onze Haagse redactie)
ti*ar' "evl8 minister-president is dit
ss sarnn„ s in 1959 en 1960, de delega-
r) ''aak „^Se.steld overeenkomstig de af-
Vt'P riikJa ,twee jaar geleden tussen de
Vb vn n 's gemaakt. „Eerst vier
vJ?arin,.r bet begin van de algemene
do F'A8 bleek -
van moeilijkheden
ripZpde van Suriname. Terwjjl vol-
s» rinan. a£sPraak voor beide landen
M pjj. Cl
pla^le en de Nederlandse Antillen)
ja bvv0o:als als plaatsvervangend verte-
Cpbgde 5'ger was gereserveerd, ver-
ból Plaat5 Surinaamse regering thans
Sn rbrja ts van vertegenwoordiger. De
L?b \venlSe Antillen hebben terzake
tt. zich 1 te kennen gegeven en stel-
,r°ben ®na|s Nederland op het afge-
p, standpunt," aldus prof. De
Vnn linift bewindsman vervolgt: „De
- de I ;aaa stelt de instructies up
h, 'bkriit. öelegaties, die namens het
°Ptreden. Deze delegaties re-
kl? fatizip" het koninkrijk als eenheid
C§eh. r» van de buitenlandse betrek-
ïtih eo beu gelijkwaardigheid van de
OiF8 te kil0eft derhalve niet tot uitdruk-
•^^elppPiten in de' samenstelling van
waaronder die naar de
""rgadering."
se gezag en beleid met betrekking tot
Nieuw-Guinea, indien zij niet gepaard
zou gaan met verzoening tussen Neder
land en Indonesië, alleen maar zou be
tekenen een overdracht van de last van
het conflict aan de Verenigde Naties.
4. De externe zelfbeschikking, zoals
in het verleden door de regering aan de
bevolking van West Nieuw-Guinea in
het vooruitzicht is gesteld en die ook
schijnt te zijn bedoeld in de verklaring,
welke de minister van Buitenlandse Za
ken in de vergadering van de Verenigde
Naties heeft afgelegd, zou de oplossing
van het conflict tussen Nederland en
Indonesië onmogelijk maken.
5. De mogelijkheid van een urgent zijn
de beslissende ontmoeting en bespreking
acht men thans aanwezig. Wanneer de
wil om tot overeenstemming te komen
aanwezig is, kunnen ook bezwaren van
formele aard worden overwonnen. De
noodzakelijke voorwaarde hiertoe meent
men aan Indonesische zijde te hebben
aangetroffen in de herhaaldelijk uitge
sproken bereidheid om met Nederland
tot normalisering der betrekkingen te
komen.
6. Met voldoening wordt vastgesteld,
dat Indonesië de suggestie heeft ge
daan te komen tot wederzijdse vrije uit
wisseling van gedachten tussen Indone
sië en Nieuw-Guinea. Men is ervan
overtuigd, dat het bevorderen van een
dergelijke vrije gedachtenwisseling een
belangrijke stap in de goede richting zou
zijn.
7. Bij het zoeken naar een aanvaard
bare vorm van aansluiting van West
Nieuw-Guinea bij Indonesië behoren
vertegenwoordigers van de bevolking
van Nieuw-Guinea te worden betrok
ken. Indien zulk een aanvaardbare
vorm van aansluiting zou kunnen wor
den gevonden, zal een overgangsfase
noodzakelijk zijn. Deze overgangsfase
kan alleen dan voor de Papoea's vrucht
baar worden, als het overgangsregime
steunt op een goede samenwerking tus
sen Nederland en Indonesië.
Een dergelijke overgangsfase wordt
ook door Indonesië geaccepteerd. Indien
een van beide landen een internationale
controle op deze overgangsfase wense
lijk zou achten, zou dit alleszins be
reikbaar zijn. Vorm en inhoud van het
overgangsregime zullen ongetwijfeld me
de een belangrijk onderwerp moeten
vormen in het hierboven bepleite directe
overleg tussen beide landen.
8. Grote waarde moet worden gehecht
aan de uitspraken van Indonesische zij
de, dat, bij overdracht van het gezag
aan Indonesië, Westelijk Nieuw-Guinea
interne zelfbeschikking wordt gelaten in
de vorm van een redelijke autonomie.
De drie initiatiefnemers van het co
mité Verzoening Indonesië-Nederland
hebben tijdens het gesprek niet de pers
na het overhandigen van het manifest
in Den Haag nog meegedeeld, dat de
groep is aangegroeid van een klein ge
tal, dat zijn verontrusting aan anderen
meedeelde en dat het manifest niet is
gelanceerd als reactie tegen andere ma
nifesten.
Op een vraag, of men aan de poli
tieke gevoigen heeft gedacht, luidde het
antwoord, dat men zich bewust is, dat
iedere uiting politieke gevolgen kan
hebben. Prof. Smelik zei daarbij vooral
de invloed op het oog te hebben, die
hiervan op Indonesië kan uitgaan en
die hij verantwoord acht. Voorts sprak
hij de gedachte uit, dat in Vederland
meer dan uit officiële mededelingen
blijkt het gevoelen bestaat, dat In
donesië als gesprekspartner moet wor
den aanvaard. Prof. Bergema zei, dat
hetgeen van AR-zijde de laatste tijd
naar voren is gebracht erop wijst, dat
ons volk langzamerhand een andere me
ning is toegedaan dan de regering en
de politieke partijen tot uiting brengen.
Deze mening zou inhouden, dat wij de
Indonesiërs niet mogen buitensluiten.
Er ontstond een vrij heftige discussie
met sommige aanwezige journalisten,
die zeiden, dat van AR-zijde in de Ka
mer door dr. Bruins Slot naar voren
is gebracht, dat de AR-fractie in ieder
geval wel achter minister Luns blijft
staan. Prof. Smelik antwoordde: „Ai
heeft hij dat gedaan, er zijn er die an
ders denken. Misschien is er ook in het
brein van Luns al een kentering."
Anderen brachten een recent opinie
onderzoek naar voren, waarvan de uit
slag luidde, dat het Nederlandse volk
wel degelijk achter minister Luns staat.
„Ook dit is een opiniepeiling. Wij zijn
geen kennissenkring, maar een groep,
samengesteld uit diverse delen van de
samenleving," aldus prof. Smelik.
Op een vraag, of het manifest een
versterking wil zijn van de acties Rij-
kens en Duynstee, luidde het antwoord:
„Officieel niet. Er is overeenkomst,
maar die acties gaan op sommige ge
bieden verder."
Over het tijdstip waarop het petition
nement is ingediend deelde de leiding
van het comité mede, dat er niet spe
ciaal op dit moment was gewacht,
maar dat de actie rijp was.
„Het is van belang, dat ons appèl
naar buiten komt nog voordat de be
sprekingen in de Ver. Naties een aan
vang nemen. Nederland zal tóch met
Indonesië moeten gaan praten. Dat kan
nog met behoud van onze goodwill, wan
neer Nederland zich bereid verklaart
tot een bilateraal gesprek.
Op de opmerking, dat men met dit
appel pas komt, nadat het beleid al
door het parlement is vastgesteld, luid
de het antwoord: „Als het petitionne
ment eerder was gereed gekomen, dan
hadden wij het wel voor het Kamerde
bat nog aangeboden. Het is geen opzet
van ons."
Iemand vroeg: hoe zoudt u zich voe
len wanneer u als minister van Buiten
landse Zaken op de vooravond van uw
vertrek naar de Ver. Naties zoiets
kreeg aangeboden. Prof. Bergema ant
woordde: ,,Ik zou zeggen: dan wijzig
ik mjjn koers. Dat is democratie."
Over het recht van zelfbeschikking
van de Papoca'r zeiden dc drie hoogle
raren, dat daarmee naar hun inzicht
een spelletje wordt gespeeld. „Wij zou
den de zelfbeschikking voor de Papoea's
realiseerbaar achten, wanneer wy
ervan overtuigd waren, dat Indonesië
te zwak was om een greep naar Nieuw-
Guinea te doen, maar dat is naar onze
mening niet zo. We hebben geen tijd
meer. De internationale situatie dwingt
tot snel handelen".
(Van onze onderwysredacteur)
DEN HAAG 7 nov j5e minister
van O. K. en W., mr. J. M. L. Th. Cals,
die zaterdagavond in ons land terug
kwam van zyn reis naar de Verenigde
Staten, de Nederlandse Antillen en Suri
name, verblijft thans in het Joannes de
Deo-ziekenhuis aan het Westeinde. Mr.
Cals voelde zich bij zijn terugkeer niet
geheel in goede conditie; de dokter acht
te ter observatie opname in het zieken
huis gewenst.
5an onze correspondent)
ENSCHEDE, 7 nov. Een 46-jarige
inwoner van Glanerbrug verzette zich
zondagmorgen heftig tegen de politie
toen deze hem in zjjn onbewoonbaar
verklaarde woning 0p heterdaad betrap
tij bij een klandestiene radiouitzending.
De man probeerde enkele van de voor
naamste onderdelen van de zender te
vernietigen en geraakte daarbij slaags
met enkele rechercheurr en een opspo
ringsambtenaar van de P.T.T., die dit
wilden verhinderen. De man greep een
mestvork waarmee hij de politiemensen
op een afstand hield. Een van de re
chercheurs trok daarop zjjn pistool en
gelastte de man de mestvork neer te
leggen, doch deze gaf de strijd niet op
en riep tegen zyn yrouw dat zij zjjn
geweer moest halen. Op dat moment
verschenen echter meer geüniformeer
de agenten in de kamer. De man was
daarna snel overmeesterd. Hjj werd op
het politiebureau in verzekerde bewaring
gesteld.
(Advertentie)
De handschoenen
die heerlijk warm
en praktisch
onverslijtbaar zijn.
Enwol-stretch
past altijd, het
„groeit mee.
Speciaal verlaagde
M. Prijs
voor jongens
voor junior
deur verleend. Na dc soevereiniteitsover
dracht in Indonesië werd hij do eerste
hoge commissaris aldaar. Reeds od 24
december 1949 vertrok lijj naar indone-
sië, waar hij liet ambt van hoge com
missaris tot augustus 1950 heeft bekleed
Op dezelfde dag, dat hem eervol ont
slag als zodanig werd verleend heeft
de Nederlandse regering hem bónoemd
tot officier in de Orde van Oranie-
Nassau. J
Na zjjn terugkeer uit Indonesië her
vatte di. Hirschfeld zjjn werkzaamhe
den als regeringscommissaris voor het
Europese herstelprogramma. In 1952
verkreeg hj ontslag uit rijksdienst. In
lc56 wei o hij opgenomen in de raad
van beheer van N.V. Philips.
Dr. H. M. HIRSCHFELD
DEN HAAG, 7 nov. Te zijnen
huize alhier is zaterdag overleden ur.
H. M. Hirschfeld, oud-regeringscom
missaris in algemene dienst. De heer
Hirschfeld is vanmorgen ter aarde be
steld op de begraafplaats „Oud Eik en
Duinen".
Hans Max Hirschfeld werd 29 mei
1899 te Bremen geboren. Na verschil
lende inrichtingen van lager en middel
baar onderwijs te hebben bezocht,
studeerde hjj aan de handelshogeschool
te Rotterdam, waar hij in 1920 het doc
toraal examen in de handelswetenschap
pen aflegde. In 1922 promoveerde hij
op een proefschrift „Het ontstaan van
het moderne bankwezen in Nederland".
Na werkzaam geweest te zijn bij de
Rotterdamsche Bank en de Javasche
Bank werd dr. Hirschfeld in 1932 be
noemd tot directeur-generaal van de
afdeling handel en nijverheid van het
departement van Economische Zaken
en Landbouw.
In 1940, na een splitsing van het de
partement van Economische Zaken,
trad dr. Hirschfeld op als waarnemend
secretaris-generaal van liet departe
ment van Handel en Nijverheid en
Scheepvaart, later als waarnemend
secretaris-generaal van de beide depar
tementen. Tot na de bevrijding heeft de
heer Hirschfeld beide ambten waarge
nomen. Met ingang van 1 januari 1947
werd hem, op eigen verzoek, eervol
ontslag verleend uit deze functies, zulks
onder dankbetuiging voor de zeer gro
te en belangrijke diensten aan het
Nederlandse volk bewezen.
Reeds voor 1940 had dr. Hirschfeld
ons land op talrijke internationale con
ferenties vertegenwoordigd; na de oor
log breidden zjjn werkzaamheden op
internationaal terrein zich nog uit. Tij
dens het proces tegen de oorlogsmisda
digers te Neurenberg in 1946 trad dr.
Hirschfeld mede als getuige op. Een
jaar later volgde zjjn benoeming tot
regeringscommissaris in algemene
dienst. Bij K.B. van 5 september 1949
werd hem de persoonlijke titel van bui-
terurewoon en gevolmachtigd ambassa-
DEN HAAG, 7 nov j-,e nauseliike
heeTSreTntcUS mgr' G' 3eltrami
er gelegenheid van de
nafis oJn Óo ?g der kroning van de
tinhnir On rtf gehouden op de nun-
tiatuur. Op deze ontvangst verschenen
mgr. W. Bekkers, vergezeld door ziin
nieuwe hulpbisschop mgr J W. M
?1Ufv»n ïfe" A- Jansen, mgr. P.
«ón rio hi?r?Ki8W\ar<£ en m?r- Hendrik-
ri? 1 °P van llet aartsbis-
„JrhfnrioïF Alfrink had bericht
Óibb,. gezonden, omdat hij
doft riionóoJÓÓÏÓ vertrekken, waar hij
gaat deelnemen aan de vergadering van
de centrale commissie tot voorbereiding
van het concilie.
Verder waren aanwezig de minister
president prof. dr. j. eT de Quay, de
vice-president van de Raad van State,
prof. dr. L. -Beel, en de ministers mr.
A. Beerman, mr. g. Toxopeus, dr. G.
Veldkamp en dr. m. Klompé. Mevr.
Luns vertegenwoordigde haar echtge
noot, de minister van Buitenlandse Za
ken, die verhinderd was. Ook waren
tegenwoordig de voorzitters van de
Eerste en Tweede Kamer, vele kamer
leden, enige staatssecretarissen en an
dere Nederlandse burgerlijke, militaire
en kerkelijke autoriteiten.
Vele landen, wier vertegenwoordigers
bij het hof geaccrediteerd zjjn, waren
aanwezig in de persoon van hun ambas
sadeur, gezant of zaakgelastigde, onder
wie de deken van het corps diplomati-
aue. Baron van Straten Waillet van
België.
BOXMEER, 7 nov. Staatssecreta
ris B. Roolvink heeft gisteren nog eens
met klem gewaarschuwd tegen liet be
talen van zwarte lonen. Sprekende op
de centrale raadsvergadering van de
Katholieke Middenstandsbond in het
Bisdom Den Bosch noemde hij de re
sultaten van de sinds 1959 veranderde
loon- en prijspolitiek uniek. De toekomst
zal echter nog vele problemen scheppen,
doch deze zijn op te lossen indien het
Nederlandse bedrijfsleven (1e nodige dis
cipline weet op te brengen. I11 deze tijd
van schaarste op de arbeidsm wkt is
de verleiding groot een loon aan te bie
den, dat gelegen is boven het contrac
tuele loon. Indien een ondernemer niet
deze verleiding kan weerstaan dwingt
hij zijn concurrent hetzelfde te doen.
„Als 1111 iedereen hieraan mee gaat doen
lossen we geen enkel probleem op, maar
doen we de spanning alleen maar toe
nemen".
De prjjzen, aldus de staatssecretaris,
zullen stabiel gehouden moeten worden.
Dit is de enige weg waarlangs ook in
de toekomst een gezonde, economische
toestand bestendigd kan blijven. De
overheid is bereid meer verantwoor
delijkheid te geven aan het bedrijfsleven
doch dan zullen de organisaties van
werkgevers en werknemers moeten to
nen die verantwoordelijkheid te kunnen
dragen. Tussen de overheid en het be
drijfsleven zullen wegen gevonden moe
ten worden, die de doelstellingen van
de overheid geen geweld aandoen. Die
doelstellingen zijn o.m. betere verdeling
van de welvaart, afschaffing van de
uniforme loonronde, waardevastheid van
het geld en evenwicht in de ontwikke
ling van de betalingsbalans.
Minister Beerman maakt zijn opwachting bij mgr. Beltrami.
De staatssecretaris plaatste zjjn be
toog tegen de achtergrond van de loon-
en prijspolitiek, zoals we die in de jaren
na de oorlog kenden, tijdens de be
stedingsbeperking en sinds de ombui-
ging van het beleid in 1959, toen afzon
derlijke loonstjjgingen werden toege
staan. In dit laatste geval moest de
stijging aantoonbaar gemaakt worden
op grond van de verhoogde produktivi-
teit. In de huidige tjjd is nochtans een
sterke produktieverhoging niet meer te
verwachten door de gespannen toestand
op de arbeidsmarkt en door de voor
vele bedrijfstakken reeds ingevoerde 5-
daagse werkweek. Het aantal openstaan
de arbeidsplaatsen in Nederland be
draagt ruim 60.000. De enkele duizenden
buitenlandse arbeiders hebben in deze
toestand geen soelaas kunnen brengen.
Sinds medio 1959 hebben we een loon
stijging gezien van twaalf procent tegen-
o\ er een stijging van de kosten voor
levensonderhoud van maar twee pro
cent. Dit alles als gevolg van liet ge
voerde beleid, dat behalve een loonstij
ging nog arbeidsverkorting bracht als
mede een vrij stabiel prjjsniveau. De
staatssecretaris wees op de grote socia
le en economische betekenis hiervan.
(Advertentie)
Textielgoederen met
het FELISOL-etiket
zijn kleurecht!
Let U dus voortaan
op FELIS0L.
1
NEW YORK, 7 nov(UPI) De In
donesische minister van Buitenlandse
zaken dr. Soebandrio heeft gisteren bij
zijn aankomst uit Rome hier gezegd,
dat het Nederlandse voorstel voor een
tijdelijk beheersehap van de Verenigde
Naties voor Westelijk Nieuw-Guinea,
voor Indonesië „onaanvaardbaar" is.
Soebandrio zei, dat het zou „conve
niëren" indien Indonesië „of een an
der land" een „resolutie van andere
strekking" zou indienen in de Verenig
de Naties met betrekking tot de toe
komst van het omstreden gebied. Ge
vraagd of hij zulk een resolutie in de
geest had, antwoordde de Indone
sische minister:,,Ik heb het in de
geest maar niet op de tong". Hij wei
gerde er meer over te zeggen.
Soebandrio pleitte voor een snelle op-
lossing van de soevereiniteitskwestie-
„Wy hopen, dat het een oplossing zal
zijn, die normalisering van de bétrek
kingen met Nederland zal toestaan". Hii
zei verder van mening te zijn, dat de
uiteindelijke beslissing over wat met
Nieuw-Gumea moet gebeuren, bij de
Indonesiërs zelf ligt". Hieronder valt
natuurlijk, het volk van West-Irian'
maar ook de leiders van Nieuw-Guinea'
die uit hun land zjjn gezet door de Nel
derlanders. e
Soebandrio werd om commentaar ge
vraagd over de drie Papoea's die ver
leden week in New York zijn aangeko
men als leden van de Nederlandse de
legatie m de V.N., en die bij hun aan
komst zeiden dat „zelfbeschikking" het
uitgangspunt voor een regeling van het
geschil moest zjjn. Soebandrio antwoord-
,de,:..,"2oais in elke strjjd voor onafhan
kelijkheid en vrijheid hebben de kolonia
le mogendheden een paar mensen die
voor hen werken."
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 7 nov. In het geval
van dc ruim zeventig kadavers van
kalveren, die de echtgenote van een
kalvermesler in Tubbergen begin sep
tember in strijd met de destructiewet
op het bedrijf van haar man heeft
begraven, kan volgens minister Toxope
us van Binnenlandse Zaken het gemeen
tebestuur noch de betrokken ambtenaar
iets worden verweten.
Uit de verkregen inlichtingen blijkt
zo zegt de bewindsman in zijn antwoord
op vragen van het Tweede Kamerlid
Franssen (P. v.d. A.), „dat aan de ge
beurtenissen rond de massale kaher-
sterftc op het betreffende bedrijf door
de verzorgster geen bekendheid is gege
ven. Zij heeft op 30 augustus op de Ge
meentesecretarie aangifte genaan van
de aanwezigheid van twee kadavers en
de medewerking van de genveente ge
vraagd voor het vervoer van deze ka
davers naar de daarvoor aangewezen
verzamelplaats. Daarbij heeft de aan-
geefster niet gemeld, dat een veel gro
ter aantal kalveren was gestorven De
betrokken ambtenaar heeft overeenkom-
stig de in andere gevallen gevolgde ge-
Qiagsiijn de aangeefster er op gewezen
dat ingevolge de desbetreffende voor-I
schriften de eigenaar van de kadavers
verplicht is het transport naar de des-
ti ucticverzaniclplaats zelf te verzorgen"
van enig verband tussen de weige-
ring tot vervoeren van de twee kalve-
ren en de kalversterfte op het bewuste
bedrijf is niet gebleken, aldus minister
1 oxopeus.
AMSTERDAM, 7 nov. Maandag
heeft wethouder mr, R. van der Bcrgh
DACOVA (damesconfectie-
vakbeurs) geopend. Op dgze beurs kun-
nen de detaillisten zich tot en met don
derdag orienteren over alles wat er ku-
mend voorjaar op het gebied van da-
nl^,"i??V(ern" 09 onderkleding wordt ge
bracht. Voor de derde maal is ook thans
„2 £„?nj-voor corsetterie, onder- en
nachtkleding vertegenwoordigd.
uat dg mantelconfectie nog slechts
!ói,,Zee a pfPei"kte mate aan deze vak
beurs deelneemt vordt door velen be
treurt. De heer Diekman, voorzitter van
ae stichting Dacova, noemde het in zijn
openingsrede van zeer groot belang dat
tlo t §e"ele Nederlandse damesconfec-
11e twee maal per jaar gezamenlijk een
m°demamfestatie geeft zodat de buiten
landse inkopers met Amsterdam reke
ning gaan houden juist zoals zij dat
doen met Berlijn, Düsselforf, Zürich e.a.
fzo, ,t,e"de beurs heeft een extra
aantrekkelijk uiterlijk gekregen o.a.
door een entree-partij die bestaat uit
levensgrote foto's van de Scheveningse
pier met daarvoor in zand en tussen
meerpalen en railingen enige door
Max Heymans aangeklede figuren.
Tijdens de anderhalve kilometer lan
ge wandeling langs de 125 stands wordt
het wel duidelijk dat ook het komende
voorjaar de teen-agers een zeer be
langrijke plaats gaan innemen. Hetgeen
de fabrikanten moeiljjk kwalijk is te ne
men wanneer men bedenkt dat de teen
agers een belangrijk percentage van onze
bevolking vormen. De geboortepiek van
na de oorlog is thans in de teenager-
leeftijd. Daarnaast beschikken ze over
een zeer ruim kleedgeld en dragen bo
vendien hun kleding niet veel langer
dan een jaar. Dit in tegenstelling tot
hun mama's die er drie tot vijf jaar
mee doen. Geen wonder dat de fabri
kant en straks de detaillist 't niet kunnen
De Veilig Verkeer-tuinbroek voor de
jeugd.
laten dc aandacht (koopkracht) van deze
categorie te trekken door middel van
een zeer uitgebreide reeks kledingstuk
ken, te beginnen bij speciale bustehou
ders, petticoat-panty's (dat zijn step-ins
met bolle zijkanten) baby-dolls, shorty's
(een bijna tot de knie reikend nacht
hemd), jama-dolls en hoe ze verder al
lemaal mogen heten, tot nachthemden
en dusters van witte nylon voorzien v;.n
lovertjes. Daarnaast lokken nog zacht
grijze nappa jasjes gegarneerd met
Schotse ruit aan kraag en manchetten.
Er wordt een rok van ruit bijgeleverd
en eventueel een losse kraag van nap
pa voor het geval de andere gaat ver
velen.
Vlotte jurkjes in felle kleuren van oran
je-geel, tot rose en rood voorzien van
losse shawls en cravattes en soms van
een kangeroezak, dingen ook naar de
gunst der jeugdige kijkers. De regen
kleding voor deze ca'egoiie is niet al
leen bijzonder onpraktisch door afstaan
de kragen, drie kwart mouwen en de
lichte kleuren, maar ook nog weinig
fraai door het gebruik van strikjes op
mouw en heup en door het inzetten van
plooien in afstekende kleuren.
Lurex :s er voor alle leeftijden: nog
steeds krijgt men niet genoeg van alle
geglinste' in truitjes en nachtgoed. In
de laatste sectoi is het glanzen dik
wijls een kwestie van spinnen. Een
strapless onderjurk van dit materiaal
werd als nieuwtje gepresenteerd van
wege het bovenstuk van elastisch ksnt:
de pasvorm bleek bijzonder goed.
Gebloemde nylon is er thans ook ge
watteerd om er dusters en bcdjasjes van
te maken. Leacril brengt mooie soepe
le truitjes en vesten en een rokkenfa
brikant geeft fietsend Nederland zijn
fietsrok, die door middel van enige kno
pen aan de achterkant naar behoefte
wijd en nauw gemaakt kan worden.
Een firma brengt een denim tuin
broek voor de jeugd voorzien van een
embliem van het Verbond voor eilig
Verkeer en een zak waarin kam en pot
lood met opdruk van alle gangbare Ne
derlandse verkeersborden.
In de badkledingsector gaat ae aan
dacht na..r een badpak dat zowel in
lengte als in breedterichting Kan rek
ken. De cups worden er in vier maten
los bijgeleverd, hetgeen de winkelier het
vormen van een grote voorraad be
spaart: zeer belangrijk bij een seizoen
artikel!
J. S.-DE W.
Toen de eerste apostolisch
prefect van Pontianak,mgr.
Pacificus Bos O.F.M. cap.,
kort voor zijn aftreden in
1933 werd voorgesteld aan zijn
jonge confrater pater Gregorius
van den Boom, die missiologie
studeerde in Munster, luidde zijn
minzaam commentaar: „Zo zo
jongske, jij moet dus missioloog
worden!" Hij zal er toen voor
zichzelf aan toegevoegd hebben,
dat de werkers van het eerste
uur op Borneo, waar de Kapu
cijnen in 1905 waren begonnen,
.iet zonder missioneringsweten-
schap hadden gedaan. Er.was in
die jaren een open blik op de
toekomst nodig, om een man te
durven „verspillen" aan een mis-
siologische studie.
De directeur van het klein
seminarie van de Kapucijnen te
Langeweg, pater Tarcisius van
Valenberg, zag in 192S de nood
zaak van zulk een „verspilling
wél in. Hij kreeg gedaan, dat de
neomist pater Gregorius mocht
gaan studeren bij de befaamde
missioloog Joseph Schmidlin aan
de universiteit van Munster.
En de vandaag zestigjarige dr.
Gregorius trof het daarmee wel.
De wat ruige professor Schmid
lin was de onbetwiste promotor
der missiologie. Om ruimte te krijgen voor deze ivetenschap moesten toen
vele heilige huisjes worden neergehaald. Schmidlin deed dat onvervaard.
Tegen het advies van Schmidlin in „je hebt geen schijn van kans
tegen allerlei specialisten - deed de student pater Gregorius mee met
een prijsvraag van het Hamburgse Tropeninstituut door inzending van
een studie „Die Muttersprache in den Missionen". Dat hij hiermee winnaar
was, vernam de missiologie-student op straat, toen professor Schmidlin
dwars door het rumoerige verkeer heen de niets-vermoedende Kapucijn
toebulderde: „Gregor, da ist's der Preis!" Deze prijs werd in 1933, uit
gewerkt, de dissertatie van de grondig Duits geschoolde missioloog dr
Gregorius in Münster.
Na terugkeer uit Wenen, waar hij volkenkunde, rassenkunde en pre
historie studeerde, begon voor de missioloog-ethnoloog dr. Gregorius
in Nederland een pioniersloopbaan, waarvan het einde nog lang
niet in zicht is. In 1935 werd hij aan het Kapucijnen groot-seminarie te
Udenhout professor in de volkenkunde. Dit was toen opzienbarend. De
lijst van docent-functies in de volkenkunde-met-missionair-doorzicht liep
snel vol: 1940 voor de M.O.-opleiding aardrijkskunde te Tilburg, in j;j4j
voor het vijfde pastoraaljaar van de Kapucijnen, waar ook paters van
diverse andere congregaties aan deelnamen, in 1947 aan het Missionair
Vormingscentrum van de Graal te Ubbergen, in 1958 voor het pastoraal
jaar van de Franciscanen, bestemd voor Nieuw-Guinea, in 1959 aan de
M.O.-aardrijkskunde-opleiding te Eindhoven.
MeLPater BZuure W.P. en pater J. Geurtjens M.S.C. ivas dr. Gregorius
in 1937 de oprichter van de tweejaarlijkse Nederlandse Missiolohisch'c
Week.
„Heel langzaam is het begrip gegroeid voor elhnologische scholing van
toekomstige missionarissen, aldus dr. Gregorius. Maar er zijn nog altiid
groot-seminaria waar het vak onbekend is. Men schijnt daar naast de tijd
te leven. Maar op andere plaatsen toont men zeer verheugende belang
stelling. Sinds 1959 krijgen alle Franciscanen in hun vijfde pastoraaljaar een
cursus in volkenkunde en niet-westerse sociologie, omdat men daardoor
'zich wil oriënteren op de betrekkelijkheid van veel westerse elementen
in ons Christendom."
Als we aan het slot van het gesprek dan nog vragen naar de werk-aam
heden van de door het episcopaat ingestelde Commissie Missionaire In'
bouw in de Theologie, glundert dr. Gregorius. Daarin ziet hij een eerste
afronding van zijn langdurige eenmanswerk. Het gaat hier om de missio
naire doorbraak van onze theologiebeOefening. „Trente kón nog niet ver
der zien dan H. Schrift en Traditie in de theologie. Maar 500 000 iaar vóór
Jodendom en Christendom heeft God reeds openbarend gewerkt onder de
mensen. Volkenkunde en niet-westerse sociologie mógen nu tenminte ae
doceerd worden op onze grootseminaries. Het is alleen jammer dat de
volkenkunde en de niet-westerse theologie nog zo weinig beoefenaren
vinden in Nederland. Een zekere huiver voor aanpassinqsvraaastukken in
de missionering in Nederlandse missioneringskringen kon daaraan wel
eens niet vreemd zijn."
