Prinses legde 70.000 mijl af
1.RUNOTT
Ernstige fouten van
Ho 2e Autoriteit
gulden
'lager!
49.75
W aarzeggerij en voor schouw
V
Nederlands en Frans taalgebied
in België voorgoed gescheiden
Tweede bod - van 500 pet. -
op Maatschappij Boschcultuur
In Duitsland is één op de
14 inwoners aandeelhouder
E
Vooruil-zien niet identiek
aan vooruit-weten
GOODWILL-AMBASSADRICE
Alexandra van
even: één dag
Kent rustte
A
C E RTI NA
feilloos
Salarisherzienin g
omroeppersoneel
heetman
Rapport-Poher over schrootaffaire
Persoonlijk acht directeur ook
tweede bod te laag
Het ontslag van
Van der Putten
Zonder rijkssteun geen
ondergrondse
252.000 ton schroot ten
onrechte in verevening
genomen
Ziekenfondspremie
voor bejaarden
Scheepsramp te wijten
aan terroristen
Tweede Kenner komt
niet tussenbeide
Vele doden bij
scheepsbrand
EEN NIEUW BOEK VAN PROF. TENHAEFF
„Amsterdamse Joffer'
De krant kunt U niet
missen, geen dag
Mr. j. Peters eerste op
aanbeveling
over
Uittocht uit N.-Guinea
V B
VRIJDAG 15 DECEMBER 1961
PAGINA 5
-—ES ALEX ANDRA VAX KENT, de r,
geland heeft in
'oodwill.ambassadrice van
belangrijke mate prinses Margarets taak over-
1enonien. Volgens een recent opinie.onderzoek stijgt haar populari
teit steeds, terwijl die van Margaret daalt. Ze beeft zo pas een aantal
«nden van bet Verre Oosten bezocht, was in Japan, Hongkong,
,at». Birma en ttissengelegen gebieden. Dezer dagen keerde zij even
dag. Ze bad een afstand van 70.000
per'vl
iegtuig, maar dat is in de tropen
afgezien dan van de vele beleefdheids-
lf| Engeland lenig. V oor een
'"tjlen afgelegd. Uiteraard
Vei moeiend genoeg
boeken Op dit éne dag thuis bleef ze op bet vliegveld Croydon en
"living daar in bet vliegtuig haar familie. Haar broer Micbaël kon
ook bij aanwezig zijn. Ofschoon die bij de troepen in bet Nabije
°s'en gedetacheerd is, kon bij in Libye, vanwaar de prinses naar
°üden vloog, even een ..lilt" met haar nemen. Het was een gezellige
®"iiiie.réunie. De volgende dag vertrok Alexandra weer, voor een
"'oirwt gcodwill-reis. Ze bad in de Condense bladen kunnen lezen.
d;,
V
l,t niet alleen de Engelsen bijzonder voldaan waren over de manier,
V;iarop ze haar taak vervult, maar men was ook in de landen van het
e're Oosten ten zeerste met haar bezoek ingenomen geweest.
k(
In Japan
Telkens weer in het
nieuws
Ï1CEERSLES VOOR
^uder ongevallen met
dodelijke afloop
de a T
n
:°n
^Ortrt'^atC" 'S 'l'ea'8
r °ge voor de man wiens tijd
sthaar is... wijst feilloos
'st t'jd en datum aan
wjj juist djt datum.
°ee aanbevelen?
at wij als vakmensen de
- ar(,e kennen van de geniaal-
0l,dige constructie
Het lelijke jonge eendje
Looncommissie Stichting van den
Arbeid achter de voorstellen
IN AMSTERDAM
sensatie-verkoop
WINTERJASSEN
RAADSHEER HOGE RAAD
)Men had er vooral haar ongedwongen,
tjA^hrlijke manier van optreden gewaar.
waarbii ze tocb nooit haar waar-
lafheid en het doel van haar zending uit
°°g verloor. Ze had niet geaarzeld,
d
V0j^.e .de beste inlandse. Tegenover de
ttf)'',keer haar schoenen en kousen uit te
i^kken.
V,
■p toen de hitte haar te machtig
rd en op blote voeten te lopen, als de
,0 de beste inlandse. Tegenover de
erfelijkheid van het beruchte „proto-
stelde ze haar persoonlijke charme
L 'filkens wist ze een persoonlijke noot
fok llaar doen en laten-te brengen. In
f5o st°nd ze er °P> in de bekende Mi-
sci®k°shi warenhuizen te winkelen, of-
L de haar begeleidende Japanse en
Selse officiële persoonlijkheden het
I aftraden, bevreesd, dat ze in de mas.
öeklemd zou raken. Maar Alexandra
A* ook hier door de opstoppingen van
bewonderaars en bewonderaarsters
ev- r kleerscheuren heen te komen,
w "kis ze dit had gedaan in de tempels,
dfon troepen schoolkinderen op haar in
W^gen en bij elke officiële gelegenheid.
Ze door persfotografen bestormd
bon Steeds weer toonde ze zich bereid,
w oven opnieuw te poseren, als een fo-
j)e^aaf meende, zijn foto te moeten over.
ti5 ®t waren in Japan acht dagen van
tnaA Werken en het moet haar niet ge-
Nit- ijk zün gevallen, de Japanners
tej, zich te winnen. Een Engelse repor-
Jtj-j' "ie speciaal naar het Land van de
SoJvj ?e zon gezonden werd, oo» haar
tj-fi llreis te verslaan, merkte enigs-
bt.A ironisch op, dat de prinses, alt ze de
te Birma Road zou zien, Vt «ngs-
do sTz°u kunnen begrijpen, hoe moeilijk
0WaPanners zich voor vreemdelingen
«vfteUen. Geestelijk gaat dit vaak nog
fcf moeilijk als vroeger het aan wal
W ,,ln het van de buitenwereld afgeslo-
j Nippon.
ti6]? Siam en Birma zijn de mensen bij
Algjhizenden uitgelopen, om prinses
ben, atl<ira te zien. Terwijl koningin Elisa.
hf Jn de nieuwe landen van West Afrika
il! ,r goodwill-ries volbracht, zorgde zij
VuM Verre Oosten voor een uitstekend
tVpt7ertoon, waarvan de resultaten zich
foDgens wellicht pas veel later zullen
"desteren.
's intussen wel zeker, dat de he
lheid en flair, waarmede Prinses
„Wy»n onze Haagse redactie)
''tie HAAG, 14 dec. De verkeerspo.
ah !ier heeft goede ervaringen opge-
Athph^t de verkeersinstructie, die ge-
tujd geleden op twee avonden is ge-
speciaal aan tramcondducteurs
V^tbij
initiatief
ger
door
"a. genomen
tot deze bijeenkomsten
omdat men verontrust
'r het grote aantal ongevallen
trams betrokken waren en die
Hop, et dodelijke afloop waren.
el ook met toevalligheidsfacto-
.5ilgn?rdt rekening gehouden, is het op-
H (j dat na die bijeenkomsten het aan.
s\n l 'ke ongevallen, waarbij trams
dfpw Je. uiigeVctiiciiy Wdcii. uij uouxo
t atVo eir°kken, tot een derde van het
jklQ °°r geregistreerde aantal is terug-
t eer 2' totaal hebben 350 concucteurs
M bS* be hebft van het totale aan-
k Acti rt'jd aan de oproep om' een in-
ïl ®~3Vor»rT rlio .in Vinn sjriio xziol
te~"avon(*> die in hun vrije tijd viel,
A'.,-,— puccii, „vti cingc uju .v"
j^e uitnodiging te doen uitgaan,
Nw hllCnkni.WAn.p -7 TJ Tl TV/T
.Tonen, gehoor gegeven. Nu is ook
an Eerezen. over eniee tiid een
gerezen, over enige tijd
;e doen uitt.
buschauffeurs van de H.T.M.
Advertentie
^3
e®0v
TelÏ^NTRUM - BINNENWEG 45
- tp00N 116615 ROTTERDAM
Alexandra haar land en het koninklijke
huis vertegenwoordigt, haar telkens weer
in het nieuws zullen brengen. Laten we
daarom hier het een en ander over haar
vertellen.
Ze werd geboren in het wat de Engelse
koninlijke familie „het rampjaar" noemt
n.l. 1936 toen koning Edward afstand
deed van de troon, de ziekelijke George
VI hem moest opvolgen, hetgeen volgens
het zeggen mede aanleiding tot zijn te
vroege dood is geweest. Ze is het tweede
kind van de hertog en de hertogin van
Kent. De hertog kwam bij een vliegtuig
ongeluk om het leven. Bij haar geboorte
zei de koningin-moeder.; „dat is het eni
ge prettige, hetwelk dit jaar voor ons ge
beurd is.
Alexandra werd in het Buckingham Pa
lace gedoopt, in een doopkleed van zijde
en Brusselse kant, dat indertijd voor
koningin Victoria gemaakt is. Ze kreeg
vijf namen' Alexandra, Helen, Elisabeth
Olga en Christobel. De vier eerste na
men zijn die van leden der koninklijke fa.
milie, de andere is haar gegeven, omdat
ze op Kerstmis geboren werd. Dat ze een
eigen willetje had, liet ze aldra merken.
Een harer eerste successen was het doen
verzetten van haar verjaardag van Kerst
dag naar een zomerdag. Overigens bleef
ze zeventien jarfr lang vrijwel op de ach
tergrond en het zag er niet naar uit, dat
ze opeens als gevolg van de omstandighe
den steeds meer op de voorgrond zou tre
den. Maar toen ze zeventien geworden
was, presenteerde haar moeder, de voor
malige pinses Marina van Griekenland,
haar in de society en meteen legde het
koninklijke huis beslag op haar.
Van dien af begon haar officiële leven,
waarop ze eigenlijk niet zo goed was voor
bereid. Haar moeder had haar betrekke
lijk eenvoedig opgevoed en in belangrij
ke mate buiten de vormelijke en strenge
sfeer van het Engelse hof, haar als kind
1 verre van alle officiële gedoe gehouden.
Feitelijk was Alexandra een niet bepaald
mooi en tevens ietwat verlegen meisje.
Pas toen ze een tijdlang in het gezin van
de Franse troonpretendent, Henri van
Orleans had vertoefd, is ze een beetje los
gekomen. De hertog van Orleans heeft
een gezin van elf kinderen, vrolijke, vlot
te prinsen en prinssessen een der prinsen
is Algiers gesnsuveld waarin de
twee oudste meisjes de prinsessen Isabel
la en hél ne, haar beste vriendinnen wer
den, met wie ze in menig land ongedwon
gen uitstapjes en reisjes maakte. Op prin
ses Alexandra zou het sprookje van het
lelijke jonge eendje van toepassing kun
nen zijn. Op een goede dag bleek het ty
pische Engelse kostschoolmeisje, wat
/harkerig en bedeesd, een tamelijk, par
mantige jongendame geworden. Bij de
eerste gelegenheid, toen ze ergens het ko
ninklijke huis vertegenwoordigde, sprak
ze nog wat te snel en versprak ze zich ook
wel eens. Een keer liet ze van zenuwach
tigheid tot tweemaal toe haar handschoe
nen vallen, maar het duurde niet lang,
of ze was.prinses Alexandra, een der
beste vertegenwoordigsters van Enge
land zowel thuis als daarbuiten.
Door het huwelijk van prinses Marga
ret kwam steeds meer naar voren en mo
menteel is ze na de koningin de voor
naamste goodwill-ambassadrice van een
Engeland, dat met alle geweld zijn goe
de relaties met de rest van de wereld wil
onderhouden of verstevigen Natuurlijk
gonst het rond Alexandra van Kent even
eens van geruchten over mogelijke ver
lovingen met die of met die. Maar ze
heefj bet nu alweer veel te druk, als
goodwill-ambassadrice
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM, 14 december. Naar
wij van bevoegde zijde vernemen, heeft
de looncommissie van de Stichting van
den Arbeid aan het college van rijks
bemiddelaars voorgesteld, goedkeuring
te hechten aan de nieuwe salarisregeling
voor het radio- en tv-omroeppersoneel,
zoals die destijds is voorgesteld.
Het gaat hier om een totale salarisher
ziening voor het gehele personeel en niet
om de een of andere verhoging van be
staande salarissen, zoals onlangs bij de
actie rond de twee-keer-drie-procent-
verhoging tot uitdrukking werd gebracht.
De nieuwe regeling, welke een totale
verandering zou inhouden, zou 1 januari
moeten ingaan. De besprekingen hier
over zijn reeds maanden geleden begon
nen.
De looncommissie schijnt, naar men
ons heeft meegedeeld, wel bezwaren te
hebben tegen de toekenning van een
kerstgratificatie aan het personeel.
Advertentie
gouden ringen
metbriiiant
ref7791235,-
ref A31t27,50
edelsteenkundige tg.a.
diamantexpert g.i.a.
LIJNBAAN 32
filiaaloostzeedijk tS5 -157rotterdam
AMSTERDAM, 14 dëc. De onder
grondse, de verkeersdoorbraken, de ring
wegen: dat is allemaal een kwestie van
geld, op zijn minst een miljard gulden.
Als we behalve het geld ook nog de
nodige bouwvakarbeiders hadden, zou
den we er morgen aan beginnen", zei
burgemeester Van Hall gisteren bij de
begrotingsdebatten in de Amsterdamse
raad, naar aanleiding van enkele vragen.
Hij betwijfelde overigens of een onder
grondse te zijner tijd ook geen exploi
tatie-tekort zou opleveren.
„Bij de huidige financiële verhouding
rijk-gemeente is het onmogelijk, dat
Amsterdam de kosten van de aanleg
van een ondergrondse zelf draagt. Zon
der extra steun van het rijk is een
ondergrondse in Amsterdam niet te
realiseren", aldus mr. Van Hall.
DEN HAAG, 1T jee. De sub-com-
missie-Poher uit het Europese Parle
ment die is ingesteld om de vraagstuk-
nen met betrekking tot de fraude op het
gebied van schroot te bestuderen, zegt
in haar rapport de indruk te hebben, dat
de Hoge Autoriteit van de Europese Ge
meenschap voor Kolen en Staal
(E.G.K.S.) op het gebied van de schroot-
verevening ernstige beleidsfouten heeft
gemaakt. Dit is door de Hoge Autoriteit
tegenover de commissie erkend, hetgeen
de commissie tot voldoening stemt. De
commissie heeft geen enkele aanleiding
te veronderstellen, dat de Hoge Autori
teit iets te verbergen heeft.
De commissie is van oordeel, dat de
schrootaffaire nog steeds niet is afge
sloten. Het zwaartepunt van deze zaak
is nu echter komen te liggen bij de
nationale gerechtelijke instanties en de
Hoge Autoriteit zal ook deze instanties
alle hulp en medewerking bij hun on
derzoek dienen te verlenen.
Dit heeft het Kamerlid G. M. Neder-
horst, lid van het Europese parlement,
en van de commissie, aan de pers mee
gedeeld.
Wat de vervolging van de schroot-
fraudes door de nationale gerechtelijke
instanties betreft, gaf de heer Neder-
horst desgevraagd als zijn persoonlijke
mening te kennen, dat hij hierop niet al
te gerust is. De gang van zaken in Ne
derland noemde hij zeer traag; in Duits
land is men eigenlijk nog het snelst.
Het rapport van de subcommissie is
op de agenda geplaatst van de eerstvol
gende zitting van het Europese Parle
ment. Het zal dinsdag worden bespro
ken, maar maandag bij de definitieve
vaststelling van de agenda zal de heer
Nederhorst gedaan zien te krijgen, dat
de behandeling wordt verschoven naar
de januarizitting. Er is dan meer tijd om
kennis te nemen van de reacties, die dit
rapport uitlokt.
BRUSSEL, 14 dec. (ANP) De com
missie van binnenlandse zaken uit de
Belgische Kamer van volksvertegen
woordigers heeft eenparig het wetsont
werp van de minister van binnenlandse
zaken, Gilson, voor een definitieve schei
ding van liet Nederlandse en Franse taal
gebied in België goedgekeurd. „Een his
torische gebeurtenis" noemde minister
Gilson dit besluit, dat waarschijnlijk nog
vóór het einde van het jaar door de ka
mer van volksvertegenwoordigers zal
worden bekrachtigd.
ROTTERDAM, 14 dec. Naar wij
vernemen is er op de aandelen (serie A
en B) van de Maatschappij voor Bosch-
cultuur te Zuidwolde een tweede bod
uitgebracht, ditmaal van 500 procent.
Enkele weken geleden bracht de firma
Lindt te Amsterdam een bod van 450
procent uit op de aandelen van nom.
50.-
De Maatschappij voor Boschcultuur
heeft thans ongeveer 92 ha grond in
haar bezit. Aan deze grond mag een
zekere „verwachtingswaarde" bepaald
niet worden ontzegd, aldus vernamen
wij telefonisch van de directeur van de
ze onderneming. De grond, waarop wel
iswaar een kapverbod rust, biedt de
aantrekkelijkheid, dat het in de nabij
heid ligt van een bungalowpark, waar
een zeer hoge grondprijs f 15.000 per
ha) geldt. De gemeente Zuidwolde heeft
3 jaar geleden een stuk grond ter groot
te van 4Vs ha van de Mij voor Boschcul
tuur onteigend. Hiervoor ontving de
maatschappij een bedrag van 47.000.
De directeur van de maatschappij deel
de ons voorts nog mede, dat de gang
van zaken in de onderneming gunstig
is. Het jaar 1960 bleek zelfs een topjaar,
waarover een dividend van 20 procent
betaald werd.
Het gemiddelde dividend bedraagt on
geveer 12 procent. De vooruitzichten
voor de toekomst zijn bepaald niet on
gunstig, al gaf de directeur anmiddelijk
toe, dat de inkomstenbronnen (hout uit
DEN HAAG, 14 dec. Bij K.B. is voor
1962 de premie van de ziekenfondsver
zekering voor bejaarden bepaald op 1,01
per week voor de verzekerden met een in
komen van niet meer dan 2790,- per
jaar en op 2,02 per week voor de ver
zekerden met een jaarlijks inkomen van
méér dan 2790, maar ook niet meer
dnkj^BOi^,
hakbosjes) wel eens fluctueren. „Tot op
heden hebben wij ons hout echter goed
kwijt gekund". Op grond van dit alles
meent de directeur, dat de intrinsieke
waarde van het aandeel op zijn minst
op 1000 procent gesteld mag worden.
Persoonlijk is hij dan ook van mening,
dat ook met het tweede hod van 500 pet.
de waarde van het aandeel Boschcul
tuur te weinig wordt gehonoreerd. Hij
wilde zich echter onthouden van een
advies aan aandeelhouders.
Dit (tweede) bod is tot 18 december
a.s. geldig, terwijl de eerste bieding van
450 procent open staat tot 20 december
a.s.
O
Het wetsontwerp komt er op neer, dat
„wat Vlaams is, Vlaams zal blijven en wat
Waals is, Waals".
De talentellingen, die wijzigingen in het
gebruik van de landstaal door gemeen
telijke diensten en het onderwijs tot ge
volg konden hebben, worden afgeschaft.
Voor een 24-tal gemeenten, die op de
taalgrens liggen, zullen speciale maatre
gelen worden getroffen voor het gebruik
van het Frans en het Nederlands in de
gemeentelijke administratie en de scho
len.
Voor Brussel en de Brusselse randge
meenten komt een afzonderlijke regeling
met gelijke rechten voor het Frans en
het Nederlands. Tegelijkertijd met de
scheiding van de taalgebieden zullen op
het gebied van het onderwijs voorzienin
gen worden getroffen gericht op het aan
leren van de tweede landstaal. Deze laat
ste onderwerpen zullen in afzonderlijke
wetsontwerpen, die nog niet bij het par
lement zijn ingediend, worden geregeld.
LONDEN, 14 dec. (Reuter) De Bil
ly Sketch meldt vandaag dat de ontplof
fingen, die leidden tot de ondergang
van het Britse schip „Dara" in de Per
zische Golf in april 3-J- een ramp, die
tweehonderd mensen het leven kostte
het gevolg is geweest van activiteit van
terroristen. Rechercheurs, die in op
dracht van het Britse ministerie van
Vervoer ter plaatse een onderzoek heb
ben ingesteld, zouden tot deze conclusie
zijn gekomen.
De daders zouden anti-Britse bandieten
uit Oman zijn geweest die 24 landmij
nen aan boord gan het schip zouden heb
ben gebracht, aldus de „Daily Sketch".
(Van onze correspondent in Bonn)
r zijn 3.000.000 aandeelhouders in de Bondsrepubliek. Blijkens een
enquête, is 7 procent (dus één op veertien) van alle bewoners der
Bondsrepubliek, die ouder zijn dan 18 jaar, in het bezit van aandelen.
Sinds 1953 is daarmede het aantal aandeelhouders in West-Duitsland
verdrievoudigd. In de eerste plaats is dit een gevolg van de bezitspreidings-
politiek der Bondsregering, die in de afgelopen jaren een aantal staats
bedrijven in particulier bezit bracht, daaronder als grootste project de
Volkswagenfabriek in Wolfsburg.
Vooral onder de jongeren is het aantal aandeelhouders sterk toegenomen.
Terwijl in 1953 nog maar pas 1 procent van alle Westduitsers tussen de 18
en 29 jaar zijn (haar) geld in aandelen had, is dit percentage thans tot 6
gestegen. Rond 25 procent van alle Westduit sa aandeelhouders is jonger
dan 30 jaren. Acht jaren geleden was dit nog maar pas 10 procent.
Van elke vier aandeelhouders is één arbeider. Daarbij moet men echter
wel in het oog houden, dat de helft van alle Westduitse burgers arbeiders
zijn, zodat de arbeiders in verhouding tot de totale bevolking der Bonds
republiek in de groep van aandeelhouders nog maar weinig is vertegen
woordigd. De grootste groep van aandeelhouders wordt gevormd door de
white collar-werkers: gij vormen een derde deelAcht jaren geleden ston
den de zakenlieden met 34 atm de top.
Interessant is dat 27 van alle gezinshoofden was georiënteerd over de
aandelenkoersen. Op de vraag, hoe zij een grotere winst in de lotto of de
toto (van b.v. 10.000 marlc) zouden besteden, gaf 10 procent van alle gezins
hoofden te kennen, dat zij daarvoor dan waardepa@iej;^ %gy£^(ianschafj6n.
i i »i i .ii i^—
De commissie heeft het beleid van de
Hoge Autoriteit aan een onderzoek on
derworpen, te weten het beleid van het
gezagsorgaan in de periode die vooraf
ging aan het indienen van de klacht door
de heer Worms hetgeen zoals bekend
in november 1957 gebeurde en het be
leid van de Hoge Autoriteit bij het oöder-
zoek in de schrootaffaire.
Hef rapport der commissie bevat der
halve geen onthullingen over de frauddes
zelf.
De Hoge Autoriteit had een meer
rechtstreekse en boekhoudkundige con
trole op de vereveningskas moeten uit
oefenen. Er deden zich fraudes voor. De
heer Worms deed zijn onthullingen. De
Hoge Autoriteit stelde onregelmatighe
den vast, maar er moest een vonnis van
het Hof van Justitie komen om de Hoge
Autoriteit haar bevoegdheid tot het tref
fen van beslissingen weer te doen op
nemen, die zij aan de vereveningskas
had gedelegeerd.
Tot dusver is formeel vastgesteld, dat
ongeveer 252000 ton schroot ten onrech
te van de vereveningsmogelijkheid heb
ben geprofiteerd. Dit cijfer is echter nog
niet definitief. De Hoge Autoriteit deelde
mede dat de bij haar aangegeven frao-
duleuze handelingen slechts betrekking
hadden op de door een ambtenaar van
het Nederlandse ministerie van econo
mische zaken afgegeven certifiiaten.
Volgens de Hoge Autoriteit was dit de
reden waarom de eerste aan het Zwit
serse accountantskantoor gegeven op
dracht werd beperkt. Volgens de Hoge
Autoriteit liet de heer Worms haar pas
in april 1958 weten dat het bedrog een
veel grotere omvang had.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG, 14 dec. De Tweede
Kamer is niet ingegaan op het verzoek
van mr. Geleynse, raadsman in de zaak-
van der Putten, om tussenbeide te komen
in het ontslag van dc heer Van der Put
ten. Ondanks bezwaren van mr. Van
Rijckevorsel (K.V.P.) besloot de Kamer
„ten aanzien van dit adres over te gaan
tot de orde van de dag."
De heer Van Rijckevorsel zei vanmid
dag, dat de commissie voor de verzoek
schriften verzuimd had bij de minister
inlichtingen te vragen. Namens de com
missie antwoorde de heer Wierda i'FvdA).
dat de commissie geen inlichtingen heeft
wilen vragen, omdat minister Visser toch
reeds een nota aan de Kamer heeft toe
gezegd.
Een tweede bezwaar van mr. Van
Rijckevorsel was. dat de commissie o.m. I
had overwogen, „dat het niet op dc weg
van de Kamer liet te treden in een zaak.'
waarin nog beroep oo de ambtenaren-
rechter mogelijk is." De Kamer zou dar
zichzelf de mogelijkheid ontnemen om oij
de behandeling van de nota van minister
Viser te spreken over dc rechtmatigheid
van het ontslag, aldus mr. Van Rijcke
vorsel. De minister heeft zeif reeds ver
klaard. dat het rechtmatigheidsaspect en
het doelmatigheidsaspect in de zaak-Van
der Putten nauwelijks te scheiden zijn.
Bij vrijwel elk ontslag, dat aan een amb
tenaar wordt gegeven, sepelt ook het oe-
leid van de minister waarover de Ka
mer heeft te oordelen een rol. Pas als
de politieke sfeer in deze zaak is gezui
verd. kan de ambtenarenrechter onbe
lemmerd over de rechtmatigheid van liet
ontslag oordelen, zo besloot mr. Van
Rijckevorsel.
Volgens de beer Wierda blijft echter
voor mr. Geleynse in ieder geval tweeër
lei rechtsgang ten behoeve van zijn cliënt
open: het beroep op de ambtenarenrech
ter en het toezicht van de Kamer op het
beleid van de1 bewindsman. Dc Kamer
houdt in dit opzicht haar volledige vrij
heid.
Met uitzondering van de heer Van
Rijckevorsel sloot de Kamer zich bij de
opvatting van haar commissie voor 'Ie
verzoekschriften aan.
WARSCHAU, 14 dec. Op het Poolse
vrachtschip Maria Konopkicka <10.000
ton), dat pas van de werf is gekomen en
in de haven van Gdansk ligt, is brand j
uitgebroken. Door nog onopgehelderde
oorzaak is een tank met stookolie ont-1
ploft. Enkele tientallen mensen werden
door het vuur ingesloten Zeventien lijken
zijn al door de brandweer gevonden.
Het schip, dat over enkele dagen zijn
proefvaart zou maken, is half gezonken
en ernstig beschadigd Volgens haven
autoriteiten moeten nog verscheidene
mencen in het schip zijn.
Volgens een nader bericht is het aan
tal doden tot tweeëntwintig gestegen. Het
schip zeif is zwaar beschadigd en maakt
grote slagzij, doch zal vermoedelijk
kunnen worden gerepareerd.
I Al leen morgen, zaterdag v.a. 9 uur,
van winterjassen.
Door het wegblijven van de kou
worden wij door één van de beste
fabrikanten in den lande in de
gelegenheid gesteld een export
zending winterjossen aan te bie
den voor een prijs, die alles tart.
-N
maar
deze
De normale prijs is 99.75,
één dag betaalt U vooi
prachtige velours
iri de nieuwe modekleuren en met
de moderne schouderlijn de sensa-
tieprijs van
Zolang de voorraad strekt.
Geen tel. of schrift, orders.
ROTTERDAM:
Korte Hoogstraat 11 Meent hk. Gouche-
singel Katendr. iagedijk hk. Dorpsweg
West-Kruiskade 35
LEIDEN*. Haarlemmerstraat 25
Z EIST: Slotlaan .158-160
elen van ons hebben een kennis die
zo. graag wilde weten of haar
(zijn) toekomstwensen in vervul-
ling zorgen gaan dat een j,orakel"
werd geraadplej^'i. Zo'<n orakel was dan
een paragnost, War of goedkoop, gevon
den via een advertentie in de krant o£
via bevriende referentie. Wat gebeurde?
De toekomst werd voorspeld, meestal
in vage> bewoordingen, geloofwaardig of
iets minder waarschijnlijk „maar je
kunt nooit weten". Die kennis deed het
natuurlijk maar voor de grap, beet zich
echter onwillekeurig vast in de omschre
ven. verwachting, leefde naar het voor
spelde toe. Het leek niet of niet hele
maal uit te komen. Nieuwe raadpleging
van de paragnost volgde, enzovoorts.
Telkenmale werd het misverstand een
beetje opgehelderd, de voorspelling ver
schoven, de toekomst wat bijgeverfd.
Die kennis wacht nog steeds op de ver
vulling van haar (zijn) wensdromen,
maar houdt niet van verrassingen, wil
vooruit weten. Ik vergat nog erbtj (e
vermelden, dat „die kennis" veel gelij
kenis vertoont met ons zelf. Het gesprek
gaat altijd over „een kennis" als het
beroerd afloopt.
De waarzeggerij heeft in Nederland
met zojn beste naam, maar floreert
dank zij en ondanks deze reputatie. Er
wordt in deze lucratieve sector gespe
culeerd op de nieuwsgierigheid, het ge
brek aan zelfvertrouwen, het minver
mogen om beslissingen te nemen, de
neiging om onverwachtheden en risi-
co's uit de weg te gaan, en niet het
j minst op het tanend geloof in een God-
1 delijke Voorzienigheid. In, maar voor
al buiten deze sector bestaat ook nog
I zoiets als proscopie (helderziendheid
I in de toekomst). Ettelijke parapsycho-
I logen hebben zich moeite gegeven om
de talloze voorbeelden van proscopie
kritisch te bekijken, het parafenome-
nale hierin te ontmaskeren en het be
wijs te leveren van de waarachtigheid
van deze vorm van paragnosie. Prof.
dr. W. H. C. Tenhaeff (Utrecht) selec
teerde een grote 'hoeveelheid historisch
materiaal, leidde een indrukwekkende
reeks proscopische experimenten, en
legde dit alles voorzien van theore
tische kanttekeningen vast in zijn
laatste boek „De Voorschouw". (On
derzoekingen op het gebied der helder
ziendheid in de tijd) x).
Voor de duidelijkheid van dit artikel
laat ik het hoofdstuk over de „terug-
schouw" onbesproken en bepaal mij tot
fragmentarische weergave van de hoofd
stukken gewijd aan de spontane voor-
schouw, de geprovoceerde spyntane voor
schouw, en de observatie onder experi
mentele omstandigheden (A kwantita
tieve en de kwalitatieve merhode). Van
spontane voorschouw is sprake in voor
spellende dromen, waarvan de inhoud in
verschillende graden congruent is met
de gebeurtenis in de toekomst en niet
zelden allegorisch op een toekomstig ge
beuren betrokken is, in voorgezichten en
voorgevoelens, en in uitingen van het
tweede gezicht.
Paragnostische ervaringen omtrent
toekomstigheden aan de hand van een
inductor werden samengebracht onder
de titel geprovoceerde spontane voor
schouw. Dit zjjn dus ervaringen die wor
den opgedaan bij een psychoscopistisehe
raadpleging. (Een psyehoscopist is
iemand, die aan de hand van een enig
voorwerp paranormale uitspraken doet).
Nadat het telepatiseh fenomeen in aller
lei ingewikkelde laboratorium settings
kwantitatief was onderzocht, beproefden
verscheidene parapsychologen, o.a. Rhi
ne, Carington, Soal, de kwantitatieve
methode ook ter objectivering van het
proscopisch fenomeen, waarhij proefper
sonen zich onderwierpen aan proeven
met kaarten en tekeningen. Hoewel de
resultaten daarvan allerminst teleurstel
lend zijn, vergelijkt Tenhaeff deze expe
rimenten met bloedloze preparaten op
de snijtafel van de anatoom, omdat zij de
signatuur van het volle leven missen.
Hij prefereert dan ook d- kwalitatieve
methode en heeft in de stoelenproeven
met de paragnost Gerard Croiset een be-
langritke bijdrage geleverd tot het onder,
zoek g*n proscopische verschijnselen.
Schematisch komt de stoelennroef hier
op neer, dat de paragnost zijn invallen
laat noteren aangaande enkele onbeken
de personen die enkele dagen of weken
nadien in een zaal op genummerde ze
tels zullen plaatsnemen. (Naarmate er
meer kritiek werd geuit on de geloof-
waardigheid van het geheel en de recht
lijnigheid van de procedure, werden door
de proefleiders meer voorzorgsmaatre
gelen genomen om de verdenking van
fraude te kunnen ontzenuwen. Was ech
ter de proefopstelling volmaakt ..water
dicht". en werden nochtans de notities
van de paragnost door de betrokken per
sonen correct bevonden, dan nog bleven
er sceptici die met ondenkbare toeval
ligheden hun twijfels wegredeneerden of
zonder meer bedrog veronderstelden).
Persoonlijk ben ik van mening dat soe-
cïaal deze onderzoekingen van prof. Ten
haeff voor een deel in samenwerking
met prof. dr. H. Bender uit Freiburg
i.Br. het vermoeden bevestigen dat
sommige mensen, onder' uiteenlopende
omstandigheden, in staat zijn iets van
de toekomst gewaar te worden Tenhaeff
weet maar al te goed. dat ook de meest
begaafde psyehoscopist onderhevig is
aan misleidingen, zodat diens uitspraken
pas met zekerheid geverifieerd kunnen
worden als de toekomst heden is gewor
den. Ais foutenbronnen vermeldt hii het
schuilgaan van toekomstbeelden achter
symbolische vergezichten, de vermen-
ging van proscopische belevingen met
wensdromen en andere fantasieën van
de consultant, en tenslotte verkeerde
plaatsing van het geschouwde in de tijd
Uit dit alles moge blijken dat, wanneet
de parapsychologie al bewezen heeft daf
proscopie binnen het bereik van de men
selijke mogelijkheden ligt, het onverant
woord is de voorspellende uitspraak van
een „paragnost" zonder meer voor waai
aan te nemen. Vooruit-zien is niet iden
tiek met vooruit-weten. Aan de juistheid
tan zo'n uitspraak moeten twijfels ver
bonden worden, waarmede slechts ge
zegd wil zijn dat een meas er onverstan
dig aan doet zijn toekotnstverv» filing
(e laten beïnvloeden door een e' j( iijj
Ven Paragnost. In het vlak t an het para
psychologisch experiment is mei echter
gerechtigd deze twijfels te analyseren en
voorwaardelijk te elimineren. Zo kan ik
mij voorstellen, dat Tenhaeff hel waagl
om een juistheidsbewustzijn te postuleren
uit de wijze waarop de paragnost zijn
proscopische indrukken beleeft. De eri
teria van deze bepaalde verschijnings
wijze liggen vooralsnog niet vast,'en het
zou mij verbazen als er ooit een abso
luut criterium werd gevonden.
..De Voorschouw" van Tenhaeff is on
tegenzeggelijk een belangrijke uitbrei-
dmg van de parapsychologische biblio
theek. Dat dit boek het tiende dec] is
var» deze reeks, getuigt wel van de ijver
waarmede op dit gebied te onzent wordt
gewerkt.
J- J. C. Marlet, zenuwarts
x) H. P. Leopolds Uitgeversmij. n.v.
s Graverihage, 1961.
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG, 14 dec. Op de voor
dracht voor de benoeming van een raads
heer in de Hoge Raad der N'edcrlan.
den heeft dc Tweede Kamer op aanbe
veling van die raad als eerste geplaatst
mr. J Peters, raads'heer in het gerechts
hof in Amsterdam,
Bij de eerste schriftelijke stemming
kreeg de heer Peters reeds een vol
strekte meerderheid van 79 van de 85
uitgebrachte stemmen. Als tweede
komt op de voordracht voor mr. O. W.
van Ewijk, raad-adviseur in algemene
dienst bij het miniserie van justitie. Hij
AMSTERDAM, 14 dec. Gisteren is
in een rusthuis van de vereniging „Pro
Seneclute' aan de Vondelstraai te Am
sterdam op 85-jarige leeftijd overleden
de schilderes Coba Ritsema, een der
„Amsterdamsche Joffers."
Coba Ritsema, geboren 26 juni 1376
te Haarlem, was leerlinge van de kunst-
nijverheidssclioo! aldaar en studeerde la
ter aan de rijksacademie voor beelden
de kunsten te Amsterdam. Daarna kreeg
ze nog aanwijzingen van haar oudere
broer Jacob Ritsema. Vele van haar
werken, o.a. stillevens, portretten, en
bloemen, behoren tot het bezit van het
stedelijk museum te Amsterdam, het
museum te Dondrecht, het museum van
moderne kunst in Den Haag, het Van
Abbe Museum te Eindhoven, het Teijler
Museum in Haarlem en het museum
Boymans in Rotterdam
in 1900 verwierf zij de prijs van het
„Willink van Cotlemfonds", in 1910 een
bronzen medaille op de internationale
tentoonstelling te Brussel, in 1912 de
zilveren medaille op de stedelijke ten
toonstelling in Amsterdam en ,n
1918 de gouden medaille van H.M. de
Koningin op de voorjaarstentoonstel
ling van Arti et Amicitiae. In 1939 werd
haar de prix d'honneur toegekend op dt
wereldtentoonstelling te Parijs en in 1957
de Rembrandtprijs van de gemeente
Leiden Coba Ritsema was ridder in
de orde van Oranje Nassau.
Van de acht „Amsterdamsche Jol-
fers" zijn thans nog drie in leven: nj
mevrouw Westendorp-Osieck, mevrouw
Bauer-Stumpf en Jacoba Surie.
W HOLLANDIA, 14 dec. (ANP) De
kreeg een absolute meerderheid van 85 I Zuiderkruis vertrekt op 17 december u.i
stemmen. Als derde heeft d« Kamer aan Holland ia naar Nederland met 245 perso-
gewezen prof. mr. P. J. Verdam, hoog- nen uit Ned. Nieuw-Guinea aan boord
leraar aan de Vrije Universiteit te Am- i Van deze passagiers gaan er slechts 17 me;
sterdam en raadsheer-plaatsvervanger In I verlof in het kader van de onlangs afge-
het gerechtshof te Amsterdam. Ook voor
hem werd een absolute meerderheid van
kondigde noodmaatregelen. In september
vertrokken met de Zuiderkruis 320 per
sonen t»oorgoed naac Nederland,
