Beschikt CHINA in naaste
toekomst
over
Publikaties en uitlatingen
wijzen sterk in die richting
Recht
kernbom
H
V'
AMERIKAANS PRESIDENTS-ECHTPAAR IN PORTO RICO
Frans-Algerijns akkoord
spoedig te verwachten
Rechters van FLN-advocaten
zinspelen op overeenkomst
Adenauer betreurt
onenigheid Westen
Russische nota-oorlog
beoogt tweedracht
EERSTE PROEYEN WELLICHT MEDIO 1962
ligt
Beheersing
gevraagd
rdiging
al klaar
Nehroe wint
en Verliest
De brand in de
Blauwe Tram
Laos-conferentie
bijna akkoord
Girocoderingscentrum
Onderhandelingen over Berlijn
f 298.-
[vaa
Praat Debré weer eens zijn mond voorbij
DINSDAG 19 DECEMBER 1961
(Van een medewerker)
China zal in de nabije toe
komst over een atoombom
van eigen makelij beschik-
^Gn- Amerikaanse geleerden zijn
an mening, dat de eerste proef-
lemingen medio 1962 gehouden
uhen worden. Talrijke andere
erichten plaatsen dit tijdstip iets
Grder of later, maar zij stemmen
e hierin overeen dat de wereld
r rekening mee moet houden
China spoedig een atomaire
l §undheid zal zijn. Ook berich-
°n if de Chinese partijpers en
j lutingen van communistische
G1ders wijzen in deze richting,
ulgens de Hindustan Times
Nieuw Delhi) is de Sovjet-Unie
veeds in 1955 begonnen China te
°°rzien van uranium, thorium,
r.Ufium 233 en 235, plutonium,
1-, J.Urn en zwaar water. China
e®ft een aantal kernreactoren
jyr ö°uwd, met name in Noord-
ahdsjoerije, in Sian en Tsjoen-
de Brits-
Nd
Spofl
king en een in Peking. Een ura-
niumfabriek is opgetrokken in
Oeroemesie, waar ertsen uit
Sianking en Tibet worden ver
werkt.
Met een
glas goede port
- voor of na het eten -
verhoogt U het genot
van Uw maaltijd.
BONN, 19 dec. (D.P.A., U.P.I.)
Bondskanselier Adenauer
heeft op een bijeenkomst van
christen-democratische journalis
ten gepleit voor onderhandelingen
over Berlijn en zijn leedwezen uit
gesproken over de tegenstelling
tussen de Westerse mogendheden
die ten aanzien van dit punt op de
tegelijkertijd de Sovjet-Unie dat
zij door een nota-oorlog de sfeer
voor eventuele onderhandelingen
vergiftigt. Berlijn moet uit de
onzekerheid worden gehaald, zei
hij. Voorwaarde voor onderhan
delingen tussen Oost en West is
echter volgens hem een gunstige
atmosfeer, waarbij het „op drie a
conferenties in Parijs aan de dag 1 vier weken" niet aankomt,
is getreden. Adenauer verweet De hele narigheid was destijds begon
DRU-wasmachine
da luxe
ORU-centrifuge
4 kg
(Advertentie)
sf
\r
v °°r cle Indiërs is de opcratie-Goa
I oltooid. Aan vier eeuwen Portugees
yNV'nd is abrupt een einde gemaakt,
d Cenietl 'aar Indic zich van
N 'Vitse overheersing had bevrijd,
'eh het nu ook het Portugese be-
LIar °P het Voorindische schiereiland
cjC Wuideerd. Maar de manier waarop
I r,diërs indertijd de Britten hebben
eslrHen verschilt essentieel van de
a'iier waarop nu de Portugezen zijn
j rnleven. Hebben zij tegenover Enge-
li"- i U°hiiek van de gevveldloos-
gevolgd, tegen Portugal hebben
'J de wapens opgenomen. Gandhi
°'J dit optreden van zijn geestelijke
k Benaam, Nehroe, nooit goedge-
^u'd hebben. De Indiërs hebben nu
j...1? grondgebied gewonnen, niaar
h i aan prestige verloren. Zij
J )en met hun gewelddadig ingrij-
ti 11 \ee' sympathie verspeeld bij na-
s die hun tot nog toe welgezind
arep. Nehroe heeft toegegeven aan
n"enlandse druk en zijn verovering
C'' C'°a zal wellicht zijn positie ver-
raen bij de verkiezingen van vol-
jaar. In Indië zelf zal hij in aan-
j.j. n sl'jgen. maar in de vrije wereld
U' vden ernstig in hem teleurgesteld.
,Vijf
fe|',JI jaar geleden waren de Indiërs
p v'erontwaardigd over
lj'lnse Suez-expeditie. Zij hadden
pc" meer kritiek op deze actie tegen
Q ^JP'e dan op de wrede Russische
^drukking van de Hongaarse op-
1,nd. New Delhi vond het gewapend
1 reden tegen Nasser immoreel, -
«-Indië sprak van
I, A agressie. Maar wat
u'TENIANDSE doet Nehroe nu
zelf? De Indiërs
KRONIEK hanteren kennelijk
verschillende more-
?e Ie maatstaven, als
j 1 staat militaire maatregelen meent
lcn'll0e'en nemen voor het veilig stel^
T Van echte of vermeende belangen.
vooral het economisch belang
11 Engeland en Frankrijk bij het
J e_l ,anaal in 1956 voor een ieder
Q 'tik was, kan men in de kwestie-
di°ai nauwelijks van een wezenlijk In-
1 belang spreken. Of het zou Neh-
sen 5 belang moeten zijn bij bet sus-
Van de oppositie.
te an Veiligheidsraad viel niets
Vq Venvachten. Portugal had voor de
de Indische aanval op Goa in
eiligheidsraad aanhangig ge-
\v maar de Portugezen konden
Uitjen- dat de Russen een veto zouden
js -lengen. hetgeen dan ook gebeurd
Q oen de Indiërs tot hun operatie-
b°a besloten, wisten zij, dat zij de
sfen aan hun kant zouden hebben,
a* de Amerikanen en Britten het
!3r°testen zouden laten. De on-
de V Van c'e Verenigde Naties om
k J?Pahngen van het Handvest te
Li c naven is vannacht weer eens ge-
I eken n. \\7 i
Ln d
bij
De Westerse grote mogend
PO riskeren geen groot gewapend
Fri' voor deze schending van het
t,.,r l.lSees grondgebied, en noch Por-
d0rj s ^'dmaatschap van de NAVO
,c|~ Lisgabons eeuwenoude vriend
je ''Psbanden met Londen hebben de
If^j.'.'Sese regering kunnen baten nu
de C z'ch lieeft meester gemaakt van
••overzeese provincie'' Gctfb
Van Chinese zijde zjjn er een aantal
berichten gelanceerd, die erop wijzen
dat het bezit van een atoombom bin
nen het bereik ligt van China. Een van
de Chinese luchtmachtkommandauten,
Lioe Va-loe, deelde op 23 mei 1959 de
partijpers mee dat ,,de werkende klas
se in China en de geleerden zeker in
staat zullen zijn in een niet te verre
toekomst de modernste vliegtuigen en
atoombommen te produceren. Tegen die
tijd zullen wij ook atomaire wapens en
raketten hebben, om ons teweer te stel
len tegen de vijanden, die zouden wa
gen in ons land binnen te vallen en de
wereldvrede te ondermijnen". Aangeno
men moet worden dat Lioe Sjao-tji in
zijn 4't uur durende speech op de con
ferentie van Moskou in november 1961
de waarschuwing heelt laten horen, dat
zijn land „op het punt stond ee. nucle
aire mogendheid te worden".
Ook uit Japan komen berichten,
waarin rekening wordt gehouden met
een Chinese atoombom. Op 30 decem
ber I960 citeerde Saykei Sjimboen, een
financieel dagblad te Tokio, uitspraken
van experts van de Japanse Defensie
raad, waarin erop gewezen werd dat
het Frankrijk veertien jaar kostte om
de stap te maken van de eerste kern-
rcaktor naar de eerste atoombom. De
Chinezen, die hun eerste reactors in
1955 bouwden, moeten volgens deze ex
perts in staat worden geacht die stap
in minder dan de helft van de tijd van
de Fransen te zetten. Dat plaatst het
tijdstip dus ongeveer in juni 1962.
De Japanse radio had op 8 juni 1959
al een bericht uitgezonden gebaseerd
op informaties uit Genève dat China
spoedig over voldoet.de nucleair mate
riaal zou beschikken om atoombommen
te fabriceren. Een ander Japans dag
blad, Kyodo, vermeldde op 7 augustus
1959 een verklaring van de secretaris
generaal van de Liberale Demokrati-
sche Partij, Sjojiro Kwasijima: „Het
is meer dan duidelijk dat al zegt het
dat niet met zoveel woorden". Le Mon
de berichtte op 27 augustus 1959 over
een Japans rapport, waarin werd ver
zekerd dat China eind 1960 of begin
1961 al een atoombom zou kunnen la
ten ontploffen.
Het Amerikaanse blad ,,US News
week", geciteerd in de Ncue Zürcher
Zeitung van 17 januari 1961, vermeld
de de uitspraak van een hoge Chine
se diplomaat in Peking, dat in de
Gobi-woestijn al de eerste voorbe
reidingen zjjn getroffen voor proef
explosies. Vooral de gecombineerde
Russisch-Chinese onderzoekingen, die
de afgelopen jaren in Sianking zijn
verricht, moeten succesvol zijn ver
lopen,
et Zweedse „Arbeiderbladet" van
15 februari 1961 maakte melding
van een uitspraak van Mikojan
op een persconferentie, naar aan
leiding van een vraag wat naar zijn
mening het effect zou zijn van Franse
proefnemingen op de vreedzame coëxis
tentie en wanneer de Chinezen hun
eigen bom zouden hebben. Mikojan ant
woordde, dat de Sovjet-Unie (toen nog)
gekant was tegen iedere nucleaire
proefneming, maar dat op het moment
dat hierover algemene overeenstem
ming zou zijn bereikt, China wel eens
zijn eigen atoomwapens zou hebben. Hü
voegde daaraan toe: „Hoe spoediger een
overeenkomst wordt bereikt, des te gro
ter is de kans dat zulke proefnemingen
niet meer zullen plaatshebben".
Bovenstaande berichten zouden met
vele andere kunnen worden aangevuld.
Een Chinese kernexplosie kan nauwe
lijks meer als een verrassing komen.
De Chinese mentaliteit heeft zich al
met het bezit van de bom vertrouwd
gemaakt. De reacties op de hervatting
van de Russische proefnemingen zijn
typerend voor de wijze, waarop China
liet bezit van de atoomwapens heeft
ingepast in zijn ideologische strategie.
„Een nucleair wapen in de handen van
de imperialisten is een oorlogsinstru
ment en dient voor de afslachting van
de volkeren in verschillende landen.
Maar een nucleair wapen in de han
den van de Sovjet-Unie is een instru
ment ter vermijding van de imperialis
tische agressie en ter verdediging van
de vrede", aldus het Volksdagblad van
t september 1961.
F.eest men in plaats van de Sovjet-
Unie China, dan weet men reeds op
welke gronden de Chinezen straks het
bezit van de eigen bom naar binnen en
buiten zullen rechtvaardigen. Geheel in
de geest van deze verklaring waren de
andere Chinese reakties op de Russi
sche mededeling van 31 augustus 1961
over de hervatting van de kernproe
ven: het hangt af van degene, die het
dodeljjke wapen in zjjn bezit heeft of
de wereld vernietigd dan wel of de
vrede gehandhaafd zal worden.
De beslissing van de Sovjet-Unie, al
dus de Chinese regering, betekent een
koude douche voor de heethoofdige oor
logsplanners, maar een krachtige in
spiratie voor al die volkeren die naar
de vrede streven. De Chinese reaktie
legde niet alleen de nadruk op de ge
rechtvaardigdheid van de Russische
stap, maar kenschetste deze ook als
noodzakelijk en onvermijdelijk. En bij
monde van New China's News Agency
liet China ietwat paradoxaal weten, dat
het tezamen met de socialistische en
andere vredelievende landen zich zou
blijven wijden aan de mogelijkheden
van een volledige ontwapening en de
afschaffing van nucleaire wapens.
ooral voor dc interne consumptie
was bedoeld het hoofdartikel van
het Volksdagblad in hetzelfde
nummer van 1 september, waar
in de Amerikanen ervan beschuldigd
werden kort tevoren met de voorbe
reiding van nieuwe proeven te zijn be
gonnen.
Het behoort tot de vaste traditie in
de Chinese volksrepubliek de Amerika
nen af te tekenen als de oorzaak van
alle ellende in de wereld. Dat het deze
keer met extra veel felheid gebeurde,
moet verklaard worden uit het feit dat
de hervatting van de Russische kern
proeven ook voor de Chinese publieke
opinie niet gemakkelijk te verwerken
was.
Op een bijeenkomst (nota bene) ter
gelegenheid van de zevende wereldcon
ferentie tegen atoomwapens in Peking,
verklaarde de vice-president van de
Chinese Communistische partij, Liao
Tsjeng-tjin ten overstaan van 1.500
landgenoten: „De beslissing van de
Sovjetregering om de kernproeven te
hervatten is in overeenstemming met
de belangen van de wereldvrede en die
van alle volkeren en van alle landen
Deze beslissing dien', als een nood
zakelijke tijdige waarschuwing aan het
adres van het Amerikaanse imperialis
me, dat bezig is een nucleaire oorlog
voor te bereiden en zij is een krachtige
aanmoediging voor de strijd voor de
vrede. Alleen de imperialists en reac
tionairen hebben reden om bevreesd te
zijn".
maakt
Je hoort nogal eens zeg
gen, dat de televisie een
mooie uitvinding is, maar
dat je haar goed moet ge
bruiken. Dat is natuurlijk
zo, Je hoort nogal eens zeg
gen dat het goede gebruik
van de televisie een kwestie
van wennen is. Over een
jaar of wat is het met de
televisie als met de radio, je
er gebruik van als je er zin
in hebt; een kwestie van beheersing.
Dat, is natuurlijk onzin. De mensen
maken geen (goed) gebruik van de
radio; de radio maakt gebruik van de
mensen. Evenais de televisie trouwens.
Het js met uitvindingen nu een
maal raar gesteld. Uitvinders bedoe
len het uitzonderingen daargela-
ten altijd goed. Degenen die van
hun uitvindingen gebruik maken doen
het - uitzonderingen daargelaten al
tijd verxeerd. Dat is een noodlottige
gang van zaken, die door de praktijk
uitvoerig is bewezen. En men kan
slechts hopen, dat hij met de uitvin
ding van de kernsplitsing definitief
wordt doorbroken. Hoop doet leven.
Maar laten wjj nu eens een hele
oude uitvinding nemen. Die van de
boekdrukkunst; en nu laat ik even
buiten beschouwing wie er uiteinde
lijk verantwoordelijk voor is. Bedoel
den Laui-ens Janszoon Coster en Gu
tenberg het goed? Natuurlijk. Wisten
oo brave, kerels veel. Konden zij
Goethe, Sartre, Melati van Java, Ju
les Verne, Kant, bioscoop-adverten
ties, spoorwegboekjes en de „Daily
Mirror voorzien? Weineen immers.
Zi] dachten alleen maar goed te doen.
Over bet beheersen van uitvindin
gen gesproken: wat hebben stervelin
gen gedaan, nadat Laurens Janszoon
of Gutenberg ontdekt h&dden? Ach,
heden, wijst u nu niet ineens met zijn
allen op mij. Beheers u.
(Advertentie)
Copyright Stichting Wtjnpropagand.
gaan, doch de enorme ontwikkeling van
de postcheque- en girodienst die
momenteel meer dan 600.000 reke
ninghouders heeft deed opnieuw
moeilijkheden ontstaan. De kantoren
in Den Haag werden te klein en de
dienst kon niet meer behoorlijk func
tioneren. Dat was de reden, dat men
anderhalf jaar geleden in Arnhem be
gon met een postcheque- en giro
dienst. Aanvankelijk startte men daar
met twee- a driehonderd personeels
leden. Thans telt de Arnhemse dienst
ruim 1500 medewerkers, terwijl men
in Den Haag 3500 personeelsleden heeft.
Voor de doorvoering van de automa
tisering heeft men ongeveer 1000 man
nodig.
Den Haag kon dit personeel niet
opleveren, terwijl men evenmin over
voldoende kantoorruimte beschikte
Dit deed de directie van de postche
que- en girodienst besluiten elders in
het land kantoorruimte en personeel
te zoeken. In Utrecht vond men in het
hart van de stad ruimte in de kanto
renflat „Drakenburgh". Ondanks de
zeer geringe verwachtingen kon men
in de Domstad voldoende personeel
krijgen, waaraan, aldus de heer Groen,
het moderne gebouw waarin men
werkt niet vreemd is.
GENèVE, 19 dec. De 14-mogend-
heden conferentie over Laos heeft over
eenstemming bereikt over op twee na 1
alle punten van een ontwerp-neutrali-
teitsverdrag voor het Zuidoostariati-
sche koninkrijk, zo is jn Genève bericht.
Volgens welingelichte kringen zouden
deze twee punten - ae integratie van de i
drie Laotische legers en terugtrekking -
van de „paraplu" der Z.O.A.V.O. uit
Laos gedurende de kersttijd worden
besproken.
De Russische onder-minister van bui-1
tenlandse zaken, Georgj Poesjkin, die
tijdens de zitting van gisteren was be-
1st haet het voorzitterschap, zei dat met
het bereiken van de overeenkomst over
Se neutraliteitsverklaring het werk der 1
confererenden „in principe was vol-
tooid".
De internationale Laos-conferentie was
op 16 mei begonnen. I
taiage-materiaal dient meestal
om in de schaduw van de aan
geboden produkten een beschei
den sfeer te scheppen: het
accent moet immers vallen op de
koopwaar. Maar op de tentoonstel
ling, die thans in het Rotterdamse
Ahoy-gebouw wordt gehouden is het
de „entourage" die de boventoon
voert en terecht, want het internatio
nale gezelschap van circa 150 etalage-
deskundigen, dat drie dagen lang in
Rotterdam congresseert, heeft juist
voor deze hulpmiddelen de grootste
aandacht. In totaal zijn er dertig
„kjjk-kamertjes" ingericht, waarvan
er verschillende royaal zjjn bevolkt
met moderne mode-poppen. die in
dorre onschuld een nudistenkamp na
bootsen omdat de fabrikant zfjn
poppen kennelijk moeilijk verpakt in
kledij kan etaleren. Merkwaardige
tafereeltjes derhalve, maar uitermate
leerzaam voor de geïnteresseerden,
die onder auspiciën van het Genoot
schap ter bevordering van de Etalage
kunst deze eerste „Display Market"
bezoeken. Overigens gaat het, zo
bleek op het gisteren begonnen con
gres wel, niet om de kunst van het
etaleren alleen. Het gehele terrein
van de verkoopbevordering blijkt de
belangstelling van het congres te ver
dienen en vandaag besprak de heer
Heinz Krugler uft Stuttgart dan ook
de vele mogelijkheden, waarop men
bij het maken van reclame een be
roep kan doen. De waarde van een
etalage kan o.a. worden gemeten
door het „stopcijfer" te bepalen, dat
wil zeggen vast te stellen, hoe groot
het aantal voorbijgangers is dat voor
de étalage blijft stilstaan.
De directeur van de postcheque-
en girodienst de heer G. F.
J. A. Groen, heeft gistermorgen
in Utrecht het nieuwe coderings-
centruih van deze dienst in het flat
gebouw „Drakenburgh" officieel ge
opend. Bij die gelegenheid legde de
heer Groen er de nadruk op, dat de
illllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllliiiii
automatisering van de postcheque- en
girodienst aantrekking van meer per
soneel noodzakelijk maakt.
Het bijna honderd man tellende per
soneel zal belast worden met het code
ren van de stortingskaarten, die de
postkantoren naar Utrecht zenden. In
het coderingscentrum worden deze
kaarten geponst en ter afwerking naar
de postcheque- en girodiensten in Den
Haag en Arnhem gezonden.
De heer Groen herinnerde eraan,
hoe in 1918 in ons land met de giro
dienst werd begonnen. Deze activitei
ten waren zeer gedecentraliseerd en
vrijwel elk postkantoor had een eigen
girodienstje. In 1923 heeft men de gi
rodiensten gecentraliseerd in Den
Haag. Jarenlang is dit uitstekend ge-
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
e kortgeleden afgedankte blauwe
trams van de NZHVM worden
gesloopt en wel op een radicale
wijze: men heeft er de brand in
gestoken.
Een spectaculaire sloop, maar voor
de buitenstaander ook wel een tikje ir
riterend. Een paar weken geleden wa
ren deze wagens nog in dienst en de
tramreiziger was er best tevreden
mee. Is zo'n tram van de ene dag op
de andere dan ineens voor niets an
ders meer geschikt dan voor het vuur?
Zo'n vraag kan natuurlijk alleen maar
opkomen bij niet techisch, niet-
efficiënt denkende rflensen. Verslepen
naar elders of serieus demonteren zal
wel te kostbaar zijn. Intussen raakt
men bij die brandende trams toch wel
even aan het peinzen. Hoeveel streken
ter wereld zoudert met trams van deze
kwaliteit niet heel gelukkig zijn? Hoe
veel mensen, die in primitieve onder
komens leven, zouden die wagons niet
als een prachtige behuizing beschou
wen? Hoeveel Nederlanders zouden de
ze trams niet graag hebben omge
bouwd tot zomerhuisjes e.d.? Hoeveel
jeugdclubs zouden niet met plezier zo'n
tram als werk- of speelobject gebruikt
hebben? En wie weet of er zelfs niet
Iram-enthousiasten zouden zijn, die
graag een heel of half exemplaar van
de oude „blauwe" intact bewaard zou
den hebben...
Maar dit schijnen allemaal overwe
gingen te zijn, die geen gewicht in de
schaal kunnen leggen. De blauwe tram
heeft z'n tijd gehad en nu moet hij ook
helemaal weg de brand erin.
(Van onze Parijse correspondent)
PARIJS, 19 dec. Zoals gisteren be
richt, is algemeen aan een zekere ver
klaring, zondag door premier Debré af
gelegd tegenover het Nationaal Comité
van de Unie voor de Nieuwe Republiek,
de uitleg gegeven, dat de Franse rege
ring een uitschrijven van vervroegde al
gemene verkiezingen omstreeks begin
of nog voor de zomer van plan is. Een
door het regerings-secretariaat voor
voorlichting uitgegeven communiqué is
bu komen verklaren, dat deze uitleg van
premier Debré's woorden „niet meer is
dan een „hypothese die op geen enkel
nauwkeurig gegeven berust."
Als dit onduidelijke communiqué een
démenti beoogt le zijn van de aan de
regering of juister aan president De
Gaulle toegeschreven bedoeling, lieeft
het zijn doel niet bereikt. Het laat de
meeste waarnemers zeer sceptisch.
Men vraagt zich eerder af of premier
Debré weer niet eens zijn mond voor
bij heeft gepraat.
Het president De Gaulle toegeschreven
Een beeld van de aankomst van het
Amerikaanse presidents-echtpaar Ken
nedy in San Juan, d<: hoofdstad van
Porto Rico. Links'' De president en zijn
vrouw bij het verlaten van het vliegtuig
dat hen naar de hoofdstad van Porto
Rico heeft gebracht. Rechts: Een en
thousiaste menigte verwelkomde de
Amerikaanse president en diens echtge
note in de hoofdstraat van San Juan, de
Calle Fotaleza.
werkplan op informaties afkomstig
uit De Gaulles Elyseese entourage
circuleerde overigens reeds vóór zondag
in de Parijse pers. Het plan zou, zoals
bericht, j;'baseerd zun op de veronder
stelling, dat een akkoord Frankrijk
FLN thans werkelijk niet lang meer op
zich zou laten wachten.
En een nieuwe aanwijzing, dat het ak
koord inderdaad in zicht is, menen waar
nemers gisteren te hebben gekregen
met het vonnis, (lat de rechtbank heeft
geveld in het zogenaamde proces „der
advocaten van het ELN," waarin ook in
Nederland in beslag genomen en zeer
welwillend aan de transen uitgeleverde
documenten een rol hebben gespeeld.
Vijf hunner hebben vrijspraak verkre
gen, en de zesde werd slechts veroor
deeld tot zes maanden voorwaardelijke
gevangenisstraf. In de motivering van
het vonnis, bij het in aanmerking bren
gen van verzachtende omstandigheden,
zinspeelde ook de rechtbank op het spoe
dig te verwachten akkoord.
nen met de ontruiming in 1945 door de
geallieerde troepen van het overige door
hen bezette gebied. De geallieerden had
den toen verzuimd de vrije verbindings
weg met Berlijn door een verdrag met
de Sovjet-Unie te waarborgen, aldus
Adenauer. Hq voegde er aan toe dat
de Berlijnse kwestie op den duur niet
van die der hereniging van Duitsland
losgemaakt kon blijven. Bij zijn onder
houd met president Kennedy had hij er
mee ingestemd dat het Westen al
thans voorlopig naar onderhandelingen
met Moskou alleen over Berlijn zou stre
ven. De hereniging hangt van een alge
mene ontspanning af die op het ogen
blik in de verhouding met de Sovjet-
Unie echter niet denkbaar was.
Een verder uitstel van de hervatting
van Westerse diplomatieke contacten
met Rusland over de kwestie Berlijn
zou wellicht kunnen leiden tot vermeer
dering der onenigheid in het Westen, al
dus Adenauer. De 85-jarige bondskanse
lier meende dat de sonderende gesprek
ken op diplomatiek niveau in Moskou
moeten worden voortgezet.
Op het ogenblik hopen de Russen een
wig te driven in de Westerse alliantie
De reeks dreigementen die onlangs te
gen de Scandinavische landen werden
geuit en de eis inzake de uitlevering
van de voorzitter van de militaire com
missie van de N.A.V.O., generaal
Adolf Heusinger, leveren hiervoor liet
bewijs, aldus Adenauer. De bondskanse-
lier meende dat het Franse staatshoofd,
generaal De Gaulle, eveneens voorstan
der is van een conferentie over Berlijn,
°P voorwaarde echter, dat tevoren voor-
ziehhg voelhorens zouden worden uitge
stoken op diplomatiek niveau, teneinde
aa" (ie weet te komen wanneer een der
gelijke conferentie opportuun zou zijn.