Oe Thant doet beroep op
Nederland en Indonesië
Vergeefse gesprekken met
Vertegenwoordigers bij VN
SOEKARNO BEGROET EGYPTISCHE MINISTER
Geen Kamerdebat
over Nieuw Guinea
Buitenlandse commissie
bespreekt brief De Quay
brand in Neurenberg; 20 doden
Bezorgdheid
om gezondheid
mr. LUNS
Paus Joannes getuigt van
zijn zeer grote droefheid
Twee Nederlanders onder
vermoorden in Kongolo
donderdag is januari 1962 io
^ONTHOUDT U VAN ELKE OVERIJLDE ACTIE"
N)g geen akkoord
over formule
°nderh andelingen
Geen onthullingen
over incident
Plv. stafchef
Indonesische
marine vermist
In Genève gesprek
met Harriman
Duurder reizen
per trein?
Prinses Margriet verjaart
Het weer
NEERGESCHOTEN MET MITRAILLEURS
Eurovisie
-• m
pagina s
New YORK, 18 januari (Rtr.)
De waarnemend secretaris-
q llGl'aal van de Verenigde Naties,
bp. Tllant- voert afzonderlijke
mengen met Nederlandse en
k\v°nGSische autoriteiten over de
Nieuw-Guinea, na voor de
be'rt niaa' binnen een maand op
bp Partijen een beroep te heb-
n gedaan. In telegrammen aan
r Vaderlandse - en Indonesische
gering heeft hij beide verzocht
ite onthouden van elke over-
q e artie" in het geschil. In de
a ,"ev'ng van de Nederlandse
tnp°^a^e V.N. yerwacht
r;i'in dat het antwoord van pre-
10 01 De Quay op het beroep in de
aaif -,Van vandaag rechtstreeks
grafp^Thant zal worden getele-
r-eens^^»' Pr
i*
(Van onze parlementaire
redacteur)
DEN HAAG, 18 januari De
Tweede Kamer heeft zich voor
lopig neergelegd bij de beslissing
die haar Commissie van Buiten
landse Zaken heeft genomen, de
kwestie-Nieuw-Guinea op dit
ogenblik niet in een openbaar
debat te behandelen. De commis
sie zal morgen in het Kamerge
bouw een nieuwe bijeenkomst
houden. Het parlement zal dan
officieel (tot 20 februari) op reces
zijn. Deze tweede bijeenkomst zal
uitgebreider zijn dan de korte be
spreking die gisteren was gewijd
aan een eerste beoordeling van de
brief, die de minister van Buiten
landse Zaken ad interim, prof. De
Quay, de commissie heeft gezon
den.
Aanvankelijk
opklaringen
KONGOLO, 18 januari (KNP)
Gisteren is definitief bekend
geworden, dat het aantal missio
narissen, dat in Kongolo, in het
noorden van Katanga, door solda
ten van het Congolese leger is
vermoord, negentien bedraagt.
Onder de slachtoffers bevinden
zich twee Nederlanders: pater
Walter Gillijns (29) uit Zutfen en
broeder Bernulphus Heemskerk
(61) uit Medemblik. Alle ver
moorden, die door de Kongolezen
op bevel van hogerhand
met mitrailleurs werden afge
maakt behoorden tot de Congre
gatie van de H. Geest.
Zaterdag 20 januari («fdtlini
12.55 Intern. Hahnenkammrennen - Kitzbüheltwr.n)
17.35 Biljarten - Düsseldorf
Zondag 21 januari
13.25 lnt-ern^. Hahnenkammrennen - Kitzbuhel htr«n)
iltisloiu [ml
HET NIEUWE
tere'ns,it'rptaris-generaal heeft reeds gis-
v°errt p*zpnderlijke besprekingen ge-
het i,_ mr- C. W. A. Schürniann,
Liidv 0 van de permanente Neder-
Pl1 Dief "'vgenuoordiging bij de V.N.,
'°i<ler ,llardjo Wirjopranoto, de
Ring vA' Indonesische at'vaardi-
kringon i n gewoonlijk betrouwbare
'Ofimilc VA»» K bereiken over een
r* sJOI ntlil....L 1*
*et hij 7iin"vL ""derhandetingen maar
In "e"ikl H0en:nENpoRinKen V°0r<-
'resident c:^!oe' telegrammen aan
'en' li. t )pkarno en imnister-presi-
be-a- i Quay heeft de secretaris-ge-
Qg» Sevraagd, dc permanente ver-
V.^»p ptllIldUCiltC VCi -
■OtWWo°rdigers van beide landen
^pj-D'acht te geven met mij de mo-
l0v'r'heden van een vreedzame op-
van de gehele kwestie te be
<Qken jn overeenstemming met de
h^'-Uellingen en beginselen van het
jndvest der Verenigde Naties Hij
yi^g nu „zeer dringende overweging
Woo^'.t, beroep" en ,,een spoedig ant-
lam ^'P'pmatieke kringen in New York
Schil o/" ^!Kteren wat betreft het ge-
over Nieuw-Guinea een afwachten
de houding aan. Algemeen acht men de
V N een geschikte plaats om tot een
vreedzame oplossing van het geschil
te komen; er waren echter geen aan
wijzingen dat het tot onderhandelingen
onder auspiciën van de V.N. zou ko
men. Oe Thant wachtte gisteren nog
op eon antwoord op het beroep dat lnj
had gedaan op de Indonesische rege
ring onder auspiciën van de V.N. over
het geschil met Nederland te onder
handelen.
Mr. Schürniann heeft na zijn gesprek
met Oe Thant, Den Haag onverwijld na
dere instructies gevraagd. Een Neder
landse woordvoerder weigerde commen
taar te geven op het gesprek. Betrouw
bare zegslieden verwachten dat het Ne
derlandse antwoord op Than Is verzoek
positief zal luiden.
De Britse voorzitter van de Veilig
heidsraad, Sir Patrick Dean, is tot dus
ver volgens UPI nog met van Neder
landse of Indonesische zijde benaderd
inzake het beleggen van een vergadering
over Nieuw-Guinea, aldus gisteren een
Britse zegsman.
Wirjopranoto vertelde U.P.I. i"'®}
voor zijn onderhoud met Thant dat
het Indonesische standpunt ongewij
zigd bleef Plij zei dat zijn regering
bereid was tot onderhandelen en er
gaarne in zou toestemmen nat de:Bii-
mese secretaris-generaai als derde
man aan dc conferentietafe! zqu
nlaatsnemen, mits de basis van hel
^esprek van te voren duidelijk zou zijn
bepaald. Hij bevestigde opnieuw dat
de regering-Soekarno uitsluitend op
basis van bestuursoverdracht van wes
telijk Nieuw-Guinea bereid is tot on
derhandelen.
Wirjapranoto voegde hieraan toe, dat
hij geen formeel antwoord bij zich droeg
od Thants tweede boodschap aan Soe-
karno van 15 januari. De Indonesische
diplomaat stelde mr. Luns verantwoor
delijk voor de situatie die is ontstaan.
Hn beweerde dat. zijn regering gereed
staat zich te „wreken op de Nederlan
ders in verband met het recente inci
dent voor Nicuw-Guinea's zuidkust
maar zei vervolgens dat de Indonesi
sche bewindvoerders voor rede vatbaar
willen zijn en zelfs bereid zijn de Neder
landers te helpen „hun gezicht te red
den". Wirjopranoto zei waardering te
hebben voor Thants bemoeiingen. Hij
beweerde tenslotte dat de Verenigde
Staten de Nederlandse regering onder
druk hebben gezet om te bereiken dat
zij zou instemmen met de voorwaar
den voor onderhandelingen.
Oe Thant heeft gisteren ook over het
conflict om westcl"k Nierw Guinea ge
sproken met liet hoold van de Ameri
kaanse. V.N.-vertegenwoordiging, Adlai
Stevenson, over zijn pogingen Indonesië
en Nederland samen te brengen voor
onderhandelingen. Naar wordt verno
men, deed Stevenson Oe Thant mede
delingen over de pogingen van de V.S.
een vreedzame oplossing te vinden.
Amerikaanse functionarissen, zo be
richt UPI nog, waren niet bijzonder
mededeelzaam over deze bespreking.
Zij zeiden slechts dat men had gespro
ken over „de vele problemen waarmee
de V.N. worden geconfronteerd". Men
veronderstelt algemeen, dat de bespre
king tussen Stevenson en Oe Thant
werd gehouden met het oog op het over
leg dat president Kennedy en de secre
taris-generaal morgen met elkaar zul
len plegen over de algemene situatie
betreffende de V.N.
WASHINGTON, 18 jan. (Reuter)
Het Amerikaanse departement van
Buitenlandse Zaken heeft er bij Neder
land en Indonesië op aangedrongen
„snel en positief" te reageren op het
verzoek van de V.N. om besprekingen
over een vreedzame regeling van de
kwestie Nieuw-Guinea. Er bestaat
volgens het departement duidelijk een
mogelijkheid tot zulk een regeling.
Morgen zal prof De Quay bij de
vergadering aanwezig zjjn, vergezeld
van ministère mr. Luns (Buitenlandse
Zaken) en Visser (Defensie) en staats
secretaris De Jong (Marine). Van de
zijde der Kamer zal ook de commis
sie van Defensie ao.r het gesprek met
de regering dqelxijf
Wellicht zal de. lijt.ifr morgen meer
inzicht krijgen in de gang van zaken.
He; schrijven van premier De Quay,
dat gistermiddag binnenkwam, nadat
de socialistische fractieleider, mr. J.
Burger, zoals wij in een gedeelte van
onze oplage van gisteren nog meldden,
daarom twee uur tevoren nog met gro
te aandrang' had gevraagd, heeft over
dit incident in de Nieuw-Guinese wate
ren nog geen onthullingen gebracht.
De brief moet wel een uitvoerig
overzicht hebben gegeven omtrent de
onderhandelingen die de regering op
internationaal niveau blijft weten om
tot een oplossing te komen. Er zouden
niet minder dan 82 nieuwe demar
ches in zijn omschreven, terwijl ook
is bekend geworden, dat de secreta
ris-generaal van de Verenigde Naties,
Oe Thant. zich ai voor het gerucht
makende incident, in zijn scherpe be
woordingen tot president Soekamo
heeft gericht.
(Vervolg op pagina 5)
Maarschalk Abdoel Hakim Amer
(links) vice-president van de Ver
enigde Arabische Republiek, is voor
besprekingen aangekomen in Dja
karta, waar president Soekamo
(mid.) en de Indonesische minister
van defensie, generaal Haris Nasoe-
tion (rechts) hem begroetten (bo
venste foto). Op de andere nu pas
vrijgegeven foto een deel van de
auto waarin Soekamo reed toen in
Makassar een aanslag op hem werd
gepleegd. De beschadiging aan de
carrosserie is nog duidelijk te zien.
(Telefoto's)
DJAKARTA, 18 jan. (AFP) Een
woordvoerder van de generale staf van
de Indonesische marine heeft vanmor
gen bekendgemaakt, dat de plaatsver
vangend staf-chef van de marine, com
mandeur Soedarso, na het treffen tus
sen Nederlandse en Indonesische oor
logsschepen aan de zuidkust van Ned.
Nieuw-Guinea als vermist is opgegeven.
De vlagofficier Soedarso voerde het be.
vel over de motortorpedoboot „Matjan
Toetoei", die in het gevecht tot zinken
werd gebracht, aldus de woordvoerder.
Het is in Djakarta nog niet bekend, of
Soedarso is gesneuveld of dat hij tot de
krijgsgevangenen behoort.
De woordvoerder verklaarde, dat de
aanwezigheid van de plaatsvervangend
stafchef aan boord van het Indonesische
schip een bewijs vormt, dat do Indo
nesische eenheden „geen agressieve be
doelingen hadden". Het is ondenkbaar,
zo voegde hij er aan toe, dat een zo
kleine groep van drie motortorpedobo
ten onder directe leiding van de plaats
vervangend. stafchef zou kunnen wor
den geplaatst, als men met „een zoveel
sterkere vijand" te maken heeft. De
woordvoerder zei voorts nog, dat de
Indonesische schepen een „routinepa-
trouilletocht'* maakten.
Egypte Israëlische avondbladen
hebben gisteren bericht, dat de Sovjet-
Unie binnenkort een aantal TU-16 bom
menwerpers zal leveren aan de Ver
enigde Arabische Republiek. Indien de
V.A.R. inderdaad deze vliegtuigen
krijgt, beschikt Nasser over bommen
werpers, die een grotere actieradius
hebben en méér bommen kur-en ver
voeren dan de vliegtuigen van welk
land in het Midden-Oosten ook. (AFP)
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 18 jan. De reis van
minister Luns naar Genève blijkt een
nogal gecompliceerd doel te hebben.
Officieel is alleen bekend gemaakt,
dat mr. Luns zijn dochter ging opzoe
ken die daar studeert. Achteraf is ge
bleken, dat hij ook de Amerikaanse
reizende ambassadeur Averell Harri
man heeft gesproken als onderdeel
van de levendige diplomatieke demar
ches met betrekking tot het conflict
tussen Nederland en Indonesië over
Nieuw-Guinea.
Tenslotte is nog bekend geworden
dat deze trip naar Genève de minis
ter ook enige noodzakelijke ontspan
ning moet geven wegens de grote
vermoeienissen van de laatste tijd.
In Haagse kringen wordt zelfs reke
ning gehouden met een zodanige ach
teruitgang van de gezondheid van de
minister van Buitenlandse Zaken, dat
men zich afvraagt of het nog wel ver
antwoord is, hem nog langer met dit
zware ambt te belasten.
De bewindsman zal ongetwijfeld zeil
zo lang mogelijk zijn werkzaamheden
willen volhouden. Wie hem kent, is, bij
alle bezwaren die men tegen zijn be
leid mag hebben, overtuigd van zijn
groot doorzettingsvermogen. Het is
echter ook bekend dat de minister
reeds lang klaagt over chronische ver
moeidheid.
Men kon gisteren in de residentie
van bevoegde zijde vernemen, dat mr.
Luns vandaag naar ons land zou te
rugkeren.
UTRECHT, 18 jan. De Nederland
se Spoorwegen hebben de minister van
Verkeer en Waterstaat toestemming ge
vraagd de tarieven voor het personen
vervoer te verhogen. Het ministerie
heeft dit verzoek met gunstig advies
doorgezonden naar het ministerie van
Economische Zaken.
De tariefverhoging houdt mede ver
band met de gestegen kosten, die nog
zullen worden verhoogd in verband met
de verbetering van de arbeidsvoorwaar
den van het N.S.-personeel per 1 april,
wanneer het reglement dienstvoorwaar-
den wordt herzien. Men mag aannewien,
dat de wens, een sluitende exploitatie
rekening te verkrijgen, hierbij eveneens
een grote rol speelt.
lllllllllllltlllliUIIIIIIIMIIIIIIIIIHIIIIIHIIIUIIHIIMIIIUIItllllll!'
Verwachting tot vrijdagavond
(opgemaakt te ll.ll uur)
Koudere nacht met opklaringen en
zwakke tot matige wind tussen west
en zuidwest. Morgen in de loop van
de dag toenemende bewolking met
later van het westen uit enige re
gen, tot krachtig, aan de kust moge
lijk tot bard toenemende zuidweste
lijke wind en ongeveer dezelfde tem
peraturen als vandaag.
Zon; 8.39-17.04. Maan; 16.08-7.27.
(Van onze weerkundige medewerker)
DE BILT, 18 jan. Een rug van
hoge druk bereikte vanmorgen ons land
en brengt Ilinke perioden van zonne
schijn, die liet weer in de middag al
een klein beetje voorjaarskarakter ge
ven. Een nieuwe depressie zal tegen
morgenavond de bewolking weer doen
toenemen, zodat het sterk wisselvallig
weer voortduurt. De temperatuur is vrij
wel in alle Europese landen enkele gra
den hoger dan normaal in midden janu
ari. Ook in ons land schommelt het
kwik overdag tussen 6 en 8 graden.
max. min. neersl.
Station: Weer temp. temp afg®1-
gisteren 24 uur
Den Helde. onbew. 8 6 1
Ypenburg zw. bew. 2 2,,
Viissingen half bew. 8 o
Eeide geh. bew. 2 2 2
De Bilt zw. bew. 6 U
Twente regen 9 8, U
Eindhoven motregen 10 8 u.i
Zd-Limburg regen 10 7 z
Stockholm zw. bew. 5 3 U.Z
Oslo zw. bew. 2 2 0.2
Kopenhagen zw.bew. 6 3 0
Londen onbew. 9 4 7
Amsterdam zw. bew. 10 6 0
Brussel regen 10 7 1
Luxemburg regen 4 4 2
Pariis regen 11 8 4
£?ce geh. bew. 12 7 0
Berlijn geh. bew. 7 3 .0.1
Münóhen half bew. 10 3 0
Zurich zw.bew. 6—3 0
en heilige plichten het leven lieten.
Gisteren ontving de paus de generale
overste van de congregatie van de H.
Geest, pater F. Griffin, in bijzondere
audiëntie. Pater Griffin deelde de paus
de laatste berichten mee, die zijn con
gregatie had ontvangen over de moord
op de missionarissen. De van origine
Franse congregatie van de H. Geest
werd in 1703 opgericht met liet doel spe
ciaal Afrika te bekeren. Zij telt heden
5200 leden en beeft haar generalaat in
Parijs.
Woensdagmorgen opende de waarne
mend voorzitter van de Centrale Com
missie voor het Concilie, kardinaal Tis-
serant. de zitting met dc zojuist binnen
gekomen mededeling uit de Congo. De
kardinaal vroeg de hoge vergadering
haar gebed voor de vervolgden en de
vervolgers. Voor de zielerusl van de
slachtoffers bad het college de psalm
„De Profundis".
LEOPOLDSTAD. (ABT*) De Cen
trale Congolese regering heeft generaal
Loemloela opdracht gegeven een onder
zoek in te stellen naar de gebeurtenis
sen in Kongolo. Men neemt aan dat de
Congolese soldaten, die de moord heb
ben uitgevoerd, behoorden tol «lat deel
van het Congolese leger, dat niet luis
terde naar de bevelen uit Leopoldstad,
maar naar die van de rebellerende
vice-premier Anloine Gizenga. Zoals ge
meld is Gizenga inmiddels ontslagen als
vice-premier van de centrale regering.
Ilii staat in Stanhsystad onder huisar
rest.
De aartsbisschop van Leopoldstad,
mgr. Comelis, heeft telegrammen ge
stuurd aan de secretaris-generaal van
de Verenigde Naties. Oe lhant, aan pre
sident Kennedy, aan president De Gaul
le en aan koningin Elizabeth. Hij ver
zoekt hun al hun invloed aan te wenden
opdat een internationaal onderzoek naar
de moord wordt geopend ,en de schuldi
gen worden gestraft.
Vrijdag wordt prinses Margriet negentien jaar. Een recente foto van de prinses
die haar stralendste lach laat zien.
(Advertentie)
Een dramatische foto van de brand,
die gisteren Itcefl gewoed in Neu
renberg. Terwijl zwarte rookwolken
uit het gebou w van een groot waren
huis kringelen, springeen vrouw in
paniek vanaf de vmrde verdieping
op straat. Men ziet haar tijdens haar
ral (cirkel). De vrouw viel dood op
het trottoir. A.s zij nog even had ge
wacht, had de brandweer de vang
zeilen gereed gehad. Drie mannen
hadden in hun doodsnood evenmin
geduld genoeg om te wachten tot de
vangzeilen klaar waren. Ook zij
soróngen op straat en vielen dood
(Telefoto)
borgen. Men vreest overigens, dat bij
de opruimingswerkzaamheden nog meer
lijken zullen worden gevonden. Op het
ogenblik kan nog niet werden nagegaan
hoeveel mensen worden vermist.
Volgens deskundigen had iedereen ge
red kunnen worden, als de brandweer
tijdig gealarmeerd was. Deze werd pas
na lange tijd gewaarschuwd door een
politieagent, die rook uit de ramen van
het magazijn zag komen.
Pater Gillijns werd jn 1957 priester
gewijd, waarna hij onmiddellijk naar de
Congo vertrok. Broeder Heemskerk trad
in 1927 in de Congregatie van de H.
Geest en was sinds 1933 werkzaam in
de missie.
VATIKAANSTAD. Onze Romeinse
correspondent meldt: Tijdens een grote
receptie in de Sallu Clementina van zijn
Vaticaanse paleis heeft de paus gisteren
uiting gegeven aan „zeer grote droet-
heid" over de moord op de missiona
rissen in Kongolo.
„Wii weten uit de geschiedenis van
de Kerk", aldus de H. Vader, „hoe
ellendige feiten herhaaldelijk voor-
kwar len. Maar ook is het bekend, dat
het vergoten bloed de voedingsbo
dem wordt van goedheid, begrip en
broederlijke liefde". De H. Vader
vroeg zijn gehoor, en ovei hun hoof
den heen allen, om te bidden voor
hen die in de vervulling van hun hoge
E^J'^NBERG, 18 jan. (DPA)
ill asjT"fale brand in een gebouw
als "r''"b< rg, waarin zowel kantoren
ivarpn '"^ruimten >an een warenhuis
stens sc\est':gd. heeft gisteren min-
Zijn 8 mensenlevens geëist. Voorts
een <r gewonden, van wie er een,
xrouw, in levensgevaar verkeert.
v, 00r n°g onbekende oorzaak brak
zievfs in de middag brand uit, die
bra aSuel uitbreidde in het met zeer
Wa materiaal gevulde gebouw,
fan lln V00rnameUjk meubelen enstof-
tr» Aaren opgeslagen. He' personeel
vp .te zelf het vuur te blussen en
•'zuimde de brend 'eer te alarmeren.
s|(, et vuur woedde voora' in de onder-
verdiepingen van het gebouw, waar-
Vera a^n t'e mensen die op de hogere
m T-'.1,lngen werl<fen. het vluchten on-
heti werd gem?akt, te meer omdat
w, 'ralM'enhuis door meubilair en ande-
goederen was versperd.
vrouwen en een man sprongen
v] odsangst uit een venster van de
1» verdieping naar buiten. Zij vie-
11 op straat te pletter.
D'-' erkuolde Hike i van zestien andere
werden uit de ruïne ge-
