HENDRIK IV bood veel
toneelgenot
"„s,vg rïs as s 'syü-
V
KING CORN
SANDWICH-
BROOD
De moord op de rondvaartboot
-
Kleine minderheid voert heroïsche strijd
Sociale onrechtvaardigheid
Spanje's nationale ziekte
Opzienbarende publikatie
van voormalig minister
V
m
Welvaari-graantje voor
de bejaarden
oe
POST VOOR JARIGE PRINSES
v.d. MEER SCHOEP
NIEUW JACHT VOOR BRITS KONINKLIJK PAAR
rx j»
Tegen kapitein
zes jaar geëist
Sociale geweten
is onvoldoende
ontwikkeld
Gedeeltelijke demping
Utrechtse singels
Sociale Zaken mag niet
te schriel zijn
Engelse PTT beëindigt
stiptheidsactie
pagina4
Brandweer moet meisj
redden uitzwemt#
Wip watermolen i#
Streefkerk af gebrald
NSC-NDC
Nieuw plan van ir. J. A. Kuiper
DONDERDAG 1 FEBRUARI 1962
Sri"'"'!.»™ '«""«'«d in aforismen.
K SSSSW-t r,« ?Lreïn»ere 4,e OP vee.
iedere gemeente verschillend en staan wat als conventie kan worden be
buiten de bevoegdheid van de rijks- schouwd, dat hij eveneens een 0.an-
Teveel realisme
Een geestdriftige
ontvangst
-
Uniek incident in Den Haoê
ROTTERDAM, 1 febr. Kaars
recht, de handen op de rug, beant
woordde de 29-jarige kapitein J. E.
H. V., de vragen van de president,
mr. P. J. C. Schipper. Met zachte
doch duidelijke stem deed hij uit
de doeken, wat er op de avond van
de 2de op de 3de juni zich heeft af
gespeeld aan boord van de „Rijn
haven", gebeurtenissen, die tot de
dood hebben geleid van de 33-jari-
ge Rotterdamse los-werkman W.
van Leeuwen. Zijn vingers, die hij
op zijn rug ineengestrengeld hield,
verrieden evenwel zijn nervositeit.
Een afzakkertje
(Van een bijzondere corres
pondent)
De Spanjaard Alberto Martin-
Artajo heeft in een boek,
dat „Het sociale geweten
van de Spanjaard" heet, harde
woorden neergeschreven over het
gebrek aan sociaal bewustzijn van
zijn landgenoten. Wanneer men
dit boek leest, zou men werkelijk
gaan geloven dat men hier te
maken heeft met een werk dat is
geschreven door een balling, die
vijandig staat tegenover het Fran
co-regiem. Het boek, een waar
heidsgetrouwe samenvatting van
Spanje's sociale ondeugden, is
echter afkomstig van een man, die
twaalf jaar lang Franco's minis
ter van buitenlandse zaken is ge
weest. Als publikatie van de
Spaanse Academie voor Moraal-
vvetenschap en Politiek heeft het
bovendien de importantie van dit
instituut achter zich, dat zijn taak
serieus opvat en eveneens op geen
enkele wijze vijandig staat tegen
over het huidige bewind. De aan
klacht van Martin-Artajo keert
zich dan ook niet tegen de rege
ring, maar tegen de leidende
kringen van Spanje, die groepsge
wijs onder de loep worden geno
men.
Anachronisme
Grootgrondbezit
„Een reactie
De kapitein had zich los weten te wer
ken, maar enkele tijd later zou van L.
opnieuw getracht hebben hem te wur
gen. V. kreeg een trap tegen zijn knie, hij
viel en stuitte daarbij op een massieve
ijzerën staaf, die bij het buffet lag. „Ik
wilde hem op zijn armen slaan, om hem
van mij af te houden", verklaarde de
kapitein. „Toen hij tenslotte in elkaar
zakte, heb ik hem niet meer geslagen".
Daarop zou V., om even uit te blazen,
op de bank zijn gaan zitten, hij zag toen,
wat hij aangericht had en wilde v. _L.
van boord hebben. „Ik wilde hem niet
overboord werpen", zei V. vanmorgen.
Hij sleepte hem naar de trap, doch was
niet in staat zijn slachtoffer verder te
krijgen. Toen hij zelf de trap opging om
aan dek te gaan, zag hij dat L. nog een
bev/eging maakte en gaf hem nog enkele
slagen met de staaf.
Met kracht geslagen
Oude beke
Geen
1
feld. De
kie1 van
§elDke tr
UTRECHT, 1 febr. Naar wfl verne
men zal de gemeenteraad van Utrecht
een nieuw verkeersplan worden voorge
legd dat een gedeeltelijke demping van
de Utrechtse singels inhoudt.
De gemeenteraad besloot in de nacht
van 18 op 19 december 1959 met 24 tegen
21 stemmen het verkeersplan dat door
de inmiddels overleden Duitse verkeers-
dcskundige prof. Feuchtinger was opge
maakt te aanvaarden, maar te proberen
de singels te behouden.
De Rotterdamse stedebouwkundige, ir.
J. A. Kuiper werd opgedragen de mo
gelijkheden te onderzoeken van de aan
leg van een ringweg zonder dat de
sit. ,algrachten worden opgeofferd.
Ir. Kuiper heeft geruime tijd aan een
dergelijk plan gewerkt, doch is niet in
zijn opdracht geslaagd. Er zal thans een
tussenoplossing aan de gemeenteraad
worden voorgelegd, die een gedeeltelijke
demping van de Utrechtse singels in
houdt. Het gedeelte tussen het Ledig Er:
er. de Schouwburg zal volgens dit plan
niet worden gedempt. Men zal daarvoor
in samenwerking met de Nederlandse
Spoorwegen een weg leSSen langs de
Oosterspoorbaan die achter de schouw
burg weer uitkomt en daar aanslui
ting vindt op de Gedempte Singel. De wet
houder van open'» ire werken in Utrecht
mr W. Derks, wilde zich over de in
houd van het nieuwe plan niet uitlaten.
V.'el deelde hij ons mee. dat hij nog vóór
zijn aftreden als wethouder dit plan in de
raad zal verdedigen.
(Advertentie)
ROTTERDAM, 1 febr. De voor
stelling van Shakespeare's Hendrik IV
door de Haagsche Comedie gisteravond
in de Rotterdamse Schouwburg, heeft
een avond van groot toneelgenot opge
leverd. Voor alles was daar
dit onsterfelijke stuk zelf met
zijn contrasten zijn boeiende fi
guren die telkens weer verbazen door
dat ze eikaars tegenpolen zijn, doordat
ze uitersten met elkaar verbinden, door
dat ze een wijde wereld omvatten die
ook de moderne mens zo direct aan
spreekt dat men zich graag en volledig
gewonnen geeft aan deze schepping van
het toneglgenie dat Shakespeare heet.
Toch is Hendrik IV, een van zijn
mg van de utrecmse singeis in- Toch is Hendrik iv, een van zijn
Het gedeelte tussen het Ledig Erf historie-stuikken, daterend uit de jaren
Nu over de maand december de AOW
een weinig verhoogd werd. doch met juli
a.s. een grotere verhoging te verwachten
is, zal voor vele bejaarden de vraag rijzen
hoe het met de aanvullende steun gaat.
welke zij van de dienst voor Sociale Za
ken ofwel BA ontvangen.
In „Levensavond" werd deze vraag
ook opgeworpen De redactie omschrijft
haar standpunt kort en bondig als volgt: j worden. Het is de belichaming van
Wii hierbij v,„ het principe j W«» "ÖÜÜTÏ
Soietaid lijn. om p.ss.nd te kun-| «en brilj.nt. tow*
nen leven. Hetgeen betekent, dat, zo- gmselloze opportunist. Shakespeare 0e-
dra de AOW met de bedrijfspensioe-1 bruikt hem tegelijk als hofnar, als de
nen tezamen, en als deze laatste alee- j karikatuur van vele zonden. Hij is
meen van toepassing is. tot een zoda-j tegelyi5 een uilenspiegel en een Cyrano
nig bedrag is gekomen dat een rede- de Bergerac. Daardoor krijgt hij een
lijk levensonderhoud is verzekerd, de e allure en spreekt hij
Nu is het redelijk levensonderhoud eenOm de toneelliefhebber steelt hij dan
betrekkelijk, niet vaststaand begrip. ook het stuk dat, bij alle ernst van op-
Immers het is afhankelijk van de alge- ,tand en een bloedige strijd, aan de
mene levens, en welvaartstoestand Op i,raPbtice werking van een relativeren-
i ..ui :i. «ml. Koioornpn fiP «gwi - e»*-' it
ken. Zo werd b.v. de scène van de
rebellen Hotspur, Mortimer en hun
vrouwen, waarin de oude Glendower
voortmijmert als een grijze waarzegger,
een heerlijk staal van simultaan toneel
dat in verschillende gevoelssferen
speelde.
De rolbezetting was niet overal even
sterk. Waarschijnlijk was Joris Diels
in zijn Falstaffrol sterk gegroeid, sinds
hij bij de Haagse première na enkele
dagen voorbereiding onverwacht deze
rol van Albert van Dalsum had moeten
overnemen. Hij speelde deze gister
avond tenminste met een voorbeeldige
veelzijdigheid, beslist niet alleen als de
grollenmaker, maar evenzeer als de
man met de flitsende geest, de epicurist,
de figuur ook die zich uiteindelijk de
mindere weet van zijn vriend, de prins
van Wales.
De bewondering voor zijn prestatie
was dan ook algemeen. Bob de Lange
gaf koning Hendrik IV weinig reliëf.
Hij was eerder een vriendelijke vorst
die snel vergeeft, die niet geplaagd
gaat onder een zwart verleden en nogal
machteloos de loop der gebeurtenissen
ondergaat. Ten dele lag dit echter aan
deze rol die hem tot niet meer dan een
rompfiguur maakte. Van de vele ove
rige medespelenden noemen wij een
razendsnelle, even charmante als jon
gensachtig krijgshaftige Jules Croiset.
Wim van Rooij als de prins, had een
W
1597—1599 eigenlijk niet goed los te
maken van het tweede deel dat hij op
verzoek van koningin Elisabeth heeft
geschreven. In het eerste deel nl. komt
deze figuur niet uit de verf. Hij wordt
verondersteld een vorst te zijn die vol
zorgen zit, die gekweld wordt door
een kwaad geweten na een roerig ver
leden. Hij wil boete doen door deel te
nemen aan een kruistocht. Interne op
stand en onrust noodzaken hem echter
zich met zijn binnenlandse aangelegen
heden te bemoeien. Zijn zoon Hal is
een losbol die in de omgeving van de
enorme vleesklomp Sir John Falstaff
terecht is gekomen.
De jongeman die hij respecteert om
zijn moed en strijdlust, Hotspur, blijkt I goede inzet, maar kon zijn rol niet vol-
later de grote rebellenleider te worden, houden. Er waren te veel momenten van
Te weinig wordt er in Hendrik IV,
eerste deel, aandacht geschonken aan de
innerlijke gesteltenis van deze konings
figuur die veel minder is uitgediept dan
b.v. een Richard II en Richard III. Het
is veel meer de prins, Hotspur en voor
alles Falstaff geweest die tot een gave,
dramatische persoonlijkheid in het stuk
uitgroeien.
Falstaff Is een toneelmonument ge
- jjKraunu&e weiaihö
het ogenblik is voor veie be3aar^®" °e i de geest onderworpen wordt en tegelijk
KSf 45 in twee werelden leeft zoals ook de
kunnen stellen. Ook nog niet wanneer Pnns. Deze is een soort Janusf u
de toegezegde verhoging per 1 juli a.s.een jonge man die eer, dubbel Jeven
geëffectueerd wordt. I leidt, maar in zijn hart koning is. in
Nu bestaat er grote kans, dat deze de prachtige verwisselingsscène, een der
AOW-verhoging voor velen geen feite, j sieutelmomenten" uit dit stuk blijkt
lijke verhoging van het inkomen bete- i het duidelijkst.
kent. omdat door verschillende gemeen-
tebesturen de aanvullende steun ver-, Hotspur tenslotte is de charmante
minderd wordt, wijl de AOW omhoog jQnge mnitair die spreekt in een ver
gaat. rukkelijke taal die als een vuurwerk
Formeel is dit juist, want de aanvul- kanten schiet en verblindt
lende steun wordt tot nu toe gegeven naar aue door
overhéid.
Na deze vaststelling van de feiten,
merkt de redactie op:
Toch menen wijhiertegen te moeten
opkomen. Want naar onze mening die
nen nu ook de steunnormen verhoogd
te worden, omdat de loonindex en de
welvaart zijn toegenomen, en de be
jaarden evengoed recht hebben om een
graantje mee te pikken van deze wel
vaart. Een basisbedrag van 2500.-
inkomen voor een gezin van 2 perso
nen met een niet te hoge huur, is ze
ker ni'et' overdreyen. Aangezien de toe
standen op het gebied van woninghuur
niet overal dëzelfde zijn en er ook an
dere verschillen zijn, kan hier geen al
gemene regel voorgeschreven worden.
Doch onze plaatselijke besturen dienen
zich te vergewissen van de financiële
positie van deze groep bejaarden, om
eventueel daarna contact op te nemen
met de sociale diensten ter plaatse.
Dit is ook maatschappelijk werkl
zende creatie mogelijk maakt.
Van Hendrik IV had de Engelse re
gisseur Michael Croft een goed-kijkspel
gemaakt, met décors die nu eens func
tioneel verantwoord waren, maar soms
stoorden zoals de balkons in de scène
op het slacht veld. In het laatste bedrijf j
kregen we weer een realistisch gevecht j
te verwerken dat eigenlijk alleen maar I
ap de lachspieren werkt door alle slag
werk, losse flodders en in looppas
voortsnellende troepen.
In vele details bewees Croft echter
ook over meer fijnzinnige inzichten op 1
het gebied der enscenering te beschik- j
oppervlakkigheid in dan dat deze
vertolking geslaagd mag heten. Hoe
kleine rollen door grote acteurs ge
speeld kunnen worden, bleek weer eens
in die van Owen GlendoweL gespeeld
door Frans van der Lin-gen. Een som
bere sinisterheid, een perfect samen
gaan van poëzie en visionaire bewo
genheid kregen in hem in enkele ogen
blikken wel zeer indringend gestalte.
Van de drie damesrollen die het stuk
telt noemen wij nog Do van Stek als
een geestige waardin.
De vertaling die Bert Voeten gemaakt
had, was over het algemeen uit
nemend. Als een ware Shakespeare-
vertaler wist hij vele woordschoon
heden in een goed „bekkend' equivalent
om te zetten. Hoewel zij dus niet
vlekkeloos was, mag deze Hendrik IV
in vele opzichten gedenkwaardig ge
noemd worden. Het publiek was uit
bundig enthousiast.
H. J. W.
LONDEN, 1 febr. (RTRö De lei
ders van de 173.000 Britse PTT-ambtena.
ren hebben woensdag de nu reeds een
maand durende stiptheidsactie doen
beëindigen, om onderhandelingen over
de looneisen met de directeur-generaal
van de PTT, Reginald Bevins, mogelijk
te. maken. Deze heeft vorige weeh het
Beëindigen van de stiptheidsactie als
voorwaarde voor onderhandelen gesteld.
Door de actie is veel vetraging ontstaan,
die gedeeltelijk door verplichte overuren
werd ingehaald. De pakketpostverzen
dingen kwamen in Londen stil te liggen.
King Corn, de Koning der Korrels,
wordt overal geestdriftig ontvangen.
Geen wonder! Zijn vorstelijk brood is
het lekkerste brood dat U zich denken
kunt. Witter... Blanker... Zuiverder...
een delicatesse voor alle dagen van
de week. Brood in topvorm, een pro-
dukt van Europa's modernste bakkerij.
Namaak, in
welke vorm
ook,verboden.
Wettig gedeponeerd
tö
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 31 jan. - Het'°"3von<l
meisje Ineke Verwer heeft giste r.
een bijzonder benauwd kwartiertje ,s-
gemaakt in het zwembad aan de M» jjige
kade, toen zij door een wel zeer toe het
samenloop van omstandigheden v0et
diepe gedeelte van het bad met hB a8n
knel kwam te zitten in een ring, tigd-
de wand van het bassin was be .edeh<
Zij was namelijk van de kant ge» ripg
waarna haar voet onwrikbaar in ]e-
schoot. Ogenblikkelijk schoten and [jet
den van dfe zwemclub DES toe o ^g]}.
meisje het hoofd boven het water
den. e1) ef
Omdat al gauw bleek, dat de v ,jrec>
niet zonder meer uit kon werden
brandweer en geneeskundige dien
waarschuwd. De brandweer moe®, vet-
aantal tegels waaraan de ring vastza
wijderen en een stuk betonnen rano
slaan alvorens de ring van de voe
worden verwijderd. mttiefl'
Hoewel Ineke die goed kan zWa0|eke
behoorlijk overstuur was van het a c
incident was zij toch weer gauw 0P.a3gS
haal, toen zij eenmaal weer veilig
de kant stond.
STREEFKERK, 1 febr. Vf>n£r%i
omstreeks één uur is in
Streefker^jeö,
uitgebroken in een der drie wa
ai*1;
CUiUIVCU UI Ct" NA*-V, j
aan de Tiendweg, namelijk de zoge3<l
de „Hoge Tiendewegmolen", °e]L0ieQ
door de heer L. van Wijk. PeipTttiO-
brandde 'geheel uit. Deze w'.pWf-„g
len was eigendom van de stichtin»
behoud van molens in de AlAblas» ^aJ
en de Vijfheerelanden. De stichtlPfn
niet verzekerd. Over de oorzaak
brand is niets bekend. snc^
De brandweer van Streefkerk w erV
ter plaatse, maar moest zich b®paer#
tot het nat houden van de omuS»
gebouwen.
Gisteren vierde Prinses Beatr
24e verjaardag. Woensdagm z0)f,
kwam een postbode een enorme P°
met brieven en telegrammen
jarige kroonprinses op het
Soestdijk bezorgen.
voor
pa
lef
V. wordt primair beschuldigd van dood
slag op Van Leeuwen, wie hij met een
Ijzeren staaf slagen heeft toegebracht. De
subsidiair tenlastelegging bevat zware
mishandeling, de dood ten gevolge heb
bend, meer subsidiair mishandeljng, de
dood ten gevolge hebben. De officier, mr.
J. M. van Leeuwen achtte de primaire be
schuldiging, doodslag, bewezen en eiste
op grond daarvan een gevangenisstraf van
zes jaar met aftrek.
Zaterdagmorgen 3 juni werd aan boord
van het schip, een rondvaartboot, toebe
horend aan rederij Tieleman, het lijk van
een onbekende man aangetroffen, wiens
schedel was ingeslagen en wiens zakken
waren leeggehaald. Aanvankelijk tastte
de politie volkomen m het duister, doch
's middags waren er voldoende aanwijzin
gen om de kapitein van deze boot, welke
aan de Oosterkade lag gemeerd, in arrest
te stellen. V. ontkende eerst, iets met de
zaak uitstaande te hebben, doch zondag
middag legde hij een bekentenis af na een
gesprek met zijn vader.
In de nacht van vrijdag op zaterdag
waren beide mannen aan boord van de
y
Koningin Elisabeth van Engeland en
Prins Philip hebben de „Bloodhound",
een jacht van 34 ton met een lengte
van ongeveer 18 meter, aangeschaft.
Pit race-jacht is door Charles Nichol
son gebouwd en moet door tien man
bediend worden. Het zal de „Blue- j
bottle" van Prins Philip, een kleinere
race-boot gaan vervangen-
Op honderdvijftig; pagina's en aan de
hand van ongeveer driehonderd uitspra
ken van Spaanse moralisten, pedago
gen, sociologen en politici uit verleden
en heden, ontwikkelt de vooraanstaan
de katholieke politicus, die Martin-Ar
tajo is, dezelfde these die de bekende
„sociale bisschop" van Malaga, mgr.
Angel Herrera, tot onderwerp maakte
van een artikel In de Osscrvatore Ro
mano, namelijk: „De grootste barst in
het Spaanse katholicisme is de_ onvol
doende ontwikkeling van het sociale ge
weten."
Martin-Artajo voegt hier een twee
de, even kernachtige zin aan toe:
„Het Spaanse volk kan zich, op het
punt van de sociale moraal, speciaal
wat zijn gevoel voor rechtvaardigheid
betreft, niet met andere volkeren me
ten." Dit is algemeen bekend. Maar
zó meedogenloos en zó doeltreffend
heeft bjjna nog nooit iemand deze
nationale ziekte van Spanje, die de
werkelijke achtergrond is van het
Spaanse treurspel, naar voren ge
bracht.
„Omdat zij geen levend sociaal ge
weten kent, is het gedrag van onze
samenleving in zijn geheei anti-soci-
aal", zo luidt een ander citaat uit het
boek. De Spaanse vulkaan kent drie
haarden van explosie', een in onmense
lijke omstandigheden levende arbei
dersmassa, een werkgeverscian die de
noden van de arbeiders er. kleine em
ploye's negeert en tenslotte een kleine,
onbeduidende groep sociologen die dui
delijk maakt hoe de toestand is en die
oplossingen aanbiedt of bediscussieert.
olgens Martin-Artajo is de onder
ontwikkeling van het sociale be<
wustzjjn er de oorzaak van dat.
in Spanje een „anachronistische
en onrechtvaardige sociale ordening
blijft voortbestaan" Dit is des te erger
omdat Spanje zich mag beroemen op
een b(j :ondere positie ten aanzien van
zijn religieus bewustzijn, standvastig
heid in het katholieke geloof en trouw
aan de pauselijke richtlijnen.
„Het is verschrikkelijk, en bovendien
een grote ergernis voor het volk, dat
onze christelijke „Oaballero's", die in
hun privé- en familieleven getuigenis
afleggen van een ontwikkeld, *.o liet
verfijnd, gewet n en de »eboden van de
kerk punc -ieel o rhouden, de pause
lijke leer en het woord vau de bisschop
pen naast zich neerleggen, als het gaat
om problemen an sociale rechtvaardig
heid.''
Zo is het ook te begrgpen dat eer,
bisschop zich gedwongen zag te ver
klaren- „De Kerk kan zich onder ge-ei;
enkele voorwaarde solidair verklaren
met die vermogende katholieken, die da
kerkelijke richtlijnen op het terrein van
de sociale rechtvaardigheid niet eens
willen leren kennen, laat siaan dat zij
ze in praktijk willen brengen."
De ex-minister van buitenlandse za
ken die niet alleen steun hoeft te zoe
ken'bij kerkelijke getuigen, stemt hele
maal in met een opmerking van zijn
vroegere collega, de minister van Ar
beid, Girón, die eens schreef: „In
Spanje heerst bij alle, maar dan ook
werkelijk alle lagen van de bevolking
een krankzinnig sociaal wanbegrip, een
volslagen gebrek aan sociaal bewust
zijn."
Hieruit kan men ook verklaren dat
alle thans bereikte sociale verworven
heden aan de leidende klasse moesten
worden afgedwongen. „De sociale
vooruitgang van de laatste vijfentwin
tig jaar is gewelddadig door de staat
opgelegd, bevochten op het verzet en
de in vele gevallen georganiseerde
tegenstand van een groot deel van de
leidende kringen in onze samenle
ving."
Van een sociale hervorming op
grond van lering en overreding
hoeft men in Spanje voorlopig nog
niet veel te verwachten. Het zal
nog lang duren tot op di' stuk een
minimaal inzicht is doorgebroken. Als
voorbeeld worden de grootgrondbezit
ters genoemd. Martin-Artajo zegt hier
van: „Helaas hebben noch de verma
ningen van de bisschoppen, noch de
verkregen inzichten van de sociaal
theoretici, noch de dwangmiddelen van
de staat, ja zelfs niet de ervaringen
van de revolutie (tweede republiek en
burgeroorlog) tot op de dag van van
daag een ingrijpende hervorming van
het grootgrondbezit in Andalusië tot
stand kunnen brengen. Hel standpunt
van het grootste gedeelte van deze
grootgrondbezitters is ongewijzigd ge
bleven."
In de afgelopen vijfentwintig jaar it
er wel wat veranderd, dank zij de he
roïsche strijd van een kleine minder
heid, die bestaat uit opvoeders, socio
logen en kerkelijke leraren. Maar mei
moet toch wel erg fijne instrumenter
gebruiken om de zwakke hartslag vat
een nieuwe gezindheid, de polsslag van
een nieuw tot leven gekomen sociaa
geweten, te kunnen horen. De bisschop
van Malaga heeft daarom gelijk als hij
schrijft: „Nog is het ons niet gelukt
het godsdienstig-morele bewustzijn op
te bouwen, dat alleen in staat is het
onverwoestbare fundament te vormen
van een nieuwe stsja&i» samenleving.
„Rijnhaven" gegaan, om daar nog een „af
zakkertje" te nemen, nadat zij te voren
in een café het een en ander hadden ge
dronken. In de salon ontstond ruzie, vol
gens de kapitein, omdat de man, die hij
alleen als „Wim" kende, hem op oneer
bare wijze had benaderd. V. vertelde, dat
Van L. daarop een tafeltje naar hem had
toegeschopt en vervolgens de eerste klap
had uitgedeeld. Daarop ontstond een
vechtpartij. Op een gegeven moment was
V. op de grond gevallen en zou Van L.
gepoogd hebben hem te wurgen.
Pres.: „U meende, dat u gewurgd
werd?"
Verd.: „Dat meende ik niet, dat was zo".
Pres.: „De politiearts heeft geconsta
teerd,, dat u letsel aan uw knie had opge
lopen, maar niet aan keel of hals. hem is
niets van een wurgingspoging gebleken."
Pres.: „U wilt toch niet vertellen,
dat u zich daardoor bedreigd voelde".
Verd.: „Ik schrok ervan".
Pres.: „Vindt u het dan nodig om met
een ijzeren staaf te werken".
Verd.: „Het was meer een reactie,
edelachtbare".
Met de jas van het slachtoffer maakte
hij zijn bebloede schoenen schoon en
en veegde hij aan dek zijn voetstappen
weg. Daarna gooide hij de jas overboord.
Ook de staaf gooide hij in het water;
deze is niet teruggevonden.
Pres.: „Het is wel vreemd, dat, als u
enkele ogenblikken te voren in zo'n
paniekstemming bent, dat u zelfs schrikt
als iemand een onverhoedse beweging
maakt, even later zo bij uw positievan
bent, dat u tracht sporen uit te wissen".
Verdachte ging daarna naar zijn wo
ning, waar hij zag dat hij onder het bloed
zat. Hij waste zijn kleren en vertelde het
hele relaas aan zijn vrouw. De volgende
morgen ging hij om half acht de deur
uit; zijn uniform had hij zo goed mogelijk
gereinigd. Bij zijn boot gekomen hoorde
hij, dat er een dode aan boord was ge
vonden.
Op de vraag van de president, of hij
niet beseft had, dat een ijzeren staaf toch
wel het laatste voorwerp is, dat je grijpt
wanneer je iemand uit angst buiten ge
vecht wilt stellen, antwoordde V., dat hij
er zich niet van bewust was geweest,
dat het een ijzeren staaf was. „Als ik dat
beseft had, dan had ik het natuurlijk
„misschien", voegde hij er onmiddellijk
aan toe niet gedaan".
Volgens de politiearts had V. verwon
dingen aan knie en borstkas, die waar
schijnlijk ten gevolge van een val zijn
ontstaan. De dokter achtte het niet waar
schijnlijk, dat deze door een trap zijn
veroorzaakt.
Dr. J. Zeldenrust, patholoog-anatoom
en gerechtelijke geneeskundige te Den
Haag, verklaarde als getuige, dat hij
langs de wang bloedsporen had aange
troffen tot op grote hoogte. Dit wijst er
op, aldus de getuige, dat er met kracht
is geslagen. De dood moet zijn ontstaan
door de letsels, die aan het hoofd zijn
toegebracht. De schedelbasisbreuk is
waarschijnlijk door de slagen, die het
slachtoffer op de trap zijn toegebracht,
ontstaan.
Prof. dr. J. Kloek, eerste geneesheer
van de psychiatrische observatiekliniek
van het gevangeniswezen te Utrecht, deel
de mee, dat verdachte neurologisch geen
afwijkingen vertoont. Wat betreft de toe
rekeningsvatbaarheid van verdachte,
daarover liet hij zich zeer voorzichtig uit.
Hij beschouwt V. als een neurotisch man,
een onzekere figuur. Het leek de ge
tuige waarschijnlijk, dat tijdens het ge
vecht een bewustzijnsvernauwing bij ver
dachte is opgetreden, op grond waarvan
tot sterk verminderd toerekeningsvatbaar
heid zou kunnen worden geconcludeerd.
Als verdachte bij volle bewustzijn heeft
gehandeld, zou hij licht verminderd toe
rekeningsvatbaar kunnen worden geacht.
Onaannemelijk
De officier achtte het een onaanneme
lijke zaak, dat de manier, waarop Van L.
de kapitein zou hebben benaderd, tot de
5e
woede zou -hebben geleid, waardoor
kapitein tot zijn daad zou zijn g®k° dat
„Het is zeker," aldus de officier. "eg3
blijkt uit de rapporten, dat verdachte
aantal slagen tegen het hoofd heeft »et
geven en misschien op de nek ,van.wji-
slachtoffer. Daarop is zonder enige fi
fel Van L. door de knieën gezakt en n pp
hij niet al te veel meer kunnen d°en-
het moment, dat Van L. op de banX
voelde V. zich even bevrijd. Toen
zich heen keek en de enorme ravag® pe
dacht hij: wat moet er nu gebeuren-
verklaringen van de verdachte tno<
met een korreltje zout nemen, zijn
klaringen wijken op diverse Pu"te'„eK
van hetgeen hij in het vooronder^
heeft beweerd." „es'
Hij heeft zijn bekentenis in ••etaPtp (aii
afgelegd, eerst gaf hij niet toe, da,LÊft
zijn slachtoffer op het trapje nog nvan
geslagen. Dit is naar mijn smaak een
de zeer onverklaarbare en zeer ach'
fases in deze hele geschiedenis. IKrpZeH-
het primair ten laste gelegde beTn op
Iemand, die met een staaf meerma'® dje
het hoofd van zijn slachtoffer s'aaJiaaf
weet met aan zekerheid grenzende Xaat,
schijnlijkheid, dat degene, die hU
daarbij het leven laat". „0o"
„Natuurlijk heeft de verdachte te
de bedoeling gehad om de man roe
nemen naar het schip om hem daar. jjjft
het leven te bdtoven. Maar de vraag „gfi,
wat heeft hij gedacht of moeten de' sja-
op het moment, dat hij met die staA0ffef
gen heeft uitgedeeld, toen het slacfti
op het trapje lag. U
De kapitein heeft overigens ree^ to*}f
veroordeling achter de rug, VOp'.v tep
de officier zei, „merkwaardige de'1, „e»
Hij is er eens met een militaire „ju
vandoor gegaan, omdat hij zich te
rechte voor vaandrig uitgaf. rficief
Het moeilijkste punt achtte de
de toerekeningsvatbaarheid. Prof- arop'
meent, dat de omstandigheden „ieeë,
der de verdachte het feit heeft gePt 5ez_
zodanig cumulatief waren, dat hij
uitbarsting is gekomen. „De spannjngeP'
waaronder hij leefde, zijn sPanr}.0iti? j
waaronder wij allemaal weieens n e
te verkeren. Maar daarvan mag toe
het gevolg zijn, dat wij een and®
het leven beroven", aldus de ,ag
In een ter beschikking stelling
officier, evenals dr. Kloek, niets. J
Op de avond van het gebeurde, r d
verdachte bij zijn vader thuis nog n.
televisie gekeken, waarbij een sp'e' P*
kwam, waarin een moord gebeuro m
zou echter, zo zei verdachte, niet
vloed zijn geweest. Hij had er niet
te grote aandacht naar gekeken. 0
Een kleine donkere plek onder3 teifl
zwarte uniformbroek van de
was -hem tenslotte noodlottig geVXglir
Prof. Froentjes van het gereC
laboratorium in Den Haag, heeft
toond, dat deze plek een bloedvl® ^el
die de man tevergeefs had
levergeeis naa „qi
te wassen. Bovendien trof de
bloedspatten aan op de schoenen
pet van de kapitein. Voorts X
politiehond „Astor" tot drie
bij een sorteerproef op de lucht
V3p
gevonden bierflesjes de kleding
kapitein aan als die van de dadefj
De houding van de kapitein
thans gepensioneerde commit3 rK^f
M. Starrenburg en zijn medev* spC^(
trouwens al min of meer op bÊ j in
gebracht. De man, die zelf de epi
een nader onderzoek naar het
van de Rotterdamse rivierpolitie je
Parkhaven bracht, was de gebC.ji X
te onnatuurlijk vrolijk en
weest voor een man, die de 'e' _<1 44
op een boot, waarop een mlsd®
gepleegd. Kj-
De identiteit van het slachto1 j
aan de hand van vingerafdruk'
spoedig door de dactyloscopisc» jj.
van de politie worden vastgeS
bleek een strafregister te heb'°ep lAe
1 - -1"1
en van L. vrijdagsavonds geza„t ui'
- - "jt-„Cl":
scheidene rechercheurs be-gonne
na een speurtocht langs versCXp't.j!<
cafés, waaruit bleek, dat de »ti'
Bi
er^el ei
een etablissement hadden bezicp
„Ontslag van rechtsvervolging fe
deerde de raadsman, mr. M. A- vt 10Xe'
Hij meende, dat er van de oP?e jiij V'
den geen sprake was, terwijl .eetJe'
voerde, dat verdachte uit noo» pU'
handeld heeft. „Er zijn onzeker suLi',
in deze zaak en wij kunnen all® Xi
op het getuigenis van verdaC" 3 y
wij geen zekerheid kunnen k™® paP V
ten gunste van de verdachte zei VJ!.
worden", aldus de raadsman.
der, dat er bij verdachte geen sp t hL i
opzet geweest kon zijn tijdens gJ1 da
gevecht in het schemerduister efi ji,
van de zijde van verdachte ai, vc' pi'
de gedachte was: „Ik moet x lnl0\
gen". Hij achtte dan ook aj-oh 14$
bewezen en hij v roeg opXa
noodweer ontslag van rechts^'
